Adli - Önleme

Arama ve Elkoyma

Yayınevi: Adalet Yayınları
Yazar: Hüsnü ALDEMİR
ISBN: 9786052642078
Stok Durumu: Tükendi
558,90 TL 621,00 TL

Adet

 
   0 yorum  |  Yorum Yap
Kitap Künyesi
Yazar Hüsnü ALDEMİR
Baskı Tarihi 2023/04
Baskı Sayısı 5
Boyut 16x24 cm (Standart Kitap Boyu)
Cilt Karton kapak
Sayfa Sayısı 558

İş bu eserin konusu, soruşturma veya kovuşturma evresinde başvurulan ve delil toplamayı amaçlayan adli arama ve elkoyma kaoruma tedbirleri ile suç işlenmesini önlemek amacıyla başvurulan önleme aramasının uygulama esas ve usulleri oluşturmaktadır.

İlk basımdan yaklaşık dokuz yıl sonra, eserin dördüncü basımı ancak sizlerin değerli eleştiri ve katkılarıyla gerçekleşmesiden dolayı herkese ayrı ayrı teşekkür eder, şükranlarımı sunarım.

Büyükşehir veya her hangi bir küçük yerleşim yerinde uyulama şartları bakımından bir fark bulunmayan ve koruma tedbiri olarak kabul edilen arama ve elkoymaya ilişkin uygulama esas ve usulleri, Anayasa, Kanun ve diğer ilgili mevzuat hükümleri olmak üzere, AİHM, Anayasa Mahkemesince verilen Bireysel Başvuru kararları ile Yargıtay ve Danıştay gibi yüksek mahkeme kararları ışığında incelenmeye çalışılmıştır.

Kıymetli okuyucularımızdan almış olduğun eleştiri ve öneriler dikkate alınmak suretiyle özellikle “gizlenmiş bir şeyi bulmaya çalışma ve araştırma” niteliğinde bulunmayan kontol amaçlı kaba üst araması halinde ele geçirilen suç unsuru teşkil eden eşyanın hukuki durumu ile suçüstü halinde ve önleme aramasına dayanılarak yapılacak arama ve elkoymanın usul ve esasları ile ilgili bölümler gözden geçirilerek, yargı kararları ışığında güncelemeye çalışılmıştır.

İÇİNDEKİLER


3. BASIYA ÖNSÖZ ............................................................................................................ 7

2. BASIYA ÖNSÖZ ............................................................................................................ 9

ÖNSÖZ........................................................................................................................... 13

İÇİNDEKİLER .................................................................................................................. 15


§ 1. ADLİ VE ÖNLEME ARAMA

(m. 117-122)


A – GENEL BİLGİ....................................................................................................... 24

B – ADLİ ARAMA ..................................................................................................... 35

a- Hukuki Dayanak, Tanım ve Amacı................................................................ 35

b- Adli Aramaya Maruz Kalacak Kişiler............................................................. 36

c- Adli Aramanın Şartları.................................................................................. 39

d- Adli Aramalarda Karar ve Emir Verme Yetkisi.............................................. 48

e- Adli Arama Talebi ve Arama Kararı ............................................................ 100

f- Karar veya Emir Alınmadan Yapılacak Adli Aramalar................................. 114

1- Yakalanan Kişinin Kaba Üst Araması .................................................... 118

2- Gözaltına Alınan Kişinin Nezarethaneye Konmadan Önce Üst

Araması ................................................................................................ 122

3- Kaçakçılık Suçlarında Arama ................................................................ 124

4- Hukuka Uygunluk Hallerinde Arama .................................................... 125

I- Kanununun Hükmünü Yerine Getirme ......................................... 127

II- Yetkili Merciin Emrini Yerine Getirme .......................................... 127

III- Meşru Savunma ve Zorunluluk Hali.............................................. 128

(a) Meşru Savunma:................................................................... 128

(b) Zorunluluk Hali: .................................................................... 131

