| Kitap Künyesi | |
| Yazar | H. Kübra ERCOŞKUN ŞENOL |
| Baskı Tarihi | 2021/05 |
| Baskı Sayısı | 1 |
| Boyut | 16x24 cm (Standart Kitap Boyu) |
| Cilt | Karton kapak |
| Sayfa Sayısı | 440 |
Doçentlik takdim tezi olarak hazırlanan bu monografinin konusu, Türk Borçlar Kanunu’na göre alacağı devredenin garanti sorumluluğudur. Alacağın devrinde, devralan, devredenin cismani bir varlığa sahip olmayan alacak hakkındaki beyanlarına daha çok güvenme duymak zorunda olduğundan, cismani varlığı haiz herhangi bir şeyi devralan kişiye göre daha sıkı şekilde korunmalıdır. Devralanın devredene karşı korunması, piyasada arzu edilen şekilde alacağın tedavül kabiliyetinin artmasına hizmet eder. Bu hususları nazara alan kanun koyucu, konusu imkânsız olan sözleşmelerin kesin hükümsüz olduğuna ilişkin kuralından ayrılmak pahasına, bu konuda gereken düzenlemeyi yapmıştır. Ancak bu düzenlemelerin gerek sistematiği gerek içeriği eleştirilmekte ve bu düzenlemelere ilişkin yoğun tartışmalar sürmektedir. Taraflarca bu düzenlemelerin aksine anlaşma yapılabilmesi de çözümü oldukça güç bazı sorunlara yol açmaktadır. Bu çalışmada, konu, Türk hukukundaki ve karşılaştırmalı hukuktaki düzenlemeler ve öğretideki görüşler doğrultu[1]sunda ayrıntılı bir biçimde ele alınarak medeni hukuk literatürüne katkı sağlanması amaçlanmıştır.
ÖNSÖZ...................................................................................................................... 7
İÇİNDEKİLER.............................................................................................................. 9
KISALTMALAR......................................................................................................... 17
GİRİŞ ...............................................................................................................21
BİRİNCİ BÖLÜM
ALACAĞIN DEVRİNE İLİŞKİN GENEL ESASLAR
§ 1. ALACAK HAKKI KAVRAMI VE ALACAK HAKKININ HUKUKİ NİTELİĞİ ............27
§ 2. ALACAĞIN DEVRİ KAVRAMI .....................................................................34
§ 3. ALACAĞIN DEVRİNİN KAYNAKLARI ..........................................................39
I. İRADİ - RIZAÎ (SÖZLEŞMEYE DAYANAN) DEVİR ....................................... 39
II. YASAL - KANUNİ (KANUN HÜKMÜNE DAYANAN) İNTİKAL ..................... 41
III. YARGISAL - KAZAÎ (MAHKEME KARARINA DAYANAN) İNTİKAL .............. 44
§ 4. ALACAĞIN DEVRİNİN HUKUKİ NİTELİĞİ ....................................................48
I. ALACAĞIN DEVRİ SÖZLEŞME NİTELİĞİNDE HUKUKİ BİR İŞLEMDİR......... 48
II. ALACAĞIN DEVRİ BİR TASARRUF İŞLEMİDİR........................................... 50
III. ALACAĞIN DEVRİNİN SEBEBE BAĞLI (İLLÎ) OLUP OLMADIĞI
SORUNU ................................................................................................. 56
A) Genel Olarak .................................................................................... 56
B) Alacağın Devrinin Sebebi ve Özellikle Alacağın Devri Taahhüdü......... 56
C) Alacağın Devrinin Sebepten Soyut (Mücerret) Bir İşlem
Olduğu Görüşü................................................................................. 68
D) Alacağın Devrinin Sebebe Bağlı (İllî) Bir İşlem Olduğu Görüşü ........ 71
§ 5. ALACAĞIN DEVRİNİN TARAFLARI .............................................................77
I. GENEL OLARAK ....................................................................................... 77
II. DEVREDEN .............................................................................................. 80
III. DEVRALAN .............................................................................................. 83
10 İçindekiler
§ 6. ALACAĞIN DEVRİNİN KONUSU ................................................................ 85
I. GENEL OLARAK....................................................................................... 85
II. DEVREDİLEN ALACAK HAKKININ MEVCUT OLMASI GEREKLİLİĞİNE
İLİŞKİN MESELELER ................................................................................. 90
A) Genel Olarak.................................................................................... 90
B) Gelecekteki Alacakların Devri.......................................................... 92
1. Genel Olarak ............................................................................. 92
2. Toplu Devir................................................................................ 98
C) Geçersiz Sebebe Dayanan Alacakların Devri ................................. 102
