Bilişim Suçları ve Adli Bilişim

Yayınevi: Yetkin Yayınları
Yazar: Mesut ORTA
ISBN: 9789754649802
Stok Durumu: Tükendi
187,00 TL 220,00 TL

Adet

 
   0 yorum  |  Yorum Yap
Kitap Künyesi
Yazar Mesut ORTA
Baskı Tarihi 2015/07
Boyut 16x24 cm (Standart Kitap Boyu)
Cilt Karton kapak

CH936
Bilişim Suçları ve Adli Bilişim
Elektronik Delillerin Toplanması, Muhafazası, Değerlendirilmesi ve Sunulması
Dr. Mesut ORTA
2015/07 Baskı, 354 Sayfa
ISBN 978-975-464-980-2 

İÇİNDEKİLER

ÖNSÖZ 7
İÇİNDEKİLER 9
KISALTMALAR 15

GİRİŞ 19

Birinci Bölüm
BİLİŞİM SİSTEMİYLE İLGİLİ  GENEL AÇIKLAMALAR
1.1. Genel Olarak 27
1.2. Bilgisayar 28
1.2.1. Donanım 32
1.2.2. Yazılım 36
1.2.3. Giriş–Çıkış Üniteleri 37
1.3. Veri ve Bilgi 39
1.4. Bilişim Kavramı 48
1.5. Bilişim Sistemi 49
1.6. Bilişim Ağı 54
1.7. Kablosuz Ağlar (Wireless) 57
1.8. Sanal Bilgisayarlar 58
1.9. Mobil Cihazlar 58
1.10. İnternet ve Tarihi Gelişimi 59
1.11. TCP/IP Protokolü ve IP Adresi 67
1.12. Diğer Kavramlar 68
1.12.1. Elektronik Belge 68
1.12.2. Elektronik Posta 69
1.12.3. Zombi Bilgisayar 70
1.12.4. Siber Terörizm 71
1.12.5. Bilgi Toplumu 72

İkinci Bölüm
BİLİŞİM SUÇLARI
2.1. Genel Olarak Bilişim Suçları 75
2.1.1. Bilişim Suçlarının Tarihçesi 79
2.1.2. Bilişim Suçlarının Tanımı, Kapsamı ve Sınıflandırılması 83
2.1.3. Bilişim Suçlarının Ortak Özellikleri 87
2.1.4. Bilişim Suçlarındaki Artışın Nedenleri 91
2.1.5. Bilişim Suçları Açısından Avrupa Siber Suçlar Sözleşmesi 94
2.1.6. Bilişim Suçları Konusunda Ülkemizde Yasal Düzenlemeler 95
2.2. Bilişim Suçlarının İşleniş Şekilleri 96
2.2.1. Sosyal Mühendislik 98
2.2.2. İstenmeyen Elektronik Postalar (Spam) 99
2.2.3. Bilişim Sistemlerine ve Servislerine Yetkisiz Erişim 101
2.2.4. Truva Atları (Trojan) 102
2.2.5. Mantık Bombaları (Logic Bomb) 103
2.2.6. Gizlice Dinleme – Ağı Koklama (Sniffing) 104
2.2.7. Kanunla Korunmuş Bir Yazılımı İzinsiz Kullanma 105
2.2.8. Bilgisayar Yoluyla Sahtecilik 105
2.2.9. Bilgisayar Yoluyla Dolandırıcılık 106
2.2.10. Sistemlere Müdahale 106
2.2.11. Oltalama (Phishing) 106
2.2.12. Diğer İşleniş Şekilleri 107
2.3. TCK da Düzenlenen Bilişim Suçları 108
2.3.1. Bilişim Alanında Suçlar 109
2.3.2. Bilişim Alanında Suç İstatistikleri 124
2.3.3. TCK da Düzenlenen Bilişimle İlgili Diğer Suç Tipleri 126
2.3.4. Bilişim Sistemleri Vasıtasıyla İşlenebilen Diğer Suçlar 130
2.4. Özel Kanunlarda Düzenlenen Bilişim Suçları 131
2.4.1. 5070 Sayılı Elektronik İmza Kanununda Düzenlenen Bilişim Suçları 131
2.4.2. Fikir ve Sanat Eserleri Kanununda Düzenlenen Bilişim Suçları 133
2.4.3. Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun’da Bilişim Suçları 134
2.5. Bilişim Suçlarında Tüzel Kişilerin Sorumluluğu 135
2.6. Bilişim Suçlarında Görev ve Yetki 136
2.7. Bilişim Suçlarında Soruşturma ve Kovuşturma 139
2.8. Bilişim Suçlarında Arama ve Elkoyma 141

Üçüncü Bölüm
ADLÎ BİLİŞİM
3.1. Genel Olarak Adli Bilişim 143
3.2. Adli Bilişimin Tanımı ve Tarihçesi 150
3.3. Adli Bilişimin Konusu ve Amacı 154
3.4. Adli Bilişimin Çalışma Alanları 158
3.5. Adli Bilişimin Temel Prensipleri 162
3.6. Adli Bilişim Kavramları 164
3.6.1. Kesinlik 164
3.6.2. İmaj Alma 164
3.6.3. Disk Yazma Koruma Sistemleri (Writeblocker) 166
3.6.4. Uçucu Bilgiler 167
3.7. Adli Bilişimin Safhaları 167
3.7.1. Elektronik Delillerin Tanımlanması 168
3.7.2. Elektronik Delillerin Korunması 169
3.7.3. Elektronik Delillerin Analizi 170
3.7.4. Elektronik Delillerin Raporlanması 171
3.7.5. Elektronik Delillerin Sunulması 174
3.8. Olay Yeri İnceleme Esasları 174
3.8.1. İlk Müdahale 176
3.8.2. Soruşturma Ekibi 178
3.8.3. Olay Yeri İnceleme Ekibi 178
3.8.4. Uzman Personel 179
3.8.5. Alan Uzmanları 180
3.9. Bilişim Suçları Açısından Olay Yeri 181
3.10. Adli Bilişimde Kullanılan Yöntemler 182
3.11. Adli Bilişim Araçları 186
3.12. Adli Bilişim Uzmanı 187
3.13. Adli Bilişim Kapsamında İncelenebilecek Öğeler 190
3.13.1. Elektronik Posta Analizi 193
3.13.2. İşletim Sistemleri 200
3.13.3. Cep Telefonu Analizi 202
3.13.4. Veri Depolama Ünitelerinin Analizi 205
3.13.5. Yazıcı Analizi 205
3.13.6. Bilişim Ağı Analizi 208
3.13.7. Bulut Bilişim Analizi 212
3.13.8. Saklı Bilgi: Steganografi 213
3.14. Bilişim Sistemlerinde Delil Arama ve Elkoyma 215
3.15. Adli Bilişimde Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar 224

Dördüncü Bölüm
ELEKTRONİK DELİLLER
4.1. Genel Olarak Elektronik Deliller 229
4.2. Ceza Muhakemesinde İspat ve Delil 233
4.3. Elektronik Delilin Tanımı 237
4.4. Elektronik Delilin Nitelikleri 240
4.5. Elektronik Delil Klasik Delil Karşılaştırması 242
4.6. Elektronik Delillerin Bulunabileceği Yerler 244
4.7. Delillerin Toplanması Görevi 247
4.8. Elektronik Delillerin Toplanması 249
4.8.1. Mahalline Gitmeden Önce Yapılması Gerekenler 254
4.8.2. Olay Mahallinde Yapılması Gereken Çalışmalar 254
4.8.3. Delil Elde Etmede Kullanılan Yöntemler 257
4.8.4. Delil Elde Etmede Kullanılan Araçlar 258
4.9. Kapalı Sistemden Delil Elde Etme 258
4.10. Canlı Sistemlerden Delil Elde Etme 259
4.11. Yabancı Sistemlerden Delil Elde Etme 261
4.12. Elektronik Delil İnceleme 262
4.13. Elektronik Delillerin Muhafazası 264
4.14. Özet Değeri (Hash Value) 265
4.15. Elektronik Delillerin Taşınması 268
4.16. Elektronik Delillerin Doğrulanması 268
4.17. Elektronik Delillerin Mahkemeye Sunulması 269
4.18. Bilişim Suçlarında Delil Toplamayı Etkileyen Unsurlar 271
4.19. Elektronik Delillerin Toplanmasında İlkeler ve Standartlar 273
4.20. Hukuka Aykırı Deliller 274
4.21. Türk Yargısında Elektronik Deliller 277

Beşinci Bölüm
BİLİŞİM SUÇLARIYLA MÜCADELEDE VE ADLİ BİLİŞİM UYGULAMALARINDA SORUNLAR VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİ
5.1. Genel Olarak 281
5.2. Bilişim Suçlarıyla Mücadelede Temel Sorunlar 283
5.2.1. Bilişim Suçlarının Doğasından Kaynaklanan Sorunlar 284
5.2.2. İnternet Ortamının Sorunları 286
5.2.3. Yetişmiş İnsangücü Eksikliği 287
5.2.4. İşbirliği Sorunları 288
5.2.5. Teknolojinin Kötüye Kullanımı 288
5.2.6. Bilişim Teknolojilerinin Getirdiği Riskler 289
5.2.7. Uygulama Hataları 289
5.2.8. Diğer Sorunlar 291
5.3. Bilişim Suçlarıyla Etkin Mücadele Yöntemleri 292
5.3.1. Ulusal ve Uluslararası İşbirliğinin Güçlenmesi 297
5.3.2. Eğitim ve Bilinçlendirme Çalışmaları 300
5.3.3. Farkındalığın Arttırılması 301
5.3.4. Yasal Düzenleme 302
5.3.5. Bilişim İhtisas Mahkemelerinin Kurulması 304
5.3.6. Meslek Dışı Hakimlik 305
5.3.7. Siber Suçlarla Mücadele Daire Başkanlığı 306
5.3.8. Bilgisayarlarda Arama ve Elkoyma Üzerine Çözüm Önerileri 306
5.4. Adli Bilişim İle İlgili Sorunlar 308
5.5. Adli Bilişim Konusunda Çözüm Önerileri 311
5.5.1. Adli Bilişim Laboratuvarlarının Kurulması 313
5.5.2. Adli Bilişim Konusunda Eğitim 314
5.5.3. Kolluk Birimlerinin Eğitilmesi 314
5.5.4. Yasal Düzenlemeler 315
SONUÇ 317
KAYNAKLAR 323
• Kitaplar 323
• Makaleler 333
• Diğer Kaynaklar 352
• İnternet Siteleri 354

GİRİŞ

İnsanlık tarihine bakıldığında üç önemli ve köklü değişiklik olduğu görülmektedir. Bunlar sırasıyla: tarım devrimi[1], sanayi devrimi[2] ve enformasyon[3] devrimidir. Bilgisayar ve iletişim teknolojisindeki akıl almaz gelişmeler, insanlık tarihi açısından kilometre taşı niteliğinde çok önemli gelişmeler olarak kabul edilerek çoğu zaman sanayi devrimi ile mukayese edilmektedir.

Yirminci yüzyılın ikinci yarısından itibaren bilginin önemi giderek artmıştır. Öyle ki içinde bulunduğumuz çağa “Bilgi Çağı” da denilmektedir. Bilginin iletilmesi, işlenmesi ve saklanması bilişim araçları ve bilişim sistemleri marifetiyle gerçekleştirilmektedir. İnsanoğluna sunduğu faydalar ve sağladığı kolaylıklar fark edildikçe bilişim araçlarının kullanımı inanılmaz ölçüde yaygınlaşmış; okuldan hastaneye, kamudan özel sektöre kadar her alanda kullanılır hale gelmiş; teknoloji bununla kalmayarak arabada, her türlü beyaz eşyada, kol saatinden cep telefonuna kadar her alanda kullanım yeri bulmuştur[4]. Teknolojinin bu kadar hızlı ilerlemesinin altında bilginin daha kolay ulaşılır hale gelmesi yatmaktadır. Bilgi, internet yoluyla fiziksel dünyadan elektronik dünyaya doğru bir göç yaşamaktadır. Bu yeni dünyaya siber âlem[5] veya bilişim dünyası denilmektedir.

Bilişimin altyapısını veri oluşturmakta olup bilişim alanında ENIAC, ilk bilgisayar olarak kabul edilmektedir. İlk başlarda daha çok askeri ve akademik araştırmalar ile kurumsal işlemler için kullanılan bilgisayarların farklı alanlarda kullanılabileceği zaman içinde anlaşılmış ve hayatın her alanına girmiştir.  Bilgisayarın kişisel kullanımı, 1970’lerde temeli atılan ve 1980’lerde gerçekleşen adımlarla sağlanarak bilişim dünyası bambaşka bir yola girmiştir[6].

Bilişim ve iletişim teknolojileri sadece milletleri değil; uluslararası toplum düzenini de etkilemektedir. Dünya Düzdür kitabının yazarı Thomas L. Friedman, dünyayı düzleştiren 10 gücün başında Berlin Duvarının 1989 yılında yıkılmasının ardından Netscape isimli şirketin ilk internet tarayıcısını kullanıma sunmasının geldiğini kitabında anlatmaktadır[7].

Günümüzde bilgisayar kullanımı sağladığı kolaylıklar nedeniyle her alanda yaygınlaşmış bulunmaktadır. Bunun sonucu olarak dijitalleşme, hukuki, teknik ve sosyal alanda sunduğu faydalar yanında bir takım riskleri ve zorlukları berberinde getirmiştir. Kullanımın yaygın hale gelmesi, bilişim cihazlarının suç olgusunda kullanılmasını netice vermiş ve hatta bizzat bu cihazlar kullanılarak işlenen yeni suç tipleri ortaya çıkmıştır[8]. Bu suç tiplerini diğer suç tiplerinden ayıran bazı özellikler, soruşturma ve kovuşturma evresinde bir takım zorluklara sebebiyet vermektedir. Örnek vermek gerekirse hareket ile neticenin gerçekleştiği yer denizaşırı ülkeler gibi tamamen farklı yerler olabilmektedir. Diğer taraftan faillerin yaşının küçük olmasına rağmen ortaya çok ağır neticelerin çıkabildiği vakalarla karşılaşılabilmektedir.

Bilişim suçlarında delillerin çoğunlukla bilişim sistemlerinde yani elektronik ortamda yer aldığı görülmektedir. Bilişim sistemleri bir suçun işlenmesinde doğrudan veya dolaylı olarak kullanıldıklarında, konusunda uzman kişiler vasıtasıyla içlerinde barındırdıkları delillerin tespit edilerek ortaya çıkarılması, dolayısıyla ceza muhakemesinin temel amacını teşkil eden maddi gerçeğe ulaşılması adına büyük önem taşımaktadır. Elektronik ortamda var olan bu deliller çok kolay bir şekilde bozulabilmekte, yok edilebilmekte veya gizlenebilmektedir. Dolayısıyla bunların elde edilmesi, taşınması, saklanması hatta sahtelik iddiasında bulunulması halinde sahte olup olmadığının ispatı, ancak özel yöntemler kullanılarak ortaya konulabilecek uzmanlık gerektiren hususlardandır. Diğer taraftan bu suçlara ilişkin olarak, delillerin toplanması ve değerlendirmesi gibi konularda klasik yöntemlerin yetersiz kaldığında uluslararası alanda görüş birliği bulunmaktadır.

Bilişim teknolojilerinin hayatın her alanına girmesi ve bireyle birlikte toplumu da değiştirmeye ve dönüştürmeye başlaması sonucu, bilişim teknolojileri, teknik bir olgudan öte sosyal kimliğe ve sosyal etkileşim aracına bürünmüştür. Bilindiği üzere sosyal ortamda insanların ve kurumların birbirlerine karşı olan hak ve sorumluluğu hukuki normlar tarafından düzenlenmektedir.

Tarihte ilk yasama faaliyetleri, cezalandırmak üzerine olup hazırlanan ilk kanunlar cezaya ilişkin veya ceza yaptırımlarını içeren kanunlar olmuş[9] tarihin eski dönemlerinden beri normları ihlal edenlere cezai yaptırımlar uygulanmıştır[10]. Zaman içerisinde gelişen ceza normları, failden delile ulaşmayı terk ederek delilden faile ulaşma yöntemleri üzerinde durmuştur. Bu yöntemde başrolü, hukuka uygun şekilde elde edilen deliller oynamaktadır. Ancak delillerin elde edilmesi günümüzde çoğunlukla diğer bilim dallarının katkılarıyla mümkün olmaktadır.

