İcra ve İflas Hukukunda;İstihkak Davaları

ÖNSÖZ ...................................................................................................................... VII

İÇİNDEKİLER............................................................................................................... IX

KISALTMALAR ....................................................................................................... XXVII

İcra ve İflas Hukukunda

İSTİHKAK DAVALARI

Kavram, tanımı, amacı,

hukukî niteliği ve özel dava şartı

§ 1. İSTİHKAK DAVASI: KAVRAM, TANIMI, AMACI VE HUKUKÎ NİTELİĞİ...............1

A. Kanunî Düzenleme...................................................................................... 1

I. Davacı, Davalı Sıfatları ve İspat Yükü ................................................... 1

II. Çalınmış ve Kaybolmuş Şeyler.............................................................. 1

1. Taşınır Davası ................................................................................ 1

2. TMK m.989-991 Hükümlerinin İstihkak Davası Açılmasına

Engel Olup Olmadığı...................................................................... 3

B. Kavram........................................................................................................ 3

C. Tanımı......................................................................................................... 4

Ç. Amacı.......................................................................................................... 4

D. Hukukî Niteliği ............................................................................................ 5

I. Uygulama............................................................................................. 5

II. Kanaatimiz ........................................................................................... 6

E. İcra Müdürlüğünce Vaki Şikâyetin İstihkak Davası Olarak

Nitelendirilemeyeceği................................................................................. 8

F. Üçüncü Kişinin Şikâyet Yoluyla Haczin Kaldırılmasını İstediği Mahcuz

Malın Kendisine Ait Olduğunu İddia Ederek İstihkak Davası Açması.......... 9

G. Şikâyet ve İstihkak Davasının Terdit İlişkisi İçinde İleri Sürülebileceği......... 10

§ 2. ÖZEL DAVA ŞARTI: HACİZ...........................................................................19

A. Haciz Yoluyla Takibe Girişen Alacaklının Borçlunun Malvarlığından

Tatmin Edileceği ....................................................................................... 19

B. İstihkak Davasının Görülebilmesi İçin Takip Konusu Alacağın Gerçek

Olması Gerektiği ....................................................................................... 20

İçindekiler

X

C. İstihkak Davası Bakımından Özel Dava Şartı: Geçerli Bir Haczin

Olması........................................................................................................21

I. Haciz; Tanımı ve Gerçekleşmesi..........................................................21

II. Nelerin Haciz Edilebileceği..................................................................22

III. Üçüncü Kişinin İstihkak İddiası Üzerine İcra Müdürünün

Hacizden Vazgeçip Geçemeyeceği......................................................24

IV. Haciz Edilen Taşınır Malların Borçlu Yedinde Bırakılması veya

Yediemine Teslimi...............................................................................29

V. Geçerli Bir Haczin Varlığının İstihkak Davası Bakımından Özel

Dava Şartı Olduğu ...............................................................................32

1. Dava Şartları; Tanımı ve Özellikleri ..............................................32

2. İstihkak Davası Açıldığı Sırada Geçerli Bir İcra Takibinin ve

Bu Takipte Konulmuş Haczin Varlığı.............................................35

3. Davanın Açıldığı Tarihte Geçerli Bir Haczin Olmaması .................41

4. Haczin İstihkak Davası Sırasında Kalkması ...................................43

VI. Fiili Haczin Yapılamamasının İstihkak Davası Açmaya Engel

Olup Olmayacağı.................................................................................45

VII. İstihkak İddiasının, İstihkak Davası veya İstihkak İddiasının

Reddi Davası Bakımından Ön Koşul Olduğu........................................46

Ç. Ticaret Şirketi veya Adi Şirket (Adi Ortaklık) Ortağının Şahsî

Alacaklısının Neleri Haciz Ettirebileceği.....................................................47

I. Genel Olarak .......................................................................................47

II. Ticaret Şirketlerinde ...........................................................................47

III. Adi Ortaklıkta Ortaklık Malının Ortaklardan Birinin Şahsi Borcu

İçin Haczedilmesi Halinde İstihkak Davası ..........................................49

1. Genel Olarak ................................................................................49

2. İstihkak Davası .............................................................................50

§ 3. YABANCILIK UNSURU TAŞIYAN İSTİHKAK DAVASI.......................................53

A. Yabancı Davacı İçin Özel Dava Şartı: Teminat Gösterme

Yükümlülüğü..............................................................................................53

B. İstihkak Davasına Konu Mahcuz Malın Yabancılık Unsuru Taşıması..........55

İİK m.97’deki istihkak davasının İİK m.228 ve TMK m.683’deki

istihkak davalarından farklı olduğu, ön sorun-bekletici sorun

§ 4. İİK m.97’deki İSTİHKAK DAVASININ İİK m.228 veTMK m.683’deki

İSTİHKAK DAVALARINDAN FARKLI OLDUĞU ...............................................57

A. İİK m.97’deki İstihkak Davasının İİK m.228’deki İstihkak Davasından

Farklı Olduğu .............................................................................................57

İçindekiler

XI

I. Genel Olarak ...................................................................................... 57

II. Masaya Kaydedilen İddialarının İncelenip Gerekli Kararların

Verilmesi ............................................................................................ 59

III. Masaya Yapılan Talebin Reddi ........................................................... 60

1. Sınırlı Aynî Hak İddiaları .............................................................. 60

2. Mülkiyete Dayanan İstihkak İddiası............................................. 60

IV. İflâs İdaresinin İstihkak İddiasını Kabul veya Reddi............................ 61

1. İflâs İdaresinin, İstihkak İddiasını Kabul Etmesi........................... 61

2. İflâs idaresinin, İstihkak İddiasını Reddetmesi ............................ 61

V. İflâs Tarihinde Üçüncü Kişi Yedinde Müflise Ait Malın

Bulunması .......................................................................................... 63

B. İİK m.97’deki İstihkak Davasının TMK m.683’deki İstihkak

Davasından Farklı Olduğu ......................................................................... 64

