İmalatçının Ürün Sorumluluğu

İmalatçının kusursuz sorumluluğu esasına dayanan ürün sorumluluğu ve ürün güvenliği tüm Dünyada hızlı bir gelişme göstermektedir. Türk Hukukunda, imalatçının ürün sorumluluğu ve ürün güvenliği alanında uzun süre düzenleme yapılmamıştır. Bu konudaki önemli bir eksiklik, 12 Mart 2021 tarihinde yürürlüğe giren, 7223 sayılı Ürün Güvenliği ve Teknik Düzenlemeler Kanunu ile tamamlanmıştır. Bu Kanun hazırlanırken, Avrupa Birliği ülkeleri yönünden üst norm olan Avrupa Birliği Direktifleri dikkate alınmıştır. 7223 s. ÜGTDK’nın yürürlüğe girmesiyle birlikte, uygunsuz ürünler nedeniyle zarar gören tüketici, tüketici sayılmayan nihai kullanıcılar ve üçüncü kişilere önemli bir koruma sağlanmıştır. Bu Kanunda yapıan düzenlemelerde daha önce mevzuatımızda yer almayan birçok yeni kavrama yer verilmiştir. Bu Kitapta teorik değerlendirme ve incelemeler dışında, özellikle uygulamada yaşanabilecek muhtemel sorunlara çözüm bulmaya yönelik değerlendirme ve inceleme yapılırken, Kanun’un mehaz dayanağı olan Avrupa Birliği direktifleri dikkate alınmıştır. Kitabın hazırlanması konusunda bizi teşvik eden, yakın ilgi ve desteklerini esirgemeyen, Yargıtay 3. Hukuk Dairesi Başkanı Sayın Mete DUMAN beyefendiye ve Yargıtay üyesi meslektaşlarıma, teşekkür ediyorum. Kitabın hazırlanması sürecinde beni destekleyen ve kitabın gözden geçirilmesine, katkı veren çok kıymetli eşim Sema, çocuklarım Özgenur ve Miray’a teşekkür ediyorum. Ayrıca Kitabın yayınlanmasını sağlayan ve kitabın basımında emeği geçen Yetkin Yayıncılık çalışanları ve Yetkin Yayıncılık temsilcisi Muharrem Başer’e teşekkürü bir borç bilirim. Kitabın, ürün sorumluluğu alanında çalışma yapan uygulayıcılara ve akademisyenlere faydalı olmasını diliyorum

İÇİNDEKİLER 

BİRİNCİ BASKIYA ÖNSÖZ............................................................ 9

İÇİNDEKİLER................................................................................. 11

KISALTMALAR.............................................................................. 23

I. BÖLÜM

İMALATÇININ ÜRÜN SORUMLULUĞUNUN 

DÜNYADA VE ÜLKEMİZDEKİ TARİHSEL GELİŞİMİ 

1. GENEL DEĞERLENDİRME.................................................. 27

2. ÜRÜN SORUMLULUĞUNUN DÜNYADAKİ 

GELİŞİMİ.................................................................................. 40

2.1. Amerika Birleşik Devletleri Hukukunda ........................... 41 

2.1.1. Cardozo Kararı....................................................... 43 

2.1.2. Coca Cola Kararı.................................................... 44 

2.2. Alman Hukukunda............................................................. 45 

2.2.1. Tavuk Vebası Kararı.............................................. 46 

2.3. İsviçre Hukukunda............................................................. 48 

2.3.1. Tırmanma Kemeri Kararı....................................... 49 

2.3.2. Fritöz Kararı........................................................... 50 

2.3.3. Menfez Çerçevesi Kararı ....................................... 50 

2.3.4. Dişçi Koltuğu Kararı.............................................. 51 

2.3.5. Fortlift Kararı......................................................... 51 

2.4. Fransız Hukukunda............................................................ 53 

2.5. İngiliz Hukukunda ............................................................. 53 12 İçindekiler 

3. AVRUPA KONSEYİNİN 25.07.1985 TARİH VE 

1985/374 SAYILI DİREKTİFİNE GÖRE 

İMALATÇININ SORUMLULUĞU.........................................54

3.1. Direktifin Amacı ve Türk Hukukuna Etkisi .......................56 

3.1.1. Tüketicinin Korunması ...........................................58 

3.1.2. Rekabetin Bozulmasının Önlenmesi ......................61

3.1.3. Malların Serbest Dolaşımının Sağlanması .............62 

3.2. Direktifte Kabul Edilen Hukuki Sorumluluğun 

Niteliği................................................................................62 

3.3. Direktife Göre Ürün Kavramı Ve Sorumluluğun 

Şartları ................................................................................64 

3.3.1. Ürün Hatalı Olmalı .................................................70 

3.3.1.1. Tasarım Hatası ...........................................72 

3.3.1.2. Üretim (fabrikasyon) Hatası ......................73 

3.3.1.3. Bilgilendirme Hatası ..................................74 

3.3.1.4. Gelişim Hatası............................................77 

3.3.2. Zarar Meydana Gelmeli..........................................78 

3.3.3. Uygun İlliyet Bağı Olmalı ......................................84 

3.3.4. Hukuka Aykırılık....................................................85 

3.3.5. Üreticinin Kusuru Aranmaz....................................86 

3.4. Direktife Göre Sorumlu Kişiler..........................................87 

3.4.1. Üretici .....................................................................88 