1990’lı yılların başından itibaren tüm dünyada bilgi toplumu, bilişim toplumu veya enformasyon toplumu olma yönündeki çaba ve çalışmalar artış göstermiştir. Bilgi toplumu olmanın özünde bilgiye kolay erişim bulunmaktadır. Bunun için her türlü bilişim araçlarının başta internet olmak üzere kullanılması gerekmektedir.

Bu bağlamda, hayatın her alanında bilgisayar ve diğer elektronik cihazlar kullanılarak hayatımızı önemli ölçüde kolaylaştırmak hedeflenmiş ve büyük ölçüde başarı sağlanmıştır. Bilgi ve belgelerin elektronik ortamlarda depolandığı, internet üzerinden çevrimiçi (online) işlemlerin yapılabildiği, iş akışlarının elektronik ortamda cereyan ettiği bilişim sistemleri giderek kamu ve özel sektörde yaygınlaşmaktadır. Dolayısıyla bu durum, suç faillerinin dikkatinden kaçmamış ve bu alanda artan oranda suç işlenmeye başlamıştır. Bilişim sistemleri hayatımızı kolaylaştırdığı gibi suç işlemeyi de kolaylaşmıştır. Bu alada işlenen suçlarda ortaya çıkan neticeler ağır olabilmektedir. Örneğin bir bilgisayar virüsü tüm dünyayı etkisi altına alabilmekte ve büyük zararlara neden olabilmektedir. 1997’de Estonya’ya ve 2008’de Gürcistan’a yönelik siber saldırılarla hükümet web sayfaları, bankacılık sistemleri ve gizli iletişim ağları çökertilerek büyük zararlar verilmiştir[11].

Ülkemizde bilişim suçlarıyla ilgili olarak 765 sayılı eski Türk Ceza Kanununda yapılan düzenlemelerin yetersiz kaldığı düşünülerek 5237 sayılı Türk Ceza Kanununda yeni suç tiplerine yer verilmiştir. Ancak yine de getirilen düzenlemelerin ihtiyacı tam olarak karşılamadığı görüldüğünden Adalet Bakanlığı tarafından Bilişim Suçları konusunda yeni bir komisyon oluşturmuş, bir yıla yakın süreyle yürütülen çalışmanın ardından komisyonun çalışmalarından da yararlanılarak 5651 Sayılı İnternet Ortamında Yapılan Yayınların Düzenlenmesi ve Bu Yayınlar Yoluyla İşlenen Suçlarla Mücadele Edilmesi Hakkında Kanun yürürlüğe girmiştir.

Budapeşte’de 23/11/2001 tarihinde imzaya açılan ve 1/7/2004 tarihinde yürürlüğe giren “Sanal Ortamda İşlenen Suçlar Sözleşmesi” TBMM tarafından 22/4/2014 tarih ve 6533 sayılı Kanunla Kabul edilmiş olup 2/5/2014 tarih ve 28988 sayılı R.G.’de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. Bilişim alanında işlenen suçlara ilişkin ilk uluslararası sözleşme olan bu belgeye uyum sağlamak için telif haklarının ihlali, bilgisayarlarla bağlantılı sahtecilik, çocuk pornografisi ve güvenlik ağlarının ihlali konusunda çalışmalar yapmak ve gerektiğinde kanun tasarısı taslağı hazırlamak amacıyla “Sanal Ortamda İşlenen Suçlar hakkında Çalışma Gurubu” isimli bir çalışma grubu kurulmuştur[12].

Ancak, 5661 sayılı Kanun ile getirilen düzenleme, Türk Ceza Kanununda düzenlenmeyen yeni suç tiplerini ele almadığı gibi kovuşturma usullerinde de bir değişiklik veya kolaylık getirmemiştir.

Bilişim sistemleri, ulaştığı kullanıcı sayısı, kullanım yaygınlığı, sunduğu içeriğin kapsamı ve çeşitliliği ile gencinden yaşlısına herkese hitap eden, coğrafi bakımdan sınırları aşan, kendine has evrensel değerleri ve kültürü olan sosyal bir ortam oluşturmaktadır. Günümüz milli hukuk sistemlerinin yıllar içerisinde durmadan geliştirilerek fiziki ortam için uygulanan hükümlerinin, kendine özgü bir yapısı bulunan sanal ortamlara doğrudan uygulanmasında, suç ve suçlunun takibi ile suçun önlenmesinde bir takım problemler yaşanması kaçınılmaz olmaktadır. Yaşanan bu problemler, işlenen suçların bilişim ortamlarından gerçekleştirilmesini teşvik etmektedir.

Elektronik ortamda suç işlemeyi kolaylaştıran pek çok unsur bulunmaktadır. Bir bilişim sistemine nasıl saldırı düzenlenebileceği, sistemin açıklarının neler olduğu ya da hangi yazılımların nasıl kullanılması gerektiği hususları herkesin kolayca erişebileceği internet sitelerinde detaylı şekilde açıklanmaktadır. Bilgisayar kullanıcıları da tam anlamıyla bilgisayarlarında güvenlik yazılımları bulundurmadığından suçun işlenmesinde başkaları tarafından araç olarak kullanılabilmektedirler.

Bilişim suçları açısından suç faili, klasik suçlardan farklı olarak dünyanın herhangi bir yerinden çok uzakta netice meydana gelecek şekilde suça ilişkin eylemini gerçekleştirebilmektedir. Fail, bununla da yetinmeyip bir başkasının bilgisayarını kullanarak, yani kendisini gizleyerek internet üzerinden suç işleyebilmektedir. Bunun yanı sıra pek çok önemli bilgi ve belge elektronik ortamda saklanmakta olduğundan bir şekilde bu bilgilere ulaşmak, suç faillerinin amaçları arasında yer almaktadır.

Tüm bunların sonucunda elektronik ortamda hukuka aykırı bir hareketle suç tipine uygun bir suç işlendiğinde delillerden faile ulaşmak için bir dizi çalışma yapılmasına ihtiyaç duyulmaktadır. Elektronik ortamda delil elde etmek fiziki delil araştırmasına göre daha fazla uzmanlık gerektiren bir konudur. Dolayısıyla bu alanda adli bilişim uzmanlarının görev alması gerekmektedir. Yeterli bilgi birikimi ve deneyimine sahip, belli araç ve gereç yardımıyla elektronik delilleri tespit ve muhafaza etme, analiz sürecine tabi tutma, gerektiğinde mahkeme önüne çıkarma, sahteliği veya geçersizliği ileri sürüldüğünde geçerliliğini ispatlama gibi teknik konularda yeterliliği olan kolluk personelinin sayısının arttırılmasına, hâkim ve Cumhuriyet savcılarının bilişim suçları ve adli bilişim konularında bilgilendirilmelerine, konu hakkında üniversiteler ve diğer kurum ve kuruluşlar ile işbirliği içinde hareket edilmesine ihtiyaç olduğu sıklıkla dile getirilmektedir[13].

Gelişen bilişim teknolojileri, hem suç işlemeyi kolaylaştırıp hem de işlenen suçların gizlenmesini sağlarken öte yandan işlenen suçların izinin sürülmesinde özellikle ceza yargılamasında büyük faydalar sağlamaktadır. Bu durum bilişim teknolojilerinin sadece ceza yargılaması alanında yardımcı olduğu anlamına gelmemekte; aynı zamanda hukuki uyuşmazlıklarda da zaman içerisinde önemli bir rol oynaması beklenmektedir.

Bilişim suçları, bütün dünyada olduğu gibi ülkemizde de artmaktadır. Bunun yanı sıra klasik suçlar açısından da bilişim ortamlarının kullanımının artmakta olduğu görülmektedir. Bunun en yaygın sebebi olarak her alanda bilişim alt yapısının kullanılması gösterilmektedir. Dolayısıyla gerek bilişim suçlarında gerek klasik suçlarda maddi gerçeğe ulaşmak amacıyla bilişim sistemlerinin incelenmesi zorunluluk arz etmektedir. Ne var ki elektronik ortamda yer alan delillerin izinin sürülmesi, elde edilmesi, muhafazası, sınıflandırılması, analiz edilmesi ve raporlanması klasik delillerle karşılaştırıldığında büyük farklılar arz etmektedir. Ayrıca, elektronik delillerin kolayca değiştirilmesi, yok edilmesi ya da özel teknik ve cihazlarla silinen verilerin geri getirilmesi konuyu iyice karmaşık hale getirmektedir.

Bilişim suçları ve adli bilişim konusunun yeni bir olgu olmasına rağmen gerek Adli Tıp Kurumu, Emniyet ve Jandarma kriminal birimlerin oluşturulmuş olması, gerek üniversitelerin bu konuda çalışmalar yapması gelecek açısından umut verici çalışmalar olarak görülmektedir. Diğer taraftan teknolojinin sürekli gelişmesinden ötürü yapılanma çalışmalarının devam etmesi ve kolluk birimlerinin sürekli kendilerini yenilemelerinin ve geliştirmelerinin sağlanması gerekmektedir.

Bilişim suçları ve adli bilişim konusunun önümüzdeki yıllarda giderek daha da önem kazanması beklenmektedir. Zira bilgisayar kullanımı her alanda arttığı gibi kamu hizmetleri de elektronik ortama taşınmakta, cep telefonları bilgisayarın yaptığı pek çok işlemi yapabilmekte, kamuya açık alanlardan kablosuz ağlar yardımıyla internete erişilebilmekte, bunların sonucu olarak suç faillerine suç işlemede kullanabilecekleri daha fazla seçenek ve böylece kimliklerini kolaylıkla gizleyebilecekleri ortamlar sağlanmış olunmaktadır.

Bu çalışma kapsamında, ilerleyen aşamalarda sık sık gündeme gelecek olan bilişim sistemleri ve bileşenleri, detayına girmeksizin bilişim suçları, suç işlenirken arkada bırakılan ve bu suçların aydınlatılmasında kullanılacak suç delillerinin bilişim sistemleri ve bileşenleri üzerinde hangi yöntemlerle araştırılacağı, muhafaza altına alınacağı, soruşturma ve kovuşturma evresinde delil olarak yargı makamları nezdinde ne şekilde sunulacağı, sahtelik iddiasının nasıl çürütülmesi gerektiği gibi hususlar değerlendirilecek, adli bilişim konusuna bilişim suçları açısından bakılarak konu tahlil edilecektir.

Özellikle yargı makamlarına intikal etmiş ve kovuşturma aşamasına gelmiş veya karara bağlanmış olaylar dikkate alınarak uygulama örnekleri verilecektir. Diğer taraftan Yargı kararlarından da yararlanılacaktır.

Bu alanda ülkemizde karşılaşılan problemler ve bunlara getirilebilecek çözüm önerileri de çalışma kapsamında ortaya konacaktır.

Konuyla ilgili olarak ülkemizde özellikle bilişim suçları alanında giderek artan düzeyde çalışmalar bulunmakla birlikte bilişim suçları kapsamında adlî bilişim konusu yeterince ele alınmış bir konu değildir. Bu nedenle, yapılan çalışmanın, alanında katkı sağlayacak bir çalışma olması beklenmektedir. Bununla birlikte bilişim ağları, bilgisayar ve çevre birimleri gibi konularda pek çok çalışma yapılmış olup bilişim suçları konusunda daha önce yapılmış yüksek lisans ve doktora düzeyinde çalışmalar bulunmaktadır ki çalışmamızda bunlardan yararlanılacak olup kaynakçada belirtilmiştir.

Çalışmada genel olarak kavram birliğine dikkat edilmiştir. Buna yardımcı olması amacıyla, temel bazı kavramların parantez içinde ya da dipnotta İngilizce ve kimi zaman Latince karşılıklarına yer verilmiştir.

Ayrıca bilgisayar, cep telefonları, sabit diskler, fotoğraf makineleri gibi elektronik ortamlardan elde edilen deliller için bu çalışma kapsamında “elektronik delil” terimi kullanılacaktır.



[1]       Tarım Devrimi ya da Neolitik Devrim, M.Ö. 7 bin yılında ortaya çıkmış; avcılık ve toplayıcılıkla geçinen insan topluluklarını çiftçilikle uğraşan ve belli bir ölçüde göçebelikten toprağa bağlı hale getiren devrimdir. Geniş bilgi için bkz. ORTAŞ, İbrahim; “Bilgi Toplumuna Geçiş ve Sorunları”, Çukurova Üniversitesi, http://turkoloji.cu.edu. tr/ GENEL/ibrahim_ortas_bilgi_toplumuna_gecis_ve_sorunlar.pdf,(25.2.2012).

[2]      Sanayi ya da Endüstri Devrimi, Avrupa’da 18. ve 19. yüzyıllarda tarımla uğraşan toplulukların, yeni buluşların üretime olan etkisi ve buhar gücüyle çalışan makinaların katkısıyla mal ve hizmet üreticisi haline gelmesine, bu suretle Avrupa’daki sermaye birikiminin artmasına denir. Geniş bilgi için bkz. ACAR, Ünal; URHAL, Ömer; Devlet Güvenliği İstihbarat ve Terörizm, Adalet Yayınevi, Hukuk Yayınları Dizisi:205, Birinci Baskı, 2008, s.96.

[3]      Bilgi veya Bilişim toplumu da denmektedir. Bilgi Toplumu konusunda, GİRİŞ bölümünde “XII. Diğer Kavramlar” başlığı altında açıklamalara yer verilmiştir.

[4]      SHEETZ, Michael; Computer Forensics: An Essential Guide For Accountants, Lawyers, and Managers, John Wiley and Sons, New Jersey, USA s.3; BROUCEK, Vlasti; TURNER, Paul; “Forensic Computing Developing a Conceptual Approach for an Emerging Academic Discipline”, 5th Australian Security Research Symposium, 11 Temmuz 2001, Perth, Western Australia, s.2; MORLEY, Deborah; PARKER, Charles S.; Understanding Computers Todays and Tomorrow, 14th Edition, USA, 2013, s.46.

[5]      “Siber Ortam” da denilmektedir. Siber ortam hakkında bilgi için bkz. ÖZKAN, Halid; Sorularla Bilişim Hukuku Mevzuatı, Birinci Baskı, Adalet Yayınevi, 2014, s.2.

[6]      CASEY, Eoghan; Digital Evidence and Computer Crime, Forensic Science, Computers and The Internet (Edited by Eoghan Casey), Academic Press, 3th Edition, USA, 2011, s.442.

[7]      MUTLU, İhsan K.; “Ülkemiz Açısından Teknolojiye Bakışta Önemli Şeyler (6)!”, BT Haber Dergisi, 10–16 Şubat 2014, s.23.

[8]      ESEN, Sinan; Anlatımlı ve İçtihatlı Malvarlığına Karşı Suçlar, Belgelerde Sahtecilik ve Bilişim Alanında Suçlar, Adalet Yayınları, Ankara, 2007, s.625; CASEY, s.32 vd.; SAY, Kubilay; “Bilişim Suçlarında Olay Yeri İncelemesinin Hukuki Boyutu”, in: Ses Görüntü ve Data İncelemeleri, Adalet Yayınevi, Ankara, 1. Baskı, 2008, s.255.

[9]      AVCI, Mustafa; Osmanlı Ceza Hukuku Genel Hükümler, Mimoza Yayınları, 2. Baskı, 2014, Konya, s.4.

[10]     AVCI, Mustafa; “Hapsin Kısa Tarihi”, Hukuki Araştırmalar Dergisi, Y.8, S.16, Kış 2009, s.3.

[11]     ALTUNDAL, Ömer Faruk; “DDOS Nedir, Ne Değildir?”, http://www.siberguvenlik.org. tr/makaleler/ddos-nedir-ne-degildir.html/, Ağustos 2012. Ayrıntılı bilgi için bkz. BIÇAKCI, “NATO’nun Gelişen Tehdit Algısı: 21. Yüzyılda Siber Güvenlik”, Uluslararası İlişkiler Dergisi, C.10, S.40, Kış 2014, s.101–130

[12]     Bkz. http://www.kgm.adalet.gov.tr/Tasariasamalari/Uzerindecals/uzrencal.htm, (22.1.2015).

[13]     HSYK Hukuki Müzakere Toplantıları, 14–17 Kasım 2013, Zonguldak.

SONUÇ

Bir hukuk devletinde, insan haklarının gerçekleştirilmesi, adaletin sağlanması ve güvenliğin temin edilmesi en temel ihtiyaçlardandır. Suç, bu temel ihtiyaçların baş düşmanıdır.

Suç, insanlık tarihi kadar eski bir kavram olup, bir taraftan en temel haklarımızı ihlal ederken diğer taraftan hukuk devleti için de ciddi bir tehdit oluşturmaktadır. Bu tehdidi ortadan kaldırmak veya en aza indirmek amacıyla etkin bir kolluk çalışması yapılarak ceza muhakemesinin uluslararası standartlara uygun şekilde çalıştırılması gerekmektedir.

