Kamulaştırmasız El Atma Davaları

İÇİNDEKİLER

Birinci Kısım

KAMULAŞTIRMASIZ EL ATMA DAVALARI

KAMULAŞTIRMASIZ EL ATMA................................................................................................... 3

GENEL AÇIKLAMA..................................................................................................................... 3

KAMULAŞTIRMASIZ EL ATMA ŞARTLARI ................................................................................... 4

1- Kamulaştırma yetkisine sahip bir idare el atmalıdır ........................................................ 4

a) Fiili el koyma ............................................................................................................. 4

b) Hukuki el koyma........................................................................................................ 6

c) İmar uygulaması sonucu tasarrufu kısıtlanan taşınmazlar ........................................ 6

2- Kamulaştırma işlemi yapılmamış olmalıdır...................................................................... 8

3- Taşınmaza el koyma geçici değil daimi ve sahiplenmek amacıyla olmalıdır.................... 8

KAMULAŞTIRMASIZ EL ATMA DAVALARININ HUKUKİ

DAYANAĞI ............................................................................................................................... 9

DAVA AÇILMAYAN HALLER......................................................................................................13

1- 221 Sayılı Yasa Hükmü................................................................................................... 13

2- Kamulaştırma Kanunu’na eklenen geçici 7. madde hükmü........................................... 14

3- Kamulaştırma Kanununun 35. maddesi ........................................................................ 15

DAVA TÜRLERİ ........................................................................................................................15

1- El atmanın önlenmesi davası......................................................................................... 16

Eski hale getirme istemi............................................................................................... 17

2- Tazminat davası............................................................................................................. 18

a) İdari yargıda açılacak tazminat davalar................................................................... 18

b) Adli yargıda tazminat davaları................................................................................. 19

1- Ecrimisil Davası ................................................................................................ 20

2- Taşınmaz karşılığı bedel davası......................................................................... 20

KAMULAŞTIRMASIZ EL ATMA DAVALARINDA USUL HÜKÜMLERİ.............................................22

1- Görevli Mahkeme.......................................................................................................... 22

a) İdari yargının görev alanı ........................................................................................ 22

b) Adli yargının görev alanı.......................................................................................... 23

HUKUK USULÜ MUHAKEMELERİ KANUNUNDA GÖREV............................................................24

aa) Sulh Hukuk Mahkemesi................................................................................. 24

bb) Asliye Hukuk Mahkemesi .............................................................................. 24

cc) Mecburi tahkim............................................................................................. 24

HUKUK MUHAKEMELERİ KANUNUNDA GÖREV .......................................................................24

2- Yetkili Mahkeme ........................................................................................................... 25

3- Davacı............................................................................................................................ 25

a) Tapu maliki.............................................................................................................. 25

aa) Paylı (müşterek) mülkiyet.............................................................................. 25

bb) Elbirliği (iştirak) halinde mülkiyet.................................................................. 26

İçindekiler KAMULAŞTIRMASIZ EL ATMA DAVALARI

XVI

b) Zilyet olanlar............................................................................................................ 26

4- Davalı............................................................................................................................. 27

5- Süre ............................................................................................................................... 28

a) İptal kararından önce 20 yıllık sürenin dolmuş olması........................................... 29

b) İptal kararından önce 20 yıllık sürenin dolmamış olması....................................... 30

c) Kamulaştırma Tebligatı’nın yapılmamış olması ..................................................... 30

HAK DÜŞÜRÜCÜ SÜRE SEBEBİYLE DAVA

AÇILAMAYAN HALLER .................................................................................................... 31

1- Ferağ takriri verilmesi hali ................................................................................ 31

2- Tezyidi-i bedel davası açılması hali ................................................................... 31

3- Taşınmaza 09.10.1956 tarihinden önce el konulmuş olması ............................ 32

KAMULAŞTIRMA KANUNUNA EKLENEN GEÇİCİ 6. VE 7. MADDELER.........................................34

ç) Yasal düzenleme .................................................................................................... 38

aa) 6487 sayılı Yasanın getirdiği yenilikler........................................................... 40

bb) Uzlaşma yolu ................................................................................................. 41

cc) Yargı yolu ...................................................................................................... 44

dd) Kamulaştırma Kanununa eklenen geçici 7 nci madde................................... 46

6- Yargılama usulü ............................................................................................................. 46

a) Hakem yolu............................................................................................................ 47

b) Bilirkişi seçimi, keşif ve değer biçme yöntemi ....................................................... 48

c) Kısmi dava.............................................................................................................. 50

