İdari Yargılamada İstinaf

İçindekiler

3. Baskıya Önsöz  7

Kısaltmalar  15

BÖLÜM 1

İSTİNAF KAVRAMI, TARİHSEL GELİŞİMİ VE

FARKLI YARGI KOLLARINDAKİ ANLAMI

GİRİŞ  17

I. İSTİNAF KAVRAMI VE TARİHSEL GELİŞİMİ  17

A. İSTİNAF KAVRAMI VE BENZER KAVRAMLARDAN FARKI  17

1. İstinaf Kavramı  17

2. İstinafın İtirazdan Farkı  19

2.1. Ceza Hukuku Bakımından İtiraz ve İstinaftan Farkı  19

2.2. İdari Yargı Bakımından İtiraz ve İstinaftan Farkı  19

3. İstinafın Temyizden Farkı  21

4. İstinafın Yargılamanın Yenilenmesinden Farkı  30

B. İSTİNAF MAHKEMELERİNİN DÜNYADAKİ TARİHSEL GELİŞİMİ  32

1. Genel Olarak  32

2. İngiliz Hukukunda İstinaf  33

3. Fransız Hukukunda İstinaf  35

4. Alman Hukukunda İstinaf  40

5. İsveç Hukukunda İstinaf  43

6. Hollanda Hukukunda İstinaf  48

7. Yunan Hukukunda İstinaf  51

8. Portekiz Hukukunda İstinaf  54

C. İSTİNAF TÜRLERİ  56

1. Klâsik İstinaf (Tam İstinaf)  56

2. Dar Anlamda İstinaf (Sınırlı İstinaf)  56

D. İSTİNAF YOLUNA BAŞVURMANIN ETKİLERİ  56

1. Aktarıcı Etkisi  57

2. Erteleyici Etkisi  57

II. ADLİ YARGIDA İSTİNAF  59

A. MEDENİ YARGILAMA USULÜNDE İSTİNAF  59

1. İstinafın Konusu  59

2. İstinafın Başvuru Süresi  59

3. İstinafa Başvuru Hakkı Olanlar  59

4. İstinaf Sebepleri  60

5. İstinaf Mahkemesi Kararlarına Karşı Yasa Yolları  60

B. CEZA YARGILAMASI USÛLÜNDE İSTİNAF  61

1. İstinafın Konusu  61

2. İstinafa Başvuru Süresi  61

3. İstinafa Başvuru Hakkı Olanlar  62

BÖLÜM 2

İDARİ YARGILAMA USULÜNDE İSTİNAF

I. İDARİ YARGIDA İSTİNAF SÜRECİ  63

A. İDARİ YARGIDA İSTİNAF KABUL ŞARTLARI  63

1. Başvuru Sebepleri  63

2. Başvuru Süresi  64

3. Başvuru Dilekçesi  67

4. Başvurunun Yapılacağı Yer  67

5. Başvuru Üzerine Yapılacak İşlem  68

6. İstinafa Tâbi Kararlar  71

B. İDARİ YARGIDA İLK İNCELEME KARARLARININ İSTİNAFA ETKİSİ  77

1. İlk Derece Mahkemesinin Kararının Kaldırılıp Dosyanın İadesi Meselesi  77

1.1. Davaya Reddedilmiş ya da Yasaklanmış Hâkim Tarafından Bakılması  114

1.2. Hâkimin Yasaklılığı Hâli  115

1.3. Hâkimin Reddi  115

1.4. Çekinme veya Ret İsteminin İncelenmesi ve Yapılacak İşlem  118

1.4.1. Danıştay'da Çekinme ve Ret  118

1.4.2. Diğer Mahkemelerde Çekinme ve Ret  119

1.5. Davaya Reddedilmiş ya da Yasaklanmış Hâkim Tarafından Bakılması Hususunun İstinaf Safhasında İncelenmesi  121

2. Görev Yetki  121

2.1. Görev  121

2.1.1. Görev Kurallarının Hukuki Niteliği  121

2.1.2. İdari Yargıda Yer Alan Mahkemelerin Görevleri  124

2.1.2.1. Danıştay  124

2.1.2.1.1. Danıştay'ın İlk Derece Mahkemesi Olarak Görevli Olduğu Davalar  124

2.1.2.1.2. Temyiz Mercii Olarak Danıştay'ın Görevleri  125

2.1.2.2. Bölge İdare Mahkemesi  127

2.1.2.3. İdare Mahkemeleri ve Vergi Mahkemeleri  127

2.1.2.3.1. İdare Mahkemeleri  127

2.1.2.3.2. Vergi Mahkemeleri  128

2.1.3. Mahkemece Görev Konusunun İncelenmesi  128

2.1.3.1. Davanın Görevsiz Yargı Yerinde Açılması  131

2.1.3.1.1. Yargı Düzeni Bakımından Görev  131

