İş Hukuku Uygulamaları ve Nitelikli Hesaplamalar

Yayınevi: Yetkin Yayınları
Yazar: Muzaffer KARAYEL
ISBN: 9786050505696
425,00 TL 500,00 TL

Adet

 
   0 yorum  |  Yorum Yap
Kitap Künyesi
Yazar Muzaffer KARAYEL
Baskı Tarihi 2020/04
Baskı Sayısı 1
Boyut 16x24 cm (Standart Kitap Boyu)
Cilt Karton kapak

İş Hukuku Uygulamaları ve Nitelikli Hesaplamalar

Av. Muzaffer KARAYEL

2020/04 1. Baskı, 419 Sayfa

ISBN 978-605-05-0569-6


İÇİNDEKİLER

ÖNSÖZ7

BİRİNCİ BÖLÜM

KAVRAM VE TANIMLAR

I. ÜCRET17

A.ÜCRETİN BELİRLENMESİ -ÜCRET TÜRLERİ18

1. Belli bir süreye göre belirlenen ücret18

2. Parça Başına Ücret19

3. Yüzde Usulü Ücret19

4. Sabit Ücret + (prim yada bahşiş) Usulü Ücret19

5. Götürü Ücret20

B. ÜCRETİN İSPATI20

C. DÖNEMSEL ÜCRETİN TESPİTİ22

D. TAZMİNATA ESAS GİYDİRİLMİŞ ÜCRET22

II. HİZMET SÜRESİ24

A. İşçinin Çalışmalarının Sürekli Olması Durumunda25

B. Çalışmalarının Aralıklarla Devam Etmesi Durumunda25

C. Part-time Çalışılması Durumunda26

III. ISLAH VE BEDEL ARTTIRIMI27

IV. ZAMANAŞIMI28

A. İşçilik Alacaklarında Zamanaşımı Süreleri28

1- Ücret alacaklarında zamanaşımı süresi28

2-Ücret dışındaki yıllık izin ve tazminat alacaklarında zamanaşımı süresi29

V.İBRANAME31

VI.İKALE SÖZLEŞMESİ37

İKİNCİ BÖLÜM

I. ASIL İŞVEREN – ALT İŞVEREN39

A. Asıl İşveren-Alt İşveren İlişkisinde İşverenlerin Sorumlulukları40

II.EŞİT DAVRANMA İLKESİNE AYKIRILIK  (TAZMİNATI )44

III. İŞYERİNİN VEYA BİR BÖLÜMÜNÜN DEVRİ47

IV. HİZMET AKDİNİN DEVRİ (NAKLİ)52

V.BİRLİKTE İSTİHDAM53

VI. ORGANİK BAĞ53

VII. GEÇİCİ İŞ İLİŞKİSİ54

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

İŞ (HİZMET) SÖZLEŞMESİ

I.İŞ SÖZLEŞMESİNİN TANIMI59

II.İŞ (HİZMET) SÖZLEŞMESİ TÜRÜ VE ÇALIŞMA BİÇİMLERİNİ

 BELİRLEME SERBESTİSİ59

A. SÜREKLİ VE SÜREKSİZ İŞLERDEKİ İŞ SÖZLEŞMELERİ59

B. BELİRLİ VE BELİRSİZ SÜRELİ İŞ SÖZLEŞMESİ60

C. DENEME SÜRELİ İŞ SÖZLEŞMESİ94

D. TAKIM SÖZLEŞMESİ İLE OLUŞTURULAN 

İŞ SÖZLEŞMELERİ95

III- İŞ SÖZLEŞMESİNİN FESHİ VE SONUÇLARI96

A- SÜRELİ FESİH (İHBAR ÖNELLERİ)96

B- İHBAR ÖNELİNİN(süresinin) BÖLÜNMEZLİĞİ İLKESİ97

C- GEÇERSİZ FESİH-USUL VE İTİRAZI (İŞE İADE DAVASI)98

