Fikri Mülkiyet Hukuku

İçindekiler

Intellectual Property Law  ix

İçindekiler  xi

Şekiller Listesi  xxxi

Kısaltmalar  xxxiii

Birinci Bölüm

GENEL BİLGİ

I. KAVRAM  1

II. TEMEL İLKELER  4

A. Hakkın Doğumuna İlişkin İlkeler  4

1. Tescil ve Ülkesellik İlkesi  4

2. Gerçek Hak Sahipliği ve Teklik İlkesi  7

3. Önceki Hakların Etkisi  9

4. Rüçhan (Öncelik) İlkesi  9

B. Hakkın Sona Ermesine İlişkin İlkeler  11

1. Hakkın Tükenmesi ve Paralel İthalat  11

2. Hakkın Süreyle Sınırlı Olması  16

3. Sessiz Kalma Nedeniyle Hak Kaybı  17

C. Diğer İlkeler  19

1. Ön Kullanım Hakkı  19

2. Kümülâtif (Çoklu) Koruma İlkesi  20

III. FİKRİ MÜLKİYET SİSTEMİNİ OLUŞTURAN UNSURLAR  22

A. Yasal Altyapı  23

B. İdari Altyapı  23

C. Yargısal Altyapı  24

1. Fikri ve Sınai Haklar Mahkemeleri (İhtisas Mahkemeleri)  24

2. Bilirkişiler  25

3. Avukatlar  25

D. Marka ve Patent Vekilleri  26

E. Meslek Birlikleri  26

F. Toplum Bilinci  27

IV. TARİHÇE  27

A. Dünyadaki Gelişme  27

B. Türkiye’deki Gelişme  30

V. FİKRİ MÜLKİYET HUKUKUNUN YAKIN HUKUK DALLARI İLE İLİŞKİSİ  31

A. Anayasa Hukuku ve Uluslararası Belgelerle İlişkisi  32

B. Haksız Rekabet Hukuku ile İlişkisi  32

C. Rekabet Hukuku ile İlişkisi  32

D. Devletler Özel Hukuku ile İlişkisi  34

1. Ülkesellik ve Kişisellik İlkeleri  34

2. Korumadan Yararlanacak Kişiler  34

3. Uluslararası Anlaşmaların Elverişli Hükümlerinden Yararlanma  36

VI. KORUMANIN ÖNEMİ, AMACI VE İŞLEVİ  36

İkinci Bölüm

FİKİR VE SANAT ESERLERİ

I. GİRİŞ  39

II. ESER  40

A. Kavram  40

1. Eser Sayılmanın Şartları  40

a. Şekli Şart  41

b. Sübjektif Şart  41

c. Objektif Şart  45

2. Eser Sayılmada Dikkate Alınmayacak Unsurlar  46

a. Kayıt, Tescil ve Tevdi  46

b. Yenilik  46

c. Amaç  47

d. Kalite  47

e. Eser Sahibinin Özellikleri  48

f. Nicelik  48

g. Masraf ve Giderler  48

h. Kamu Düzeni ve Genel Ahlaka Aykırılık  48

B. Korumanın Konusu  49

1. Şekil ve İçerik  49

2. Eser Parçaları ve Tamamlanmamış Eserler  50

a. Eser Parçaları  50

b. Tamamlanmamış Eserler  50

3. Fikir (İde)  50

a. Fikrin Kendisi  50

b. Bilimsel Sonuçlar, Veriler, Teoriler ve Öğretiler  51

4. Yöntem (Metot)  52

5. TV Program Formatı ve Reklâm Konsepti  52

a. TV Program Formatı  52

b. Reklâm Konsepti  54

6. Eserin Ad, Alamet ve Şekilleri  54

a. Eser Ad, Alamet ve Şekillerinin FSEK 83 Hükmüne Göre Korunması  55

b. Eser Ad, Alamet ve Şekillerinin Eser Olarak Korunması  56

aa. Dış Koruma  56

bb. İç Koruma  57

c. Eser Ad, Alamet ve Şekillerinin Diğer Yasalara Göre Korunması  57

III. ESER ÇEŞİTLERİ  58

A. İlim ve Edebiyat Eserleri  58

1. Dil ve Yazı ile İfade Olunan Eserler ve Bilgisayar Programları  58

2. Raks, Koreografi ve Benzeri Sahne Eserleri  59

3. İlmi ve Teknik Nitelikteki Fotoğraflar, Haritalar, Çizimler ve Maketler  59

B. Musiki Eserleri  62

1. Genel Olarak  62

2. Melodiler, Motifler ve Temalar  63

C. Güzel Sanat Eserleri  63

1. Genel Olarak  63

2. Estetik Değer (Nitelik)  64

3. Uygulamalı Sanat Eserleri ile Tasarımlar Arasındaki İlişki  65

a. Sorunun Ortaya Konulması  65

b. Sınırların Belirlenmesi  66

4. Fotoğrafik Eserler ve Slâytlar  67

5. Karikatürler ve Her Tür Tiplemeler  67

D. Sinema Eserleri  68

E. İşlenmeler, Derlemeler ve Veri Tabanları  70

1. İşleme Eser Kavramı  70

2. Serbest Yararlanma ile İşleme Arasındaki Sınır  72

a. Genel Olarak  72

b. Parodi  73

3. İşlenme Çeşitleri  74

a. Tercümeler  74

b. Külliyat, Seçme ve Derleme Eserler, Editio Princeps, Eserlerin İzahı, Şerhi ve Kısaltmaları  74