3.4.2. İthalatçı ...................................................................90 

3.4.3. Üretici Gibi Sorumlu Tutulan Kişiler.....................90 

3.5. Direktife Göre Tazminat Talep Edebilecek Kişiler............92 

3.6. Direktife Göre Müteselsil Sorumluluk Esastır ...................94 

3.7. Direktife Göre Sorumsuzluk Kayıtları Geçersizdir............96 

3.8.Direktifte Göre Üretici Kurtuluş Kanıtı Getirilebilir.............98 

3.9. Direktife Göre İspat Yükü..................................................99 

3.10. Direktifte Üye Ülkelere Serbesti Tanınan Hususlar.........101 İçindekiler 13 

3.10.1. Ürün Kapsamı Genişletilebilir ............................. 101 

3.10.2. Gelişim Hataları Sorumluluk Kapsamına 

Alınabilir.............................................................. 102 

3.10.3. Bedensel Zararlar Azami Bir Miktarla 

Sınırlandırılabilir.................................................. 103 

3.11. Ürün Sorumluluğu ve Ürün Güvenliği Direktifinin 

Bağlantısı ......................................................................... 106 

3.12. Uygunluk Ayıbı ve Güvenlik Ayıbı Ayrımı.................... 109 

4. ÜRÜN SORUMLULUĞU VE TÜRK HUKUKUNDA 

GELİŞİMİ................................................................................ 111

4.1. Mülga Borçlar Kanunu Döneminde Sorumluluk............. 114 

4.1.1. Akdi Sorumluluk Hükümlerine Göre Çözüm 

Arayışı.................................................................. 115 

4.1.2. Akit Dışı Sorumluluk Hükümlerine Göre 

Önerilen Çözümler............................................... 119 

4.1.2.1. Haksız Fiil Hükümlerine Göre 

Önerilen Çözüm ...................................... 121 

4.1.2.2. Adam Çalıştıranın Sorumluluğuna 

Göre Önerilen Çözüm ............................. 125 

4.1.2.3. Yapı Sahibinin Sorumluluğuna Göre 

Önerilen Çözüm ...................................... 127 

4.2.1. Mülga TKHK’nın 2003 Yılı Değişikliğine 

Göre Sorumluluk.................................................. 130 

4.3. Mülga 4703 s. Teknik Mevzuat Kanununa Göre 

Sorumluluk ...................................................................... 140 

4.4. 6089 Sayılı Türk Borçlar Kanununa Göre Sorumluluk... 145 

4.5. 6502 Sayılı Tüketici Kanununa Göre Sorumluluk .......... 150

4.6. 7223 sayılı Ürün Güvenliği Kanununa Göre 

Sorumluluk ...................................................................... 154 

5. TÜRK HUKUKUNDA UYGULAMDAKİ DURUM ........... 157

5.1. Tüp Gaz Patlaması Kararı................................................ 160 

5.2. Mutfak Dolabı Kararı ...................................................... 163 14 İçindekiler 

5.4. Delikli Tüp Gaz Kararı.....................................................177 

5.5. Hatalı Hayvan Yemi Kararı..............................................178 

5.6. Kaynak Suyu Kararı .........................................................180 

5.7. Hatalı Araç Montajı Kararı...............................................181 

5.8. Bal Arısı İlacı Kararı ........................................................183 

5.9. Ticari Amaçlı Arı Yetiştiricisi Tüketici Sayılmaz Kararı 186 

5.10. Elle Bastırınca Kaportası Çöken Otomobil Kararı...........188 

5.11. Av Tüfeği Kararı ..............................................................193 

II. BÖLÜM

7223 SAYILI ÜRÜN GÜVENLİĞİ VE 

TEKNİK DÜZENLEMELER KANUNUNA GÖRE 

İMALATÇININ ÜRÜN SORUMLULUĞU 

VE HÜKÜMLERİ 

1. GENEL DEĞERLENDİRME.................................................197

2. ÜRÜN SORUMLULUĞU KANUNU YAPMA 

NEDENİ....................................................................................203

2.2. Ekonomik Alanda Yaşanan Hızlı Gelişmeler...................211 

2.3. Reklam Ve Pazarlama Tekniklerinde Yaşanan 

Gelişmeler.........................................................................213 

2.4. Tüketicinin Ekonomik Yönden Zayıf Konumda 

Olması...............................................................................213 

2.5. Adil Rekabet Ortamının Sağlanması................................214 

3. ÜRÜN SORUMLULUĞU KANUNUNUN AMACI .............215

3.1. Güvenli Ürün İmal Edilmesini Sağlamak.........................216 

3.2. Piyasayı Gözetleme ve Gerekli Denetimleri Yapmak......217 

3.3. Yetkili Kuruluşların Görev ve Yetkilerini Belirlemek.....218 

3.4. Uygunsuzluk Halinde Uygulanacak Yaptırımları 

Belirlemek ........................................................................218 İçindekiler 15 