E- SÖZLEŞMENİN FESHİNDE USUL99

F- FESİH BİLDİRİMİNE İTİRAZ VE USULÜ100

G- GEÇERSİZ SEBEPLE YAPILAN FESHİN SONUÇLARI102

1. İlk Aşama : Arabuluculuk Süreci103

2. İkinci Aşama:  İşe İade Davası Açılması103

a. İşe İade Talebinin Reddi Durumunda103

b.İşe İade Talebinin Kabulü Durumunda107

H- ÇALIŞMA KOŞULLARINDA DEĞİŞİKLİK VE

İŞ SÖZLEŞMESİNİN FESHİ108

1. İŞ SÖZLEŞMESİNİN DERHAL FESHİ109

a. İşçinin Haklı Nedenle Derhal Fesih Hakkı109

b. İşverenin Haklı Nedenle Derhal Fesih Hakkı113

2. DERHAL FESİH HAKKINI KULLANMA SÜRESİ115

3. YENİ İŞ ARAMA İZNİ117

4. ÜCRETİN GÜNÜNDE ÖDENMEMESİ118

5. ÜCRETİN SAKLI KISMI119

6. KAMU MAKAMLARININ VE ASIL İŞVERENLERİN HAKEDİŞLERİNDEN ÜCRET KESME 

YÜKÜMLÜLÜĞÜ119

V. FAZLA ÇALIŞMA122

A. FAZLA ÇALIŞMANIN İSPATI123

B. FAZLA ÇALIŞMA ÜCRETİNİN ÖDENDİĞİNİN İSPATI124

1. Bordroların İmzasız Olması Durumunda124

2. Bordroların İmzalı Olması ve Ücret İle

İlgili İhtilaf Bulunmaması Durumunda124

3.Bordroların İmzalı Olması ve Ücret İle İlgili İhtilaf Bulunması Durumunda124

C. SERBEST ZAMAN OLARAK KULLANILMASI125

D. HAFTALIK ÇALIŞMA SÜRESİ125

E. ARA DİNLENMESİ126

F. HAFTALIK ÇALIŞMA SÜRESİNİN 45 SAAT OLARAK BELİRLENMESİ DURUMUNDA127

G. HAFTALIK ÇALIŞMA SÜRESİNİN 45 SAATİN ALTINDA KABUL EDİLMESİ DURUMUNDA128

H. ÖZEL YASALARDAN YA DA MESLEKLERDEN DOLAYI HAFTALIK ÇALIŞMA SÜRESİNİN 45 SAATİN ALTINDA KABUL EDİLMESİ DURUMUNDA129

VI. FAZLA ÇALIŞMA ÜCRETİ130

A. İŞYERİNDE ÜCRET+BAHŞİŞ İLE ÇALIŞILMASI DURUMUNDA130

B. PRİMLİ ÇALIŞILMASI DURUMUNDA131

C. İŞÇİNİN YURTDIŞINDA YA DA YABANCI ÜLKE PARASI İLE ÇALIŞMASI DURUMUNDA133

D. TARAFLAR ARASINDA YAPILAN SÖZLEŞMEDE FAZLA MESAİ ÜCRETİNİN KABUL EDİLEN ÜCRETE DAHİL OLDUĞUNUN KABULÜ DURUMUNDA134

E. KAPICILARIN FAZLA ÇALIŞMASI134

F. ÜST DÜZEY YÖNETİCİNİN FAZLA ÇALIŞMASI135

VII.ULUSAL BAYRAM VE GENEL TATİL GÜNLERİNDE 

 ÇALIŞMA136

VIII. HAFTA TATİLİ ÜCRETİ137

IX.YILLIK ÜCRETLİ İZİN HAKKI VE İZİN SÜRELERİ146

A. YILLIK ÜCRETLİ İZNE HAK KAZANMA VE İZNİ KULLANMA DÖNEMİ147

B. YILLIK İZİN BAKIMINDAN ÇALIŞILMIŞ GİBİ SAYILAN HALLER148

C. YILLIK ÜCRETLİ İZNİN UYGULANMASI149

