100 Soruda İSTİNAF ve TEMYİZ

3. BASIYA ÖNSÖZ

2004 yılında kabul edilen 5235 sayılı Adli Yargı İlk Derece Mahkemeleri ile Bölge Adliye Mahkemelerinin Kuruluş, Görev ve Yetkileri Hakkında Kanunla ülkemizde iki dereceli (ilk derece ve temyiz) yargılama sisteminden, üç dereceli (ilk derece-istinaf-temyiz) yargılama sistemine geçilmesi kabul edilmiştir. Bu çerçevede, 5236 sayılı Kanunla 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu’nda değişiklik yapılarak yargılama hukukumuz da bu yeni sisteme uyarlanmış; daha sonra yürürlüğe giren 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nda da kanun yolu olarak bu yeni sistem kabul edilerek, yargılama sistemimiz kanun yolu olarak istinaf ve temyiz üzerine kurulmuştur. Ancak geçen süreçte yeni kanun yolu sistemi sadece bir düzenleme olarak kalmış, uygulanması sürekli ertelenmiştir. 5235 sayılı Kanunun geçici 2. maddesinde, bölge adliye mahkemelerinin Adalet Bakanlığı tarafından Kanunun yürürlüğe gir­diği tarihten itibaren iki yıl içinde kurulması ve tüm yurtta göreve başlayacakları tarihin Resmi Gazete’de ilân edilmesi öngörülmüştür. 5235 sayılı Adlî Yargı İlk Derece Mahkemeleri İle Bölge Adliye Mahkemelerinin Kuruluş, Görev ve Yetkileri Hakkında Kanun’un 25. maddesine göre, bölge adliye mahkemeleri, bölgelerin coğrafi durumları ve iş yoğunluğu göz önünde tutularak belirlenen yerlerde Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulunun olumlu görüşü alınarak Adalet Bakanlığınca kurulur. Keza bölge adliye mahkemelerinin yargı çevrelerinin belirlenmesine, değiştirilmesine ve bu mahkemelerin kaldırılmasına Adalet Bakanlığının önerisi üzerine Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulunca karar verilir. Her iki durumda da alınan kararlar Resmî Gazetede yayınlanır.

Kanun, 7 Ekim 2004 tarihli Resmi Gazete’de yayınlandıktan sonra 1 Haziran 2005 tarihinde yürürlüğe girmiş ve geçen iki yıllık süre içinde bölge adliye mahkemelerinin kurulması gerçekleştirilememiş, sadece Adalet Bakanlığı’nın 5 Haziran 2007 gün ve 26543 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan kararı ile bölgelerin coğrafi durumları ve iş yoğunluklarına göre dokuz bölge adliye mahkemesi (İstanbul, Ankara, İzmir, Bursa, Samsun, Konya, Adana, Erzurum, Diyarbakır) kurulmuş ve aynı tarihli Resmi Gazete’de yayınlanan Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulu Kararı ile de bu bölge adliye mahkemelerinin yargı çevreleri ve daire sayıları belirlenmiş, daha sonra mahkemelerin başsavcıları atanmıştır. Ancak, Adalet Bakanlığı bölge adliye mahkemelerinin göreve başlama tarihini ilân etmediği için mahkemeler fiilen çalışmaya başlayamamıştır.

Bunların yanında 5235 sayılı Kanun’un geçici 2. ve 3. maddeleri gereğince, Adalet Bakanlığı ve Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulu da Resmi Gazete ile gerekli ilânı yapmıştır (RG, T. 05.06.2007, S. 26543). Bu ilânlarda, bölge adliye mahkemelerinin nerelerde kurulacağı ve yargı çevreleri ile daire sayıları belirtilmekle birlikte, Türkiye genelinde görev yapan hâkim, Cumhuriyet savcısı ve yardımcı personel sayısının, hem ilk derece adliye mahkemelerinin hem de bölge adliye mahkemelerinin ihtiyacına cevap veremeyeceğinin anlaşılması ve 5235 sayılı Kanunun geçici 3. maddesinin birinci fıkrasında öngörülen ve bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten başlayarak en geç iki yıl içinde bölge adliye mahkemeleri için tamamlanması zorunlu olan bina, araç ve gereçlerin halen daha sağlanamamış olması nedeniyle, bölge adliye mahkemelerinin tüm yurtta göreve başlayacakları tarihin belirlenmesi hususunun 5235 sayılı Kanunun geçici 3. maddesinde öngörülen koşulların tamamlanmasından sonra değerlendirilmesine karar verilmiştir. Bu itibarla, belirtilen eksiklikler giderildiğinde bölge adliye mahkemelerinin faaliyete geçirilmesi hususu ile Türkiye genelinde ihtiyaca göre yeni bölge adliye mahkemelerinin kurulması ve yargı alanlarının buna göre belirlenmesi hususları yeniden değerlendirilerek ileride ayrıca duyurulacağı belirtilmiştir. Ayrıca HSYK’nın yaptığı duyuruda, 2011 yılı içinde bölge adliye mahkemelerinin faaliyete geçemeyeceği, en geç 2012 yılı yaz kararnamesi döneminde faaliyete geçirileceği açıklanmıştır.

