Globalleşen dünyada turizm daha da önemli hale gelmekte, ülkemizde de turizmin hacmi her geçen gün artmaktadır. TÜRSAB verilerine göre 2020 yılında ülkemize 11.200.892 yabancı ziyaretçi gelmiştir. Pandemi öncesi son yıl olan 2019 yılında 34,5 milyar USD turizm geliri elde edilmiş olup, bunun GSYİH içindeki payı %4,6’dır.

Bu kitabın amacı konaklama sektöründe vergi ve muhasebe uygulamaları ile ilgili olarak teorik ve pratik yönden bir başvuru kaynağı sunmaktır. Kitabın hedef kitlesi, üniversitelerin turizm ve muhasebe bölümlerinde okuyan öğrenciler ile konaklama sektöründe çalışanlardır.

Konaklama vergisinin uygulanması, 26.10.2021 tarihli ve 31640 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 7338 sayılı Vergi Usul Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun’un 61. maddesi ile 01.01.2023 tarihine ertelenmiştir. Ancak, kitabın kalıcı olacağı düşüncesiyle örnekler konaklama vergisini de içerecek şekilde hazırlanmıştır.

2021 yılı aktif toplamı 6.283.900.- TL veya net satışlar toplamı 12.567.300.- TL’yi aşan üretim ve hizmet işletmeleri, 2022 yılında maliyet hesaplarını 7⁄A seçeneğine göre tutmak zorundadırlar. Konaklama işletmeleri genellikle büyük ölçekli işletmeler olduğu için örnekler 7/A seçeneğine göre hazırlanmıştır.

Kitap on üç bölümden oluşmaktadır. Birinci ve ikinci bölümlerde turizm ve konaklama sektörü hakkında genel bilgiler verilmekte, üçüncü bölümde konaklama işletmelerinde vergi uygulamaları, dördüncü bölümde turizmi teşvik mevzuatı incelenmektedir. Beşinci bölümde konaklama sektöründe kullanılan belgeler ve defterler anlatılmaktadır. Altıncı bölümde konaklama sektöründe muhasebe sistemi, yedinci bölümde önemli muhasebe hesapları incelenmektedir. Geri kalan altı bölümde ise konaklama sektöründe gerçekleştirilen muhasebe işlemleri anlatılmaktadır.

Çalışmanın basımını gerçekleştiren Yetkin Yayınları’nın yönetici ve çalışanlarına ve her zamanki gibi çalışmalarım sırasında benden desteğini esirgemeyen sevgili eşim Pınar’a teşekkür ederim. Çalışmanın okuyuculara faydalı olmasını dilerim

İÇİNDEKİLER

ÖNSÖZ ......................................................................................................................7

İÇİNDEKİLER .........................................................................................................9

ŞEKİLLER LİSTESİ..............................................................................................37

KISALTMALAR ....................................................................................................39

Birinci Bölüm

TURİZM SEKTÖRÜ HAKKINDA GENEL BİLGİLER

1.1. TURİZMİN TANIMI VE ÇEŞİTLERİ..............................................................41

1.1.1. Turizmin Tanımı .................................................................................41

1.1.2. Turizmin Çeşitleri ...............................................................................42

1.1.2.1. Sağlık Turizmi.............................................................................42

1.1.2.2. Termal Turizmi............................................................................42

1.1.2.3. Yayla Turizmi..............................................................................42

1.1.2.4. Kış Turizmi..................................................................................42

1.1.2.5. Mağara Turizmi...........................................................................43

1.1.2.6. Av Turizmi ..................................................................................43

1.1.2.7. Kongre Turizmi ...........................................................................43

1.1.2.8. Golf Turizmi................................................................................43

1.1.2.9. Yat Turizmi .................................................................................43

1.1.2.10. Kültür Turizmi...........................................................................44

1.1.2.11. İnanç Turizmi ............................................................................44

1.1.2.12. Doğa Sporları Turizmi...............................................................44

1.1.2.13. Şarap Turizmi ............................................................................44

1.1.2.14. Uzay Turizmi.............................................................................45

1.1.2.15. Helâl Turizm..............................................................................45

1.1.2.16. Botanik Turizmi.........................................................................46

1.1.2.17. Özel İlgi Turizmi .......................................................................46

1.2. TURİST KAVRAMI .........................................................................................46

1.2.1. Turistin Tanımı ...................................................................................46

1.2.2. Turistin Çeşitleri .................................................................................46

1.2.2.1. Yerli Turist ..................................................................................46

1.2.2.2. Yabancı Turist .............................................................................47

10 İçindekiler

1.2.2.3. Günübirlikçi Turist......................................................................47

1.2.2.4. Turist Sayılmayan Yabancılar.....................................................47

1.3. TURİZM SEKTÖRÜNDE YER ALAN İŞLETMELER ..................................47

1.3.1. Tur Operatörleri..................................................................................47

1.3.2. Seyahat Acenteleri..............................................................................48

1.3.3. Ulaştırma İşletmeleri ..........................................................................48

1.3.4. Yiyecek-İçecek İşletmeleri .................................................................49

1.3.4.1. Restoranlar ..................................................................................49

1.3.4.2. Barlar...........................................................................................49

1.3.4.3. Cafe .............................................................................................50

1.3.4.4. Gazino-Taverna...........................................................................50

1.3.5. Eğlence İşletmeleri .............................................................................50

1.3.5.1. Disko ...........................................................................................50

1.3.5.2. Dans Bar......................................................................................50

1.3.5.3. Gece Kulübü ...............................................................................50

1.3.5.4. Casino (Oyun Salonu) .................................................................51

1.3.6. Alışveriş İşletmeleri............................................................................51

1.3.7. Konaklama İşletmeleri........................................................................52

1.4. TURİZM TESİSLERİNİN YASAL SINIFLANDIRMASI ..............................52

İkinci Bölüm

KONAKLAMA İŞLETMELERİ HAKKINDA GENEL BİLGİLER

2.1. KONAKLAMA SEKTÖRÜNÜN TANIMI......................................................55

2.2. DÜNYA’DA KONAKLAMA SEKTÖRÜNÜN TARİHSEL GELİŞİMİ ........56

2.3. TÜRKİYE’DE KONAKLAMA SEKTÖRÜNÜN TARİHSEL GELİŞİMİ......57

2.4. KONAKLAMA İŞLETMELERİNİN ÇEŞİTLERİ...........................................58

2.4.1. Otel .....................................................................................................58

2.4.2. Tatil Köyü...........................................................................................59

2.4.3. Butik Otel ...........................................................................................59

2.4.4. Motel ..................................................................................................59

2.4.5. Pansiyon .............................................................................................59

2.4.6. Apart Otel ...........................................................................................59

2.4.7. Kamping .............................................................................................59

2.4.8. Dağ Evi...............................................................................................60

2.4.9. Hostel..................................................................................................60

2.4.10. Yüzer Tesis.......................................................................................60

2.4.11. Termal İşletmeler..............................................................................60

2.4.12. Sağlıklı Yaşam İşletmeleri................................................................60

İçindekiler 11

2.4.13. Devre Mülkler...................................................................................61

2.4.14. Konut Otelleri ...................................................................................61

2.4.15. Sıradışı Konaklama Tesisleri ............................................................61

2.5. KONAKLAMA İŞLETMELERİNİN ÖZELLİKLERİ .....................................62

2.5.1. Üretim Bakımından.............................................................................62

2.5.2. Personel Bakımından ..........................................................................63

2.5.3. Muhasebe Bakımından........................................................................64

2.5.4. Pazarlama Bakımından .......................................................................64

2.5.5. Yatırım Bakımından ...........................................................................65

2.6. KONAKLAMA İŞLETMELERİNİN SINIFLANDIRMASI............................66

2.6.1. Kuruluş Yeri ve Konaklama İhtiyacına Göre......................................67

2.6.2. Mülkiyetlerine Göre............................................................................67

2.6.3. Büyüklüklerine Göre...........................................................................68

2.6.4. Çalışma Sürelerine Göre .....................................................................68

2.7. KONAKLAMA TESİSLERİNDE KONAKLAMA TÜRLERİ........................69

2.7.1. Sadece Oda (OR-Only Room) ............................................................69

2.7.2. Oda-Kahvaltı (BB-Bed and Breakfast)...............................................70

2.7.3. Yarım Pansiyon (HB-Half Board) ......................................................70

2.7.4. Tam Pansiyon (FB-Full Board)...........................................................70

2.7.5. Her Şey Dahil (AI-All Inclusive)........................................................70

2.7.6. Ücretsiz Konaklayan Konuklar (Free, Complimentary) .....................71

2.7.7. Önemli Müşteriler (VIP).....................................................................71

2.8. KONAKLAMA TESİSLERİNDE ODA TİPLERİ ...........................................73

2.8.1. Yatak Çeşitlerine Göre Oda Tipleri ....................................................73

2.8.1.1. Tek Kişilik Oda ...........................................................................73

2.8.1.2. Çift Kişilik Oda ...........................................................................73

2.8.1.3. Üç Kişilik Oda.............................................................................74

2.8.1.4. Dört Kişilik Oda ..........................................................................74

2.8.1.5. Kraliçe Dairesi.............................................................................74

2.8.1.6. Kral Dairesi .................................................................................74

2.8.2. Fiziki Yapılarına Göre Oda Tipleri.....................................................74

2.8.2.1. Süit Oda.......................................................................................74

2.8.2.2. Küçük Süit Oda ...........................................................................74

2.8.2.3. Kral Dairesi .................................................................................75

2.8.2.4. Stüdyo Oda ..................................................................................75

2.8.2.5. Bağlantılı Oda..............................................................................75

2.8.2.6. Yan Yana İki Oda ........................................................................75

2.8.2.7. Birbirine Yakın Odalar................................................................75

2.8.2.8. Aile Odası....................................................................................75

2.8.2.9. Köşe Oda .....................................................................................75

12 İçindekiler

2.8.2.10. Engelli Odası.............................................................................76

2.8.2.11. Sigara İçilmeyen Oda ................................................................76

2.8.2.12. Dubleks Oda..............................................................................76

2.8.2.13. Double-Double Oda ..................................................................76

2.8.2.14. Standart Oda..............................................................................76

2.8.2.15. Show Room Oda .......................................................................76

2.8.3. Manzara Durumuna Göre Oda Tipleri................................................76

2.9. KONAKLAMA İŞLETMELERİNİN ORGANİZASYON YAPISI VE

DEPARTMANLAR ..................................................................................77

2.9.1. Konaklama İşletmelerinin Organizasyon Yapısı ................................77

2.9.2. Konaklama İşletmelerinin Departmanları...........................................79

2.9.2.1. Ön Büro Departmanı ...................................................................79

2.9.2.2. Yiyecek-İçecek (F&B) Departmanı ............................................80

2.9.2.3. Kat Hizmetleri (H&K) Departmanı.............................................81

2.9.2.4. İnsan Kaynakları Departmanı......................................................81

2.9.2.5. Muhasebe Departmanı.................................................................82

2.9.2.6. Satış ve Pazarlama Departmanı...................................................82

2.9.2.7. Güvenlik Departmanı ..................................................................83

2.9.2.8. Teknik Hizmetler Departmanı.....................................................83

2.9.2.9. Satın Alma Departmanı...............................................................84

2.9.2.10. Halkla İlişkiler Departmanı.......................................................85

2.9.2.11. Eğlence ve Aktivite (Animasyon) Departmanı .........................85

2.10. KONAKLAMA İŞLETMELERİNDE FİYAT TÜRLERİ..............................86

2.10.1. Kapı Fiyatı........................................................................................86

2.10.2. Anlaşmalı Şirket Fiyatı.....................................................................87

2.10.3. Grup Fiyatı .......................................................................................87

2.10.4. Teşvik Fiyatı.....................................................................................87

2.10.5. Mevsim Dışı Fiyat ............................................................................87

2.10.6. Hafta Sonu Fiyatı..............................................................................87

2.10.7. Kontenjan Anlaşması Fiyatı .............................................................87

2.10.8. Aile Fiyatı.........................................................................................88

2.10.9. Özel Fiyat .........................................................................................88

2.10.10. Sürekli Müşteri Fiyatı.....................................................................88

2.10.11. Sürekli Müşteri Program Fiyatı ......................................................88

2.10.12. Her Şey Dahil Fiyat ........................................................................88

2.11. BELGELİ KONAKLAMA TESİSLERİNDE FİYAT ....................................89

2.12. KONAKLAMA İŞLETMELERİNDE GECE DENETİMİ.............................90

2.12.1. Gece Denetiminin Tanımı ................................................................90

2.12.2. Gece Denetimi Süreci ve Etkinlikler ................................................91

İçindekiler 13

2.12.2.1. Giriş-Çıkış Denetimi ve Oda Statüleri İle İlgili Uyuşmazlıkların

Çözüme Kavuşturulması ...........................................................92

2.12.2.2. Bölüm Gelirlerinin Denetlenmesi ve Balanslarının Tutturulması

..................................................................................................92