D. İZİNDE ÇALIŞMA YASAĞI151

E. SÖZLEŞMENİN SONA ERMESİNDE İZİN ÜCRETİ151

X. ÜCRETTEN İNDİRİM YAPILAMAYACAK HALLER151

XI. DENKLEŞTİRME154

XII. TELAFİ ÇALIŞMASI155

XIII.ÇALIŞMA SÜRESİNDEN SAYILAN HALLER156

XIV.GECE ÇALIŞMASI157

XV. SÜT İZNİ159

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM

 HİZMET İLİŞKİSİNDEN KAYNAKLI  

UYUŞMAZLIK VE DAVALAR

I.İŞ AKDİNDEN KAYNAKLI  UYUŞMAZLIKLARA KONU

 ALACAK  VE TAZMİNATLAR163

A.İŞ AKDİNİN (HİZMET İLİŞKİSİNİN) DEVAMI  ESNASINDA TALEP EDİLEBİLECEK ALACAKLAR163

B. İŞ AKDİNİN (HİZMET İLİŞKİSİNİN) FESHİNDEN SONRA  TALEP  EDİLEBİLECEK ALACAKLAR (FESHE BAĞLI ALACAKLAR)163

II. TESPİT DAVALARI164

A.AKDİNİN DEVAMI SIRASINDA TALEP EDİLEBİLECEK ALACAKLAR165

1. ÜCRET ALACAĞI165

2. FAZLA MESAİ ALACAĞI165

3. HAFTA TATİLİ ALACAĞI166

4. ULUSAL BAYRAM VE GENEL TATİL ALACAĞI167

5. İKRAMİYE ALACAĞI167

6. İLAVE TEDİYE ALACAĞI168

7. PRİM ALACAĞI169

8. EŞİM İŞLEM BORCUNA AYKIRILIKTAN DOLAYI TAZMİNAT ALACAĞI170

C.İŞ AKDİNİN (HİZMET İLİŞKİSİNİN) FESHİNDEN SONRA  TALEP  EDİLEBİLECEK ALACAKLAR (FESHE BAĞLI ALACAKLAR)170

1. KIDEM TAZMİNATI170

2. İHBAR TAZMİNATI174

3. KÖTÜ NİYET TAZMİNATI175

4. YILLIK İZİN ALACAĞI176

5. BOŞTA GEÇEN SÜRE ÜCRETİ VE DİĞER HAKLAR177

6. İŞE BAŞLATMAMA TAZMİNATI178

ÖRNEK YARGITAY VE BAM KARARLARI

1-ASGARİ GEÇİM İNDİRİMİNİN GİYDİRİLMİŞ ÜCRETE DAHİL

 EDİLMEMESİ VE SÖZLEŞMEDE YAZILI OLAN ÜCRETE

 FAZLA MESAİ ÜCRETİNİN DAHİL OLACAĞINA DAİR

 KARAR181

2-EMSAL ÜCRETİN ARAŞTIRILMASI İLE İLGİLİ 

 BAM KARARI182

3-ISLAHTAN SONRA BEDEL ARTTIRIMININ YAPILACAĞINA

 DAİR YARGITAY KARARI186

4-İBRANAME İLE İLGİLİ YARGITAY KARARLARI186

5-İKALE SÖZLEŞMESİNİN GEÇERLİLİĞİ İLE İLGİLİ 

 YARGITAY KARARI198

6-ALT İŞVEREN İLİŞKİSİ- KİRA İLİŞKİSİ203

7-ASIL İŞVEREN- ALT İŞVEREN İLİŞKİSİ İLE İLGİLİ 

 YARGITAY VE BAM KARARLARI 207

8-EŞİT İŞLEM BORCUNA AYKIRILIK İLE İLGİLİ YARGITAY

 KA¬RAR¬LARI 214

9-İŞYERİ DEVRİNDE İŞVERENLERİN SORUMLULUKLARI İLE

  İLGİLİ KARARLAR 221

10-PERFORMANSA DAYALI FESİHLERDE İŞE İADE İLE İLGİLİ

 KARAR232

11-İŞÇİNİN İŞ AKDİNİ DERHAL FESİH HAKKI İLE İLGİLİ

