Amerikan Hukukunda Şirket Yöneticilerinin Şahsi Sorumlulukları Bağlamında Uğradıkları Zararın Şirket Tarafından Tazmin Edilmesi ve Türk Anonim Şirketler Hukuku Bakımından Değerlendirilmesi

Yayınevi: Seçkin Yayınları
Yazar: Damla KÜÇÜK
ISBN: 9789750265426
Stok Durumu: Tükendi
319,50 TL 355,00 TL

Adet

 
   0 yorum  |  Yorum Yap
Kitap Künyesi
Yazar Damla KÜÇÜK
Baskı Tarihi 2021/01
Baskı Sayısı 1
Boyut 16x24 cm (Standart Kitap Boyu)
Cilt Karton kapak
Sayfa Sayısı 244

Hukuk düzenlerinde, şirket yöneticilerine görevlerini ifa ederken daha dikkatli ve tedbirli davransınlar diye bir takım yükümlülüklerin getirilmesi söz konusudur. Ancak yöneticilerin şahsen sorumlu tutulmalarını öngören bu sorumluluk rejimi, aynı zamanda yöneticilik yaptığı takdirde sahip olduğu yetenek ve vasıflar nedeniyle şirkete çok daha büyük faydalar sağlayabilecek kişileri, bu görevi üstlenmekten caydıracak bir etkiye de sahiptir. Nitekim, bu hususta getirilen, özellikle sert sorumluluk rejimleri, gerek yöneticilerin aleyhine dava açılması gerek neticesinde tazminat ödeme ihtimallerini artırarak, yönetici kişilerin bu süreçte kendilerini savunmak için yapmak zorunda kalacakları masraflar ve ödeyecekleri tazminat ve benzeri meblağlar nedeniyle, zarara uğramalarına neden olur. Şirketlerin, dolayısıyla onları yöneten kişilerin her zamankinden önemli bir rol oynadığı günümüz dünyasında, şirket yöneticilerinin bu riskini önlemek için, bir takım önlemlere başvurulduğu görülmektedir. Bunlardan, ülkemizde en çok bilineni yönetici sorumluluk sigortasıdır. Bir diğeri ise kökeni Amerika Birleşik Devletleri olan, şirket yöneticilerinin şahsi sorumlulukları bağlamında uğrayacakları zararın, şirket tarafından tazmini kurumudur. Türk Ticaret Kanunu'nun 202/5. maddesi ile getirilen düzenleme de esasen bu kurumun bir uzantısıdır.

Çalışmada yöneticilerin, şahsi sorumlulukları bağlamında uğradıkları zararın, şirket tarafından tazmini kurumu, bu kurumla aynı amaca hizmet eden diğer kurumlara da değinilerek, anonim şirketlere ilişkin Türk Ticaret Kanunu hükümleri çerçevesinde incelenmeye çalışılmıştır.

