| Kitap Künyesi | |
| Yazar | Taner Emre YARDIMCI |
| Baskı Tarihi | 2021/02 |
| Baskı Sayısı | 1 |
| Boyut | 16x24 cm (Standart Kitap Boyu) |
| Cilt | Sert Kapak (İplik Dikiş) |
| Sayfa Sayısı | 438 |
Mecburi dava arkadaşlığını gerektiren hâller ve bu dava arkadaşlığının tabi olduğu rejim, HMK m. 59 ve 60’ta öngörülmüştür. Mecburi dava arkadaşlığında birlikte dava açma ve dava edilme şeklinde bir zorunluluk söz konusudur. Aksi hâlde, dava şartı noksanlığından dolayı usulden ret kararı verilmelidir. Bu gereklilik yerine getirildiği takdirde, mecburi dava arkadaşları tarafından yapılacak usuli işlemlerin geçerliliği HMK m. 60/1, c. 2 ve 3’e göre belirlenir. Türk hukukunda usuli işlemlerin yapılmasında mecburi dava arkadaşlarının beraber hareket edeceği şeklinde çok katı bir anlayış yerleşmiştir. Oysa birlikte dava açma ve dava edilme zorunluluğu bulunsa da bu dava arkadaşlarının maddi hukuk işlemlerinde olduğu gibi usuli işlemleri de oy birliğiyle yapabileceği yönündeki kabul doğru değildir. Öyle ki kanun yoluna başvurulmasında dahi mutlak suretle birlikte hareket etme şartı aranmaktadır. Hâlbuki belirli bir dava arkadaşı tarafından duruşmada veya süresinde yapılan usuli bir işlemin HMK m. 60/1, c. 3’e göre dava arkadaşlarının hepsi hakkında sonuç doğuracağı kabul edilebilir. Kanun yoluna başvurulmasının da süreye tabi bir işlem olduğu dikkate alınmalıdır. Diğer taraftan, Türk hukukundaki şeklî mecburi dava arkadaşlığı ise terk edilmesi gereken bir kurum olarak karşımıza çıkmaktadır. Gerçekte davada taraf gösterilmesi dahi gerekmeyen kişilerin dava edilmesi öngörülerek ortaya çıkan sorunlara hem bu kurumla hem de usul hukukunun temel ilkeleriyle örtüşmeyen çözümler sunulmaktadır. İşbu çalışma, mecburi dava arkadaşlığına dair Türk öğretisindeki görüşlere ve yargı uygulamasına yeni bir yaklaşım getirme çabasının bir ürünüdür.
ÖNSÖZ........................................................................................................................... VII
İÇİNDEKİLER ................................................................................................................... IX
KISALTMALAR DİZİNİ.................................................................................................... XIX
KAYNAKÇA ................................................................................................................... XXI
GİRİŞ................................................................................................................................ 1
BİRİNCİ BÖLÜM
MECBURİ DAVA ARKADAŞLIĞI HAKKINDA GENEL BİLGİLER
§ 1. DAVA ARKADAŞLIĞININ GÖRÜNÜM ŞEKİLLERİ ...............................................5
I. İHTİYARİ DAVA ARKADAŞLIĞI ........................................................................ 6
II. MECBURİ DAVA ARKADAŞLIĞI....................................................................... 7
A. Maddi Mecburi Dava Arkadaşlığı............................................................. 7
B. Şeklî Mecburi Dava Arkadaşlığı.............................................................. 14
C. Usuli Mecburi Dava Arkadaşlığı ............................................................. 17
§ 2. DAVA ARKADAŞLARININ DAVADAKİ DURUMUNU ÖNGÖREN
DÜZENLEMELERİN KARŞILAŞTIRILMASI ........................................................ 19
I. İHTİYARİ DAVA ARKADAŞLARININ DAVADAKİ DURUMU............................. 19
II. MECBURİ DAVA ARKADAŞLARININ DAVADAKİ DURUMU ........................... 20
İKİNCİ BÖLÜM
DAVACI TARAFTA MADDİ MECBURİ DAVA ARKADAŞLIĞI
§ 3. ELBİRLİĞİ HÂLİNDE MÜLKİYETTE ORTAKLARIN DAVA AÇMASI ...................... 23
I. ÜÇÜNCÜ KİŞİ ALEYHİNE DAVA AÇILMASI .................................................... 24
A. Elbirliği Ortaklığına (Ortaklara) Ait Hakkın İleri Sürülmesi..................... 24
B. Tek Başına Dava Açma İmkânı ............................................................... 31