III. EKSİK BORÇLARA İLİŞKİN ALACAKLARIN DEVRİ .................................... 107
IV. DEVREDİLEMEYEN ALACAKLAR ............................................................ 111
A) Kanun Gereği Devredilemeyen Alacaklar ...................................... 111
B) İşin Niteliği Gereği Devredilemeyen Alacaklar............................... 120
C) Sözleşme Gereği Devredilemeyen Alacaklar ................................. 127
V. TALEBİN ALACAKTAN BAĞIMSIZ OLARAK DEVREDİLİP
DEVREDİLEMEYECEĞİ SORUNU............................................................ 133
§ 7. ALACAĞIN DEVRİNİN GEÇERLİLİĞİ VE ÖZELLİKLE TABİ OLDUĞU ŞEKİL ..... 137
I. GENEL OLARAK..................................................................................... 137
II. ALACAĞIN DEVRİNİN TABİ OLDUĞU ŞEKİL ........................................... 139
A) Kanuni Şekil ................................................................................... 139
B) İradi Şekil ....................................................................................... 149
§ 8. ALACAĞIN DEVRİNİN KAPSAMI ............................................................. 151
§ 9. ALACAĞIN DEVRİNDE BORÇLUNUN HUKUKİ DURUMU .......................... 160
I. GENEL OLARAK..................................................................................... 160
II. İYİNİYETLİ BORÇLUNUN BORCU YANLIŞ KİŞİYE İFA ETMESİNE
RAĞMEN BORÇTAN KURTULMASI (TBK m. 186) .................................. 161
III. BORÇLUNUN TEVDİ İLE BORÇTAN KURTULMASI (TBK m. 187) ............ 171
IV. BORÇLUNUN DEVRALANA KARŞI İLERİ SÜREBİLECEĞİ
SAVUNMALAR VE ÖZELLİKLE TBK m. 188’DE BELİRTİLENLER............... 176
§ 10. DEVREDENİN DEVRALANA KARŞI YÜKÜMLÜLÜKLERİ ............................. 184
I. GENEL OLARAK..................................................................................... 184
II. ALACAKLA İLGİLİ BİLGİ VE BELGELERİ VERME YÜKÜMLÜLÜĞÜ ........... 184
III. DEVRİN AMACINA ULAŞMASINA ENGEL OLMAMA
YÜKÜMLÜLÜĞÜ.................................................................................... 190
İçindekiler 11
İKİNCİ BÖLÜM
ALACAĞI DEVREDENİN GARANTİ SORUMLULUĞU
§ 11. KUSUR İLKESİNİN BİR İSTİSNASI OLARAK GARANTİ İLKESİNE
DAYANAN SORUMLULUK ......................................................................193
I. SORUMLULUK KAVRAMI ...................................................................... 193
II. BORCA AYKIRI DAVRANIŞTAN DOĞAN SORUMLULUKTA KUSUR
İLKESİ VE İSTİSNALARI........................................................................... 195
III. GARANTİ İLKESİNE DAYANAN SORUMLULUK....................................... 198
§ 12. ALACAĞI DEVREDENİN GARANTİ SORUMLULUĞU KAVRAMI ..................202
§ 13. ALACAĞI DEVREDENİN GARANTİ SORUMLULUĞUNUN ÇEŞİTLİ
HUKUK SİSTEMLERİNDEKİ VE ANASYONEL KURALLARDAKİ
DÜZENLENİŞ BİÇİMİ...............................................................................207
I. ROMA VE PANDEKT HUKUKU............................................................... 207
II. İSVİÇRE HUKUKU VE ÖZELLİKLE OR 2020 ............................................. 208
III. AVUSTURYA HUKUKU........................................................................... 214
IV. ALMAN HUKUKU .................................................................................. 217
A) Reformdan Önce............................................................................ 217
B) Reformdan Sonra........................................................................... 218
V. ANASYONEL HUKUK KURALLARI........................................................... 225
A) Uluslararası Ticari Sözleşmelere İlişkin Genel İlkeler
(Principles of International Commercial Contracts - PICC) ............ 225
B) Avrupa Sözleşme Hukuku İlkeleri (Principles of European
Contract Law-PECL)........................................................................ 232
C) Avrupa Özel Hukukunun İlkeleri, Tanımlar ve Model Kanunlar
Taslak Ortak Referans Çerçevesi (Principles, Definitions and
Model Rules of European Private Law Draft Common Frame
of Reference-DCFR) ....................................................................... 234
D) Uluslararası Ticarette Alacakların Devrine İlişkin Birleşmiş
Milletler Sözleşmesi (United Nations Convention on the
Assignment of Receivables in International Trade) ....................... 236
§ 14. ALACAĞI DEVREDENİN GARANTİ SORUMLULUĞUNUN TBK’DAKİ
DÜZENLENİŞ BİÇİMİ...............................................................................238
I. GENEL OLARAK .....................................................................................238