Bilişim teknolojilerinin olumlu katkıları yanında bir takım olumsuz etkileri de bulunmaktadır[1]. Bu olumsuz etkiler alınacak bir kısım tedbirler ile en aza indirilerek gerek kamu gerek özel sektörde bilişimin azami şekilde kullanılması sağlanmalıdır. Bu şekilde verimlilik, hesap verilebilirlik, şeffaflık, halkın yönetime aktif katılımı daha etkin sağlanabilecektir.

Bilişim sistemlerinin kamu ve özel sektörde üstlendiği görev, hayatımıza sağladığı kolaylıklar, yaygın olarak kullanılması gibi hususlar göz önüne alındığında bu sistemlerin bilişim suçlularına karşı korunması titizlikle ele alınmalıdır. Bunun yanında, bilişim sistemlerinin sahip olması gereken güvenlik standartlarına ulaşması için gereken idari düzenlemeler yapılarak etkin denetim mekanizmaları devreye sokulmalıdır. Bu bağlamda milli yazılımların teşvik edilmesi ve milli bir işletim sisteminin öncelikle kamuda yaygınlaştırılması hayati öneme sahiptir.

Teknolojinin kullanımı üzerinde gerekli denetimler yapılmalıdır. Toplumun gerek ruh ve beden, gerek toplumsal ilişkiler ve aile yapısı üzerindeki olumsuz etkilerini ortadan kaldırmak amacıyla yasal düzenlemeler dâhil gerekli her türlü tedbir alınmalıdır.

Teknolojinin güvenlik hizmetlerinde kullanımının yaygınlaşması mutlaka sağlanmalıdır. Ancak bu gerçekleştirilirken, muhtemel “etik” sorunlar ve olumsuz “sosyal” etkiler göz önünde bulundurulmalı ve gerekli önlemler bir an önce alınmalıdır.

Günümüzde kolluk kuvvetlerine en son teknolojik imkânlar büyük oranda sağlanmıştır. Bu durum kolluk kuvvetleri açısından suç ile etkin mücadele için bir avantaj iken sahip olunan teknolojiyle fertler hakkında neredeyse her türlü bilgiye çok kolay şekilde ulaşabilmesi dezavantajdır. Bu nedenle kolluğun hangi bilgi ve belgelere hangi durumlarda ulaşabileceği ayrıca düzenlenmeli ve denetlenmelidir. Aksi halde kolluğun teknoloji kullanımı yeni bir takım problemleri beraberinde getirecektir.

Ceza muhakemesi hukukunun temel amacı maddi gerçeğin ortaya çıkarılarak kamu düzeninin korunmasının sağlanmasıdır. Bunu en iyi şekilde gerçekleştirebilmek adına Cumhuriyet savcılarının gözetiminde yeterli sayıda nitelikli personel ve araç–gereç sağlanarak müstakil adli kolluk birimi kurulmalıdır[2]. 5271 sayılı CMK’nın 164’üncü maddesi, görev itibariyle adli kolluğu mevzuata dâhil etmiş; ancak hangi kolluk görevlilerinin adli kolluk sayılacağını 167’inci maddesi ile yönetmeliğe bırakmıştır.

Bilişim teknolojisini üreten ve pazarlayan şirketler ile bu şirketlere sahip ülkeler, ellerindeki teknolojik üstünlük ile üreterek satışı gerçekleştirdikleri sistemleri izleme imkânını her zaman ellerinde bulundurmaktadır. Kaldı ki bu sistemlerin destek hizmetlerini de büyük oranda aynı şirketler sağlamaktadır. Dolayısıyla bilişim teknolojisinin kullanımında bu husus nazara alınarak bilişim sistemlerinin güvenliğine özel olarak önem verilmeli ve bu konuda denetim mekanizmaları oluşturulmalıdır.

Kamu kurum ve kuruluşlarında özel verilerin korunması için gerekli her türlü tedbirin alınması şarttır. Aksi takdirde örneğin bir hastanın bilgi ve belgeleri kötü niyetli kimselerin ellerine geçebilir, bundan dolayı devletin tazmin yükümlülüğü doğabilir.

TCK’nın 243’üncü maddesinde düzenlenen bilişim sistemlerine hukuka aykırı olarak girmek eyleminde geçen “girmek” terimi “erişmek” kavramı ile değiştirilmeli, bu suçun oluşmasında erişilen bilişim sisteminde “kalmaya devam etmek” şartı kaldırılmalıdır. Bir bilişim sistemine kasten defalarca giren failin kalmaya devam etmemesi nedeniyle bu suç ile cezalandırılamayacağı gerçeğinin internetin özgür bir alan olduğu hususu dışında herhangi bir getirisi olmayacaktır. Düzenlemenin bu şekilde kalması bilişim suçlarında fail olanları memnun ederken, doktrinde bu konu eleştirilmektedir. Ayrıca, TCK’nın 243 maddesinin birinci fıkrasında düzenlenen fiilin, bir banka veya kredi kurumuna ya da bir kamu kurum veya kuruluşuna ait bilişim sistemi üzerinde işlenmesi hali, TCK’nın 244’üncü maddesinin üçüncü fıkrasında olduğu gibi nitelikli hal olarak düzenlenmelidir.

Diğer taraftan bilişim sistemine kasten yapılan erişimlerin cezalandırılması, örneğin bir komutun denenmesi, bir linkin tıklanması sonucu bir bilişim sistemine erişilmesi cezalandırma için yeterli kabul edilmemeli; en azından başka bir bilişim sistemine eriştiğini öğrenen kişinin makul sürede sistemi terk etmemesi yaptırım altına alınmalıdır.

Bilişim sistemine sahibinin rızasıyla girildikten sonra rızanın kalkması halinde, bilişim sisteminde kalmaya devam etme, konut dokunulmazlığının ihlalinde olduğu gibi yaptırıma bağlanmalıdır.

Bilişim suçları açısından maddi gerçeğe ulaşılmasında, suç ve suçlunun tespitinde en büyük yardımcı adli bilişimdir. Adli bilişim sürecinin başarılı şekilde sonuçlandırılması, donanımlı adli bilişim uzmanı, laboratuvar ortamı, kullanılacak donanımlar, güncel yazılım programları ile adli bilişim standartlarının etkin kullanılmasına bağlıdır. Bu nedenle, adli bilişimde kullanılması gereken yöntemlerin Türk hukukuna kazandırılması ve dünya standardında olması gerekmektedir. Hali hazırda ülkemizde adlî bilişim konusunda delillerin nasıl toplanacağına ilişkin olarak yasal bir düzenleme bulunmamaktadır.

Günümüzde delilden faile gitme yönteminin etkin şekilde işletilebilmesi, elde edilen delillerin konuşturulmasına bağlıdır. Özellikle elektronik delillerin konuşturulması için bu konuda uzman personel, uygun araç ve gereçlerle donatılmış bir ekip ve konu hakkında bilgi sahibi Cumhuriyet savcıları gereklidir. Bunlar sağlandığı takdirde delillerin söylediklerinin anlaşıldığı bir yargılama gerçekleşebilecek ve bilişim suçları ile etkin mücadele sağlanabilecektir.

CMK’nın 134’ üncü maddesinin başlığının ceza yargılamasında terim birliği açısından CMK ile uyumlu bir şekilde bilişim sistemleri veya bilişim alanında arama ve elkoyma olarak değiştirilmesinin yararlı olacağı düşünülmektedir.

CMK’nın 134’üncü maddesinin uygulamada yaşanan aksaklıklar ve ihtiyaçlar dikkate alınarak gözden geçirilmesi gerekmektedir. Bu madde ile getirilen düzenleme istisnai bir yol olup, “başka suretle delil elde edilememesi” halinde başvurulan bir araç olduğu unutulmamalıdır.

CMK’nın 134’üncü maddesinde düzenlenen bilişim sistemlerinde elkoyma işlemine, ancak şifrenin çözülememesinden dolayı girilememesi veya gizlenmiş verilere ulaşılamaması halinde izin verilmiştir. Oysa günümüzde bilişim sistemlerinin karmaşıklığı ve saklama ünitelerinin kapasiteleri dikkate alındığında gizlenmiş veri olup olmadığının hemen anlaşılması mümkün değildir. Bu nedenle yasadaki bu hüküm değiştirilmelidir.

Ayrıca, CMK’nın 134’üncü maddesinin beşinci fıkrasında belirtilen “… Kopyası alınan veriler kâğıda yazdırılarak” ifadesinin her hâkim ve Cumhuriyet savcısında ve mahkemelerde bilgisayar bulunması ve UYAP Bilişim Sistemini kullanmanın zorunlu hale gelmesi karşısında[3] değiştirilmesi gerekmektedir. Söz konusu verilerin elektronik ortamda güvenli bir şekilde yargı makamlarına sunulmasının daha uygun olacağı düşünülmektedir.

Türk hukukunda bilişim sistemlerinde uzaktan arama yapmayı düzenleyen herhangi bir hüküm bulunmamaktadır. Bu konunun zaman içerisinde gündeme geleceği aşikâr olup ilgili birimler tarafından konu hakkında çalışmalar yapılmalıdır.

Ülkemizde pek çok bilişim derneği bilişim suçları konusunda farkındalığın oluşması, zararlarının anlaşılması amacıyla programlar düzenlemekte, ancak tek başına yeterli olmamaktadır. Aynı şekilde güvenli internet kullanımı konusunda devlet tarafından yapılan çalışmalar bulunmakla birlikte özelikle çocukların ve gençlerin bilişim suçlarının zararlarından korunması konusunda yeteri kadar tedbir alındığı söylenememektedir.

Kanunlar yapılırken teknoloji takip edilerek mevzuatın teknolojinin gerisinde kalmasının önüne geçilmeli, teknolojinin sürekli gelişmesi karşısında bilişim mevzuatı da aynı hızla güncellenmelidir.

Ülkemizde bilişim suçları konusunda yetişmiş savcı ve polislerden oluşan bir inceleme ve soruşturma birimi oluşturularak belli nitelikteki bilişim suçlarının profesyonel kişilerce takibatının yapılması sağlanmalıdır. Aksi halde bilişim suçlarındaki artış hızlı bir şekilde devam edecektir.

Bilişim suçlarıyla etkin bir şekilde mücadele edebilmek için, gelişmiş ülkelerde olduğu gibi siber terör saldırılarına hazırlıklı ve gerektiğinde karşı koyabilecek uzman bir ekibin oluşturulması ve ilgili kurumlarla koordineli bir şekilde çalışabilmeleri temin edilmelidir. Bunun yanı sıra bu personele ihtiyaç duyacakları eğitimlerin verilmesi, dönemler halinde tekrarlanması ve gelişmelere bağlı olarak güncel bilgilerin sunulması gerekmektedir. Ayrıca kolluk birimlerinin neredeyse tamamının bilişim konusunda temel eğitime sahip olması faydalı olacaktır.

Bilişim suçları, doğası itibariyle teknik yönü baskın olduğundan dolayı zorunlu olarak hâkim ve Cumhuriyet savcılarının bu suçlar ile ilgili yapacakları çalışmalarda ve maddi gerçeğe ulaşmalarında teknik bilgisi olan kişilerden destek almaları gerekmektedir. Türk yargısında öteden beri şikâyet konusu yapılan bilirkişilik, çoğu zaman davaların uzamasına sebebiyet verebildiği gibi, hâkimin her konuda bilirkişi raporunu anlaması, yorumlaması ve bir sonuca varması beklenilmemelidir. Bu nedenle, pek çok Avrupa ülkesinde uygulanmakta olan meslek dışı hâkimlik uygulamasının bilişim suçları açısından uygun bir çözüm olacağı söylenilebilir. Ayrıca, bu müessese bilişim suçları alanında belirli bir süre denenerek diğer alanlar için önemli veriler elde edilebilecektir.

Diğer taraftan davaların uzun sürmesi toplumda yargıya olan güveni zedelemektedir. Makul sürede yargılanma, adil yargılamanın unsurları arasında yer almaktadır. İş yoğunluğu, kaynak yetersizliği gibi savunmalar bu konuda dikkate alınmayacaktır. Bu kapsamda, dosyaların bilirkişilere verilmesi ve raporların dönüşünün beklenmesi uzun zaman alabilmektedir. Konu hakkında uzmanlığı olan kişiler tarafından davaların daha kısa sürede karara bağlanması mümkündür.

Hukuk devletinde devletin görevlerinden birisi, suç işlendiğinde bir an önce suçun aydınlatılmasının sağlanmasıdır. Bunun için suçluların ortaya çıkarılması adına devlet organları, yetkilerini ve yeri geldiğinde devlet gücünü kullanacaktır. Hukuk devletinde bu gücün ve yetkinin dozunda kullanılması çok önemlidir. Ceza muhakemesi işlemleri gerçekleştirilirken ceza muhakemesi kurallarından uzaklaşılmamalıdır. Bunun ölçülerinden birisi delil yasaklarıdır. Delil yasakları, devletin gücünün kullanılmasında dozun iyi ayarlanıp ayarlanmadığını gösteren iyi bir ölçüt olarak kabul edilmektedir.



[1]      CERRAH, s.139.

[2]      ÖZTÜRK/TEZCAN/ERDEM, s.332; ÖZTÜRK–ERDEM, s.19.

[3]      Bkz. 02.07.2012 Tarih ve 6352 S.K.’nun 95’ inci maddesi ile 5271 Sayılı CMK’ya eklenen 38/A maddesi birinci fıkrasına göre “Her türlü ceza muhakemesi işlemlerinde Ulusal Yargı Ağı Bilişim Sistemi (UYAP) kullanılır.”; UYAP Bilişim Sistemi konusunda ayrıntılı bilgi için bkz. http://www.uyap.gov.tr/, (29.12.2014). 

KAYNAKÇA

Kitaplar

ACAR, Ünal; URHAL, Ömer (2008). Devlet Güvenliği İstihbarat ve Terörizm, Adalet Yayınevi, Hukuk Yayınları Dizisi: 205, Birinci Baskı, Ankara.

AKARSLAN, Hüseyin (2012). Bilişim Suçları, Seçkin Yayınları, 1. Baskı, Ankara.

ALACAKAPTAN, Uğur (1975). Suçun Unsurları, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Yayınları, Sevinç Matbaası.

ALLAN, Roy A.(2001). A History of The Personal Computer The People and The Technology, First Edition, Allan Publishing, London, Ontario, Canada.

ALTINIŞIK, Ulvi (2003). Elektronik Sözleşmeler, Birinci Baskı, Ankara.

An A to Z Guide to Hardware to Software and Cyberspace Dictionary of Dictionary of Computer and Internet Words (2001). By The Editors of The American Heritage, Houghton Mifflin Company, USA.

ARTUK, Emin; GÖKÇEN, Ahmet; YENİDÜNYA Caner (2009). Türk Ceza Kanunu Şerhi Özel Hükümler, 4. Cilt, Turhan Kitapevi, Ankara (ARTUK/GÖKÇEN/ YENİDÜNYA).

ARTUK, Emin; GÖKÇEN, Ahmet; YENİDÜNYA Caner (2013). Ceza Hukuku Genel Hükümler, Adalet Yayınevi, 7. Baskı, Ankara, (ARTUK/GÖKÇEN/ YENİDÜNYA).

ARTUK, Emin; GÖKÇEN, Ahmet; YENİDÜNYA Caner (2013). Ceza Hukuku Özel Hükümler, Adalet Yayınevi, 13. Baskı, Ankara.

ARTUK, Emin; GÖKÇEN, Ahmet; YENİDÜNYA Caner (2013). Uygulamalı Ceza Hukuku (Genel Hükümler, Özel Hükümler–Ceza Muhakemesi Hukuku), Adalet Yayınevi, 6. Baskı, (ARTUK/GÖKÇEN/YENİDÜNYA).

AVCI, Mustafa (2014). Osmanlı Ceza Hukuku Genel Hükümler, Mimoza Yayınları, İkinci Baskı, Konya.

AVŞAR, Zakir – ÖNGÖREN, Gürsel (2010). Bilişim Hukuku, Türkiye Bankalar Birliği, Yayın No:270, Pasifik Ofset, İstanbul, (AVŞAR–ÖNGÖREN).

AYDIN, Cengiz Hakan; HOŞCAN, Yaşar; ÖZKUL, Ali Ekrem (2004). Temel Bilgi Teknolojileri, Anadolu Üniversitesi Yayınları, Yayın No:1418, Açık Öğretim Fakültesi Yayını No: 763, 3. Baskı, Eskişehir.