IV- Hakkın Kullanılması: ..................................................................... 133

V- Mağdurun Rızası:.......................................................................... 134

VI- Suçüstü Hallerinde Arama............................................................ 137

VII- Kapalı Yerlerden Gelen Yardım Çağrılarına Cevap Verme ............ 153

5- Olay Yeri İncelemesi............................................................................. 154

g- Adli Aramanın Zamanı................................................................................ 158


16 İçindekiler

1- Arama Kararının Süresi ........................................................................ 158

2- Gündüz Vakti Arama ............................................................................ 159

3- Gece Vakti Arama ................................................................................ 162

h- Adli Aramada Hazır Bulunabilecekler......................................................... 166

1- Hakim veya Cumhuriyet Savcısı ........................................................... 168

2- Yerin Sahibi veya Eşyasının Zilyedi ile Avukatı ..................................... 171

3- Arama Tanıkları .................................................................................... 173

I- Genel Olarak................................................................................. 173

II- Arama Tanığı Olabilecek Kişiler .................................................... 177

(a) Yer Sahibinin veya Eşyanın Zilyedinin Temsilcisi................... 177

(b) Yer Sahibinin veya Eşyanın Zilyedinin Hısımları .................... 178

(c) Yer Sahibi veya Eşyanın Zilyedi İle Birlikte Oturmakta

Olan Kişi ................................................................................ 178

(d) Yer Sahibinin veya Eşyanın Zilyedinin Komşusu.................... 179

(e) Arama Yerindeki İhtiyar Heyeti Üyeleri ................................ 179

4- Arama Tanıklarının Hazır Edilmemesinin Hukuki Sonuçları.................. 180

i- Adli Aramanın Yerine Getirilmesi............................................................... 196

1- Arama Öncesi Hazırlık İşlemleri ........................................................... 196

2- Arama Talebinin İlgili Mercie Sunulması ve Karar Alınması ................. 198

3- Aramaya Maruz Kalanların Bilgilendirilmesi ve İlgililerle İletişime

Geçilmesi.............................................................................................. 200

4- Adli Aramaların İcrası ........................................................................... 201

I- Üst ve Eşya Aranmasının İcrası ..................................................... 202

II- Araç Aramalarının İcrası ............................................................... 205

III- Konut, İşyeri ve Eklentilerinde Aramanın Yapılması..................... 211

IV- Bilgisayarlarda ve Bilgisayar Kütüklerinde Adli Arama ................. 213

V- Özellik Arz Eden Hallerde Adli Arama........................................... 228

(a) Cumhurbaşkanı..................................................................... 228

(b) Milletvekilleri........................................................................ 228

(c) Hakim ve Cumhuriyet savcıları ............................................. 229

(d) Vali veya Kaymakamlar ile Kamu Görevlileri ........................ 230

(e) Avukatlar ve Avukat Büroları ................................................ 231

(f) Noter ve Noter Daireleri ....................................................... 236

(g) Diplomasi Dokunulmazlığı Bulunanlar .................................. 237

(h) Siyasi Partiler, Sendikalar ve Derneklerde Arama................. 238

(i) Askeri Kişiler ve Askeri Mahallerde Adli Arama .................... 239


İçindekiler 17

(j) Vergi Suçlarında Arama ........................................................ 240

5- Aramanın Sona Ermesi......................................................................... 246

I- Aramanın Belgelendirilmesi ......................................................... 246

II- Arama Sonrasında Yapılacak Usul İşlemleri.................................. 249

(a) Arama Sonunda Talep Halinde Belge Verilmesi.................... 249

(b) Ele Geçirilen Belge ve Kağıtları İnceleme Yetkisi .................. 250

(c) Emir veya Karar Kapsamı Dışında Elde Edilen Bulgular

veya Kişiler Hakkında Yapılacak İşlemler (Yön. m. 10) .......... 253

C – ÖNLEME ARAMASI .......................................................................................... 256

a- Hukuki Dayanak ve Tanım.......................................................................... 256

b- Önleme Aramasının Yapılacağı Yerler ........................................................ 259

c- Önleme Araması Talebi ve Kararı............................................................... 263