2.1.3.1.2. Adli Yargı Düzenine Giren Bir Davanın İdari Yargıda Açılması  131

2.1.3.1.3. İdari Yargının Görevine Giren Bir Davanın Adli Yargıda Açılması  151

2.1.3.1.4. İdari Yargı Düzeni İçinde Görev  156

2.1.3.2. İstinaf Safhasında Yapılan Görev İncelemesi  156

2.1.3.2.1. İstinaf Mahkemesinin Dosyayı Görev Yönünden İlk Derece Mahkemesine Geri Göndermesi  156

2.1.3.2.2. İdari Yargının Görev Alanına Girmediği Halde Davaya Bakılmış Olması  157

2.1.3.2.3. İdari Yargının Görev Alanına Girmekle Farklı Mahkemece Davaya Bakılması  159

2.1.3.2.4. İlk Derece Mahkemesi İdare veya Vergi Mahkemesi Olması Gerekirken Davaya Bakılmış Olması  159

2.1.3.2.5. İlk Derece Mahkemesi Olarak Danıştay'da Görülmesi Gereken Davaya İdare ya da Vergi Mahkemesinde Bakılmış Olması  160

2.1.4. Görev Uyuşmazlıklarının Giderilmesi  162

2.1.4.1. Danıştay Daireleri Arasında Görev Uyuşmazlığı ve Giderilmesi  163

2.1.4.3. İdare ve Vergi Mahkemeleri Arasında Görev Uyuşmazlığı ve Giderilmesi  165

2.1.4.4. Danıştay ile İdare ve Vergi Mahkemeleri Arasında Görev Uyuşmazlığı ve Giderilmesi  166

2.1.5. Tam Yargı Davalarında Görev  166

2.2. Yetki  168

2.2.1. Yetki Kurallarının Hukuki Niteliği  168

2.2.2. Genel Yetki Kuralı  169

2.2.3. Özel Yetki Kuralları  172

2.2.3.1. Kamu Görevlilerine İlişkin Davalarda Yetki  172

2.2.3.1.1. Kamu Görevlilerinin Atanma ve Nakillerine İlişkin Davalarda Yetki  172

2.2.3.1.2. Kamu Görevlilerinin Görevine Son Verilmesi, Emekli Edilmesi veya Görevden Uzaklaştırılmaları ile İlgili Davalarda Yetki  173

2.2.3.1.3. Kamu Görevlilerinin Görevle İlişiklerinin Kesilmesi Sonucunu Doğurmayan Disiplin Cezaları ve Parasal Hakları ile İlgili Davalarda Yetki  173

2.2.3.2. Yerel Yönetimlerin Organları ile Bu Organların Üyelerinin Geçici Bir Tedbir Olarak Görevden Uzaklaştırılmaları ile İlgili Davalarda Yetki  173

2.2.3.3. Hâkim ve Savcıların Açacakları Davalarda Yetki  174

2.2.3.4. Taşınmaz Mallara İlişkin Davalarda Yetki  174

2.2.3.5. Yerel Yönetimleri İlgilendiren Mevzuatın Uygulanmasından Doğan Davalarda Yetki  174

2.2.3.6. Taşınır Mallara İlişkin Davalarda Yetki  175

2.2.3.7. Tam Yargı Davalarında Yetki  175

2.2.3.7.1. İdari Sözleşmelerden Doğan Tam Yargı Davalarında Yetki  175

2.2.3.7.2. İdari İşlemlerden Doğan Tam Yargı Davalarında Yetki  175

2.2.3.7.3. İdari Eylemden Doğan Tam Yargı Davalarında Yetki  175

2.2.3.7.4. Bayındırlık ve Ulaştırma gibi Bir Hizmetin Yürütülmesinden Doğan Tam Yargı Davalarında Yetki  175

2.2.3.7.5. Diğer Tam Yargı Davalarında Yetki  176

2.2.3.7.6. Vergi Davalarında Yetki  176

2.2.4. Yetki Hususunun Mahkemece İncelenmesi  176

2.2.4.1. İstinaf Safhasında Yetki Hususunun İncelenmesi  177

2.2.5. Olumsuz Yetki Uyuşmazlığının Giderilmesi  177

2.2.5.1. Olumsuz Yetki Uyuşmazlığı  177

2.2.5.2. Yetki Uyuşmazlığının Giderilmesi  178

2.2.5.3. Merci Tayini  178

2.2.5.4. İstinaf Mahkemesi Tarafından Uyuşmazlık Mahkemesi'ne Başvurulup Başvurulamayacağı Sorunu  179