aa. Bu Türün Özellikleri  74

bb. Külliyat  74

cc. Derlemeler  74

dd. Editio Princeps  75

ee. Bir Eserin İzahı, Şerhi ve Kısaltılması  76

c. Veri Tabanları  76

IV. ESER SAHİBİ  76

A. Yaratma Gerçeği İlkesi  76

B. Birden Çok Kişi Tarafından Meydana Getirilen Eserler  77

1. Ortak (Müşterek) Eser  77

2. İştirak (Elbirliği) Halinde Eser  78

C. İşçilerin ve Serbest Çalışanların Meydana Getirdiği Eserler  79

D. Eser Sahipliği ile İlgili Kanuni Karineler  80

V. ESERDEN DOĞAN HAKLAR  81

A. Genel Olarak  81

B. Manevi Haklar  82

1. Genel Olarak  82

2. Manevi Hak Çeşitleri  82

a. Kamuya Sunma (Umuma Arz) Hakkı  82

b. Eser Sahibi Olarak Tanıtılma (Adın Belirtilmesi) Hakkı  83

c. Eserde Değişiklik Yapılmasını Önleme Hakkı  84

d. Eserin Aslına Ulaşma Hakkı  86

e. Sergileme (Teşhir) Hakkı  86

f. Eseri Tahrip Etmeyi Önleme Hakkı  87

C. Mali Haklar  87

1. İşleme Hakkı  87

2. Çoğaltma Hakkı  88

3. Yayma Hakkı  91

a. Genel Olarak  91

b. Kiralama ve Kamuya Ödünç Verme  92

c. Yayma Hakkının Tükenmesi  92

4. Temsil, Yayın ve Umuma İletim Hakları  92

a. Umum Kavramı  93

b. Temsil Hakkı  95

c. Yayın Yolu ile Umuma İletim ve Dijital Ortamda Umuma Erişimi Sağlama  97

aa. Genel Olarak  97

bb. Uygulanacak Hukuk  98

D. Diğer Haklar  98

1. Pay ve Takip Hakkı  98

2. Cayma Hakkı  100

3. Vazgeçme Hakkı  101

VI. HAKKIN SINIRLARI  101

A. Esasa İlişkin Sınırlamalar  101

1. Kamu Düzeni  102

2. Genel Menfaat  103

a. Haber ve Bilgi Amacıyla  103

b. Eğitim ve Öğretim Amacıyla  104

c. Bilimsel ve Kültürel Amaçlarla İktibas Serbestîsi  105

3. Özel Menfaat  106

4. Hükümete Tanınan Yetkiler  111

a. Eser, İcra, Fonogram ve Yapımların Yayınlanması ve/veya Umuma İletilmesi  111

b. Boş Taşıyıcı Materyaller ile Çoğaltmaya Yarayan Teknik Cihazlardan Alınan Harçlar  112

