Ceza Muhakemesinde Yargılamanın Yenilenmesi

Yayınevi: Adalet Yayınları
Yazar: Dilaver NİŞANCI
ISBN: 9786257595711
207,00 TL 230,00 TL

Adet

 
   0 yorum  |  Yorum Yap
Kitap Künyesi
Yazar Dilaver NİŞANCI
Baskı Tarihi 2021/07
Baskı Sayısı 2
Boyut 16x24 cm (Standart Kitap Boyu)
Cilt Karton kapak
Sayfa Sayısı 276

Ceza Muhakemesi Kanunu’nun 311-323’üncü maddeleri arasında düzenlenmiş olan “yargılamanın yenilenmesi” kurumu, oldukça eski bir kökene sahip olmasına karşın; sınırlı kullanımı nedeniyle çok da bilinmeyen ve belki de bu yüzden Türk Hukuk literatüründe üzerinde çok da fazla eser üretilmeyen bir kurum. Nitekim rahmetli Eralp Özgen hocamızın 1968 yılında yazdığı “Ceza Muhakemesinin Yenilenmesi” başlıklı doçentlik çalışması ve yine ebediyete irtihal etmiş çok değerli hocalarımız Ayhan Önder, Faruk Erem ve Nurullah Kunter’in makale çalışmaları dışında ceza usul hukuku kitaplarında kısıtlı sayfalarla geçiştirilen bir konu.

Öte yandan son yıllarda toplumun bütünü tarafından takip edilen ve toplumsal hafızalara kazınan davalarda, tartışmaya açılan, üzerinde yazılar yazılan bu kurumun, ülkemiz dâhilinde son dönemlerde yaşanan gelişmeler nedeniyle; kesin hükmü yok eden, yargılama sürecini sıfırdan başlatan ve sürecin içerisinde olan kişilerin mahkûmiyet döngüsünü tersine çevirebilen yapısı göz önünde bulundurulduğunda, hukuk camiamızda sıklıkla gündemde yer alacağı kuşkusuzdur. Bu nedenle de özellikle son dönemlerde bu konuya ilişkin eserlerde de artış olduğu gözlemlenmektedir.

İlk baskısı 2018 yılında yapılan eserimizin bu baskısında; çalışmamız ve bu konuya ilişkin eserlerin tamamı bir kez daha gözden geçirilmiş ve yeni yargı kararları da eklenmek suretiyle kitabımız bütünüyle yenilenmiştir.

İKİNCİ BASKIYA ÖN SÖZ.................................................................................................VII

ÖN SÖZ........................................................................................................................... IX

İÇİNDEKİLER ................................................................................................................... XI

KISALTMALAR..............................................................................................................XVII

GİRİŞ ......................................................................................................................... 1


BİRİNCİ BÖLÜM


YARGILAMANIN YENİLENMESİ KURUMUNUN ESASLARI


A. TERİM, TANIM, HUKUKİ NİTELİK .............................................................................. 7

1. Terim................................................................................................................. 7

2. Tanım ................................................................................................................ 8

3. Hukuki Nitelik.................................................................................................. 11

B. YARGILAMANIN YENİLENMESİ KURUMUNA DUYULAN İHTİYAÇ ........................... 13

1. Ceza Muhakemesinin Amacı........................................................................... 13

2. Kesin Hüküm................................................................................................... 16

3. Adli Hata ......................................................................................................... 21

4. Kesin Hüküm ve Adli Hatanın Giderilmesi....................................................... 23

C. YARGILAMANIN YENİLENMESİ KURUMUNUN BENZER KURUMLARLA

KARŞILAŞTIRILMASI................................................................................................ 25

1. Kanun Yolları İle Karşılaştırılması .................................................................... 25

a. Olağan Kanun Yolları İle Karşılaştırılması................................................. 25

(1) İtiraz.................................................................................................. 26

(2) İstinaf................................................................................................ 27

(3) Temyiz............................................................................................... 28

b. Olağanüstü Kanun Yolları İle Karşılaştırılması.......................................... 28

(1) Cumhuriyet Başsavcısının İtiraz Yetkisi ............................................ 29

(2) Kanun Yararına Bozma..................................................................... 31

2. Af İle Karşılaştırılması...................................................................................... 33

D. YARGILAMANIN YENİLENMESİNİN KONUSU.......................................................... 35

1. Hüküm ............................................................................................................ 35

a. Hüküm Kavramı ....................................................................................... 35


XII İçindekiler

b. Hüküm Türleri .......................................................................................... 37

(1) Beraat ............................................................................................... 42

(2) Ceza Verilmesine Yer Olmadığı ......................................................... 42