4. KANUNUNUN KORUDUĞU KİŞİ ÇEVRESİ .................... 220

4.1. Tüketici............................................................................ 226 

4.2. Tüketici Sayılmayan Nihai Kullanıcılar .......................... 228 

4.3. Zarar Gören Üçüncü Kişiler ............................................ 229 

5. KANUNUNUN GETİRDİĞİ YENİLİKLER ....................... 230

5.1. Ürün İzleme Sistemi Kurulmuştur................................... 231 

5.2. Farklı İktisadi İşletmecilerin Tanımı Yapılmıştır............ 232 

5.3. Ürünü Geri Çağırma Sistemi Zorunlu Hale 

Getirilmiştir...................................................................... 232 

5.4. Ürün Sorumluluğu Tazminatı Kabul Edilmiştir .............. 233 

5.5. E Ticaret Yasal Denetim Kapsamına Alınmıştır ............. 234 

5.6. AB’ye İhraç Edilen Ürünler Kanun Kapsamına 

Alınmıştır......................................................................... 234 

5.7. Değerlendirme Kuruluşu Yetkili Kuruluşa Karşı 

Sorumludur ...................................................................... 235 

5.8. İdari Para Cezaları Artırılmıştır....................................... 236 

5.9. Ürün Sorumluluğu ve Teknik Düzenlemeler Aynı 

Kanunda Düzenlenmiştir ................................................. 237 

5.10. Bedensel Zararların Tazmininde Miktar Sınırlaması 

Yoktur .............................................................................. 238 

6. KANUNUNDA YAPILAN ÖNEMLİ TANIMLAR ............. 243

6.1. Akreditasyon.................................................................... 244 

6.2. Bakanlık........................................................................... 244 

6.3. Ciddi Risk Taşıyan Ürün ................................................. 245 

6.4. Dağıtıcı ............................................................................ 245 

6.5. Geri Çağırma ................................................................... 246 

6.6. Güvenli Ürün ................................................................... 247 

7.7. İktisadi İşletmeci.............................................................. 250 

6.8. İmalatçı ............................................................................ 251 

6.9. İthalatçı ............................................................................ 252 16 İçindekiler 

6.10. Nihai Kullanıcı .................................................................254 

6.11. Piyasa Gözetimi ve Denetimi ...........................................254 

6.12. Piyasada Bulundurma.......................................................255 

6.13. Piyasadan Çekme..............................................................256 

6.14. Piyasaya Arz.....................................................................257 

6.15. Risk ..............................................................................257 

6.16. Risk Taşıyan Ürün............................................................258 

6.17. Teknik Düzenleme............................................................259 

6.18. Uygunluk Değerlendirme Kuruluşu .................................260 

6.19. Uygunluk Değerlendirmesi ..............................................260 

6.20. Uygunluk İşareti ...............................................................261 

6.21. Uygunsuzluk.....................................................................261 

5.22. Ürün ..............................................................................262 

6.23. Yetkili Kuruluş .................................................................263 

6.24. Yetkili Temsilci................................................................263 

7. KANUNA GÖRE İMALATÇI KAVRAMI...........................267

7.1. Gerçek İmalatçı ................................................................269 

7.2. Gerçek İmalatçı Olmadığı Halde İmalatçı Sayılan 

Kişiler ...............................................................................271 

7.2.1. Ürünü Kendi İsim veya Markası İle Piyasaya 

Arz Edenler...........................................................272 

7.2.2. Üründeki İşaret Nedeniyle İmalatçı Sayılan 

Kişiler ...................................................................273 

7.2.3. Üründe Güvenliği Etkileyen Değişiklik 

Yapan İthalatçı ve Dağıtıcılar...............................274 

7.2.4. Tedarik Zincirinde Yer Alan Diğer Kişilerin 

Sorumluğu ............................................................275 

7.3. İmalatçı Sayılmayan Kişiler .............................................276 

7.3.1. Kan Verenler.........................................................277 

7.3.2. İmalatçıdan İş Alanlar ..........................................278 İçindekiler 17 

7.3.3. Üretim Aşamasında Soyut İşlem Yapanlar.......... 279 

7.4. İthalatçı ............................................................................ 279 

8. KANUNA GÖRE ÜRÜN VE KAPSAMI .............................. 281

8.1. Ürün Tanımı..................................................................... 282 

8.2. Kanuna Göre Ürün Sayılan Eşya ve Maddeler................ 283 

8.2.1. Asli Tarım Ürünleri ve Av Ürünleri .................... 286 

8.2.2. İnsan Kanı ve Organı ........................................... 288 

8.2.3. Elektrik, Su, Gaz ve Enerji Taşıyıcıları ............... 290 

8.2.4. İkinci El Ürünler .................................................. 291 

8.2.5. El Yapımı ve Sanatsal Ürünler ............................ 292 

8.2.6. Bilgi ve Tavsiye Amaçlı Ürünler......................... 293 

8.2.7. Bilgisayar Yazılımları.......................................... 293 

8.2.8. Makine ve Aletler ................................................ 294 

8.2.9. Binalar ve Bina Parçaları ..................................... 295 

8.2.10. Bütünleyici Parçalar............................................. 296 

8.2.11. Canlı Hayvanlar ................................................... 298 

8.2.12. Gemiler ve Hava Araçları .................................... 299 

8.3. Ürün Sayılmayan Şeyler.................................................. 299 