c. Devletin Faydalanma Yetkisi  112

d. Kamuya Mal Etme  113

5. Özürlüler Lehine  113

B. Yer İtibariyle Sınırlamalar  114

C. Süre İtibarıyla Sınırlamalar  114

VII. HUKUKİ İŞLEMLER VE MİRASLA İNTİKAL  114

A. Genel Olarak  114

B. Sağlararası İşlemler  115

1. Manevi Haklar  115

2. Mali Haklar  115

a. Borçlandırıcı ve Tasarruf İşlemleri  115

b. Aslen ve Devren İktisap  116

c. Devir ve Ruhsat (Lisans)  116

aa. Genel Olarak  116

bb. Devir  118

cc. Lisans (Ruhsat)  119

dd. Kanuni ve Akdi Rehin, Hapis Hakkı ve Cebri İcra  119

d. Şekil  119

e. Yorum Kuralları  120

C. Miras  120

1. Manevi Haklar  120

2. Mali Haklar  121

VIII. BAĞLANTILI (KOMŞU) HAKLAR  121

A. Genel Olarak  121

B. Bağlantılı Hak Sahipleri  122

1. İcracı Sanatçılar  122

a. Koruma Şartları  122

b. Tanınan Haklar  123

c. Hakların Devri  124

2. İcrayı Organize Eden Müteşebbisler  125

3. Fonogram Yapımcıları  125

4. Film Yapımcıları  126

5. Yayın Kuruluşları  126

6. Ortak Hükümler  127

IX. ESER DIŞINDAKİ KORUMA KONULARI  128

A. İşaret, Resim ve Sesler  128

B. Mektup, Resim ve Portreler  128

1. Mektup, Hatıra, Günlük ve Benzerleri  128

2. Resim ve Portreler  128

X. KORUMA SÜRELERİ  129

A. Genel Olarak  129

B. Eserlerin Koruma Süreleri  130

1. Mali Hakların Koruma Süreleri  130

2. Manevi Hakların Koruma Süreleri  131

C. Bağlantılı Hakların Koruma Süreleri  132

D. Eser Dışındaki Koruma Konuları ile Sui–Generis Veri Tabanlarında Süreler  133

1. Ad, Alamet ve Şekillerin Koruma Süreleri  133

2. İşaret, Resim ve Seslerin Koruma Süreleri  134

3. Mektup, Hatıra, Günlük ve Benzerlerinin Koruma Süreleri  134

4. Resim ve Portrelerin Koruma Süresi  134

5. Sui–Generis Veri Tabanlarının Koruma Süresi  134

XI. MESLEK BİRLİKLERİ  135

XII. TECAVÜZ HALİNDE İLERİ SÜRÜLEBİLECEK TALEPLER VE AÇILABİLECEK DAVALAR  137

A. İhtiyati Tedbirler ve Gümrüklerde El Koyma  137

B. Hukuk Davaları  138

1. Açılabilecek Davalar  138

a. Eser Sahibini Tespit Davası  138

b. Tecavüzün Tespiti Davası  138

c. Tecavüzün Önlenmesi (Men’i) ve Kaldırılması (Ref’i) Davaları  138

d. Tazminat Davaları  141

2. Taraflar  141

3. Yetkili ve Görevli Mahkeme  141

4. Zamanaşımı  142

C. Ceza Davaları  143

D. Tecavüzün Önlenmesi Hakkında Özel Hükümler  145

XIII. BİLGİSAYAR PROGRAMLARI  147

A. Genel Olarak  147

B. Korumanın Şartları ve Kapsamı  149

1. Koruma Şartları  149

2. Koruma Kapsamı  149

a. Hazırlık Tasarımlarının Korunması  149

b. Fikirlerin ve Temel İlkelerin Korunmaması  149

C. Çoğaltma ve İşlemeyle İlgili Özel Düzenlemeler  150

D. Sınırlamalar  150

1. Özel Sınırlamalar: Şahsi Kullanım Amacıyla İşleme ve Çoğaltma  150

2. Genel Sınırlamalar  151

XIV. VERİ TABANLARI  151

A. Genel Olarak  151

B. Veri Tabanlarının İşleme Eser Olarak Korunması  152

C. Veri Tabanı Yapımcılarına Sağlanan Kendine Özel (Sui–Generis) Veri Tabanı Koruması  153

Üçüncü Bölüm

MARKA

I. KAVRAM  155

II. UNSURLARI VE FONKSİYONLARI  156

A. Unsurları  156

1. İşaret  156

2. Ayırt Edicilik  156

3. Açıklık ve Kesinlik  157

B. Fonksiyonları  158

1. Ayırt Etme Fonksiyonu  158

2. Mal ve Hizmetin Menşeini (Kaynağını) Gösterme Fonksiyonu  158

3. Reklam Fonksiyonu  159

4. Garanti Fonksiyonu  159

III. MARKA OLABİLECEK İŞARETLER  160

A. Kişi Adları  160

B. Sözcükler  160

C. Şekiller ve Üç Boyutlu Biçimler  160

D. Harfler ve Sayılar  162

E. Renkler  162

F. Sesler  163

G. Hareketler  164

H. Kokular  165

I. Diğer İşaretler  165

IV. ÇEŞİTLERİ  166

A. Mal Markası – Hizmet Markası  166

B. Ferdi Marka – Ortak Marka  166

C. Garanti Markası  167

D. Alelade Marka – Tanınmış Marka  167

E. Vekil Markası  168

F. Tecilli Marka – Tescilsiz Marka  168

G. Seri Marka  169

V. MARKA OLARAK TESCİL EDİLEMEYECEK İŞARETLER (MUTLAK VE NİSPİ RED NEDENLERİ)  169

A. Mutlak Ret Nedenleri  169

1. Soyut Ayırt Ediciliği Olmayan İşaretler  169

2. Somut Ayırt Ediciliği Olmayan İşaretler  170

3. Tasviri İşaretler  170

4. Aynı veya Ayırt Edilemeyecek Kadar Benzer İşaretler  172

5. Ticaret Alanında Herkes Tarafından Kullanılan veya Belirli Bir Meslek, Sanat veya Ticaret Erbabını Ayırt Etmeye Yarayan İşaretler  174

