Bu eserde hedefte sapma kavramı incelenerek, hedefte sapmanın gerçekleştiği durumlarda failin ceza sorumluluğunun nasıl belirlenmesi gerektiğine ilişkin bir çalışma yapılmış olup, doktrin ve yargı kararlarına da yer verilmiştir. Sapmanın gerçekleştiği durumlarda, failin gerçekleştirdiği tek hareketi ile birden fazla suç işlemiş olmasından dolayı ceza sorumluluğunun belirlenmesi önemli bir problem olarak karşımıza çıkar. Gerçekten, failin hareketleri, iradesine dâhil olmayan birtakım nedenlerden dolayı üzerinde suç işlemek istediği konunun değil de başka bir konunun üzerinde etkisini meydana getirmiş olabilir; bu ihtimalde tek neticeli hedefte sapma söz konusu olmaktadır. İkinci ihtimalde ise, failin üzerinde suç işlemek istediği konu ile birlikte başka bir konu daha hareketlerden etkilenmiş olabilir; bu durumda ise çok neticeli hedefte sapma söz konusu olmaktadır.

765 sayılı mülga Türk Ceza Kanunu'nda hedefte sapma hâlinde uygulanabilecek 52. madde hükmü bulunmakta iken 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu'nda ise hedefte sapmaya ilişkin bir düzenleme yer almamaktadır. Ancak gerek madde gerekçelerinin yorumlaması suretiyle gerek Türk Ceza Kanun'a egemen olan suç teorisinin anlaşılması suretiyle, uygulamada karşılaşılan hedefte sapma olayları ile ilgili olarak bir sonuca varmak mümkün olabilmektedir. Dolayısıyla eserde, hem 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu'nda hüküm olmaması, hem de konuyu detaylı bir şekilde ele alan monografik bir eserin bulunmaması sebebiyle hedefte sapma konusu incelenmiştir.

Konu Başlıkları

	Türleri, Sonuçları ve Sorumluluk Rejimi
	Özel Görünüm Şekilleri
	Ceza Sorumluluğu Bakımından Sonuçları

İçindekiler

Önsöz 7

Kısaltmalar 13

Giriş 15

1. Bölüm

HEDEFTE SAPMA HAKKINDA

GENEL BİLGİLER

1.1. SUÇUN KONUSU 19

1.1.1. Genel Açıklamalar 19

1.1.2. Hedefte Sapmada Suçun Konusunun Önemi 22

1.1.2.1. Suçun Konusunun Cinsi 24

1.1.2.2. Suçun Konusunun Niteliği 32

1.2. HEDEFTE SAPMA KAVRAMI VE HUKUKİ NİTELİĞİ 36

1.2.1. Hedefte Sapma (Aberratio Ictus) Kavramı 36

1.2.2. Hedefte Sapmanın Hukuki Niteliği 44

1.2.2.1. Hedefte Sapmanın Hukuki Niteliğini Açıklayan Teoriler 44

1.2.2.2. Değerlendirme ve Görüşümüz 47

1.3. HEDEFTE SAPMANIN BENZER KURUMLARDAN FARKI 48

1.3.1. Genel Olarak Yanılma ve Hedefte Sapmanın Yanılmadan Farkı 48

1.3.2. Hedefte Sapmanın Suçun Maddi Konusunda Yanılmadan (Error in Persona Vel Objekto) Farkı 54

1.3.2.1. Hedefte Sapmanın Mağdurun Kimliğinde Yanılmadan (Şahısta Hata–Error in Persona) Farkı 55

1.3.2.2. Hedefte Sapmanın Error in Objekto’dan Farkı 63

2. BÖLÜM

ESKİ TCK’DA HEDEFTE SAPMA DÜZENLEMESİ,

HEDEFTE SAPMANIN TÜRLERİ,

SONUÇLARI VE SORUMLULUK REJİMİ

2.1. 765 SAYILI KANUN DÖNEMİNDEKİ DURUM 65

2.1.1. Genel Açıklamalar 65

2.1.2. 765 Sayılı Kanun Döneminde Hedefte Sapma Hâline İlişkin Çözüm Şekli 67

2.1.2.1. Failin Gerçekleştirdiği Suçta Ağırlatıcı Sebep Bulunması 70

2.1.2.2. Failin İşlemeye Kastettiği Suçta Ağırlatıcı Sebep Bulunması 72

2.1.2.3. Failin İşlemeye Kastettiği Suçta Hafifletici Sebep Bulunması 73

2.1.3. 765 Sayılı Kanun’un Getirdiği Çözüm Şekline Yönelik Değerlendirmeler 73

2.1.4. 765 Sayılı Kanun Döneminde Hedefte Sapma Hâline İlişkin Çözüm Şeklinin Uygulanması İçin Gerekli Olan Şartlar 77