II. ORTAKLARIN BİRBİRİNE KARŞI DAVA AÇMASI............................................. 36
A. Adi Ortaklıkta Ortakların Birbirine Karşı Dava Açması ........................... 36
B. Miras Ortaklığında Mirasçıların Birbirine Karşı Dava Açması................. 40
III. ELBİRLİĞİ MÜLKİYETİNİN SONLANDIRILMASINA YÖNELİK DAVA
AÇILMASI ..................................................................................................... 41
A. Adi Ortaklığın Feshi ve Ortaklık Malvarlığının Tasfiyesine Dair
Dava Açılması......................................................................................... 42
B. Miras Ortaklığında Paylaşma Davası Açılması ....................................... 43
X İçindekiler
§ 4. PAYLI MÜLKİYETTE PAYDAŞLARIN DAVA AÇMASI .........................................44
I. ÜÇÜNCÜ KİŞİ ALEYHİNE DAVA AÇILMASI ....................................................44
II. ORTAKLARIN BİRBİRİNE KARŞI DAVA AÇMASI .............................................50
III. PAYLI MÜLKİYETİN SONLANDIRILMASINA YÖNELİK DAVA AÇILMASI..........52
A. Çift Taraflı Davanın Genel Özellikleri......................................................52
B. Paydaşlığın Giderilmesinde Davacı Tarafta Dava Arkadaşlığı.................58
§ 5. BİRLİKTE MÜLKİYET İLİŞKİSİ BULUNMAYAN HÂLLERDE DAVA AÇILMASI........60
I. SÖZLEŞMENİN BİR TARAFINDA BİRDEN FAZLA KİŞİNİN YER ALMASI...........60
A. İfası Talep Edilen Edimin Niteliğine Göre Davacıların Mecburi
Dava Arkadaşlığı .....................................................................................60
B. İnşaî Etki Kıstasına Göre Davacıların Mecburi Dava Arkadaşlığı.............64
C. Sözleşmenin Taraflarının İradesine Göre Mecburi Dava
Arkadaşlığı..............................................................................................65
II. TÜZEL KİŞİLERDE BİRDEN FAZLA KİŞİ TARAFINDAN DAVA AÇILMASI...........65
A. Ortaklar Tarafından Açılan Davalarda ....................................................66
1. Kollektif Ortaklıkta Ortaklar Tarafından Dava Açılması ....................66
2. Anonim Ortaklıkta Ortaklar Tarafından Dava Açılması.....................68
B. Dava Açma Yetkisine Sahip Organ Tarafından Açılan Davalarda............70
III. KAT MÜLKİYETİNDE MALİKLER BAKIMINDAN MEYDANA GELEN
UYUŞMAZLIKLAR..........................................................................................71
A. Üçüncü Kişi Aleyhine Dava Açılması Gereken Hâller..............................72
B. Kat Maliklerinin Birbirine Karşı Dava Açması Gereken Hâller ................76
IV. BİRDEN FAZLA KİŞİNİN BİRLİKTE DAVA TAKİP YETKİSİNE SAHİP
OLMASI ........................................................................................................77
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
DAVALI TARAFTA MADDİ MECBURİ DAVA ARKADAŞLIĞI
§ 6. ELBİRLİĞİ HÂLİNDE MÜLKİYETTE ORTAKLAR ALEYHİNE DAVA AÇILMASI .......79
I. ÜÇÜNCÜ KİŞİ TARAFINDAN DAVA AÇILMASI...............................................79
A. Ortakların Mecburi Dava Arkadaşlığını Belirlemeye Yönelik
Görüşler..................................................................................................80
B. Ortakların Mecburi Dava Arkadaşı Olarak Birlikte Dava Edilmesini
Gerektiren Hâller....................................................................................84
C. Bir Ortağın Üçüncü Kişi Olarak Diğer Ortaklar Aleyhine Dava
Açması....................................................................................................89
II. ORTAKLARIN BİRBİRİNE KARŞI DAVA AÇMASI .............................................90
A. Adi Ortaklıkta Ortakların Birbirine Karşı Açabileceği Davalar.................90
B. Miras Ortaklığında Mirasçıların Birbirine Karşı Açabileceği
İçindekiler XI
Davalar................................................................................................... 93
III. ELBİRLİĞİ MÜLKİYETİNİN SONLANDIRILMASINA YÖNELİK DAVA
