Adli Laboratuvarlarda Biyogüvenlik: Bir Adli Genetik Laboratuvarı Analizi

Yayınevi: Adalet Yayınları
Yazar: Tuba TÜRK ÇINAR
ISBN: 9786257656979
243,00 TL 270,00 TL

Adet

 
   0 yorum  |  Yorum Yap
Kitap Künyesi
Yazar Tuba TÜRK ÇINAR
Baskı Tarihi 2021/04
Baskı Sayısı 1
Boyut 16x24 cm (Standart Kitap Boyu)
Cilt Karton kapak
Sayfa Sayısı 255

Kitap adli laboratuvarlarda biyogüvenlik üzerine yazılmış olup, adli genetik laboratuvarı iş akışı ele alınarak hazırlanmıştır. Laboratuvarın çalışma alanına özgü biyogüvenlik seviyesine göre kurulması ve bu seviyeye uygun işleyişte olması delil güvenliği ve güvenirliği arttıracağı gibi çalışan ve bağlantılı olarak toplum sağlığını da etkileyecektir. Olay yerindeki örneğin toplanması, transferi, örneğin kabulü, testlerin çalışılması ve muhafaza edilmesi sırasında ortamda var olabilecek biyolojik ajanlar, bu ajanlara uygun korunma ve etkin yöntemlerle dezenfeksiyona dikkat çekmek amacı ile karşılaşabilecek mevcut olası riskler tanımlanmış ve çözüm yolları önerilmiştir. Bilim dünyasına katkı sağlaması ümidi ile

İÇİNDEKİLER


ÖNSÖZ ...................................................................................................................... 7

İÇİNDEKİLER.............................................................................................................. 9

GİRİŞ ....................................................................................................................... 17


BİRİNCİ BÖLÜM

İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ


I. İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİNİN AMACI..........................................................21

II. İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİNDE TEMEL KAVRAMLAR.....................................22

A. İş Kazası..................................................................................................... 22

1. İş Kazası ve Meslek Hastalıklarının Kayıt ve Bildirimi ......................... 24

B. Meslek Hastalığı........................................................................................ 25

1. Çalışma Gücü ve Meslekte Kazanma Gücü Kaybı Oranı Tespit

İşlemleri ............................................................................................. 26

2. Sağlık Kurulu Raporlarının Düzenlenmesi .......................................... 26

3. Meslekte Kazanma Gücü Azalma Oranı Tespitine İlişkin Usul ve

Esaslar ................................................................................................ 27

4. Meslek Hastalıkları Listesi .................................................................. 27

5. Meslekî Bulaşıcı Hastalıklar................................................................ 27

6. Sigortalının Mesleği............................................................................ 28

7. İş kazası ile Meslek Hastalığı Sonucu Meslekte Kazanma Gücü

Kayıp Oranı Tespitinde Kullanılan Cetveller ....................................... 28

C. Ramak Kala Olay ....................................................................................... 29

1. Ramak kala olayı bildirim formu ........................................................ 30

III. TEHLİKE VE RİSK KAVRAMLARI...................................................................31

IV. SIFIR KAZA YAKLAŞIMI...............................................................................31

A. İş Sağlığı ve Güvenliğinde Proaktif Yaklaşımlar......................................... 31

B. İş Sağlığı ve Güvenliği Eğitimi.................................................................... 32

1. İş Sağlığı ve Güvenliği Eğitiminin Önemi ............................................ 32


10 İçindekiler

a. Çalışanların İş Sağlığı ve Güvenliği Eğitimlerinin Usul ve

Esasları Hakkında Yönetmelik ..................................................... 33

b. İş Sağlığı ve Güvenliği Eğitimleri.................................................. 34

c. Özel Politika Gerektiren Grupların ve Özel Görevi Bulunan

Çalışanların Eğitimi...................................................................... 34

d. Eğitim Programlarının Planlanması ve Düzenlenmesi................. 35

e. Eğitimin Temel Prensipleri .......................................................... 35