2.12.2.3. Oda Fiyat Denetimi ve Müşteri Hesap Kartlarına İşlenmesi .....93

2.12.2.4. Müşteri Kredi Limitlerinin İzlenmesi........................................93

2.12.2.5. Alacaklar Hesabının Düzenlenmesi...........................................94

2.12.2.6. Günün Kapatılması ve Ön Kasa Raporunun Hazırlanması........94

2.12.2.7. Verilerin Korunması ve Raporların Hazırlanması .....................94

Üçüncü Bölüm

KONAKLAMA İŞLETMELERİNDE VERGİ UYGULAMALARI

3.1. KONAKLAMA VERGİSİ.................................................................................97

3.1.1. Genel Açıklama ..................................................................................97

3.1.2. Konaklama Vergisinin Konusu...........................................................98

3.1.3. Konaklama Vergisinin Mükellefleri .................................................100

3.1.4. Konaklama Vergisinde Vergiyi Doğuran Olay.................................101

3.1.5. Konaklama Vergisinin İstisnaları......................................................101

3.1.6. Konaklama Vergisinin Matrahı ve Oranı..........................................101

3.1.7. Konaklama Vergisinin KDV Matrahına Etkisi .................................102

3.1.8. Konaklama Vergisinin Vergilendirme İşlemleri...............................103

3.2. TURİZM PAYI................................................................................................103

3.2.1. Genel Açıklama ................................................................................103

3.2.2. Turizm Payının Mükellefleri ve Uygulanacak Oranlar.....................105

3.2.2.1. Birleşik Tesisler ve Konaklama Tesisleri ..................................105

3.2.2.2. Bakanlıktan Belgeli Yeme-İçme ve Eğlence Tesisleri ..............106

3.2.2.3. Deniz Turizmi Tesisleri ve Deniz Turizmi Araçları ..................106

3.2.2.4. Seyahat Acentaları.....................................................................107

3.2.2.5. Havayolu İşletmeleri .................................................................107

3.2.2.6. Havalimanı ve Terminal İşletmeleri ..........................................107

3.2.3. Turizm Payının Matrahı....................................................................108

3.2.3.1. Net Satışlar ................................................................................108

3.2.3.2. Kira Gelirleri .............................................................................111

3.2.3.3. Matrahın Tespitinde Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar ..........114

3.2.4. Turizm Payı Mükellefiyetinin Tesisi ve Terkini...............................115

3.2.4.1. Mükellefiyet Tesisi....................................................................115

3.2.4.2. Mükellefiyetin Terkini...............................................................116

3.2.5. Turizm Payı Beyannamesi ................................................................116

14 İçindekiler

3.2.5.1. Turizm Payı Beyannamesi Verecek Olanlar .............................116

3.2.5.2. Beyanname Dönemleri..............................................................116

3.2.5.3. Turizm Payı Beyannamesinin Verileceği Vergi Dairesi ...........118

3.2.5.4. Turizm Payı Beyannamesinin Gönderilmesi.............................118

3.2.5.4.1. Beyannamenin Elektronik Ortamda Bizzat Mükellef

Tarafından Gönderilmesi ...................................................118

3.2.5.4.2. Beyannamenin Elektronik Ortamda Göndermek Üzere

Aracılık Yetkisi Verilen Gerçek ve Tüzel Kişiler Aracılığı ile

Gönderilmesi......................................................................119

3.2.5.5. Turizm Payı Beyannamesinin Onaylanması ve Tahakkuk Fişinin

Düzenlenmesi ...........................................................................119

3.2.5.6. Turizm Payı Beyannamesine İlişkin Düzeltme Beyannamesi...120

3.2.6. Turizm Payını Ödeme Zamanı .........................................................122

3.2.7. Süresinde Beyan Edilip Ödenmeyen Turizm Payının Takip ve Tahsili

..........................................................................................................122

3.2.8. Turizm Payının Kaydı ......................................................................122

3.3. KATMA DEĞER VERGİSİ............................................................................122

3.3.1. Genel Açıklama ................................................................................122

3.3.2. Katma Değer Vergisinin Konusu......................................................123

3.3.3. Katma Değer Vergisinin Mükellefi ..................................................124

3.3.4. Katma Değer Vergisinin Sorumlusu.................................................125

3.3.5. Katma Değer Vergisinde İstisnalar...................................................125

3.3.5.1. Diplomatik İstisnalar.................................................................125

3.3.5.2. Kamu Kuruluşlarınca Personele Sağlanan Konaklama Hizmetleri

..................................................................................................126

3.3.5.3. Yatırım Teşvik Belgeli Turizm İnşaatları..................................127

3.3.6. Katma Değer Vergisinde Vergiyi Doğuran Olay..............................128

3.3.7. Katma Değer Vergisinin Matrahı .....................................................131

3.3.8. Katma Değer Vergisinin Beyan ve Ödemesi....................................132

3.3.9. Katma Değer Vergisinin Oranı.........................................................132

3.3.10. Geceleme Hizmetlerinde KDV Oran Uygulaması..........................133

3.3.11. %18 Oranında KDV’ye Tabi Geceleme Hizmetleri .......................135

3.3.12. Yiyecek ve İçecek Sunulan Yerlerde KDV Oran Uygulaması .......137

3.3.13. Konaklama Tesislerinin Bünyesindeki Hizmet Birimlerinde Yiyecek-

İçecek Hizmetleri............................................................................138

3.3.14. Konaklama Tesislerinden Alınan Diğer Hizmetler.........................139

3.3.15. Konaklama İşletmelerinde Kullanılan Alkollü İçecekler Dolayısıyla

Yüklenilen KDV.............................................................................139

3.3.16. Seyahat Acentelerinin Geceleme Hizmetleri İçin Verdikleri Aracılık

Hizmetleri.......................................................................................141

3.3.17. Yurtdışı Rezervasyon Şirketlerine Ödenen Komisyon Bedelleri....144

İçindekiler 15

3.3.18. Kick Back Faturalarında KDV Uygulaması ...................................145

3.3.19. Bahşişlerde KDV Uygulaması........................................................146

3.3.20. Seyahat Acentalarına Yapılan Reklam, Katalog ve Katkı Payı

Ödemelerinde KDV Uygulaması....................................................147

3.3.21. Yurtdışında Yapılan Reklam ve Tanıtım Hizmetlerinde KDV

Uygulaması.....................................................................................148

3.3.22. Acente Komisyonlarının Fatura Üzerinde Mahsup Edilerek Bakiye

Tutar Üzerinden KDV Hesaplanması .............................................149

3.3.23. Reklam-İlan Giderleri Karşılığında Ücretsiz Oda Verilmesi ..........149

3.3.24. Personele Bedelsiz Olarak Konaklama Hizmeti Sunulması............150

3.3.25. Bedelsiz (Complimentary) Olarak Verilen Konaklama, Yeme-İçme

ve Diğer Hizmetler..........................................................................151

3.3.26. No-Show Uygulamasında KDV......................................................158

3.3.27. Konaklama İşletmelerinde KDV Tevkifatı Uygulaması .................161

3.3.27.1. KDV Tevkifatının Niteliği.......................................................161

3.3.27.2. KDV Tevkifatında Alt Sınır ....................................................162

3.3.27.3. KDV Tevkifatı Uygulamasında Belge Düzeni ........................162

3.3.27.4. KDV Tevkifatının Yapılacağı Dönem.....................................163

3.3.27.5. KDV Tevkifatı Yapacak Olanlar.............................................163

3.3.27.6. Tevkifat Çeşitleri .....................................................................164

3.3.27.7. Tam Tevkifat Uygulaması .......................................................164

3.3.27.7.1. İkametgâhı, İşyeri, Kanuni Merkezi ve İş Merkezi

Türkiye’de Bulunmayanlar Tarafından Yapılan İşlemler 165

3.3.27.7.2. Serbest Meslek Faaliyeti Çerçevesinde Yapılan Teslim ve

Hizmetler..........................................................................166

3.3.27.7.3. Kiralama İşlemleri............................................................167

3.3.27.7.4. Reklâm Verme İşlemleri ..................................................168

3.3.27.8. Kısmi Tevkifat Uygulaması.....................................................169

3.3.27.9. Konaklama İşletmelerinde KDV Tevkifatı..............................169

3.3.27.10. İade, Fiyat Farkı ve Kur Farkı Faturasında Tevkifat

Uygulaması ............................................................................171

3.3.27.11. Yansıtma Faturalarında KDV Tevkifatı ................................171

3.3.27.12. KDV Tevkifatının Faturada Gösterilmesi ve Muhasebe Kaydı

...............................................................................................172

3.3.28. Konaklama İşletmelerinde İndirimli Orana Tabi İşlemlerde KDV

İadesi...............................................................................................173

3.3.28.1. Konaklama İşletmelerinde İndirimli Oran Nedeniyle İade

Talebinde Alt Sınır..................................................................174

3.3.28.2. Konaklama İşletmelerinde İndirimli Oran Nedeniyle İade

Talebinde Üst Sınır .................................................................175

2.3.28.3. İade Hesabına Dâhil Edilebilecek Harcamalar ........................175

3.3.28.4. KDV İadesinin Talep Edilme Şekli .........................................176

16 İçindekiler

3.3.28.5. Konaklama İşletmelerinde İndirimli Oran Nedeniyle İade

Talebinde Bulunma Zamanı.....................................................177

3.3.28.6. Konaklama İşletmelerinde Yıl İçinde Talep Edilen Mahsuben

İade Tutarlarının Hesaplanması ...............................................178

3.3.28.7. Konaklama İşletmelerinde İzleyen Yıl İçerisinde Talep Edilen

Nakden/Mahsuben İade Tutarlarının Hesaplanması ................179

3.3.28.8. İade Hesabına Dâhil Edilebilecek Yüklenilen KDV ...............179

3.3.28.9. KDV İadesi Tutarına İlişkin Hesaplama .................................181

3.3.28.10. KDV İadesi Tutarına İlişkin Limitler....................................183

3.3.29. Uluslararası Sağlık Turizminde KDV Uygulaması ........................183

3.3.30. KDV ile İlgili Çeşitli Konularda Verilmiş Özelgeler .....................185

3.4. KURUMLAR VERGİSİ..................................................................................189

3.4.1. Genel Açıklama ................................................................................189

3.4.2. Kurumlar Vergisinin Konusu ...........................................................189

3.4.3. Kurumlar Vergisinin Mükellefleri....................................................190

3.4.4. Kurumlar Vergisinde Gelirin Elde Edilmesi ....................................191

3.4.5. Kurumlar Vergisinde Muafiyet ve İstisnalar ....................................191

3.4.6. Kurumlar Vergisinin Matrahı ...........................................................194

3.4.7. Kurumlar Vergisinin Beyan ve Ödemesi..........................................194

3.4.8. Kurumlar Vergisinin Oranı...............................................................195

3.4.9. Dar Mükellef Kurumlarda Vergi Tevkifatı.......................................196

3.4.10. Yurtdışından Verilen Müşteri Bulma Hizmeti Karşılığında Yapılan

Ödemelerde Vergilendirme ............................................................197

3.4.11. Yurtdışına Yapılan Lisans Ödemelerde Vergilendirme..................199

3.4.12. Kurum Kazancının Tespitinde Giderler..........................................202

3.4.12.1. Kurum Kazancının Tespitinde İndirilebilecek Giderler ..........204

3.4.12.1.1. Gelir Vergisi Kanununa Göre İndirilebilecek Giderler....204

3.4.12.1.1.1. Genel Giderler ..........................................................204

3.4.12.1.1.2. Personelle İlgili Giderler ..........................................206

3.4.12.1.1.3. İşle İlgili Zarar, Ziyan ve Tazminatlar......................206

3.4.12.1.1.4. Seyahat ve İkamet Giderleri .....................................207

3.4.12.1.1.5. Taşıt Giderleri...........................................................207

3.4.12.1.1.6. Ayni Vergi, Resim ve Harçlar ..................................208

3.4.12.1.1.7. Amortismanlar..........................................................209

3.4.12.1.1.8. Sendikalara Ödenen Aidatlar....................................210

3.4.12.1.1.9. Bireysel Emeklilik Sistemine Ödenen Katkı Payları 210

3.4.12.1.1.10. Gıda Bankacılığı Yapan Dernek ve Vakıflara Yapılan

Bağışlar...................................................................211

3.4.12.1.1.11. İş Başı Eğitim Programları Kapsamında Yapılan

Ödemeler ................................................................211

İçindekiler 17

3.4.12.1.2. Kurumlar Vergisi Kanununa Göre İndirilebilecek Giderler

.........................................................................................211

3.4.12.1.2.1. Menkul Kıymet İhraç Giderleri.................................212

3.4.12.1.2.2. Kuruluş ve Örgütlenme Giderleri .............................212

3.4.12.1.2.3. Genel Kurul Toplantıları, Birleşme, Fesih ve Tasfiye

Giderleri....................................................................213

3.4.12.1.2.4. Komandite Ortağın Kâr Payı ....................................214

3.4.12.1.2.5. Katılma Hesabı Karşılığında Ödenen Kâr Payları ....214

3.4.12.1.2.6. Sigorta Teknik Karşılıkları .......................................215

3.4.12.1.3. Kurum Kazancının Tespitinde Diğer İndirimler ..............215

3.4.12.1.3.1. Sponsorluk Harcamaları............................................215

3.4.12.1.3.2. Bağış ve Yardımlar ...................................................217

3.4.12.1.3.3. Nakit Sermaye Artırımı İndirimi...............................221

3.4.12.2. Kurum Kazancının Tespitinde İndirim Olarak Kabul Edilmeyen

Giderler ...................................................................................225

3.4.12.2.1. GVK’da İndirim Olarak Kabul Edilmeyen Giderler........226

3.4.12.2.2. KVK’da İndirim Olarak Kabul Edilmeyen Giderler ........226

3.4.12.2.2.1. Özsermaye Üzerinden Ödenen veya Hesaplanan Faizler

..................................................................................226

3.4.12.2.2.2. Örtülü Sermaye Üzerinden Ödenen veya Hesaplanan

Faiz, Kur Farkları vb. Giderler .................................227

3.4.12.2.2.3. Transfer Fiyatlandırması Yoluyla Örtülü Olarak

Dağıtılan Kazançlar ..................................................227

3.4.12.2.2.4. Her Ne Şekilde Olursa Olsun Ayrılan Yedek Akçeler

..................................................................................227