AÇILMASI ..................................................................................................... 95
A. Adi Ortaklığın Feshi ve Ortaklık Malvarlığının Tasfiyesine Dair
Dava Açılması......................................................................................... 95
B. Miras Ortaklığında Paylaşma Davası Açılması ....................................... 98
§ 7. PAYLI MÜLKİYETTE PAYDAŞLAR ALEYHİNE DAVA AÇILMASI........................ 102
I. ÜÇÜNCÜ KİŞİ TARAFINDAN DAVA AÇILMASI ............................................ 102
II. PAYDAŞLARIN BİRBİRİNE KARŞI DAVA AÇMASI......................................... 104
III. PAYDAŞLIĞIN GİDERİLMESİ DAVASI AÇILMASI.......................................... 106
§ 8. BİRLİKTE MÜLKİYET İLİŞKİSİ BULUNMAYAN HÂLLERDE DAVA AÇILMASI...... 110
I. SÖZLEŞMENİN BİR TARAFINDA BİRDEN FAZLA KİŞİNİN YER ALMASI ........ 111
A. İfası Talep Edilen Edimin Niteliğine Göre Davalıların Mecburi
Dava Arkadaşlığı .................................................................................. 111
1. Kira Sözleşmesinde Kiracıların ve Kiraya Verenlerin Mecburi
Dava Arkadaşlığı............................................................................. 113
2. İşe İade Davasında Asıl İşveren ve Alt İşverenin Mecburi Dava
Arkadaşlığı...................................................................................... 118
B. İnşaî Etki Kıstasına Göre Davalıların Mecburi Dava Arkadaşlığı........... 122
II. TÜZEL KİŞİLERDE BİRDEN FAZLA KİŞİYE KARŞI DAVA AÇILMASI ................ 125
III. KAT MÜLKİYETİNDE KAT MALİKLERİNE KARŞI DAVA AÇILMASI ................ 128
A. Üçüncü Kişi Tarafından Kat Maliklerine Karşı Dava Açılması
Gereken Hâller..................................................................................... 129
B. Kat Maliklerinin Birbirine Karşı Dava Açması Gereken Hâller.............. 130
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
USULİ GEREKÇELERLE KABUL EDİLEN MECBURİ DAVA ARKADAŞLIĞI
§ 9. TÜRK HUKUKUNDA USULİ GEREKÇELERLE KABUL EDİLEN ŞEKLÎ
MECBURİ DAVA ARKADAŞLIĞI ................................................................... 133
I. KANUNDA AÇIKÇA ÖNGÖRÜLEN ŞEKLÎ MECBURİ DAVA ARKADAŞLIĞI
HÂLLERİ ..................................................................................................... 134
A. Aile Hukukunda Davalı Tarafta Mecburi Dava Arkadaşlığının
Kabul Edildiği Hâller............................................................................. 134
B. Kanuni Hasımlık Dolayısıyla Şeklî Mecburi Dava Arkadaşlığı ............... 136
1. Kanuni Hasımlığın Öngörüldüğü Düzenlemeler ............................. 136
a. Mülhak Vakıflarda Vakıflar Genel Müdürlüğü’nün Durumu..... 137
b. Olağanüstü Zamanaşımı Yoluyla Taşınmaz Mülkiyetinin
Kazanılması............................................................................... 139
XII İçindekiler
c. İskan Kanunu Bağlamında Yapılmış Taşınmaz Devri
Sebebiyle Açılan Tapu İptal ve Tescil Davası .............................143
d. Orman Sınırları Dışına Çıkarma İşleminin İptali.........................144
e. Hacizdeki Tasarrufun İptali Davası ............................................145
f. Resmî Senetlerin Sahteliği İddiası .............................................147
2. Kanuni Hasımlık ile Yaratılan Uygulamanın Değerlendirilmesi.......148
II. KANUNDA AÇIKÇA ÖNGÖRÜLMEYEN ŞEKLÎ MECBURİ DAVA
ARKADAŞLIĞI HÂLLERİ ...............................................................................149
A. Hizmet Tespit Davası............................................................................150
B. İş Kazası ve Meslek Hastalığının Tespiti ile İş Göremezlik Oranının
Tespiti...................................................................................................152
C. Asli Müdahale Talebi............................................................................155
III. ŞEKLÎ MECBURİ DAVA ARKADAŞLIĞININ HÜKÜMLERİ VE KABUL