1- Önleme Araması Talebi........................................................................ 263

2- Hakimden Önleme Araması Talep Edilmesi ......................................... 265

3- Mülki Amir Tarafından Önleme Aramasına Yazılı Verebilmesi............. 270

d- Önleme Aramasına Dair Karar veya Emrin Yerine Getirilmesi ................... 273

e- Önleme Aramalarında Elde Edilen Bilgi ve Bulgular ile Yakalanan

Şüpheliler Hakkında Yapılacakİşlemler ......................................................... 277

f- Yetkili Merciden Önleme Araması Kararı Alınması Gerekmeyen

Haller.......................................................................................................... 282

g- Denetim, Durdurma ve Kontrol İşlemleri................................................... 284

1- Denetim Yapılacak Haller ..................................................................... 284

2- Durdurma ve Kontrol İşlemleri ............................................................ 291

h- Dernekler, Siyasi Partiler veya Sendikalarda Önleme Araması .................. 303

i- Havaalanlarında Önleme Araması ............................................................. 304

j- Spor Müsabakalarının Yapıldığı Alanlarında Önleme Araması................... 312

k- Ceza İnfaz Kurumlarında Önleme Araması ................................................ 313

l- Nezarethanede Önleme Araması............................................................... 320

D – HUKUKA AYKIRI ARAMANIN SONUÇLARI ........................................................ 322

a- Hukuka Aykırı Olarak İcra Edilen Aramanın Suç Oluşturması..................... 336

b- Hukuka aykırı olarak Gerçekleştirilen Arama Sonucunda Elde Edilen

Delillerin Ceza Muhakemesinde Kullanılamaması ..................................... 342

c- Hukuka Aykırı Olarak Gerçekleştirilen Aramanın Tazminat

Sorumluluğunu Gerektirmesi..................................................................... 364


18 İçindekiler


§ 2. ELKOYMA

(m. 123-134)


A – GENEL BİLGİ .....................................................................................................370

B – MUHAFAZA ALTINA ALMA ...............................................................................374

C – ELKOYMA .........................................................................................................375

a- Hukuki Dayanak, Tanım ve Amacı.............................................................. 375

b- Elkoyma İşlemine Maruz Kalan Kişiler........................................................ 376

c- Elkoyma Tedbirine Başvurma Şartları ........................................................ 377

d- Elkoyma Kararına Konu Eşya ve Elkoyma Yasağı........................................ 379

1- Genel Olarak ........................................................................................ 379

2- Elkoyma Yasağı..................................................................................... 380

3- Elkoyma Yasağı Kapsamındaki Eşyalar ................................................. 381

I- Elkonulamayacak Mektuplar, Belgeler ......................................... 381

II- Devlet sırrı Niteliğine Sahip Belgeler ............................................ 387

III- Basımevi ve Eklentileri, Basın Araçları İle Basılmış Eserler ........... 387

e- Elkoyma Kararı veya Emri Verme Yetkisi.................................................... 388

1- Hakim Kararı......................................................................................... 388

2- Cumhuriyet Savcısı veya Kolluk Amirinin Emri..................................... 391

f- Elkoyma Talebi ve Elkoyma Kararı ............................................................. 412

g- Elkoyma Kararının Yerine Getirilmesinde Dikkat Edilecek Hususlar .......... 413

h- Elkoyma Kararına İtiraz .............................................................................. 414

i- Elkoymanın Çeşitleri ile İcrası..................................................................... 415

1- Basit Elkoyma ve İcrası......................................................................... 415

2- Özel Elkoyma Halleri ve İcrası .............................................................. 418

I- İçeriği Devlet Sırrı Niteliğindeki Belgelerin Mahkemece

İncelenmesi .................................................................................. 418