Konu Başlıkları
Anglo Amerikan Hukuku'nda Şirket Yöneticilerinin Şahsi Sorumlulukları Bağlamında Uğradıkları Zararın Şirket Tarafından Tazmin Edilmesi Kurumunun Temel Esasları
Şirket Yöneticilerinin Şahsi Sorumlulukları Bağlamında Uğradıkları Zararın Şirket Tarafından Tazmin Edilmesi Kurumunun, Türk Anonim Şirketler Hukuku Bakımından Değerlendirilmesi
Yöneticilerin Şahsi Sorumlulukları Bağlamında Uğradıkları Zararın Şirket Tarafından Tazmin Edilmesi Kurumuna Benzer Diğer Hukuki Kurumlar ve Karşılaştırılmaları
İçindekiler
Önsöz  5
Kısaltmalar  13
GİRİŞ
I. KONUNUN TAKDİMİ  15
II. KONUNUN ELE ALINIŞ ŞEKLİ VE SINIRLANDIRILMASI  16
Birinci Bölüm
ANGLO AMERİKAN HUKUKU’NDA ŞİRKET YÖNETİCİLERİNİN
ŞAHSİ SORUMLULUKLARI BAĞLAMINDA UĞRADIKLARI ZARARIN
ŞİRKET TARAFINDAN TAZMİN EDİLMESİ KURUMUNUN TEMEL ESASLARI
I. YÖNETİCİLERİN ŞAHSİ SORUMLULUKLARI BAĞLAMINDA UĞRADIKLARI ZARARIN ŞİRKET TARAFINDAN TAZMİN EDİLMESİ KURUMUNUN TANIMLANMASI, TARİHSEL GELİŞİMİ VE MEŞRUİYETİNİ SAĞLAYAN GEREKÇE  19
II. YÖNETİCİLERİN ŞAHSİ SORUMLULUKLARI BAĞLAMINDA UĞRADIKLARI ZARARIN ŞİRKET TARAFINDAN TAZMİN EDİLMESİ KURUMUNUN KANUNLARDAKİ DÜZENLENME ŞEKLİ  27
III. ŞİRKET TARAFINDAN YÖNETİCİLERE ÖDENECEK TAZMİNATIN TÜRLERİ  28
A. Genel Olarak  28
B. İhtiyari Tazminat (Permissive Indemnification)  29
1. Genel Olarak  29
2. Üçüncü Kişiler Tarafından Açılan Dava, Takibat ve Soruşturmalar Bağlamında Ödenebilecek İhtiyari Tazminatın Kapsam ve Şartları (Third Party Actions)  30
a. Yönetici Aleyhine Üçüncü Kişiler Tarafından Açılmış Bir Dava, Takibat veya Soruşturma Olmalıdır  30
b. Yönetici Dürüstçe ve Şirketin Menfaatini Gözeterek Hareket Etmiş Olmalıdır  33
c. Tazminat Ödenebilecek Yöneticiler  39
d. Tazmin Edilebilecek Zararın Kapsamı  41
3. Şirket Tarafından Açılan veya Türev Davalar Bağlamında Ödenebilecek İhtiyari Tazminatın Kapsam ve Şartları (Corporate / Derivative Actions)  44
a. Yönetici Aleyhine Şirket Tarafından veya Türev Dava Açılmış Olmalıdır  44
b. Yönetici Dürüstçe ve Şirketin Menfaatini Gözeterek Hareket Etmiş Olmalıdır  47
c. Yönetici Davayı Kazanmış Olmalıdır  47
d. Tazminat Ödenebilecek Yöneticiler  48
e. Tazmin Edilebilecek Zararın Kapsamı  48
4. Yöneticiye Tazminat Ödenip Ödenmeyeceğinin Tespitine İlişkin Usul  50
C. Zorunlu Tazminat (Mandatory Indemnification)  52
1. Genel Olarak  52
2. Kanundan Kaynaklanan Zorunlu Tazminat  52
a. Genel Olarak  52
b. Kanundan Kaynaklanan Zorunlu Tazminatın Kapsam ve Şartları  53
aa. Yönetici Şahsi Sorumluluğu Bağlamında Açılan Dava, Takibat veya Soruşturmayı Kazanmış Olmalıdır  53
bb. Şirketin Tazminat Ödeme Yükümlülüğünün Kapsamına Giren Dava, Takibat ve Soruşturmalar  56
cc. Tazminat Ödenebilecek Yöneticiler  56
dd. Tazmini Gereken Zararın Kapsamı  57
3. Şirketin Tazminat Ödeme Taahhüdüne Dayanan Zorunlu Tazminat Halleri  58
a. Şirketlerin, Yöneticilere Kanunda Getirilen Şart ve Sınırların Ötesinde Tazminat Hakkı Verip Veremeyecekleri Meselesi  58
b. Yöneticiye Şirket Esas Sözleşmesi veya İç Yönergesi Yoluyla Tazminat Hakkı Verilmesi  62
c. Yöneticiye Sözleşme Yoluyla Tazminat Hakkı Verilmesi (Indemnification Agreement / Deed of Indemnity)  67
