| Kitap Künyesi | |
| Yazar | Mustafa Tarık ŞENTUNA |
| Baskı Tarihi | 2022/01 |
| Baskı Sayısı | 2 |
| Boyut | 16x24 cm (Standart Kitap Boyu) |
| Cilt | Karton kapak |
| Sayfa Sayısı | 835 |
Anayasa Mahkemesi, İnsan Hakları Avrupa Mahkemesi ve Yargıtay Kararlarında İnsan Hakları İle İlgili
Ceza Yargıcının, Cumhuriyet Savcısının ve Ceza Avukatının Başvuru Rehberi
Mustafa Tarık ŞENTUNA
Kitabımızın ilk baskısı sonrasında, normatif düzenlemelerde değişiklikler yapılmış, gerek Anayasa Mahkemesi, gerekse İnsan Hakları Avrupa Mahkemesi’nin içtihatlarına yenileri eklenmiş, neticeten güncel gelişmeler ışığında, kitabımızı yenilemek gerekliliği doğmuştur. Kitabımız, özellikle hukuk uygulayıcıları için başvuru rehberi şeklinde hazırlanmış olup, kuramsal açıklamalara girilmeksizin, özellikle insan hakları konusundaki yargı kararlarına yer verilmiştir. Özellikle Anayasa Mahkemesi ve İnsan Hakları Avrupa Mahkemesi kararlarının bir bölümüne özet olarak yer verilirken, gerekli olduğu durumlarda, özellikle somut olayın daha iyi anlaşılması, Mahkemelerin yaklaşımını, olayın arka planını ve sürecin gelişimini anlayabilmek yönüden içtihadın tümü kitaba alınmıştır. AYM ve İHAM kararlarında, bilindiği üzere, atıf kolaylığı da sağlamak için paragraf numaraları yer aldığından, Kitabımızda bu hususa da özen gösterilmiştir. Uygulamacı olarak, yıllardan beri süregelen meslek yaşamımızdaki amacımız, Kitabımızda da somutlaştığı üzere, özellikle ceza soruşturma ve kovuşturmalarında yer alan aktörlerin, önlerine gelen uyuşmazlığa, Ceza ve Muhakeme yasaları yanında, insan haklarına ilişkin belge ve kararlar ışığında yaklaşmaları yönünde uygulamalarda istikrar kazandırmaktır. Yargının, özgürlüklerin güvencesi olmasının, aynı zamanda cüppe meşruiyetinin de kaynağı olduğu unutulmadan, yargı bağımsızlığı ve tarafsızlığı, yargısal etik ilkelere uygun yargılama pratiğinin oluşması açısından Kitabımızın bu amaçların gerçekleşmesinde yararlı olmasını dilerim.
Yargının İnsan hakları hukukunu temel referans alarak, normatif ve içtihadi düzeyde içselleştirerek uyguladığı, her bir Mahkemenin “Türkiye İnsan Hakları Mahkemesi” vasfında olduğu; hak, adalet ve hukukun üstünlüğünü esas alan bir Yargı ve Yargıç kültürünün oluştuğu, İnsan haklarının ihlal edilmediği zamanlar umuduyla, Kitabımızın yararlı olmasını dilerim.
İÇİNDEKİLER
2. BASKI İÇİN ÖNSÖZ ..........................................................................................................7
ÖNSÖZ................................................................................................................................9
İÇİNDEKİLER .....................................................................................................................13
GİRİŞ ..........................................................................................................................19
1. Bir Tutam Aydınlık Dolu Söz .................................................................................... 19
2. İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi.............................................................................. 26
3. Anayasa ve İnsan Hakları Avrupa Sözleşmesinde Güvence Altına Alınan Hak
Ve Özgürlükleri İçeren Normatif Düzenlemeler ...................................................... 32
4. Türkiye Cumhuriyeti Anayasası (1982 Anayasası) (İlgili Normlar) ........................... 37
BİRİNCİ BÖLÜM
YAŞAM HAKKI KONUSUNDAKİ KARARLAR
1. Yaşam Hakkı, Usuli İhlal........................................................................................... 67
2. Askeri Operasyon. Yaşam Hakkı Etkili Soruşturma .................................................. 69
3. Kadına Şiddet, İHAS 2.m, Yaşam Hakkı .................................................................... 70
4. Tıbbi Sorumluluk. Hastane Hizmetleri. Etkili Soruşturma. Yaşam Hakkı. Yeni
Doğan Bebek ........................................................................................................... 77
5. Yaşam Hakkı. Cezaevinde Yangın. Etkili Soruşturma ............................................... 83
6. Yaşam Hakkı, Şüpheli/doğal olmayan ölüm. Etkili Soruşturma Yükümlülüğü ............ 86
7. Anayasa Mahkemesi Bireysel Başvuru. Yaşam Hakkı. Etkili Soruşturma
Yükümlülüğü............................................................................................................ 87
8. Yaşamı Koruma Yükümlülüğünün İhlali ................................................................... 88
9. Yaşam Hakkı. Etkili Soruşturma Yükümlülüğü ......................................................... 92
10. İHAM Dink Kararı. Yaşam Hakkı. İfade Özgürlüğü.................................................... 95
11. Çocuğun başına isabet eden cisimle ölümü, Yaşam Hakkının Gerektirdiği
Etkili Soruşturma Yürütme Yükümlülüğüne İlişkin ................................................ 134