 YAR¬GI¬TAY VE BAM KARARLARI 236

12-İŞVERENİN İŞ AKDİNİ DERHAL FESİH HAKKI246

13-İŞ AKDİNİN DERHAL FESİH HAKKINI KULLANMA SÜRESİ

 İLE İLGİLİ KARAR248

14-İHALE MAKAMININ SORUMLU OLDUĞU ÜCRET TUTARI252

15-FAZLA ÇALIŞMA KARŞILIĞI SERBEST ZAMAN 

 KULLANIL¬MA¬SI İLE İLGİLİ KARAR254

16-BAHŞİŞ-PRİM VE YÜZDE USULÜ ÇALIŞMA SİSTEMİNE 

 GÖRE FAZLA MESAİ  ÜCRETİ256

17-KAPICININ FAZLA MESAİ ÜCRETİ264

18-ÜSTDÜZEY YÖNETİCİNİN FAZLA ÇALIŞMASI İLE İLGİLİ

 KARAR265

19-HAFTA TATİLİ-CUMARTESİ GÜNÜNÜN ÇALIŞMA GÜNÜ 

 OL¬DU¬ĞU¬NA DAİR KARAR267

20-GECE ÇALIŞMASI 276

21-SÜT İZNİNİ KULLANDIRILMAMASI DURUMUNDA 

 ÜCRETİ280

ÖRNEK RAPORLAR

1-ASIL İŞVEREN-ALT İŞVEREN - ZAMANAŞIMI - ARALIKLI 

 ÇALIŞMA287

2-ASIL İŞVEREN-ALT İŞVEREN - İŞYERİ DEVRİ - HAKSIZ  

 FESİH - FAZLA MESAİ - HAFTA TATİLİ-UBGT- 

 ZAMANAŞIMI302

3-FESİH - ORGANİK BAĞ312

4-FESİH - GERÇEK ÜCRETİN TESPİTİ - BİRLİKTE İSTİHDAM321

5-YURTDIŞI ÇALIŞMA- ORGANİK BAĞ -TL VE USD’YE GÖRE

  ALACAK HESABI - KIDEM TAZMİNATI TAVANI 330

6-İŞE İADE SONRASI - KIDEM VE İHBAR TAZMİNATI 343

7-BİRLİKTE İSTİHDAM VE ORGANİK BAĞ GERÇEK ÜCRET

 TESPİTİ, DENKLEŞTİRME, DENKLEŞTRİMEYE GÖRE

 FAZLA MESAİ, HAFTA TATİLİ,UBGT, ZAMANAŞIMI, 

 1475 SAYILI YASA DÖNEMİNE RASTLAYAN ÇALIŞMA 

 OLMASI DURUMUNDA İZİN ALACAĞI347

8-AKDİ FESHEDEN TARAF HAKLI NEDENLEDE OLSA 

 İŞ AKDİNİ FESHEDEN TARAFIN İHBAR TAZMİNATI HAKKI,

 KIDEM TAZMİNATI, İZİN, FAZLA MESAİ, HAFTA TATİLİ, 

 UBGT ALACAKLARI ISLAHA KARŞI ZAMANAŞIMI DFE’İ VE

 HESAPLANMASI357

9-KIDEM TAZMİNATI, İHBAR TAZMİNATI, YILLIK İZİN, 

 FAZLA MESAİ, HAFTA TATİLİ, UBGT, ÜCRET ve

 AGİ ALACAKLARI371

10-İBRANAME – ZAMANAŞIMI - ORGANİK BAĞ-BİRLİKTE 

 İSTİHDAMI - ARALIKLI ÇALIŞMA382

11-ÜCRET+BAHŞİŞ - FAZLA MESAİ395

12-KIDEM TAZMİNATI - İHBAR TAZMİNATI, FAZLA MESAİ,  

 HAFTA TATİLİ, UBGT ZAMANAŞIMI, İBRANAME AKDİN 

 DEVAMI SIRASINDA KIDEM TAZMİNATI KARŞILIĞI 

 YAPILAN ÖDEMENİN MAHSUBU403

İŞÇİLİK ALACAKLARI İLE İLGİLİ PRATİK BİLGİLER410

YILLAR İTİBARİYLE GÜNLÜK VE AYLIK ASGARİ ÜCRET

 MİKTARI413

KIDEM TAZMİNATI TAVANLARI (2000 – 2020)415

İŞTEN ÇIKIŞ KODLARI417


ÖNSÖZ