Bu gelişmelerden sonra, 5235 sayılı Kanun’un 25. maddesi uyarınca HSYK’nın 07.06.2011 tarih ve 187 sayılı olumlu görüş kararı ve 13.06.2011 tarihli Adalet Bakanı oluru ile dokuz yere ek olarak altı yerde daha (Antalya, Gaziantep, Kayseri, Sakarya, Trabzon ve Van) bölge adliye mahkemesi kurulması kabul edilmiştir. Aynı karar ve duyuru ile toplam onbeşe ulaşan bölge adliye mahkemelerinin yargı çevreleri ve daire sayıları belirlenmiştir. Ayrıca, dokuzu daha önce, altısı daha sonra olmak üzere bu mahkemelerin başsavcıları da atanmış bulunmaktadır. Geçen sürede başkaca önemli bir gelişme olmamış, ancak 07.11.2015 tarih ve 29525 sayılı Resmi Gazete’de konuyla ilgili olarak hem Adalet Bakanlığı hem de HSYK kararları yayınlanmıştır. Bu kararlarda HSYK, bölge adliye mahkemelerinin yargı çevrelerini yeniden belirlerken; ayrıca bölge adliye mahkemelerinin 20.07.2016’da tüm yurtta göreve başlayacağına ilişkin karar yayınlanmıştır.

Bu kararlar ile birlikte 15 farklı ilde bölge adliye mahkemelerinin göreve başlaması beklenirken, 01.03.2016 tarihli ve 29640 sayılı Resmi Gazete’de, HSYK’nın Savcılar Yüksek Kurulunun 29.02.2016 tarih ve 53 nolu kararı ile 20.07.2016’da göreve başlayacak bölge adliye mahkemelerinin sayısı yediye düşürülmüştür. Söz konusu karara göre, bölge adliye mahkemelerinin ilk etapta yedi merkezde faaliyete geçirilerek her bir bölge için daire sayısının artırılması suretiyle ihtisas daireleri oluşturularak uygulama birliğinin temin edilebileceği ve bu şekilde içtihat farklılıklarının azaltılarak ihtisaslaşmada etkinlik ve verimliliğin sağlanabileceği gerekçesiyle bazı yer bölge adliye mahkemelerinin yargı alanlarının yeniden belirlenmesinin uygun olacağı düşünülmüştür. Bu kararda ayrıca Antalya, Ankara, Erzurum, Gaziantep, İstanbul, İzmir, Samsun bölge adliye mahkemelerinin yargı çevreleri de bildirilmiştir.

Bölge adliye mahkemelerinin bu sancılı kuruluş süreci yanında, bölge adliye mahkemelerine ilişkin düzenlemenin ilk yapıldığı tarihte yürürlükte olan 1086 sayılı Hukuk Usûlü Muhakemeleri Kanunu’nu yürürlükten kaldırılarak onu yerini alan 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu 12 Ocak 2011 tarihinde kabul edilerek 04 Şubat 2011 tarihli ve 27836 sayılı Resmî Gazete’de yayınlanmıştır. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu, 1086 sayılı Hukuk Usûlü Muhakemeleri Kanunu’ndaki hükümlerle hemen hemen aynı hükümlerle istinaf ve temyiz sistemini kabul etmiş ve yine Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 451. maddesi uyarınca, Kanun 1 Ekim 2011 tarihinde yürürlüğe girmiştir. Dolayısıyla Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun yeni kanun yolu sisteminin de aynı tarihte yürürlüğe gireceği ve bölge adliye mahkemelerinin faaliyete başlayacağı beklenirken, bölge adliye mahkemelerinin faaliyete geçemeyeceği anlaşılınca, 6217 sayılı Kanunla Hukuk Muhakemeleri Kanunu’na geçici 3. madde eklenmiştir. Bu maddeye göre:

«GEÇİCİ MADDE 3- (1) Bölge adliye mahkemelerinin, 26/9/2004 tarihli ve 5235 sayılı Adli Yargı İlk Derece Mahkemeleri ile Bölge Adliye Mahkemelerinin Kuruluş, Görev ve Yetkileri Hakkında Kanunun geçici 2 nci maddesi uyarınca Resmi Gazetede ilan edilecek göreve başlama tarihine kadar, 1086 sayılı Kanunun temyize ilişkin yürürlükteki hükümlerinin uygulanmasına devam olunur.

(2) Bölge adliye mahkemelerinin göreve başlama tarihinden önce aleyhine temyiz yoluna başvurulmuş olan kararlar hakkında, kesinleşinceye kadar 1086 sayılı Kanunun 26/9/2004 tarihli ve 5236 sayılı Kanunla yapılan değişiklikten önceki 427 ilâ 454 üncü madde hükümlerinin uygulanmasına devam olunur.

(3) Bu Kanunda bölge adliye mahkemelerine görev verilen hallerde bu mahkemelerin göreve başlama tarihine kadar 1086 sayılı Kanunun bu Kanuna aykırı olmayan hükümleri uygulanır.»