12. Şüpheli ölüm, tabanca mermisiyle ölü olarak bulunma, Yaşam Hakkı
Kapsamında Etkili Soruşturma Yürütme Yükümlülüğüne İlişkin ............................ 136
13. Kamu görevlilerinin eylemleri ile meydana gelen ölüm olaylarına ilişkin
soruşturma yükümlülüğü ...................................................................................... 137
14. Askerlik Görevi Sırasında İntihar............................................................................ 139
15. Taksirle Ölüme Neden Olma, Etkili Soruşturma yükümlülüğü............................... 141
14 İçindekiler
16. Cezaevinde İntihar................................................................................................. 143
17. Gözaltında Kayıp, Yaşam Hakkı, Etkili Soruşturma Yükümlülüğü........................... 148
18. Tıbbi İhmal, yaşam hakkı, etkili soruşturma yükümlülüğü..................................... 154
19. Doğal Afetlerde yaşam hakkkı ihlali, Etkili soruşturma Yükümlülüğü.................... 157
20. Güvenlik Güçlerinin Silahlı Güç Kullanımı sonucu meydana gelen ölüm, etkili
ceza soruşturması yükümlülüğü ............................................................................ 164
21. Gözaltında ölüm, etkili soruşturma yükümlülüğü, ayrımcılık yasağı...................... 166
İKİNCİ BÖLÜM
İŞKENCE VE KÖTÜ MUAMELE YASAĞI KONUSUNDAKİ KARARLAR
1. Birleşmiş Milletler İşkencenin Belgelenmesi İstanbul Protokolü........................... 185
2. İşkence iddiası........................................................................................................ 187
3. İşkence İddiası, Belge, Bilgi, Kanıt.......................................................................... 187
4. İHAS 3.m. İşkence yasağı, Usul ve Esas Yönünden İhlal. Güvenlik Güçleri
tarafından Orantısız Şiddet kullanımı .................................................................... 191
5. Gözaltında Kötü Muamele, Etkili Soruşturma yükümlülüğü.................................. 196
6. İşkence ve Kötü Muamele Yasağı, HAGB kararı verilmesi, cezasızlık/impunity
olgusu .................................................................................................................... 197
7. İşkence ve Kötü Muamele Yasağı, Toplantı gösteri yürüyüşü sırasında kötü
muamele................................................................................................................ 198
8. İnsan Onuruyla Bağdaşmayan Muamele Yasağı, Kumkapı Geri Gönderme
Merkezi, İdari Gözetim Koşulları............................................................................ 201
9. Kollukta Kötü Muamele Yasağının ihlali ................................................................ 204
10. İşkence Kötü Muamele yasağının ihlali, HAGB kararı verilmesi, Cezasızlık
olgusu, BM İstanbul Protokolü .............................................................................. 206
11. İnsan Onuruyla Bağdaşmayan Muamele Yasağı, Cezaevi Koşulları, Hastalık Hali..... 233
12. İşkence ve Kötü Muamele. Pozitif Usul/Esas Yükümlülüğü. Etkili Soruşturma
ve Cezalandırma. Polisin Zor Kullanma Yetkisi....................................................... 235
13. İşkence Yasağı, Kolluk Zor Kullanma Yetkisi, Sınırları............................................. 249
14. Cezaevinde Kanser Hastası, İnsan Onuruyla Bağdaşmayan Muamele Yasağı........ 257
15. 12 Eylül Dönemi, İşkence İddiası, KYOK kararı....................................................... 260
16. İnsan onuruyla Bağdaşmayan Muamele Yasağı..................................................... 268
17. Askerlik Görevi Sırasında Kötü Muamele, Etkili Soruşturma Yürütme
Yükümlülüğü.......................................................................................................... 271
18. Toplantı gösteri yürüyüşü sırasında basın mensubuna müdahale ........................ 273
19. Kolluk görevlilerinin kuvvet kullanmasına yönelik şikayetin etkili
soruşturulması....................................................................................................... 284
20. Gözaltında kötü muamele yasağının ihlali iddiası.................................................. 290
İçindekiler 15
21. Kolluk görevlilerince gerçekleştirilen kötü muamele iddiasınin etkili
soruşturulması yükümlülüğü ................................................................................. 297
22. Cezaevinde mahremiyete özen göstermeme, kötü muamele yasağının ihlali ...... 307
23. Cinsel saldırı iddiasına ilişkin soruşturmanın etkili yürütülmesi yükümlülüğü ...... 309
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
ÖZGÜRLÜK VE GÜVENLİK HAKKI KONUSUNDAKİ KARARLAR
1. Çocuk Hakkında Tutuklama Tedbiri Koşulları ........................................................ 317
2. Örnek Karar: Suç Sürüklenen Çocuk Tutukluluk Tahliye........................................ 324