Günümüzde iş dünyasının farklı gereksinimleri, farklı istihdam türleri ve iş faaliyetleri ortaya çıkarmıştır. Bunun bir sonucu olarak işe alım süreçleri, iş sözleşmesinden doğan edimler ve iş akitlerinin sona ermesi de oldukça farklılaşabilmektedir.

Aylık ücret, fazla mesai ücreti, yıllık izin ve diğer tazminat konularının tanımı ve hesaplanma yöntemleri de söz konusu bu farklılaşma nedeni ile değişkenlik gösterebilmektedir.

Bu çalışmada, iş hukukundan doğan uyuşmazlıklarla ilgili temel kavramlar tüm unsurlarıyla açıklanmış, yargı kararları da kullanılarak kavramların hem mevzuat hem de uygulamadaki karşılıkları belirlenmiştir.

Diğer yandan iş hukukundan doğan uyuşmazlıklarda yer alan nitelikli hesaplamalar örnekleri ile açıklanmış ve bu açıklamalar örnek bilirkişi raporları ile desteklenmiştir.

Eserimin ana amacı, iş hukuku ekseninde temel kavramların ve nitelikli hesaplamaların açıklığa kavuşturulmasıdır.

 12.10.2017 yürürlük tarihli İş Mahkemeleri Yasası’nın “GÖREV” başlıklı  5.maddesinde yer alan;

“a) 5953 sayılı Kanuna tabi gazeteciler, 854 sayılı Kanuna tabi gemi adamları, 22/5/2003 tarihli ve 4857 sayılı İş Kanununa veya 11/1/2011 tarihli ve 6098 sayılı Türk Borçlar Kanununun İkinci Kısmının Altıncı Bölümünde düzenlenen hizmet sözleşmelerine tabi işçiler ile işveren veya işveren vekilleri arasında, iş ilişkisi nedeniyle sözleşmeden veya kanundan doğan her türlü hukuk uyuşmazlıklarına,

b) İdari para cezalarına itirazlar ile 5510 sayılı Kanunun geçici 4 üncü maddesi kapsamındaki uyuşmazlıklar hariç olmak üzere Sosyal Güvenlik Kurumu veya Türkiye İş Kurumunun taraf olduğu iş ve sosyal güvenlik mevzuatından kaynaklanan uyuşmazlıklara,

c) Diğer kanunlarda iş mahkemelerinin görevli olduğu belirtilen uyuşmazlıklara ilişkin dava ve işlere bakar.” düzenlemesi ile İş Mahkemelerinin bakacakları uyuşmazlıklar açıkça düzenlenmiştir. 

 

Verilen kanun hükmü uyarınca İş Mahkemelerinin görevi kapsamında olan ve özellikle de 4857 sayılı Yasa’dan kaynaklanan uyuşmazlıklarda davaya konu hesaplamaların yapılması amacıyla dosyalar bilirkişiye tevdii edilmektedir.

