Anonim Şirketlerin Haklı Sebeple Feshi Davasındaki Fesih Dışı Çözüm Yolları

Anonim Şirketlerin Haklı Sebeple Feshi Davasındaki Fesih Dışı Çözüm Yolları

Av. Beste ATİLA

2019/10 1. Baskı, 130 Sayfa

ISBN 978-975-02-5776-6

Azınlık hakkı niteliğinde olan anonim şirketlerin haklı sebeple feshi davası, ilk kez 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu ("TTK") md.531 ile düzenlenmiştir. Söz konusu yasal düzenleme uyarınca, pay sahiplerinin haklı sebeple fesih hakkını kullanması neticesinde, şirketin feshi gidilebilecek tek çözüm yolu olmamakta ve mahkeme tarafından fesih yerine alternatif çözümlere hükmedilebilmektedir. Kitabın ana konusunu da yargılama sonunda mahkemenin vereceği fesih dışı alternatif çözümler oluşturmaktadır.

Kitapta, anonim şirketlerin haklı sebeple feshi davası ve davanın hâkime tanımış olduğu takdir yetkisi genel hatları ile incelenmiş, dava neticesinde gidilebilecek fesih dışı çözüm yolları ticaret hukuku çerçevesinde detaylıca ele alınmıştır.

Anonim şirketlerin haklı sebeple feshi davasındaki fesih dışı çözüm yolları kitapta ikili bir ayrım ile incelenmiştir. Bu kapsamda ilk olarak davacı ortağın ortaklıktan ayrılması ile ayrılmanın hüküm ve sonuçları üzerinde durulmuştur. Devamında ise mahkeme kararı ile hükmedilebilecek diğer alternatif çözümler incelenmiştir. Bu incelemeler öğretideki görüş ve Yargıtay kararlarından da yararlanılarak gerçekleştirilmiştir.

Konu Başlıkları

	Anonim Şirketlerin Haklı Sebeple Feshi Davası
	Davacı Ortağın Ortaklıktan Ayrılması ve Ayrılmanın Hüküm ve Sonuçları
	Mahkeme Kararı ile Hükmedilebilecek Diğer Çözümler