3. Tutukluluk İtiraz. Cumhuriyet Savcısı Görüşünün Tebliği. Silah Eşitliği İlkesi ........ 325
4. Tutukluluk İtiraz İncelemeleri. Duruşma /Dosya Üzerinden İnceleme.
Çelişmelilik. Silahların Eşitliği İlkesi. Cumhuriyet Savcısının Görüşünün
Bildirilmesi Gerekliliği ............................................................................................ 327
5. Tutukluluğa ve Masumiyet Karinesine İlişkin ........................................................ 330
6. Kişi Hürriyeti ve Güvenliği, Tutuklulukta Makul Süre, Soruşturma Dosyasına
Erişim..................................................................................................................... 335
7. Tutukluluk Makul Süre, Tutukluluk Devam Kararlarında Gerekçe
Yükümlülüğü.......................................................................................................... 337
8. Tutuklulukta Makul Süre, İlk tutuklama Kararında Gerekçe, Soruşturma
Dosyasına Erişim, Müdafii Yardımından Yararlanma............................................. 339
9. Tutuklama Makul süre........................................................................................... 342
10. Tutuklamaya Yönelik Yakalama Kararına Yapılan İtiraz, Kişi Hürriyeti ve
Güvenliği Hakkı, Süre Aşımı, Kabul Edilemezlik ..................................................... 348
11. Tutukluluk Makul Süre, Kişi Özgürlüğü Güvenliği Hakkı, Anayasa 19. m.,
Yasal Tutukluluk Süresinin Aşılması....................................................................... 352
12. Haksız Tutuklama Tazminat Davası, 10 Yıllık Süre ................................................. 359
13. Haksız Tutuklama. Tazminat Davası. Faiz. Manevi Tazminat Miktar Takdiri.
Aynı Konu Ve Tutuklama Nedenine Dayalı Açılmış Başka Dava Bulunup
Bulunmadığı........................................................................................................... 363
14. Tutukluluğa İtiraz, Duruşma, İHAS 5/4 .................................................................. 364
15. Haksız Tutuklama tazminatı, Miktar ...................................................................... 365
16. Kişi Özgürlüğü ve Güvenliği Hakkı İle İfade ve Basın Özgürlükleri ......................... 366
17. Cezaevi Ziyaretçi Listesinde Değişiklik İstemi ........................................................ 372
18. Tutukluluk Makul Süre, Mahkumiyet Üzerine Tutukluluk, Yargılamada Makul
Süre ....................................................................................................................... 375
19. Tutukluluk Makul Süre, İç Hukuk Yollarının Tüketilmesi Gerekliliği, CMK 141
vd Tazminat Yolu ................................................................................................... 378
20. Tutukluluk İnceleme, CMK 108, AY 19/8, İHAS 5/4 ............................................... 380
21. Terör örgütü üyeliği, Bylock programı................................................................... 381
16 İçindekiler
22. Gözaltı ve tutuklamanın hukukiliği, tutukluluk incelemeleri, salıverme
taleplerine ilişik incelemeler.................................................................................. 397
23. Tutuklama tedbirinin hukukiliği, soruşturma aşaması için kanunda
öngörülen azami tutukluluk süresinin aşılması...................................................... 404
24. Koruma tedbirleri nedeniyle tazminat................................................................... 484
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
ADİL YARGILANMA HAKKI KONUSUNDAKİ KARARLAR
1. Makul Sürede Adil Yargılanma Hakkı..................................................................... 491
2. Yargılamanın Yenilenmesine Karar Verecek Mahkeme......................................... 492
3. Tanık Dinletme, Sorgulama.................................................................................... 492
4. Tutukluluk İtiraz, Duruşma, Gerekçe. Mağdurenin Yaşı, Hata (TCK 30.m.) ........... 498
5. 2918 SY Alkollü Araç Kullanma, Anayasaya Aykırılık. Suç ve Kabahat. Ne Bis
İn İdem................................................................................................................... 501
6. Ceza Davası, Disiplin Soruşturması, Masumiyet Karinesi....................................... 510
7. Gizli Tanık Konusunda İHAM Balta ve Demir / Türkiye Kararı ............................... 512
8. Asliye Ceza Mahkemesinde Cumhuriyet Savcısının Bulunmaması ........................ 513
9. Müdafiisiz Kolluk İfadesi. Tanık Dinletme Talebi. Adil, Hakkaniyete Uygun
Yargılanma Hakkı ................................................................................................... 516
10. Soruşturma Dosyasına Erişimin Kısıtlanması, CMK 153......................................... 519
11. İşkence İle Alınan Beyanlar. Hukuka Aykırı Delile Dayalı Mahkumiyet.