Söz konusu bilirkişi incelemeleri taraflara maddi olarak ek külfet getirmekte ve belirli bir zaman kaybına neden olmaktadır. Bilirkişi incelemesi sürecinde tarafların zaman ve hak kaybına uğramaması adına; çırak olarak başladığım ve daha sonra işçi, sendikacı, işveren, Avukat ve İş Hukuku Bilirkişisi olarak devam ettiğim yaşamımda edindiğim bilgi ve tecrübelerimi iş davalarının taraflarına aktarabilmek adına eldeki çalışmayı yaptım.

Özellikle belirtmekte fayda var ki, iş hukuku devamlı olarak değişkenlik gösteren bir hukuk dalıdır. Bu nedenle, kitabın hazırlanması esnasında mevcut yasa, doktrin görüş ve Yargıtay içtihatlarının dikkate alındığı değerli okuyucuların unutmaması gereken bir husustur.

Çalışmamda, İş Kanunu’nun yorum ve değerlendirmesinden ziyade İstinaf ve Yargıtay içtihatları kapsamında  tarafların sorumlulukları, haklarının tespiti ve hesaplanması amacı güdülmüştür.

Yukarıda da açıklandığı üzere İş mahkemelerinde açılan davalarının büyük bir çoğunluğunda Bilirkişi incelemesinden yararlanıldığı dikkate alındığında, bilirkişilerin ve incelemelerinin önemi daha çok ortaya çıkmaktadır.

6754 sayılı Bilirkişi Yasası’nın 3. maddesinde  hükmedilmiş temel ilkeler uyarınca;

GÖREVİNİ DÜRÜSTLÜK KURALLARI ÇERÇEVESİNDE BAĞIMSIZ, TARAFSIZ VE OBJEKTİF OLARAK YERİNE GETİRMESİ, KEN­Dİ­SİNE TEVDİ OLUNAN GÖREVİ BİZZAT YERİNE GETİRMESİ GÖREVİ SEBEBİYLE KENDİSİNE TEVDİ EDİLEN BİLGİ VE BELGELERİ VEYA ÖĞRENDİĞİ SIRLARIN GİZLİLİĞİNİ SAĞLAMASI VE ÖZELLİKLEDE BİLİRKİŞİLİĞİ KABULÜ SIRASINDA ETMİŞ OLDUĞU YEMİNE SADIK KALMASI GEREKMEKTEDİR.

Bilirkişilik Yasa ve Yönetmeliğinde bilirkişinin hukuki nitelendirme ve değerlendirme yapamayacağı hükme bağlanmıştır. Fakat düzenlenen raporun denetime elverişli olarak kabul edilebilmesi için İş hukukundan kaynaklı olarak bir kısım işlemlerle ilgili olarak tespit ve değerlendirmelerin yapılmasının zorunlu olması gerektiğini düşünüyorum.

İşbu çalışmamızda İş Yasasındaki  maddelerin tamamı değil yalnızca dava konusu olabilecek alacaklar ile ilgili düzenlemelerin yapıldığı maddeler ele alınmış, örnek hesaplama, bilirkişi raporları ve emsal Yargıtay kararları ile anlatılmaya çalışılmıştır.

Bir diğer deyişle, eldeki çalışma bir ders kitabı olmayıp mahkemelere intikal eden uyuşmazlıklar ve uygulamalar ile ilgilidir.

Kitaptaki değerlendirmeler ve örnek hesaplamaların tamamı tarafımdan yapılmış olup , Yargıtay içtihatları ile İstinaf kararları dışında başka kaynaklardan yararlanılmamıştır.

                                                           MUZAFFER KARAYEL

                                                               Avukat-Arabulucu


Yorum Yap

Lütfen yorum yazmak için oturum açın ya da kayıt olun.