§ 5. İSTİHKAK İDDİASI VE İSTİHKAK DAVASINDA;

ÖN SORUN – BEKLETİCİ SORUN .................................................................67

A. Genel Olarak ............................................................................................. 67

I. Ön Sorun ............................................................................................ 67

II. Bekletici Sorun ................................................................................... 67

B. İstihkak İddiasında ve İstihkak Davasında................................................. 69

İstihkak davalarının birleştirilmesi ve ayrılması,

istihkak ve şikâyet dosyalarının birleştirilemeyeceği

§ 6. İSTİHKAK DAVALARININ BİRLEŞTİRİLMESİ VE AYRILMASI ..........................77

A. HMK Hükümlerinin Uygulanacağı............................................................. 77

B. İhtiyarî Dava Arkadaşlığı ........................................................................... 78

I. İhtiyarî Dava Arkadaşlığının Ortaya Çıkabileceği Hâller ..................... 78

II. İhtiyari Dava Arkadaşlığının Davanın Başında veya Seyri

Sırasında Ortaya Çıkması ................................................................... 79

1. Davalar Arasında Bağlantı Olması ............................................... 79

2. Davaların Birleştirilmesi .............................................................. 80

III. İhtiyari Dava Arkadaşlığının Hükümleri.............................................. 80

C. Zorunlu Dava Arkadaşlığı .......................................................................... 81

Ç. Birden Fazla Kişinin Aynı Hâciz Alacaklıya Karşı Aynı Dilekçe İle

İstihkak Davası Açması.............................................................................. 82

D. Birden Fazla Hâciz Alacaklıya Karşı Aynı Dilekçe İle İstihkak Davası

Açılması..................................................................................................... 83

İçindekiler

XII

§ 7. İSTİHKAK VE ŞİKÂYET DOSYALARININ BİRLEŞTİRİLEMEYECEĞİ ....................85

A. İstihkak Davası ve Şikâyetin Farklı Hükümlere Tâbi Olduğu ......................85

B. İstihkak Davası ve Şikâyetin Birlikte Görülemeyeceği ...............................85

İstihkak davasına konu olabilecek

mallar ve haklar

§ 8. İSTİHKAK DAVASINA KONU OLABİLECEK MALLAR ......................................89

A. Taşınır Mallar.............................................................................................89

I. Mahcuz Taşınır Mal Üzerinde İstihkak İddiası ....................................89

II. Rehinli Taşınır Mal Üzerinde İstihkak İddiası ......................................89

B. Taşınmaz Mallar ........................................................................................91

I. Taşınmazların İstihkak Davasına Konu Yapılıp Yapılamayacağı ..........91

II. Üçüncü Kişinin Taşınmazının Haciz Edilemeyeceği.............................92

III. Taşınmazı Haciz Edilen Üçüncü Kişinin Ne Yapacağı...........................93

1. Mülkiyet Hakkına Dayanan İstihkak Davası Taşınırlar İçin

Olup, Taşınmazlar Hakkında Açılamayacağı.................................93

2. Üçüncü Kişinin Taşınmazı Başkasının Borcu İçin Haciz

Edilmişse ......................................................................................94

3. Üçüncü Kişi, Borçlunun Haciz Edilen Taşınmazının

Mülkiyetini Tescilsiz İktisap Yoluyla Kazanmışsa..........................97

§ 9. İSTİHKAK DAVASINA KONU OLABİLECEK HAKLAR.......................................99

A. Hangi Hakların İstihkak Davasına Dayanak Yapılabileceği.........................99

I. İstihkak Davasında İleri Sürülebilecek Haklar .....................................99

II. Kişisel Hakların ve Başkasına Ait Hakların İstihkak Davasında

İleri Sürülüp Sürülemeyeceği............................................................103

B. Mülkiyet Hakkına Dayanan İstihkak İddiası .............................................106

I. Müşterek veya İştirak Halinde Mülkiyet Payı ...................................106

1. Genel Olarak ..............................................................................106

2. İstihkak İddiası ...........................................................................107

II. Mütemmim Cüz veya Teferruat Hakkında İstihkak İddiası ...............107

1. Mütemmim Cüz Hakkında İstihkak İddiası.................................107

a) Genel Olarak........................................................................107

b) İstihkak İddiası.....................................................................108

2). Teferruat Hakkında İstihkak İddiası............................................109

a) Genel Olarak........................................................................109

İçindekiler

XIII

b) İstihkak İddiası.................................................................... 112

3. İpoteğin Mütemmim Cüz ve Teferruatı Da Kapsayacağı........... 112

III. Kara Taşıt Araçlarının Haczi Halinde İstihkak İddiası........................ 113

1. Kara Taşıt Aracı Sicile Kayıtlı Değilse ......................................... 113

2. Kara Taşıt Aracı Sicile Kayıtlıysa ................................................ 114

IV. Yetişmemiş Mahsullerin Haczi Halinde İstihkak İddiası ................... 115

1. Taşınmaz ve Üzerindeki Mahsul Aynı Kişiye Aitse..................... 115

2. Taşınmaz ve Üzerindeki Mahsul Ayrı Kişilere Aitse................... 115

3. Yetişmemiş Mahsullerin Ne Zaman Haciz Edilebileceği ............ 115

4. İpotekli Taşınmazın Yetişmemiş Mahsullerinin Haczi ............... 116

V. Kiralayanın Finansal Kiralama Sözleşmesine Dayanan İstihkak

İddiası............................................................................................... 116

1. Genel Olarak.............................................................................. 116

a) Finansal Kiralama Sözleşmesi ............................................. 116

b) Sözleşmenin Konusu........................................................... 117

c) Sözleşmenin Şekli ve Tescili................................................ 117

ç) Finansal Kiralama Konusu Malın Mülkiyeti ........................ 118

d) Kiracının İflâsı veya İcra Takibine Uğraması ....................... 118

e) Kiralayanın İflâsı veya İcra Takibine Uğraması.................... 118

f) Sözleşmenin Sona Ermesi................................................... 118

g) Sözleşmenin İhlâli............................................................... 119

