Soruşturma Evresinde Şüphelinin İfadesinin Alınması

Yayınevi: Seçkin Yayınları
Yazar: Timur DEMİRBAŞ
ISBN: 9789750291326
495,00 TL 550,00 TL

Adet

 
   0 yorum  |  Yorum Yap
Kitap Künyesi
Yazar Timur DEMİRBAŞ
Baskı Tarihi 2024/02
Baskı Sayısı 7
Boyut 16x24 cm (Standart Kitap Boyu)
Cilt Karton kapak
Sayfa Sayısı 440

Soruşturma Evresinde Şüphelinin İfadesinin Alınması
Prof. Dr. Timur DEMİRBAŞ

Kitabın 2018 yılında 5.baskısından itibaren geçen yaklaşık dört yıllık süreçte ceza adalet sistemine ilişkin kanunlarda ve özellikle CMK'da önemli değişiklikler yapılmıştır. Bu değişiklikler ceza adalet sistemini kökten değiştirmektedir. Kitabın bu basısına, mevzuatta yapılan değişiklikler ile bazı yeni monografik çalışmalar, AİHM, Anayasa Mahkemesi ve Yargıtay kararları eklenmiştir.

Kitap üç kısımdan oluşmaktadır: ilk kısımda, soruşturma evresi, şüpheli ve ifade alma kavramları ile ifade almanın tarihi gelişimi, şüphelinin delil fonksiyonu ve şüphelinin ifadesinin alınmasındaki esasları; ikinci kısımda, şüphelinin ifadesinin alınması, ifade alma psikolojisi ve ifade alma teknik ve taktiği; üçüncü kısımda ise, ifade alma kurallarına aykırılık halinde, alınan ifadelerin hukuki değerini, yani delil yasakları incelenmektedir.