Hakkaniyete Uygun Adil Yargılanma Hakkı ............................................................ 523
12. Mahkeme Kararında Gerekçe................................................................................ 530
13. Masumiyet Karinesi. Beraat Kararı ve Disiplin Soruşturması................................. 533
14. İddianamenin Kabulü, Savunma Hakkı .................................................................. 536
15. Yargıtay Kararlarındaki Farklılık, Adil Yargılanma Hakkı, Hukuk Güvenliği,
İçtihat İstikrarı........................................................................................................ 538
16. İstinabe Suretiyle Dinlenen Tanıkların Sorgulanamadığı İddiası............................ 545
17. Ceza Sorumluluğu TCK 32.m., Rapor Alınması....................................................... 546
18. 6284 SY Koruma Kararı. Aile İçi Şiddet. Gerekçeli Karar Hakkı .............................. 553
19. Hakim Savcı Hakkında Soruşturma ........................................................................ 555
20. TCK 152.m. İptal İstemi. Suç Ceza Politikası........................................................... 561
21. SEGBİS. Duruşmada Hazır Bulunma Hakkı ............................................................. 567
22. AYM Makul Sürede Yargılanma Hakkı. Tutukluluk................................................. 569
23. AYM Trafik Cezasına İtiraz, Tanıkları Sorgulama Hakkı, Yoklukta Dinleme ............ 572
24. AYM Haberleşme Özgürlüğü. Telefon Dinleme. X Muhbir Ajan Provakatör
Tanık Sorgulama Hakkı .......................................................................................... 577
İçindekiler 17
25. Yargıtay Başkanlar Kurulu Kararı. Yargıtay Üyesi Daire Değişikliği ........................ 588
26. Kişilerin Lekelenmeme Hakkı. Kamu Davası İçin Yeterli Delil Zorunluluğu.
İddianamenin İadesi .............................................................................................. 591
27. Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması, Etkili itiraz Yolu.................................... 595
28. Duruşmadan Bağışık Tutulma, Hazır Bulunma Hakkı. CMK 196 ............................ 602
29. Müstehcen Yayın. Hukuka Uygun/Aykırı Delil. Özgürlük ve Güvenlik Dengesi...... 602
30. Cumhuriyet Savcısı. KYOK Kararı. Eksik Soruşturma. Etkili Soruşturma
Yükümlülüğü. İHAS 13.CMK 160,170..................................................................... 604
31. Hakaret Tehdit. KYOK. İtiraz. CMK 160.170.172. İHAS 13.M ................................. 607
32. Gerekçe. AY 141. CMK 230 .................................................................................... 611
33. Başka Suçtan Hükümlü. Duruşmadan Bağışık Tutulma. Duruşmada Hazır
Bulunma Hakkı....................................................................................................... 612
34. İHAM Başvuru Süresi, 6 Aylık Süre, Yargıtay Onama Kararına Erişim.................... 613
35. Anayasa Mahkemesi Bireysel Başvuru Kararının Bağlayıcılığı. Erga Omnes-
Inter Partes Etki ..................................................................................................... 616
36. Adil Yargılanma Hakkı. Makul Süre........................................................................ 618
37. İHAS 6/3-a. Sanık Hakları. İsnat Edilen Suç Hakkında Bilgilendirme ...................... 620
38. AYM Yargılamanın Yenilenmesi İstemi. Silah Eşitliği. Çelişmeli/Sözlü Yargılama...... 620
39. AYM Bireysel Başvuru Süre. Tutukluluk ve Tahliye Halinde Süre. Makul Süre ...... 623
40. Anayasa Mahkemesi’ne Bireysel Başvuru Yolu, Tüketilmesi Gereken Ulusal
Hukuk Yoludur. ...................................................................................................... 625
41. Demokratik Toplum Düzeninde Gerekli Olma. Ölçülülük. Öze Dokunma ............. 626
42. Esaslı İddiaların tartışılmaması, gerekçeli karar hakkı ........................................... 628
43. Uyuşmazlığın esasına yönelik talebin karara bağlanmaması nedeniyle karar
hakkının ihlal edildiği iddiası.................................................................................. 633