ğ) Sözleşmenin Sona Ermesinin Sonuçları .............................. 119

2. Kiralayanın İstihkak İddiası........................................................ 119

C. Finansal Kiralama Sözleşmesiyle Kiralanan Malın Haczi Halinde

İstihkak İddiasının Hangi Hakka Dayanabileceği..................................... 120

I. Mahcuz Malın Mülkiyeti Finansal Kiralama Sözleşmesi

Kapsamında Davacı 3. Kişiye Geçmişse............................................ 121

II. Mahcuz Malın Mülkiyeti Finansal Kiralama Sözleşmesi

Kapsamında Davacı 3. Kişiye Geçmemişse....................................... 121

Ç. Rehin Hakkına Dayanan İstihkak İddiası ................................................. 121

I. Taşınır Mal Üzerindeki Rehin Hakkı ................................................. 121

II. Borçlunun Haczedilen Mevduat Hesabında Bankanın Rehin

Hakkı ................................................................................................ 122

1. Mevcut Alacaklar Üzerinde Rehin Hakkı ................................... 122

a) Haciz Müzekkeresi Gönderilmesi Halinde .......................... 122

İçindekiler

XIV

b) Haciz İhbarnamesi Gönderilmesi Halinde ...........................124

2. İleride Doğacak Alacaklar Üzerinde Rehin Hakkı .......................124

D. Hapis Hakkına Dayanan İstihkak İddiası ..................................................125

I. Kiralayanın Hapis Hakkı ....................................................................125

II. Avukatın Hapis Hakkı ........................................................................126

III. Mülkiyeti Muhafaza Kaydıyla Satışta Hapis Hakkı ............................127

1. Malın, Satıcı Tarafından Haczi Halinde.......................................127

2. Malın, Satıcının Alacaklısı Tarafından Haczi Halinde..................128

a) Alıcı, Taksitleri Ödemede Temerrüde Düşmemişse ............128

b) Alıcı, Taksitleri Ödemede Temerrüde Düşmüşse ................128

E. Mülkiyeti Muhafaza Kaydıyla Satılan Malın Haczi Üzerine Satıcının

İstihkak İddiası.........................................................................................129

I. Mülkiyeti Muhafaza Kaydıyla Satış ...................................................129

1. Geçerlik Şartları..........................................................................129

2. Taliki Şarta Bağlı Olduğu ............................................................130

3. Konusu .......................................................................................130

II. Mülkiyeti Muhafaza Kaydıyla Satılan Malın Alıcının Alacaklısı

Tarafından Haczi ...............................................................................130

1. Alıcı, Taksitleri Zamanında Ödüyorsa.........................................131

2. Alıcı, Taksitleri Zamanında Ödememişse ...................................132

F. Üçüncü Kişinin, Tapuya Şerh Verilmiş Şahsi Hakka Dayanan İstihkak

İddiası ......................................................................................................132

G. Taşınmaz Satış Vaadi Sözleşmesinden Doğmuş ve Şerh Verilmiş

Şahsî Talep Hakkının, İstihkak Davasına Konu Yapılıp

Yapılamayacağı........................................................................................135

Ğ. Bankanın, Borçlusuna Karşı İleri Sürebileceği Rehin Hakkını,

Borçlunun Alacaklısına Karşı Da İstihkak İddiası Olarak İleri

Sürebileceği .............................................................................................138

I. Çek Kanunu m.3................................................................................138

II. Haciz Yazısı – Haciz İhbarnamesi ......................................................139

III. İİK m.99’un Uygulanacağı Hallerde 3. Kişinin Doğrudan İstihkak

Davası Açmasına Bir Engel Olmadığı.................................................143

IV. Birinci Haciz İhbarnamesini Tebellüğ Eden 3. Kişinin, Borçlunun

Mevduatı Üzerinde Rehin Hakkını Haiz Olduğunu İddia Etmesi .......143

İçindekiler

XV

Görevli ve yetkili mahkeme,taraf ve

dava ehliyeti, sıfat, davanın tarafları, vekâlet ve ücreti

§ 10. DAVANIN NEREDE AÇILACAĞI.................................................................. 147

A. 2004 Sayılı İİK Hükümleri Uyarınca Yapılan Haciz Üzerine Açılan

İstihkak Davalarında; Görevli Ve Yetkili Mahkeme................................. 147

I. Görevli Mahkeme ............................................................................ 147

II. Yetkili Mahkeme .............................................................................. 148

1. Genel Olarak.............................................................................. 148

a) Kavram ve Tanımı............................................................... 148

b) Türkiye’de Yerleşim Yeri Olanlar Hakkında Genel

Yetkili Mahkeme................................................................. 148

c) Türkiye’de Yerleşim Yeri Olmayanlar Hakkında Genel

Yetkili Mahkeme................................................................. 150

2. İstihkak Davasının Açılacağı Yetkili İcra Hukuk Mahkemesi ...... 150

3. İcra Mahkemesinin Yetkisiz Olması Halinde Yargılama

Giderleri .................................................................................... 151

B. 6183 Sayılı AATUHK Hükümleri Uyarınca Yapılan Haciz Üzerine

Açılan İstihkak Davalarında; Görevli ve Yetkili Mahkeme....................... 152

I. AATUHK.’nın İstihkak Davalarına İlişkin Düzenlemesi...................... 152

1. Borçlu Elinde Haczedilen Mallara Karşı İstihkak İddiaları

(AATUHK m.66) ......................................................................... 152

2. Üçüncü Kişi Elinde Haczedilen Mallara Karşı İstihkak

İddiaları (AATUHK m.67) ........................................................... 152

3. Borçlu ile Birlikte İkamet Eden Üçüncü Kişilerin İstihkak

İddiası........................................................................................ 153

II. 6183 sayılı AATUHK Uyarınca Açılan İstihkak Davalarında

Yetkili ve Görevli Mahkeme, Yargılama ........................................... 153