AYHAN, Önder (1994), Şahıslara ve Mala Karşı Cürümler ve Bilişim Alanında Suçlar, Filiz Kitapevi, İstanbul.

BAKICI, Sedat (1997). Olaydan Kesin Hükme Kadar Ceza Yargılaması ve Ceza Kanunu Genel Hükümler, İkinci Baskı, Adalet Yayınevi.

BALAGURUSAMY, E. (2009). Fundamentals of Computers, Tata McGraw Hill Publishing, New Delhi.

BAŞALP, Nilgün (2004). Kişisel Verilerin Korunması ve Saklanması, Yetkin Yayınları, Ankara.

BAYRAM, Levent (Editör) (2008). Ses Görüntü ve Data İncelemeleri, Adalet Yayınevi, 1. Baskı, Ankara.

BENSGHİR, Türksel Kaya (1996). Bilgi Teknolojileri ve Örgütsel Değişim, Türkiye ve Orta Doğu Amme İdaresi Enstitüsü, Birinci Baskı, Ankara.

BIÇAK, Vahit (2013). Suç Muhakemesi Hukuku, Polis Akademisi Yayınları, 3. Baskı, Ankara.

Bilgi Toplumuna Doğru (2002). Türkiye Bilişim Şurası Taslak Rapor, Ankara.

BROWN, Christopher L.T. (2010). Computer Evidence Collection and Preservation, Second Edition, Course Technology, USA.

CALOYANNIDES, Michael A. (2004). Privacy Protection and Computer Forensics, Computer Protection Series, Second Edition, Artech House.

CASEY, Eoghan (2003). Handbook of Computer Crime Investigation, Academic Press, Second Printing, ISBN: 0–12–163103–6.

CASEY, Eoghan (2011). Digital Evidence and Computer Crime Forensic Science, Computer and the Internet, Academic Press, Third Edition, USA.

CASEY, Eoghan; TURNBULL, Benjamin (2011). “Digital Evidence on Mobile Devices”, in: Digital Evidence and Computer Crime Forensic Science, Computer and the Internet, Academic Press, Third Edition, USA (Eserin 20. bölümü olup İnternette yayımlanmıştır. Numaralandırma kitaba uygun yapılmadığından ayrıca gösterilmiştir.), http://booksite.elsevier.com/9780123742681/Chapter_20_ Final.pdf.

CENTEL, Nur; ZAFER, Hamide (2013). Ceza Muhakemesi Hukuku, 10. Baskı, Beta Yayınları, İstanbul, (CENTEL/ZAFER).

CENTEL, Nur; ZAFER, Hamide; ÇAKMUT, Özlem (2008). Türk Ceza Hukukuna Giriş, 5. Baskı, Beta Yayınları, İstanbul, (CENTEL/ ZAFER/ÇAKMUT).

CENTEL, Nur; ZAFER, Hamide; ÇAKMUT, Özlem (2011). Kişilere Karşı İşlenen Suçlar, 2. Baskı, C.I, Beta Yayınları, İstanbul, (CENTEL/ZAFER/ÇAKMUT).

CERUZZI, Paul E. (2003). A History of Modern Computing, Second Edition, USA.

CERUZZI, Paul E. (2012). Computing a Concise History, The MIT Press Essential Knowledge Series, First Edition, USA.

ÇAKIR, Hüseyin; KILIÇ, Mehmet Serkan (Editörler) (2014). Adli Bilişim ve Elektronik Deliller, Seçkin Yayınları, Birinci Baskı, Ankara.

DEĞİRMENCİ, Olgun (2014). Ceza Muhakemesinde Sayısal (Dijital) Delil, Birinci Baskı, Seçkin Yayınları, Ankara.

DIXIT, J. B. (2007). Computer Programing, Second Edition, Firewall Media.

DİRİCAN, Can Okan (2007). Teori ve Uygulamaları ile TCP/IP ve Ağ Güvenliği, 2. Baskı, İstanbul.

DOKURER, Semih (2008). Adli Bilişim, Ses Görüntü ve Data İncelemeleri, Adalet Yayınevi.

DÖNMEZER, Sulhi – ERMAN, Sahir (1997). Nazarî ve Tatbikî Ceza Hukuku Genel Kısım, C.I, 13. Tıpkı Bası, Beta Yayınları, İstanbul (DÖNMEZER/ERMAN).

DÜLGER, Murat Volkan (2012). Bilişim Suçları ve İnternet İletişim Hukuku, Seçkin Yayınları, 2. Baskı, Ankara.

EMMUNGİL, Levent (2010). Bilgisayar Donanımı, Ankara.

ERDOĞAN, Yavuz (2012). Türk Ceza Kanunu’nda Bilişim Suçları, Birinci Baskı, Legal Yayıncılık, İstanbul.

ESEN, Sinan (2007). Anlatımlı ve İçtihatlı Malvarlığına Karşı Suçlar, Belgelerde Sahtecilik ve Bilişim Alanında Suçlar, Adalet Yayınları, Ankara.

FISHER, Barry A. J.; FISHER David (2012). Techniques of Crime Scene Investigation, Eighth edition, CRC Press, USA.

FLORIDI, Luciano (1999). Philosophy and Computing an Introduction, NY, USA.

FLORIDI, Luciano (2010). Information: A Very Short Introduction, Oxford University Press.

GARZA, Dave; KANE, Matthew (2010). Computer Forensics Investigating Hard Disk & Operating Systems, EC–Council Press, (GARZA–KANE).

GELERİ, Aytekin (2003). Önleyici Polislik, Seçkin Yayınları, Birinci Baskı, Ankara.

GELERİ, Aytekin; GEZİK, Nusret (2013); Olaylara Müdahale Esasları, (Editör: Yusuf ARIKAN), Anadolu Üniversitesi Yayınları.

Gelişim Hachette Alfabetik Genel Kültür Ansiklopedisi, Gelişim Yayınları, 1993, C.2.

GÖKSU, Mustafa (2011); Hukuk Yargılamasında Elektronik Delil, 1. Basım, Adalet Yayınevi, Ankara.

Görsel Alfabetik Genel Kültür Ansiklopedisi, C.1, 3.Baskı, 1985.

GRAVES, Michael (2009). Computer Technology Encyclopedia Quick Reference for Students and Professionals, NY, USA.

GÜRCAN, Halil İbrahim (1999). Sanal Gazetecilik, Anadolu Üniversitesi Yayınları.

HAFIZOĞULLARI, Zeki; ÖZEN, Muharrem (2010). Türk Ceza Hukuku Özel Hükümler, Kişilere Karşı Suçlar, US–A Yayıncılık, Ankara.

HAKERİ, Hakan (2014). Ceza Hukuku Genel Hükümler/Temel Bilgiler, Seçkin Yayınları, 11. Baskı, Ankara.

HAKERİ, Hakan (2014). Ceza Hukuku Genel Hükümler, Adalet Yayınları, 17. Baskı, Ankara.

HANDBOOK OF FORENSIC SERVICES (revised 2007), U.S. Department of Justice, Federal Bureau of Investigation Laboratory Division, An FBI Laboratory Publication, Quantico, Virginia, ISBN 978–0–16–079376–9.

HARMON, Daniel E. (2011). Careers In Internet Security, First Edition, The Rosen Publishing Group.

HEDGES, Ronald J. (2006). Discovery of Digital Information, Second Edition, CGOC The Council, 2006 Plan of Action Programs, New York City Bar Association, New York.

HENDERSON, Harry (2009). Encyclopedia of Computer Science and Technology, Revised Edition, USA.

HENKOĞLU, Türkay (2014). Adli Bilişim, Dijital Delillerin Elde Edilmesi ve Analizi, Pusula Yayıncılık, 2. Baskı, İstanbul.

İÇEL, Kayıhan (2011). Ceza Muhakemesi Önlemleri ve Özellikle Gizli Araştırma Önlemleri, Karşılaştırmalı Güncel Ceza Hukuku Serisi 11, Seçkin Yayınları, Ankara.

KARAGÜLMEZ, Ali (2013). Bilişim Suçları ve Soruşturma - Kovuşturma Evreleri, Seçkin Yayınları, Ankara, 4.Baskı.

KAYA, Feridun (2009). Türkiye’de Kredi Kartı Uygulaması, Türkiye Bankalar Birliği Yayınları, Yayın No: 263.

KAYGISIZ, Mustafa (2005). Adli Bilimler, 2. Baskı, Seçkin Yayınları, Ankara.

KAYGISIZ, Mustafa (2007). Kriminalistik Olay Yeri İnceleme Suç Yeri ve Delil Güvenliği, Adalet Yayınevi, 1. Baskı, Ankara.

KESER BERBER, Leyla (2004). Adli Bilişim, Yetkin Yayınları, Ankara.

KETİZMEN, Muammer (2008). Türk Ceza Hukukunda Bilişim Suçları, Adalet Yayınevi, Birinci baskı, Ankara.

Kişisel Verilerin Korunmasına İlişkin Ulusal ve Uluslararası Durum Değerlendirmesi ile Bilgi Güvenliği ve Kişisel Verilen Korunması Kapsamında Gerçekleştirilen Denetim Çalışma Raporu, Cumhurbaşkanlığı Devlet Denetleme Kurumu (Kişisel Verilerin Korunması Denetim Raporu).

KOCA, Mahmut; ÜZÜLMEZ, İlhan (2013). Türk Ceza Hukuku Genel Hükümler, Seçkin Yayınları, 6.Baskı, Ankara.

KOZIEROK, Charles M. (2005). The TCP/IP Guide, A Comprehensive, Illustrated Internet Protocol Reference, USA.

KUNTER, Nurullah; NUHOĞLU, Ayşe; YENİSEY, Feridun (2010). Muhakeme Hukuku Dalı Olarak Ceza Muhakemesi Hukuku, 18. Bası, Beta Yayınları, İstanbul, (KUNTER/YENİSEY/ NUHOĞLU).

KURT, Levent (2005). Tüm Yönleriyle Bilişim Suçları ve TCK’daki Uygulaması, Seçkin Yayınları, Birinci baskı, Ankara.

KÜZECİ, Elif (2010). Kişisel Verilerin Korunması, Birinci Baskı, Turhan Kitapevi, Ankara.

LAI, Xuejia; GU, Davu; JIN Bo; WANG, Yongquan; LI, Hui (2010). Forensics in Telecommunications Information and Multimedia, Third International ICST Conference, e–Forensics 2010, Shanghai, China, November 2010.

LAYKIN, Erik (2013). Investigative Computer Forensics The Practical Guide for Lawyers, Accountants, Investigators, and Business Executives, USA.

MALKOÇ, İsmail (2007). Açıklamalı–İçtihatlı 5237 Sayılı Yeni Türk Ceza Kanunu, C.II, Malkoç Kitapevi, Ankara.

MALKOÇ, İsmail; YÜKSEKTEPE, Mert (2005). Açıklamalar ve Yorumlarla 5271 Sayılı Yeni Ceza Muhakemesi Kanunu, Malkoç Kitapevi, Ankara.

MANSFIELD, Kenneth C.; ANTONAKOS, James L. (2010). Computer Networking from LAN’s to WAN’s: Hardware Software and Security, Course Technology, Boston, USA.

MARAS, Marie Helen (2012). Computer Forensics Cybercriminals, Laws, and Evidence, USA.

MERAN, Necati (2005).  Yeni Türk Ceza Kanununda Sahtecilik – Malvarlığı Bilişim Suçları ile Ekonomi ve Ticaret Alanında Suçlar, Seçkin Yayınları, 1. Baskı, Ankara.

MITNICK, Kevin D. – SIMON William L. (2011). The Art of Deception: Controlling the Human Element of Security.

MOHAY, George; ANDERSON, Alison; COLLIE, Byron; DE VEL, Oliver; McKEMMISH, Rodney (2003). Computer and Intrusion Forensics, Artech House Inc., ISBN: 1–58053–369–8.

MOITRA, Soumyo D.(2005). Developing Policies for Cybercrime-Some Empirical Issues, 13 Eur. J. Crime Crim. L. & Crim. Just. 435.

MORLEY, Deborah; PARKER, Charles S. (2013). Understanding Computers Todays and Tomorrow, 14th Edition, USA, (MORLEY–PARKER).

NAGHIBZADEH, Mahmoud (2011). Operating System: Concepts and Techniques, First Edition, USA.

NAMAZCI, Halil Ünsal (2012). Herkes İçin Temel Bilgisayar ve İnternet Kılavuzu, Bayrak Matbaası.

NELSON, Bill; PHILLIPS, Amelia; STEUART, Christopher (2010).  Guide To Computer Forensics and Investigations, Cengage Learning, 4th Edition, (NELSON–PHILLIPS–STEUART).

NEWMAN, Robert (2009). Computer Security: Protecting Digital Resources, Jones & Bartlett Learning.

O’REGAN, Gerard (2012). A Brief History of Computing, Second Edition, Springer Publishing, NY, USA.

OĞUZ, Habip (2010). İnternet Ortamında Kişilik Haklarının İhlali ve Korunması, Adalet Yayınları, Birinci Baskı, Ankara.

ORER, Gürsel (2011). Elektronik İmza ve Elektronik Sertifika Hizmet Sağlayıcısının Hukuki ve Cezai Sorumluluğu, Adalet Yayınevi, Birinci Baskı, Ankara.

ORTA, Mesut (2005). Elektronik İmza ve Uygulamaları, Seçkin Yayınları, Birinci Baskı, Ankara.

ÖNDER, Ayhan (1992). Ceza Hukuku Dersleri, Filiz Kitapevi, İstanbul.

ÖNDER, Ayhan (1994). Şahıslara ve Mala Karşı Cürümler ve Bilişim Alanında Suçlar, Filiz Kitapevi, İstanbul.

ÖZBEK, Veli Özer (2010). TCK İzmir Şerhi Türk Ceza Kanununun Anlamı, C.I, Seçkin Yayınları, 4. Baskı, Ankara.

ÖZBEK, Veli Özer, KANBUR, Mehmet Nihat; DOĞAN, Koray; BACAKSIZ, Pınar; TEPE, İlker (2013). Ceza Muhakemesi Hukuku, 5. Baskı, Seçkin Yayınları, Ankara.

ÖZBEK, Veli Özer, KANBUR, Mehmet Nihat; DOĞAN, Koray; BACAKSIZ, Pınar; TEPE, İlker (2013). Ceza Muhakemesi Hukuku Bilgisi, 4. Baskı, Seçkin Yayınları, Ankara.

ÖZBEK, Veli Özer; KANBUR, Mehmet Nihat; DOĞAN, Bacaksız; TEPE, İlker; BÜYÜK, İsa; MERAKLI, Serkan (2013). Açıklamalı Şematik Pratik Çalışma Kitabı –II–, Ceza Muhakemesi Hukuku, 5. Baskı, Seçkin Yayınları, Ankara.

ÖZDİLEK, Ali Osman (2006). Uygulamadan Örnek Olaylarla Bilişim Suçları ve Hukuku, Vedat Kitapçılık, İstanbul.

ÖZEN, Muharrem; BAŞTÜRK, İhsan (2011). Bilişim – İnternet ve Ceza Hukuku, Adalet Yayınları, 1. Baskı, Ankara.

ÖZGENÇ, İzzet (2006). Türk Ceza Kanunu Gazi Şerhi (Genel Hükümler), Adalet Bakanlığı Eğitim Dairesi Başkanlığı, 3. Baskı, Ankara Açık Ceza İnfaz Kurumu Matbaası.

ÖZGENÇ, İzzet (2014). Türk Ceza Hukuku Genel Hükümler, 9. Baskı, Seçkin Yayınları, Ankara.

ÖZKAN, Halid (2014). Sorularla Bilişim Hukuku Mevzuatı, Birinci Baskı, Adalet Yayınevi.

ÖZTÜRK, Bahri; ERDEM, Mustafa Ruhan (2011). Uygulamalı Yeni Ceza Muhakemesi Hukuku, Seçkin Yayınları, 11. Baskı, Ankara, (ÖZTÜRK–ERDEM).

ÖZTÜRK, Bahri; TEZCAN, Durmuş; ERDEM, Ruhan; SIRMA, Özge; KIRIT, F. Saygılar, ÖZAYDIN, Özlem; AKCAN, Esra Alan; ERDEN, Efser (2014). Nazari ve Uygulamalı Ceza Muhakemesi Hukuku, 7. Baskı, Seçkin Yayınları (Editör: Bahri ÖZTÜRK), Ankara.