aa. Genel Olarak  67
bb. Sözleşmenin İçeriği  70
IV. ŞİRKET BİRLEŞMELERİNİN YÖNETİCİLERİN TAZMİNAT HAKKI ÜSTÜNDEKİ ETKİSİ  78
V. YÖNETİCİLERE ŞAHSİ SORUMLULUKLARI BAĞLAMINDA YAPMAK ZORUNDA KALACAKLARI MASRAF İÇİN ŞİRKET TARAFINDAN AVANS VERİLMESİ  79
İkinci Bölüm
ŞİRKET YÖNETİCİLERİNİN ŞAHSİ SORUMLULUKLARI BAĞLAMINDA UĞRADIKLARI ZARARIN ŞİRKET TARAFINDAN TAZMİN EDİLMESİ KURUMUNUN, TÜRK ANONİM ŞİRKETLER HUKUKU BAKIMINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ
I. YÖNETİCİLERİN ŞAHSİ SORUMLULUKLARI BAĞLAMINDA UĞRADIKLARI ZARARIN ŞİRKET TARAFINDAN TAZMİN EDİLMESİ KURUMU İLE İLGİLİ TEMEL KAVRAM VE MESELELERİN TÜRK ANONİM ŞİRKETLER HUKUKU’NDAKİ ANLAM, ÖZELLİK VE KAPSAMLARI BAKIMINDAN İRDELENMESİ  85
A. Genel Olarak  85
B. Yönetici Kavramı  85
C. Yöneticilerin Şirket ile Aralarındaki Hukuki İlişkinin Niteliği  87
D. Türk Anonim Şirketler Hukuku’nda Yöneticilerin Özen ve Sadakat Yükümlülükleri  93
E. Türk Anonim Şirketler Hukuku’nda Yöneticilerin Sorumluluğunun Esasları  99
II. TÜRK ANONİM ŞİRKETLER HUKUKU’NDA YÖNETİCİLERİN ŞAHSİ SORUMLULUKLARI BAĞLAMINDA UĞRADIKLARI ZARAR İÇİN ŞİRKET TARAFINDAN TAZMİN EDİLİP EDİLEMEYECEKLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ  101
A. Yöneticilerin Şahsi Sorumlulukları Bağlamında Uğradıkları Zararın Şirket Tarafından Tazmin Edilmesini Meşru Kılan Gerekçeler  101
B. Yöneticilerin Şahsi Sorumlulukları Bağlamında Uğradıkları Zararın Şirket Tarafından Tazmin Edilmesinin Hukuki Dayanağı ve Niteliği  105
C. Yöneticilere Şahsi Sorumlulukları Bağlamında Uğradıkları Zarar İçin Şirket Tarafından Tazminat Hakkının Verilmesi Halinde Ortaya Çıkacak Belli Başlı Meseleler ve Çözüm Önerileri  109
1. Yöneticilere Tazminat Hakkının Ne Tür Bir Düzenleme ile Verilebileceği Meselesi  109
a. Genel Olarak  109
b. Yöneticilere Şahsi Sorumlulukları Bağlamında Uğradıkları Zarar İçin Şirket Tarafından Verilecek Tazminat Hakkının Mali Hak Niteliği  109
c. Yöneticinin Tazminine İlişkin Düzenlemelerin Esas Sözleşmeyle Yapılmasının Emredici Hükümler İlkesi Bağlamında Değerlendirilmesi  115
2. Yöneticilerin Hangi Yükümlülüklerinin İhlalleri Bakımından Tazmin Edilebileceği Meselesi  119
3. Tazminat Hakkının Kimlere Verilebileceği Meselesi  120
4. Yöneticilere Hangi Davalar Bağlamında Tazminat Ödenebileceği Meselesi  121
5. Yöneticilere Şirket Tarafından Hangi Zararları İçin Tazminat Ödenebileceği Meselesi  123
III. TÜRK TİCARET KANUNU’NUN 202/5. MADDESİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ  129
A. Anglo Amerikan Hukukunda Bağlı Şirket Yöneticilerinin Hâkim Şirket Tarafından Tazmin Edilmesi  129
1. Anglo Amerikan Hukuku’nda Hâkim Şirket – Bağlı Şirket İlişkisi ve Bağlı Şirket Yöneticilerinin Özen ve Sadakat Yükümlülükleri  129
2. Bağlı Şirket Yöneticilerinin Şahsi Sorumlulukları Bağlamında Uğradıkları Zararın Hâkim Şirket Tarafından Tazmin Edilmesi  135
B. Türk Ticaret Kanunu’nun 202/5. Maddesi Uyarınca Bağlı Şirket Yöneticilerinin Hâkim Şirket Tarafından Tazmin Edilmesi  143
1. Türk Ticaret Kanunu’nda Hâkim Şirket – Bağlı Şirket İlişkisi ve Bağlı Şirket Yöneticilerinin Özen ve Sadakat Yükümlülükleri  143