İçindekiler

Özet  5

Kısaltmalar Cetveli  11

Giriş  13

Bölüm I

ANONİM ŞİRKETİN HAKLI SEBEPLE FESHİ DAVASININ

GENEL İNCELEMESİ

A. DAVA USULÜ  18

B. HAKLI SEBEP ŞARTI VE DAVA SONUCUNA ETKİSİ  19

C. FESİH DAVASININ TALİ NİTELİĞİ  21

D. FESİH DIŞI ÇÖZÜM YOLLARI  23

E. FESİH DIŞI ÇÖZÜM YOLUNA HÜKMEDİLMESİNİN SEBEBİ  24

F. FESİH DIŞI ÇÖZÜM YOLUNA HÜKMEDİLEBİLMESİ İÇİN GEREKLİ KOŞULLAR  26

1. Şirketin Yaşatılmasında Fayda Olması  26

2. Duruma Uygun Düşen Çözüm Bulunması  27

3. Fesih Dışı Çözümün Kabul Edilebilir Nitelikte Olması  29

4. Hâkim Tarafından Göz Önünde Bulundurulması Gereken İlkeler  31

G. FESİH DIŞI ÇÖZÜM YOLUNA HÜKMEDİLMESİNİN TALEP EDİLEBİLİRLİĞİ İLE İLGİLİ SORUNLAR  33

1. Taleple Bağlılık İlkesi Bakımından  33

2. Davacının Sahip Olduğu Talep Hakkına İlişkin Hususlar Bakımından  35

Bölüm II

DAVACI ORTAĞIN ORTAKLIKTAN AYRILMASI VE

AYRILMANIN HÜKÜM VE SONUÇLARI

A. GENEL OLARAK  39

B. HUKUKİ NİTELİĞİNE BAĞLI OLARAK AYRILMA KAVRAMININ İNCELEMESİ  42

1. Çıkarılma ve Çıkma Kavramlarının Farkı  43

2. Ayrılma Kavramı  44

3. Değerlendirme  45

C. TTK m. 531’DE ORTAĞA AYRILMA HAKKI TANINMASININ AMACI  48

D. DAVACININ DOĞRUDAN ŞİRKETTEN AYRILMA İSTEMİNDE BULUNMASI MESELESİ  50

E. DAVACI PAY SAHİPLERİNE ÖDENECEK PAYLARININ GERÇEK DEĞERİNİN KİM TARAFINDAN ÖDENECEĞİ HUSUSU  52

1. Genel Olarak  52

2. Mahkemenin Çoğunluğun Davacının Paylarını Satın Almasına Karar Verebilmesi Hususu  54

a. Tek Borç İlkesi Bakımından Değerlendirme  54

b. Çoğunluğun Davanın Tarafı Olamayacağı Görüşü  55

c. Çoğunluğun Davanın Tarafı Olabileceği Görüşü  56

d. Çoğunluğa Yasal Alım Hakkı Tanınması  58

e. Pay Sahipleri Sözleşmesi İle Alım Hakkı Tanınması  59

3. Mahkemenin Dava Dışındaki Pay Sahiplerinin Paylarının Davacı Tarafından Satın Alınmasına Karar Vermesi Hususu  59

4. Sözleşme ile Azınlık Lehine Satım Hakkı Tanınması Hususu  60

5. Çoğunluğun veya Şirketin Davacının Paylarını Satın Alma Teklifinde Bulunabilmesi Hususu  61

F. DAVACI PAY SAHİPLERİNE PAYLARININ GERÇEK DEĞERİNİN NASIL ÖDENECEĞİ HUSUSU  64

1. Şirketin Kendi Payını İktisabının TTK m. 382/1 Çerçevesinde Yorumlanması  66

2. Şirketin Kendi Payını İktisabının TTK m. 493 Çerçevesinde Yorumlanması  67

3. Şirketin Kendi Payını İktisabının TTK m. 385 Çerçevesinde Yorumlanması  68

4. Şirketin Kendi Payını İktisabının TTK m. 381 Çerçevesinde Yorumlanması  71

5. Şirketin Kendi Payını İktisabının Sermaye Azaltılmasını Zorunlu Hale Getirip Getirmediğinin Değerlendirilmesi  72

6. Limited Şirkete İlişkin Hükümlerin Kıyasen Uygulanabilirliği  74

7. Değerlendirme  77

G. DAVACI PAY SAHİPLERİNE ÖDENECEK PAYLARININ GERÇEK DEĞERİNİN HESAPLANMASI  79

1. Davacıya Ödenecek Bedelin Hesaplanmasında Kullanılacak Ölçüler  80

a. Payın Gerçek Değerinin Esas Alınması  80

b. Gerçek Değerin Hesaplanmasında Kullanılacak Yöntem  84

c. Karar Tarihine En Yakın Tarihteki Gerçek Değerin Esas Alınması  87

H. DAVACI PAY SAHİPLERİNE YAPILACAK ÖDEMENİN ŞEKLİ  90

İ. DAVACI PAY SAHİPLERİNE YAPILACAK ÖDEMENİN ZAMANI  91

Bölüm III

MAHKEME KARARI İLE HÜKMEDİLEBİLECEK

DİĞER ALTERNATİF ÇÖZÜMLER

A. GENEL OLARAK  93

B. ŞİRKET İRADESİNE MÜDAHALEDE BULUNAN MAHKEME KARARI ALINMASI SORUNU VE DOKTRİNDEKİ TARTIŞMALAR  94

C. GENEL KURULUN YETKİ KAPSAMINA GİREN ALTERNATİF ÇÖZÜMLER  99

1. Davalı Şirketin Zorunlu Kâr Dağıtımına Karar Verilmesi  99

2. Azınlık Temsilcilerinin Yönetim Kuruluna Üye Olarak Seçilmesi  101

3. Yönetim Kurulu Üyelerinin Azledilmesi  103

4. Şirket Esas Sözleşmesinin Değiştirilmesini Gerektiren Alternatif Çözümler  103

a. Esas Sözleşme Değişikliği Gerektiren Çözümler  103

b. Esas Sözleşme Değişikliğine İlişkin Doktrindeki Görüşler  104

D. YÖNETİM KURULUNUN YETKİ KAPSAMINA GİREN ALTERNATİF ÇÖZÜMLER  108

1. Devredilemez Yetkilere Dair Karar Verilip Verilemeyeceği Sorunu  108

2. Mahkemenin Yönetim Yetkisinin Devrine veya Geri Alınmasına Hükmedebilmesi  111

3. Mahkemenin Temsil Yetkisinin Devrine veya Geri Alınmasına Hükmedebilmesi  112

E. DAVALI ŞİRKETTE YAPISAL DEĞİŞİKLİĞE NEDEN OLACAK ALTERNATİF ÇÖZÜMLER  112

1. Davalı Şirketin Bir Diğer Şirket İle Birleşmesi Kararı  113

2. Davalı Şirketin Tür Değiştirmesi Kararı  114

3. Davalı Şirketin Bölünmesi Kararı  115

Sonuç  121

Kaynakça  125