3.4.12.2.2.5. Kurumlar Vergisi, Para ve Vergi Cezaları ile Gecikme

Zamları......................................................................228

3.4.12.2.2.6. Menkul Kıymetlerin İtibari Değerlerinin Altında

İhracından Doğan Zararlar........................................229

3.4.12.2.2.7. Bazı Taşıtlara İlişkin Giderler ve Amortismanlar.....229

3.4.12.2.2.8. Kurumun Kendisinin, Ortaklarının, Yöneticilerinin ve

Çalışanlarının Suçlarından Doğan Tazminat Giderleri

..................................................................................229

3.4.12.2.2.9. Basın Yoluyla İşlenen Fiillerden Dolayı Ödenen

Tazminatlar...............................................................230

3.4.12.2.2.10. Bazı Ürünlere Ait İlan ve Reklam Giderleri ...........230

3.4.12.2.2.11. Finansman Gider Kısıtlaması..................................230

3.4.12.2.2.12. Kurum Kazancından İstisna Edilen Kazançlara İlişkin

Gider Kısıtlaması....................................................231

3.4.12.2.2.13. Binek Otomobillere İlişkin Gider Kısıtlaması ........232

3.4.12.2.2.13.1. Binek Otomobillere Ait Kira Bedellerine İlişkin

Gider Sınırlaması.............................................232

18 İçindekiler

3.4.12.2.2.13.2. Binek Otomobillere Ait Satın Alma Giderlerine

İlişkin Gider Sınırlaması .................................234

3.4.12.2.2.13.3. Binek Otomobillere İlişkin Tamir, Bakım, Yakıt

vb. Cari Giderler .............................................235

3.4.12.2.2.13.4. Binek Otomobillere Ait Amortisman Giderlerine

İlişkin Gider Sınırlaması .................................236

3.4.12.2.3. İndirim Olarak Kabul Edilmeyen Diğer Giderler ............240

3.4.12.2.3.1. Kurumların Yönetim Kurulu Başkan ve Üyelerine

Verilen Temettü İkramiyeleri ...................................240

3.4.12.2.3.2. Kanunen Yasaklanmış Fiiller Nedeniyle Katlanılan

Giderler.....................................................................241

3.4.12.2.3.3. Bazı Taşıtlara Ait Motorlu Taşıtlar Vergisi..............241

3.4.12.2.3.4. Özel İletişim Vergisi.................................................241

3.4.12.2.3.5. Kıdem Tazminatı ve SGK Primleri ..........................241

3.4.12.2.3.6. Dernek, Vakıf, Birlik ve Benzeri Kuruluşlara Ödenen

Aidatlar.....................................................................242

3.4.12.2.3.7. Kurum Kazancının Elde Edilmesi ve İdame Ettirilmesi

ile İlgili Bulunmayan Giderler..................................242

3.4.12.2.3.8. Şirketlerin Adına Düzenlenmeyen Belgeler .............242

3.4.12.2.3.9. Belgelendirilemeyen Giderler...................................243

3.4.13. İndirimli Kurumlar Vergisi.............................................................243

3.4.13.1. İndirimli Kurumlar Vergisinin Kapsamı .................................244

3.4.13.2. İndirimli Kurumlar Vergisinden Yararlanamayacak Yatırım

Harcamaları..............................................................................245

3.4.13.3. İndirimli Kurumlar Vergisi Kapsamındaki Yatırım Türleri ....246

3.4.13.3.1. Komple Yeni Yatırım ......................................................246

3.4.13.3.2. Entegrasyon Yatırımı .......................................................246

3.4.13.3.3. Modernizasyon Yatırımı ..................................................246

3.4.13.3.4. Tevsi Yatırımı..................................................................246

3.4.13.3.5. Ürün Çeşitlendirme Yatırımı ...........................................247

3.4.13.4. İndirimli Kurumlar Vergisi Uygulamasında Kazanç Unsuru ..247

3.4.13.5. İndirimli Kurumlar Vergisi Uygulaması .................................251

3.4.13.6. İndirimli Kurumlar Vergisi Uygulamasından Yatırım

Döneminde Yararlanma ..........................................................252

3.4.13.7. Yatırım Döneminde Diğer Faaliyetlerden Elde Edilen

Kazançlara İndirimli Kurumlar Vergisi Uygulaması..............253

3.4.13.8. Diğer Faaliyetlerden Elde Edilen Kazancın Kapsamı ve İndirimli

Kurumlar Vergisi Uygulamasında Öncelik Sırası...................254

3.4.13.9. Kurumlar Vergisi Matrahının Birden Fazla Yatırım Teşvik

Belgesi Kapsamında Elde Edilen Kazançtan Düşük Olması ..254

3.4.13.10. Tevsi Yatırımlardan Elde Edilen Kazançlarda İndirimli

Kurumlar Vergisi Uygulaması..............................................255

İçindekiler 19

3.4.13.11. Diğer Hususlar.......................................................................258

3.5. GELİR VERGİSİ STOPAJI.............................................................................259

3.5.1. Genel Açıklama ................................................................................259

3.5.2. Konaklama İşletmelerinde Gelir Vergisi Stopajı Yükümlülüğü .......260

3.5.2.1. Kâr Dağıtım Stopajı...................................................................260

3.5.2.2. Gelir Vergisi Stopajı..................................................................260

3.6. DAMGA VERGİSİ..........................................................................................261

3.6.1. Genel Açıklama ................................................................................261

3.6.2. Damga Vergisinin Konusu................................................................262

3.6.3. Damga Vergisinin Mükellefleri ........................................................262

3.6.4. Damga Vergisinde Matrah................................................................263

3.6.5. Damga Vergisinin Oranı...................................................................264

3.6.6. Damga Vergisinde Ödeme Şekilleri .................................................264

3.6.6.1. Basılı Damga Konularak Ödeme ...............................................264

3.6.6.2. Makbuz Karşılığı Ödeme...........................................................265

3.6.6.3. İstihkaktan Kesinti Yapılarak Ödeme........................................265

3.6.7. Damga Vergisinde İstisnalar.............................................................265

3.7. EMLAK VERGİSİ...........................................................................................267

3.7.1. Genel Açıklama ................................................................................267

3.7.2. Emlak Vergisinin Konusu.................................................................268

3.7.3. Emlak Vergisinin Mükellefi .............................................................268

3.7.4. Emlak Vergisinin Matrahı.................................................................268

3.7.5. Emlak Vergisinin Oranı ....................................................................269

3.7.6. Emlak Vergisinin Tahakkuku ve Ödemesi .......................................269

3.7.7. Emlak Vergisinde İstisnalar..............................................................270

3.7.8. Emlak Vergisi Değerlerine Karşı Dava Açılması .............................273

3.8. EĞLENCE VERGİSİ.......................................................................................274

3.8.1. Genel Açıklama ................................................................................274

3.8.2. Eğlence Vergisinin Konusu ..............................................................275

3.8.3. Eğlence Vergisinin Mükellefi ...........................................................275

3.8.4. Eğlence Vergisinin Matrahı ..............................................................276

3.8.5. Eğlence Vergisinin Ödeme Zamanı ..................................................276

3.8.6. Eğlence Vergisinin Tutar ve Oranı ...................................................276

3.8.7. Eğlence Vergisinde İstisnalar ...........................................................276

3.9. İLAN VE REKLÂM VERGİSİ .......................................................................277

3.9.1. Reklam ve İlan Vergisinin Konusu...................................................277

3.9.2. Reklam ve İlan Vergisinin Mükellefi ve Sorumlusu.........................277

3.9.3. Reklam ve İlan Vergisinde Muafiyet ve İstisna ................................277

3.9.4. Reklam ve İlan Vergisinin Matrahı ve Tarifesi.................................278

3.9.5. Reklam ve İlan Vergisinin Beyanı, Tarhı ve Ödenmesi....................279

20 İçindekiler

3.10. HARÇLAR KANUNU..................................................................................279

3.10.1. Harçların Konusu............................................................................279

3.10.2. Harçların Mükellefleri ....................................................................280

3.10.3. Harçlarda Matrah............................................................................280

3.10.4. Harçlarda İstisnalar.........................................................................280

3.10.5. Pasaport, İkamet Tezkeresi, Vize İşlemleri ....................................281

3.10.6. Hazine Arazileri Üzerine Üst Hakkı Tesis İşlemleri ......................281

3.10.7. Yapı Kullanma İzin Belgelerinin Tescil İşlemleri ..........................283

3.11. BANKA VE SİGORTA MUAMELELERİ VERGİSİ..................................283

3.11.1. Banka ve Sigorta Muameleleri Vergisinin Konusu ........................283

3.11.2. Banka ve Sigorta Muameleleri Vergisinin Mükellefleri.................283

3.11.3. Banka ve Sigorta Muameleleri Vergisinin Matrahı ........................284

3.11.4. Banka v e Sigorta Muameleleri Vergisinde İstisnalar ....................284

3.12. ÇEVRE TEMİZLİK VERGİSİ......................................................................285

3.13. BİNA İNŞAAT HARCI ................................................................................287

3.14. ECRİMİSİL ÖDEMELERİ ...........................................................................288

3.15. ÜST HAKKI KULLANIM BEDELLERİ.....................................................291

3.15.1. Üst Hakkının Peşin Olarak Ödenmesi ............................................292

3.15.2. Üst Hakkının Yıllık Olarak Ödenmesi............................................293

3.16. KONAKLAMA İŞLETMELERİNİN BÜNYESİNDE YER ALAN

DÜKKANLARIN KİRAYA VERİLMESİ ...................................................294

3.17. REKLAMASYON GİDERLERİ...................................................................295

3.18. VERGİ USUL KANUNU .............................................................................297

3.18.1. Genel Açıklama ..............................................................................297

3.18.2. Mükellefin ödevleri ........................................................................297

3.18.2.1. Bildirme Ödevi........................................................................298

3.18.2.1.1. İşe Başlamayı Bildirme....................................................298

3.18.2.1.2. Değişikliklerin Bildirilmesi .............................................298

3.18.2.1.3. İşi Bırakmanın Bildirilmesi..............................................299

3.18.2.1.4. Bildirmelerde Süre ve Şekil .............................................299

3.18.2.2. Envanter Çıkarmak, Değerleme Yapmak ve Bilanço

Düzenlemek Ödevi .................................................................300

3.18.2.3. Muhafaza ve İbraz Ödevi ........................................................301

3.18.2.4. Tahsilat ve Ödemelerin Tevsik Zorunluluğu...........................301

3.18.2.5. Ba/Bs Formlarının Düzenlenmesi ...........................................303

3.18.3. Yabancı Para Birimi İle Fatura Düzenlenmesi ...............................304

3.18.3.1. Genel Açıklama.......................................................................304

3.18.3.2. Faturanın Türk Lirası Karşılığının Belirlenmesi .....................305

3.18.3.3. Yabancı Para Cinsinden Düzenlenen Faturalardan Kaynaklı

Alacakların Değerlenmesi.......................................................306

İçindekiler 21

3.18.3.4. Değerleme Sonucu Oluşan Kur Farkları..................................307

3.18.3.5. Yabancı Para Cinsinden Düzenlenen Faturada Türk Lirası

Karşılığının Gösterilmemesi ...................................................308

3.18.4. Defterlere Yabancı Dilde Kayıt Yapılması .....................................309

3.18.4.1. Genel Açıklama .......................................................................309

3.18.4.2. Türkçe Dışında Bir Dilde Defter Tutulması ............................309

3.18.4.3. İzin Alınmadan Türkçe Dışında Bir Dilde Defter Tutulması ..311

3.18.5. Faturanın Kim Adına Düzenlenmesi Gerektiği...............................312

3.18.6. İşletme Adına Düzenlenmeyen Belgelerin Gider Yazılması ..........312

3.18.7. Yabancı Para Cinsinden Avansların Değerlemesi ..........................314

3.18.8. Yeniden Değerleme ........................................................................315

3.18.8.1. Yeniden Değerleme Kapsamındaki Mükellefler .................315

3.18.8.2. Yeniden Değerle Yapamayacak Mükellefler ......................315

3.18.8.3. Yeniden Değerlemeye Tabi Tutulabilecek İktisadi Kıymetler

............................................................................................316

3.18.8.4. Yeniden Değerleme İçin Esas Alınacak Değer ...................316

3.18.8.5. Yeniden Değerleme Oranı...................................................316

3.18.8.6. Yeniden Değerleme Farkı ...................................................317

3.18.8.7. Yeniden Değerleme Sonrası Amortisman ...........................318

3.18.8.8. Özel Fon Hesabında Gösterim ............................................318

3.18.8.9. Enflasyon Muhasebesi Şartlarının Oluşması.......................318

3.18.8.10. %2 Vergili Yeniden Değerleme ........................................319

3.18.9. Şüpheli Alacaklar Karşılığı ........................................................319

3.18.9.1. Şüpheli Alacak Karşılığının Tanımı....................................320

3.18.9.2. Şüpheli Alacak Karşılığı Ayırabilecek Olanlar...................320

3.18.9.3. Şüpheli Alacak Karşılığı Ayırabilmenin Koşulları .............320

3.18.9.4. Şüpheli Alacak ve Şüpheli Alacak Karşılıklarının

Değerlemesi ........................................................................321

3.18.9.5. Karşılık Ayrılan Şüpheli Alacağın Tahsil Edilmesi veya

Tahsilin İmkânsız Hale Gelmesi .........................................322

3.18.9.6. Verilen Avansların Durumu ................................................322

3.18.9.7. Yurt Dışından Olan Alacakların Durumu............................323

3.19. KAMBİYO MEVZUATI...............................................................................324

Dördüncü Bölüm

TURİZMİ TEŞVİK MEVZUATI

4.1. GENEL AÇIKLAMA......................................................................................327

4.2. TURİZMİ TEŞVİK KANUNU KAPSAMINDA UYGULANAN TEŞVİK

VE DESTEKLER ............................................................................................329

22 İçindekiler

4.2.1. Turizm Belgeleri...............................................................................329

4.2.1.1. Turizm Yatırımı Belgesi ...........................................................329

4.2.1.2. Turizm İşletmesi Belgesi...........................................................330

4.2.1.3. Basit Konaklama Turizm İşletmesi Belgesi ..............................330

4.2.1.4. Kısmi Turizm İşletmesi Belgesi................................................331

4.2.1.5. Çevreye Duyarlı Konaklama Tesisi Belgesi..............................331