1. Yetkili ve Görevli Mahkeme ...................................................... 153

2. Yargılama................................................................................... 155

§ 11. TARAF EHLİYETİ....................................................................................... 157

A. Genel Olarak ........................................................................................... 157

B. Tanımı..................................................................................................... 159

I. Gerçek Kişiler ................................................................................... 159

1. Kişiliğin Kazanılması ve Sona Ermesi ......................................... 159

2. Dava Açıldığı Sırada “Taraf Ehliyeti” Mevcut Değilse ................ 161

3. Yargılama Sırasında “Taraf Ehliyet” Son Bulursa....................... 162

İçindekiler

XVI

II. Tüzel Kişiler.......................................................................................163

1. Tüzel Kişiliğin Kazanılması ve Temsili .........................................163

2. Dava Sırasında Taraf Ehliyetinin Yitirilmesi................................164

3. Davadan Önce Tüzel Kişiliği Sona Eren Şirketin İhyası ...............164

4. Dava Sırasında Tüzel Kişiliği Sona Eren Şirketin İhyası ...............166

III. Kamu İdareleri ..................................................................................166

IV. Tüzel Kişiliği Bulunmayan Başbakanlık ve Bakanlık Birimleri............168

V. Tüzel Kişiliği Olmayan Şahıs Ve Mal Toplulukları..............................169

1. Adi Ortaklık ................................................................................169

2. Ortak Girişim (Joint Venture = İş Ortaklığı) ................................169

C. Taraf Ehliyetinin Yokluğu.........................................................................171

I. Davada..............................................................................................171

II. İcra Takibinde ...................................................................................171

§ 12. TAKİP ve DAVA EHLİYETİ..........................................................................173

A. Tanımı......................................................................................................173

B. Gerçek Kişilerin Fiil Ehliyeti......................................................................173

I. Tam Ehliyetliler.................................................................................173

II. Tam Ehliyetsizler...............................................................................173

III. Mahdut Ehliyetliler ...........................................................................174

IV. Mahdut Ehliyetsizler.........................................................................175

C. Takip ve Dava Ehliyetinin Yokluğu...........................................................175

Ç. Tüzel Kişiler..............................................................................................175

§ 13. SIFAT VE TAKİP YETKİSİ............................................................................177

A. Tanımı ve Hukukî Niteliği.........................................................................177

B. Sıfat Yokluğu............................................................................................180

C. Takip Yetkisi.............................................................................................182

§ 14. İSTİHKAK DAVASININ TARAFLARI.............................................................185

A. İstihkak Davasının Kimler Arasında Görüleceği .......................................185

I. Kural ve İstisnaları.............................................................................185

1. Kural...........................................................................................185

a) İstihkak Davasının Üçüncü Kişi İle Alacaklı Arasında

Görüleceği ...........................................................................185

b) İstihkak Davasında Borçlunun Taraf Olup Olamayacağı......186

2. İstisnalar.....................................................................................190

İçindekiler

XVII

II. Takip Konusu Alacağın, İstihkak Davasının Açılmasından Önce

Devri................................................................................................. 193

III. Takip Konusu Alacağın, İstihkak Davasının Açılmasından Sonra

Devri................................................................................................. 194

IV. Yargılama Sırasında Dava Konusu Şeyin Devri ................................. 195

V. Husumetin Alacaklıdan Gayrı Bir Kişiye Yöneltilmesi....................... 195

VI. Dava Dilekçesindeki Maddi Hataya Dayanan Yanlışlıkların

Düzeltilmesi ..................................................................................... 196

B. İstihkak Davasında Davacı ve Davalı Sıfatlarının Nasıl Belirleneceği....... 197

I. “Haciz Sırasında Elde Bulundurma” Kıstası ...................................... 197

1. Genel Olarak.............................................................................. 197

2. Haczin Borçlu Elinde (Yedinde) Yapılması ................................. 198

a) Davacı ve Davalı Sıfatları .................................................... 198

b) Davalı Tarafta Birden Fazla Kişinin Bulunması.................... 198

3. Haczin Üçüncü Kişi Yedinde Yapılması ...................................... 198

4. Haczin Borçlu ve Üçüncü Kişi Yedinde Yapılması ...................... 199

II. “Elde Bulundurma” İle Kast Edilenin Teknik Anlamda “Zilyetlik”

Olmadığı........................................................................................... 199

C. Mülkiyeti Muhafaza Kaydıyla Satılan Malın Alıcının Alacaklısı

Tarafından Haczi Halinde; İstihkak Davasının Tarafları........................... 202

§ 15. VEKÂLET, TEBLİĞ VE VEKÂLET ÜCRETİ ...................................................... 203

A. Müvekkil ve Vekil Kavramları.................................................................. 203

B. Dava ve İcra Takibinde Vekil İle Temsil Mecburiyeti Olmadığı ............... 204

I. 1. Gerçek kişi................................................................................. 204

2. Tüzel kişi.................................................................................... 204

II. Yabancı ülkede düzenlenmiş vekâletname...................................... 205

C. Vekile Tebliğ ........................................................................................... 206

I. Genel Olarak .................................................................................... 206

II. Elektronik Tebligat ........................................................................... 207

1. Elektronik Tebligat İşlemlerinin Yürütülmesi ............................ 207

2. Tanımlar .................................................................................... 207

3. Avukatlara Elektronik Tebligatın Zorunlu Olup Olmadığı.......... 208

a) Kural ................................................................................... 208

b) İstisna ................................................................................. 208

4. Tebligatın Ne Zaman Yapılmış Sayılacağı .................................. 208

İçindekiler

XVIII

5. Muhatabın Bilgilendirilmesi.......................................................208

6. Muhatabın Elektronik Tebligat Adresine Erişimi........................208

7. Elektronik Tebligatın Muhatabın Adresine Ulaşmasına Dair

Delil Kaydının Bildirimi ...............................................................209