(3) Mahkûmiyet...................................................................................... 43

(4) Güvenlik Tedbirine Hükmetme......................................................... 44

(5) Davanın Reddi................................................................................... 44

(6) Davanın Düşmesi .............................................................................. 45

c. Adli Yargı Dışındaki Bir Yargı Merciine Yönelik Görevsizlik ...................... 45

2. Hükmün Kesinleşmiş Olması ........................................................................... 46

a. Şekli Kesinlik............................................................................................. 46

b. Maddi Kesinlik.......................................................................................... 47

E. YARGILAMANIN YENİLENMESİNE ENGEL OLMAYAN HALLER ................................ 47

1. Af ................................................................................................................. 47

a. Genel Af ................................................................................................... 49

b. Özel Af...................................................................................................... 51

2. Zamanaşımı..................................................................................................... 52

a. Dava Zamanaşımı..................................................................................... 53

b. Ceza Zamanaşımı ..................................................................................... 54

3. Hapis Cezasının Ertelenmesi ........................................................................... 59

4. Hükmün İnfaz Edilmiş Olması ......................................................................... 60

5. Mahkûmun Ölümü.......................................................................................... 61


İKİNCİ BÖLÜM


YARGILAMANIN YENİLENMESİ NEDENLERİ


A. GENEL OLARAK....................................................................................................... 63

B. YENİLEME NEDENLERİNİN SINIFLANDIRILMASI ..................................................... 64

1. Aleyhe Yenilemeyi Kabul Etmeyenler ............................................................. 64

2. Aleyhe Yenilemeyi Kabul Edenler ................................................................... 65

a. Aleyhe Yenilemeyi Geniş Anlamda Kabul Edenler ................................... 65

b. Aleyhe Yenilemeyi Dar Anlamda Kabul Edenler....................................... 66

C. CEZA MUHAKEMESİ KANUNU’NDA YARGILAMANIN YENİLENMESİ NEDENLERİ......... 67

1. Hem Lehe Hem Aleyhe Yenileme Nedenleri ................................................... 68

a. Sahte Belge .............................................................................................. 69

(1) Sahteliği Anlaşılan Belge ................................................................... 70


İçindekiler


XIII

(2) Belgenin Duruşmada Kullanılmış Olması .......................................... 74

(3) Belgenin Hükme Etkili Olması........................................................... 76

(4) Belgenin Sahteliğinin Anlaşılması ..................................................... 77

b. Hâkimin Görev Suçu İşlemesi................................................................... 78

(1) Hâkim................................................................................................ 86

(2) Hâkimin Hükme Katılması................................................................. 88

(3) Hâkimin Görev Suçu ......................................................................... 89

(4) Suçun Hükme Etkisi .......................................................................... 91

(5) Hükümlünün Etkisi............................................................................ 92

2. Yalnızca Hükümlü Lehine Yenileme Nedenleri................................................ 97

a. Gerçek Dışı Tanıklık veya Bilirkişilik.......................................................... 98

(1) Tanık ................................................................................................. 98

(2) Bilirkişi ............................................................................................ 100

(3) Gerçek Dışı Tanıklık veya Bilirkişilik ................................................ 106

(4) Kast veya İhmal............................................................................... 113

(5) Hükmün Etkilenmesi....................................................................... 115

(6) Tanıklık ve Raporun Hükümlünün Aleyhine Olması........................ 116

b. Kaldırılmış Hukuk Mahkemesi Hükmü ................................................... 117

(1) Ceza Mahkemesi Hükmünün Hukuk Mahkemesi Hükmüne

Dayanması ...................................................................................... 117

(2) Hukuk Mahkemesi Hükmünün Kesin Hükümle Ortadan Kalkması...... 119

(3) Diğer Mahkeme Hükümleri ............................................................ 120

c. Yeni Olay veya Delil................................................................................ 121

(1) “Yeni” Kavramı................................................................................ 123

(2) Olay ve Delil.................................................................................... 126

(3) Yeni Olay ya da Delillerin Önemli Olması........................................ 131

d. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesinin İhlal Kararı ................................... 135

(1) AİHS’in İhlali Nedeniyle Yargılamanın Yenilenmesi İçin Gerekli

Koşullar ........................................................................................... 147

(a) AİHM’in Esasa İlişkin Olarak Verdiği Kesinleşmiş Bir

Kararının Bulunması ................................................................ 147

(b) Verilen Ceza Hükmünün AİHS ya da Eki Protokollerin İhlali

Suretiyle Verildiğinin AİHM Kararıyla Tespit Edilmiş Olması...... 148

(c) İhlalin Kesinleşmiş Bir Mahkeme Kararından İleri Gelmesi...... 148

(d) Mahkûmiyet Hükmünün İhlale Yönelik Aykırılığa

Dayanması ............................................................................... 150