Bu hüküm çerçevesinde, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu 1 Ekim 2011 tarihinde yürürlüğe girdikten sonra açılan davalarda da, 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu’nun kanun yoluna ilişkin hükümleri bugüne kadar uygulanmaya devam etmiştir.

Yukarıda açıklanan uzun ve karışık süreç dahi, yeni kanun yolu sisteminin ne kadar sancılı olduğunu, daha doğarken, hatta doğumdan önce birçok sorunu içinde barındırdığını göstermektedir. Şüphesiz burada sorun, çıkartılan Kanuna gereği gibi sahip çıkılmaması, hukukî mülahazaların dışında farklı zamanlarda farklı faktörlerin devreye girmesi ve bunun uygulanması için gerekli insan, kaynak, bina vs. altyapının hazırlanmamasıdır. Burada, tek bir aktör değil, özellikle yürütme ve yargının mutlak anlamda ortak kusuru mevcuttur. Bu arada, geçen uzun süreçte akademisyenlerin de, konuyla hakkıyla ilgilendikleri ve gerekli çalışmaları yaptıkları tam olarak söylenemez. Bunun yanında ne Barolar gerekli eğitim çalışmalarını yapmış ne de Adalet Bakanlığı ve HSYK başlangıçtaki sınırlı bir çaba dışında böyle bir gayret içine girmiştir. Eğer böyle devam ederse, yeni kanun yolu sistemi yürürlüğe girdiğinde bilinçsizce yazılan istinaf ve temyiz dilekçeleri, buna bağlı verilen yanlış kararlar, tesadüflerle öğrenilen bir kanun yolu incelemesi ile karşı karşıya kalacağız. Zaten iş yükü ve yeterince sorunu bulunan hukuk uygulamamızın yeni bir sorunu olacağını söylemek temelsiz bir öngörü olmayacaktır. Yarın birçok aksaklık ortaya çıktığında, herkes ve her kurum birbirini suçlamaktan geri durmayacaktır. Yeni kanun yolu sistemi, iyi uygulandığı takdirde, birçok şikâyetin yer aldığı yargılama sistemimiz ve hukuk uygulamamız bakımından, bir çıkış yolu ve yeni bir umut ışığı olabileceği gibi; kötü bir başlangıç yapılıp kötü uygulandığında da, mevcut sorunlara yenilerinin eklenmesi sonucunu da doğurabilir. Bugün çağdaş ülke hukuklarının hemen hemen tamamında, farklı şekil ve sınırlarla istinaf yolu uygulanmakta, istinaf daha adil ve güvenceli yargılama bakımından önemli kabul edilmektedir.

Bu süreç içinde, farklı vesileler, konuyla ilgilenmemiz ve Adalet Bakanlığı’nın başlangıçta gerçekleştirip sonra devam ettirmediği sınırlı eğitim çalışmalarında yer almamız sebebiyle, özellikle geniş bir hukukçu kitlesine, kısa sürede yeni kanun yolu sistemini anlatabilmek için basit şekilde kaleme alınan bir kitaba olan ihtiyacı farketmemizi sağlamıştır. Şikâyet edenlerden değil, çare üretenlerden olmak amacıyla bu kitap kaleme alınmıştır. Yeni kanun yolu sistemi, her yenilikte olduğu gibi, iyi anlaşılıp iyi uygulandıkça başarı şansına sahip olacaktır. Bunun için de sistemin özünün doğru anlaşılması ve öğrenilmesi önem taşımaktadır. Bu kitabın amacı, hukuk yargılamasında istinaf ve yeni kanun yolu sistemini tanıtmaktır. Bunu yaparken ayrıntılı teorik tartışmalara girmek yerine, sistemin ve kanun hükümlerinin doğru anlaşılmasına çalışılacak, istinafla ilgili temel sorulara cevap aranacaktır. Kitap, yeni kanun yoluyla ilgili merak edilen temel hususlarla yeni kanun yoluna ilişkin teknik konulardaki soruların ortaya konularak onlara cevapların verilmesi yöntemiyle hazırlanmıştır. Kitap hazırlanırken, daha önce bu konudaki çalışmalar, kitabın yazarının da içinde yer aldığı eğitim faaliyetindeki tartışmalar ve kitabın yazarı tarafından uygulamacılardan elde edilen soruların tespitinden yararlanılmıştır. Kitapta mümkün olduğunca yazarın kanaati belirtilmemeye çalışılmış, ancak konunun yeni olması sebebiyle bazı konularda tercihler ortaya konulmuştur. 