Ç. Usulsüz Tebliğ ve Tebliğ Yokluğu.............................................................209

D. Vekâlet Ücreti..........................................................................................210

I. Genel olarak......................................................................................210

II. İstihkak Davasında ............................................................................210

1. İstihkak Davasının Esastan Kabul veya Reddi Halinde ...............210

2. İstihkak Davasının Usulden Reddi Halinde.................................213

E. Davanın Konusuz Kalması Halinde...........................................................213

F. Vekâletin Sona Ermesi.............................................................................215

I. Kural..................................................................................................215

1. Vekâletin Davanın Açılmasından Önce Müvekkilin Ölümü

İle Sona Ermesi...........................................................................215

2. Vekâletin Dava Sırasında Müvekkilin Ölümü İle Sona Ermesi ......215

II. İstisna................................................................................................216

İcra mahkemesine hatalı başvuru, icra mahkemesinin

başvuruyu yanlış nitelendirmesi, istihkak davasının konusuz kalması

§ 16. İCRA MAHKEMESİNE BAŞVURUNUN HATALI YAPILMASI..........................217

§ 17. İCRA MAHKEMESİNİN BAŞVURUYU YANLIŞ NİTELENDİRMESİ ..................221

A. İİK m. 96-99 Hükümlerinin Yanlış Uygulanması.......................................221

B. İcra Mahkemesinin Başvuruyu Yanlış Nitelendirmesi .............................222

I. Şikâyetin, İstihkak Davası Olarak Nitelendirilmesi............................223

II. İstihkak Davasının, Şikâyet Olarak Nitelendirilmesi..........................225

§ 18. İSTİHKAK DAVASININ KONUSUZ KALMASI................................................227

A. Geçerli Bir Haczin Varlığının Dava Şartı Olduğu.......................................227

B. Haczin Kalkıp Davanın Konusuz Kalması..................................................227

Malın, borçlu elinde haciz edilmesi halinde;

istihkak iddiası ve istihkak davası, yargılama usulü ve ispat yükü

§ 19. İSTİHKAK İDDİASI ve İSTİHKAK DAVASI.....................................................231

A. Genel Olarak............................................................................................231

I. Kimlerin Kimin Lehine İstihkak İddiasında Bulunabileceği................231

İçindekiler

XIX

II. İstihkak Davası veya İstihkak İddiasının Reddi Davasını Açma

Süresi ............................................................................................... 232

B. İstihkak İddiasında Bulunma ve İstihkak Davası Açma Süreleri .............. 233

I. İstihkak İddiasında Bulunma Süreleri............................................... 233

1. Haciz Sırasında Borçlu veya Üçüncü Kişi Hazır Bulunmuşsa...... 233

2. Haciz Sırasında Borçlu veya Üçüncü Kişi Hazır

Bulunmamışsa........................................................................... 233

II. İstihkak Davası Açma Süreleri .......................................................... 234

1. Üçüncü kişinin yasal 7 günlük hak düşürücü süre (m.96/3)

içerisinde istihkak iddiasında bulunması üzerine;..................... 234

2. Üçüncü Kişiye İstihkak Talebinde Bulunma İmkânı

Verilmemişse............................................................................. 235

C. İstihkak İddiasının İcra Dairesine Bildirilmesi.......................................... 235

I. Haciz Sırasında veya Bilahare İstihkak İddiası .................................. 235

1. Haciz Edilecek Mallar, Takibin Yapıldığı İcra Dairesinin

Yetki Çevresi İçinde İse.............................................................. 235

a) Üçüncü Kişi Lehine İstihkak İddiasını Kimlerin İleri

Sürebileceği ........................................................................ 235

b) İstihkak İddiasına Karşı İtiraz Edilmesi................................ 245

aa) İstihkak İddiasına İtiraz Edilmesine Rağmen İcra

Müdürlüğünce İİK m.97/f.1, cüm.1 Uyarınca İşlem

Yapılmaması................................................................. 245

bb) İstihkak İddiasına İtiraz Edilmesi Üzerine İcra

Müdürlüğünce İİK m.97/f.1, cüm.1 Uyarınca İşlem

Yapılması...................................................................... 247

c) İstihkak İddiasına Karşı İtiraz Edilmemesi........................... 251

2. Haciz Edilecek Mallar, Takibin Yapıldığı İcra Dairesinin

Yetki Çevresi Dışında İse............................................................ 252

3. İcra Müdürünün, Haczin İİK m.97 veya m.99 Hükmüne

Göre Yapılmış Sayılmasına Karar Vermede Hataya Düşmesi .... 254

II. Hacizden Sonra İstihkak İddiası........................................................ 255

1. Hacizden Sonra İstihkak İddiasının Ne Zaman İleri

Sürülebileceği............................................................................ 255

a) Borçlu veya Üçüncü Kişinin Malın Haciz Edildiğini

Sonradan Öğrenmesi.......................................................... 255

b) Haciz Sırasında İstihkak İddiasında Bulunma İmkânının

Üçüncü Kişiye Verilmemesi ................................................ 256

İçindekiler

XX

2. Üçüncü Kişinin Hâciz Alacaklıya Karşı Açacağı İstihkak

Davasının Konusu, Maddî ve Manevî Tazminat .........................261

Ç. Üçüncü Kişinin Doğrudan İcra Mahkemesinde İstihkak Davası Açması .....263

D. İİK m.96-97 Hükümlerinin Mükellefiyetler Listesi Bakımından da

Uygulanabilir Olduğu...............................................................................266

E. Şikâyet ve İstihkak Davasının Terditli Açılması ........................................269

§ 20. YARGILAMA USULÜ .................................................................................271

A. İstihkak Davasının Tâbi olduğu Yargılama Usulü ve Takipsiz

Bırakılması ...............................................................................................271

B. Başvurma Harcına ve Peşin Nispi İlâm Harcına Tâbi Olduğu ...................273

C. Hâkimin İncelemeyi Duruşmalı Yapmak Zorunda Olduğu .......................274

Ç- Hâkimin Bütün Delilleri Serbestçe Takdir Edebileceği.............................275