EDİLME AMACI...........................................................................................158
A. Şeklî Mecburi Dava Arkadaşlığının Hükümleri......................................158
B. Şeklî Mecburi Dava Arkadaşlığının Kabul Edilme Amacı.......................160
§ 10. ALMAN HUKUKUNDAKİ USULİ MECBURİ DAVA ARKADAŞLIĞI....................162
I. USULİ MECBURİ DAVA ARKADAŞLIĞININ HÜKÜMLERİ..............................163
II. KESİN HÜKMÜN SİRAYETİ VE YENİLİK DOĞURUCU ETKİ BAĞLAMINDA
USULİ MECBURİ DAVA ARKADAŞLIĞI.........................................................164
A. Kesin Hükmün Sirayet Etmesi Sebebiyle Usuli Mecburi Dava
Arkadaşlığı............................................................................................165
1. Çift Taraflı Sirayet ...........................................................................166
a. Vasiyeti Yerine Getirme Görevlisi ile Mirasçının Dava
Arkadaşlığı.................................................................................166
b. İcra Takibinde Üçüncü Kişinin İfada Bulunması Amacıyla
Dava Açan Takip Alacaklılarının Dava Arkadaşlığı .....................167
c. Üçüncü Kişinin İfada Bulunması Amacıyla Dava Açan İflas
Alacaklılarının Dava Arkadaşlığı ................................................169
2. Tek Taraflı Sirayet ...........................................................................171
a. Birbiri Bakımından Dava Takip Yetkisini Haiz Birden Fazla
Hak Sahibinin Dava Arkadaşlığı.................................................171
b. İflas Alacağına İtiraz Hâlinde İflas Alacaklılarının Dava
Arkadaşlığı.................................................................................174
c. Tüzel Kişinin veya Organ Kararının Hükümsüzlüğünün
Tespiti Davası Açanların Dava Arkadaşlığı.................................177
B. İnşaî Hüküm Kurulacak Hâllerde Usuli Mecburi Dava Arkadaşlığı........178
İçindekiler XIII
§ 11. USULİ MECBURİ DAVA ARKADAŞLIĞININ TÜRK HUKUKUNDA
UYGULANMASI .......................................................................................... 179
I. TÜRK VE ALMAN HUKUKLARINDAKİ MECBURİ DAVA ARKADAŞLIĞINA
DAİR HÜKÜMLERİN KARŞILAŞTIRILMASI ................................................... 180
II. TÜRK HUKUKUNDA AYNI YÖNDE HÜKÜM VERME GEREKLİLİĞİNDEN
ÖTÜRÜ USULİ MECBURİ DAVA ARKADAŞLIĞININ UYGULANMASI............ 181
BEŞİNCİ BÖLÜM
MECBURİ DAVA ARKADAŞLARININ YARGILAMADA
BİRLİKTE YER ALMASI VE USUL HUKUKU İLİŞKİSİNİN
MECBURİ DAVA ARKADAŞLIĞI YÖNÜNDEN DEĞERLENDİRİLMESİ
§ 12. MADDİ MECBURİ DAVA ARKADAŞLARININ TAMAMININ YARGILAMADA
YER ALMASI VE BUNA BAĞLI OLARAK ORTAYA ÇIKAN USULİ İLİŞKİ ................ 183
I. MADDİ MECBURİ DAVA ARKADAŞLARININ YARGILAMADA BİRLİKTE
YER ALMASI ............................................................................................... 183
A. Mecburi Dava Arkadaşlığında Yargılamaya Katılma ............................ 184
1. Taraf Eksikliğinin Tamamlanması ve Husumetin
Yaygınlaştırılması ........................................................................... 184
2. Taraf Teşkilinin Sağlanması ............................................................ 185
3. Dâhili Dava (Davanın Teşmili) ........................................................ 190
B. Kanuni Taraf Değişikliği Bağlamında Mecburi Dava Arkadaşlarının
Yargılamaya Taraf Olarak Katılması ..................................................... 192
1. Dava Açılırken Mecburi Dava Arkadaşlarının Hepsinin Taraf
Olarak Gösterilmemiş Olması ........................................................ 192
2. Dava Açıldıktan Sonra Mecburi Dava Arkadaşlığını Gerektiren
Bir Durumun Ortaya Çıkması.......................................................... 193
C. İradi Taraf Değişikliği Bağlamında Mecburi Dava Arkadaşlarının
Yargılamaya Taraf Olarak Katılması ..................................................... 195
1. İradi Taraf Değişikliğine İhtiyaç Duyulan Hâller.............................. 196