Kitabın ilk basısı Türkiye Barolar Birliği yayını olarak 2008 yılında yapılmış; daha sonra yine Birlik tarafından 2011 yılında ikinci basısı gerçekleştirilmiştir. Bölge adliye mahkemelerine atamaların yapılması, önceki dönemlere göre mahkemelerin faaliyete geçmesi bakımından daha ciddi bir aşamaya gelinmesi ve bu arada da mevzuatta değişiklikler yapılması sebebiyle, kitap güncellenerek 3. Basıya hazırlanmıştır. Bu basının hazırlanmasında ve gözden geçirilmesinde Arş. Gör. Ali Çetin Aslan ve Arş. Gör. Ramazan Korkmaz yardımcı olmuşlardır. Kendilerine katkı ve destekleri için teşekkür ediyorum. Keza kitabın bu basısını gerçekleştiren Yetkin Yayınevine de ayrıca teşekkür ederim.

Özlediğimiz ve beklediğimiz bir yargılamanın unsuru ve parçası olmamız, ülkemiz insanının hakettiği adil yargılanma hakkına tam sahip olması ve doğru bir kanun yolu uygulaması umuduyla, çalışmanın amacına ulaşmasını ve hukukçulara yardımcı olmasını diliyoruz.

İzmir, 04.04.2016                                                           

Prof. Dr. Muhammet ÖZEKES

İÇİNDEKİLER

1. Yargılamada Kanun Yoluna Neden İhtiyaç Vardır? 33
2. Bir Kanun Yolunun Temel Özellikleri Nelerdir? 34
3. Kaç Tür Kanun Yolu Vardır? 35
4. Her Başvuru Yolu ve Hukukî Çare, Kanun Yolu  Olarak Kabul Edilebilir mi? 36
5. İstinaf Neden Bir Kanun Yoludur? 36
6. İstinafın Amacı Nedir? 37
7. İstinafın Diğer Kanun Yollarından Farkı veya Benzerlikleri Nelerdir? 37
8. Yeni Kanun Yolu Sistemi Çerçevesinde Anayasa Mahkemesi’ne Bireysel Başvurunun Rolü Nedir? 39
9. Yeni Kanun Yolu Sistemi Çerçevesinde Dikkat Edilmesi Gereken Temel Hukukî Kaynaklar ve Metinler Nelerdir? 40
10. Yeni Kanun Yolu Sistemi Hakkında, Hangi Kaynaklardan ve Nasıl Sağlıklı Bilgi Edinilebilir? 40
11. İstinafla Birlikte Kanun Yolu Sistemimizde Ne Gibi Temel Değişiklikler Olacaktır? 41
12. İstinafla Birlikte Yargılama Hukukunda Ne Gibi Değişiklikler Olacaktır? 42
13. Diğer Hukuk Sistemlerinde İstinaf Kanun Yolu  Mevcut mudur? 43
14. Başka Ülkelerde İstinafın Kaldırılması Yönünde  Bir Akım Olduğu, Buna Rağmen Ülkemizde İstinaf Yokken Kabul Edildiği Yönündeki Düşünce Doğru mudur? 44
15. Hukukumuzda Daha Önce de Mevcut Olan İstinaf Yolunun, Cumhuriyetin İlk Döneminde Kaldırılmasının Sebepleri Nelerdir? 45
16. İstinaf Sisteminin Aleyhinde Olanların Dayandığı  Temel Hukukî Gerekçeler Nedir? 46
17. İstinaf Sisteminin Lehinde Olanların Dayandığı  Temel Hukukî Gerekçeler Nedir? 47
18. İstinaf, Adil Yargılanma İçin Zorunlu Mudur? 52
19. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi Kararları Çerçevesinde İstinaf Nasıl Değerlendirilmektedir? 53
20. İstinaf Mahkemeleri Nasıl, Ne Zaman ve Nerelerde Kurulacaktır? 54
21. İstinaf Ülke Genelindeki İçtihat ve Yargılama Birliğini Bozacak mıdır, Buna Karşı Tedbir Alınmış mıdır? 59
22. İstinafla Birlikte Yeni Kanun Yolu Ne Zaman Uygulanmaya Başlanacak, Mevcut Dava ve Dosyaların Durumu Ne Olacaktır? 61
23. Bir İlk Derece Mahkemesi Kararına Karşı, Hangi Yerdeki İstinaf Mahkemesine Başvurulacaktır;  Yetkili İstinaf Mahkemesi Neresidir? 64
24. Bölge Adliye Mahkemesinin Yargı Çevresi Nasıl Belirlenmektedir ve Değiştirilmektedir? 66