ç) Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nda kısmi dava ...................................................... 51

d) Davanın nitelendirilmesi........................................................................................ 52

e) Paydaşların dava açması........................................................................................ 52

f) Dava açıldıktan sonra kamulaştırma...................................................................... 53

g) Hüküm ................................................................................................................... 54

aa) Hükmedilecek bedel...................................................................................... 55

bb) Faiz ................................................................................................................ 55

cc) Tescil veya terkin kararı ................................................................................ 56

dd) Harç masraf ve vekalet ücreti ....................................................................... 57

ee) Kanun yolu .................................................................................................... 58

ff) Hüküm icrası ................................................................................................. 59

DEĞER BİÇME YÖNTEMİ ..................................................................................................60

AÇIKLAMA...............................................................................................................................62

1- Taşınmazın cinsi ve nev’i ............................................................................................... 62

a) Arsa- arazi ayırımının önemi ................................................................................... 63

b) Arsa niteliğinin tespiti ............................................................................................. 64

2- Yüzölçümü ..................................................................................................................... 66

3- Kıymetini etkileyecek nitelik ve unsurlar ....................................................................... 67

4- Taşınmazın vergi beyanı ................................................................................................ 67

5- Kamulaştırma tarihindeki resmi makamlarca yapılmış kıymet taktirleri........................ 67

6- Arazilerde değer tespiti ................................................................................................. 68

A- Gelirin belirlenmesi................................................................................................. 68

a) Taşınmaz mal ve kaynağın mevkii ve şartları................................................... 68

b) Olduğu gibi kullanılması .................................................................................. 68

KAMULAŞTIRMASIZ EL ATMA DAVALARI İçindekiler

XVII

B- Gelire göre bedel tespiti......................................................................................... 69

a) Ön şart ............................................................................................................ 69

b) Gelire göre değer biçilmesinde hesap şekli..................................................... 69

Kapitalizasyon faizi.......................................................................................... 70

c) Özel durumlu taşınmaz malların değerinin hesaplanması .............................. 72

aa) Binalı taşınmazlar ................................................................................ 72

bb) Değirmenlerin değer tespiti................................................................. 73

cc) Ağaçlı zeminler .................................................................................... 73

1- Kapama bahçe olmayan ağaçlara değer

biçilmesi ....................................................................................... 73

2- Kama bahçelere değer biçme yöntemi ........................................ 73

dd) Zemin ve ağaçların ayni kişiye ait olmaması........................................ 76

ee) Su altında kalan yerin değerinin tespiti ............................................... 76

ff) Kaynak su ve artezyen kuyulu taşınmazlar .......................................... 76

gg) Dalyanların değerinin tespiti ............................................................... 77

hh) Sulu - kuru arazi ayırımı ....................................................................... 78

ii) Resmi verilerin toplanması.................................................................. 79

jj) Arazilerde bedel tespiti ile ilgili örnek bilirkişi

raporu.................................................................................................. 81

7- Arsalarda emsale göre değer biçilmesi ......................................................................... 84

a) Emsal olabilecek satışlar........................................................................................ 87

aa) İcra ve ihale yolu ile yapılan satışlar............................................................... 87

bb) Kamulaştırılan taşınmazın kendi satış değer de emsal olabilir....................... 87

cc) Pay satışları .................................................................................................... 87

b) Emsal olamayacak satışlar..................................................................................... 87

aa) Özel amaçlı satışlar ........................................................................................ 88

bb) Harici senetle yapılan satışlar ........................................................................ 88

cc) Kamulaştırma bedeli ...................................................................................... 88

dd) Kamulaştırma tarihinden sonra yapılan satışlar............................................. 88

ee) Paydaşların birbirine satışı ............................................................................. 88

ff) Kadastro parselinin emsal olması .................................................................. 88

c) Düzenleme ortaklık payı (DOP) ............................................................................. 88

8- Yapılara değer biçilmesi ................................................................................................ 90

a) Binanın enkazı ........................................................................................................ 92

b) Makine gibi sökülecek şeylerin bedeli.................................................................... 92

c) Muvakkat (geçici) ruhsatlı binaların durumu.......................................................... 92

d) Şantiye binaları....................................................................................................... 93

e) Başkasına ait yer üzerine yapılmış binalar.............................................................. 93

f) Kat mülkiyetli binalar.............................................................................................. 94

g) Binalı arsalara örnek bilirkişi raporu....................................................................... 95

9- Bedelin tespitinde etkili olacak diğer objektif ölçüler ................................................. 101

10- Değere etkili olmayacak unsurlar................................................................................ 101

11- İrtifak kamulaştırmasında değer tespiti ...................................................................... 102

12- İrtifak kamulaştırmasına örnek bilirkişi raporu ........................................................... 105