8.3.1. Taşınmaz Mallar .................................................. 300 

8.3.2. Hizmet Niteliğindeki Edimler.............................. 301 

8.3.3. Fikir Ve Sanat Ürünleri........................................ 302 

8.4. Ürün ve Eser Ayrımı........................................................ 304 

9. KANUNA GÖRE GÜVENLİ ÜRÜN..................................... 305

9.1. Güvenli Ürün Beklentisinde Ortalama Kullanıcı 

Esasa Alınır...................................................................... 311 

10. GÜVENLİ ÜRÜN TESPİTİNDE KULANILAN 

KISTASLAR............................................................................ 312

10.1. Haklı Güvenlik Beklentisi ............................................... 316 

10.2. Teknik Düzenlemelere Uygunluk.................................... 317 

10.3. Ürünün Kullanım Ömrü................................................... 320 18 İçindekiler 

10.4. Ürünün Piyasaya Çıktığı Tarih.........................................322 

10.5. Ürünün Kurulumu ............................................................325 

10.6. Ürünün Makul Kullanım Amacı.......................................327 

10.7. Ürünün Bakım ve Gözetim Talimatlarına Uygun 

Kullanımı..........................................................................330 

10.8. Ürünün Sunumu................................................................332 

10.9. Farklı Tasarım Olasılıkları ...............................................335 

10.10. Yapılan Masraf ve Sağlanan Yarar Dengesi ...................337 

10.11. Ürünün Satış Fiyatı..........................................................340 

10.12. Ürünün Niteliğinden Kaynaklanan Riskler .....................342 

10.13. Ürünün İzlenmesi ............................................................346 

11. GÜVENLİ OLMAYAN (UYGUNSUZ) ÜRÜN.....................347

12. ÜRÜN SORUMLULUĞU TAZMİNATININ 

ŞARTLARI...............................................................................355

12.1. Kanunun Kabul Ettiği Anlamda Bir Ürün Olmalı............358 

12.2. Ürün Piyasaya Sürülmüş Olmalı ......................................367 

12.3. Üründe Uygunsuzluk (Hata) Bulunmalı...........................369 

12.4. Zarar Meydana Gelmeli....................................................370 

12.4.1. Ölüm ve Bedensel Zararlar...................................373 

12.4.2. Eşyaya Verilen zararlar ........................................376 

12.4.3. Üçüncü Kişilere Verilen Zararlar .........................377 

12.4.4. Uygunsuz Ürünün Kendisinde Oluşan 

Zararlar .................................................................379 

12.5. Uygun İlliyet Bağı Bulunmalı ..........................................384 

12.6. Tazminat Sorumluluğu İçin Kusur Aranmaz ...................389 

13. İMALATÇININ YÜKÜMLÜLÜKLERİ...............................391

14. YETKİLİ TEMSİLCİNİN YÜKÜMLÜLÜKLERİ..............399

14.1. Yetkili Temsilcinin TBK’dan Kaynaklanan 

Yükümlülükleri.................................................................400 İçindekiler 19 

15. İTHALATÇININ YÜKÜMLÜLÜKLERİ ............................ 405

16. DAĞITICININ YÜKÜMLÜLÜKLERİ ................................ 408

17. TAZMİNATTAN SORUMLU KİŞİLER.............................. 410

17.1. İmalatçı ............................................................................ 413 

17.1.1. Gerçek İmalatçı.................................................... 413 

17.1.2. Üründeki Ayırt Edici İşaret Nedeniyle 

İmalatçı Sayılanlar ............................................... 415 

17.2. İthalatçı ................................................................ 417 

17.3. Dağıtıcılar ........................................................................ 420 

18. KANUNA GÖRE TAZMİNAT İSTEYEBİLECEK 

KİŞİLER .................................................................................. 429

18.1. Tüketiciler........................................................................ 431 

18.2. Nihai Kullanıcılar ............................................................ 435 

18.3. Üçüncü Kişiler................................................................. 437 

19. KANUNA GÖRE MÜTESELSİL SORUMLULUK............ 440

19.1. Müteselsil Sorumluluğun Kaynağı .................................. 441 

19.2. Müteselsil Sorumlular Arasındaki Rücu İlişkisi.............. 444 

20. SORUMSUZLUK KAYITLARI GEÇERSİZDİR............... 445

20.1. Tüketici İşlemi Niteliğindeki Sözleşmelerde 

Geçersizlik ....................................................................... 447 

21. KANUNA GÖRE İSPAT KÜLFETİ ..................................... 453

22. ÜRETİCİ KURTULUŞ KANITI GETİREBİLİR................ 455

22.1. Ürünü Piyasaya Sürmemiş Olması .................................. 460 

22.2. Dağıtıcı veya Üçüncü Kişinin Ürüne Yetkisiz 

Müdahalesi....................................................................... 461 