25. Hangi Kararlara Karşı İstinaf Yoluna  Başvurulabilir? 67
26. İstinafa Başvurmak İçin Hangi Sebeplerin Bulunması veya Hangi Gerekçelere Dayanılması Gerekir? 68
27. İstinaf Sebepleri Nasıl Gösterilmelidir ve  Bölge Adliye Mahkemesi Gösterilen İstinaf Sebepleri ile Bağlı mıdır? 69
28. İstinaf Yoluna Hangi Sürede Başvurulmalıdır? 70
29. İstinaf Dilekçesi Nereye Verilecektir? 71
30. Elektronik Ortamda İstinaf Başvurusu Nasıl Yapılacaktır? 71
31. İstinaf Başvurusunda Hazırlanacak Dilekçede Bulunması Gereken Hususlar Nelerdir? 73
32. İstinaf Dilekçesinde Nelere Dikkat Etmek Özellikle Önem Taşımaktadır? 74
33. İstinaf Başvurusunda Ödenmesi Gereken Harç ve Giderler Nelerdir? 75
34. İstinaf Başvurusu Usûlüne Uygun Değilse veya Ödenmesi Gereken Harç ve Giderler Ödenmezse  Bunun Sonucu Nedir? 76
35. İstinaf Dilekçesi Üzerine, Karşı Tarafın Buna  Cevap Verme İmkân ve Süresi Nedir? 77
36. Taraflardan Biri İstinafa Başvurup Diğer Taraf Başvurmazsa, Katılma Yoluyla İstinaf İmkânı Var mıdır? 77
37. İstinaf Dilekçeleri Verildikten Sonra Hangi İşlemlerin Yapılması Gerekir? 78
38. İstinaf Yoluna Başvurmaktan Feragat  Mümkün müdür? 78
39. İstinaf Yoluna Başvurmanın İcraya Etkisi  Ne Olacaktır? 80
40. İstinaf İncelemesi Hangi Temel Aşamalardan Oluşmaktadır? 82
41. İstinafta Ön İncelemenin Kapsamı ve  Konusu Nedir? 83
42. İstinafta Ön İnceleme Nasıl Yapılır ve Nasıl Karar Verilir? 84
43. İstinafta Esastan İnceleme Nasıl Yapılır? 84
44. İstinaf Mahkemesi, İnceleme Sırasında Hangi Yargılama Usûlünü Uygulayacaktır? 85
45. İstinafta Esastan İnceleme Hangi Kapsamda Yapılacaktır? 86
46. İstinaf Yargılamasında Duruşma Yapılması  Zorunlu mudur ve Nasıl Yapılacaktır? 87
47. İstinafta Duruşmasız İnceleme Yapılacak  Haller Nelerdir? 88
48. Bölge Adliye Mahkemesinin, Esasa Girmeden Duruşmasız İnceleme Yapabileceği  Haller Nelerdir? 89
49. Bölge Adliye Mahkemesinin, Esasa Girmekle  Birlikte Duruşmasız İnceleme Yapabileceği  Haller Nelerdir? 91
50. İstinaf İncelemesi ve Yargılamasında Tahkikatın  Temel Özellikleri Nelerdir? 93
51. İstinaf Mahkemesinde Neden Tahkikat Sınırlı Tutulmuştur? 94
52. İstinaf İncelemesinde Yapılamayacak Tahkikat  İşlemleri Nelerdir? 94
53. İstinaf Yargılaması Sonunda Verilecek Kararların Temel Özellikleri Nelerdir? 97
54. Bölge Adliye Mahkemesi, İstinaf Yargılaması Sonunda İlk Derece Mahkemesi Gibi mi Karar Verecektir? 98
55. İstinaf Yargılaması Sonunda, Yargıtay’ın Temyizde Yaptığı Gibi Onama, Bozma, Düzelterek Onama Şeklinde Karar Verilebilir mi? 99
56. İstinaf Mahkemesi Kararının İçeriğinde Neler Olmalıdır? 100
57. Bölge Adliye Mahkemesinde Kararlar, Hangi Usûlle Verilecektir ve Bu Kararlar Verilirken Nelere Dikkat Edilmelidir? 102
58. İstinaf Yargılaması Sonunda, İstinaf Başvurusu  Haksız Bulunursa Nasıl Bir Karar Verilmelidir? 103
59. İstinaf Yargılaması Sonunda İstinaf Başvurusu  Haklı Bulunursa Nasıl Bir Karar Verilmelidir? 104
60. İstinaf Başvurusunun Haklı ya da Haksız Olması Dışında Verilebilecek Karar Türü Var mıdır? 106