6. Malın Şeklini veya Mala Asli Değerini Veren Şekli İçeren İşaretler  174

7. Halkı Yanıltıcı İşaretler  176

8. Paris Sözleşmesinin 2. Mükerrer 6. Maddesine Göre Reddedilecek İşaretler  177

9. Kamuya Mal Olmuş İşaretler  177

10. Dini Değerleri veya Sembolleri İçeren İşaretler  177

11. Kamu Düzenine veya Genel Ahlaka Aykırı İşaretler  177

12. Tescilli Coğrafi İşaretten Oluşan ya da Tescilli Coğrafi İşaret İçeren İşaretler  178

13. Mutlak Red Nedenlerine İlişkin İstisnalar  178

a. Kullanım Yoluyla Ayırt Edicilik  178

b. Muvafakatname  180

B. Nispi Ret Nedenleri  180

1. Tescil Edilmiş veya Tescil İçin Başvurusu Yapılmış Bir Marka İle Aynı veya Benzer Olan ve Aynı veya Benzer Mal veya Hizmetleri Kapsayan İşaretler  181

a. Mal veya Hizmetler Arasındaki Benzerlik  181

b. İşaretler Arasındaki Benzerlik  182

c. İşaretlerin Benzerliğinde ve Markalar Arasında İltibas Tehlikesinin Tespitinde Dikkate Alınması Gereken Unsur ve Kriterler  183

aa. İşaretlerin Tüketiciler Nezdinde Bir Bütün Olarak Uyandırdığı İzlenimin Esas Alınması  183

bb. Hedef Tüketici Kitlesi  184

cc. Önceki Markanın Ayırt Edici Gücü  185

dd. Önceki Markanın Tanınmış Olması  187

ee. Sözcük ve Şekil Kombinasyonundan Oluşan Markalarda İltibas Değerlendirmesi  187

ff. Kısa Markalarda İltibas Değerlendirilmesi  187

gg. Ad ve/veya Soyaddan Oluşan Marklarda İltibas Değerlendirilmesi  188

hh. Marka İşaretleri Benzerliği ile Mal/Hizmet Benzerliğinin Bir Bağımlılık ve Denge İçerisinde Değerlendirilmesi  189

ıı. Diğer Kriterler  190

2. Ticari Vekil veya Temsilci Tarafından Marka Sahibinden İzin Alınmaksızın Markanın Kendi Adına Tescili İçin Başvuruda Bulunulması  192

3. Tescilsiz Bir Marka veya Ticaret Sırasında Kullanılan Tescilsiz Başka Bir İşaret Sahibinin İtirazı  192

4. Paris Sözleşmesi Anlamında Tanınmış Markalar  194

5. Toplumda Belirli Bir Tanınmışlık Düzeyine Ulaşmış Markalar  195

6. Tescil Başvurusu Yapılan Markanın Başkasına Ait Kişi İsmini, Ticaret Unvanını, Fotoğrafını, Telif Hakkını veya Herhangi Bir Sınai Mülkiyet Hakkını İçermesi  198

7. Süresi İçinde Yenilenmeyen Ortak Marka ve Garanti Markasıyla Aynı veya Benzer Markaların Tescil Edilmek İstenmesi  198

8. Süresi İçinde Yenilenmeyen Markalarla Aynı veya Benzer Markaların Tescil Edilmek İstenmesi  199

9. Kötü Niyetle Yapılan Marka Başvuruları  199

VI. TESCİL  201

A. Başvuru  201

B. Başvurunun İncelenmesi  201

C. Başvurunun Yayımlanmasına Karşı İleri Sürülen Görüşler ve İtirazlar  202

1. Üçüncü Kişi Görüşü  202

2. Başvuruya İtiraz  203

a. Genel Olarak  203

b. Kullanım Kanıtı  203

D. Karara İtiraz  209

E. Uluslararası Tescil  212

F. YİDK Kararlarının İptali Davası  212

VII. HAKKIN KAPSAMI VE SINIRLARI  212

A. Tescilin Marka Sahibine Sağladığı Münhasır Hak ve Sınırları  212

1. Münhasır Hak  212

2. Münhasır Hakkın Sınırları  215

a. Markanın Üçüncü Kişilerce Dürüstçe ve Ticari Hayatın Olağan Akışı İçinde Kullanımı  215

b. Markadan Doğan Hakkın Tükenmesi  216

c. Sessiz Kalma Nedeniyle Hak Kaybı  216

d. Müktesep Hak  216

B. Markayı Kullanma Yükümlülüğü  217

VIII. HÜKÜMSÜZLÜK VE İPTAL  218

A. Genel Olarak  218

B. Hükümsüzlük  219

1. Hükümsüzlük Sebepleri  219

2. Hükümsüzlük Davası  220

3. Hükümsüzlük Kararının Etkileri  221

C. İptal  222

1. İptal Sebepleri  222

a. Markanın Kullanılmaması  222

b. Markanın Tescilli Olduğu Mal veya Hizmetler İçin Yaygın Bir Ad Haline Gelmesi  223

c. Markanın Tescilli Olduğu Mal veya Hizmetlerin Özellikle Niteliği Kalitesi veya Coğrafi Kaynağı Konusunda Halkı Yanıltması  224