4.2.2. Destek Unsurları...............................................................................331

4.2.2.1. Arazi Tahsisi .............................................................................333

4.2.2.2. Turizm Kredileri........................................................................339

4.2.2.3. Yurt Dışı Turizm Fuarlarına Katılım Desteği ...........................340

4.2.2.4. Orman Fonuna Katkının Taksitlendirilmesi..............................341

4.2.2.5. Elektrik, Havagazı ve Su Ücretleri............................................342

4.2.2.6. Haberleşme Kolaylıkları ...........................................................345

4.2.2.7. Yabancı Personel Çalıştırılmasında Kolaylık Sağlanması ........345

4.2.2.8. Alkollü İçki Satışı ve Sunumunda Kolaylık ve Muafiyet

Sağlanması................................................................................345

4.2.2.9. TAPDK Belgesi Muafiyeti........................................................346

4.2.2.10. Çalışma Sürelerinde Kolaylık Sağlanması ..............................346

4.2.2.11. Deniz Turizminde Sağlanan Hak ve Kolaylıklar.....................346

4.2.3. Tesislerin Devri ve/veya Faaliyetin Sona Ermesi Halinde Teşvik

Hükümleri.........................................................................................347

4.3. YATIRIMLARDA DEVLET YARDIMLARI HAKKINDA KARAR

KAPSAMINDA UYGULANAN TEŞVİK VE DESTEKLER ..............347

4.3.1. Yatırım Teşvik Belgesi.....................................................................350

4.3.2. Yatırım Teşvik Uygulamalarının Sınıflandırılması ..........................352

4.3.2.1. Genel Teşvik Uygulamaları ......................................................353

4.3.2.2. Bölgesel Teşvik Uygulamaları ..................................................354

4.3.2.3. Öncelikli Yatırımların Teşviki ..................................................356

4.3.2.4. Stratejik Yatırımların Teşviki....................................................357

4.3.3. Destek Unsurları...............................................................................358

4.3.3.1. Gümrük Vergisi Muafiyeti........................................................359

4.3.3.2. Katma Değer Vergisi İstisnası...................................................360

4.3.3.3. Katma Değer Vergisi İadesi ......................................................361

4.3.3.4. Faiz veya Kâr Payı Desteği .......................................................361

4.3.3.5. Sigorta Primi İşveren Hissesi Desteği .......................................362

4.3.3.6. Sigorta Primi İşçi Hissesi Desteği .............................................362

4.3.3.7. Gelir Vergisi Stopajı Desteği ....................................................363

4.3.3.8. Vergi İndirimi ...........................................................................364

4.3.3.9. Yatırım Yeri Tahsisi..................................................................364

4.3.4. Yatırım Süresi ve Tamamlama Vizesi..............................................364

İçindekiler 23

4.3.5. Devir, Satış, İhraç ve Kiralama .........................................................365

4.4. TURİZM İŞLETME BELGELİ TESİSLERE SAĞLANAN DİĞER

AVANTAJLAR .....................................................................................365

4.4.1. Elektrik Enerjisi Desteği ...................................................................365

4.4.2. İspirto ve İspirtolu İçkiler İnhisarı Kanunu Kapsamında Sağlanan

Kolaylık ............................................................................................366

4.4.3. Kaynak Kullanımını Destekleme Fonu Desteği................................367

4.5. DİĞER TEŞVİK VE DESTEK UNSURLARI................................................367

4.5.1. Kültür ve Turizm Bakanlığı’ndan Belgeli Tesislerin İhracatçı

Sayılması ..........................................................................................367

4.5.2. Döviz Kazandırıcı Hizmet Ticaretinin Desteklenmesi Hakkında Karar

Kapsamında Uygulanan Teşvik ve Destekler ...................................368

4.5.3. Döviz Kazandırıcı Hizmet Sektörlerinin Pazara Girişte Dijital

Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkında Karar Kapsamında

Uygulanan Teşvik ve Destekler........................................................368

4.5.4. Döviz Kazandırıcı Hizmet Sektörleri Markalaşma Destekleri Hakkında

Karar Kapsamında Uygulanan Teşvik ve Destekler .........................369

4.5.5. Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumu (TKDK) İpard

Programı Kapsamında Uygulanan Teşvik ve Destekler ...................369

4.5.6. KOSGEB Kapsamında Sağlanan Destek ve Hizmetler ....................370

4.5.7. Doğrudan Yabancı Yatırımlar Kanunu Kapsamında Teşvikler ........371

4.5.8. İthalat Kolaylığı ................................................................................372

4.5.9. Hizmet İhracatında Hususi Damgalı (Yeşil) Pasaport Uygulaması ..372

4.6. HİZMET SEKTÖRLERİNE YÖNELİK DEVLET YARDIMLARI ..............374

4.6.1. Döviz Kazandırıcı Hizmet Ticaretinin Desteklenmesi Hakkında Karar

..........................................................................................................375

4.6.2. Döviz Kazandırıcı Hizmet Sektörleri Markalaşma Destekleri Hakkında

Karar.................................................................................................375

4.6.3. Döviz Kazandırıcı Hizmet Sektörlerinin Pazara Girişte Dijital

Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkında Karar ................................376

4.7. TURİZMİ TEŞVİK MEVZUATI İLE İLGİLİ DİĞER YASAL

DÜZENLEMELER..........................................................................................376

4.7.1. Turizmi Teşvik Kanununun Cezai Hükümlerinin Uygulanması

Hakkında Yönetmelik .......................................................................376

4.7.2. Kamu Taşınmazlarının Turizm Yatırımlarına Tahsisi Hakkında

Yönetmelik .......................................................................................376

4.7.3. Belgeli Turizm İşletmelerinde Yabancı Personel ve Sanatkarların

Çalıştırılması Hakkında Yönetmelik.................................................377

4.7.4. Kültür ve Turizm Koruma ve Gelişim Bölgeleri ile Turizm

Merkezlerinin Belirlenmesine ve İlanına İlişkin Yönetmelik ...........377

4.7.5. Kültür ve Turizm Koruma ve Gelişim Bölgelerinde ve Turizm

Merkezlerinde İmar Planlarının Hazırlanması ve Onaylanmasına

İlişkin Yönetmelik ............................................................................377

24 İçindekiler

4.7.6. Turizm Tesislerinin Niteliklerine İlişkin Yönetmelik.......................378

4.7.7. Basit Konaklama Tesisleri İle Plaj İşletmelerinin Belgelendirilmesine

İlişkin Yönetmelik............................................................................378

4.7.8. Turizm İşletmelerinin Bakanlıkla, Birbirleriyle ve Müşteriyle İlişkileri

Hakkında Yönetmelik.......................................................................378

4.7.9. Turizm Yatırım ve İşletme Kuruluşlarının Denetimi Hakkında

Yönetmelik .......................................................................................379

4.7.10. Deniz Turizmi Yönetmeliği............................................................379

4.7.11. Türk Karasularında Sportif Amaçlarla Yapılacak Aletli Dalışlara

İlişkin Yönetmelik..........................................................................379

4.7.12. Turizm Amaçlı Sportif Faaliyet Yönetmeliği.................................379

4.8. HİZMET İHRACATININ DESTEKLENMESİ..............................................379

Beşinci Bölüm

KONAKLAMA İŞLETMELERİNDE KULLANILAN

BELGELER VE DEFTERLER

5.1. KONAKLAMA İŞLETMELERİNDE KULLANILAN BELGELER ............383

5.1.1. Belge Kavramı..................................................................................383

5.1.2. Konaklama İşletmelerinde Kullanılan Genel Nitelikli Resmi Belgeler

..........................................................................................................385

5.1.2.1. Fatura ........................................................................................385

5.1.2.1.1. Faturanın Tanımı................................................................385

5.1.2.1.2. Faturada Bulunması Gereken Bilgiler................................386

5.1.2.1.3. Fatura Düzenleme Kuralları...............................................386

5.1.2.1.4. Fatura Kullanmak Zorunda Olanlar ...................................387

5.1.2.1.5. Şubeler Arası Fatura düzenlenmesi....................................387

5.1.2.1.6. Elektronik Faturalar ...........................................................388

5.1.2.1.6.1. e-Fatura.......................................................................388

5.1.2.1.6.2. e-Arşiv Fatura.............................................................389

5.1.2.2. İrsaliyeli Fatura .........................................................................391

5.1.2.3. Perakende Satış Vesikaları ........................................................392

5.1.2.4. Yeni Nesil Ödeme Kaydedici Cihazlar .....................................396

5.1.2.5. Yeni Nesil POS Cihazları..........................................................399

5.1.2.6. Gider Pusulası ...........................................................................399

5.1.2.6.1. Gider Pusulasının Tanımı ..................................................399

5.1.2.6.2. Gider Pusulasının Özellikleri .............................................400

5.1.2.6.3. Gider Pusulasının Düzenlenme Zamanı.............................401

5.1.2.6.4. Gider Pusulasında Bulunması Gereken Bilgiler ................401

5.1.2.6.5. Gider Pusulası Yerine Geçen Belgeler...............................402

İçindekiler 25

5.1.2.6.6. Gider Pusulasında Vergi Tevkifatı .....................................402

5.1.2.6.7. Satılan Malın İade Edilmesi Durumunda Gider Pusulası ...403

5.1.2.7. Müstahsil Makbuzu ...................................................................404

5.1.2.7.1. Müstahsil Makbuzunun Tanımı .........................................404

5.1.2.7.2. Müstahsil Makbuzlarında Gelir Stopajı..............................404

5.1.2.7.2.1. Vergi Stopajı Oranları.................................................405

5.1.2.7.2.2. Vergi Stopajına Tabi Olan Ürünler.............................406

5.1.2.7.2.3. Vergi Stopajına Tabi Olmayan Ürünler ......................406

5.1.2.7.3. Müstahsil Makbuzlarında SGK Kesintisi...........................407

5.1.2.7.4. Müstahsil Makbuzunda Katma Değer Vergisi ...................409

5.1.2.7.5. Kağıt Ortamında Müstahsil Makbuzu Uygulaması ............409

5.1.2.7.6. Elektronik Müstahsil Makbuzu Kullanımı .........................410

5.1.2.7.6.1. Elektronik Müstahsil Makbuzunun Tanımı ................410

5.1.2.7.6.2. Elektronik Müstahsil Makbuzunun İhtiyari Kullanımı

....................................................................................410

5.1.2.7.6.3. Elektronik Müstahsil Makbuzunun Zorunlu Kullanımı

....................................................................................410

5.1.2.7.6.4. Elektronik Müstahsil Makbuzunda Bulunması Gereken

Bilgiler........................................................................411

5.1.2.7.6.5. Elektronik Müstahsil Makbuzu Düzenlenmesi ve

Teslimi........................................................................411

5.1.2.8. Sevk İrsaliyesi ...........................................................................412

5.1.2.8.1. Sevk İrsaliyesinin Tanımı...................................................412

5.1.2.8.2. Sevk İrsaliyesinde Bulunması Gereken Bilgiler.................412

5.1.2.8.3. Şubeler Arasında Sevk İrsaliyesi Düzenlenmesi ................413

5.1.2.9. Ücret Bordrosu ..........................................................................413

5.1.2.10. Vergi Levhası ..........................................................................414

5.1.2.10.1. Vergi Levhası Almak Zorunda Olanlar............................415

5.1.2.10.2. Vergi Levhalarında Bulunacak Bilgiler............................415

5.1.2.10.3. Vergi Levhasının Alınması ve Bulundurulması ...............415

5.1.2.10.4. Vergi Levhalarının Bulundurulacağı Yerler.....................416

5.1.2.10.5. Vergi Levhası Bulundurma Mecburiyetini Yerine

Getirmemek......................................................................416

5.1.2.11. Mizan.......................................................................................417

5.1.2.12. Muhabere Evrakı .....................................................................418

5.1.2.13. Gider Listesi ............................................................................418

5.1.2.14. Diğer Belgeler .........................................................................418

5.1.3. Konaklama İşletmelerine Özgü Resmi Belgeler...............................419

5.1.3.1. Günlük Müşteri Listesi ..............................................................419

5.1.3.1.1. Günlük Müşteri Listesinin Tanımı .....................................419

5.1.3.1.2. Günlük Müşteri Listesinin Şekil Şartları............................419

26 İçindekiler

5.1.3.1.3. Günlük Müşteri Listesinin Düzenlenme Kuralları .............420

5.1.3.1.4. Günlük Müşteri Listesinin Düzenlenmemesi.....................422

5.1.3.2. Adisyon .....................................................................................423

5.1.3.2.1. Adisyonun Tanımı .............................................................423

4.1.3.2.2. Adisyon Kullanmak Zorunda Olan İşletmeler ...................423

5.1.3.2.3. Adisyonun Kullanım Şekli.................................................424

5.1.3.2.4. Adisyonlarda Bulunması Gereken Asgari Bilgiler.............425

5.1.3.2.5. Adisyonun Özellikleri........................................................425

5.1.3.2.6. Adisyon Kullanmak Zorunda Olmayanlar.........................425

5.1.3.2.7. Adisyonun Hiç Düzenlenmemiş Sayılması........................427

5.1.3.2.8. Adisyon Kullanılmaması ...................................................428

5.1.3.3. Konaklama Belgesi ...................................................................428

5.1.4. Konaklama İşletmelerinde Kullanılan Diğer Belgeler......................430

5.1.4.1. Ön Büroda Kullanılan Belgeler.................................................430