2.2. HEDEFTE SAPMANIN TÜRLERİ 79

2.2.1. Tek Neticeli Hedefte Sapma 79

2.2.2. Çift (veya Çok) Neticeli Hedefte Sapma 82

2.3. HEDEFTE SAPMANIN SONUÇLARI VE HEDEFTE SAPMADA SORUMLULUK REJİMİ 86

2.3.1. Hedefte Sapmanın Sonuçları 86

2.3.1.1. Tek Neticeli Hedefte Sapmanın Sonuçları 86

2.3.1.2. Çift Neticeli Hedefte Sapmanın Sonuçları 87

2.3.2. Hedefte Sapma Hâlinde Ceza Sorumluluğu 87

2.3.2.1. Fikri İçtimada Fiil Tekliği–Fiil Çokluğu Ayrımı ve Hedefte Sapmada Önemi 95

2.3.2.2. Tek Neticeli Hedefte Sapma Durumunda Ceza Sorumluluğu 105

2.3.2.2.1. Suç Konusunun Niteliğinin Aynı Kaldığı Tek Neticeli Sapma Durumunda Ceza Sorumluluğu 107

2.3.2.2.2. Suç Konusunun Niteliğinin Değiştiği Tek Neticeli Sapma Durumunda Ceza Sorumluluğu 110

2.3.2.3. Çift Neticeli Hedefte Sapma Durumunda Ceza Sorumluluğu 111

2.3.2.3.1. Suç Konusunun Niteliğinin Aynı Kaldığı Çift Neticeli Sapma Durumunda Ceza Sorumluluğu 113

2.3.2.3.2. Suç Konusunun Niteliğinin Değiştiği Çift Neticeli Sapma Durumunda Ceza Sorumluluğu 118

2.3.2.4. TCK m. 43/3 Hükmünün Getirdiği İstisnaların Uygulama Alanı 120

3. Bölüm

HEDEFTE SAPMANIN

ÖZEL GÖRÜNÜM ŞEKİLLERİ VE

CEZA MESULİYETİ BAKIMINDAN SONUÇLARI

3.1. HEDEFTE SAPMANIN ÖZEL GÖRÜNÜM ŞEKİLLERİ 127

3.1.1. Suçun Nitelikli Hâlinin İşlenmesi Durumunda Hedefte Sapma 127

3.1.1.1. Fiilin İşleniş Şeklinden Kaynaklanan Nitelikli Unsurlar 130

3.1.1.2. Mağdurun veya Suçun Konusunun Vasfından Kaynaklanan Nitelikli Unsurlar 135

3.1.1.3. Fail ile Mağdur Arasındaki İlişkiden Kaynaklanan Nitelikli Unsurlar 139

3.1.1.4. Fiilin İşlenişiyle Güdülen Amaç veya Saik İtibarıyla Nitelikli Unsurlar 142

3.1.1.5. Kasten Öldürme Suçunun Tasarlayarak İşlenmesi Hâli 144

3.1.2. Hedefte Sapma Sonucunda Neticesi Sebebiyle Ağırlaşmış Bir Suç İşlenmesi 146

3.1.3. Hukuka Uygunluk Sebeplerinin Mevcudiyeti Hâlinde Hedefte Sapma 147

3.1.3.1. Görevin Yerine Getirilmesi 148

3.1.3.2. Meşru Savunma 150

3.1.4. Kusurluluğu Etkileyen Nedenlerin Mevcudiyeti Hâlinde Hedefte Sapma 154

3.1.4.1. Cebir veya Tehdit Dolayısıyla Kişinin İrade Yeteneğinin Etkilenmesi 155

3.1.4.2. Haksız Tahrik 156

3.1.5. Suça İştirak Hâlinde Hedefte Sapma 158

3.1.5.1. Müşterek Faillik 158

3.1.5.2. Dolaylı Faillik 160

3.1.5.3. Azmettirme 161

3.1.5.4. Yardım Etme 164

3.2. HEDEFTE SAPMANIN TÜRK CEZA KANUNU’NA GÖRE CEZA SORUMLULUĞU BAKIMINDAN SONUÇLARI 166

3.2.1. Tek Neticeli Hedefte Sapma Yönünden 166

3.2.2. Çift Neticeli Hedefte Sapma Yönünden 167

Sonuç 169

Kaynaklar 175

Kavramlar Dizini 181

İlgili Yayınlar

Stoklara Girince Haber Ver

Hedefte Sapma ve Ceza Sorumluluğu

Yorum Yap

Bilgiler

Müşteri Servisi

Ekstralar

Hesabım

Onay