Konu Başlıkları
Soruşturma Evresi, Şüpheli ve İfade Alma Kavramları ile İfade Almanın Tarihi Gelişimi
Şüphelinin Delil Fonksiyonu ve Şüphelinin İfadesinin Alınmasındaki Esaslar
Şüphelinin İfadesinin Alınması – İfade Psikolojisi – İfade Alma Teknik ve Taktiği – İfadenin Değerlendirilmesi
Delil Yasakları (İfade Alma Kurallarına Aykırılık Halinde Alınan İfadelerin Hukuki Değeri)
İçindekiler
6. Baskıya Önsöz  7
5. Baskıya Önsöz  9
4. Baskıya Önsöz  11
3. Baskıya Önsöz  13
Önsöz  15
Kısaltmalar  27
Giriş  31
BİRİNCİ KISIM
SORUŞTURMA EVRESİ, ŞÜPHELİ VE İFADE ALMA KAVRAMLARI İLE İFADE ALMANIN TARİHİ GELİŞİMİ – ŞÜPHELİNİN DELİL FONKSİYONU VE ŞÜPHELİNİN İFADESİNİN ALINMASINDAKİ ESASLAR
1. Bölüm
SORUŞTURMA EVRESİ, ŞÜPHELİ VE İFADE ALMA KAVRAMLARI İLE
İFADE ALMANIN TARİHİ GELİŞİMİ
I. SORUŞTURMA EVRESİ KAVRAMI  35
A. Genel Olarak  35
B. Soruşturma Evresinin Önemi  37
C. Soruşturma Evresinin Yürütülmesi  37
1. Genel Olarak  37
2. Soruşturma Evresinin Görevi  39
3. Soruşturma Evresinin Özellikleri  39
a. Yazılılık  39
b. Gizlilik  40
c. Dağınıklılık  41
II. ŞÜPHELİ KAVRAMI  41
A. Genel Olarak  41
B. Zanlı  44
C. Şüpheli  46
D. Şüpheliliğin Şartları  47
1. Şüphe  47
2. Ceza Soruşturması  49
E. Şüphelilik Sıfatının Kazanıldığı ve Sona Erdiği An  52
1. Şüpheliliğin Gerçekleştiği An  52
a. Subjektif Teori  52
b. Objektif Teori  53
c. Karma Teori  53
d. Değerlendirme  54
2. Şüpheliliğin Sona Erdiği An  55
III. İFADE ALMA KAVRAMI VE ÇEŞİTLERİ  56
A. İfade Alma Kavramı  56
B. İfade Alma Kapsamına Girmeyen Durumlar  57
1. Tanık Açıklamaları  57
2. Kendiliğinden Yapılan (İradî) Açıklamalar  59
3. Bilgi Toplama Aşamasında Alınan Açıklamalar (Önsorgu)  60
C. İfade Almanın Çeşitleri  63
1. Kişisel Bakımdan  63
a. Kollukta İfade Alma  63
b. Savcılıkta İfade Alma  66
c. Hâkimin Sorguya Çekmesi  67
d. Soruşturmacının İfade Alması  68
2. Fonksiyonel Bakımdan  70
a. Araştırma İfadesi  70
b. Doğrulatma İfadesi  70
IV. İFADE ALMANIN TARİHİ GELİŞİMİ  71
A. Genel Olarak  71
B. Batı’da  72
1. Eski Yunan ve Roma’da  72
2. Cermenlerde  74
3. Müşterek Hukukta  74
4. Yeni Zamanlar Hukukunda  77
C. Türk Hukuk Tarihinde  81
2. Bölüm
ŞÜPHELİNİN HUKUKÎ DURUMU, DELİL FONKSİYONU VE
ŞÜPHELİNİN İFADESİNİN ALINMASINDA
UYULMASI GEREKLİ ESASLAR
I. ŞÜPHELİNİN HUKUKÎ DURUMU  85
A. Genel Olarak  85
B. Şüphelinin “Soruşturma Konusu” ve “Muhakeme Sujesi” Şeklinde İkili Konumu  87
II. ŞÜPHELİNİN DELİL FONKSİYONU  89
A. Genel Olarak  89
B. Şüpheli–Sanık Beyanı  91
C. Şüphelinin–Sanığın Delil Fonksiyonunun Sınırlanması  93
III. ŞÜPHELİNİN İFADESİNİN ALINMASINDA UYULMASI GEREKLİ ESASLAR  94
A. Genel Olarak  94
B. İlkeler  95
1. Hukuk Devleti İlkesi  95
2. Susma Hakkı İlkesi  98
3. İnsan Onurunun Dokunulmazlığı İlkesi  99