5.1.4.1.1. Gelen Müşteriler Listesi.....................................................430

5.1.4.1.2. Giden Müşteriler Listesi ....................................................430

5.1.4.1.3. Gidecek Müşteriler Listesi.................................................430

5.1.4.1.4. Folyo ..................................................................................430

5.1.4.1.5. Günlük VIP Raporu ...........................................................431

5.1.4.1.6. Kredili Müşteriler Listesi...................................................431

5.1.4.1.7. Kara Liste (Black List).......................................................432

5.1.4.1.8. Rezervasyonsuz Müşteri/Uzatmalar/Erken Ayrılma Listesi

...........................................................................................432

5.1.4.1.9. Voucher..............................................................................432

5.1.4.1.10. Paid Out Formu................................................................434

5.1.4.1.11. Oda Değişim Raporu........................................................434

5.1.4.1.12. Harcama Raporu ..............................................................434

5.1.4.1.13. Pansiyon Tahakkuk Cetveli .............................................434

5.1.4.1.14. Check-Out/Okey Raporu .................................................435

5.1.4.1.15. Satış Tahmin Raporu........................................................435

5.1.4.1.16. İptaller ve No-Show Raporu ............................................435

5.1.4.1.17. Satışa Hazır Oda Raporu..................................................435

5.1.4.1.18. Müşteri Sicil Kartı ...........................................................435

5.1.4.1.19. Oda Rezervasyon Formu..................................................436

5.1.4.2. Odalar Bölümünde Kullanılan Belgeler ....................................436

5.1.4.2.1. Günlük Oda Durum Raporu...............................................436

5.1.4.2.2. Maid Oda Raporu...............................................................437

5.1.4.2.3. Supervisor Raporu .............................................................438

5.1.4.2.4. Oda Uyuşmazlık Raporu....................................................438

5.1.4.2.5. Arıza Raporu......................................................................439

İçindekiler 27

5.1.4.3. Yiyecek-İçecek Bölümünde Kullanılan Belgeler ......................439

5.1.4.3.1. Captain Order.....................................................................439

5.1.4.3.2. Günlük Yiyecek-İçecek Raporu .........................................439

5.1.5. Seyahat Çekleri .................................................................................439

5.1.6. Euro Çek ...........................................................................................440

5.2. KONAKLAMA İŞLETMELERİNDE KULLANILAN DEFTERLER ..........441

5.2.1. Defter Kavramı .................................................................................441

5.2.2. Konaklama İşletmelerinde Kullanılan Ticari Defterler.....................442

5.2.2.1. Yevmiye Defteri ........................................................................442

5.2.2.2. Defter-i Kebir (Büyük Defter)...................................................444

5.2.2.3. Envanter Defteri ........................................................................444

5.2.2.4. Pay Defteri.................................................................................445

5.2.2.5. Yönetim Kurulu Karar Defteri ..................................................445

5.2.2.6. Genel Kurul Toplantı ve Müzakere Defteri...............................445

5.2.3. Konaklama İşletmelerinde Kullanılan Diğer Resmi Defterler ..........446

5.2.3.1. Damga Resmi Defteri ................................................................446

5.2.3.2. Sabit Kıymet ve Amortisman Defteri ........................................446

5.2.3.3. Sermaye Piyasası Muhasebe Defteri .........................................447

5.2.4. Konaklama İşletmelerine Özgü Resmi Defterler ..............................448

5.2.4.1. Resepsiyon Defteri ....................................................................448

5.2.4.2. Şikâyet Defteri...........................................................................448

5.2.4.3. Denetim Defteri.........................................................................449

5.2.4.4. Polis Defteri...............................................................................449

5.2.4.5. Mesaj/Seyir Defteri ...................................................................449

5.2.4.6. Konaklama Yeri Kayıt Defteri ..................................................449

Altıncı Bölüm

KONAKLAMA İŞLETMELERİNDE MUHASEBE SİSTEMİ

6.1. KONAKLAMA MUHASEBESİNİN TANIMI...............................................451

6.2. KONAKLAMA İŞLETMELERİNDE MUHASEBE BİLGİ SİSTEMİ..........452

6.3. KONAKLAMA İŞLETMELERİNDE MUHASEBE SİSTEMİNİN

ÖZELLİKLERİ................................................................................................455

6.4. KONAKLAMA İŞLETMELERİNDE MUHASEBE SÜRECİ.......................456

6.5. MUHASEBE BÖLÜMÜNÜN AMAÇLARI...................................................459

6.6. MUHASEBE BÖLÜMÜNDE YAPILAN İŞLEMLER ..................................460

6.7. KONAKLAMA İŞLETMELERİNDE MUHASEBE-ÖN BÜRO İLİŞKİSİ...463

6.8. ÖN BÜRO TARAFINDAN YAPILAN FİNANSAL İŞLEMLER .................464

6.9. GECE MUHASEBESİ.....................................................................................465

28 İçindekiler

6.10. KONAKLAMA İŞLETMELERİNDE TEKDÜZEN HESAP PLANI..........467

6.10.1. Genel Açıklama ..............................................................................467

6.10.2. Hesap Sınıfları ................................................................................468

6.10.3. Tekdüzen Hesap Çerçevesi.............................................................471

6.10.4. Gider Çeşitleri ................................................................................475

6.10.5. Konaklama İşletmelerinde Gider Yerleri........................................476

6.10.6. Konaklama İşletmelerinde Departmansal Gelir ve Gider Hesapları

........................................................................................................479

6.10.6.1. Gelir Hesapları ........................................................................479

6.10.6.2. Gider Hesapları .......................................................................480

Yedinci Bölüm

KONAKLAMA İŞLETMELERİNDE KULLANILAN

ÖNEMLİ HESAPLAR

7.1. KASA HESABI...............................................................................................485

7.1.1. Türk Lirası Kasa Hesabı...................................................................485

7.1.2. Yabancı Para Kasa Hesabı................................................................487

7.2. ALINAN ÇEKLER HESABI ..........................................................................488

7.2.1. Türk Lirası Alınan Çekler Hesabı.....................................................488

7.2.2. Yabancı Para Alınan Çekler Hesabı .................................................489

7.3. BANKALAR HESABI....................................................................................490

7.3.1. Türk Lirası Bankalar Hesabı.............................................................491

7.3.2. Yabancı Para Bankalar Hesabı .........................................................492

7.4. VERİLEN ÇEKLER VE ÖDEME EMİRLERİ HESABI ...............................493

7.4.1. Türk Lirası Verilen Çekler ve Ödeme Emirleri Hesabı ....................494

7.4.2. Yabancı Para Verilen Çekler ve Ödeme Emirleri Hesabı.................495

7.5. ALICILAR HESABI .......................................................................................496

7.5.1. Türk Lirası Alıcılar Hesabı...............................................................496

7.5.2. Yabancı Para Alıcılar Hesabı............................................................497

7.6. BANKA KREDİLERİ HESABI......................................................................497

7.6.1. Türk Lirası Banka Kredileri Hesabı .................................................497

7.6.2. Yabancı Para Banka Kredileri Hesabı ..............................................498

7.7. SATICILAR HESABI.....................................................................................499

7.7.1. Türk Lirası Satıcılar Hesabı..............................................................500

7.7.2. Yabancı Para Satıcılar Hesabı ..........................................................500

7.8. ALINAN SİPARİŞ AVANSLARI HESABI...................................................501

7.8.1. Türk Lirası Alınan Sipariş Avansları Hesabı....................................501

7.8.2. Yabancı Para Alınan Sipariş Avansları Hesabı ................................501

İçindekiler 29

7.9. YURTİÇİ SATIŞLAR HESABI......................................................................503

7.10. HİZMET ÜRETİM MALİYETİ HESABI.....................................................503

Sekizinci Bölüm

HASILAT İŞLEMLERİNİN MUHASEBELEŞTİRİLMESİ

8.1. GENEL AÇIKLAMA......................................................................................507

8.2. KONAKLAMA İŞLETMELERİNDE GELİRLER ........................................507

8.2.1. Konaklama Gelirleri .........................................................................507

8.2.2. Yiyecek-İçecek Gelirleri...................................................................508

8.2.3. Diğer Hizmetlerle İlgili Gelirler .......................................................508

8.3. GELİRLERİN MUHASEBELEŞTİRİLME SÜRECİ.....................................509

8.4. ODA SATIŞLARININ MUHASEBELEŞTİRİLMESİ...................................512

8.4.1. Bireysel/Kurumsal Müşterilere Yapılan Satışlar...............................513

8.4.1.1. Oda Bedelinin Nakit Tahsil Edilmesi ........................................513

8.4.1.2. Oda Bedelinin Kredi Kartı ile Tahsil Edilmesi..........................515

8.4.1.3. Oda Bedelinin Çek ile Tahsil Edilmesi .....................................519

8.4.1.4. Oda Bedelinin Krediye Kaldırılması .........................................521

8.4.1.5. Oda Bedelinin Önden Avans Olarak Alınması..........................524

8.4.2. Seyahat Acentelerine Yapılan Satışlar..............................................528

8.4.3. Yabancı Para Cinsinden Yapılan Satışların Muhasebeleştirilmesi ...533

8.4.4. No-Show Uygulaması.......................................................................539

8.4.5. Rezervasyon İptal ve İadeleri............................................................541

8.4.6. Müşterilerin Dış Ödeme (Paid Out) Hesaplarının Kaydı ..................543

8.4.7. Satış İskontoları ................................................................................544

8.4.8. Satış İadeleri .....................................................................................545

8.4.9. Bedelsiz (Complimentary) Olarak Verilen Konaklama Hizmetleri ..546

8.4.9.1. Seyahat Acentelerine Verilen Bedelsiz Konaklama Hizmetleri 546

8.4.9.2. Diğer Kişilere Verilen Bedelsiz Konaklama Hizmetleri ...........549

8.5. YİYECEK-İÇECEK SATIŞLARININ MUHASEBELEŞTİRİLMESİ ..........550

8.6. DİĞER GELİRLERİN MUHASEBELEŞTİRİLMESİ ...................................553

8.7. YÜZDE ÜCRET SİSTEMİNDE GELİRLERİN MUHASEBELEŞTİRİLMESİ

........................................................................................................................556

Dokuzuncu Bölüm

MALZEME MALİYETLERİNİN MUHASEBELEŞTİRİLMESİ

9.1. GENEL AÇIKLAMA......................................................................................559

30 İçindekiler

9.2. MALZEME TEDARİK SÜRECİ VE MUHASEBELEŞTİRİLMESİ ............560

9.2.1. Malzeme Hareketleri Süreci .............................................................560

9.2.1.1. Satın Alma Süreci .....................................................................561

9.2.1.2. Teslim Alma Süreci...................................................................561

9.2.1.3. Depolama Süreci .......................................................................562

9.2.1.4. Kullanıma Sevk Etme Süreci ....................................................563

9.2.2. Stok Kontrolü ...................................................................................563

9.2.3. Stokların Envanteri...........................................................................564

9.2.4. Stokların Değerlemesi ......................................................................565

9.2.5. Stok Değerleme Yöntemleri .............................................................566

9.2.5.1. Gerçek Parti Maliyet Yöntemi ..................................................566

9.2.5.2. Ortalama Maliyet Yöntemi........................................................567

9.2.5.2.1. Basit Ortalama Maliyet ......................................................567

9.2.5.2.2. Ağırlıklı Ortalama Maliyet ................................................568

9.2.5.2.2.1. Dönem Sonu Ağırlıklı Ortalama Maliyet ...................568

9.2.5.2.2.2. Hareketli Ağırlıklı Ortalama Maliyet .........................569

9.2.5.3. İlk Giren İlk Çıkar Yöntemi (FİFO)..........................................570

9.3. YİYECEK MALZEMELERİNİN MUHASEBELEŞTİRİLMESİ..................571

9.3.1. Yiyecek Malzemelerinin Satın Alınması..........................................572

9.3.2. Yiyecek Malzemelerinin Kullanılması .............................................573

9.4. İÇECEK MALZEMELERİNİN MUHASEBELEŞTİRİLMESİ.....................574

9.4.1. İçecek Malzemelerinin Satın Alınması.............................................574

9.4.2. İçecek Malzemelerinin Kullanılması................................................575

9.4.3. Her Şey Dâhil Sistemde Alkollü İçki KDV Düzeltmesi...................577

9.5. YARDIMCI HİZMET BÖLÜMLERİNİN GİDERLERİNİN

MUHASEBELEŞTİRİLMESİ.........................................................................579

9.6. ÖZELLİK GÖSTEREN MALZEME HAREKETLERİNİN

MUHASEBELEŞTRİRLMESİ .......................................................................583

9.6.1. Değeri Düşen Mallar ........................................................................583

9.6.2. Zarar Gören Malların Sigorta Tazminatı ..........................................587

9.6.3. Fire ve Kayıplar................................................................................587

9.6.4. Personel Yiyecek Malzemesi Giderleri ............................................591

Onuncu Bölüm

İŞÇİLİK MALİYETLERİNİN MUHASEBELEŞTİRİLMESİ

10.1. GENEL AÇIKLAMA....................................................................................595

10.2. ÜCRETİN TANIMI.......................................................................................595

10.3. ÜCRETİN UNSURLARI..............................................................................596

İçindekiler 31

10.3.1. Asıl Ücret........................................................................................596

10.3.2. Fazla Çalışma Ücreti.......................................................................597

10.3.3. Ulusal Bayram ve Genel Tatil Günlerinde Çalışma........................599

10.3.4. Hafta Tatili Ücreti...........................................................................599

10.3.5. Genel Tatil Ücreti ...........................................................................599

10.3.6. Ücret Şekillerine Göre Tatil Ücreti.................................................599