22.3. Kullanıcı Hatası ............................................................... 463 

22.4. Uygunsuzluğun Teknik Düzenlemelerden 

Kaynaklanması ................................................................ 464 

23. GELİŞİM HATALARI TAZMİNAT GEREKTİRMEZ..... 467

24. GİRİŞİMCİLERİ TAKİP SİSTEMİ KURULMUŞTUR .... 47620 İçindekiler 

25. ÜRÜN SORUMLULUĞU VE GARANTİ İLİŞKSİ .............478

25.1. Zorunlu Garanti ................................................................481 

25.2. İhtiyari Garanti .................................................................488 

25.3. Ürün Sorumluluğu Ve Garanti Sorumluluğu İlişkisi........492 

19. ZAMANAŞIMI ........................................................................493

19.1. Zamanaşımı Süresinin Başlangıcı ....................................495 

26.2. Birden Fazla Sorumlu Olması Halinde Zamanaşımı........501

26.3. Zamanaşımının Durması ..................................................503 

26.4. Zamanaşımının Kesilmesi ................................................504 

27. HUKUKİ SORUMLULUK SEBEPLERİNİN 

YARIŞMASI.............................................................................507

28. ÜRÜN SORUMLULUĞU SİGORTASI ................................516

28.1. Genel olarak Sigorta Sözleşmeleri ...................................518 

28.2. Ürün Sorumluluğu Sigortasının Tanımı ve Unsurları ......520 

28.3. Ürün Sorumluluğu Sigortasının Faydaları........................522 

28.4. Ürün Sorumluluğu Sigortasının Konusu ..........................522 

29. GÖREVLİ MAHKEME..........................................................525

29.1. Tüketici Mahkemesinin Görev Alanı ...............................532 

29.1.1. Tüketici Hakem Heyetlerinin Görev Alanı ..........537 

29.2. Asliye Ticaret Mahkemesinin Görev Alanı......................541 

29.3. Asliye Hukuk Mahkemesinin Görev Alanı ......................546 

30. YETKİLİ MAHKEME............................................................549

30.1. Tüketicinin Açtığı Davada Yetkili Mahkeme ..................558 

30.2. Nihai Kullanıcı Tacirlerin Açtığı Davada Yetkili 

Mahkeme ..........................................................................561 