D. İşlemden Kaldırılan Dosyanın, Yenilenmesinden Sonra Takipsiz

Bırakılması ...............................................................................................275

E. HUMK Yürürlükteyken Dosyası İşlemden Kaldırılıp Bilahare Yenilenen

Davanın, HMK Yürürlüğe Girdikten Sonra Takipsiz Bırakılması ...............276

F. HUMK Yürürlükteyken Açılan Davanın, HMK Yürürlüğe Girdikten

Sonra İşlemden Kaldırılan Dosyasının Yenilenmesini Müteakip

Takipsiz Bırakılması..................................................................................277

§ 21. KİMİN, NEYİ, NASIL İSPAT EDECEĞİ ..........................................................279

A. Mülkiyet Karinesi ve İspat Yükü...............................................................279

I. Mülkiyet Karinesi ..............................................................................279

II. Mülkiyet Karinesinin Aksini İspat Yükü.............................................280

III. Mülkiyet karinesinin borçlu ve dolayısıyla alacaklı lehine olması.....283

1. Malın Borçlu Yedinde Haczedilmesi...........................................283

2. Malın Borçlu ile Üçüncü Kişinin Birlikte Yedinde

Haczedilmesi ..............................................................................284

IV. Mülkiyet Karinesinin Üçüncü Kişi Lehine Olması ..............................285

V. İcra Müdürünün İİK m.96-97/f.1, cüm.1 Yerine Hataen İİK m.99

Hükmüne Göre İşlem Yapmasının İspat Yüküne Yer

Değiştirmeyeceği ..............................................................................289

VI. Mülkiyet Karinesinin Trafik Siciline Tescil Edilmiş Araçlar

Hakkında Geçerli Olmadığı ...............................................................291

VII. Mülkiyet Karinesinin, Ticaret Ve Sanayi Odasına Kaydı Zorunlu

Araçlar Hakkında Geçerli Olmadığı ...................................................293

1. Tescile Tâbi Aracın Üçüncü Kişi Yedinde Haczi...........................293

2. Tescile Tâbi Aracın Borçlu Yedinde Haczi...................................293

VIII. Borçlu ile Üçüncü Kişinin Birlikte Yedinde Olan Mallarda

Mülkiyet Karinesi ............................................................................. 294

IX. Borçlu ile Üçüncü Kişi Arasında Organik Bağın Olması Halinde

Mülkiyet Karinesi ............................................................................. 295

X. Mülkiyet Karinesinin Aksini İddia Eden İstihkak Davacısının

Neleri, Hangi Delillerle İspat Etmesi Gerektiği ................................. 296

1. İİK m.97/a, 2. Fıkranın Düzenlemesi.......................................... 296

2. Adi Kira Sözleşmesi ve Vergi Levhasının İspata Yeterli

Olmadığı .................................................................................... 298

3. Faturaların İspata Yeterli Olup Olmadığı................................... 298

a) Genel Olarak....................................................................... 298

b) Borcun Doğum Tarihinden Önce Düzenlenmiş Fatura ....... 302

c) Borcun Doğum Tarihinden Sonra Düzenlenmiş Fatura ...... 303

ç) Haczin Yapıldığı Tarihte Düzenlenmiş Fatura ..................... 304

XI. Borçlu ile Üçüncü Kişinin Beraber Oturdukları Yerde Bulunup

Kadın, Erkek veya Çocuklara Ait Olması Gerektiği Açıkça

Anlaşılan yahut Örf ve Âdet, Sanat, Meslek ya da Meşgale

Gereği Olan Mallarda Mülkiyet Karinesi .......................................... 304

B. Haczin Yapıldığını Öğrenme Karinesi ...................................................... 305

C. Borçlunun Üçüncü Kişinin İddiasını Kabul Etmesinin Hâciz

Alacaklıya Etki Etmeyeceği ..................................................................... 306

Ç. Davacı Üçüncü Kişinin, İspat Yükünü Yerine Getirememesi ................... 307

D. Borçlu ile Davacı Üçüncü Kişi Arasında Organik Bağ Olmasının

Davaya Etkisi........................................................................................... 308

E. Üçüncü Kişinin İstihkak İddiasının Muvazaalı İşlemlere Dayanması ....... 310

F. Üçüncü Kişinin Açtığı İstihkak Davasına Konu Olayda İİK m.280/f.3

Şartlarının Gerçekleşmesi ....................................................................... 314

İstihkak davasının kabul veya reddi

§ 22. İSTİHKAK DAVASININ KABULÜ ................................................................ 317

A. İstihkak İddiasının Mülkiyet Hakkına Dayandırılması ............................. 317

B. İstihkak İddiasını Rehin Hakkına Dayandırılması..................................... 319

C. İstihkak Davasını Kazanan Davacı 3. Kişi Lehine Tazminat...................... 319

I. İİK m.97/15. Fıkrada Öngörülen Tazminat ....................................... 319

II. Davacı 3. Kişinin Gerçek Zararının Tazmini İçin Genel

Mahkemede Dava Açabileceği......................................................... 322

İçindekiler

XXII

§ 23. İSTİHKAK DAVASININ REDDİ ....................................................................325

A. İstihkak Davasının Yasal Süresinden Sonra Açılması ...............................325

B. İstihkak İddiasının Muvazaaya Dayanması ..............................................325

C. Borçlunun, Alacaklılardan Mal Kaçırma Amacı ile Kendisine Ait Aile

Şirketi Olan Davacı Şirketin Tüzel Kişilik Perdesinden Yararlanarak

Ticari Faaliyete Bu Şirket Üzerinden Devam Etmesi................................327

Ç. İstihkak Davasının İcra Mahkemesince Haksız Bulunması.......................329

I. Davanın Esastan Reddi......................................................................329

II. Vekille Temsil Edilen Davalı Alacaklı Lehine Vekâlet Ücretine

Karar Verilmesi .................................................................................330