10.3.7 Prim-İkramiye vb. Ek Ödemeler......................................................600

10.4. ÜCRETİN ÖDENMESİ.................................................................................600

10.5. ÜCRET BORDROSU....................................................................................601

10.5.1. Ücret Bordrosunun Tanımı .............................................................601

10.5.2. Ücret Bordrosunda Bulunması Gereken Bilgiler ............................601

10.6. ÜCRET HESAP PUSULASI.........................................................................604

10.7. ÜCRETİN ÖDENME ŞEKLİ........................................................................606

10.8. BRÜT ÜCRETTEN YAPILAN KESİNTİLER.............................................608

10.8.1. Sigorta Primi...................................................................................609

10.8.2. Gelir Vergisi ...................................................................................609

10.8.3. Damga Vergisi ................................................................................611

10.8.4. İşsizlik Sigortası Primi....................................................................611

10.8.5. Sosyal Güvenlik Destekleme Primi ................................................611

10.8.6. Bireysel Emeklilik Fon Kesintisi ....................................................612

10.9. NET ÜCRETİN HESAPLANMASI..............................................................612

10.10. KONAKLAMA İŞLETMELERİNDE ÜCRET SİSTEMLERİ...................615

10.10.1. Sabit Ücret Sistemi .......................................................................615

10.10.2. Yüzde Ücret Sistemi .....................................................................615

10.10.2.1. Genel Açıklama .....................................................................615

10.10.2.2. Yüzdelerin Dağıtılmasına İlişkin Esaslar ..............................617

10.10.2.3. Yüzde Usulüyle Çalışan İşçilerin Fazla Çalışma Ücretleri....620

10.11. KONAKLAMA İŞLETMESİ PERSONELİNİN ALDIĞI BAHŞİŞLER ...621

10.12. KONAKLAMA SEKTÖRÜNDE YABANCI PERSONEL

ÇALIŞTIRILMASI......................................................................................623

10.13. İŞÇİLİK MALİYETLERİNİN MUHASEBE KAYDI................................625

Onbirinci Bölüm

FAALİYET GİDERLERİNİN MUHASEBELEŞTİRİLMESİ

11.1. GENEL AÇIKLAMA....................................................................................629

11.2. FAALİYET GİDERLERİNİN ÇEŞİTLERİ ..................................................630

11.2.1. Araştırma ve Geliştirme Giderleri...................................................630

11.2.2. Pazarlama, Satış ve Dağıtım Giderleri ............................................631

32 İçindekiler

11.2.3. Genel Yönetim Giderleri ................................................................631

11.2.4. Finansman Giderleri .......................................................................632

11.2.5. Ecrimisil Ödemelerinin Muhasebeleştirilmesi................................633

Onikinci Bölüm

MADDİ DURAN VARLIKLARIN MUHASEBELEŞTİRİLMESİ

12.1. GENEL AÇIKLAMA....................................................................................635

12.2. KULLANILAN HESAPLAR........................................................................635

12.3. MADDİ DURAN VARLIKLARIN SATIN ALINMASI .............................637

12.4. MADDİ DURAN VARLIKLARIN ENVANTERİ.......................................638

12.5. MADDİ DURAN VARLIKLARIN DEĞERLEMESİ..................................639

12.6. MADDİ DURAN VARLIKLARLA İLGİLİ FAİZ VE KUR FARKI ..........640

12.7. MADDİ DURAN VARLIKLARDA AMORTİSMAN.................................641

12.7.1. Amortismanın Tanımı.....................................................................641

11.7.2. Amortisman Ayırmak İçin Gerekli Koşullar ..................................642

12.7.2.1. İktisadi Kıymetin İşletmede Bir Yıldan Fazla Kullanılması ...642

12.7.2.2. İktisadi Kıymetin Yıpranmaya, Aşınmaya veya Kıymetten

Düşmeye Maruz Bulunması....................................................642

12.7.2.3. İktisadi Kıymetin Envantere Dahil Olması .............................642

12.7.2.4. İktisadi Kıymetin Değerinin Belli Bir Tutarı Aşması .............642

12.7.3. Amortisman Oranı ..........................................................................643

12.7.4. Amortisman Yöntemleri.................................................................646

12.7.4.1. Normal Amortisman Yöntemi.................................................647

12.7.4.2. Azalan Bakiyeler Yöntemi ......................................................647

12.7.4.3. Kıst Amortisman Yöntemi ......................................................648

12.7.4.4. Olağanüstü Amortisman Yöntemi...........................................649

12.7.4.5. Gün Esasına Göre Amortisman Yöntemi ................................650

12.7.5. Amortisman Süresinin Daha Uzun Belirlenebilmesi......................651

12.7.6. Faiz ve Kur Farklarının Amortismanı.............................................651

12.7.7. Maliyete Eklenen Giderlerin Amortismanı.....................................652

12.7.8. Amortisman Yöntemlerinin Değiştirilmesi ....................................652

12.7.9. Üst Hakkı Tesis Edilmiş Arazilerin Üzerine Yapılan Binaların

Amortismanı...................................................................................652

12.7.10. Amortismanların Muhasebeleştirilmesi........................................655

12.8. MADDİ DURAN VARLIKLARIN SİGORTA TAZMİNATI .....................658

12.9. MADDİ DURAN VARLIKLARIN SATIŞI.................................................659

12.10. MADDİ DURAN VARLIKLARDA YENİLEME FONU..........................660

12.11. ÖZEL MALİYET BEDELİ.........................................................................663

İçindekiler 33

12.11.1. Özel Maliyet Bedelinin Tanımı.....................................................663

12.11.2. Özel Maliyet Bedelinin Koşulları .................................................664

12.11.3. Özel Maliyet Bedelinin Değerlemesi ............................................664

12.11.4. Özel Maliyet Bedeli ile İlgili Özellikli Durumlar .........................665

12.11.5. Özel Maliyet ile İlgili İktisadi Kıymetin Kiralayana Devri ..........666

12.11.5.1. Katma Değer Vergisi Açısından............................................666

12.11.5.2. Gelir ve Kurumlar Vergisi Açısından....................................666

12.11.5.2.1. Kiralayanın Gerçek Kişi Olması Durumu ......................667

12.11.5.2.2. Kiralayanın İktisadi İşletme Olması Durumunda ...........667

Onüçüncü Bölüm

DÖNEM SONU MUHASEBE İŞLEMLERİ

13.1. GENEL AÇIKLAMA....................................................................................671

13.2. DÖNEM SONU MUHASEBE İŞLEMLERİ SÜRECİ .................................671

13.2.1. Genel Geçici Mizanın Düzenlenmesi .............................................671

13.2.2. Envanter ve Envanter Kayıtları.......................................................672

13.2.3. Kesin Mizanın Düzenlenmesi .........................................................672

13.2.4. Finansal Tabloların Hazırlanması ...................................................672

13.2.5. Kapanış Kaydı.................................................................................672

13.3. ENVANTER İŞLEMLERİ ............................................................................673

13.3.1. Envanterin Tanımı ..........................................................................673

13.3.2. Envanter Zamanı.............................................................................673

13.3.3. Envanter Çeşitleri ...........................................................................674

13.3.3.1. Yapılış Zamanına Göre Envanter Çeşitleri..............................674

13.3.3.1.1. Kuruluş Envanteri ............................................................674

13.3.3.1.2. Dönem Sonu Envanteri ....................................................675

13.3.3.1.3. Tasfiye Envanteri .............................................................675

13.3.3.1.4. Devir Envanteri ................................................................675

13.3.3.2. Yapılış Şekline Göre Envanter Çeşitleri..................................675

13.3.3.2.1. Muhasebe Dışı Envanter ..................................................676

13.3.3.2.2. Muhasebe İçi Envanter.....................................................676

13.4. DEĞERLEME İŞLEMLERİ..........................................................................676

13.4.1. Değerlemenin Tanımı .....................................................................676

13.4.2. Değerleme Günü .............................................................................676

13.4.3. Değerleme Ölçüleri.........................................................................677

13.4.4. Tahakkuk Esası ve Dönemsellik İlkesi ...........................................679

13.5. GELİR TABLOSU HESAPLARI İLE İLGİLİ DÖNEM SONU İŞLEMLERİ

......................................................................................................................680

34 İçindekiler

13.5.1. Gelir Hesapları................................................................................680

13.5.1.1. Gelirlerin Dönem Bakımından Kontrolü.................................680

13.5.1.2. Gelecek Dönem Gelirleri Hesabında Bulunan Dönem Gelirleri

................................................................................................681

13.5.1.3. Gerçekleşmiş Fakat Tahsil Edilmemiş Dönem Gelirleri.........682

13.5.2. Gider Hesapları...............................................................................683

13.5.2.1. Giderlerin Dönem Bakımından Kontrolü................................683

13.5.2.2. Gelecek Aylara Ait Giderler Hesabında Bulunan Dönem

Giderleri..................................................................................684

13.5.2.3. Gerçekleşmiş Fakat Ödenmemiş Dönem Giderleri .................685

13.5.3. Kâr ve Zarar Hesapları ...................................................................685

13.5.3.1. Dönem Kârı veya Zararı..........................................................685

13.5.3.2. Dönem Kârı Vergi ve Diğer Yasal Yükümlülük Karşılıkları ..686

13.6. DÖNEM SONUNDA HESAPLARIN KAPATILMASI...............................686

13.6.1. Giderlerin Sonuç Hesaplarına Aktarılması .....................................686

13.6.2. Yansıtma Hesaplarının Kapatılması ...............................................687

13.6.3. Gelir Hesaplarının Kapatılması ......................................................688

13.6.4. Gider Hesaplarının Kapatılması .....................................................688

13.6.5. Dönem Net Kârı veya Zararı ..........................................................689

13.6.5.1. Vergi Karşılığının Ayrılması...................................................689

13.6.5.2. Net Kâr Kaydının Yapılması...................................................690

12.6.5.3. Net Zarar Kaydının Yapılması ................................................690

13.6.5.4. Ödenecek Vergiler Kaydının Yapılması .................................691

13.6.6. Bilanço Hesaplarının Kapatılması ..................................................692

ÖRNEK TEKDÜZEN HESAP PLANI...............................................................693

BELGE ÖRNEKLERİ.........................................................................................743

Ek 1- Turizm Yatırımı Belgesi ...............................................................................743

Ek 2- Turizm İşletmesi Belgesi ..............................................................................744

Ek 3- Kısmi Turizm İşletmesi Belgesi....................................................................745

Ek 4- Çevreye Duralı Konaklama Tesisi Belgesi ...................................................746

Ek 5- Müstahsil Makbuzu.......................................................................................747

Ek 6- Mizan ............................................................................................................748

Ek 7- Günlük Müşteri Listesi .................................................................................749

Ek 8- Adisyon.........................................................................................................750

Ek 9- Konaklama Belgesi .......................................................................................751

Ek 10- Gelen Müşteriler Listesi..............................................................................752

Ek 11- Giden Müşteriler Listesi .............................................................................752

Ek 12- Folyo ...........................................................................................................753

Ek 13- VIP Bildirimi ..............................................................................................754

Ek 14- Voucher.......................................................................................................755

İçindekiler 35

Ek 15- Paid Out Fişi................................................................................................756

Ek 16- Harcama Raporu..........................................................................................757

Ek 17- Pansiyon Tahakkuk Cetveli.........................................................................758

Ek 18- Oda Rezervasyon Formu .............................................................................759

Ek 19- Housekeeping Raporu .................................................................................760

Ek 20- Maid Oda Raporu........................................................................................761

Ek 21- Supervisor Raporu.......................................................................................762

Ek 22- Oda Uyuşmazlık Raporu .............................................................................763

Ek 23- Captain Order..............................................................................................764

Ek 24- Seyahat Çeki................................................................................................764

Ek 25- Konaklama Yeri Kayıt Defteri ....................................................................765

Ek 26- Yönetim Raporu ..........................................................................................766

Ek 27- Kasa Alındı Makbuzu..................................................................................767

Ek 28- Tahsil Edilen/Kredili Faturalar Bordrosu....................................................768

Ek 29- Stok Kartı ....................................................................................................769

Ek 30- Malzeme İstek Fişi ......................................................................................769

Ek 31- Satın Alma Talep Formu .............................................................................770

Ek 32- Ücret Bordrosu ............................................................................................771

Ek 33- Ücret Hesap Pusulası...................................................................................772

KONAKLAMA SEKTÖRÜ TERİMLERİ.........................................................773

KAYNAKÇA.........................................................................................................78

Kitaplar

AKCAYOL, Emriye: Konaklama Yerlerinde Belge Düzeni ve Uygulanacak Cezalar, TÜRMOB Yayınları, Ankara, 2003

AKDOĞAN, Abdurrahman: Vergi Hukuku ve Türk Vergi Sistemi, 7. Baskı, Gazi

Kitabevi, Ankara, 2008

AKDOĞAN-vd., Nalân: Sektörel Muhasebe, Gazi Kitabevi, Ankara, 2011

AKGÖZ, Erkan: Ön Büro İşlemleri, 3. Baskı, Nobel Akademik Yayıncılık, Ankara,

2009

AKINCI, Zeki: Otel İşletmeciliği ve Yönetimi, Detay Yayıncılık, Ankara, 2016

ARSLAN, Cem-ÖZ, Ferit: Turizmde Vergi Uygulamaları, PwC Danışmanlık,

İstanbul, 2015

ATAMAN, Ümit: Genel Muhasebe, Türkmen Kitabevi, İstanbul, 2000

ATAY, M. Serdar-YÜCEL, Hilal: Turizm İşletmelerinde Kombine Hizmet Muhasebesi, Gazi Kitabevi, Ankara, 2007

AYDAŞ, İbrahim (Editör): Konaklama Muhasebesi, Lisans Yayıncılık, İstanbul,

2011

AZATUN, Murat-KAYA, Ergün: Konaklama İşletmelerinde Muhasebe Uygulamaları, 3. Baskı, Detay Yayıncılık, Ankara, 2010

BEKCİ-vd., İsmail: Turizm İşletmelerinde Muhasebe Uygulamaları, Detay Yayıncılık, Ankara, 2021

BEKÇİ, İsmail: Konaklama Muhasebesi, Süleyman Demirel Üniversitesi İİBF

Yayını, Isparta, 2003

BEKTÖRE, Sabri-BENLİGİRAY, Yılmaz-ERDOĞAN, Nurten: Dönem Sonu Muhasebe İşlemleri, Nisan Kitabevi, Ankara, 2008

BENLİGİRAY, Yılmaz: Uzmanlık Muhasebeleri, Gazi Kitabevi, Ankara, ty

BİLGİNOĞLU, Fahir: Muhasebe Organizasyonu, İÜ İşletme Fakültesi, İstanbul,

1988

BİLİCİ, Nurettin: Vergi Hukuku, 23. Baskı, Seçkin Yayıncılık, Ankara, 2010

BÜYÜKMİRZA, Kamil: Maliyet ve Yönetim Muhasebesi, 24. Baskı, Gazi Kitabevi, Ankara, 2021

ÇALIYURT, Kıymet-ESKİN, İlknur: Otel İşletmelerinde Muhasebe ve Muhasebe

Bilgi Sistemi, Ekin Yayınevi, Bursa, 2012

ÇARDAK, Dilek: Otel İşletmelerinde Maliyet Muhasebesi Sistemleri: Kapadokya Bölgesi Uygulama Örneği, Yüksek Lisans Tezi, Nevşehir Hacı Bektaş

Veli Üniversitesi, Nevşehir, 2016

782 Kaynakça

ÇETİNER, Ertuğrul: Konaklama İşletmelerinde Muhasebe Uygulamaları, 3.