II. ALACAĞI DEVREDENİN GARANTİ SORUMLULUĞUNA İLİŞKİN
DÜZENLEMENİN SİSTEMATİK AÇIDAN TBK’DAKİ YERİ.......................... 239
III. TERİM ................................................................................................... 242
12 İçindekiler
§ 15. ALACAĞI DEVREDENİN GARANTİ SORUMLULUĞUN HUKUKİ NİTELİĞİ .... 244
§ 16. ALACAĞI DEVREDENİN YASAL OLARAK GARANTİ SORUMLULUĞU
ALTINDA OLDUĞU HALLER: İVAZLI DEVİRLER ......................................... 252
I. YASAL GARANTİ SORUMLULUĞUNUN KOŞULLARI............................... 252
A) Alacak Bir İvaz Karşılığında Devredilmelidir................................... 253
B) Devir Anında Mevcut Olmayan Bir Alacak Devredilmelidir
veya Borçlu Ödeme Gücüne Sahip Olmamalıdır............................ 258
1. Alacağın Varlığına İlişkin Garanti ............................................ 259
a) Genel Olarak .................................................................... 259
b) Alacağın Varlığına İlişkin Garanti Sorumluluğunun
Kapsamına Giren Olgular ................................................. 260
aa) Alacağın Mevcut Olmaması Nedeniyle Tahsil
Edilememesi............................................................. 260
bb) Alacağın Taraflarca Kararlaştırılan veya
Dürüstlük Kuralı Gereği Taşıması Gereken
Özellikleri Taşımadığı İçin Tahsil Edilememesi ......... 261
aaa) Bozucu Koşula Bağlı Olan Alacağın Koşulun
Gerçekleşmesi Nedeniyle Tahsil
Edilememesi.................................................... 262
bbb) Vadeye Bağlı Olması Nedeniyle Alacağın
Tahsil Edilememesi.......................................... 264
ccc) Devretmeme Anlaşmasının Varlığı
Nedeniyle Alacağın Tahsil Edilememesi .......... 265
ççç) Borçlunun TBK m. 188 Uyarınca İleri
Sürdüğü Bir Savunma Nedeniyle Alacağın
Tahsil Edilememesi.......................................... 266
ddd) Dava Edilebilir Nitelikte Olmaması
Nedeniyle Alacağın Tahsil Edilememesi .......... 268
cc) Özel Olarak TMK m. 679/2 ....................................... 270
c) Alacağın Varlığına İlişkin Garanti Sorumluluğunun
Kapsamına Girmeyen Olgular .......................................... 273
ç) Devredenin Garanti Sorumluluğu Bakımından Esas
Alınacak An ...................................................................... 277
d) Gelecekteki Alacaklar Bakımından Alacağın Varlığına
İlişkin Garanti Sorumluluğu.............................................. 282
e) İspata ve İspat Yüküne İlişkin Meseleler .......................... 285
İçindekiler 13
2. Borçlunun Ödeme Gücüne İlişkin Garanti............................... 286
a) Genel Olarak..................................................................... 286
b) Terim ................................................................................ 292
c) Borçlunun Ödeme Gücüne İlişkin Garanti
Sorumluluğunun Alacağın Varlığına İlişkin Garanti
Sorumluluğu İle İlişkisi...................................................... 294
ç) Borçlunun Ödeme Gücüne İlişkin Garanti
Sorumluluğunun Kapsamına Girmeyen Olgular ............... 295
d) Özel Olarak TMK m. 679/2 ............................................... 297
e) Devredenin Garanti Sorumluluğu Bakımından Esas
Alınacak An....................................................................... 299
aa) Değerlendirme ve Görüşümüz ................................. 302
f) İspata ve İspat Yüküne İlişkin Meseleler .......................... 303
C) Devralan Alacağın Mevcut Olmadığını ve Borçlunun Ödeme
Gücüne Sahip Olmadığını Bilmemelidir ......................................... 306
D) Devredenin Garanti Sorumluluğu Taraflarca Ortadan
Kaldırılmamış Olmalıdır.................................................................. 309
1. Genel Olarak Sorumsuzluk Anlaşması..................................... 309
2. Sorumsuzluk Anlaşmalarının Yorumu ..................................... 310
3. Sorumsuzluk Anlaşmalarının Geçersizliği................................ 311
4. Garanti Sorumluluğunun Zımnen Ortadan Kaldırılması.......... 314
II. YASAL GARANTİ SORUMLULUĞUNUN SONUÇLARI.............................. 315
A) Genel Olarak .................................................................................. 315
B) Devralanın Devredene Karşı İleri Sürülebileceği Taleplerin
Kapsamı ......................................................................................... 316
1. Genel Olarak ........................................................................... 316
2. TBK m. 193 b. 1-3 .................................................................... 317