III. İstihkak Davasının Reddi Üzerine Davalı Hâciz Alacaklı Lehine

Tazminat ...........................................................................................331

D. İstihkak Davasının Açılmasından Önce Mahcuz Malın Paraya

Çevrilmiş Olması......................................................................................336

E. İstihkak Davası Konusunun Bedele Dönüşmesi .......................................337

F. Mahcuz Malın Yedieminden Satın Alınması ............................................339

G. Gemi Alacağının Doğumundan Sonra Gemiyi İyiniyetle İktisap Eden

Üçüncü Kişinin, Hâciz Alacaklıya Karşı Açtığı İstihkak Davası ..................339

I. Genel Olarak .....................................................................................339

1. Deniz Alacağı, Gemi Alacağı ve Kanunî Rehin Hakkı ..................339

2. Gemi Alacaklarının, Kanunî Rehin Hakkı ile Teminat Altına

Alınmış Olmasının, Geminin İhtiyati Haczine Engel Teşkil

Etmediği.....................................................................................340

II. Gemi Alacaklısına Karşı Açılan İstihkak Davası..................................341

Karşı dava

§ 24. KARŞI DAVA OLARAK TASARRUFUN İPTALİ DAVASI..................................343

A. Müstakil Dava Olarak Tasarrufun İptali Davası........................................343

I. İİK.’nın Düzenlemesi .........................................................................343

II. “İcra ve İflâs Hukukunda; TASARRUFUN İPTALI DAVALARI, 3.

Baskı, Ankara 2021” ile ilgili AÇIKLAMA............................................344

1. Borçlu Hakkındaki İflâs Kararının Tasarrufun İptali

Davasının Derdestliğine Etkisi....................................................344

2. Tasarrufun İptali Davasına Adlî Tatilde Devam Edilip

Edilemeyeceği............................................................................346

III. Tasarrufun İptali Davası İle Muvazaa Sebebiyle İptal Davasının

Terditli Dava Şeklinde Açılamayacağı ...............................................348

İçindekiler

XXIII

B. Karşı Dava Olarak Tasarrufun İptali Davası............................................. 349

I. Kimler Aleyhine, Hangi Süre İçinde, Nerede, Nasıl Açılacağı ........... 349

1 . a) Tasarrufun İptali Davasının Karşı Dava Olarak Açılması ..... 349

b) Haczin Talimatla Yapılmış Olması ....................................... 350

c) Karşı Davanın Açılabilme Şartlarının Mevcut Olmaması .... 351

2. Görevli Mahkeme...................................................................... 351

3. Tasarrufun İptali Davasının, Derdest İstihkak Davası İle

Birleştirilemeyeceği................................................................... 352

4. Tasarrufun İptalinin İstihkak Dava Dilekçesinde İkinci

Netice-i Talep Olarak İleri Sürülmesi......................................... 354

a) Genel Olarak....................................................................... 354

b) Tasarrufun İptalinin, İstihkak Dava Dilekçesinde İkinci

Netice-i Talep Olarak İleri Sürülmesi .................................. 356

II. Geçerli Bir Haczin Varlığının Özel Dava Şartı Olduğu ....................... 356

III. Takip Borçlusu ve 3. Kişi Arasında Zorunlu Pasif Dava

Arkadaşlığı Olduğu ........................................................................... 357

IV. Karşı Dava Olarak Açılan Tasarrufun İptali Davasının Konusu

V. Yargılama ve Hüküm ........................................................................ 359

1. Delillerin Serbestçe Takdir Edileceği ......................................... 359

2. İstihkak Davasının Kabulüne Karar Verilmesi ............................ 359

3. İstihkak Davasının Reddine Karar Verilmesi.............................. 360

4. İstihkak Davasının Açılmamış Sayılmasına Karar Verilmesi....... 362

5. Üçüncü Kişinin, Borçlunun Ticari Emtiasını Devralma

İşleminin Muvazaalı Olması....................................................... 362

6. İstihkak davası Ve Karşı Tasarrufun İptali Davası Sırasında

Borçlunun İflâsı ......................................................................... 363

VI. Vekâlet Ücreti .................................................................................. 363

1. Genel Olarak.............................................................................. 363

2. Her İki Davanın Da Haciz Yokluğu Sebebiyle Reddi Halinde

Vekâlet Ücreti............................................................................ 364

C. İstihkak İddiasının Reddi Davasının Açılması Halinde, Tasarrufun

İptali Davasının Karşı Dava Olarak Açılamayacağı .................................. 364

İçindekiler

XXIV

Malın, üçüncü kişi elinde haciz edilmesi halinde;

istihkak iddiasının reddi davası

§ 25. İSTİHKAK İDDİASININ REDDİ DAVASI........................................................367

A. Hukukî Niteliği .........................................................................................367

B. Üçüncü Kişi Elindeki Malın Haczi .............................................................367

C. İstihkak İddiasının Reddi Davasını Açma Süresi.......................................372

Ç. Üçüncü Kişinin Borçlu ile Beraber Yedinde Haciz Edilen Mallar

Üzerinde İstihkak İddiası .........................................................................376

D. Üçüncü Kişinin, Sadece Kendi Yedinde Haciz Edilen Mallar Üzerinde

İstihkak İddiası.........................................................................................376

E. Üçüncü Kişinin Elinde Haciz Edilen Taşınır Malın,Takibin Yapıldığı

İcra Dairesinin Yetki Sahası Dışında Bulunması .......................................377

F Taşınır Malın Üçüncü Kişi Elinde Haciz Edilmesi Halinde; Zilyetlik

Karinesi....................................................................................................379

G. İstihkak İddiasının Reddi Davasının Kabul veya Reddi.............................380

I. Genel Olarak .....................................................................................380

II. İstihkak İddiasının Reddi Davasının Kabulü ......................................381

III. İstihkak İddiasının Reddi Davasının Reddi ........................................382

Ğ. İcra Müdürlüğünün İİK m.99 Gereğince İşlem Yapmaması .....................382

H. İİK m.99’un, Üçüncü Kişinin İstihkak Davası (m.97) Açmasını

Engellemediği ..........................................................................................384