2. İradi Taraf Katılımının Şartları ........................................................ 202
a. Davacı Yanda Taraf Katılımı ...................................................... 204
b. Davalı Yanda Taraf Katılımı....................................................... 205
II. İKİ TARAF SİSTEMİ BAKIMINDAN MADDİ MECBURİ DAVA
ARKADAŞLARININ DURUMU ..................................................................... 207
A. İki Taraf Sisteminin Temel Özellikleri................................................... 208
B. İki Taraf Sistemine Göre Dava Arkadaşlığı ........................................... 210
III. YARGILAMAYA MADDİ MECBURİ DAVA ARKADAŞLARININ
TAMAMININ KATILMAMASININ MEYDANA GETİRECEĞİ HUKUKİ
SONUÇ....................................................................................................... 216
XIV İçindekiler
A. Usulden Ret Kararı Verileceği Yönündeki Görüşler....................................216
B. Esastan Ret Kararı Verileceği Yönündeki Görüş ...................................221
C. Konu Hakkındaki Görüşümüz.................................................................222
§ 13. ŞEKLÎ MECBURİ DAVA ARKADAŞLARININ TAMAMININ YARGILAMADA
YER ALMASI VE BUNA BAĞLI OLARAK ORTAYA ÇIKAN USULİ İLİŞKİ .............225
I. ŞEKLÎ MECBURİ DAVA ARKADAŞLARININ BİRLİKTE DAVA EDİLMESİ..........226
A. Kanuni Taraf Değişikliğine Göre Şeklî Mecburi Dava Arkadaşının
Taraf Hâline Getirilmesi........................................................................226
B. Şeklî Mecburi Dava Arkadaşlığında İradi Taraf Değişikliğine Dair
Kuralların Uygulanıp Uygulanmayacağı................................................227
II. İKİ TARAF SİSTEMİ BAKIMINDAN ŞEKLÎ MECBURİ DAVA
ARKADAŞLARININ DURUMU......................................................................227
III. ŞEKLÎ MECBURİ DAVA ARKADAŞLARININ BİRLİKTE DAVA
EDİLMEMESİNİN HUKUKİ SONUCU............................................................228
ALTINCI BÖLÜM
TARAF USUL İŞLEMLERİNİN YAPILMASINDA
MECBURİ DAVA ARKADAŞLARININ DURUMU
§ 14. MECBURİ DAVA ARKADAŞLARININ DURUMUNA GENEL BAKIŞ .....................232
I. DAVA ARKADAŞLARININ DURUMUNU AÇIKLAYAN GÖRÜŞLER .................232
II. TÜRK HUKUKUNDAKİ KANUNİ DÜZENLEMENİN DEĞERLENDİRİLMESİ .....236
III. MECBURİ DAVA ARKADAŞLARINA KARŞI AYNI ŞEKİLDE HAREKET
ETME ZORUNLULUĞU................................................................................239
§ 15. MECBURİ DAVA ARKADAŞLARI ARASINDA BELİRLİ BİR İŞLEMİN
YAPILMAMASI VEYA FARKLI ŞEKİLDE YAPILMASI YÖNÜNDE BİR
TALEBİN BULUNMASI.................................................................................241
I. DAVA ARKADAŞLARININ FARKLI YÖNDE İRADE GÖSTERMELERİ
SEBEBİYLE İŞLEMİN YAPILAMAMASININ YARATACAĞI SAKINCA ...............242
II. DAVA ARKADAŞLARININ YARGILAMAYI SONA ERDİRMEYE YÖNELİK
YAPABİLECEKLERİ İŞLEMLER ......................................................................245
A. Maddi Hukuk İçerikli İşlemlerin Yapılması ...........................................245
B. Davanın Açılmamış Sayılmasına Yönelik İşlemlerin Yapılması..............248
1. Davanın Geri Alınması ....................................................................248
2. Davanın Takipsiz Bırakılması...........................................................255
III. DAVA KONUSUNU VE/VEYA DAVA SEBEBİNİ DEĞİŞTİRME VE/VEYA
GENİŞLETME İLE TARAF DEĞİŞİKLİĞİ İŞLEMLERİNİN YAPILMASI................256
A. Dava Konusunun Genişletilmesi ve/veya Değiştirilmesi ......................257
1. Talep Sonucunun Genişletilmesi ....................................................257
2. Mevcut Talep Sonucunun Değiştirilmesi ........................................261
İçindekiler XV
B. Dava Sebebinin Genişletilmesi ve/veya Değiştirilmesi ........................ 262
C. Karşı Tarafın Değiştirilmesi veya Bu Yöndeki Talebe Muvafakat
Gösterilmesi......................................................................................... 265