30.3. Üçüncü Kişilerin Açtığı Davada Yetkili Mahkeme .........564 

31. DAVA ŞARTI ZORUNLU ARABULUCULUK ...................568

31.1. Arabuluculukta İzlenecek Yöntem...................................571 

32. DAVANIN TARAFLARI ........................................................574

32.1. Davacı Taraf .....................................................................576 

32.2. Davalı Taraf......................................................................579 İçindekiler 21 

III. BÖLÜM

7223 SAYILI KANUNA GÖRE TEKNİK 

DÜZENLEMELER VE UYGUNLUK 

DEĞERLENDİRME KURULUŞLARININ GÖREV 

VE YETKİLERİ 

1. GENEL DEĞERLENDİRME................................................ 583

2. TEKNİK DÜZENLEME VE ÜRÜN GÜVENLİĞİ 

İLİŞKİSİ .................................................................................. 591

3. UYGUNLUK İŞARETLERİ VE UYGUNLUK 

BELGELERİ ........................................................................... 596

4. UYGUNLUK DEĞERLENDİRME KURULUŞLARI ........ 599

4.1. Yetkili Kuruluşun Görev Ve Sorumlulukları .................. 601 

4.1.1. Yetkili Kuruluşun Mesafeli Satışlardaki 

Yetkisi.................................................................. 610 

4.2. Uygunluk Değerlendirme Kuruluşu Ve Görevleri .......... 612 

4.3. Onaylanmış Kuruluşlar Ve Görevleri.............................. 614 

5. ÜRÜN DENETİMİNİN USUL VE ESASLAR ..................... 616

6. GİRİŞİMCİNİN ALDIĞI ÖNLEMLER İLAN EDİLİR..... 619

7. UYGUNSUZ ÜRÜNLERİN GERİ ÇAĞRILMASI ............. 622

8. TİCARİ SIRLARIN GİZLİLİĞİ VE ŞEFFAFLIK ............. 626

8.1. Yetkili Kuruluş Ticari Sırları İfşa Edemez...................... 629 

8.2. Ticari Sırların Açıklanabileceği Haller............................ 632 

9. KANUNDA DÜZENLENEN İDARİ YAPTIRIMLAR......... 634

9.1. Kanunda Düzenlenen İdari Para Cezaları........................ 635 

9.2. Yetkili Kuruluş Yaptığı Masrafları Talep Edebilir.......... 642 

9.3. İdari Yaptırımlara Karşı İdari Yargıda Dava Açılabilir .. 645 

10. UYGULANACAK MEVZUAT.............................................. 65022 İçindekiler 

EKLER

EK-1: 7223 SAYILI ÜRÜN GÜVENLİĞİ VE TEKNİK 

DÜZENLEMELER KANUNU ......................................................657

EK-2: GENEL ÜRÜN GÜVENLİĞİ YÖNETMELİĞİ..............681

EK-3: CE UYGUNLUK İŞARETİ................................................695

EK-4: TEKNİK MEVZUATIN VE STANDARTLARIN 

TÜRKİYE İLE AVRUPA BİRLİĞİ ARASINDA 

BİLDİRİMİNE DAİR YÖNETMELİK........................................747

EK-5: ÜRÜN SORUMLULUĞU SİGORTASI GENEL 

ŞARTLARI......................................................................................757

EK-6: TIBBİ İLAÇLARI PİYASADAN ÇEKME 

YÖNETMELİĞİ .............................................................................767

EK-7: 3 ARALIK 2001 TARİHLİ AVRUPA 

PARLAMENTOSU VE KONSEYİNİN 2001/95/EC 

SAYILI DİREKTİFİ ......................................................................781

EK-8: AVRUPA BİRLİĞİ KONSEYİNİN 25 TEMMUZ 

1985 TARİHLİ ÜRÜN SORUMLULUĞU DİREKTİFİ ............809

EK-9: LASTİKLERİN YAKIT VERİMLİLİĞİ VE 

DİĞER PARAMETRELER İLE İLGİLİ 

ETİKETLENMESİ HAKKINDA YÖNETMELİK 

(AB/2020/740) ..................................................................................821 

KAYNAKÇA ...................................................................................833

AKÇURA, Karaman, Tuba: Üreticinin Ayıplı Ürünün Sebep Olduğu 

Zararlar Nedeniyle Üçüncü Kişilere Karşı Sorumluluğu, 1. Bs. 

Vedat Kitapçılık, İstanbul-2008 

AKÇURA, Karaman, Tuba: Üreticinin Sorumluluğu, Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Sorumluluk ve Tazminat Hukuku Sempozyumu Ankara, 28-29 Mayıs 2009, s.295-308 

AKİPEK, Şebnem:Türk Hukuku ve Mukayeseli Hukuk Açısından 

Tüketici Kredisi; Seçkin Yayınevi Ankara -1999 (AKİPEK, 

1999) 

AKİPEK, Şebnem: Avrupa Birliği Tüketicinin Korunmasının Güçlendirilmesi Teknik Destek Projesi, Eğitim Toplantısı Sunum 

Notları, İstanbul, 14-15 Ekim 2019 (AKİPEK, 2019) 

AKİPEK, Şebnem/ 

AYDOĞDU, Murat:6502 Sayılı TKHK Şerhi, Aristo Yayınevi, 1. 

Bs. İstanbul 2016 (Şerh) 

ATABEK, Reşat: İmalatçının 3. Kişilere Karşı Sorumluluğu, Batider 

1979, C: X, S:1-2, s.159-175 

ATAMER M. Yeşim/BAŞ, Ece: Avrupa Birliği Hukuku İle Karşılaştırmalı Olarak 6502 TKHK Uyarınca Satım Sözleşmesinde 

Ayıptan Doğan Sorumluluk, İstanbul Baro Dergisi, Tüketici 

Hakları ve Rekabet Hukuku Özel Sayı C:88, 2014 Özel Sayı:1 

s.19-60 

AYDOĞDU, Murat: Tüketici Hukuku Dersleri Adalet Yayınevi Ankara-2015 

AYDOĞDU, Murat/KAHVEC,İ Nalan: 6502 Sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun Şerhi Aristo Yayınevi 1. Bs. İstanbul2016 (AYDOĞDU/KAHVECİ, Milli Şerh) 

AYDOS, Sadık: Ürün Sorumluluğu Adalet Yayınevi, Ankara-2009 834 Kaynakça 

EKMEKÇİ, Ömer/ÖZEKES, Muhammet/ATALI, Murat/SEVEN, 

Vural: Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk, 2. Bs. Onikilevha, İstanbul -2019 

BAŞPINAR, Veysel: İlaç Üreticisinin Hukukî Sorumluluğu, Erciyes

Üniversitesi Hukuk Fakültesi 1.Sağlık Hukuku Sempozyumu (8-

9 Mayıs 2008-Kayseri), İstanbul 2009, Karakter Color A.Ş, 

s.85-110 

BAYSAL, Başak: Haksız Fiil Hukuku, On iki Levha Yayıncılık, İstanbul, 2019 

CANPOLAT, Önder: Üretici ve Sorumluluğu Ankara Barosu Dergisi 

2013/2 s.369-398 

ÇELİK, Çelik Ahmet: Tazminat ve Alacak Davalarında Güncel Sorunlar II, Aristo Yayınevi, İstanbul, 2020 (ÇELİK, 2020) 

ÇELİK, Çelik Ahmet: Ölüm Nedeniyle Destekten Yoksunluk Seçkin 

Yayınevi, 2. Bs. İstanbul, 2016 (ÇELİK, 2016) 

ÇINAR, Ömer: Avrupa Konseyinin 25.07.1985 Tarihli Ve 85/374 

Sayılı Yönergesi” Ve “Ayıplı Malın Neden Olduğu Zararlardan 

Sorumluluk Hakkında Yönetmelik” Hükümlerine Göre Ayıp 

Kavramı İTÜSBD Yıl: 9, Sayı 18, Güz 2010 s.135-151 

DEMİR, Mehmet: İlaç Zararlarından Üreticinin, Eczası ve Hekimin

Sorumluluğu, Ankara Barosu II. Sağlık Kurultayı 7-8 Kasım 

2008, s.329-360. (DEMİR, 2008) 