61. İstinaf Aşamasında Geçici Hukukî Koruma Kararı İhtiyacı Ortaya Çıkarsa (İhtiyatî Tedbir, İhtiyatî Haciz), Bu Talepler Bölge Adliye Mahkemesine Yöneltilebilir mi? 107
62. İlk Derece Mahkemesince Verilmiş Geçici Hukukî Koruma Kararları Hakkında, Tek Başına İstinaf Yoluna Başvurmak Mümkün müdür? 108
63. Bölge Adliye Mahkemesi Kararlarına Karşı Kanun Yoluna (Temyize) Başvurmak Mümkün müdür? 111
64. Yeni Kanun Yolu Sisteminde de Kanun Yararına  Temyiz Mevcut Mudur? 112
65. Hangi Kararlara Karşı Temyiz Yoluna  Başvurulabilir? 112
66. Hangi Kararlara Karşı Temyiz Yoluna  Başvurulamaz? 113
67. İlk Derece Mahkemesi Kararlarına Karşı Doğrudan Temyiz Yoluna Başvurmak Mümkün müdür? 114
68. Temyiz Yoluna Başvurmak İçin Hangi Sebeplerin Bulunması ve Hangi Gerekçelere Dayanılması  Gerekir? 116
69. Yargıtay, Gösterilen Temyiz Sebepleri ile  Bağlı mıdır? 117
70. Temyiz Yoluna Hangi Sürede Başvurulmalıdır? 117
71. Temyiz Dilekçesi Nereye Verilecektir? 118
72. Elektronik Ortamda Temyiz Başvurusu Nasıl Yapılacaktır? 118
73. Temyiz Başvurusunda Hazırlanacak Dilekçede Bulunması Gereken Hususlar Nelerdir? 119
74. Temyiz Dilekçesinde Nelere Dikkat Etmek Önem Taşımaktadır? 120
75. Temyiz Başvurusunda Ödenmesi Gereken Harç ve Giderler Nelerdir? 121
76. Temyiz Başvurusu Usûlüne Uygun Değilse veya Ödenmesi Gereken Harç ve Giderler Ödenmezse  Bunun Sonucu Nedir? 121
77. Temyiz Dilekçesi Üzerine Karşı Tarafın Buna Cevap Verme İmkân ve Süresi Nedir? 121
78. Taraflardan Biri Temyize Başvurup Diğer Taraf Başvurmazsa, Katılma Yoluyla Temyiz İmkânı Var mıdır? 122
79. Temyiz Yoluna Başvurulmasından Sonra Ne Gibi İşlemler Yapılmalıdır ve Sonuçları Nelerdir? 122
80. Temyiz Yoluna Başvurmaktan Feragat  Mümkün müdür? 123
81. Temyize Başvurunun Kararın İcrasına Etkisi  Ne Olacaktır? 124
82. Temyiz İncelemesi Hangi Aşamalardan  Oluşmaktadır? 125
83. Temyizde Ön İncelemenin Kapsamı ve  Konusu Nedir? 126
84. Temyizde Ön İnceleme Nasıl Yapılır? 127
85. Temyizde Esastan İnceleme Nasıl ve  Hangi Kapsamda Yapılır? 127
86. Temyiz İncelemesinde Duruşma Yapılması  Zorunlu mudur? 128
87. Temyizde Duruşmalı İnceleme Ne Şekilde  Yapılacaktır? 129
88. Temyizde İncelemenin Temel Özellikleri Nelerdir? 130
89. Temyiz Sonunda Verilecek Kararların Temel Özellikleri ve İstinaftaki Kararlardan Farkı  Nedir? 131
90. Temyizde Esasa İlişkin Olmayan Kararlar  Nelerdir? 132
91. Temyizde Esasa İlişkin Karar Türleri Nelerdir? 132
92. Temyizde Onama Nasıl Olacaktır? 133
93. Temyizde Düzelterek Onama Nasıl Olacaktır? 134
94. Temyizde Bozma Kararının Kapsamı  Nasıl Olacaktır? 135
95. Temyizde Bozma Kararından Sonra Hangi İşlemler Yapılacaktır? 136
96. Bozma Kararından Sonra Dosya İlk Derece Mahkemesine Gönderilirse Neler Yapılacaktır? 138
97. Bozma Kararından Sonra Dosya Bölge Adliye Mahkemesine Gönderilirse Neler Yapılacaktır? 140
98. Yeni Kanun Yolu Çerçevesinde Yargılamanın İadesi Yolunda Bir Değişiklik Olmuş Mudur? 142
99. Yeni Kanun Yolu Sisteminin Sağlıklı Uygulanabilmesi İçin, Avukatların Göz Önünde Tutması Gereken Hususlar Nelerdir? 143
100. Yeni Kanun Yolu Sisteminin Sağlıklı Uygulanabilmesi  İçin Hâkimlerin Göz Önünde Tutması Gereken Hususlar Nelerdir? 145