V. LABORATUVARDA İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ KÜLTÜRÜOUŞTURMA ............36

VI. İYİ LABORATUVAR UYGULAMALARI ...........................................................36

A. Çalışanın Yeterliliğine Göre İş Tanımı ....................................................... 37

1. Sağlık Gözetimi .................................................................................. 37

B. İyileştirilmesi Gereken Konuların Belirlenmesi......................................... 38

C. Laboratuvar Atıklarının Ayrılması ve Bertaraf İşlemleri............................ 39

1. Tıbbi Atıkların Kontrolü Yönetmeliği.................................................. 39

2. Sağlık Kuruluşlarının Yükümlülükleri.................................................. 42

3. Tıbbi Atıkların Ayrılması, Toplanması, Taşınması ve Geçici

Depolanması...................................................................................... 43

4. Tıbbi Atıkların Sağlık Kuruluşu İçinde Taşınması ................................ 45

5. Sağlık Kuruluşunda Tıbbi Atıkların Geçici Depolanması..................... 46

6. Tıbbi Atık Geçici Deposunun Özellikleri ............................................. 46

7. Konteynerlerin Tıbbi Atık Geçici Deposu Olarak Kullanılması............ 48

D. Biyogüvenlik Kılavuzunun Hazırlanması ................................................... 49

E. Dökülme ve İlkyardım Setleri.................................................................... 49

F. Biyogüvenlik Seviyesine Göre Laboratuvar Giriş Çıkışı ............................. 49

G. Laboratuvar Alanlarının Ayrılması ............................................................ 50

H. Laboratuvarda İletişim.............................................................................. 51

İ. Tehlikeli Malzeme Listesi.......................................................................... 52

J. Güvenlik Bilgi Formlarının Oluşturulması ................................................. 52

K. Ekipman Periyodik Kontrolleri.................................................................. 56

L. Ekipman Arızası ........................................................................................ 57

M. Yıllık Plan................................................................................................... 57

N. Sürekli Eğitim............................................................................................ 67

O. Çalışan Yeterlik Kontrolü .......................................................................... 67

Ö. Laboratuvar Çevresi.................................................................................. 67

P. Kalite Sorumlusunun Risk Değerlendirme Eğitimine Gönderilmesi.......... 68


İçindekiler 11

VII. KALİTE YÖNETİMİ ......................................................................................68

VIII. SAĞLIK VE GÜVENLİK İŞARETLERİ ...............................................................70

A. Geçici Semboller ....................................................................................... 70

B. Sabit ve Kalıcı Semboller........................................................................... 71

C. Sigara İçilmez Uyarı ve İkaz Levhası .......................................................... 71

D. Sigara İçmek ve Açık Alev Kullanmak Tehlikeli ve Yasaktır ....................... 71

E. Suyla Söndürmek Yasaktır ........................................................................ 71

F. İçilmez Uyarısı........................................................................................... 71

G. Dokunma .................................................................................................. 72

H. Patlayıcı, Parlayıcı, Toksik Madde Uyarı Levhaları .................................... 72

İ. Radyoaktif Madde .................................................................................... 72