PARKER, Donn B.(1989). Computer Crime: Criminal Justice Resources Manual, National Institute of Justice, US Department of Justice, Washington D.C., Second Edition.

PARLAR, Ali (2011). Türk Ceza Hukukunda Bilişim Suçları, Bilge Yayınevi, 1. Baskı, Ankara.

PETERSON, Larry L.; DAVIE, Bruce S.(2012). Computer Networks a System Approach, 5th Edition, USA, 2012.

RAM, B.(2000). Computer Fundamentals Architecture and Organization, 3th Edition, New Age International Publishers, New Delhi, India.

RAUS, Randall (2000). Computer Networks, Research & Education Association, New Jersey, USA.  

SAĞIROĞLU, Şeref; ALKAN, Mustafa (2005); Her Yönüyle Elektronik İmza, Grafiker Yayınları, Birinci baskı, Ankara.

SAZAK, Serkan (2002). Ceza Hukukunda Banka ve Kredi Kartlarının Kötüye Kullanılması, Adalet Yayınevi, Ankara.

SCHNEIER, Bruce; Cripto–Gram Newsletter, (https://www.schneier. com/crypto-gram-0005.html).

SHEETZ, Michael (2007). Computer Forensics: An Essential Guide for Accountants, Lawyers, and Managers, John Wiley and Sons, New Jersey, USA.

SHELLY, Gary B.–VERMAAT, Misty E. (2008). Discovering Computer 2009: Complete, Course Technology, Cengage Learning, Boston USA.

SHINDER, Debra Littlejohn (2002). Scene of the Cybercrime Computer Forensics Handbook, Syngress Publishing, USA.

SMITH, Marcia S. – MOTEFF, John D. – LENNARD, G. Kruger–MCLOUGHLIN, Glen J. –SEIFERT, Jeffrey W. (2002). Internet An Overview of The Key Technology Policy Issues Affecting Its Use and Growth, Nova Science Publisher, NY.

SOMMER, Peter; BROWN, Ian (2011); Reducing Systemic Cybersecurity Risk, OECD Multi-Disciplinary Issues International Futures Program,www.oecd.org/_dataoecd/57/44/46889922.pdf‎,(01.10.2013).

SOYASLAN, Doğan (2009). Bilişim Alanında Suçlar, Prof. Dr. Mualla Öncel’e Armağan, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Yayını, Ankara.

SOYASLAN, Doğan (2010). Ceza Hukuku Özel Hükümler, Gözden Geçirilmiş 8. Baskı, Yetkin Yayınları, Ankara.

STAIR, Ralph – REYNOLDS, George (2012). Principles of Information Systems, 10th Edition, USA.

ŞAHİN, Cumhur (2001). Ceza Muhakemesinde İspat (Delillerin Doğrudan Doğruyalığı İlkesi), Yetkin Yayınları, Ankara.

ŞAHİN, Cumhur (2005). Ceza Muhakemesi Kanunu Gazi Şerhi, Seçkin Yayınları, Birinci baskı, Ankara.

ŞAHİN, Cumhur (2012). Ceza Muhakemesi Hukuku –I–, Seçkin Yayınları, 3. Baskı, Ankara.

ŞAHİN, Mehmet (2005). Yönetim Bilgi Sistemi, Anadolu Üniversitesi, Açık Öğretim Fakültesi Yayınları

TAKACZ, Ewaryst – KAPCZYNSKI, Adrian (2009). Internet – Technical Development and Applications 2, Poland, Springer Publishing.

TANRIKULU, Cengiz (2014). Ceza Muhakemesi Hukukunda Bilişim Sistemlerinde Arama ve Elkoyma, Adalet Yayınevi, Ankara.

TAŞKIN, Mustafa (2010). Meslek Dışı (Halktan) Hâkimler, Adalet Yayınevi, Birinci Baskı, Ankara.

TAŞKIN, Şaban Cankat (2008). Bilişim Suçları, Beta Yayınları, 1. Baskı, İstanbul.

TBD Kamu Bilgi İşlem Merkezi Yöneticilerinin Cezaî, Hukukî ve İdarî Sorumlulukları, Kamu–BİB Bilişim Platformu XI Çalışmaları, 2008–2009 Dönemi Çalışması.

TBMM Bilgi Toplumu Olma Yolunda Bilişim Sektöründeki Gelişmeler ile İnternet Kullanımının Başta Çocuklar, Gençler ve Aile Yapısı Üzerinde Olmak Üzere Sosyal Etkilerinin Araştırılması Amacıyla Kurulan Meclis Araştırması Komisyonu Raporu, Haziran 2012 (TBMM Bilişim Raporu 2012).

TEZCAN, Durmuş; ERDEM, Mustafa Ruhan; ÖNOK, R. Murat (2013). Teorik ve Pratik Ceza Özel Hukuku, Seçkin Yayınları, 9. Baskı, Ankara.

TEZCAN, Durmuş; ERDEM, Ruhan Mustafa; SANCAKTAR, Oğuz; ÖNOK, RIFAT Murat (2011). İnsan Hakları El Kitabı, Seçkin Yayınları, 4. Baskı, Ankara.

Toplum ve İletişim, AÖF Yayınları, 2002.

ÜNVER, Yener; HAKERİ, Hakan; (2013). Ceza Muhakemesi Hukuku, Adalet Yayınevi, 1. Cilt, 8. Baskı, Hukuk Yayınları Dizisi – 1175, Mayıs, 3012, Ankara.

ÜNVER, Yener; HAKERİ, Hakan; (2013). Ceza Muhakemesi Hukuku, Adalet Yayınevi, 2. Cilt, 7. Baskı, Hukuk Yayınları Dizisi – 1173, Mayıs 2013, Ankara.

VACCA R., John (2005). Computer Forensics, Second Edition, Charles River Media, Inc., 2005, IBSN: 1–58450–389–0.

WHITE, Peter (2010). Crime Scene to Court: The Essentials of Forensic Science, 3rd Edition, RSC Publishing.

YAŞAR, Osman (2011). Uygulamalı ve Yorumlu Ceza Muhakemesi Kanunu, C.I, Seçkin Yayınları, 5. Baskı, Ankara.

YAŞAR, Osman (2011). Uygulamalı ve Yorumlu Ceza Muhakemesi Kanunu, C.II, Seçkin Yayınları, 5. Baskı, Ankara.

YAZICIOĞLU, Yılmaz (1997). Bilgisayar Suçları, Alfa Yayınları, 1. Baskı, İstanbul.

YENİDÜNYA, Caner; DEĞİRMENCİ, Ongun (2003). Mukayeseli Hukukta ve Türk Hukukunda Bilişim Suçları, Legal Yayıncılık, İstanbul.

YENİSEY, Feridun (2006). Arama Hukukuna Giriş, Ulus Basım Yayın, İstanbul.

YURTCAN, Erdener (2007). Cumhuriyet Savcısının ve Ceza Yargıcının Başvuru Kitabı, 5. Baskı.

Makaleler

ADALI, Eşref (2001). “İnternet Suçları”, Bilişim ve İnternet Teknolojilerinin Ceza Hukuku Açısından Doğurduğu Yeni Sorunlar Paneli, 24 Mart 2001, Bursa.

AHİ, Gökhan (2006). “Bilişim Suçlarında Usul ve Sorumluluk”, Bilişim Hukuku, Kadir Has Üniversitesi Yayınları, Derleyen: Mete Tevetlioğlu, 2006, İstanbul, s.100.

AHİ, Gökhan (2007). “Yeni Moda Bilişim Suçu: Şirket İçi Casusluk”, Bilişim ve Hukuk Dergisi, S.4, 2007/3, s.30–31.

AKBULUT, Berrin Bozdoğan (2000). “Bilişim Suçları”, SÜHFD, Milenyum Armağanı, C.8, S.1–2, 2000, Konya, s.545–555.

AKYÜREK, Güçlü (2012). “Hukuka Aykırı Delillerin Değerlendirilmesi Sorunu”, TBB Dergisi, S.101, s.61–82.

ALACA, Bahattin (2008). “Ülkemizde Bilişim Suçları ve İnternetin Suça Etkisi (Antropolojik ve Hukuki Boyutları İle)”, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi, Ankara.

ALACAKAPTAN Uğur (2011). “Özgürlükçü Ceza Hukuku Anlayışı”, Güncel Hukuk Dergisi, Mart 2011.

ALBAYRAK, Gökhan; “Siber Alan ve Uluslararası Hukuk: Siber Savaş Çağı”, http://www.ankarastrateji.org/misafir-yazar/siber-uzay-ve-uluslar-arasi-hukuk-siber-savas-cagi-15/, (26.11.2013).

ALKAŞ, Hüseyin (2012), Yeni Anayasada Bilişim ve Haberleşme Sempozyumu, 14 Nisan 2012, Abant, Bolu.

ALTINTAŞ, Hakan; TAN, Mehmet (2005). “Bilişim Suçları ve Güvenlik Önlemleri”, 2. Polis Bilişim Sempozyumu, 14–15 Nisan 2005, Ankara.

ALTUNDAL, Ömer Faruk; “DDOS Nedir, Ne Değildir?”, http://www.siberguvenlik.org.tr/makaleler/ddos-nedir-ne-degildir.html/, Ağustos 2012.

ANDİÇ, Yusuf (2003). “Türkiye’de İnternet Kafeler ve Yasal Konumları”, 1.Polis Bilişim Sempozyumu, Ankara, 21–22 Ekim 2003.

ARSLAN, Çetin (2002). “Memura Aktif Mukavemet Suçu ve Bazı Suçların İçtimaı”, AÜHFD, C.51, S.2, 2002, s.35–77.

ARSLAN, Yasin (2006). “Global Nature of Computer Crimes and the Convention on Cybercrime”, Ankara Law Review, Volume:3, Number: 2, Winter 2006, 129–142.

ARTUÇ, Mustafa, “Zincirleme Suç”, THD, Y.3, S.28, Aralık, 2008 .

ASLAN, Çiğdem (2007), “Bilgisayarınızdaki Gizli Düşman”, Ankara Barosu, Bilişim ve Hukuk Dergisi, S.2007/1, s.38–39.

ASLAN, Hülya; “Bilgisayar Yazılımı”, Anadolu Üniversitesi Yayınları, https://www.anadolu.edu.tr/aos/kitap/IOLTP/2276/unite03.pdf, (17.03.2012).

ATALAY, Osman (2011). “Bilişim Suçları ve Yetki Konusu”, Ankara Adliyesi Bülteni, 2011 Yılı Özel Sayısı.

ATICI, Bünyamin; GÜMÜŞ, Çetin (2003). “Sanal Ortamda Gerçek Tehditler: Siber Terör”, Polis Dergisi, Y.9, S.37, 2003, s.57–66.

AVCI, Mustafa (2009). “Hapsin Kısa Tarihi, Hukuki Araştırmalar Dergisi”, Y.8, S.16, Kış 2009, Konya.

AYDIN, Devrim (2011). Ceza Kanunlarının Yer Yönünden Uygulanması, TBB Dergisi, Mayıs-Haziran 2011, S.94.

AYDOĞAN, Hakan (2009. “Adli Bilişimde Yeni Elektronik Delil Elde Etme Yöntemleri”, Yayımlanmamış Yüksel Lisans Tezi, Polis Akademisi Güvenlik Bilimleri Enstitüsü, Ankara.

BAGGILI, İbrahim M.; MISLAN, Richard; ROGERS, Marcus (2007). “Mobile Phone Forensics Tools Testing: A Database Driven Approach”, International Journal of Digital Evidence, C.6, S.2, Güz 2007, s.1.

BALAY, Refik (2004). “Küreselleşme, Bilgi Toplumu ve Eğitim”, Ankara Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, C.37, S.2, 2004.

BALCI, Sabahattin; ARI, Murat; ÇİÇEKLİ, Vadi (2005). “Uzaktan Eğitim Yolu ile Polisin Bilgisayar Taban Kültürünü Geliştirmeye Yönelik Bir Eğitim Modeli”, 2. Polis Bilişim Sempozyumu, 14–15 Nisan 2005, Ankara.

BALI, Yunus (2008). “Adli Bilişim Rapor Metinlerinin Yargılama Sürecinde Kullanımı ve Anlamlandırılabilirliği”, in: Ses Görüntü ve Data İncelemeleri, Adalet Yayınevi, Ankara, 2008.

BAŞBÜYÜK, İsa (2011). “İnternet Bankacılığı Aracılığıyla Yapılan Hukuka Aykırı Havalenin Bilişim Suçları Bakımından Değerlendirilmesi”, II. Uluslararası Bilişim Kurultayı, İzmir, 17–19 Kasım 2011, s.21–37.

BAŞGÜL, M. Mürsel; CHOUSEINOGLU, Oumout (2013). “Bulut Bilişim Kapsamında Ortaya Çıkabilecek Hukuki Sorunlar”, ISC Turkey, 6. Uluslararası Bilgi Güvenliği ve Kriptoloji Konferansı Bildiriler Kitabı, 2013, s.210–215.

BAYRAM, Levent (2012). “Adli Bilişim Laboratuvarlarında TS EN ISO/IEC 17025 Standardı Teknik Gereklilikleri”, Polis Bilimleri Dergisi, C.14, S.1, 2012, s.81–99.

BECENİ, Yasin (2006). “Türk Hukukundaki Bilişim Suçlarının Tasnif Şekilleri”, Ankara Barosu Hukuk Kurultayı, 2006.

BEM, Derek; HUEBNER, Ewa; “Computer Forensic Analysis in a Virtual Environment”, International Journal of Digital Evidence, Fall 2007, Volume 6, Issue 2.

BENSGHİR, Türksel (2002). “Türkiye’de Yönetim Bilişim Sistemleri Disiplinin Gelişimi Üzerine Düşünceler”, Amme İdaresi Dergisi, C.35, S.1, 2002.

BEYHAN, Cem (2002). “Türkiye’de Bilişim Suçları ve Mücadele Yöntemleri”, Polis Bilimleri Dergisi, C.4, 2002.

BIÇAKCI, “NATO’nun Gelişen Tehdit Algısı: 21. Yüzyılda Siber Güvenlik”, Uluslararası İlişkiler Dergisi, C.10, S.40, Kış 2014, s.101–130.

BİÇKİN, İnci (2007). “Elektronik İmzanın Hukuk Sistemimizdeki Yeri”, Bilişim ve Hukuk Dergisi, Ankara Barosu, S.2007/1, s.46–53.

BOĞA, Uğur (2011). “Bilişim Suçlarıyla Mücadele Yöntemleri”, Radyo ve Televizyon Üst Kurulu Uzmanlık Tezi, Ekim 2011, Ankara.

BOVENZI, Giorgio (1996). “Liabilities of System Operators on the Internet”, Berkeley Technology Law Journal, Vol:11, Issue:1, Spring 1996.

BROUCEK, Vlasti; TURNER, Paul (2001). “Forensic Computing Developing a Conceptual Approach for an Emerging Academic Discipline”, 5th Australian Security Research Symposium, 11 Temmuz 2001, Perth, Western Australia.

BURROWS, Robyn (2011). “Judicial Confusion and The Digital Drug Dog Sniff: Pragmatic Solutions Permitting Warrantless Hashing of Known Illegal Files”, George Manson Law Review, Vol. 19, No.1, 2011.

ÇAKIR, Hüseyin; KILIÇ, Mehmet Serkan (2013). “Bilişim Suçlarına İlişkin Delil Elde Etme Yöntemlerine Genel Bakış”, Polis Bilimleri Dergisi, C.15, S.3, 2013, s.23–44.

ÇAKIR, Hüseyin; SERT, Ercan (2011). “Bilişim Suçları ve Delillendirme Süreci”, Derleyen: DEMİR, O.Ö. ve SEVER, M., Örgütlü Suçlar ve Yeni Trendler, II. Uluslararası Terörizm ve Sınırı Aşan Suçlar Sempozyumu Seçilmiş Bildiriler, 7–9 Aralık 2010, Antalya, Polis Akademisi Yayınları, s.143–172.

ÇALIK, Çağdaş; SÖNMEZ TURAN Meltem, YÜCE; Zeliha (2006). “E-İmzada SHA-1 Özetleme Algoritmasının Kullanımı”, Ulusal Elektronik İmza Sempozyumu Bildiriler Kitabı, 07–08 Aralık 2006, Ankara.

ÇANKAYA, Ayhan (2003). “Bilişim Suçları”, 1. Polis Bilişim Sempozyumu, Ankara, 21–22 Ekim, 2003.