II- Askeri Mahalde Elkoyma ve İcrası ................................................ 419

III- Taşınmazlara, Hak ve Alacaklara Elkoyma ve İcrası...................... 420

(a) Genel Olarak ......................................................................... 420

(b) Uygulama Şartları ................................................................. 421

(1) Soruşturmaya veya Kovuşturmaya Konu Suçun

Katalog Suçlardan Olması ............................................. 421

(2) Kuvvetli Şüphe Sebeplerinin Bulunması........................ 423

(3) Elkonulacak Malvarlığının Şüpheli veya Sanığa Ait

Olması ........................................................................... 424

(4) Suçtan Elde Edilen Değere İlişkin Rapor Alınması ......... 424


İçindekiler 19

(5) Hakim Kararı Bulunması................................................ 425

(c) Taşınmaz, Hak ve Alacaklara Elkoyma Kararının İcrası ......... 427

(1) Taşınmazlara İlişkin Elkoyma Kararının İcrası................ 427

(2) Kara, Deniz ve Hava Ulaşım Araçlarına Elkoyma

Kararının........................................................................ 427

(3) Banka veya Diğer Mali Kurumlardaki Her Türlü

Hesaba Elkoyma Kararının İcrası ................................... 428

(4) Şirketteki Ortaklık Paylarına Elkoyma Kararının

İcrası.............................................................................. 429

(5) Hak ve Alacaklara Elkoyma Kararının İcrası................... 430

(d) Elkoyma Kararına Aykırı Hareket Etmek ve Hukuki

Sonuçları............................................................................... 431

IV- Postada Elkoyma ve İcrası ............................................................ 434

(a) Genel Olarak......................................................................... 434

(b) Postada Elkoymanın Şartları................................................. 437

(1) Yeterli Şüphe Sebeplerinin Bulunması .......................... 437

(2) Adliyenin Eli Altında Bulunmasının Zorunlu Olması ...... 437

(3) Usulüne Uygun Verilmiş Elkoyma Kararı veya

Emrinin Olması.............................................................. 438

(c) Postada Elkoymanın İcrası .................................................... 440

V- Şirket Yönetimi İçin Kayyım Tayini ve İcrası.................................. 443

(a) Genel Olarak......................................................................... 443

(b) Şirket Yönetimi İçin Kayyım Tayinin Şartları ......................... 446

(1) Suçun Bir Şirketin Faaliyeti Çerçevesinde

İşlendiğine Dair Kuvvetli Şüphe Sebeplerinin

Varlığı ............................................................................ 446

(2) Maddi Gerçeğin Ortaya Çıkarılması İçin Gerekli

Olması ........................................................................... 447

(3) Soruşturmaya veya Kovuşturmaya Konu Suçun

Katalog Suçlardan Olması ............................................. 447

(4) Hakim Kararı veya Mahkeme Kararının Bulunması....... 449

(c) Şirket Yönetimi İçin Kayyım Tayini Kararının İcrası ............... 449

VI- Bilgisayar Kütüklerindeki Bilgilere Elkoyma ve İcrası.................... 450

VII- Zorlama Amaçlı Elkoyma ve İcrası ................................................ 451

VIII- Basılmış Eserlere ve Basın Araçlarına Elkoyma............................. 454

(a) Genel Olarak......................................................................... 454


20 İçindekiler


(b) Basılmış Eserin Tüm Nüshasına Elkonulması

(Toplatılması) Şartları ve İcrası.............................................. 456

(1) Soruşturma veya Kovuşturmanın Başlamış Olması....... 456

(2) Soruşturma veya Kovuşturmaya Konu Suçun

Katalog Suçlarda Olması................................................ 456

(3) Hakim Kararı Bulunması................................................ 457

IX- Kaçakçılık Suçlarında Elkoyma ve İcrası........................................ 459

(a) Genel Olarak ......................................................................... 459