D. Dava Konusunun Devri Hâlinde Dava Konusu veya Taraf
Değişikliği Hususunda Anlaşmaya Varılamaması................................. 268
§ 16. MECBURİ DAVA ARKADAŞLARININ BİRLİKTE YAPMADIĞI USULİ BİR
İŞLEMİN HEPSİ HAKKINDA HÜKÜM DOĞURMASI........................................ 269
I. YAPILABİLECEK İŞLEMLER BAKIMINDAN GETİRİLEN
SINIRLANDIRMANIN DİKKATE ALINMASI................................................... 271
II. DAVA ARKADAŞLARININ TAMAMINA USULİ İŞLEMİ YAPMA İMKÂNI
TANINMIŞ OLMASI .................................................................................... 276
A. İşlemin Duruşmada Yapılmış Olması veya Süreye Tabi Olması............ 276
1. Duruşmaya İştirak Etmek Suretiyle İşlem Yapılması ...................... 276
2. Süreye Tabi Tutulan İşlemin Yapılması........................................... 279
a. Yapılan İşlemin Dava Arkadaşları Hakkında Sonuç
Doğurmasının Şartları............................................................... 280
b. Mecburi Dava Arkadaşlarından Birisi Bakımından Eski Hâle
Getirme Başvurusunda Bulunulması ........................................ 282
B. Duruşmaya veya Süreye Tabi İşleme Dair Olmak Üzere Dava
Arkadaşlarından Her Birine Tebligat Yapılmış Olması.......................... 283
C. Duruşmaya Katılmamayı veya Süreyi Kaçırmayı Haklı Kılan
Herhangi Bir Hâlin Bulunmaması......................................................... 285
III. DURUŞMAYA KATILMAYAN VEYA SÜREYİ KAÇIRAN DAVA
ARKADAŞININ YAPILMIŞ İŞLEMİ BERTARAF ETME İMKÂNI ....................... 287
YEDİNCİ BÖLÜM
MECBURİ DAVA ARKADAŞLIĞINDA
DİLEKÇELER AŞAMASININ TAMAMLANMASI VE
DAVA ŞARTLARININ İNCELENMESİ
§ 17. DAVANIN AÇILMASI VE DAVA AÇILMASINA BAĞLI HUKUKİ SONUÇLAR....... 289
I. DAVANIN AÇILMA ANININ TESPİTİ ............................................................ 289
II. DAVA AÇILMASININ SONUÇLARI ............................................................... 292
A. Maddi Hukuka Dair Sonuçlar ............................................................... 292
1. Zamanaşımının Kesilmesi ve Hak Düşürücü Sürenin
Korunması ...................................................................................... 292
2. Davalının Temerrüde Düşürülmesi ................................................ 294
3. Davalı Tarafın İyiniyetinin Sona Ermesi.......................................... 295
B. Usul Hukukuna Dair Sonuçlar .............................................................. 296
1. İhtiyati Tedbir ve İhtiyati Haczin Korunması .................................. 296
a. İhtiyati Tedbir Kararı................................................................. 297
b. İhtiyati Haciz Kararı................................................................... 298
XVI İçindekiler
2. Davayı Geri Almanın Karşı Tarafın Muvafakatine Bağlı Hâle
Gelmesi...........................................................................................301
§ 18. DİLEKÇELER AŞAMASININ TAMAMLANMASI...............................................302
I. DAVA DİLEKÇESİNİN HAZIRLANMASI VE TEBLİĞİ.......................................302
A. Davacı Tarafta Mecburi Dava Arkadaşlığı.............................................302
B. Davalı Tarafta Mecburi Dava Arkadaşlığı .............................................305
II. DAVAYA CEVAP VERİLMESİ........................................................................305
A. Savunma Araçlarının İleri Sürülmesi ....................................................306
1. Maddi Hukuka İlişkin Savunmalar ..................................................306
a. Maddi Hukuka İlişkin Savunmaların Gerçekleşmesi..................307
b. Maddi Hukuka İlişkin Savunmaların İleri Sürülmesi ..................309
2. Usul Hukukuna İlişkin Savunmalar..................................................311
a. Mecburi Dava Arkadaşlığında Yetkili Mahkemenin Tayini........311
aa. Davalı Mecburi Dava Arkadaşları Yönünden.....................312