2. Bağlı Şirket Yöneticilerinin Şahsi Sorumlulukları Bağlamında Uğradıkları Zararın Hâkim Şirket Tarafından Tazmin Edilmesi  149
a. Genel Olarak  149
aa. Bağlı Şirket Yöneticilerinin Tazminat Talep Edebilecekleri Sorumlulukları  150
bb. Hukuki Niteliği  152
cc. Tarafları  159
aaa. Hâkim Teşebbüs (Hâkim Şirket)  159
bbb. Bağlı Şirketin Yöneticileri  160
dd. Bağlı Şirket Yöneticilerinin Tazminat Talep Edebilecekleri Davaların Kapsamı  161
ee. Bağlı Şirket Yöneticilerinin Tazminini Talep Edebilecekleri Zararın Kapsamı  163
Üçüncü Bölüm
YÖNETİCİLERİN ŞAHSİ SORUMLULUKLARI BAĞLAMINDA
UĞRADIKLARI ZARARIN ŞİRKET TARAFINDAN TAZMİN EDİLMESİ KURUMUNA BENZER DİĞER HUKUKİ KURUMLAR VE KARŞILAŞTIRILMALARI
I. GENEL OLARAK  165
II. ANGLO AMERİKAN HUKUKU’NDA YÖNETİCİ SORUMLULUK SİGORTASI, BU SİGORTANIN TÜRK HUKUKU BAKIMINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ VE YÖNETİCİLERİN ŞAHSİ SORUMLULUKLARI BAĞLAMINDA UĞRADIKLARI ZARARIN ŞİRKET TARAFINDAN TAZMİN EDİLMESİ KURUMU İLE KARŞILAŞTIRILMASI  166
A. Anglo Amerikan Hukuku’nda Yönetici Sorumluluk Sigortası (Director & Officer Insurance)  166
1. Yöneticinin Sorumluluğu İçin Sigorta Yapılmasına İzin Verilmesi (Permitted Insurance Statutes)  166
2. Yönetici Sorumluluk Sigortasının Tanımlanması ve Gelişimi  169
3. Yönetici Sorumluluk Sigortasının Unsurları ve Temel Özellikleri  171
a. Temin Edilen Riskler ve Alt Türleri  171
b. Sigorta Ettiren  173
c. Sigortalı  174
d. Sigorta Bedeli  175
e. Sigorta Tazminatı ve Kapsamı  176
f. Belli Başlı İstisna Halleri  178
B. Yönetici Sorumluluk Sigortasının Türk Hukuku’ndaki Durumu  182
C. Yönetici Sorumluluk Sigortasının Yöneticilerin Şahsi Sorumlulukları Bağlamında Uğradıkları Zararın Şirket Tarafından Tazmin Edilmesi Kurumu ile Karşılaştırılması  188
III. ANGLO AMERİKAN HUKUKU’NDA YÖNETİCİLERİN SORUMSUZLUĞUNU ÖNGÖREN DÜZENLEMELER, BU DÜZENLEMELERİN TÜRK ANONİM ŞİRKETLER HUKUKU BAKIMINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ VE YÖNETİCİLERİN ŞAHSİ SORUMLULUKLARI BAĞLAMINDA UĞRADIKLARI ZARARIN ŞİRKET TARAFINDAN TAZMİN EDİLMESİ KURUMU İLE KARŞILAŞTIRILMASI  191
A. Anglo Amerikan Hukuku’nda Yöneticilerin Sorumsuzluğunu Öngören Düzenlemeler (Exculpation of Directors)  191
1. Tanımlanması ve Gelişimi  191
2. Temel Özellikleri  193
B. Yöneticilerin Sorumsuzluğunu Öngören Düzenlemelerin Türk Anonim Şirketler Hukuku Bakımından Değerlendirilmesi  198
1. Türk Hukukunda Sorumsuzluk Anlaşmaları  198
2. Yöneticilerin Sorumsuzluğunu Öngören Düzenlemelerin Meşruiyetini Sağlayan Gerekçeler  199
3. Yöneticilerin Sorumsuzluğunu Öngören Düzenlemelerin Hukuki Dayanağı  202
4. Yöneticilerin Sorumsuzluğunu Öngören Düzenlemelerin Yapılması Halinde Ortaya Çıkacak Belli Başlı Meseleler ve Çözüm Önerileri  205
C. Yöneticilerin Sorumsuzluğunu Öngören Düzenlemelerin Yöneticilerin Şahsi Sorumlulukları Bağlamında Uğradıkları Zarar İçin Şirket Tarafından Tazmin Edilmesi Kurumu ile Karşılaştırılması  207
Sonuçlar  209
Kaynakça  219
İngilizce ve Türkçe Kavramlar Dizini  243

Yorum Yap

Lütfen yorum yazmak için oturum açın ya da kayıt olun.
İlgili Yayınlar