d. Ortak Marka veya Garanti Markasının Teknik Şartnameye Aykırı Kullanımı  224

2. İptal Talebinin İleri Sürülmesi  224

3. İptal Kararının Sonuçları  225

IX. SONA ERME  226

A. Hükümsüzlük ve İptal  226

B. Yenilememe  226

C. Marka Sahibinin Marka Hakkından Vazgeçmesi  227

X. TECAVÜZ  227

A. Tecavüz Sayılan Haller  228

1. Marka Sahibinin İzni Olmaksızın Markayı 7. Maddede Belirtilen Biçimlerde Kullanmak  228

2. Marka Sahibinin İzni Olmaksızın, Markayı veya Ayırt Edilemeyecek Kadar Benzerini Kullanmak Suretiyle Markayı Taklit Etmek  228

3. Marka Hakkına Tecavüz Oluşturan İşareti Taşıyan Ürünleri Ticarette Kullanmak  228

4. Marka Sahibi Tarafından Lisans Yoluyla Verilmiş Hakları İzinsiz Genişletmek veya Bu Hakları Üçüncü Kişilere Devretmek  229

B. Önceki Tarihli Hakların Marka Hakkına Tecavüz Fiiline Etkisi  229

C. Kullanım Kanıtı Savunması  229

D. Tecavüz Davaları  229

Dördüncü Bölüm

PATENT

I. TERMİNOLOJİ  231

II. ÇEŞİTLERİ  232

A. Ürün ve Usul / Yöntem Patenti  233

B. Bağımlı Patent  234

C. Ek Patent  235

D. Gizli Patent  235

E. İlaç Patenti  236

F. Biyoteknoloji Patenti  238

G. İş Yapma Yöntemi Patenti  240

H. Bilgisayar Programları  241

III. KORUMA ŞARTLARI  241

A. Yenilik  241

B. Buluş Basamağı  244

C. Sanayiye Uygulanabilirlik  245

IV. PATENT VERİLEMEYECEK KONU VE BULUŞLAR  246

V. HAK SAHİPLİĞİ  248

A. Genel Bilgi  248

B. Patent İsteme (Başvuru) Hakkının ve Patent Hakkının Gaspı  249

C. Çalışan Buluşları  250

1. Genel Bilgi  250

2. Özel Sektörde Çalışanların Buluşları  252

a. Genel Olarak  252

b. İşverenin Patent Başvurusu Yapma Yükümlülüğü  253

c. İşverenin Makul Bedel Ödeme Yükümlülüğü  254

d. Tarafların Diğer Hak ve Yükümlülükleri  254

3. Kamu Çalışanlarının Buluşları  255

4. Yükseköğretim Kurumlarında Gerçekleştirilen Buluşlar  256

5. Kamu Destekli Projelerde Geliştirilen Buluşlar  258

6. Uyuşmazlıkların Halli  260

VI. TESCİL  262

A. Genel Bilgi  262

B. Tarifnamenin Yazılması  264

C. Ulusal Başvuru  265

1. Başvurunun Yapılması  265

2. Patentin Verilmesi  266

3. İtiraz  267

4. Değişiklikler, Geri Çekme, Hakların Yeniden Tesisi ve Sicilin Hükümleri  268

5. Patent Başvurusunun Faydalı Model Başvurusuna, Faydalı Model Başvurusunun da Patent Başvurusuna Dönüştürülmesi  269

D. Uluslararası Başvuru  271

VII. KORUMANIN KAPSAMI  274

A. Genel Bilgi  274

B. Patent Hakkının Kapsamındaki Yetkiler  275

1. Ürün Patentine İlişkin Yetkiler  275

2. Usul Patentine İlişkin Yetkiler  276

3. Patent Unsurlarının Dolaylı Kullanımına İlişkin Yetkiler  277

VIII. KORUMANIN SINIRLARI  278

A. Genel Sınırlamalar  278

1. Sınai veya Ticari Amaç Taşımayan ve Özel Maksatla Sınırlı Kalan Fiiller  278

2. Deneme Amaçlı Kullanım  279

3. Uluslararası Trafik Serbestîsi  279

4. Çiftçi İstisnası  279

5. Eczane Serbestîsi  280

6. Bolar İstisnası  281

7. Kamu Düzeni ve Genel Ahlaka Aykırılık  281

B. Özel Sınırlamalar  281

1. Zorunlu Lisans  281

a. Genel Olarak  281

b. Zorunlu Lisans Halleri  283

c. Zorunlu Lisansı Verecek Makam  283

d. Zorunlu Lisansın Hukuki Nitelikleri  284

e. Zorunlu Lisansın Hüküm ve Sonuçları  285

2. Kanuni Tekel  286

C. Diğer Sınırlamalar  287

IX. HÜKÜMSÜZLÜK VE SONA ERME  287

A. Hükümsüzlük  287

1. Genel Olarak  287

2. Hükümsüzlük Kararının Etkileri  291

B. Yıllık Ücretlerin Ödenmemesi  293

C. Sürenin Dolması  294

D. Vazgeçme  294

X. TECAVÜZ  295

A. Kavram  295

B. Tecavüz Çeşitleri  295

1. Aynen Tecavüz  295

2. Eşdeğer Yoluyla Tecavüz  296

3. Doğrudan ve Dolaylı Tecavüz  296

C. Tecavüz Halleri  297

D. Tecavüzün Belirlenmesi  299

E. Tecavüz Davaları  301

Beşinci Bölüm

FAYDALI MODEL

I. GENEL BİLGİ  303

II. FAYDALI MODELLERİ KORUMA GEREĞİ  304