J. Tehlike, Elektrik Tehlikesi, Ölüm Tehlikesi................................................ 72

K. Zararlı veya Tahriş Edici Madde ................................................................ 72

L. Biyolojik Risk ............................................................................................. 72


İKİNCİ BÖLÜM

BİYOGÜVENLİK


I. BİYOGÜVENLİK TANIMI .............................................................................79

II. AMERİKAN BİYOLOJİK GÜVENLİK DERNEĞİ'NİN TARİHÇESİ .........................80

1. I. Biyolojik Güvenlik Konferansı ................................................................ 81

2. II. Biyolojik Güvenlik Konferansı ............................................................... 83

3. III. Biyolojik Güvenlik Konferansı .............................................................. 84

4. IV. Biyolojik Güvenlik Konferansı .............................................................. 85

5. V. Biyolojik Güvenlik Konferansı ............................................................... 86

6. VI. Biyolojik Güvenlik Konferansı .............................................................. 87

7. VII. Biyolojik Güvenlik Konferansı ............................................................. 89

8. VIII. Biyolojik Güvenlik Konferansı ............................................................ 90

9. IX. Biyolojik Güvenlik Konferansı .............................................................. 91

10. X. Biyolojik Güvenlik Konferansı ............................................................... 92

11. XI. Biyolojik Güvenlik Konferansı .............................................................. 93

12. XII. Biyolojik Güvenlik Konferansı ............................................................. 96

13. XIII. Biyolojik Güvenlik Konferansı ............................................................ 99

14. XIV. Biyolojik Güvenlik Konferansı .......................................................... 100


12 İçindekiler

15. XV. Biyolojik Güvenlik Konferansı........................................................... 102

16. XVI. Biyolojik Güvenlik Konferansı.......................................................... 104

17. XVII. Biyolojik Güvenlik Konferansı.......................................................... 105

18. XVIII. Biyolojik Güvenlik Konferansı........................................................ 107

19. XIX. Biyolojik Güvenlik Konferansı .......................................................... 108

20. XX. Biyolojik Güvenlik Konferansı ........................................................... 109

21. XXI. Biyolojik Güvenlik Konferansı .......................................................... 111

22. XXII. Biyolojik Güvenlik Konferansı ......................................................... 112

23. XXIII. Biyolojik Güvenlik Konferansı ........................................................ 114

24. XIV. Biyolojik Güvenlik Konferansı.......................................................... 115

25. XV. Biyolojik Güvenlik Konferansı........................................................... 117

26. XVI. Biyolojik Güvenlik Konferansı.......................................................... 119

27. XVII. Biyolojik Güvenlik Konferansı......................................................... 119

28. XXVIII. Biyolojik Güvenlik Konferansı...................................................... 121

29. XXIX. Biyolojik Güvenlik Konferansı........................................................ 122

30. XXX. Biyolojik Güvenlik Konferansı......................................................... 124

III. BİYOGÜVENLİK BASAMAKLARI.................................................................125

A. Biyogüvenlik- 1 Basamağında Alınacak Güvenlik Tedbirleri ................... 126

B. Biyogüvenlik- 2 Basamağında Alınacak Güvenlik Tedbirleri ................... 128

C. Biyogüvenlik- 3 Basamağında Alınacak Güvenlik Tedbirleri ................... 129

D. Biyogüvenlik- 4 Basamağında Alınacak Güvenlik Tedbirleri ................... 130

IV. BİYOLOJİK GÜVENLİK ...............................................................................130

A. Biyolojik Materyal................................................................................... 130

1. Bakteriler ......................................................................................... 132

2. Virüsler............................................................................................. 137

3. Mantarlar......................................................................................... 142

4. Parazitler.......................................................................................... 143

5. Prionlar ............................................................................................ 146

6. Zootik Patojenler ............................................................................. 146

7. Toksinler .......................................................................................... 146

B. Biyolojik Güvenlik Formu........................................................................ 146

1. Biyolojik Güvenlik Formu Hazırlanması ........................................... 149


İçindekiler 13


ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

ADLİ GENETİK


I. ADLİ GENETİK LABORATUVARI................................................................. 159

A. Adli Genetik Laboratuvarında Yapılan İncelemeler ................................ 160

1. Makroskobik İncelemeler................................................................. 162

2. UV Işık Kaynağı İncelemeleri ............................................................ 162

3. Luminol İncelemeleri........................................................................ 162

II. ADLİ GENETİK LABORATUVAR PLANI ÖRNEĞİ ........................................... 163

III. ADLİ GENETİK LABORATUVAR MAHAL LİSTESİ VE ÖZELLİKLERİ .................. 164

A. Biyolojik Materyal Deposu...................................................................... 164

B. Delil Deposu:........................................................................................... 164

C. Biyolojik Delil Merkezi ............................................................................ 165

D. Delil Alım Odası....................................................................................... 165

E. Seroloji.................................................................................................... 165

F. Soğuk Oda............................................................................................... 166

G. Sterilizasyon............................................................................................ 166

H. Genetik Analizatör .................................................................................. 167

İ. Denatürasyon ......................................................................................... 167