İçindekiler KAMULAŞTIRMASIZ EL ATMA DAVALARI

XVIII

ARSA SAYILACAK PARSELLENMEMİŞ ARAZİ HAKKINDA

BAKANLAR KURULU KARARNAMELERİ ..................................................................................110

KARARNAME 1..................................................................................................................... 110

KARARNAME 2..................................................................................................................... 111

KARARNAME 3..................................................................................................................... 113

KARARNAME 4..................................................................................................................... 114

KARARNAME 5..................................................................................................................... 116

Mimarlık ve mühendislik hizmetleri şartnamesine göre 2010-2012 yılları için hazırlanan

bina birim maliyetleri ................................................................................................................. 118

İÇTİHATLAR ...........................................................................................................................122

ANAYASA MAHKEMESİ KARARI ........................................................................................... 122

1- Arazilerde Bedel Tespiti Kararları ................................................................................ 132

2- Kapitalizasyon Faizi Kararları....................................................................................... 154

3- Ağaç ve Kapama Bahçe Kararları ................................................................................ 164

4- Arsalara Değer Biçme Kararları .................................................................................. 189

5- Emsal Konusunda Kararlar .......................................................................................... 229

6- Muhtesat Konusunda Kararlar .................................................................................... 269

7- Bina Değerinin Tespiti Kararları ................................................................................... 280

8- Objektif Değer Artışı Kararları ..................................................................................... 297

9- Düzenleme Ortaklık Payı (DOP) Kararları .................................................................... 312

10- İrtifak Bedeli Tespiti Kararları ...................................................................................... 331

Kısmen Kamulaştırma ................................................................................................................. 358

AÇIKLAMA ................................................................................................................................... 359

1- Kalan Kısmın Değerinde Değişiklik Olmaması .............................................................. 360

2- Kalan Kısımda Değer Düşüklüğü Olması ...................................................................... 360

Kalan kısımda bina bulunması ..................................................................................... 361

3- Kalan Kısımda Değer Artışı Olması .............................................................................. 362

4- Artan Kısmın İşe Yaramaması ...................................................................................... 363

5- Baraj Kamulaştırmaları ................................................................................................ 364

6- Paydaşlar Arasında Fiili Taksim .................................................................................... 365

7- Yargı Yeri...................................................................................................................... 365

11- Kısmen El Atma Kararları............................................................................................. 369

İkinci Kısım

USUL SORUNLARI

DAVA AÇMA HAKKI ...............................................................................................................401

1- Mülkiyet....................................................................................................................... 401

2- Zilyetlik ........................................................................................................................ 402

3- Hukuki dayanak ........................................................................................................... 402

İÇTİHATLAR ...........................................................................................................................406

12- Dava Açma Hakkı ve Islah Konusunda Kararlar ........................................................... 406

13- Süre Aşımı Kararları .................................................................................................... 463

Anayasa Mahkemesi Kararı......................................................................................... 463

14- Görev Konusunda Kararlar........................................................................................... 493

KAMULAŞTIRMASIZ EL ATMA DAVALARI İçindekiler

XIX

15- Yetki Konusunda Kararlar............................................................................................ 539

16- Değer Biçme Yöntemi Kararları .................................................................................. 541

17- Bilirkişi Raporu Konusunda Kararlar............................................................................ 559

18- Müdahalenin Men’i, Ecrimisil, Eski Hale Getirme ....................................................... 571

19- Tescil ve Terkin Kararları ............................................................................................. 615

20- Husumet ve Ehliyet Kararları....................................................................................... 640

21- Tescil İçin Önel Verilmesi Kararları ............................................................................. 659

22- Davanın Niteliği ve Sahiplenme Kararları.................................................................... 664

23- Kısmi Dava Kararları ................................................................................................... 669

24- Paydaşın Dava Açması Kararları ................................................................................. 672

25- El Atmanın Tespiti Kararları ........................................................................................ 676

26- Geçici 6. madde kararları ............................................................................................ 695

Üçüncü Kısım

FAİZ VE YARGILAMA GİDERLERİ

GENEL OLARAK FAİZ KAVRAMI..............................................................................................719

FAİZ HUKUKUNUN KAYNAKLARI............................................................................................720

FAİZ ÇEŞİTLERİ.......................................................................................................................720

A- Niteliğine göre faiz türleri ........................................................................................... 720

1- Sermaye faizi ...................................................................................................... 720

2- Temerrüt (gecikme-direnme) faizi....................................................................... 720

B- Uygulanış şekline göre faiz türleri ............................................................................... 721

1- Mürekkep (bileşik) faiz ........................................................................................ 721

2- Adi faiz................................................................................................................. 721

FAİZ HAKKININ SAKLI TUTULMASI .........................................................................................721