4. İşkence Yasağı İlkesi  101
5. Dürüst İşlem İlkesi  103
6. Meramını Anlatabilme İlkesi  104
7. Suçsuzluk Karinesi İlkesi  106
8. Özel Hayatın Gizliliği İlkesi  109
İKİNCİ KISIM
ŞÜPHELİNİN İFADESİNİN ALINMASI – İFADE PSİKOLOJİSİ –
İFADE ALMA TEKNİK VE TAKTİĞİ – İFADENİN DEĞERLENDİRİLMESİ
1. Bölüm
ŞÜPHELİNİN İFADESİNİN ALINMASI
I. İFADE ALMANIN AMACI VE FONKSİYONU  115
A. İfade Almanın Amacı  115
B. İfade Almanın Fonksiyonu  116
II. İFADE ALMANIN ŞEKLİ  117
A. Sözlü İfade Alma  117
B. Yazılı İfade Alma  117
III. İFADE ALMANIN ŞARTLARI  119
A. İfade Alanın Yetkili Olması  119
B. Şüphelinin Cezalandırılabilir ve Koğuşturulabilir Olması  120
C. Şühelinin İfade Verebilme Yeteneğine Sahip Olması  122
IV. İFADE ALMADA HAZIR BULUNMA HAKKI OLANLAR  126
V. İFADE ALMANIN HAZIRLANMASI  127
A. Dosyanın Hazırlanması  127
B. Şüphelinin Daveti  128
1. Genel Olarak  128
2. Zorla Getirme  129
C. İfade Almanın Yeri ve Zamanı  130
VI. İFADE ALMANIN YÜRÜYÜŞÜ  132
A. Genel Olarak  132
B. Kişiliğe İlişkin İfade Alma  132
1. Kimliğe İlişkin İfade Alma  133
2. Kişisel İlişkilere İlişkin İfade Alma  138
C. Şüpheliye Haklarının Öğretilmesi  141
1. Genel Olarak  141
2. Öğretme Görevi Olanlar  144
3. Öğretme Görevinin Kapsamı  145
a. İsnad Edilen Fiilin Bildirilmesi  145
b. Susma Hakkı  149
aa. Genel Olarak  149
bb. Şekli ve Zamanı  157
c. Müdafiden Yararlanma Hakkı  159
aa. Genel Olarak  159
bb. Müdafiin Tayini  170
aaa. Şüphelinin Müdafi Tayini  170
bbb. Baronun Müdafi Tayini  170
ccc. Müdafiin Tayininde Usul  182
ddd. Müdafi Sayısı  184
cc. Müdafiin Yetkileri  184
aaa. Şüpheli ile Görüşme ve Hukukî Yardımda Bulunma Yetkisi  186
bbb. Şüphelinin İfadesi Alınırken Hazır Bulunma Yetkisi  193
ccc. Dosyayı İnceleme Yetkisi  197
aaaa. Genel Olarak  197
bbbb. Dosyayı İnceleme Yetkisinin Sınırlanması  198
cccc. AİHM Kararları Işığında Dosyayı İnceleme Yetkisinin Sınırlanması  206
1. 30.3.1989 tarihli Lamy/Belçika Kararı  207
2. 18.03.1997 tarihli Foucher/Fransa Kararı  208
3. 16.02.2000 tarihli Rowe ve Davis/Birleşik Krallık Kararı  208
4. 13.2.2001 tarihli Garcia Alva/Almanya Kararı  209
5. 13.2.2001 tarihli Lietzow/Almanya Kararı  209
6. 13.2.2001 tarihli Schöps/Almanya Kararı  210
7. 12.5.2005 tarihli Öcalan/Türkiye Kararı  211
8. 9.7.2009 tarihli Mooren/Almanya Kararı  212
dddd. CMK n.153/2’nin AİHM Kararları Işığında Değerlendirilmesi  213
eeee. Bizzat Sanığa Dosya İnceleme Hakkının Tanınması  214
dd. Müdafiin Ücreti  215
d. Yakınlarından İstediğine Yakalandığının Haber Verilmesi Hakkı  218
e. Delillerin Ortaya Konulmasını Talep Hakkı  219
D. Esasa İlişkin İfade Alma  220
E. Teşhis, Yüzleştirme ve Yer Gösterme  222
1. Teşhis (Tanıma)  222
a. Sıraya Dizme Usulü ile Teşhis  222
b. Resimden Teşhis  225
2. Yüzleştirme  226