DEMİR, Mehmet: İlaç Zararlarından Üreticinin, Eczası ve Hekimin

Sorumluluğu, TBB Dergisi, 2010 (DEMİR, 2010) 

DİNÇ, Mutlu: Yeni Hukuk Muhakemeleri Kanunu, Seçkin Yayınevi, 

Ankara -2011 

EREN, Fikret: Borçlar Hukuku Genel Hükümler 21. Bs. Yetkin Yayınları Ankara, 2017 

EREN, Fikret: Borçlar Hukuku Özel Hükümler 4. Bs. Yetkin Yayınları Ankara, 2017 (EREN, Özel) 

ERLÜLE, Fulya: Yapımcının Sorumluluğu, Marmara HFAD, C. 14, 

S. 4. Kaynakça 835 

ERLÜLE, Fulya: Avrupa Birliği Konsey Yönergesi Çerçevesinde Yapımcının Sorumluluğu, İstanbul, 2002 (ERLÜLE, 2002) 

DÖNMEZ, Ünsal: Türk Ve Alman İlaç Hukukunda Hatalı Üretilen 

İlaçtan Doğan Sorumluluk Ve Özel Sorumluluk Hâlleri, İÜHFD. 

C.7, S.1, Yıl:2016, s.381-406 

GÜNERGÖK, Özcan:Üreticinin Sorumluluğu Çerçevesinde Üreticinin Ürün Gözleme Yükümlülüğü, Erzincan ÜHFD, C. XII, S. 3-

4, s.313-345 

GÜRPINAR, Bünyamin: Sigortacı Ve Sigorta Aracısının Bilgilendirme Yükümlülüğünün TKHK Açısından Değerlendirilmesi Tüketici Hukuku Enstitüsü 2.Tüketici Hukuku Sempozyumu 29–30 

Kasım 2012 Bilge Yayınevi Ankara – 2013 s.331-340 

GÖZÜTOK, Zeki/ALBAYRAK, Adem: Alfabetik Medeni Usul El 

Kitabı, Adalet Yayınevi, Ankara-2021 

KALPSÜZ, Turgut: Deniz Ticaret Hukuku, C. 1, Ankara, 1974 

KAPLAN, İbrahim: İmalatçının Sorumluluğu Üzerine Düşünceler, 

BATİDER, Haziran 1985, C.13, S.1, s.137-140 (KAPLAN, 

1985) 

KARAHASAN, Mustafa Reşit: Sorumluluk Hukuku, 6. Bası, Beta 

Basım, İstanbul-2003 

HAVUTÇU, Ayşe: Türk Hukukunda Örtülü Bir Boşluk, Üreticinin 

Sorumluluğu, Ankara, 2005 

KILIÇOĞLU, Ahmet M.: Borçlar Hukuku Genel Hükümler, 10. Bs. 

Ankara-2008 

KANIŞLI, Erhan: Ürün Güvenliği ve Teknik Düzenlemeler Kanunu 

(ÜGTDK) Uyarınca Üreticinin Sorumluluğu, İstanbul Hukuk 

Mecmuası, 78 (3), s.1413-1468 

KARA, İlhan: 4077 Sayılı Tüketici Kanuna Göre Hazırlanmış Tüketici Hukuku, 1. Bs. Engin Yayınevi, Ankara-2012 (KARA, Tüketici 2012) 

KARA, İlhan: 6502 Sayılı Yeni Kanuna Göre Tüketici Hukuku, 1. Bs. 

Engin Yayınevi, Ankara-2015 (KARA, Tüketici 2015) İlk atıf 

s.148 836 Kaynakça 

KARA, İlhan: 6502 sayılı Kanuna Göre Hazırlanmış Tüketici Hukuku, 2. Bs. Yetkin Yayınevi, Ankara-2021 (KARA, Tüketici 

2021) 

KIRCA Çiğdem: Ürün Sorumluluğu Banka ve Ticaret Hukuku Araştırma Enstitüsü Ankara-2007 

KIRCA Çiğdem: Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun Açısından 

Üreticmalatçı Olarak Franchise Veren, BATİDER, C.20, S.1, 

Ankara-1999 (KIRCA, 1999) 

KİBAR, Ahmet Fevzi: Ürün Sorumluluğu Bağlamında Hatalı Tıbbi 

Cihazdan Doğan Hukuki Sorumluluk Adalet Yayınevi Ankara2020 

KULAKLI, Emrah: Ürün Sorumluluğu ve Ayıp Kavramı, On İki Levha Yayıncılık, İstanbul-2009 

KÖSEYENER, Ayşe,: Akit Dışı Sorumluluğa Uygulanacak Hukuka 

İlişkin RomI Tüzüğü Tasarısında “Ürünlerde Doğan Sorumluluk” Ankara Barosu Dergisi, Y.62, S.2004/I, s.149-174 

OĞUZMAN, M. Kemal/ÖZ, M. Turgut: Borçlar Hukuku Genel Hükümler, 6. Bs. İstanbul-2009 