Adalet Bakanlığı Yayını, Hukuk Muhakemesinde İstinaf El Kitabı, Ankara 2007.
Akil C., “İstinafın Aleyhindeki ve Lehindeki Görüşler ve Bu Görüşlerin Değerlendirilmesi”, Kazancı Hakemli Hukuk Dergisi, 2008, S. 49-50, s. 28 vd.
Akil C., İstinaf Kavramı, Ankara 2010.
Akkaya T., Medenî Usûl Hukukunda İstinaf, Ankara 2009.
Akyüz F., Kanun Yolları (İstinaf, Temyiz, Yargılamanın İadesi), Hukuk Muhakemeleri Kanunu Tasarısı’nın Getirdiği Yenilikler ve Bu Yeniliklerin Değerlen­dirilmesi (22-29 Mart Tarihlerinde Kadir Has Üniversitesi’nde Düzenlenen Toplantı), İstanbul Barosu Yayınları, İstanbul 2008, s. 197 vd.
Alangoya Y./Yıldırım K./Deren-Yıldırım N., Medenî Usûl Hukuku Esasları, 7. Bası, İstanbul 2009.
Albayrak M., Bölge Adliye Mahkemesi İstinaf İncelemesinde Düzelterek Red (Onama) Kararı Verebilecek mi?, TBBD, 2008/74, s. 226 vd.
Arslan R./Yılmaz E./Taşpınar Ayvaz S., Medenî Usul Hukuku, Ankara 2016.
Atalı M., Medenî Usul Hukukunda Aleyhe Bozma Yasağı, Ankara 2014.
Boran Güneysu N., Medenî Yargılama Hukukunda Düzelterek Onama Kararı, TAAD 2013, S. 14, s. 329-352.
Boran Güneysu N., Medenî Usûl Hukukunda Karar, Ankara 2014.
Çalışkan O., Ülkemizde İstinaf Mahkemelerinin Tarihi Sürecine Bir Bakış, MİHDER 2007/1, s. 69 vd.
Çiftçi M. Ö., Medeni Yargılama Hukukunda İstinaf, İstanbul 2011.
Deliduman S., Yargıtayın Bozma Kararı Üzerine Dosyanın Başka Bir Mahkemeye (İlk derece veya Bölge Adliye Mahkemesi) Gönderilmesi, Terazi HD, Y. 4,
S. 40, Aralık 2009, s. 21 vd.
Deren-Yıldırım N., “Teksif İlkesi Açısından İstinaf”, TBB Uluslararası Toplantı, İstinaf Mahkemeleri, 7-8 Mart 2003, s. 267 vd.
Ÿ Deren-Yıldırım N., “İstinafın Gerekçelendirilmesi ve İstinaf Sebepleri”, Özer Seliçi’ye Armağan, Ankara 2006, s. 693 vd.