ÇANKAYA, Ayhan (2006). “Bilişim Suçlarıyla Mücadelede Gelinen Durum”, Türkiye II. Bilişim Hukuk Sempozyumu, 28–29 Mayıs 2004, Kadir Has Üniversitesi Yayınları, Derleyen: Mete TEVETOĞLU, 2006, s.92–95.

CARRIER, Brian (2003). “Defining Digital Forensic Examination and Analysis Tools Using Abstraction Layers”, International Journal of Digital Evidence, Winter, 2003 C.1, S.4.

CARRIER, Brian; SPAFFORD, H. Eugene (2003). “Getting Physical with the Digital Investigation Process”, Center of Education and Research in Information Assurance and Security – CERIAS Purdue University, International Journal of Digital Evidence, Sonbahar 2003, C.2, S.2.

ÇEKİÇ, Burak (2006). “İnternet Aracılığıyla İşlenen Suçlar”, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi, İstanbul.

CERRAH, İbrahim (2002). “Bilişim Teknolojileri ve Etik, Bilişim Teknolojilerinin Güvenlik Hizmetinde Kullanımının Etik Boyutu ve Sosyal Sonuçları”, Polis Bilimleri Dergisi, C.4, S.1–2, 2002.

CIARDHUAIN, Seamus O.(2004). “An Extended Model of Cybercrime Investigations”, International Journal of Digital Evidence, Summer 2004, V.3, Issue.1.

ÇİÇEK, İlker (2008). Ülkemizde Adli Bilişim Laboratuvarlarının Kurulumu ve Bilişim Suçlarıyla Mücadeleye Katkıları, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.

CİHAN, Erol; YENİSEY, Feridun (2008). “Türk Ceza Kanununun Yer Bakımından Uygulanması ve Evrensellik İlkesi”, Sulhi Dönmezer Armağanı, C.I, Şubat 2008, Ankara, s.555–575.

CUMMINGS, Rich, “Computer Forensics”, http://www. evidencemagazine. com/index.php?option=com_content&task=view&id=116&Itemid=49, (16.9.2014).

DEĞİRMENCİ, Olgun (2002). Bilişim Suçları, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.

DEĞİRMENCİ, Olgun, “Bilişim Suçları Alanında Yapılan Çalışmalar ve Bu Suçların Mukayeseli Hukukta Düzenlenişi”, http://www.caginpolisi.com.tr/37/59-60-61-62-63-64.htm, (21.08.2010).

DHAR, Sumit (2002). “Sniffers Basics and Detention”, Version: 1.0–1, Information Security Management Team, 2002, http://www.just. edu.jo/~tawalbeh/nyit/incs745/presentations/Sniffers.pdf,  (13.01.2013).

DİJLE, Hikmet (2006). “Türkiye’de Eğitimli İnsanların Bilişim Suçlarına Yaklaşımı”, Gazi Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara.

DİLEK, Halil İbrahim (2007). “Bilişim Suçları ve Türk Hukuk Sistemindeki Yeri”, Dicle Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Diyarbakır.

DİNLER, Veysel (2009). “Ceza Muhakemesinde Delillerin Toplanması”, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Güvenlik Bilimleri Enstitüsü, Polis Akademisi, Ankara.

DOKURER, Semih (2001). “Ülkemizde Yaşanan Bilişim Suçları ve Geliştirilen Mücadele Teknikleri”, 24 Mart 2001, Bursa Paneli.

DOKURER, Semih; “Bilişim Polisi İş Başında (Söyleşi)”, http://www.capital.com.tr/bilisim-polisi-isbasinda-haberler/15916. aspx, (5.4.2013).

DOKURER, Semih; “Ülkemizde Bilişim Suçları ve Mücadele Yöntemleri”, http://www.bayar.edu.tr/bid/dokumanlar/bilisim-suclari.pdf, (3.04.2011).

DÖNMEZ, Burcu; “Yeni CMK’da Bilirkişi Kavramı”, DEÜHFD, C.9, Özel Sayı, 2007, s.1145–1177.

DÜLGER, Murat Volkan (2006). “Türk Ceza Kanunu’nda Yer alan Bilişim Suçları ve Eleştirisi”, Bilişim Hukuku (Derleyen: Mete TEVETLİOĞLU), Kadir Has Üniversitesi Yayınları, İstanbul, 2006, s.398–422.

DÜLGER, Murat Volkan, “Bilişim Suçları ve Yeni Türk Ceza Kanunu”, Kazancı Hukuk, İşletme ve Maliye Bilimleri Dergisi, İstanbul, Ocak 2005, S.5, s.114–120.

DÜLGER, Murat Volkan, “Türk Ceza Kanunu’nda Yer Alan Bilişim Suçları ve Bu Suçlarla Mücadelede Alınması Gereken Önlemler”, Polis Bilişim Sempozyumu, 14–15 Mayıs, 2005, EGM Yayını, Katalog No:395 http://www.dulger.av.tr/assets/pdf/ bilisimsuclarionlemler.pdf,   (08.05.2011).

DUMAN, Emrah (2012). “Bilgisayarda ve Bilgisayar Ağlarında Delil Toplama ve Türkiye’deki Uygulama Sorunları”, Proje Ödevi, Hacettepe Üniversitesi, Ankara, 2012.

DURMUŞ, Kürşat (2003). Olay Yeri İncelemesinde Örnek Alımında Delilin Devamlılığının Sağlanması, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi Adli Tıp Enstitüsü, İstanbul.

EKER, Ö. Umut (2006). “TCK’da Bilişim Suçları Eski TCK Bağlamında Hukukumuzda Yer Alan İlk Düzenlemeler ve 5237 Sayılı Yeni Türk Ceza Kanununun İlgili Hükümlerinin Yorumu”, TBB Dergisi, S.62, 2006.

EKİZER, Ahmet Hakan; “Adli Bilişim (Computer Forensics)”, http://www.ekizer.net /?p=13, (07.07.2011).

ERCAN, Tuncay; NACAK, Doğukan (2009). “Kablosuz Ağlardaki Paket Trafiğine Adli Bilişim Paylaşımı”, Journal of Yaşar University, C.4, Ocak 2009, http://joy.yasar.edu.tr, s.1909–1921.

ERDAĞ, Ali İhsan (2010). “Bilişim Alanında Suçlar (Türk ve Alman Hukukunda)”, GÜHFD, C.XIV, S.2, 2010.

ERDOĞAN, Yavuz (2012). “Bilişim Sistemine Girme ve Kalma Suçu”, DEÜHFD, C.12, Özel Sayı, 2010, (2012 yılında basılmıştır), s.1363–1433.

ERGÜN, Güneş Okuyucu (2013). “Banka veya Kredi Kartlarının Kötüye Kullanılması”, MÜHFD, C.19, S.2, 2013.

ERİŞGİN, Nuri (2003). “Standart Yazılım Devrini Amaçlayan Sözleşmelerde Edimin Konusu Olarak Bilgisayar Programı”, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Cilt: 52, Sayı:4, 2003.

EROL, Hüseyin (2006). “Kurumsal Ağlarda Açık Anahtar Altyapısı Tabanlı Elektronik İmza Uygulaması”, Gazi Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara.

ERSOY, Yüksel (1994). “Genel Hukuki Koruma Çerçevesinde Bilişim Suçları”, AÜSBFD, C.49, S.3–4, Ankara, 1994.

EVCİ, Özge (2007). “Zararlı Yazılımlar”, Bilişim ve Hukuk Dergisi, Ankara Barosu, S.2007/1, s.44–45.

FARRINGTON, Gregory C.(1996). “The Birth of Information Age”, Popular Science, March, 1996.

FEYZİOĞLU, Metin; “Suçsuzluk Karinesi: Kavram Hakkında Genel Bilgiler ve Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi”, AÜHFD, C.48, S.1–4, s.38 vd.

GEDİK, Doğan (2007). “Yeni Ceza Muhakemesi Kanununa Göre Basit El Koyma”, THD, Şubat 2007.

GERCKE, Björn; “Sınıraşan Aramaların Hukuka Uygunluğu-Ceza Muhakemesi Açısından Yurtdışında Depolanmış Verilere Ulaşım”, Çeviren: Pınar BACAKSIZ, Ceza Muhakemesi Önlemleri ve Özellikle Gizli Araştırma Önlemleri, Seçkin Yayınları, 2011, Ankara, s.125–130.

GHOSH, Ajoy (2004). “Guidelines for the Management of IT Evidence”, APEC Telecommunications and Information Working Group 29th Meeting 21–26 March 2004, Hong Kong, China.

GOODMAN, E. Seymour; HASSEBROEK, Pam; KLEIN, Hans; “Network Security: Protecting Our Critical Infrastructures”, http://www.itu.int/osg/spu/visions/papers, (17.06.2013).

GORDON Gary R.; HORMER, Chet D.; DIEDSMA, Christine; REBOVICH, Don (2002). “Assessing Technology Methods and Information for Committing and Combating Cyber Crime”, National Criminal Justice Reference Service, 2002.

GÜLEŞ, Hasan Kürşat (2000). “Bilişim Sistemlerinin Toplam Kalite Yönetimindeki Yeri ve Önemi”, Dokuz Eylül Üniversitesi, İ.İ.B.F. Dergisi, C.15, S.1, 2000.

GÜLSEREN, Fehmi Şener (2013). “İnternet Ortamında İşlenen Hakaret Suçları”, Lefke Avrupa Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Haziran 2013.

GÜMÜŞ, Çetin (2008). Bilişim Suçlarıyla Mücadelede Polisin Eğitimi, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Elazığ.

GÜNGÖR, Necmi Murat (2007). Yeni Türk Ceza Kanunu Kapsamında Bilişim Suçları Ve Emniyet Genel Müdürlüğü Uygulamaları, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi, İstanbul.

GUPTA, Gaurav; MAZUMDAR, Chandan, RAO, M.S.(2004). “Digital Forensic Analysis of E-Mails: A Trusted E–Mail Protocol”, International Journal of Digital Evidence, Vol:2, Issue:4, Year:2004.

HAFIZOĞULLARI, Zeki (1999). “Fikir ve Sanat Eserlerinin Cezai Himayesi”; AÜHFD, C.48, Y.1999, S.1–4, Ankara.

HAFIZOĞULLARI, Zeki; ÖZEN, Muharrem (2009). “Özel Hayata ve Hayatın Gizli Alanına Karşı Suçlar”, Ankara Barosu Dergisi, Y.67, S.4, Güz 2009, s.9–22.

HAKERİ, Hakan (2005). “Yeni Ceza Muhakemesi Kanununa Göre El Koyma Koruma Tedbiri”, TBB Dergisi, S.60, Y.2005, s.97–104.

HOSMER, Chet (2002). “Providing the Integrity of Digital Evidence with Time”, International Journal of Digital Evidence, Vol: 1, Issue:1, Spring 2002.

İÇELİ, Namık; “Dijital Delil Elde Etme ve Canlı Analiz Uygulaması”, http://www.namikiceli.com/Posts.aspx?PostID=203, (11.06.2014).

İKİZLER Metin (2006). “SPAM’ ın Zararları ve Hukuki Mücadele: ABD Örneği ve Türk ve Avrupa Birliği Hukukları İle Karşılaştırılması”, DEÜHFD, C.8, S.2, 2006.

İLBAŞ, Çığır (2006). “Bilişim Suçlarının Tespitinde Kablosuz İnternet Engeli”, Ankara Barosu Bilişim ve Hukuk Dergisi, Yıl:1, S.1, 2006, s.34.

İLBAŞ, Çığır (2009). “Bilişim Suçlarının Sosyo–Kültürel Seviyelere Göre Algı Analizi”, Başkent Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara.

JARRETT, Marshall H.; BAILIE, Michael W.; “Searching and Seizing Computer and Obtaining Electronic Evidence in Criminal Investigations, Computer Crime and Intellectual Property Section Criminal Division”, Published by Office of Legal Education Executive Office for United Sates Attorneys (Searching and Seizing Computers), http://www.justice.gov/criminal/cybercrime/docs/ssmanual2009.pdf.

JOHNSON, David R.; POST, David (1996). “Law and Borders–The Rise of Law in Cyberspace”, Stanford Law Review, Vol.48, No.5, May 1996, s.1366–1402.

JOSEPH, George P. (2011). “Internet and Email Evidence 2011”; http://www.jha.com/us/articles/viewarticle.php?75, (19.01.2014).

KARABOĞA, Derviş; ÖKDEM, Selçuk (2006). “Kablosuz Algılayıcı Ağlarında Güvenlik İletişim Teknikleri”, Ulusal Elektronik İmza Sempozyumu, 07–08 Aralık, 2006, Ankara, s.1–4.

KARAGÜLMEZ, Ali (2003). “Bilişim Suçları, Mevzuatımızdaki Yeri ve Uygulama Örnekleri”, 1.Polis Bilişim Sempozyumu, 21–22 Ekim 2003, Ankara.

KARAGÜLMEZ, Ali (2005). “Bilişim Suçlarında Delil Toplamayı Etkileyen Başlıca Konular”, 2. Polis Bilişim Sempozyumu, 14–15 Nisan 2005, Ankara.

KARAKOÇ, Mehmet Ali (2011). “Bilişim Suçlarına Genel Bakış, Bilişim Suçlarını Önleme Çalışmaları ve Güvenli İnternet Kullanımı”, Suç Önleme Sempozyumu, 7–8 Ekim 2011, Bursa.

KARASULU, Bahadır; BALLI, Serkan; KORUKOĞLU, Serdar; “Bulut Hesaplama Teknolojisi: Mimari ve Uygulama Alanları”, Akademik Bilişim’10–XII, Akademik Bilişim Konferansı Bildirileri, 10–12 Şubat Muğla Üniversitesi.

KASPERSEN, Henrik W. K.(2003). “Siber Suçlar”, 1.Polis Bilişim Sempozyumu, 21–22 Ekim, 2003, Ankara.

KAYA, Talat (2007). “A Comparative Analysis Of The Patentability Of Computer Software Under The Trips Agreement: The U.S., The E.U., And Turkey”, Ankara Law Review, Volume:4, Number: 1, Summer 2007.

KENNEALLY, Erin E. (2002). “Computer Forensics,”; login: The Magazine of Usenix & Sage, August 2002 Volume 27, Number 4, http://www.usenix.org/publications/login/2002-08/pdfs/kenneally.pdf.

KENNEALLY, Erin E. (2005). “Confluence of Digital Evidence and The Law: On the Forensic Soundness of Live-Remote Digital Evidence Collection”, Journal of Law and Technology, December 2005, Vol. 9, http://www.lawtechjournal. com/home/articles/14/.

KESER BERBER, Leyla (2008). “Adli Bilişimle İlgili Olarak AB ve ABD’deki Yasal Düzenlemeler ve Kişisel Verilerin Korunması”, Bilişim Hukuku Konferansı 9–10 Ekim 2008, Bildiriler Kitabı, s.19–54.

KILIÇARSLAN, Şemsettin (2003). “ISP’lerin Sorumlulukları”, 1.Polis Bilişim Sempozyumu, Ankara, 21–22 Ekim 2003.

KIZILKAYA, Ezgi (2010). “Türk Hukuku ve Karşılaştırmalı Hukukta Arama, Elkoyma ve Gözaltı”, TBB Dergisi, S.89, 2010, s.507–542.

KIZILTAN, Mehmet Burak (2007). “5237 Sayılı Türk Ceza Kanununda Bilişim Sistemine Girme, Sistemi Engelleme ve Bozma Suçları”, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.

KOÇ, Serhat (2009). “Boşanma Davalarında MSN ve eposta Kayıtları Delil Olabilir mi?”, http://www.bilisimhukuk.com/2009/07/ bosanma-davalarinda-msn-ve-e-posta-kayitlari-delil-olabilir-mi/2/, (22.09.2013).

KOÇ, Serhat; KAYNAK Selva (2010). “Bilişim Suçları Bağlamında Yeni Medya Olarak İnternet ve Kişisel Güvenlik”, XII. Akademik Bilişim Konferansı Bildirileri, Muğla Üniversitesi, 10–12 Şubat 2010.

KOCA, Mahmut (2000). “Ceza Muhakemesinde Hukuka Aykırı Delilleri Değerlendirme Yasağı”, AÜEHFD, C.IV, S.1–2, 2000.

KÖKSAL, Mehmet Ali (2011). “Türkiye Bilişim Suçları Raporu 1990 – 2011 Temmuz”, 2. Uluslararası Bilişim Hukuku Kurultayı, , 17–19 Kasım 2011, İzmir.

KOLTUKSUZ, Ahmet (2008). “Adli Bilişimde Olay Yeri İnceleme Esasları”, Bilişim Hukuku Konferansı, 9–10 Ekim 2008, Yargıtay.