3. Yer Gösterme  228
F. Şüphelinin İfadesinin Sabitleştirilmesi  230
1. Genel Olarak  230
2. Sabitleştirmenin Çeşitleri  230
a. Tutanağa Geçirme  230
b. Banda Almalar ve Benzeri Kayıtlar  234
aa. Bant Kaydı, İfadenin Sabitleştirilmesi Yönünden Elverişli Bir Araç mıdır?  235
bb. Bant, Delil Olarak Kullanılabilir mi?  236
cc. Kanuna Aykırı Olarak Oluşturulan Bant Kayıtları  238
3. Eksik Kaynaklar ve Onlarla Mücadele  240
4. İyi Bir Tutanak Nasıl Olmalıdır  241
5. Tutanakların Yetersizliğinin Nedenleri  241
2. Bölüm
İFADE PSİKOLOJİSİ
I. GENEL OLARAK  245
II. İFADE ALMANIN PSİKOLOJİSİ  246
A. İfade Alanın Kişiliği ve Durumu  247
1. İş Durumu  247
2. Eğitim Durumu  248
3. İfade Alanın Kişiliği  248
B. Şüphelinin Kişiliği ve Durumu  251
C. Başarılı Bir İfade Almanın Esasları  253
III. İFADE ALMANIN ŞARTLARI VE YANLIŞ KAYNAKLARI  254
A. Algılama  254
B. Hafıza ve Hatırlama  257
C. Tekrar Verme  258
IV. YALAN VE İTİRAF PSİKOLOJİSİ  260
A. Yalan  260
1. Şüpheli Yalanı  261
2. Tanığın Yalanı  262
3. Yalanın Nedenleri  263
B. İtiraf  263
1. İtiraf Şekilleri  265
a. Mantıklı İtiraf  265
b. Duygulu İtiraf  266
c. Psikopatolojik Şartlı İtiraf  266
2. İtiraf Saikleri ve İtirafa Hazır Olmanın Belirtileri  266
a. İtiraf Saikleri  266
b. İtirafa Hazır Olmanın Belirtileri  267
3. Gerçek Dışı İtiraf  268
4. İtirafın Geri Alınması  269
3. Bölüm
İFADE ALMA TEKNİK VE TAKTİĞİ
I. GENEL OLARAK  271
II. GENEL İFADE ALMA KURALLARI  273
A. Hazırlık Çalışmaları  273
1. Dosyanın Çalışılması  273
2. Hukuk Bilgisi  274
3. Şüphelinin Kişiliğinin Öğrenilmesi  274
B. İfade Alma Zamanının Seçimi  276
C. İfade Alma Yerinin Seçimi  276
D. İfade Alanın Davranışı ve Rahatsız Edici Hususların Bulunmaması  279
E. Şüphelinin İfade Vermedeki Davranışı ve İfade Alanın Tepkileri  282
F. Soru Sorma Teknik ve Taktiği  284
1. Soru Sorma Tekniği  284
2. Soru Sorma Taktiği  288
G. İfadenin Kontrolü  292
H. Dinlenme Aralarının Düzenlenmesi  295
III. ÖZEL İFADE ALMA KURALLARI  298
A. İtiraf Eden Şüphelinin İfadesinin Alınması  298
1. Genel Olarak  298
2. İkrarın İnkâra Karşı Güvenceye Alınması  302
B. İtiraf Etmeyen Şüphelinin İfadesinin Alınması  303
C. Susan Şüphelinin İfadesinin Alınması  305
1. Tamamen Susan Şüpheli  305
2. Kısmen Susan Şüpheli  306
D. İnkâr Eden Şüphelinin İfadesinin Alınması  306
1. Genel Olarak İnkâr Eden Şüpheli  306
2. Kısmen İnkâr Eden Şüpheli  309
IV. ÇOCUKLARIN, GENÇLERİN, KADINLARIN VE YAŞLILARIN İFADESİNİN ALINMASI  309
A. Çocukların İfadesinin Alınması  309
1. Şüpheli Çocukların  309
2. Mağdur Çocukların  314
3. Adli Görüşme Odaları  316
B. Gençlerin İfadesinin Alınması  319
C. Kadınların İfadesinin Alınması  320
D. Yaşlıların İfadesinin Alınması  321
E. Yabancıların İfadesinin Alınması  321