XIV İçindekiler

(e) İhlalin Tamir Edilebilir Olması .................................................. 152

(f) Yargılamanın Yenilenmesi Talebinin Süresi İçinde İleri

Sürülmesi ................................................................................. 154

e. Anayasa Mahkemesine Bireysel Başvuru Sonunda Verilen İhlal

Kararı ..................................................................................................... 155

3. Yalnızca Hükümlü Aleyhine Yenileme Nedeni: Beraat Sonrası İkrar ............ 164

a. Beraat .................................................................................................... 164

b. İkrar........................................................................................................ 165

4. Hukuksal Hata Nedeni ile Yargılamanın Yenilenmesi.................................... 169

D. YARGILAMANIN YENİLENMESİNİN KABUL EDİLMEYECEĞİ HAL .......................... 176


ÜÇÜNCÜ BÖLÜM


YARGILAMANIN YENİLENMESİ MUHAKEMESİ


A. GENEL HÜKÜMLERİN UYGULANMASI .................................................................. 181

B. TALEP ................................................................................................................... 181

1. Yargılamanın Yenilenmesi İsteminde Bulunabilecekler ................................ 182

a. Yaşayan Kişi İçin İstemde Bulunabilecekler ........................................... 182

(1) Hükümlü ......................................................................................... 182

(2) Müdafi ............................................................................................ 183

(3) Yasal Temsilci ve Eş......................................................................... 185

(4) Katılan............................................................................................. 186

(5) Cumhuriyet Savcısı.......................................................................... 186

(6) Gaiplik............................................................................................. 187

b. Ölmüş Olan Hükümlü Lehine İstemde Bulunabilecekler........................ 187

(1) Ölenin Eşi ........................................................................................ 188

(2) Ölenin Üstsoyu ve Altsoyu .............................................................. 189

(3) Ölenin Kardeşleri ............................................................................ 189

(4) Adalet Bakanı.................................................................................. 189

2. Talebin Şekil Şartları...................................................................................... 191

3. Talebin İçeriği................................................................................................ 192

4. Talebin Süresi................................................................................................ 192

5. Talebin Etkisi ................................................................................................. 194

6. Talebin Geri Alınması .................................................................................... 195

7. Talepten Feragat........................................................................................... 196

C. YETKİLİ MAHKEME ............................................................................................... 196


İçindekiler


XV

D. TALEBİN İNCELENMESİ......................................................................................... 203

1. Şekli (Usuli) İnceleme.................................................................................... 204

2. Esasa İlişkin İnceleme.................................................................................... 208

a. Delillerin Toplanması ............................................................................. 210

b. Esas Hakkında Karar Verilmesi............................................................... 211

(1) Yenileme Talebinin Esassız Olması Nedeniyle Reddi Kararı............ 212

(2) Yenileme Talebinin Kabulü Kararı................................................... 212

E. YARGILAMANIN YENİLENMESİ KARARININ ETKİLERİ ........................................... 213

1. Eski Hükme Etkisi .......................................................................................... 213

2. İnfaza Etkisi ................................................................................................... 214

F. YARGILAMA VE HÜKÜM....................................................................................... 215

1. Kısa Yargılama............................................................................................... 216

a. Ölü Mahkûm Lehine Yargılamanın Yenilenmesi .................................... 219

b. Yaşayan Hükümlü İçin Yargılamanın Yenilenmesi.................................. 221

2. Olağan Muhakeme ....................................................................................... 223

3. Yeni Hüküm................................................................................................... 225

a. İlk Hükmün Onaylanması ....................................................................... 225

b. İlk Hükmün İptali ile Yeni Hüküm Verilmesi........................................... 227

c. Aleyhe Bozma Yasağı ............................................................................. 228

d. Yeni Hükmün Etkisi ................................................................................ 234

4. Yeni Hükmün Sonuçları................................................................................. 235

a. Yargılama Giderleri ................................................................................ 237

b. İptal Kararının Gazete ile İlanı................................................................ 237

c. Kanun Yolları.......................................................................................... 240

d. Haksız Mahkûmiyette Tazminat ............................................................ 241

G. YARGILAMANIN YENİLENMESİ YOLUNA YENİDEN BAŞVURMA ........................... 245

SONUÇ .................................................................................................................. 247

KAYNAKÇA ............................................................................................................ 261

ÖZGEÇMİŞ............................................................................................................. 273

Yorum Yap

Lütfen yorum yazmak için oturum açın ya da kayıt olun.