KUDLICH, Hans; “Online Aramaların Uygulanabilirliği Üzerine”, Çeviren: İlker TEPE, Ceza Muhakemesi Önlemleri ve Özellikle Gizli Araştırma Önlemleri, Karşılaştırmalı Güncel Ceza Hukuku Serisi 11, Seçkin Yayınları, 2011, Ankara, s.225–238.

LAU, Stephen (2003). “An Analysis of Terrorist Groups Potential Use of Electronic Steganography”, SANS Security Essentials GSEC Practical Assignment, February 18, 2003, http://www.sans.org/ reading_room/whitepapers/stenganography/analysis-terrorist-groups-potential-electronic-steganography_554, (14.05.2014).

LOSAVIO, Michael (2010). “What is Digital Evidence: The Forms, Loci and Metadata of Electronic Evidence”, The Science of Digital Forensics, Kentucky Bar Association Convention, 2010.

MAHMUTOĞLU, Fatih S.(2001). “Karşılaştırmalı Hukuk Bakımından İnternet Sujelerinin Cezai Sorumluluğu”, İÜHFM, C.LIX, S.1–2, 2001, s.39–49.

MALKOÇ, Atilla (2011). “Geleceğin Evleri”, CHIP Dergisi, Nisan, 2011, http://www.chip.com.tr/konu/gelecegin-evleri_26164.html#, (29.04.2012).

MATARACIOĞLU, Tolga, “Kamu Kurumlarında Sosyal Mühendislik Analizi”, https://www.bilgiguvenligi.gov.tr/sosyal-muhendislik/ turkiyedeki-kamu-kurumlarinda-sosyal-muhendislik-uygulamalari.html, (30.12.2014).

MCKEMMISH, Rodney (1999). “What is Forensic Computing?”, Australian Institute of Criminology Trends & Issues, June, 1999, No.118, Canberra, Australia.

MEMİŞ, Tekin (2001). “Hukuki Açıdan Kitlelere E-Posta Gönderilmesi”, AÜEHFD, C.V, S.1–4, 2001, s.431–444.

MEYERS, Matthew; ROGERS, Marc (2004). “Computer Forensics: The Need For Standardization and Certification”, International Journal of Digital Evidence, Volume:3 Issue:2, Fall, 2004.

MUTLU, İhsan K. (2014). “Ülkemiz Açısından Teknolojiye Bakışta Önemli Şeyler (6)!”, BT Haber Dergisi, S.958, Haftalık Bilgi Toplumu Teknolojileri Gazetesi, 10–16 Şubat 2014.

NIEH, Jason – Leonard Ozgur Can,  “Examining VMWare”, http://webcluster.cs.columbia.edu/~nieh/pubs/drdobbs2000.pdf, (23.10.2013).

NIEMAN, Annamart (2008). “Cyberforensics: Bridging the Law/Technology Divide”, 2009(1) Journal of Information, Law & Technology (JILT) http://go.warwick.ac.uk/jilt/2009_1/nieman,  Lex Informatica Conference, 21st – 23rd May 2008, Pretoria, South Africa.

NOBLETT, Michael G.; POLLITT Mark M.; PRESLEY Lawrence A.(2000). “Recovering and Examining Computer Forensic Evidence”, Forensic Science Communications, U.S. Department of Justice, Federal Bureau of Investigation, October 2000, Cilt:2, Sayı:4, http://www.fbi.gov/hq/lab/fsc/backissu/oct2000/computer.htm.

OLIVER, Schönleben; “Computer I/O Human Computer Interaction”,http://embots.dfki.de/doc/seminar_ss09/OliverSchoenleben_ compIO.pdf (14.05.2011).

ÖLMEZ, Aslan (2009). “Bilgisayarlarda, Bilgisayar Programlarında ve Kütüklerinde Kopyalama ve Bunlara El Koyma”, THD, Y.4, S.30, Şubat 2009, s.45–52.

ÖNOK, Murat (2013). “Avrupa Konseyi Siber Suç Sözleşmesi Işığında Siber Suçlarla Mücadelede Uluslararası İşbirliği, MHFD, C.19, S.2, 2013 Özel Sayı, s.1229–1269.

ORTA, Mesut (2003). “Bilişim Suçlarında İspat”, 1.Polis Bilişim Sempozyumu, 21–22 Ekim, Ankara, 2003.

ORTAŞ, İbrahim; “Bilgi Toplumuna Geçiş ve Sorunları”, Çukurova Üniversitesi, http://turkoloji.cu.edu.tr/GENEL/ibrahim_ortas_bilgi _toplumuna_gecis_ve_sorunlar.pdf,  (25.2.2012).

ÖZBEK, Murat; “Adli Bilişim Uygulamalarında Orijinal Delil Üzerindeki Hash Sorunları”, 1st International Symposium on Digital Forensics and Security (IDFS’13), 20–21 May, 2013, Elazığ.

ÖZBEK, Mustafa (2006). “Avrupa Konseyince Adalet Hizmetlerinin Etkinliğinin Arttırılması İçin Öngörülen Tedbirler”, AÜHFD, C.55, S.1, 2006.

ÖZBEK, Veli Özer (2001). “Elektronik Ortamda Saklı Bulunan Verilerin Ceza Muhakemesinde Delil Niteliği ve Değerlendirilmesi”, İÜHFM, İstanbul, C.LIX S.1–2, 2001, s.181–202.

ÖZBEK, Veli Özer (2002). “İnternet Ortamında Ortaya Çıkabilecek Bazı Ceza Hukuku Sorunları”, DEÜHFD, C.4, S.1., 2002, s.101–158.

ÖZBEK, Veli Özer (2007). “Banka veya Kredi Kartlarının Kötüye Kullanılması Suçu”, DEÜHFD, C.9, Özel Sayı, 2007.

ÖZBEK, Veli Özer (2011). “Elektronik Veriler Yazıya Dökülse Bile Tek Başına Mahkûmiyet İçin Yeterli Olmaz”, Y.39, S.131, Nisan 2011, www.bilisimdergisi. org/s131, (24.04.2012).

ÖZCAN, Mehmet (2003). “Siber Terörizm”, 1.Polis Bilişim Sempozyumu, 21–22 Ekim, Ankara,  2003.

ÖZCAN, Mehmet, “Siber Terörizm ve Ulusal Güvenliğe Tehdit Oluşturma Boyutu”, http://www.bayar.edu.tr/bilisim/dokuman/ siberteror.pdf, (08.05.2011).

ÖZDEMİR, Mehmet; “Bilişim Suçları ve Mücadelede Taşra Teşkilatında Karşılaşılan Problemler ve Çözüm Önerileri”, 1.Polis Bilişim Sempozyumu, 21–22 Ekim, Ankara, 2003.

ÖZDERYOL, Teknail (2006). “Fikir ve Sanat Eserleri Kanununda Düzenlenen Suçlar”, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi, İstanbul.

ÖZDİLEK, Ali Osman (2007). “Hizmet Akitlerinde Gizlilik Maddesinin Bilişim Teknolojileri Kullanımı Açısından Değerlendirilmesi”, Ankara Barosu Bilişim ve Hukuk Dergisi, S.4, 2007.

ÖZDİLEK, Ali Osman (2011). Ankara Barosu Uluslararası Hukuk Kurultayı, 11-15 Ocak 2010, C.III, Ankara Barosu Yayınları, 2011.

ÖZEL, Cevat (2004). “Bilişim Suçlarının TCK ve Tasarıdaki Hükümler Yönünden Mukayeseli Değerlendirilmesi–Öneriler”, Bilişim Hukuku, (Derleyen: Mete TEVETLİOĞLU), Kadir Has Üniversitesi Yayınları, 2006, s.85–91.

ÖZEL, Cevat; “Bilişim–İnternet Suçları”, http://www.hukukcu.com/ bilimsel/kitaplar /bilisim_internet_suclari.htm, (23.04.2012).

ÖZGÜL, Mehmet Emin; “İnternette Hukuki Güvenlik ve Dijital İmza”, inet-tr.org.tr/inetconf8/bildiri/141.doc, (03.03.2012).

ÖZKAN, Halid (2014). “Ceza Muhakemesinde Ekran Görüntüsü Çıktılarının Delil Niteliği”, in Ceza Muhakemesi Hukukunda Delil ve İspat, Karşılaştırmalı Güncel Ceza Hukuku Serisi 15, Proje Yöneticisi: İÇEL, Kayıhan; Editör: ÜNVER, Yener, Seçkin Yayınları, Ankara, s.265–288.

ÖZKAN, Kadir (2003). “Steganografi, Kriptografi ve Kodlama”, 1. Polis Bilişim Sempozyumu, 21–22 Ekim 2003, Ankara.

ÖZMUTLU, Hüseyin Cenk; ÖZMUTLU, Seda (2003). “Bilgisayar Ağları İle Gerçekleştirilebilecek Suçlar ve Yaşanan Sorunlar”, 1.Polis Bilişim Sempozyumu, 21–22 Ekim 2003, Ankara.

ÖZOCAK, Gürkan (2011). “Ceza Muhakemesinde Elektronik Delillerin Tespiti ve Toplanması”, İzmir 2. Uluslararası Bilişim Hukuku Kurultayı, 17–19 Kasım 2011, İzmir.

ÖZOCAK, Gürkan (2012). “DDOS saldırısı ve Failin Cezai Sorumluluğu”, 29. Ulusal Bilişim Kurultayı Bildiriler Kitabı, 2012, Ankara, s.23–29.

ÖZTÜRK, Berna (2008). “Ceza Muhakemesi Hukukunda Aykırı Delillerin Değerlendirilmesi Sorunu”, Mecmua, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi, 1.Baskı, Ankara, 2008, s.663–676.

ÖZTÜRK, Mustafa İlker (2007). “Bilişim Cihazlarındaki Sayısal Delillerin Tespiti ve Değerlendirilmesine İlişkin Akış Modelleri”, Ankara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara.

PALLI, Hayati (2008). “Türk Hukukunda ve Mukayeseli Hukukta Bilişim Suçları”, Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Kayseri.

REITH, Mark; CARR, Clint; GUNSCH, Gregg (2002). “An Examination of Digital Forensic Models”, International Journal of Digital Evidence, C.1, S.3, 2002.

ROXIN, Claus (2005). “İspat Hukukunun Esasları”, (Çeviren: Yener ÜNVER), İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Y.4, S.8, Güz 2005/2, s.265–289.

SAĞIROĞLU, Şeref; ÇOLAK, İlhami; ÖZBİLEN, Alper (2011). “Siber Savaş ve Türkiye İçin Öneriler I”, Telekom Dünyası Dergisi, Kasım–Aralık 2011.

SALDIRIM, Mustafa; “Bilirkişinin Hukuki, Cezai ve Disiplin Sorumluluğu”, in: Muhakeme Kanunlarında Yapılan Değişiklikler Sonrası Bilirkişilik Sorunları Paneli – TÜRMOB Yayını, Ankara, 2011, s.57–82

SAY, Kubilay (2006). “Bilişim Suçlarında Elde Edilen Delillerin Olay Yerinden Toplanması ve Laboratuvarda İncelenmesi”, Ankara Üniversitesi Sağlık Bilimler Enstitüsü, Disiplinlerarası Adli Tıp Anabilim Dalı Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara.

SCHJOLBERG, Stein; “The Legal Framework – Unauthorized Access to Computer Systems”, Penal Legislation in 44 Countries, http://www.mosstingrett.no/info/legal .html, (23.05.2011).

SCHMITT, Michael N.(2002). “Wired Warfare: Computer Network Attack and Jus in Bello”, International Review of The Red Cross, Vol: 84, No:846, June, 2002,  s.365–398.

SHINDER, Debra, Littlejohn; “What Makes Cybercrime Laws So Difficult To Enforce”, http://www.techrepublic.com/blog/it-security/ what-makes-cybercrime-laws-so-difficult-to-enforce/, (16.9.2014).

SELÇUK, Sami (1997). “Kanıtların Toplanmasında Yasallık, Dürüstlük ve Total Ceza Adaleti", Yargıtay Dergisi, C.3, S.2, 1977.

SEVLİ, Onur; KÜÇÜKSİLLE, Ecir Uğur (2013). “Bulut Ortamında Adli Bilişim”, 6.Uluslararası Bilgi Güvenliği ve Kriptoloji Konferansı, 20–21 Eylül 2013, Ankara, s.210–215.

SOYSAL, Tamer (2007). “Elektronik Posta Yoluyla Kişilik Haklarına Müdahaleden Doğan Hukuki Sorumluluk”, Ankara Barosu Dergisi, Y.65, S.1, Kış 2007, s.144–167.

ŞAMLI, Rüya (2010). “Türk ve Dünya Hukukunda Bilişim Suçları”, XII. Akademik Bilişim Konferansı Bildirileri, Muğla Üniversitesi, 10–12 Şubat 2010, Muğla.

ŞEKER, Güven (2003). “Kamu Alanında Bilgilerin İnternet İle Sunumu ve Önündeki Tehlikeler: Amerikan Örneği”, Polis Bilimleri Dergisi, C.5, S. 3–4, 2003, s.63–84.

ŞEKER, Güven; “Bilişim Suçlarının Delillendirilmesinde Amerikan Uygulaması ve Ülkemizdeki Durum”, Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, Vol.1, No.1, 2004, ISSN: 1303–5134.

ŞEKER, Harun, “Adli Analiz İşlemlerine Başlamak”, http://www.cehturkiye.com/adli_analiz_islemleri.pdf, (21.08.2010).

ŞEN, Osman Nihat (2007). “Bilişim Suçlarında Araştırma Yöntemleri, Delillerin Toplanması ve Suçluların Tespiti”, Adalet ve Bilişim Teknolojileri Sempozyumu, Şubat 2007, İstanbul, http://www.adalet.gov.tr/duyurular/2007/subat07/adaletbilisim /adaletvebilisim.htm, (26.05.2014).

ŞEN, Osman Nihat; “Adli Bilişim Bilimi ve Diğer Bilimlerle Olan İlişkisi”, http://tre.docdat.com/docs/6207/index-2108.html, (13.02.2014).

ŞENTÜRK, Beren (2007). “SPAM Postalar”, Ankara Barosu Bilişim ve Hukuk Dergisi, S.4, 2007, s.54–55.

TAN, Aydoğan; “Adli Bilişim (Computer Forensic)”, http://www.edirnebarosu.org.tr/kutuphane/makaleler/89-adli-bilisim-computer-forensic.html, (27.03.2011).

TAŞKIN, Şaban Cankat (2009). “Bilişim Hukuku Uluslararası Uyuşmazlıklar”, TBB Dergisi, S.85.Y.2009, s.332–372.

TAYLOR, M.; HAGGERTY, J.; GRESTY, D.; HEGARTY, R.(2010). “Digital Evidence in Cloud Computing Systems”, Computer Law & Security Review, S.26, 2010, s.304–308.

TEPE, İlker (2011). “İçerik Suçu Kavramı ve TCK Açısından İnternetin Basın–Yayın Aracı Olma Karakteri”, İzmir 2. Bilişim Kurultayı, 17–19 Kasım 2011, Bildiriler Kitabı, s.126–134.

TEZCAN, Durmuş (1991). “Bilgisayar Karsısında Özel Hayatın Korunması”, Anayasa Dergisi, C.8, 1991, s. 385–392.

TONTA, Yaşar (1999). “Bilgi Toplumu ve Teknolojisi”, Türk Kütüphaneciliği Dergisi, C.13, S.4, Y.1999.

TONTA, Yaşar; “Türkiye’de Bilgi Hizmetleri ve İnternet: Temel Sorunlar ve Politika Geliştirme”, http://yunus.hacettepe.edu.tr/ ~tonta/yayinlar/biltop.pdf, (17.03.2012).

TUBAKE, Muragendra (2013). “Cyber Crimes: An Overview”, Online International Interdisciplinary Research Journal, V.III, Issue: II, Mar–April 2013.

TULUM, İsmail (2006). “Bilişim Suçlarıyla Mücadele”, Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Isparta.

TURAN, Metin; KÜLCÜ, Özgür (2014). “Türkiye’de Bilişim Suçlarının Tanımlanması ve Yaşanan İhlallere Yönelik İçerik Analizi”, Türk Kütüphaneciliği, C.28, S.1, Y.2014, s.18–46.

TURHAN, Faruk; Aksu, Muharrem (2011). “11 Eylül Sonrası ABD’de Özgürlük ve Güvenlik Dengesi Açısından Terörü Önleme Amaçlı Tedbirler / Özellikle Patriot Kanunu ile Getirilen Kısıtlamalar”, SDÜHFD, C.1, S.1, 2011, s.47–90.