44. Makul Sürede Yargılanma hakkı ............................................................................ 635
45. Duruşmada hazır bulunma hakkı, SEGBİS.............................................................. 644
46. Anayasa Mahkemesi Kararlarının Bağlayıcılığı....................................................... 650
BEŞİNCİ BÖLÜM
İFADE ÖZGÜRLÜĞÜ KONUSUNDAKİ KARARLAR
1. İHAM, Cumhuriyet Savcısı Sacit Kayasu Kararı, 12 Eylül darbecileri hakkında
iddianame, İfade Özgürlüğü .................................................................................. 677
2. Hakaret Suçu, kaba hitap, İfade Özgürlüğü ........................................................... 684
3. Atatürk’e Hakaret, İfade Özgürlüğü, KYOK ............................................................ 685
4. İfade Özgürlüğü Basın. İnternet............................................................................. 689
5. Kitapta yer alan ifadeler ve tazminat hakkı ........................................................... 697
18 İçindekiler
6. Yargıya Yönelik Eleştiri, İfade Özgürlüğü ............................................................... 698
7. Yargı Mensubunun Eleştirilmesi, Basın, Kişilik Hakları, Tazminat, İfade Özgürlüğü ..... 703
8. Cezaevinde Slogan Atma Nedeniyle Disiplin Cezası. İfade Özgürlüğü.
Cumhuriyet Savcısı Mütalaasının Tebliği ............................................................... 711
9. Açlık Grevi, Disiplin Cezası ..................................................................................... 727
10. Adil Yargılanma Hakkı. İfade Özgürlüğü................................................................. 733
11. Tazminat Davası. İfade Özgürlüğü. Kişilik Hakları .................................................. 751
12. Tazminat Davası - Şikayet Dilekçesi İçeriğinde Kişilik Haklarına Saldırı
Oluşturabilecek İfadeler ........................................................................................ 753
13. Ceza İnfaz Kurumu. İfade Özgürlüğü. Hükümlü. Radyo Kullanımı ......................... 756
14. Avukatın Savunmasında Hakime Söylediği Sözler. Hakaret/Ağır Eleştiri ............... 765
15. Hakaret Suçu. Yasal Unsur..................................................................................... 767
16. Terör Örgütü Propagandası. İfade Özgürlüğü........................................................ 771
17. Terör Örgütü Propagandası. İfade Özgürlüğü........................................................ 774
18. İHAM Örgüt Propagandası. İfade Özgürlüğü ......................................................... 776
19. Terör Örgütü Propagandası Suçuna İlişkin Mahkeme Kararına Tarafımızdan
Yazılmış Karşı Oy.................................................................................................... 778
20. İşçi İfade Özgürlüğü. İşten Çıkarma ....................................................................... 783
21. Öğrencinin bildiri dağıtması, disiplin cezası, ifade özgürlüğü ................................ 787
22. Öğretmen, disiplin cezası....................................................................................... 793
23. Bir gösteriyi takip etmek isteyen basın mensubuna kolluk görevlilerinin güç
kullanarak müdahale etmesi nedeniyle insan haysiyetiyle bağdaşmayan
muamele yasağı ile ifade ve basın özgürlükleri ..................................................... 799
24. İnternet gazetesinde kullandığı ifadeler nedeniyle hapis cezası ile
cezalandırılmasının başvurucunun ifade özgürlüğünü ihlali.................................. 811
25. Gazetecinin yaptığı haberler nedeniyle hakaret suçundan
cezalandırılmasının ifade ve basın özgürlüklerini ihlal ettiği iddiası ...................... 816
26. Dava dilekçesinde kullandığı ifadeler nedeniyle baronun kınama cezası
vermesinin başvurucunun ifade özgürlüğünü ihlal ettiği iddiası ........................... 822
KAYNAKÇA............................................................................................................... 825
KAVRAM DİZİNİ........................................................................................................ 827
Copyright 1985 - 2024 | Yetkin Basım Yayım Dağıtım San. ve Tic. A.Ş.