a) İfa Edilen Karşı Edim ve Faizi: TBK m. 193 b.1 .................. 317
b) Devrin Sebep Olduğu Giderler: TBK m. 193 b. 2 .............. 321
c) Alacağın Elde Edilmesi İçin Borçluya Karşı
Gerçekleştirilen Sonuçsuz Girişimlerin Neden Olduğu
Giderler: TBK m. 193 b.3 .................................................. 322
3. TBK m. 193 b. 1-3’e Göre Yapılan Talebin Niteliği................... 323
4. TBK m. 193 b. 4 ....................................................................... 326
a) OR ile eBK’daki Durum ..................................................... 329
5. Zamanaşımı............................................................................. 332
14 İçindekiler
§ 17. YASAL GARANTİ SORUMLULUĞUNUN SÖZLEŞME İLE GENİŞLETİLMESİ ... 333
I. GENEL OLARAK..................................................................................... 333
II. BAĞIMSIZ OLMAYAN GARANTİ TAAHHÜTLERİ İLE BAĞIMSIZ
GARANTİ TAAHHÜTLERİ AYIRIMI ......................................................... 335
III. BAĞIMSIZ OLMAYAN GARANTİ TAAHHÜTLERİNİN TABİ OLDUĞU
ESASLAR ............................................................................................... 339
§ 18. ALACAĞI DEVREDENİN GARANTİ SORUMLULUĞUNUN ALACAĞI
DEVRETME BORCUNUN İFASINDAKİ ENGELLERLE VE İRADE
BOZUKLULARIYLA İLİŞKİSİ ..................................................................... 341
I. ALACAĞI DEVREDENİN GARANTİ SORUMLULUĞUNUN ALACAĞI
DEVRETME BORCUNUN İFASINDAKİ ENGELLERLE İLİŞKİSİ ................... 341
A) Temerrüt........................................................................................ 341
B) İmkânsızlık ..................................................................................... 345
1. Başlangıçtaki Objektif İmkânsızlık........................................... 345
2. Başlangıçtaki Subjektif İmkânsızlık.......................................... 352
3. Sonraki İmkânsızlık ................................................................. 353
C) Kötü İfa (Gereği Gibi İfa Etmeme) ................................................. 357
II. ALACAĞI DEVREDENİN GARANTİ SORUMLULUĞUNUN İRADE
BOZUKLUKLARIYLA İLİŞKİSİ................................................................... 360
A) Yanılma (Hata) ............................................................................... 362
B) Aldatma (Hile)................................................................................ 367
§ 19. ALACAĞI DEVREDENİN YASAL OLARAK GARANTİ SORUMLULUĞU
ALTINDA OLMADIĞI HALLER ................................................................. 374
I. GENEL OLARAK..................................................................................... 374
II. İVAZSIZ DEVİRLER................................................................................. 374
A) Yasal Düzenleme Biçimi................................................................. 375
B) İvazsız Devirlerde Sözleşmesel Garanti Sorumluluğu .................... 378
1. Genel Olarak ........................................................................... 378
2. Alacağı Devredenin Sözleşmesel Garanti Sorumluluğunun
Alacağı Devretme Borcunun İfasındaki Engellerle ve İrade
Bozukluklarıyla İlişkisi ............................................................. 381
III. YASAL - KANUNİ (KANUN HÜKMÜNE DAYANAN) İNTİKAL................... 383
IV. ALACAĞI DEVREDENİN YASAL OLARAK GARANTİ SORUMLULUĞU
ALTINDA OLUP OLMADIĞININ TARTIŞMALI OLDUĞU HALLER:
YARGISAL - KAZAİ (MAHKEME KARARINA DAYANAN) İNTİKALLER ...... 384
İçindekiler 15
§ 20. İFAYA YÖNELİK DEVİRLERE İLİŞKİN TBK M. 192 ........................................388
I. GENEL OLARAK .....................................................................................388
II. İFAYA YÖNELİK DEVİR KAVRAMI........................................................... 388
III. İFAYA YÖNELİK DEVİRDE DEVREDENİN GARANTİ SORUMLULUĞU
ALTINDA OLUP OLMADIĞI SORUNU..................................................... 391
A) Genel Olarak .................................................................................. 391
B) TBK m. 192 Hükmünün Doğurduğu Asıl Sonuçlar.......................... 393
IV. TEMİNAT AMACIYLA YAPILAN DEVİRLERDEKİ DURUM ........................ 397
SONUÇ ..........................................................................................................399
KAYNAKÇA ....................................................................................................403
Copyright 1985 - 2024 | Yetkin Basım Yayım Dağıtım San. ve Tic. A.Ş.
