Bilirkişilik Mevzuatı

Hukuk sistemi, hâkimin hukuku bildiği ve uygulaması için ayrıca tarafların bu yöndeki açıklamasına ihtiyacının bulunmadığı kabulüne (iura novit curia) dayanmaktadır. Bununla birlikte, anlaşılması özel veya teknik bilgi gerektiren vakıalar ve iddialar, hâkimin konunun uzmanı olan kişilerin bilgisine danışmasını gerekli kılabilir. İşte çözümü uzmanlığı veya özel bir bilgiyi gerektiren bu gibi durumlarda, bilirkişinin yazılı veya sözlü görüşüne başvurulabilir.

6754 sayılı Bilirkişilik Kanunu ile bilirkişilerin nitelikleri, eğitimleri, seçimi ve denetimine ilişkin usul ve esaslar belirlenmiştir. Bilirkişilik için etkin ve verimli bir kurumsal yapının oluşturulması hedefi doğrultusunda Kanun ayrıca, bilirkişilerin uymaları gereken ilkeleri ve bunların ihlali durumunda uygulanacak yaptırımları da açıklamaktadır. 6754 sayılı Kanun’a dayalı olarak hazırlanan Bilirkişilik Yönetmeliği’nde ise, bilirkişilerin sicile kabullerine, mesleki yükümlülüklerine, bilirkişilik faaliyetinin yürütülmesine ve bilirkişi raporuna ilişkin esaslara yer verilmektedir.

Düzenlemeler bir bütün olarak değerlendirildiğinde, hukuki konularda bilirkişiye başvurulmaması ilkesine uyumun sağlanmasının amaçlandığı görülmektedir. Ayrıca, bilirkişilerin mesleki yetkinliğinin objektif olarak değerlendirilmesinin ve iş yükünün sicile kayıtlı bilirkişiler arasında dengeli olarak dağıtılmasının temini için, bilirkişilik sicilinin ve ilgili kurumsal yapının işleyişine dair kapsamlı bir düzenlemenin yapıldığı sonucuna ulaşılmaktadır. Bilirkişilik Yönetmeliği m. 72 hükmünde, bilirkişilerin denetim ve performans kayıtları açısından tutulacak, “rapor yazım tekniğine uyma”, “bilirkişi kusurundan kaynaklı ek rapor” ve “raporu belirlenen süre içinde mazeretsiz olarak vermeme” gibi başlıkların, bilirkişilik faaliyetinin etkin olarak yürütülmesine ve yargılama sürecinde belirtilen nedenlerle yaşanan gecikmelerin önüne geçilmesine katkı sağlayacağı açıktır.

Bilirkişilik faaliyeti açısından getirilen kapsamlı değişiklikler, bilirkişilik siciline kayıtlı kişilerle birlikte, yargının işleyişinde yer alan tüm ilgililerin de konu hakkındaki düzenlemeleri takip etmesini gerekli kılmaktadır. Ayrıca, başta hukuk ve ceza yargısına ilişkin olmak üzere, bilirkişilik ile ilgili mevzuatın dağınık bir yapıda olması, bunun bir bütün olarak sunulmasına olan gereksinimi arttırmaktadır. Bilirkişilik Kanunu ve Bilirkişilik Yönetmeliği’nin yanı sıra, Adli Tıp Kurumu Kanunu, İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu ve Karayolları Trafik Kanunu gibi bilirkişilik uygulamasıyla yakından ilgili diğer düzenlemeleri de kapsayan ve bunlara bir bütünlük içerisinde yer veren bu kitabın, konunun ilgililer tarafından değerlendirilmesi sürecine katkı sunacağı görüşündeyiz.

Faydalı olması dileğiyle...  