bb. Davacı Mecburi Dava Arkadaşları Yönünden ....................315
cc. Mecburi Dava Arkadaşlarının Yetki Sözleşmesinin
Tarafı Olması .....................................................................316
i. Tarafa Dair Şartın Mevcut Olması................................317
ii. Halef Olmaları Nedeniyle Mecburi Dava
Arkadaşlarının Yetki Sözleşmesiyle Bağlı Olması .........320
b. Mecburi Dava Arkadaşlığında Tahkim Sözleşmesinin
Geçerliliği ..................................................................................321
c. İlk İtirazların İleri sürülmesi.......................................................323
B. Davaya Cevap Verilmemesi Nedeniyle İnkâr Faraziyesinin
Uygulanması.........................................................................................329
C. Davanın Kabul Edilmesi ........................................................................332
D. Karşı Dava Açılması ..............................................................................332
III. İKİNCİ DİLEKÇELERİN VERİLMESİ VE BUNA BAĞLI OLARAK İDDİA VE
SAVUNMAYI GENİŞLETME VE DEĞİŞTİRME YASAĞININ
UYGULANMASI ...........................................................................................333
A. Cevaba Cevap Dilekçesinin Verilmesi...................................................335
B. İkinci Cevap Dilekçesinin Verilmesi ......................................................336
C. Ön İnceleme Duruşması .......................................................................338
§ 19. MECBURİ DAVA ARKADAŞLIĞINDA DAVA ŞARTLARININ İNCELENMESİ........340
I. MECBURİ DAVA ARKADAŞLARI YÖNÜNDEN DAVA ŞARTLARININ NE
ŞEKİLDE ELE ALINMASI GEREKTİĞİ.............................................................340
A. Davanın Görüleceği Mahkemeye Yönelik Şartlar.................................340
B. Tarafa Dair Dava Şartları ......................................................................342
İçindekiler XVII
C. Dava Konusuna Dair Dava Şartları ....................................................... 345
D. Arabulucuya Başvuru Şartı................................................................... 347
II. DAVA ŞARTININ SAĞLANMAMASININ HUKUKİ SONUCU .......................... 350
SEKİZİNCİ BÖLÜM
MECBURİ DAVA ARKADAŞLIĞINDA
UYUŞMAZLIĞIN HÜKME BAĞLANMASI VE KANUN YOLU BAŞVURUSU
§ 20. MECBURİ DAVA ARKADAŞLIĞINDA UYUŞMAZLIĞIN HÜKME
BAĞLANMASI ............................................................................................ 353
I. MAHKEME HÜKMÜNÜN CEBRİ İCRASI YÖNÜNDEN DAVA
ARKADAŞLARININ TARAF OLARAK EKSİKSİZ GÖSTERİLMESİ VE
ALACAKLILIK-BORÇLULUK DURUMUNUN NİTELİĞİNİN BELİRTİLMESİ ...... 353
A. Dava Arkadaşlarının Tamamının Taraf Olarak Gösterilmesi ................ 354
B. Hükme Bağlanan Hakkın Ne Şekilde İleri Sürülebileceği ..................... 355
C. Yargılama Giderlerinin Karara Bağlanması .......................................... 357
1. Yargılama Giderlerinin Dava Arkadaşları Lehine Olacak Şekilde
Karara Bağlanması.......................................................................... 357
2. Yargılama Giderlerinin Dava Arkadaşları Aleyhine Olacak
Şekilde Karara Bağlanması ............................................................. 359
II. MECBURİ DAVA ARKADAŞLIĞINDA KISMİ HÜKÜM VERİLMESİ
SORUNU .................................................................................................... 363
A. Mecburi Dava Arkadaşlarının Tamamının Lehine veya Aleyhine
Olacak Şekilde Kısmi Hüküm Verilmesi................................................ 364
B. Belirli Bir Dava Arkadaşına İlişkin Olmak Üzere Hüküm Verilmesi....... 366
§ 21. MECBURİ DAVA ARKADAŞLIĞINDA KANUN YOLU BAŞVURUSU................... 368
I. MECBURİ DAVA ARKADAŞLARININ VE KARŞI TARAFIN KANUN
YOLUNA BAŞVURMASI .............................................................................. 369
A. Kanun Yoluna Başvurulabilmesi için Birlikte Hareket Etme