III. KOBİ’LER VE FAYDALI MODEL  305

IV. PATENT VE FAYDALI MODEL ARASINDAKİ FARKLAR  306

V. TÜRKİYE’DE FAYDALI MODEL KORUMASI  307

A. Koruma Şartları  307

B. Faydalı Model Belgesi Verilemeyecek Konu ve Buluşlar  308

C. Tescil  308

D. Faydalı Model Başvurusunun Patent Başvurusuna, Patent Başvurusunun da Faydalı Model Başvurusuna Dönüştürülmesi  311

E. Hükümsüzlük  311

F. Tecavüz  311

G. Patente İlişkin Hükümlerin Faydalı Modele Uygulanması  311

Altıncı Bölüm

TASARIM

I. GENEL BİLGİ  313

II. ÇEŞİTLERİ  315

A. Tescilli ve Tescilsiz Tasarımlar  315

B. İki ve Üç Boyutlu Tasarımlar  316

C. Estetik ve Fonksiyonel Tasarımlar  316

D. Endüstriyel Olan ve Endüstriyel Olmayan Tasarımlar  317

E. Parça Tasarımları  317

F. Yedek Parça Tasarımları  317

III. KORUMA ŞARTLARI  319

A. Yenilik  320

B. Ayırt Edici Nitelik  320

C. Yeniliği ve Ayırt Edici Niteliği Etkilemeyen Açıklamalar  323

IV. KORUMA DIŞI HALLER  324

A. Kamu Düzenine ve Genel Ahlaka Aykırı Tasarımlar  324

B. Teknik Fonksiyonun Tasarımı Şekillendirmesi  324

C. Paris Sözleşmesinin 2. Mükerrer 6. Maddesindeki Unsurları İçeren Tasarımlar  326

D. Bileşik Ürünün Görünmeyen Kısımlarının Tasarımları  326

V. HAK SAHİPLİĞİ  327

A. Genel Bilgi  327

B. Çalışanların Tasarımları  328

VI. TESCİL  329

A. Türkiye’de Tescil  329

1. Başvurunun Yapılması  329

2. İnceleme  331

3. Tescil ve Yayın  332

4. İtiraz  333

B. Uluslararası Tescil  336

VII. KORUMANIN KAPSAMI VE SINIRLARI  337

VIII. HÜKÜMSÜZLÜK VE SONA ERME  339

A. Hükümsüzlük  339

1. Genel Olarak  339

2. Hükümsüzlük Kararının Etkileri  342

B. Yenilemenin Yapılmaması  343

C. Sürenin Dolması  344

D. Vazgeçme  344

IX. TECAVÜZ  345

A. Kavram  345

B. Tecavüz Halleri  345

C. Tecavüzün Belirlenmesi  346

D. Tecavüz Davaları  347

Yedinci Bölüm

COĞRAFİ İŞARET VE GELENEKSEL ÜRÜN ADI

I. GENEL BİLGİ  349

II. TESCİL  352

A. Başvuru  352

B. İtiraz  353

C. Tescilin Yapılması, Değişiklik Talepleri ve Vazgeçme  354

III. KORUMANIN KAPSAMI  356

IV. MARKALARLA İLİŞKİ  358

V. KULLANIM VE DENETİM  359

VI. HÜKÜMSÜZLÜK  360

VII. TECAVÜZ  362

Sekizinci Bölüm

YENİ BİTKİ ÇEŞİDİ VE YENİ HAYVAN IRKI

I. KAVRAM  365

II. KORUMA ŞARTLARI  366

III. HAK SAHİPLİĞİ  366

IV. TESCİL  367

A. Başvuru ve Tescil Prosedürü  367

B. İsim Verme Zorunluluğu  369

V. KORUMANIN KAPSAMI VE SINIRLARI  370

VI. HÜKÜMSÜZLÜK VE SONA ERME  371

VII. TECAVÜZ  372

VIII. YENİ HAYVAN IRKI  372

Dokuzuncu Bölüm

ENTEGRE DEVRE TOPOGRAFYASI

I. GENEL BİLGİ  375

II. KORUMA ŞARTLARI  376

III. HAK SAHİPLİĞİ VE KORUMANIN KAPSAMI  376

IV. TESCİL  377

V. HÜKÜMSÜZLÜK VE SONA ERME  378

VI. TECAVÜZ  379

Onuncu Bölüm

TİCARET UNVANI, İŞLETME ADI VE ALAN ADI

I. TİCARET UNVANI  381

A. Genel Olarak  381

B. Fonksiyonları  381

C. Oluşturulması  382

1. Kabul Edilen Sistemler  382

2. Unsurları  382

a. Çekirdek  383

aa. Gerçek Kişi Tacirlerde  383

bb. Adi Şirketlerde  383

cc. Kollektif Şirketlerde  383

dd. Komandit Şirketlerde  384

ee. Anonim ve Limited Şirketler ile Kooperatiflerde  385

ff. Diğer Tüzel Kişi Tacirlerde  385

gg. Donatma İştirakinde  386

b. Ek  386

aa. Kural: Ek Yapılmasının İhtiyari Olması  386

bb. İstisna: Ek Kullanılmasının Zorunlu Olması  387

D. Tescil Ettirme ve Kullanma Yükümlülüğü  387

E. Devamlılığı  388

F. Korunması  388

1. TTK 52 Kapsamında Korunması  389

a. Genel Olarak  389

b. Dava ve Talepler  389

aa. Ticari Dürüstlüğe Aykırı Kullanımın Tespiti  389

bb. Ticari Dürüstlüğe Aykırı Kullanımın Yasaklanması  389

cc. Tescili Önleme, Terkin veya Ayırt Edici Ek Yapılmasını İsteme Hakkı  390

dd. İhlal Sonucu Oluşan Maddi Durumun Ortadan Kaldırılması, Gereğinde Araçların ve İlgili Malların İmhası  392