İÇİNDEKİLER

Birinci Bölüm

T.C. Anayasası (İlgili Hükümler), 

Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi

(İnsan Hakları ve Temel Özgürlüklerin Korunmasına İlişkin Sözleşme) (İlgili Hükümler) ve Bilirkişilik Kanunu

§1.- T.C. Anayasası (İlgili Hükümler) 11

§2.- Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi (İnsan Hakları ve Temel Özgürlüklerin Korunmasına İlişkin Sözleşme) (İlgili Hükümler) 41

§3.- Bilirkişilik Kanunu 47

İkinci Bölüm

İlgili Temel Yargılama Kanunları

§4.- Hukuk Muhakemeleri Kanunu (İlgili Hükümler) 61

§5.- Ceza Muhakemesi Kanunu (İlgili Hükümler) 127

§6.- İdari Yargılama Usulü Kanunu (İlgili Hükümler) 195

Üçüncü Bölüm

İlgili Diğer Kanunlar

§7.- Adli Tıp Kurumu Kanunu (İlgili Hükümler) 207

§8.-  Aile Mahkemelerinin Kuruluş, Görev ve Yargılama Usullerine Dair  Kanun (İlgili Hükümler) 217 

§9.-      Adli Yargı İlk Derece Mahkemeleri ile Bölge Adliye Mahkemelerinin Kuruluş, Görev ve Yetkileri Hakkında Kanun (İlgili Hükümler) 219

§10.- Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun  (İlgili Hükümler) 230

§11.- Hakimler ve Savcılar Kanunu (İlgili Hükümler) 232

§12.- Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu (İlgili Hükümler) 235

§13.- İcra ve İflâs Kanunu (İlgili Hükümler) 237

§14.- İş Mahkemeleri Kanunu (İlgili Hükümler) 254

§15.- İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu (İlgili Hükümler) 258

§16.- Kadastro Kanunu (İlgili Hükümler) 274

§17.- Kamulaştırma Kanunu (İlgili Hükümler) 289

§18.- Karayolları Trafik Kanunu (İlgili Hükümler) 303

§19.- Noterlik Kanunu (İlgili Hükümler) 341

§20.- Organ ve Doku Alınması, Saklanması, Aşılanması ve Nakli Hakkında Kanun (İlgili Hükümler) 345

§21.- Sayıştay Kanunu (İlgili Hükümler) 349 

§22.- Tababet ve Şuabatı Sanatlarının Tarzı İcrasına Dair Kanun  (İlgili Hükümler) 355

§23.- Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun (İlgili Hükümler) 373

§24.- Türk Borçlar Kanunu (İlgili Hükümler) 405

§25.- Türk Ceza Kanunu (İlgili Hükümler) 416

§26.- Türk Medenî Kanunu (İlgili Hükümler) 424

§27.- Türk Ticaret Kanunu (İlgili Hükümler) 445

Dördüncü  Bölüm

İlgili Yönetmelikler ve Düzenleyici İşlemler 

§28.- Bilirkişilik Yönetmeliği 457

§29.- Adlî Tip Kurumu Kanunu Uygulama Yönetmeliği (İlgili Hükümler) 492

§30.- Bölge Adliye ve Adlî Yargı İlk Derece Mahkemeleri ile Cumhuriyet Başsavcılıkları İdarî ve Yazı İşleri Hizmetlerinin Yürütülmesine Dair Yönetmelik (İlgili Hükümler) 519

§31.- Bölge İdare Mahkemeleri, İdare Mahkemeleri ve Vergi Mahkemelerinin İdari İşler ile Yazı İşleri Hizmetlerinin Yürütülmesi Usul ve Esaslarina İlişkin Yönetmelik (İlgili Hükümler) 555

§32.- Ceza Muhakemesinde Beden Muayenesi, Genetik İncelemeler ve Fizik Kimliğin Tespiti Hakkında Yönetmelik 567

§33.- Geleneksel ve Tamamlayıcı Tip Uygulamaları Yönetmeliği 575

§34.- Hasta Hakları Yönetmeliği 583

§35.- Kamu Görevlileri Etik Davranış İlkeleri ile Başvuru Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik (İlgili Hükümler) 601

§36.- Karayolları Trafik Yönetmeliği (İlgili Hükümler) 612

§37.- Tüketici Hakem Heyetleri Yönetmeliği 682 

§38.- Türk Tabipleri Birliği Hekimlik Meslek Etiği Kuralları 692