OĞUZTÜRK, Burcu Kalkan: Güven Sorumluluğu, Vedat Kitapçılık 

İstanbul-2008 

OKYAR, Karaosmanoğlu Dila: Adam Çalıştıranın Sorumluluğu, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Özel Hukuk Anabilim Dalı Doktora Tezi Ankara-2019 

OZANOĞLU, Hasan Seçkin: Tüketici Sözleşmeleri Kavramı AÜHF 

Dergisi, Yıl 2001 C.50, S.1, s.55–90 (OZANOĞLU, 2001) İlk 

atıf s.148 

ÖZEL, Çağlar: Tüketicinin Korunması Hukuku, 4. Bası, Seçkin Yayınevi, Ankara, 2018 (Özel, 2018) 

ÖZEL, Çağlar: Tüketicinin Korunması Açısından Ayıplı Maldan Doğan Sorumluluk Kapsamında Yapımcının Sorumluluğu Sorunu, 

M. Kemal Oğuzman’ ın Anısına Armağan, istanbul 2000, s. 

771-820. (Özel, 2000) Kaynakça 837 

ÖZSUNAY, Ergun: Türk Hukukunda Gerçek Bir Boşluk “Yapımcının 

Sorumluluğu” Batider 1979/1, s.105-158. (ÖZSUNAY, 1979, 

ilk atıf s.60) 

ÖZTAN, Bilge: İmalatçının Sorumluluğu Turhan Kiapevi Ankara1982 

ÖZTÜRK, Hanife: Sigortacılık Sektöründe Tüketici Hukuku Ve Uygulamaları Tüketici Hukuku Enstitüsü 2.Tüketici Hukuku Sempozyumu 29–30 Kasım 2012 Bilge Yayınevi Ankara, 2013 

s.368-392 

PETEK, Hasan: İlaç Üreticisinin Hukuki Sorumluluğu, 1. Bs. Yetkin 

Yayınları, Ankara 2009 

REİSOĞLU, Safa: Borçlar Hukuku Genel Hükümler 22. Bası, Beta 

Yayınevi, İstanbul -2011 

SEZGİN, Ali: Gerekçelarşılaştırmalndeksli Hukuk Muhakemeleri 

Kanunu Ankara-2011 

SEROZAN, Rona: Tüketiciyi Koruma Kanunu Değişikliğinin Artıları

ve Eksileri, İÜHFM, Yıl, 2003, C. LXI, S.1-2, 339-356 

TARMAN, Zeynep Derya:Türk Hukukunda İmalatçının Sorumluluğuna Genel Bir Bakış, İÜHFM C. LXV, S.2, s. 299-326. 

TANDOĞAN, Haluk: Kusura Dayanmayan Sözleşme Dışı Sorumluluk Hukuku, Turhan Kitabevi Ankara 1981 

TİFTİK, Mustafa: Türk Hukukunda Tehlike Sorumluluklarının Genel

Kural İle Düzenlenmesi Sorunu, 2. Bs. Yetkin Yayınları, Ankara 

2005. 

TİRYAKİ, Betül: Avrupa Konseyi’ nin 25.7.1985 Tarihli Direktifi’ ne 

Göre Üreticinin Sorumluluğunun Şartları Ve Tüketicinin Korunması Mevzuatı İle Mukayesesi, Ankara ÜHFD, C. 55, S. 2. 

ÜNAL, Akın/KALKAN Arif,: Türk Hukukunda Ürün Sorumluluğu 

Üzerine Olan ve Olması Gereken Hukuka Dair Genel Düşünceler, Türkiye Adalet Akademisi Dergisi, Yıl: 11, Sayı:39, (Temmuz-2019) s.45-82. 

ÜNLÜTEPE, Mustafa,: Organizasyon Sorumluluğu (TBK m.66/3), 1. 

Baskı, Legal Yayıncılık, İstanbul 2016 838 Kaynakça 

YAVUZ, Cevdet: Tüketicinin Korunması Bakımından imalatçının 

(ürün) sorumluluğu, Prof. Dr. Mustafa Dural’a Armağan, Filiz 

Kitabevi, İstanbul 2013, s. 1316-1332.(YAVUZ, 2013) (İlk atıf4.2.1.mülga TKHK) 

YAVUZ, Levent: Tüketicinin Korunması Bakımından İmalatçının 

Sorumluluğu, ABD S. 2, 1992, s. 228-235 

YILMAZ, Ejder: Hukuk Muhakemeleri Kanunu Şerhi, Yetkin Yayınları, Ankara – 2012 (Şerh) 

ZEVKLİLER, Aydın: Açıklamalı Tüketicinin Korunması Hukuku, 2. 

Bası, Ankara 2001 

ZEVKLİLER, Aydın / AYDOĞDU, Murat: Tüketicinin Korunması 

Hukuku, 3. Baskı, Seçkin Yayınevi, Ankara-2004 

ZEVKLİLER, Aydın / ÖZEL, Çağlar: Tüketicinin Korunması Hukuku, 1. Baskı, Seçkin Yayınevi, Ankara-2016