ee. Tazminat  392

ff. Hükmün İlanı  392

gg. Bildirim Zorunluluğu ve Cezai Yaptırımlar  392

2. Haksız Rekabet Hükümlerine Göre Korunması  393

3. Diğer Düzenlemelere Göre Korunması  393

II. İŞLETME ADI  394

III. ALAN ADI  395

A. Genel Bilgi  395

B. Yasal Düzenleme  396

C. İhtilafların Çözümü  397

1. Genel Olarak  397

2. WIPO Tahkimi  398

Onbirinci Bölüm

SINAİ MÜLKİYET HAKLARIYLA İLGİLİ ORTAK HÜKÜMLER

I. HUKUKİ İŞLEMLER VE MİRASLA İNTİKAL  403

A. Temel İlkeler  403

B. Devir  404

C. Lisans  405

1. Lisans Çeşitleri  406

a. Bölgesel Lisans – Ulusal Lisans  406

b. Basit (Adi) Lisans – Münhasır (İnhisari) Lisans  407

c. Normal Lisans – Alt Lisans  407

d. İradi Lisans – Zorunlu (Kanuni) Lisans  408

e. Karşılıklı Lisans – Karşılıksız Lisans  408

2. Lisans Sözleşmesinin Yapılması, Hüküm ve Sonuçları  408

D. Devir ve Lisans Vermekten Doğan Sorumluluk  410

E. Diğer Hukuki İşlemler  410

F. Miras ile İntikal  411

II. DAVALAR  412

A. YİDK Kararlarının İptali Davası  413

B. Hükümsüzlük Davaları  415

C. Tecavüzün Mevcut Olmadığı Hakkında Dava  415

D. Tecavüz Davaları  416

1. Delillerin Tespiti  417

2. Tecavüzün Tespiti Davası  417

3. Muhtemel Tecavüzün Önlenmesi  417

4. Tecavüzün Durdurulması  417

5. Tecavüzün Kaldırılması  417

6. Maddi, Manevi ve İtibar Tazminatı Davaları  418

7. Sınaî Mülkiyet Hakkının Gaspı Nedeniyle Hakkın Devri Davası  420

8. Bitki Çeşitlerinde Bedel Davası  421

E. Taraflar, Yetkili – Görevli Mahkeme ve Zamanaşımı  421

F. İleri Sürülebilecek Diğer Talepler  424

1. Ürün ve Araçlara El Konulması  425

2. Ürün ve Araçlar Üzerinde Mülkiyet Hakkı Tanınması  425

3. Ürün ve Araçların Şekillerinin Değiştirilmesi veya İmhası  425

4. Hükmün İlgililere Tebliği ve Kamuya İlan Yoluyla Duyurulması  426

5. Zarar Miktarını Kanıtlayan Belgelerin İstenmesi  426

G. İhtiyati Tedbirler ve Gümrüklerde El Koyma  426

1. İhtiyati Tedbirler  426

2. Sahte/Taklit Eşyaya Gümrüklerde El Konulması  427

H. Ceza Davaları  428

1. Genel Bilgi  428

2. SMK’da Öngörülen Marka Suçları  429

Onikinci Bölüm

HAKSIZ REKABET

I. HAKSIZ REKABETİN DÜZENLENİŞİ  431

A. Genel Olarak  431

B. Haksız Rekabete İlişkin Düzenlemelerin Amacı ve İlkeleri  432

II. HAKSIZ REKABET HALLERİ  434

A. Dürüstlük Kuralına Aykırı Reklamlar ve Satış Yöntemleri ile Diğer Hukuka Aykırı Davranışlar (TTK 55/1–a)  435

1. Kötüleme  435

2. Gerçek Dışı ve/veya Yanıltıcı Açıklamalarla Kendisini veya Üçüncü Bir Kişiyi Rekabette Öne Geçirme  437

3. Hakkı Olmayan Unvanları, Meslek Adları, Derece ve Sembolleri Kullanarak Kendini Üstün Yetenekli Gösterme  438

4. Karıştırılmaya Yol Açan Önlemler Alma (İltibas)  439