U.S. Department of Justice (2001). Office of Justice Programs, National Institute of Justice, “Electronic Crime Scene Investigation: A Guide for First Responders”, Second Edition, https://www.ncjrs.gov/pdffiles1/nij/219941.pdf, (18.08.2013).

ÜNAL, Osman Gazi (2011). “Bilgisayarlarda Bilgisayar Programlarında ve Kütüklerinde Arama Kopyalama ve Elkoyma”, Gazi Üniversitesi, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, , Ankara.

ÜNVER, Mustafa (2011). “Yemleme “Phishing” Raporu”, BTK – Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu, Şubat 2011.

ÜNVER, Yener (2001). “Türk Ceza Kanunu’nun ve Türk Ceza Kanun Tasarısının (2000) İnternet Açısından Değerlendirilmesi”, İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası, C.LIX, S.1–2.

URGUN, Bedirhan (2007). “WEB Uygulama Güvenliği Kılavuzu”, Ulusal Elektronik ve Kriptoloji Araştırma Enstitüsü, Doküman Kodu: BGT–4001, Kasım 2007.

ÜZÜLMEZ, İlhan (2004). “Yazışmaların İhlali Cürümü (TCK 195/1) ve Bu Bağlamda Elektronik Postalara (e-Postalara) Yönelik Saldırıların Durumu”, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C.53, S.1, 2004.

UZUNAY, Yusuf (2005). “Dijital Saldırılar, Emniyet Güçleri Açısından Önemi ve Korunma Yolları”, Polis Bilimleri Dergisi, C.5, S.2, 2005, s.131–146.

UZUNAY, Yusuf; “Dijital Delil Araştırma Süreci”, http://www.caginpolisi. com.tr/eski_sitemiz/50/14-15-16-17-18.htm, (19.02.2014).

UZUNAY, Yusuf; KOÇAK, Mustafa; “Bilişim Suçları Kapsamında Dijital Deliller”, http://ab.org.tr/ab05/tammetin/134.pdf, (18.02.2014).

VAROL, Nurhayat; KAÇAR, Serdar (2011). “Adli Bilişimde Teknolojinin Önemi”, 6. Uluslararası İleri Teknoloji Sempozyumu, IATS’11, 16–18 Mayıs 2011, Elazığ.

YARDIM, Mehmet Ertan (2006). “Elektronik İmza ve Elektronik İmzanın Medeni Usul Hukukumuza Etkileri”, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi, İstanbul.

WALKER, Cornell (2010). “Computer Forensics: Bringing The Evidence To Court”, Kentucky Bar Association Convention, The Science of Digital Forensics, 16 Haziran 2010, Lexington Convention Center Lexington, Kentucky, USA http://www.kybar.org/ documents/cle/ac_material/ac2010_12.pdf, (19.04.2013).

WATNEY, Murdoch (2009). “Admissibility of Electronic Evidence in Criminal Proceedings: An Outline of the South African Legal Position”, 2009/1, Journal of Information, Law & Technology (JILT), http://go.warwick.ac.uk/jilt/2009_1/watney.

WEGMAN, Jerry; “Computer Forensics: Admissibility of Evidence in Criminal Cases”, http://www.evidence.info/legal2.html, (19.04.2013).

WHITCOMB, Carrie Morgan (2002). “An Historical Perspective of Digital Evidence: A Forensic Scientist’s View”, International Journal of Digital Evidence, Spring 2002, Vol.1, Issue.1.

YALÇIN, Alemdar (2001). “Ceza Hukuku Açısında Bilişim Suçları”, İçişleri Bakanlığı Bursa Emniyet Müdürlüğü Paneli, Bilişim ve İnternet Teknolojilerinin Ceza Hukuku Açısından Doğurduğu Yeni Sorunlar, 24 Mart 2001, Bursa.

YAVUZ, Mehmet (2012). “Ceza Muhakemesinde İspat Sorunu”, Türkiye Adalet Akademisi Dergisi, Y.3, S.9, Nisan 2012, s.151–176.

YAYCI, Esra (2007). Bilişim Suçları, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara.

YAYLA, Mehmet (2013). “Ceza Yargılamasında İspat İçin Yenilmesi Gereken Şüphe; Türkiye ve Amerika Birleşik Devletleri Sistemlerinin İncelenmesi”, Ankara Barosu Dergisi, 2013/3, s.290–313.

YAYLA, Mehmet (2013). “Hukuki Bir Terim Olarak Siber Savaş”, TBB Dergisi, Ocak–Şubat 2013, S.104.

YAZICIOĞLU, R. Yılmaz (2002). “Bilgisayar Ağları ile İlgili Suçlar Konusunda Türk Ceza Kanunu 2000 Tasarısı”, Uluslararası İnternet Hukuku Sempozyumu, 21–22 Mayıs 2001, DEÜ Yayını, İzmir, 2002.

YAZICIOĞLU, Yılmaz (2005). “Yeni Türk Ceza Kanunu’ndaki Bilişim Suçlarının Genel Değerlendirilmesi”, Yeditepe Hukuk Fakültesi Dergisi, C.II, 2005.

YAZICIOĞLU, Yılmaz (2008). “Hackerler ve Bilişim Sistemine Girme Suçu”, Sulhi Dönmezer Armağanı, C.I, Şubat 2008, Ankara, s.1239–1261.

YAZICIOĞLU, Yılmaz R.(2006). “Dialer, Key Logger Programları – İnternet Bankacılığı Dolandırıcılığı”, Türkiye II. Bilişim Hukuku Sempozyumu, Kadir Has Üniversitesi Yayınları, Derleyen: Mete TEVETOĞLU, s.80–84.

YAZICIOĞLU, Yılmaz R.(2009). “Hukukumuza TCK’ nın 243’üncü Madde Kapsamında Tanımlanan Bilişim Sistemine Girme Eylemi”, Yargıtay Bilişim Hukuku Konferansı, 09–10 Ekim 2008, Yargıtay Başkanlığı Yayını, Ankara 2009. 

YENİPINAR, Filiz Berberoğlu (2014). “Bir Hâkimin Bilirkişi Raporu”, HUKAB Dergisi, Mart 2014, S.8, s.46–49.

YENİSEY, Feridun (2001). “Bilgisayar ve Bilgisayar Şebekelerinin Ortaya Çıkardığı Yeni Suç İşleme Yöntemleri”, İçişleri Bakanlığı Bursa Emniyet Müdürlüğü Paneli, Bilişim ve İnternet Teknolojilerinin Ceza Hukuku Açısından Doğurduğu Yeni Sorunlar, 24 Mart 2001, Bursa.

YERDELEN, Erdal (2014). “Mütemadi (Kesintisiz) Suç”, Türkiye Adalet Akademisi Dergisi, Y.5, s.18, Temmuz 2014, s.113–152.

YETİM, Servet (2007). “Adli Bilişim ve Canlı Bilişim Sistemlerinde Dijital Delil Araştırma Yöntemleri”, THD, S.11, Temmuz 2007.

YETİM, Servet (2008). “Dijital Kanıt Araştırma Yöntemleri”, İBD, C.82, S.3, 2008, s.1201–1221.

YETİM, Servet (2009). “İnternet Ortamında Yapılan Yayınların Düzenlenmesi ve Bu Yayınlar Yoluyla İşlenen Suçlarla Mücadele Edilmesi Hakkındaki Kanun ile Kamu Bilgi İşlem Merkezi Yöneticilerine Getirilen Yükümlülükler”, THD, Nisan 2009, S.32, s.79–96.

YETİM, Servet (2014). “Bilişim Suçları ve Etkin Mücadele Yöntemleri”, THD, C.9, S.95, Temmuz 2014, s.80–85.

YETİM, Servet (2014). “Siber Suçlar, Yargılama Yetkisi ve Yeni Bir Model Önerisi”, Türkiye Adalet Akademisi Dergisi, Y.5, S.17, s.177–230.

YILDIRIM, Abdülkerim (2005). “Mesafe Satımı ile Mesafeli Satım Kavramları Üzerine Karşılaştırmalı Bir İnceleme”, GÜHFD, C.IX, S.1–2, Haziran–Aralık 2005.

YILDIRIM, Mustafa Fadıl; MEMİŞ, Tekin (2005). “Elektronik Posta Kullanımı Konusunda Karşılaşılan Hukuki Sorunlar ve Çözüm Önerileri”, AÜEHFD, C.IX, S.3, 2005.

YILDIZ, Ali Kemal (2006). “Ceza Muhakemesi Hukukunda Bilirkişilik”, EÜHFD, C.X, S.3–4, 2006, s.273–345.

YILDIZ, Esra; ŞAHİN, Serap (2011). “Bulut Bilişimde Güvenlik Riskleri ve Önlemler”, İzmir 2. Uluslararası Bilişim Hukuku Kurultayı Bildiriler Kitabı, 17–19 Kasım 2011, İzmir, s.150–156.

YILDIZ, Sevil; “Suçta Araç Olarak İnternetin Teknik ve Hukuki Yönden İncelenmesi”, http://www.sosyalbil.selcuk.edu.tr/sos_mak/makaleler/ Sevil%20YILDIZ/YILDIZ,%20SEV%C4%B0L.pdf,(08.05.2011),

YILMAZ, Sacit (2010). “Banka veya Kredi Kartlarının Kötüye Kullanılması Suçu”, TBB Dergisi, S.87, 2010, s.262–298.

YILMAZ, Sacit (2011). “5237 Sayılı TCK’nın 244. Maddesinde Düzenlenen Bilişim Alanındaki Suçlar”, TBB Dergisi, S.92, 2011, s.62–100.

YÜKSELOĞLU, E. Hülya; ÖZCAN, Ş. Şebnem; CEYLAN, Beyhan (2008). “Olay Yeri İncelemesi ve Türkiye’deki Uygulamalar”, Polis Bilimleri Dergisi, C.10, S.1, 2008, s.61–80.

YURTCAN, Erdener (1998). “Yargıtay Kararları Işığında Hukuka Aykırı Delile Dayanma Yasağı”, Prof. Dr. Nurullah KUNTER’e Armağan, İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi, İstanbul, 1998.

ZILHAO, Adriano (2012). “Opening of the Workshop and Welcome”, Multi Country Workshop On Cybercrime: The Challenges Ahead 3–4 April 2012, Brussels.


Diğer Kaynaklar

“4. Ağ ve Bilgi Güvenliği Sempozyumu”, Elektrik Mühendisliği Dergisi, S.444, Şubat 2012.

“A Simplified Guide To Digital Evidence”, National Forensic Science Technology Center – NFSTC, Bureau of Justice Assistance U.S. Department of Justice, USA, http://www.crime-scene-investigator.net.

“Bilgisayar Programlarının Yasal Koruma Altına Alınmasına İlişkin Öneriler”, Elektrik Mühendisliği Dergisi, Eylül 1992.

“Brief History of the Internet”, http://www.internetsociety.org/internet/ what-internet/history-internet/brief-history-internet.

“Computer Forensics and Evidence Recovery Initiative”, Illinois State Police, Category V: Enhancing Forensic and Crime http://recovery.illinois.gov/ documents/ Applications/ISP%20Computer%20 Forensic %20_1_.pdf.

“Digital Data Acquisition Tool Test Assertions and Test Plan”, Draft 1 for Public Comment of Version 1.0, NIST, November 10, 2005, USA Department of Commerce, http://www.cftt.nist.gov/DA-ATP-pc-01.pdf.

“Good Practice Guide For Computer–Based Electronic Evidence”, Official Release Version, http://www.7safe.com/electronic_evidence/.

 “Siber Güvenlik Hukuku Çalıştayı Sonuç Bildirgesi Açıklandı”, ICT Media Bilgi ve İletişim Teknolojileri Dergisi, S.27, Mart, 2012.

BECENİ, Yasin; “Siber Suçlar”, http://hukukcu.com/modules/ smartsection/item. php?itemid=83.

Bilgi ve Bilişim Kavramları, http://www.belgeler.com/blg/yq/bilgi-ve-bilisim-kavramlari.

Bilgi Toplumu Olma Yolunda Bilişim Sektöründeki Gelişmeler İle İnternet Kullanımının Başta Çocuklar, Gençler ve Aile Yapısı Üzerinde Olmak Üzere Sosyal Etkilerinin Araştırılması Amacıyla Kurulan Meclis Araştırması Raporu, Haziran 2012.

Bilişim Ağı Hizmetlerinin Düzenlenmesi ve Bilişim Suçları Hakkında Kanun Tasarısı, Adalet Bakanlığı Kanunlar Genel Müdürlüğü tarafından hazırlanan metin, http://www.yasad.org.tr/RaporDetay.aspx?id=2.

Bilişim Suçlarının Delillendirilmesi, http://www.chip.com.tr/forum/ Bilisim-Suclarinin-Delillendirilmesi_t8007.html.

Güncel Türkçe Sözlük, http://www.tdk.gov.tr.

HSYK Hukuki Müzakere Toplantıları, 14–17 Kasım 2013, Zonguldak, http://hmt.hsyk.gov.tr/toplantilar/2013/adli-yargi/guz/zonguldak/raporlar/ Ceza %20 Hukuku%205.%20Grup.pdf.

ICT Media Bilgi ve İletişim Teknolojileri Dergisi.

İçişleri Bakanlığı Basın ve Halkla İlişkiler Müşavirliği Basın Açıklaması, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonunda Yapılan Konuşma, , No:2013/118.

Longman Dictionary of Contemporary English 5.0 (Electronic Version).

Longman Dictionary of Contemporary English, 5th Edition.

MARKOFF, John, "Cyberwar: Old Trick Threatens the Newest Weapons”, The New York Times, October 26, 2009.

Popular Science Dergisi, Mart, 1996.

TBD Bilişim Dergisi, Özel Sayı, Y.41, 2012-2013 Seçkisi, 2013.

TBD Türkiye Bilişim Dergisi, Y: 41, S.157, Eylül, 2013.

TDK Sözlüğü, http://tdk.gov.tr.

Telekom Dünyası Dergisi, Yıl: 11, S. 113, Kasım-Aralık, 2011.

Telekom Dünyası Dergisi, Yıl: 11, S. 114, Ocak, 2012.

Telekom Dünyası Dergisi, Yıl: 13, s.134, Ekim 2013.

The Ethical Hacker Network, http://www.ethicalhacker.net/content/view/41/2/.

TOKTAŞ, F. Ünal; “Statik Elektrik”, Elektrik Mühendisleri Odası Dergisi, http://www.emo.org.tr/ekler/cf64379eb6f29a4_ek.pdf?dergi=167.

Türk Ceza Kanunu, R.G. 25611, R.G. Tarihi: 12.10.2004.

Yargıtay Kararları Dergisi, C.21, S.9, Ankara, Eylül 1995.


İnternet Siteleri

http://energy.gov/sites/prod/files/cioprod/documents/ComputerFraud-AbuseAct.pdf

http://eur-lex.europa.eu

http://forum.donanimhaber.com/m_48492198/tm.htm

http://shiftdelete.net/cep-telefonunda-internet-paylasimi-3_34258-s3.html

http://tdkterim.gov.tr/bts/

http://www.adalet.gov.tr/

http://www.bilisimsozlugu.net/bilgi

http://www.bilisimterimleri.com

http://www.digital-evidence.org/

http://www.digitalforensicsassociation.org/

http://www.hukukcu.com/bilimsel/kitaplar/bilisim_internet_suclari.htm

http://www.icann.org

http://www.jandarma.tsk.tr/kriminal/turkish%20internet/kriminal.htm

http://www.jjtc.com/stegdoc/

http://www.kazanci.com.tr/

http://www.kgm.adalet.gov.tr/

http://www.kisaltmalar.net/

http://www.npa.go.jp/english/kokusai8 (28.05.2011)

http://www.pcmag.com/encyclopedia/term

http://www.scientificamerican.com/article.cfm?id=digital-image-forensics

http://www.tbd.org.tr/index.php?sayfa=sozluk

http://www.ubap.org.tr/

http://www.uyap.gov.tr/

https://www.ncjrs.gov

https://www.turkiye.gov.tr

www.chip.com.tr

www.securityfocus.com/infocus/1684

www.tbd.org.tr

www.wikipedia.org

www2.tbmm.gov.tr/d23/1/1-0576.pdf

http://articles.businessinsider.com/

http://www.iso27001security.com/html/27037.html

Yorum Yap

Lütfen yorum yazmak için oturum açın ya da kayıt olun.
İlgili Yayınlar