I. Borçlunun İİK m.44 Gereklerini Yerine GetirmedenTicari İşletme

Devri Halinde; İstihkak İddiasının Reddi Davasının veya İstihkak

Davasının Açılması...................................................................................385

I. Hâciz Alacaklının İstihkak İddiasının Reddi Davası Açması ...............385

II. Üçüncü Kişinin, Hâciz Alacaklıya Karşı İstihkak Davası Açması .........386

Satışı isteme sürelerine etkisi

§ 26. İSTİHKAK İDDİASI VE DAVASININ SATIŞI İSTEME SÜRELERİNE ETKİSİ.........387

A. Genel Olarak............................................................................................387

B. Malın Borçlu Yedinde Haczi Halinde........................................................389

C. Malın Üçüncü Kişi Yedinde Haczi Halinde ...............................................391

Borçlunun iflâsının davaya etkisi

§ 27. BORÇLUNUN İFLÂSININ, DERDEST İSTİHKAK DAVASINA VE İSTİHKAK

İDDİASININ REDDİ DAVASINA ETKİSİ........................................................393

İçindekiler

XXV

Yargılama giderleri

§ 28. YARGILAMA GİDERLERİ ........................................................................... 395

A. Yargılama Giderlerine Nasıl Karar Verileceği .......................................... 395

B. Harçlar .................................................................................................... 396

I. İstihkak Davasında; Başvuru, Karar ve İlâm Harçları........................ 396

II. Dava Değeri...................................................................................... 398

III. Dava Açılırken Peşin Nispi Harç........................................................ 398

IV. Nispi Karar ve İlâm Harcı Ödenmeksizin İlâm Suretinin

Alınabileceği..................................................................................... 400

V. Davanın Reddi Halinde Maktu Karar ve İlâm Harcı.......................... 401

İstihkak davasının

kabulü veya reddi kararının icrası

§ 29. İSTİHKAK DAVASI SONUNDA VERİLEN KARARLARIN İCRASI ..................... 403

A. İstihkak Davasının Kabulü ....................................................................... 403

B. İstihkak Davasının Reddi......................................................................... 404

Kanun yolları

§ 30. İCRA MAHKEMESİ KARARLARINA KARŞI KANUN YOLLARI ........................ 405

A. Genel Olarak ........................................................................................... 405

B. İcra (Hukuk) Mahkemesi Kararları ve Kanun Yolları ............................... 406

I. Bölge Adliye Mahkemelerinin Göreve Başladığı 20.07.2016

Tarihine Kadar 5311 Sayılı Kanun İle Yapılan Değişikliklere

Rağmen Uygulanan İİK.’nın Değişiklikten Önceki Hükümlerine

Göre; İcra Mahkemesince Verilen Hukuk İşlerine İlişkin

Kararlara Karşı Kanun Yolları............................................................ 406

1. Temyiz ....................................................................................... 408

a) Temyiz Talebinin Kabule Şayanlık Şartları .......................... 410

b) İcra Mahkemesinin Hukuk İşlerine İlişkin Kabili Temyiz

Kararları.............................................................................. 412

c) Temyiz Kanun Yoluna Başvurulmuş Olmasının Derdest

İcra Takibine Etkisi.............................................................. 416

ç) İcra Mahkemesi Kararının Temyizen İncelenmesi .............. 419

d) Şikâyet Hakkında Verilen Kararın Temyizen Bozulması

Üzerine Müştekinin Bozma Kararına Uyulması

Talebine Rağmen İcra Mahkemesinin İlk Kararında

Direnip Direnemeyeceği..................................................... 420

İçindekiler

XXVI

2. Tashihi Karar ..............................................................................421

II. 5311 Sayılı Kanun İle İİK.’da Yapılan Değişikliklere Göre; İcra

Mahkemesince Verilen Hukuk İşlerine İlişkin Kararlara Karşı

Kanun Yolları.....................................................................................422

1. İstinaf .........................................................................................422

a) İstinaf Kanun Yoluna Gidilebilecek Kararlar ........................422

b) İstinaf Yoluna Başvurma ve İncelenmesi.............................423

c) İstinaf Dilekçesinin Reddi ....................................................424

2. Temyiz........................................................................................425

3. İstinaf ve Temyiz İncelemelerinin Nasıl Yapılacağı.....................425

4. İcra ve İflâs İşlerinin, Yargıtay’ın Hangi Hukuk Dairelerinin

İşbölümüne Girdiği.....................................................................426

a) Yargıtay Büyük Genel Kurulu Kararı ....................................426

b) Yargıtay Birinci Başkanlık Kurulunun, 07.07.2020 tarih

ve 173 Sayılı Kararı ..............................................................427

aa) Yargıtay 13., 19., 20., 21. ve 22. Hukuk

Dairelerinin Kapatılması ...............................................427

bb) Yargıtay 17., 18. ve 20. Ceza Dairelerinin

Kapatılması ...................................................................427

c) Yargıtay Birinci Başkanlık Kurulunun, 03.11.2020 tarih

ve 245 sayılı Kararı ..............................................................428

aa) Yargıtay 17. ve 23. Hukuk Dairelerinin Kapatılması......428

bb) Yargıtay 3. ve 13. Ceza Dairelerinin Kapatılması ..........429

III. İcra Mahkemesi Kararlarına Karşı Yargılamanın İadesi Yoluna

Gidilip Gidilemeyeceği ......................................................................429

1. Genel Olarak ..............................................................................429

2. İcra Hukuk Mahkemesi Kararlarına Karşı Yargılamanın

İadesinin Talep Edilip Edilemeyeceği .........................................431

KİTAP İNCELEMESİ ...........................................................................................433

Prof. Dr. TİMUÇİN MUŞUL’UN YAYINLARI;........................................................467