J. Amplifikasyon ......................................................................................... 167

L. Mikroskopi.............................................................................................. 168

IV. ADLİ GENETİK LABORATUVARI İŞ AKIŞI..................................................... 168

A. Seroloji.................................................................................................... 168

B. İzolasyon ................................................................................................. 170

C. Miktar Ölçüm.......................................................................................... 172

D. Amplifikasyon ......................................................................................... 174

E. Genetik Analizör ..................................................................................... 175

V. ADLİ GENETİK LABORATUVARINDA KULLANILAN CİHAZLAR...................... 176

A. Cihaz Temel Özellikleri............................................................................ 176

1. Mikropipet Takımı............................................................................ 176

2. Vortex............................................................................................... 177

3. Santifüj ............................................................................................. 177

4. Buzdolabı ......................................................................................... 178

5. Hassas Terazi.................................................................................... 179


14 İçindekiler

6. Otoklav............................................................................................. 179

7. Saf Su Cihazı..................................................................................... 180

8. İnkübatör ......................................................................................... 181

9. Su Banyosu....................................................................................... 182

10. pH Metre.......................................................................................... 183

11. Biyogüvenlik Kabin Özellikleri.......................................................... 183

VI. ADLİ GENETİK LABORATUVARI İŞ AKIŞINDA MEYDANA GELEBİLECEK

OLASI SENARYOLAR.................................................................................187

A. Senaryo 1: Biyogüvenlik Seviyesine Uygun Laboratuvar Kurulumu ....... 188

1. Senaryo-1 'e Göre Alınması Gereken Tedbirler ............................... 191

B . Senaryo-2: İş Akışında Biyolojik Bulaş .................................................... 195

1. Senaryo-2’ye Göre Alınması Gereken Tedbirler .............................. 197

C. Senaryo 3: Çalışma Alanında Biyolojik Ajan Varlığı................................. 199

1. Senaryo-3’ye Göre Alınması Gereken Tedbirler .............................. 200


DÖRDÜNCÜ BÖLÜM

BİYORİSK


I. ADLİ GENETİK LABORATUVARINDA BULUNABİLECEK RİSK ETMENLERİ ......206

A. Biyolojik Risk Etmenleri .......................................................................... 206

B. Fiziksel Risk Etmenleri ............................................................................ 207

C. Kimyasal Risk Etmenleri.......................................................................... 208

D. Ergonomik Risk Etmenleri....................................................................... 209

E. Psikososyal Risk Etmenleri...................................................................... 209

II. YÖNETMELİK İNCELEMELERİ ....................................................................210

A. Biyolojik Etkenlere Maruziyet Risklerinin Önlenmesi Hakkında

Yönetmelik.............................................................................................. 210

B. Risk Düzeyi ve Risklerin Belirlenmesi...................................................... 211

C. Risklerin Belirlenmesi ve Değerlendirilmesi ........................................... 211

D. İşverenlerin Yükümlülükleri.................................................................... 212

E. Risklerin Azaltılması................................................................................ 212

F. Bakanlığın Bilgilendirilmesi..................................................................... 213

G. Hijyen ve Kişisel Korunma ...................................................................... 214

H. Çalışanların Eğitimi ve Bilgilendirilmesi .................................................. 215


İçindekiler 15

İ. Özel Durumlarda Çalışanın Bilgilendirilmesi ........................................... 215

J. Biyolojik Etkenlere Maruz Kalan Çalışanların Listesi............................... 216

K. Çalışanların Görüşlerinin Alınması ve Katılımının Sağlanması ................ 217

L. Bakanlığa Bildirim ................................................................................... 217

M. Sağlık Gözetimi ....................................................................................... 218

N. Tanı Laboratuvarları Dışında Kalan İnsan Sağlığı ve Veterinerlikle

İlgili Hizmetler......................................................................................... 219

III. RİSK DEĞERLENDİRME ÇALIŞMASI ........................................................... 220

A. Adli Genetik Laboratuvarları Risk Değerlendirme Çalışması................... 223


BEŞİNCİ BÖLÜM


ALTERNATİF BİR DEZENFEKSİYON .................................................................. 237

KAYNAKLAR................................................................................................... 239

Yorum Yap

Lütfen yorum yazmak için oturum açın ya da kayıt olun.