Baskı, Gazi Kitabevi, Ankara, 2002

DEMİRTAŞ, Nihat: Otel İşletmeciliği, Ankara Üniversitesi Uzaktan Eğitim Yayınları, Ankara, 2010

DEMİRTAŞ, Nihat: Ön Büro İşlemleri, Ankara Üniversitesi Uzaktan Eğitim Yayınları, Ankara, 2010

DURMUŞ, Ahmet Hayri-ARAT, Mehmet Emin: İşletmelerde Muhasebe Örgütlenmesi, Marmara Üniversitesi Nihat Sayar Eğitim Vakfı Yayınları, İstanbul,

2004

EMEKSİZ, Murat-YOLAL, Medet-GÜREL, Dilek Acar-KOZAK, Meryem Akoğlan: Otel İşletmelerinde Konaklama Hizmetleri, Anadolu Üniversitesi AÖF

Yayını, Eskişehir, ty

ERDAL, Ömer: Belge Düzeni Rehberi, Seçkin Yayıncılık, Ankara, 2014

ERGÜN, İnanç: Damga Vergisinde Özellikli Durumlar, Vergi Müfettişleri Derneği Yayını, Ankara, 2017

ERKAN, Mehmet-ELİTAŞ, Cemal-CERAN, Yunus: Dönem Sonu Muhasebe İşlemleri, Ekin Basım Yayın Dağıtım, Bursa, 2010

EROL, Ahmet: Banka ve Finansçılar İçin Vergi, Yaklaşım Yayıncılık, Ankara,

2007

EROL, Ahmet: Bankacılık ve Finans Sektöründe Vergilendirme, Yaklaşım Yayıncılık, Ankara, 2006

ERTAŞ, Fatih Coşkun: Muhasebe Organizasyonu, Seçkin Yayınları, Ankara, 2007

GÜL, Ünal: Muhasebe Teknikleri, TUTİBAY Yayınları, Ankara, 1991

GÜNEŞ-vd., Recep: Dönemsonu İşlemleri, Detay Yayıncılık, Ankara, 2010

GÜVEN, Mevlüt: Turizm İşletmeleri ve Muhasebe Uygulamaları, TÜRMOB

Yayınları, Ankara, 1999

ILDIR, Ali: Dönem Sonu Muhasebe İşlemleri, 3. Baskı, Nobel Yayın Dağıtım,

Ankara, 2006

KAHRAMAN, Nüzhet: Turizm Yatırım Proje Analizi, Siyasal Kitabevi, Ankara,

2010

KANDIR, Serkan Yılmaz-ÖNAL, Yıldırım Beyazıt-KARADENİZ, Erdinç: Turizm

Yatırım Projelerinin Yönetimi ve Değerlendirilmesi ve Finansmanı, Detay

Yayıncılık, Ankara, 2007

KANETİ, Selim: Vergi Hukuku, İ.Ü. Hukuk Fakültesi Yayını, İstanbul, 1987

KANTARCI, Kemal-EKİNCİ, İlhan: Konaklama İşletmelerinde Önbüro, Detay

Yayıncılık, Ankara, 2014

KARAYALÇIN, Yaşar: Muhasebe Hukuku, Banka ve Ticaret Hukuku Araştırma

Enstitüsü, Ankara, 1988

KAVAL, Hasan: Konaklama İşletmeleri Muhasebesi, Yaklaşım Yayınları, Ankara, 1994

Kaynakça 783

KAYA, Ergün-KÖSE, Tunç: Konaklama İşletmelerinde Muhasebe Uygulamaları, Anadolu Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi Yayını, Eskişehir, 2013

KIZILIRMAK, İsmail-KAYA, Fazıl (Editörler): Konaklama İşletmelerinde Önbüro İşlemleri, Detay Yayıncılık, Ankara, 2016

KOÇAKOĞLU, Hamza: Uygulamalı Vergi Hukuku, 4. Baskı, Gazi Kitabevi,

Ankara, 2016

Konaklama ve Seyahat Hizmetleri Çıkış Kayıt İşlemleri, Milli Eğitim Bakanlığı,

Ankara, 2011

Konaklama ve Seyahat Hizmetleri Gece İşlemleri, Milli Eğitim Bakanlığı, Ankara, 2011

KOZAK, Meryem Akoğlan (Editör): Otellerde Yönetim, Detay Yayıncılık, Ankara

2016

KOZAK, Meryem Akoğlan-MAVİŞ, Fermani-NERGİS, Hatice Güçlü-ÇİÇEK,

Dönüş, Otel İşletmelerinde Yönetim, Detay Yayıncılık, Ankara, 2013

KUMKALE, Rüknettin: Muhasebeci İçin Rehber, As Yayınları, Ankara, 2001

Kurumlar Vergisi Beyanname Düzenleme Rehberi, TÜRMOB, Ankara, 2022

LASSEGUE, Pierre: İşletmenin Yönetimi ve Muhasebe, (Çeviren: Cevat YÜCESOY) İstanbul İktisadi ve Ticari İlimler Akademisi Yayını, İstanbul, 1966

MAVİŞ, Fermani: Otel Yönetimi, Detay Yayıncılık, Ankara, 2006

MET, Ömer L.: Turizm/Ağırlama İşletmelerinde Yöneticilik, Detay Yayıncılık,

Ankara, 2016

MOLLAMAHMUTOĞLU, Hamdi: İş Hukuku, Turhan Kitabevi, Ankara, 2008

MUTLUER, Kamil: Vergi Genel Hukuku, 2. Baskı, İstanbul Bilgi Üniversitesi

Yayınları, İstanbul, 2008

OKTAR, S. Ateş: Vergi Hukuku, 4. Baskı, Türkmen Kitabevi, İstanbul, 2009

OLALI, Hasan-KORZAY, Meral: Otel İşletmeciliği, Beta Yayınları, İstanbul, 1993

Ön Büroda Muhasebe İşlemleri, Milli Eğitim Bakanlığı, Ankara, 2013

ÖNCEL, Muallâ-KUMRULU, Ahmet-ÇAĞAN, Nami: Vergi Hukuku, 14. Baskı,

Turhan Kitabevi, Ankara, 2006

ÖZTÜRK, Bünyamin: Dönemsonu Muhasebe ve Vergi Uygulamaları, Maliye ve

Hukuk Yayınları, Ankara, 2007

ÖZULUCAN, Abitter: Dönem Sonu İşlemleri ve Muhasebe Uygulamaları, 2.

Baskı, Türkmen Kitabevi, İstanbul, 2005

ÖZYER, Mehmet Ali: Açıklama ve Örneklerle Vergi Usul Kanunu Uygulaması,

3. Baskı, Hesap Uzmanları Derneği Yayını, İstanbul, 2004

SARAÇ, Salih: Konaklama Muhasebesi, Adım Yayıncılık, Ankara, 1989

SEZGİN, Orhan Mesut: Genel Turizm ve Turizm Mevzuatı, Detay Yayıncılık,

Ankara, 2001

SOMUNCU, Ahmet: Türk Vergi Sisteminde Belge Düzeni, Seçkin Yayıncılık,

Ankara, 2014

784 Kaynakça

ŞENER, Burhan: Modern Otel İşletmelerinde Yönetim ve Organizasyon, 5. Baskı, Detay Yayıncılık, Ankara, 2010

ŞENGEL, Salim: Konaklama İşletmeleri Muhasebesi, 3. Baskı, Detay Yayıncılık,

Ankara, 2018

ŞİŞMAN, Gülden: Katma Değer Vergisinde Vergiyi Doğuran Olay, Seçkin Yayıncılık, Ankara, 2014

TAŞDELEN-vd., Abidin Haldun: Genel Turizm, Milli Eğitim Bakanlığı, Ankara,

2020

TEZCAN-vd., Keramettin: Türk Turizm Sektörü ve Vergi Uygulamaları, Nobel

Kitabevi, Adana, 2007

TOK, Onur: Turizm İşletmeleri Muhasebesi, Erciyes Üniversitesi Turizm Fakültesi, ty

TOKAÇ, Ahmet: Finansal Muhasebe Uygulamaları, Tunca Kitabevi, İstanbul,

2006

TOROSLU, M. Vefa: Ticari Defterler ve Belgeler, Vedat Kitapçılık, İstanbul, 2018

Turizmcinin Vergi Rehberi, Gelir İdaresi Başkanlığı&TÜRSAB, 2005

USAL, Alparslan-KURGUN, Osman Avşar: Turizm İşletmelerinde Maliyet Analizleri, 3. Baskı, Detay Yayıncılık, Ankara, 2006

ÜREL, Gürol: Güncel Vergi Usul Kanunu Uygulaması, 2. Baskı, Maliye ve Hukuk Yayınları, Ankara, 2007

ÜRGER, Savaş: Genel Turizm Bilgisi, Akdeniz Üniversitesi Yayını, Antalya, 1993

Makaleler

AKARCA, Akif-ŞAFAK, Mehmet: “Yurt Dışında Yapılan Reklam, Tanıtım Hizmetlerinde KDV”, Dünya, 30 Eylül 2010

AKBULAK, Yavuz: “Sermaye Piyasasında Finansal Raporlamanın Temelleri”,

https://legal.com.tr/blog/genel/sermaye-piyasasinda-finansal-raporlamanintemelleri/ (Erişim Tarihi: 17.03.2022)

AKÇAOĞLU, Ertuğrul: “Konaklama Vergisi Hakkında Kısa Bir Değerlendirme”,

Hacettepe Hukuk Fakültesi Dergisi, Cilt: 10, Sayı: 2, 2020

AKINCI, Nuray Aşcı: “Konaklama Vergisi: Ölçülülük Meselesi”, Türkiye Barolar

Birliği Dergisi, Sayı: 148, Mayıs-Haziran 2020

AKKUŞ, Fehim: “Sağlık Turizmi Faaliyetlerinin Katma Değer Vergisi Bakımından

Değerlendirilmesi”, https://www.linkedin.com/pulse/sa%C4%9Flik-turizmifaaliyetlerinin-katma-de%C4%9Fer-vergisi-bakimindan-akku%C5%9F (Erişim

Tarihi: 23.03.2022)

AKSOYOĞLU, Volkan: “Bahşişlerin Vergilendirilmesi”, Yaklaşım, Sayı: 190,

Ekim 2008, https://yaklasim.com (Erişim Tarihi: 03.03.2022)

AKTÜRK, Ahmet: “Konaklama İşletmelerinde Etkin Bir İç Kontrol Sisteminin

Tesisi Bağlamında Muhasebe Sistem Organizasyonu: Bir Vaka Analizi”, Journal Of Accounting, Finance And Auditing Studies, Cilt: 1, Sayı: 4, 2015

Kaynakça 785

AKTÜRK, Ahmet: Otel İşletmelerinde Muhasebe Bilgi Sistemini Etkileyen Güncel

Gelişmeler”, Muhasebe ve Denetime Bakış, Sayı: 43, Ekim 2014

ARICA, M. Nadir: “Taşıma ve Otel İşletmelerinde Belge Nizamı-4”, Maliye ve

Sigorta Yorumları, Sayı: 472, Eylül 2006

ARICA, Mehmet Nadir: “Taşıma ve Otel İşletmelerinde Belge Düzeni”, Maliye ve

Sigorta Yorumları, Sayı: 622, Aralık 2016

ARZOVA, S. Burak: “Konaklama İşletmelerinde Yönetim Bilgi Sistemi Oluşturma

Sürecinde, 7/A Maliyet Kayıtlama Sistematiğinde Kullanılacak Hesapların Düzenlenmesi-II”, Yaklaşım, Sayı: 129, Eylül 2003, www.yaklasim.com (Erişim

Tarihi: 05.10.2021)