Durak İ., Hukuk Yargılamasında Bozma Nedenleri, Ankara 2008.
Gaier R., (Çev. Akil C.), İstinaf Yargılamasında Dava Malzemesi, AÜHFD, C. 61, S.1, s. 429 vd.
Gökcan H. T., İstinaf Yasa Yolunda İspat Ve Delilleri Değerlendirme Esasları, TAAD, Y. 3, S. 10, Temmuz 2012, s. 421 vd.
Görgün L. Ş., Medenî Usul Hukuku, 4. Baskı, Ankara 2015.
Hovens F. J. H. (Çev. Özbek M.), Hukuk Yargılamasında İstinaf- Hukuk Davalarında İstinafın İşlevlerine Yönelik Mukayeseli Bir Araştırma, MİHDER, 2006/3, s. 1317 vd.
İstinaf Mahkemeleri, TBB Uluslararası Toplantı, 7-8 Mart 2003, Ankara 2003.
Karslı A., Medeni Muhakeme Hukuku, 4. Baskı, İstanbul 2014.
Konuralp H., “Fransız Hukukunda Kanun Yolları Arasında İstinafın Yeri”, AÜHFD 2002/I, C. 50, S. 1, s. 25 vd.
Konuralp H., “HUMK Tasarısına Göre İstinaf Derecesi”, Tebliğ, II. Medenî Usûl ve İcra İflâs Hukukçuları Toplantısı, Eskişehir 3-5 Ekim 2003 (TBB Yayını).
Konuralp H., Bölge Adliye Mahkemelerinde Uygulanacak Usûl (Hukuk Davaları Açısından)”, TBB Uluslararası Toplantı, İstinaf Mahkemeleri, 7-8 Mart 2003,
s. 247 vd.
Konuralp H./Hanağası E., Fransız Hukukunda İptal Amaçlı İstinaf Yolu, MİHDER 2007/1, S. 6, s. 13 vd.
Korkmaz F., İstinaf’ın Diğer Kanun Yollarıyla Karşılaştırılması, KTO Karatay Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi Ocak 2016, C. 1, S. 1, s. 199-211.
Kuru B., Hukuk Muhakemeleri Usûlü, C. I-VI, 6. Baskı, İstanbul 2001.
Kuru, B., Hukuk Usulünde Aleyhe Bozma Yasağı, Makaleler, İstanbul, 2006, s. 317-327.
Kuru B., Medenî Usûl Hukuku Ders Kitabı, Ankara 2015.
Memişoğlu S. Ö., Hukuk Yargılamasında İstinafa Başvuru Usulü ve İstinafta Yeni Vakıa ve Delillere Dayanılması, Legal HD, S.113, Mayıs 2012, s. 73 vd.
Meraklı Yayla D., Medeni Usul Hukukunda İstinaf Kanun Yolunda Yeniden Tahkikat Yapılması, Ankara 2014.
Özbay İ./ Okumuş N., Kanun Yollarına İlişkin Son Değişiklikler ve Yargı Kararları Işığında Medeni Usul Hukukunda Katılmalı Kanun Yolu, Prof. Dr. Saim Üstündağ’a Armağan, Ankara 2009, s. 349 vd.
Özbay İ., 6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununa Göre İstinaftan Sonraki Temyiz Sistemimizde Temyiz Edilebilen ve Edilemeyen Kararlar, İl Han Özay’a Armağan, İÜHFM 2011, C. 69, S. 1-2, s. 411-438.
Özekes M., “Hukuk Usûlü Muhakemelerinde Yapılan Değişiklikler Çerçevesinde Kanun Yolu İncelemesi-Özellikle İstinaf-”, Legal HD, Kasım 2004, s. 31103 vd.
Özekes M., Üst Derece Mahkemeleri Kararlarında Gerekçe, Türkiye’de İstinaf Mahkemelerinin Kurulmasından Sonra Yargıtay’ın Rolü Konferansı, Adalet Bakanlığı Yayını, Ankara Temmuz-2007, s. 72 vd.
Özekes M., İstinaf Sistemi ile Birlikte Hukuk Yargılamasında İçtihat Aykırılıklarının Giderilmesi, Türkiye’de İstinaf Mahkemelerinin Kurulmasından Sonra Yargıtay’ın Rolü Konferansı, Adalet Bakanlığı Yayını, Ankara Temmuz-2007, s. 143 vd.
Özekes M., Hukuk Yargılamasında Süre Tutum Dilekçesi Yoktur, Prof. Dr. Saim Üstündağ’a Armağan, Ankara 2009, s. 381 vd.
Öztek S., “Adalet Bakanlığı Üst Mahkemeler Hukuk Komisyonu Tarafından Hazırlanmış Olan Üst Mahkemeler Tasarısı”, Yargı Reformu 2000 Sempozyumu,
s. 104 vd.
Pekcanıtez H./Atalay O./Özekes M., Medenî Usûl Hukuku, 14. Bası, Ankara 2013.
Pekcanıtez H./Atalay O./Özekes M., Medenî Usûl Hukuku Ders Kitabı, 3. Bası, Ankara 2015.
Postacıoğlu İ. E./Altay S., Medenî Usûl Hukuku Dersleri, 7. Baskı, İstanbul 2015.
Roth H., (Çev. Akil C.), Medeni Yargılamada Yeni Kanun Yolu Hukuku, İstinaf Derecesi ve Somut Olay Adaleti, ABD 2010, C. 68, S. 2, s. 113 vd.
Sungurtekin Özkan M., Türk Medeni Yargılama Hukuku, İzmir 2013.
Surlu M. H., Türk Hukuk Uygulamasının Tarihsel Perspektifi Açısından İstinaf (Üst) Mahkemeleri veya Türk Yargı Sisteminin Dinmeyen Özlemi, Yargıtay Dergisi, 2000, C. 26, S. 3, s. 275-291.
Taneri G., İstinaf Mahkemeleri, Ankara 2014.
Tanrıver S., “Adliye Mahkemeleri İle Üst Mahkemelerin Kuruluş ve Görevleri İle İlgili Kanun Tasarısı İle İlgili Bazı Düşünceler”, BATİDER 1995/1-2, s. 151 vd.
Taşpınar Ayvaz S., “İstinaftan Sonraki Temyiz İncelemesi ve Sonuçları, Medenî Usûl Hukukunda Kanun Yolları ve Arabuluculuk Kanun Tasarısı, VI. Medenî Usul ve İcra-İflâs Hukukçuları Toplantısı, İzmir 2007, TBB Yayını, Ankara 2008, s. 151-207.
Teomete Yalabık F., İstinafsız Bir Temyiz, Temyiz Midir?, MİHDER 2011, C. 7, S. 19, s. 55 vd.
Turinay F. Y., Bir Kanun Yolu Olarak İstinaf, Güncel Hukuk, Mayıs 2011.
Tutumlu M. A., İstinaf Yargılamasında Yeni Vakıa – Delil Getirme Yasağı ve İstisnaları, Terazi Hukuk Dergisi, Mart 2007, Sayı:7, s.57 vd.
Ulukapı Ö., Medeni Usul Hukuku, 3. Baskı, Konya 2015.
Umar B., Hukuk Muhakemeleri Kanunu Şerhi, 2. Baskı, Ankara 2014.
Üstündağ S., Medenî Yargılama Hukuku, C. I-II, 7. Baskı, İstanbul 2000.
Yavaş M., Medeni Usul Hukukunda Temyiz, Ankara 2015.
Yıldırım M. K., Hukuk Devletinin Gereği İstinaf, İstanbul 2000.
Yıldırım M. K., “Kanun Yolu Olarak İstinaf,” TBB Uluslararası Toplantı, İstinaf Mahkemeleri, 7-8 Mart 2003, s. 285 vd., TBB.
Yıldırım, M. K., “Medenî Usûl Hukukunda Reformatio in Peius Yasağı, Facultatis Decima Aniversaria, İstanbul 1993, s. 145 vd.
Yılmaz E., İstinaf, Ankara 2005.
Yılmaz E., Hukuk Muhakemeleri Kanunu Şerhi, 2. Baskı, Ankara 2013.
Yılmaz Z., 6100 Sayılı Kanunun (HMK) Geçici 3. Maddesinin Uygulamada Yol Açtığı Sorunlar ve Tereddütler Üzerine Bazı Değerlendirmeler, MİHDER 2014, C. 10, S. 27, s. 21-52.
Yücel E., Bölge Adliye (İstinaf) Mahkemeleri, Adalet Dergisi, 2006, Y. 97, S. 25, s. 158-182.