Medeni Yargı ile İdari Yargı Arasındaki Yargı Yolu ve Hüküm Uyuşmazlıkları

İÇİNDEKİLER

İçindekiler

Teşekkür  7

Özet  9

Kısaltmalar  15

Giriş  17

Birinci Bölüm

OLUMLU YARGI YOLU UYUŞMAZLIKLARI

I. YARGI YOLUNA İLİŞKİN GENEL AÇIKLAMALAR  19

A. Konunun Kapsamı ve Sınırlandırılması  19

B. Kavramsal Değerlendirme  21

1. Yargı Kavramı  21

2. Yargı Yolu ve Görev Kavramları  22

C. Çeşitli Hukuk Sistemlerinde Yargı Yolu  25

D. Medeni Yargı (Hukuk Yargısı)  26

1. Medeni Yargının Amacı ve İşlevi  26

2. Medeni Yargının Yapısı  27

E. İdari Yargı  28

1. İdari Yargının Amacı ve İşlevi  28

2. İdari Yargının Görev Alanı  29

3. İdari Yargının Yapısı  35

4. İdari Yargıda Uygulanacak Usul Kuralları  36

F. Uyuşmazlık Mahkemesi  39

II. OLUMLU GÖREV UYUŞMAZLIĞI ÇIKARMA  41

A. Genel Olarak  41

B. Başvurmaya Yetkili Mercii veya Kişiler  42

C. Olumlu Görev Uyuşmazlığı Çıkarılmasına İlişkin Şartlar  44

1. Medeni Yargı veya İdari Yargıda Açılmış Bir Dava Bulunması  44

a. Medeni Yargıda Dava Açılması ve Buna İlişkin Şartlar  44

b. İdari Yargıda Dava Açılması ve Buna İlişkin Şartlar  46

2. Davanın Derdest (Görülmekte) Olması  47

a. Davanın Karara Bağlanmamış Olmasının Aranıp Aranmayacağı  47

1. Usule İlişkin Nihai Karar Verilmesi Halinde  48

2. Esasa İlişkin Nihai Karar (Hüküm) Verilmesi Halinde  49

b. Davayı Sona Erdiren Taraf İşlemi Yapılmamış Olması  52

1. Davadan Feragat Edilmesi Halinde  53

2. Davanın Kabulü Halinde  56

3. Tarafların Sulh Olması Halinde  58

c. Davanın Açılmamış Sayılması Halinin Ortaya Çıkmaması  60

3. Lehine Yargı Yolu İtirazında Bulunulan Yargı Kolunda Yargı Yolu Konusunda Bir Karar Verilmemiş Olması  62

4. Süresi İçerisinde Yargı Yolu İtirazının İleri Sürülmüş Olması  63

5. Yargı Yolu İtirazının Reddedilmiş Olması  68

6. İlgili Başsavcılığa Dilekçe Verilmesi ve Dosyanın Uyuşmazlık Mahkemesi’ne Gönderilmesi  68