FAİZ BAŞLANGIÇ TARİHİ ........................................................................................................721

FAİZ BORÇLARINDA ZAMANAŞIMI.........................................................................................722

KAMULAŞTIRMA DAVALARINDA FAİZ ...................................................................................722

1- 4650 sayılı yasa ile yapılan değişiklikten önceki

kamulaştırmalarda faiz................................................................................................ 723

a) Faiz başlangıç tarihi ............................................................................................. 723

aa) Tescil ile mülkiyetin idareye geçmesi........................................................... 724

bb) Ferağ ile mülkiyetin idareye geçmesi........................................................... 724

cc) Kamulaştırma işleminin idari yönden kesinleşmesi ile mülkiyetin ida-

reye geçmesi................................................................................................ 724

b) Faiz oranı ............................................................................................................. 724

2- 4650 sayılı Yasa ile yapılan değişiklik sonrası faiz........................................................ 725

a) Faiz başlangıç tarihi ............................................................................................. 726

b) Anayasal faiz oranı .............................................................................................. 726

aa) İlamın kesinleşme tarihine kadar uygulanacak faiz...................................... 727

bb) İlamın kesinleşme tarihinden sonra uygulanacak faiz.................................. 728

3- Kamulaştırmasız el atma davalarında faiz ................................................................... 728

a) Faiz başlangıç tarihi ............................................................................................. 729

b) Yasal faiz oranı..................................................................................................... 730

İçindekiler KAMULAŞTIRMASIZ EL ATMA DAVALARI

XX

c) Haciz Yasağı ......................................................................................................... 730

d) Hükmün İcrası...................................................................................................... 731

27- Faiz Konusunda Kararlar.............................................................................................. 731

28- Davanın Açılmamış Sayılması Kararları ...................................................................... 748

29- Tasarrufu Kısıtlanan Taşınmaz Kararları...................................................................... 750

30- Vekalet Ücreti, Harç ve Masraf Kararları .................................................................... 787

31- Hüküm ve İcrası Kararları ............................................................................................ 828

32- Temyiz Konusunda Kararlar......................................................................................... 834

Dördüncü Kısım

KAMULAŞTIRMA KANUNU VE UYGULAMADAN ÖRNEKLER

KAMULAŞTIRMA KANUNU ....................................................................................................843

KAMU MALİ YÖNETİMİ VE KONTROL KANUNU......................................................................871

GENEL BÜTÇE KAPSAMINDAKİ KAMU İDARELERİ...................................................................873

KAMULAŞTIRMASIZ EL ATMA DAVASINA ÖRNEKLER .............................................................879

a) Kısmi dava dilekçesi ..................................................................................................... 879

b) Ek dava dilekçesi.......................................................................................................... 880

c) İlk açılan kısmi dava ile ek davanın birleştirme kararı.................................................. 881

TAPUSUZ TAŞINMAZIN TESCİLİ DAVASINA AİT DİLEKÇE .........................................................883

TAPUSUZ TAŞINMAZIN TESCİLİ VE MÜLKİYETİN TESPİTİ KARARI............................................884

TESCİL KARARININ ONANMASINA AİT YARGITAY KARARLARI................................................888

KAMULAŞTIRMASIZ EL ATMA SEBEBİYLE VERİLEN BEDEL KARARI..........................................890

BEDEL KARARI HAKKINDA YARGITAYCA VERİLEN ONAMA

KARARI .................................................................................................................................894

KAMULAŞTIRMASIZ EL ATMA KONUSUNDA FAİZ İLE İLGİLİ MERCİİ KARARI ...........................895

KAMULAŞTIRMASIZ EL ATMA DAVASINA ÖRNEK...................................................................897

Dava Dilekçesi (İlk Dava İçin) .............................................................................................. 897

Dava Dilekçesi (Ek Dava İçin) ............................................................................................... 898

Bedel Konusunda Mahkeme Kararı ..................................................................................... 900

Yargıtay Onama Kararı......................................................................................................... 903

Tescil Dava Dilekçesi............................................................................................................ 904

Tescil Davası Islah Dilekçesi ................................................................................................. 905

Tescil Kararı ......................................................................................................................... 907

Yargıtay Onama Kararı......................................................................................................... 909

İŞE YARARAMADIĞI İÇİN KALAN KISMIN KAMULAŞTIRILMASI İSTEĞİ HAKKINDA ÖRNEKLER ........910

a) İdareye Verilen Dilekçe.................................................................................................... 910

b) Dava Dilekçesi ................................................................................................................. 911

YARARLANILAN ESERLER .......................................................................................................913

KAVRAM DİZİNİ.................................................................................................................... 915