4. Bölüm
İFADENİN DEĞERLENDİRİLMESİ
I. GENEL OLARAK  325
II. DEĞERLENDİRME  330
III. DEĞERLENDİRME KRİTERLERİ  331
A. Genel Olarak  331
B. Gerçek ve Yalan İfade Belirtileri  333
1. Gerçek İfade Belirtileri  333
2. Yalan İfade Belirtileri  334
C. İfade Davranışı  335
ÜÇÜNCÜ KISIM
DELİL YASAKLARI (İFADE ALMA KURALLARINA AYKIRILIK HALİNDE ALINAN İFADELERİN HUKUKİ DEĞERİ)
I. DELİL YASAKLARI KAVRAMI, GÖREVİ VE SONUCU  337
A. Delil Yasakları Kavramı  337
B. Delil Yasaklarının Görevi  340
C. Delil Yasaklarının Sonucu  341
II. DELİL YASAKLARI DURUMLARI  344
A. Genel Olarak  344
B. Şüpheli ve Sanığa Haklarının Öğretilmemesi (Aydınlatma Yükümlülüğünün İhlâli)  344
1. Genel Olarak  344
2. Bizdeki Durum  349
C. Yasak İfade Alma Yöntemlerinin Kullanılması  352
1. Genel Olarak  352
2. Yasak İfade Alma Uygulamaları  355
a. Şüpheli ve Sanığı Açık Olmayan Şeyler İçerisinde Suçlamada Bırakma Yasağı  355
b. Şüpheli ve Sanığın İfadelerini Görmemezlikten Gelme Yasağı  356
c. Şüpheli ve Sanığın Bedeni Üzerindeki Şiddet veya Acı Doğuran Etkilerde Bulunma Yasağı  356
d. Bazı Maddelerin Verilmesi Yasağı  356
e. Şüpheli ve Sanığın Ruhu Üzerinde Kuvvetli Etkilerde Bulunma Yasağı  357
f. Telkinde Bulunma Yasağı  358
g. Hipnoz Yasağı  358
h. Karanlık, Şüpheli veya Yanıltıcı Soruların Sorulması Yasağı  359
ı. Aldatma Yasağı  359
i. Tehdit Yasağı  359
k. Vaatte Bulunma Yasağı  360
l. Şüpheli ve Sanığın Bedenî veya Ruhî Mevcut İstisnaî Durumlarından Faydalanma Yasağı  360
m. İfade Almayı Doğrudan Doğruya Takip Eden Yasaklar  361
n. İfade Alma Hükümlerini Dolanma Yasakları  361
o. Bazı Araçların Uygulanması Yasağı  361
3. CMK 148’de Belirtilen Yasak İfade Alma ve Sorgu Usulleri  362
a. Uygulama Alanı  362
aa. Yöneldiği Kişiler  362
aaa. Genel Olarak  362
bbb. Özel Kişiler Tarafından Elde Edilen Hukuka Aykırı Deliller  364
bb. İlli Bağlantı  368
b. İfade Almada Geçerlilik  369
c. Yasak İfade Alma Yöntemleri  370
aa. Kötü Davranma  371
bb. İşkence  372
cc. İlaç Verme  374
dd. Yorma  376
ee. Aldatma  378
ff. Cebir  381
gg. Tehditte Bulunma  382
hh. Bazı Araçlar Uygulama  382
ıı. Kanuna Aykırı Bir Yarar Vaat Etme  384
ii. Diğer Yasak Yöntemler  385
kk. Kollukta Alınan İfadede Müdafiin Hazır Bulunmaması  386
ll. Şüphelinin Aynı Olayla İlgili Olarak Kolluk Tarafından Yeniden İfadesinin Alınması  387
d. Şüpheli ve Sanığın Rızasının Dikkate Alınmaması  387
D. Değerlendirme Yasakları  389
1. Genel Olarak  389
2. CMK m. 217/2’de Düzenlenen Mutlak Değerlendirme Yasağı  389
3. Delil Yasaklarının Uzak Etkisi  392
a. Genel Olarak  392
b. Bizdeki Durum  398
aa. CMUK’da  398
bb. CMK’da  400
Yararlanılan Kaynaklar  403
Kavramlar Dizini  419

Yorum Yap

Lütfen yorum yazmak için oturum açın ya da kayıt olun.
İlgili Yayınlar