C. İSTİNAF İNCELEMESİ  180

1. Temyiz İncelemesinden Farkı  180

2. Temyiz Başvurusunun Şekil ve Şartlarına Tabi Olma  180

3. Hukuki ve Maddi Denetim  180

3.1. Bilirkişi  181

3.2. Keşif  183

3.3. Belge  186

3.4. Tanık  186

3.5. Yemin  187

3.6. İkrar  188

3.7. Uzman Görüşü  188

II. İSTİNAFTA TEMYİZ VE DİĞER HUSUSLAR  189

A. İSTİNAF MAHKEMESİ KARARLARININ TEMYİZ EDİLMESİ  189

1. Temyiz Talebinin Kabul veya Reddi  189

2. İYUK 46. Madde Kapsamında Temyizi Mümkün Kararlar  189

3. Temyiz Dışı Kararlar  191

4. Temyiz Sonrası Direnme (Israr)  194

B. İSTİNAFTA DİĞER HUSUSLAR  194

1. Duruşma  194

2. Yürütmenin Durdurulması  197

3. Davaya Katılma  198

4. Davadan Feragat  199

5. Davayı Kabul  204

6. Bölge İdare Mahkemeleri Arasındaki İçtihat Farklılıklarının Giderilmesi  204

7. İstinaf Aşamasında Aleyhe Bozma Yasağı Meselesi  206

BÖLÜM 3

BÖLGE İDARE MAHKEMELERİ

I. BÖLGE İDARE MAHKEMELERİNİN ORGANİK YAPISI  211

A. Bölge İdare Mahkemesi Başkanının, Daire Başkanlarının ve Üyelerin Görevleri  211

B. Bölge İdare Mahkemesi Başkanlar Kurulu  213

C. Bölge İdare Mahkemesi Dairelerinin Yapısı ve Toplanması  214

D. Bölge İdare Mahkemesi Başkan ve Üyelerinin Nitelikleri ve Atanmaları  215

E. Bölge İdare Mahkemesi Adalet Komisyonu  216

F. Müdürlükler  217

II. BÖLGE İDARE MAHKEMELERİNİN GÖREVLERİ  217

A. İstinaf Başvurularını İnceleyip Karara Bağlamak  217

B. 4483 Sayılı Kanun Kapsamında Yapılan İtirazları Sonuçlandırmak  218

1. Bölge İdare Mahkemesince 4483 sayılı Kanun Uyarınca Soruşturma İzni Verilmemesine İlişkin Karara Karşı Yapılan İtiraz Üzerine Alınabilecek Kararlar  224

2. Bölge İdare Mahkemesince 4483 sayılı Kanun Uyarınca Soruşturma İzni Verilmesine İlişkin Karara Karşı Yapılan İtiraz Üzerine Alınabilecek Kararlar  322

3. Bölge İdare Mahkemesince İtiraza Konu Olayın 4483 sayılı Kanunun Kapsamına Girmediğinin Tespiti Halinde Verilecek Kararlar  343

4. Bölge İdare Mahkemesince Ön İncelemenin Eksik Yapıldığının Tespiti Halinde Verilebilecek Kararlar  345

C. Görev ve Yetki Uyuşmazlıklarını Çözümlemek  356

D. İlk Derece Mahkemesince Yürütmenin Durdurulması İstemlerine Karşı Verilen Kararlara Yapılan İtirazları Değerlendirmek  379

1. Eksik İnceleme Nedeniyle Yürütmenin Durdurulması Talebinin İkinci Kez İncelenmesine Karar Verilmesi  387

2. Yürütmenin Durdurulması Talebine İlişkin Ara Kararlara Yapılan İtirazların İncelenmesi  388

E. Gerekli Durumlarda Yargı Yerinin Nakledilmesini veya Belirlenmesini Sağlamak  389

F. Aralarında Bağlantı Bulunan Davaları Birleştirmek  391

G. Çekinme veya Red İstemlerini İncelemek  399

H. Diğer Kanunlarla Verilen Görevleri Yapmak  401

Kaynakça  403

Kavram Dizini  407