5. Karşılaştırma  439

6. Tedarik Fiyatının Altında Satış Yapma  441

7. Ek Edimlerle Sunumun Gerçek Değeri Hakkında Yanıltma  442

8. Saldırgan Satış Yöntemleri Kullanarak Müşterinin Karar Verme Özgürlüğünü Sınırlama  443

9. Mallar, İş Ürünleri veya Faaliyetler Hakkındaki Bilgileri Gizleme Yoluyla Müşteriyi Yanıltma  443

10. Taksitle Satış ve Tüketici Kredilerine İlişkin Kamuya Yapılan İlanlarda Eksik Açıklamalar Yapma, Eksik veya Yanlış Bilgi İçeren Sözleşme Formülleri Kullanma (TTK 55/1–a.10.11.12)  444

B. Sözleşmeyi İhlale veya Sona Erdirmeye Yöneltme  444

1. Müşterileri Başkalarıyla Yaptıkları Sözleşmelere Aykırı Davranmaya Yöneltme  444

2. Üçüncü Kişilerin Çalışanlarını İğfal ile Çıkar Sağlama  445

3. Üçüncü Kişilerin Yardımcılarını Üretim ve İş Sırlarını İfşa Etmeye veya Ele Geçirmeye Yöneltme  445

4. Alıcı veya Kredi Alan Kişiyi Sözleşmeden Caymaya veya Sözleşmeyi Feshetmeye Yöneltme  447

C. Başkalarının İş Ürünlerinden Yetkisiz Yararlanma  448

D. Başkalarının Üretim ve İş Sırlarını Hukuka Aykırı Bir Biçimde İfşa Etme ve Onlardan Haksız Yararlanma  449

E. İş Şartlarına Uymama  450

F. Dürüstlük Kuralına Aykırı Genel İşlem Şartları Kullanma  451

1. Genel Olarak  451

2. TTK’da Dürüstlük Kuralına Aykırı Genel İşlem Şartlarına İlişkin Verilen Örnekler  452

a. Diğer Taraf Aleyhine Doğrudan veya Yorum Yoluyla Uygulanacak Kanuni Düzenlemeden Önemli Ölçüde Ayrılan Genel İşlem Şartları  452

b. Sözleşmenin Niteliğine Önemli Ölçüde Aykırı Haklar ve Borçlar Dağılımını Öngören Genel İşlem Şartı Kullanma  453

3. TTK 55/1–f Hükmünün Uygulama Alanı  454

4. Dürüstlük Kuralına Aykırı Genel İşlem Şartı Kullanmanın Hukuki Sonucu  455

III. HAKSIZ REKABETİN SONUÇLARI  456

A. Hukuki Sorumluluk  456

1. Açılabilecek Davalar  456

a. Tespit Davası  456

b. Men (Önleme) Davası  456

c. Düzeltme Davası  456

d. Maddi ve Manevi Tazminat Davası  457

2. Taraflar  458

a. Davacılar  458

aa. Haksız Rekabet Yüzünden Ekonomik Çıkarları Zarar Gören veya Zarar Görme Tehlikesine Maruz Kalan Kimseler  458

bb. Müşteriler  459

cc. Mesleki ve Ekonomik Birlikler, Tüketicilerin Ekonomik Çıkarlarını Koruyan Kuruluşlar, Kamusal Nitelikli Kurumlar  459

b. Davalılar  459

aa. Haksız Rekabeti Gerçekleştiren Kimse  459

bb. Adam Çalıştıran  459

cc. Yazı İşleri Müdürü, Genel Yayın Yönetmeni, Program Yapımcısı, İlan Servisi Şefi, İşletme veya Kuruluş Sahibi  460

dd. Hizmet Sağlayıcıları  460

3. Zamanaşımı  461

4. İhtiyati Tedbirler  462

5. Hükmün Üçüncü Şahıslara Etkisi  463

6. Hükmün İlanı  463

B. Cezai Sorumluluk  464

Ekler

Ek 1: ULUSLARARASI ANLAŞMALAR  465

Ek 2: TÜRK FİKRİ MÜLKİYET MEVZUATI  467

Kaynakça  469