(b) Kaçak Eşya Naklinde Kullanılan Taşıt Dışında Kalan

Kaçak Eşya ile Her Türlü Kap, Ambalaj ve Taşımaya Yarayan

Diğer Araçlara Elkoyma ........................................................... 460

(c) Kaçak Eşya Naklinde Kullanılan Taşıta Elkoyma.................... 460

X- Bankacılık Suçlarında Elkoyma ve İcrası ....................................... 463

XI- Orman Suçlarında Elkoyma ve İcrası ............................................ 467

(a) Suç Konusu Orman Emvali Hakkında Yapılacak İşlemler ...... 469

(b) Suç Aletleri Hakkında Yapılacak İşlemler .............................. 470

(c) Suç Nakil Vasıtaları Hakkında Yapılacak İşlemler .................. 471

(d) Müsadere.............................................................................. 474

XII- Uluslararası Adli İşbirliği Çerçevesinde Elkoyma ve İcrası ............ 475

(a) Genel Olarak ......................................................................... 475

(b) Elkoymanın Amacı ................................................................ 476

(c) Elkoymanın Konusu .............................................................. 476

(d) Elkoymanın Şartları............................................................... 477

(e) Elkoyma Kararının İcrası ....................................................... 478

D – ELKONULAN EŞYANIN MUHAFAZASI VEYA ELDEN ÇIKARILMASI.......................480

E – ELKOYMANIN SONA ERMESİ.............................................................................482

a- Elkonulan Eşyanın İadesi............................................................................482

b- Elkonulan Eşyanın Müsadere Edilmesi....................................................... 485

1- Genel Olarak:................................................................................ 485

2- Müsadere Türleri.......................................................................... 487

I- Eşya Müsaderesi:.................................................................. 487

(a) Suçla İlgili Eşyanın Müsaderesi...................................... 487

(b) Suç Teşkil Eden Eşyanın Müsaderesi............................. 492

II- Kazanç Müsaderesi:.............................................................. 492

3- Müsadere Kararı Verilmesi Usulü................................................. 495


İçindekiler 21

– F – HUKUKA AYKIRI ELKOYMANIN SONUÇLARI ................................................... 496

a- Genel Olarak .............................................................................................. 496

b- Hukuka Aykırı Elkoyma Sayılan Haller........................................................ 496

c- Hukuka Aykırı Elkoymanın Hukuki Sonuçları.............................................. 498

1- Hukuka Aykırı Elkoyma İşleminin Ceza Usulü Bakımından Hukuki

Sonuçları .............................................................................................. 498

2- Hukuka Aykırı Elkoyma İşleminin Maddi Ceza Hukuku

Bakımından Hukuki Sonuçları .............................................................. 498

3- Hukuka Aykırı Elkoyma İşleminin Tazminat Hukuku Bakımından

Hukuki Sonuçları .................................................................................. 500

I- Genel Olarak................................................................................. 500

II - Tazminat İsteminin Koşulları ........................................................ 500

(a) Maddi Şartlar........................................................................ 501

(1) Koşulları Oluşmadığı Halde Eşyaya veya Diğer

Malvarlığına Elkonulması .............................................. 501

(2) Elkonulan Eşyanın veya Diğer Malvarlığı

Değerlerinin Korunması İçin Gerekli Tedbirlerin

Alınmaması ................................................................... 502

(3) Elkonulan Eşya veya Diğer Malvarlığı Değerlerinin

Amaç Dışı Kullanılması .................................................. 504

(4) Elkonulan Eşya veya Diğer Malvarlığı Değerlerinin

Zamanında Geri Verilmemesi........................................ 505

(b) Usuli Şartlar .......................................................................... 507

III- Tazminatın Geri Alınması ............................................................. 509

Kavramlara Göre Arama listesi.............................................................................. 511

Yorum Yap

Lütfen yorum yazmak için oturum açın ya da kayıt olun.
İlgili Yayınlar