Şartının Aranması ................................................................................ 369
1. Kanun Yolu Başvurusuna Dair İleri Sürülen Görüşler ..................... 369
a. HUMK’un Yürürlüğü Dönemindeki Görüşler ............................ 369
b. HMK’nın Yürürlüğü Sonrasındaki Görüşler............................... 371
2. Birlikte Hareket Etmeye Dair İleri Sürülen Görüşlerin
Değerlendirilmesi........................................................................... 373
B. Kanun Yolu Başvurusunun Reddi Kararına Karşı Kanun Yoluna
Başvurulması........................................................................................ 376
C. Karşı Tarafın Kanun Yolu Başvurusunda Bulunması............................. 378
II. MECBURİ DAVA ARKADAŞLARI YÖNÜNDEN KANUN YOLU BAŞVURU
SÜRESİ ....................................................................................................... 381
XVIII İçindekiler
A. Kanun Yolu Başvuru Süresinin Ne Zaman Başlayacağı .........................382
1. Dava Arkadaşlarının Tamamı Yönünden Başvuru Süresinin
Aynı Anda Başlaması.......................................................................382
2. Her Bir Dava Arkadaşı Yönünden Başvuru Süresinin Ayrı Ayrı
Başlaması........................................................................................383
B. Hangi Hâllerde Kanun Yolu Başvuru Süresine Uyulduğunun Kabul
Edileceği ...............................................................................................385
1. Başvuru Süresini Kaçıran Dava Arkadaşının Diğer Dava
Arkadaşı Bakımından Henüz Sona Ermemiş Süreden
Yararlanamaması............................................................................386
2. Başvuru Süresinde Hareketsiz Kalma Durumunun Hangi
Zaman Aralığını İfade Ettiği.............................................................387
3. Kanun Yoluna Başvuru Süresinin Dava Arkadaşlarının Tamamı
Bakımından Sona Ermediği Bir Anda Başvuru Yapılmış Olması ......393
4. Kanun Yolu Başvurusundan Feragat Edilmemiş Olması .................394
§ 22. KANUN YOLU AŞAMASINDA MECBURİ DAVA ARKADAŞLARININ
DURUMU VE MADDİ ANLAMDA KESİN HÜKÜM ETKİSİNİN SONA
ERMESİ ......................................................................................................397
I. KANUN YOLU AŞAMASINDA MECBURİ DAVA ARKADAŞLARININ
DURUMU ...................................................................................................398
A. Kanun Yoluna Başvurmamış Dava Arkadaşının Konumunu
Açıklayan Görüşler ...............................................................................398
1. Pasif Dava Arkadaşının Sadece Taraf Olarak Görülmesi .................399
2. Pasif Dava Arkadaşının Durumunu Açıklamaya Yönelik Yeni
Görüşler..........................................................................................401
3. Mecburi Dava Arkadaşlarının Konumunu Açıklamak Üzere
Dava Arkadaşları Arasında Hiçbir Ayrım Yapılmaması
Gerektiği Yönündeki Görüşümüz....................................................404
B. İstinaf Mahkemesi Kararına Karşı Kanun Yoluna Başvuru İmkânı ........406
C. Kanun Yolu Başvurusu Sebebiyle Doğan Giderlerden Sorumluluk.......407
II. MECBURİ DAVA ARKADAŞLIĞINDA MADDİ ANLAMDA KESİN HÜKÜM
ETKİSİNİN SONA ERMESİ............................................................................408
A. Yargılamanın İadesi Talebinde Bulunulması.........................................409
B. Değişiklik Davası Açılması.....................................................................411
C. Anayasa Mahkemesi’nin Yeniden Yargılama Yapılmasına Yönelik
Karar Vermesi.......................................................................................413
D. Hakem Kararının İptali ve Yargılamanın İadesi.....................................416
SONUÇ.................................................................................................................417
Copyright 1985 - 2024 | Yetkin Basım Yayım Dağıtım San. ve Tic. A.Ş.