D. Karara Karşı Kanun Yollarına Başvurulması İle İlgili İhtimaller  70

1. Medeni Yargıda Açılmış Bir Davada Ortaya Çıkabilecek İhtimaller  70

2. İdari Yargıda Açılmış Bir Davada Ortaya Çıkabilecek İhtimaller  74

E. Başvuru Sonrası Yapılacak İşlemler ve Karar  76

F. Geçici Hukuki Koruma Tedbirlerinin Durumu  79

III. OLUMLU GÖREV UYUŞMAZLIĞI  82

A. Genel Olarak  82

B. Başvurmaya Yetkili Mercii veya Kişiler  83

C. Olumlu Görev Uyuşmazlığına İlişkin Şartlar  84

1. Medeni Yargı ve İdari Yargıda Açılmış İki Dava Bulunması  84

a. Genel Olarak  84

b. Hakem veya Hakem Kurulunun Adli veya İdari Yargı Mercii Sayılması  86

2. Davaların Aynı Olması  88

a. Tarafların Aynı Olması  89

b. Dava Konularının Aynı Olması  90

c. Dava Sebeplerinin Aynı Olması  93

3. Her İki Yargı Merciinin Yargı Yolunu Caiz Kabul Etmesi  94

4. Davaların Derdest Olması  95

D. Başvuru Sonrası Yapılacak İşlemler ve Karar  97

E. Geçici Hukuki Koruma Tedbirlerinin Durumu  98

İkinci Bölüm

OLUMSUZ YARGI YOLU UYUŞMAZLIKLARI

IV. OLUMSUZ GÖREV UYUŞMAZLIĞI  99

A. Genel Olarak Olumsuz Görev Uyuşmazlığı  99

B. Başvurmaya Yetkili Merci veya Kişiler  100

C. Olumsuz Görev Uyuşmazlığına İlişkin Şartlar  101

1. Medeni Yargı ve İdari Yargıda Açılmış En Az İki Dava Bulunması  101

a. Genel Olarak  101

b. Dava Açma Sürelerine İlişkin Özel Durumlar  103

c. Görevsizlik Kararları Üzerine Mahkemelerce Gönderme Kararı Verilip Verilemeyeceği Sorunu  105

2. Davaların Aynı Olması  112

a, Tarafların Aynı Olması  112

b. Dava Konularının Aynı Olması  114

c. Dava Sebeplerinin Aynı Olması  115

3. Her İki Yargı Merci Tarafından Yargı Yolunun Caiz Olmadığına Karar Verilmiş Olması  115

4. Kararların Kesin veya Kesinleşmiş Olması  122

D. Kararlara Karşı Kanun Yollarına Başvurulması İle İlgili İhtimaller  124

E. Başvuru Sonrası Yapılacak İşlemler ve Karar  126

F. Geçici Hukuki Koruma Tedbirlerinin Durumu  127

V. YARGI MERCİLERİNİN UYUŞMAZLIK MAHKEMESİNE BAŞVURMASI  129

A. Genel Olarak  129

B. Başvurmaya Yetkili Yargı Merciileri  130

C. Şartları  133

1. Kesinleşmiş Bir Görevsizlik Kararı Üzerine Diğer Yargı Kolunda Dava Açılması  133

2. Her İki Davanın Aynı Olması  134

3. Görevsizlik Kararı Veren Yargı Kolunun Görevli Kabul Edilmesi  134

D. Başvuru Sonrası Yapılacak İşlemler ve Karar  136

E. Geçici Hukuki Koruma Tedbirlerinin Durumu  137

VI. TEMYİZ MERCİİNİN UYUŞMAZLIK MAHKEMESİNE BAŞVURMASI  138

A. Genel Olarak  138

B. Başvurmaya Yetkili Temyiz Mercileri  140

C. Şartları  140

1. Başka Yargı Kolunun Görevli Olduğu Kanaatine Varılması  140

2. Daha Önce Görevli Yargı Kolunun Belirlenmemiş Olması  141

3. İncelenecek Kararın Yargı Yoluna İlişkin Bir Görevsizlik Kararı Olmaması  142

D. Başvuru Sonrası Yapılacak İşlemler ve Karar  142

Üçüncü Bölüm

HÜKÜM UYUŞMAZLIĞI

VII. HÜKÜM UYUŞMAZLIĞI  145

A. Hüküm Uyuşmazlığının Tanımı, Amacı, Hukuki Niteliği  145

B. Benzer Hukuki Kurumlar İle Karşılaştırılması  148

1. Yargı Yolu Uyuşmazlığı ile Karşılaştırılması  148

2. Yargılamanın Yenilenmesi Kurumu ile Karşılaştırılması  149

C. Başvurmaya Yetkili Mercii veya Kişiler  150

D. Hüküm Uyuşmazlığına İlişkin Şartlar  150

1. Medeni Yargı ve İdari Yargı Mercilerince Verilmiş İki Karar Bulunması  150

2. Kararların Esasa İlişkin Nihai Karar (Hüküm) Niteliğinde Olması  153

3. Davaların Aynı Olmasında Aranan Kriterler  155

a. Dava Konularının Aynı Olması  155

b. Dava Sebeplerinin Aynı Olması  159

c. Taraflardan En Az Birinin Aynı Olması  160

4. Hükümlerin Kesin veya Kesinleşmiş Olması  161

5. Çelişkili Hükümler Nedeniyle Hakkın Yerine Getirilmesinin İmkansız Olması  163

E. Başvuru ve Mahkemece Yapılacak İnceleme  169

F. Uyuşmazlık Mahkemesi Kararı  171

G. Karara Karşı Başvurulacak Bir Yol Olup Olmadığı  173

Sonuç  177

Kaynakça  189

Kavramlar Dizini  197