AYTEKİN, Sebahattin: “Turizm İşletmelerinde İndirimli Orandan Doğan KDV

İadesi”, Centrumtime, Sayı: 3, Ekim-Kasım-Aralık 2018

BAĞDINLI, İ. Halil: “Otellerde Amortisman Uygulaması”, Vergi Sorunları, Sayı:

258, Mart 2010, http://www.vergisorunlari.com.tr (Erişim Tarihi: 26.10.2021)

BALOĞLU, Cem: “Yüzde Usulü İle Ücret Karşılığında Çalışma”, Mali Çözüm,

Sayı: 119, Eylül-Ekim 2013

BATIREL, Ömer Faruk: “Tacirler, Yeni Türk Ticaret Kanunu ve Vergi Ödevi”,

İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Yıl: 11, Sayı: 22, 2012

BATMAN, Orhan - SOYBALI, H. Hüseyin: “Otel İşletmeleri”, Turizm İşletmeleri,

Değişim Yayınları, 2. Baskı, İstanbul, 2009

BIYIK, Recep: “Finansman Gider Kısıtlaması: Yabancı Kaynak”, Dünya, 09 Şubat

2022

BİLECEN, Güler: “Vakıflar Genel Müdürlüğü’nün Turizme Katkısı”, Vakıflar

Dergisi, Sayı: 14

BİLEN, Abdulkadir: “Ticari Defterler ve Türk Ticaret Kanunu Tasarısında Ticari

Defterlere İlişkin Hükümlerin Değerlendirilmesi”, Muhasebe ve Finansman

Dergisi, Sayı: 34, Nisan 2007

ÇAKMAKCI, Ali: “Turizm İşletmelerinde Adisyon Uygulamaları”,

https://www.adenymm.com.tr/ymm-ali-cakmakci-turizm-isletmelerinde-adisyonuygulamalari, (Erişim Tarihi: 16.02.2022)

ÇAKMAKCI, Ali: “Turizmde Complimentary Konaklama Hizmetleri”,

www.adenymm.com.tr (Erişim Tarihi: 28.02.2022)

ÇAKMAKÇI, Ali: “Konaklama Vergisinin KDV Matrahına Etkisi”,

www.alomaliye.com (Erişim Tarihi: 12.11.2021)

ÇAYIR, Alper Sami: “Tahsis Sürelerinin Sonlarına Yaklaşan Turizm Amaçlı Kamu

Taşınmazları”, 3. Turizm Şûrası 1-3 Kasım 2017 Tebliğler Kitabı Cilt-1, Kültür ve Turizm Bakanlığı, Ankara, 2017

ÇEMBER, Erol: “Döviz Cinsinden Düzenlenen Faturalarda Dikkat Edilmesi Gerekenler”, https://cemberymm.com.tr/Doviz-Cinsinden-Duzenlenen-FaturalardaDikkat-Edilmesi-Gerekenler-173u.html (Erişim Tarihi: 16.02.2022)

ÇENGEL, Doğan: “Konaklama Tesislerinde Verilen Geceleme Hizmetlerinde KDV

Oranı ve Belge Düzeni”, https://www.alomaliye.com/2018/10/15/konaklamatesisleri-kdv-belge-duzeni/ (Erişim Tarihi: 10.10.2021)

786 Kaynakça

ÇEVİK, Deniz: “2020 Dönemi Kurum Kazancının Tespitinde İndirilmesine İzin

Verilmeyen Giderler”, https://vergialgi.net, (Erişim Tarihi: 28.02.2022)

ÇİNBİLGEL, İlker: “Botanik Turizmi”, Turizm Alanında Güncel Konular ve

Yaklaşımlar, Çizgi Kitabevi Yayınları, Konya, 2021

ÇİRAY, Umut: “Ücret Bordrosu”, https://www.alomaliye.com/2012/10/17/ucretbordrosu/amp/ (Erişim Tarihi: 03.11.2021)

ÇOMAKLI, Şafak E.-BAKİ, Üstüner: “Konaklama İşletmeleri Muhasebesinin Ticari İşletmeler Muhasebesinden Ayrılan Yönleri”, Vergi Raporu, Sayı: 132, Eylül

2010

DAL, Emre: “Konaklama İşletmelerinde Vergisel Açıdan Az Bilinenler ya da Bilinmeyenler”, Lebib Yalkın Mevzuat Dergisi, Sayı: 158, Şubat 2017

DEĞER, Nuri: “İndirimli Kurumlar Vergisi Uygulaması”, Yaklaşım, Sayı: 346,

Ekim 2021, www.yaklasim.com (Erişim Tarihi: 06.03.2022)

DELİBAŞ, Ahmet: “Konaklama Vergisinde Dünya Uygulamaları ve Türkiye”, Vergi Sorunları, Sayı: 383, Ağustos 2020

DİNÇER, Hüseyin: “Mevcutlarda Amortisman Uygulaması”, Vergi Dünyası, Sayı:

400, Aralık 2014

DOĞAN, Özlem-ALTINKAYNAK, Fırat: “Turizm Şirketlerinde Hizmet Üretim

Maliyetlerini Raporlama Sorunları”, Business & Management Studies: An International Journal, Cilt: 7, Sayı: 4, 2019, s. 1897

DOĞAN, Zeki: “Turizm İşletmelerinde Emlak Vergisi Muafiyeti”,

https://www.yenialanya.com/makale/3876579/profdr-zeki-dogan/turizmisletmelerinde-emlak-vergisi-muafiyeti (Erişim Tarihi: 14.10.2021)

DURUSOY, Refik Yaşar: “Turizm Sektöründe, Reklam, Katalog Katkı Payı Ödemelerinin KDV Karşısındaki Durumu”,

https://www.verginet.net/dtt/1/RefikYasarDurusoyYMMTurizmSektorundeReklamKatalogKatkiPayiO_8741.aspx (Erişim Tarihi:

17.02.2022)

EKER, Bülent: “Her Şey Dahil Sistemde KDV Uygulaması”, Vergi Dünyası, Sayı:

476, Nisan 2021

EMİN, İrfan: “Vergi Uygulamalarında Belge Düzeni-3”, Maliye ve Sigorta Yorumları, Sayı: 512, Mayıs 2008

ENTERİLİ, Abdurrahman: “Otel, Motel, Pansiyon Gibi Konaklama Yerlerinin Düzenleyeceği Belgeler”, Maliye ve Sigorta Yorumları, Sayı: 549, Kasım 2010

ERCAN, İbrahim: “Özel Maliyet Bedeli Niteliğindeki Kıymetlerin Kira Bedeli

Karşılığında Devrinin Gelir ve Kurumlar Vergisi Tevkifatı ile KDV Açısından

Değerlendirilmesi”, Mali Çözüm, Sayı: 110, Mart-Nisan 2011

ERDİNÇ, Saliha Başak: “Konaklama İşletmelerinde Yiyecek-İçecek Maliyet Analizi”, Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi İdari Bilimler Fakültesi Dergisi,

Cilt: 14, Sayı: 1, 2009

ERGİN, Numan Emre: “Emlak Vergisinde Dava Açma İçin Yarın (7 Eylül) Son

Gün!”, www.vergialgi.net (Erişim Tarihi: 26.02.2022)

Kaynakça 787

ERSÖZ, F. Nevin: “Konaklama Tesislerinde Gelir-Giderlerin Muhasebeleştirilmesi

ve Maliyet Hesaplamaları”, Mali Çözüm, Sayı: 21, Temmuz-Ağustos 1993

GENÇYÜREK, Levent: “Ecrimisil Bedelleri Gider Yazılabilir”,

https://www.alomaliye.com, (Erişim Tarihi: 06.11.2021)

GINALI, Ayşe: “Konaklama Tesislerince Düzenlenecek Belgeler”, E-Yaklaşım,

Sayı: 224, Ağustos 2011, www.yaklasim.com (Erişim Tarihi: 05.04.2022)

GÜNDOĞDU, Burhan: “Değeri Düşen Mallarda Değerleme”, http://www.vergi.tc,

(Erişim Tarihi: 22.02.2022)

GÜNDÜZ, Zeki: “Bahşişler Vergilenecek mi?”, Dünya, 30 Ekim 2013

GÜNDÜZ, Zeki: “Emlak Vergisi Değerlerini Belirleyen Takdir Komisyonu Kararlarına İtiraz Yolları 2022-2023-2024-2025”, Dünya, 26 Temmuz 2021

GÜNER, Erol: “Ücret Hesap Pusulası ve Önemi”, Mali Çözüm, Sayı: 121, OcakŞubat 2014

GÜNEŞ, Şibli: “KDV’de Vergiyi Doğuran Olay Bakımından Özellikli Durumlar”,

Lebib Yalkın Mevzuat Dergisi, Sayı: 49, Ocak 2008, www.lebibyalkin.com.tr

(Erişim Tarihi: 16.02.2022)

GÜNGÖRMÜŞ, Ali Haydar: “Konaklama İşletmelerinde Yönetsel Amaçlı Hesap

Planlarının Oluşturulması”,

http://yildirimercan.blogspot.com/2011/07/konaklama-isletmelerinde-yonetselamacl.html?m=1 (Erişim Tarihi: 09.10.2021)

GÜVERCİN, Ali-MİL, Halil İbrahim: “Sosyal Güvenlik Açısından İşçi Ücret Giderlerinin Muhasebe Uygulaması ve Denetimi”, Muhasebe ve Vergi Uygulamaları

Dergisi, Cilt: 9, Sayı:1, 2016

HASKUMRU, Murat-BEKER, Celal: “Reklamasyon İşlemlerinin Belgelendirilmesi

ile Kurumlar ve Katma Değer Vergisi Kanunu Karşısındaki Durumu”,

https://kpmgvergi.com (Erişim Tarihi: 26.02.2021)

İLHAN, İbrahim: “Şarap Turizmi”, Prof. Dr. Fermani Maviş Anı Kitabı, Anadolu

Üniversitesi Yayını, Eskişehir, 2008

İŞLEYEM, İlker Şadi: “Özel Maliyet Bedeli”, Mali Çözüm, Sayı: 108, KasımAralık 2011

KALKINOĞLU, Mehmet: “Konaklama Tesislerinde Yabancı Para İle Yapılan İşlemlerin Muhasebe Sistemindeki Yeri ve Vergisel Bağlantıları”, Lebib Yalkın

Mevzuat Dergisi, Sayı: 128, Ağustos 2003, www.lebibyalkin.com.tr (Erişim Tarihi: 03.04.2022)

KARADENİZ, Salim: “Yabancı Dilde Kayıt Tutma ve Belge Düzenleme”, Lebib

Yalkın Mevzuat Dergisi, Sayı: 7, Temmuz 2005, www.lebibyalkin.com.tr (Erişim Tarihi: 19.02.2022)

KARATAŞ, Yusuf-CANBAY, Mehmet “Ecrimisilin Vergi Kanunları İçindeki Yeri

ve Fiili Uygulamadaki Durum”, Vergi Raporu, Sayı: 189, Haziran 2015

KESKİN, Mustafa Mahir: “Özel Maliyet Bedeli ve Muhasebe Kayıtları”, Vergi

Dünyası, Sayı: 388, Aralık 2013

788 Kaynakça

KESTİ, Alper: “Konaklama Tesislerinde Rezervasyon İptalleri Nedeni ile Elde Edilen No-Show Gelirleri ile İade Edilmeyen Avanslar KDV’ye Tabi midir?”,

http://www.muhasebetr.com/yazarlarimiz/alperkesti/ (Erişim Tarihi: 27.02.2022)

KIRLIOĞLU, Hilmi-DOĞAN, Özlem: “Konaklama İşletmeleri Yönetim Muhasebesinin 2000-2014 Yılları Arası Akademik Gelişim Süreci”, Journal Of Accounting, Finance And Auditing Studies, Cilt: 2, Sayı: 1, 2016

KIZIL, Erkan: “İndirimli Kurumlar Vergisinin Kapsamı ve Örnek Uygulama”, Vergi Raporu, Sayı: 257, Şubat 2021

KOÇAK, Onur: “Fazla Mesai Ücreti Nasıl Hesaplanır?”,

https://www.calismamevzuati.com/2019/09/fazla-mesai-ucreti-nasil-hesaplanir/

(Erişim Tarihi: 03.11.2021)

KOŞAN, Levent: “Muhasebe Bilgi Sisteminin Konaklama İşletmeleri Açısından

Önemi: Bir Olay Çalışması”, Çağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt: 8,

Sayı: 2, Aralık 2011

KULAK, Mustafa: “Her Şey Dâhil Konsepti İle Faaliyet Gösteren Konaklama İşletmelerinde Alkollü İçecekler Nedeniyle Yapılacak KDV Düzeltmesinde Yaşanan Tereddüt ve Çözüm Önerimiz”, https://www.bdturkey.com (Erişim Tarihi:

19.09.2021)

MAÇ, Mehmet: “Kurumlar Vergisi Matrahını Etkileyebilen Bağışlar”, Lebib Yalkın Mevzuat Dergisi, Sayı: 216, Aralık 2021, https://www.lebibyalkin.com.tr

(Erişim Tarih: 07.04.2021)

MAÇ, Mehmet: “Otelcilik Hizmetlerinde KDV Doğuran Olay”,

https://www.denet.com.tr/vergi/dosyalar/kdv6/KDV6-10.pdf (Erişim Tarihi:

16.02.2022)

MAÇ, Mehmet: “Otellerde Bedelsiz (Complimentary) Olarak Verilen Konaklama,

Yeme-İçme Hizmetlerine İlişkin Vergisel Hükümler”, Denet Duyuru (Vergi),

Sayı: 2021/126

MERİÇ, Engin: “Konaklama İşletmelerinde Günlük Durum Raporu: Gelir Gider

Tespiti İçin Günlük Raporların Oluşturulmasına Yönelik Bir İnceleme”, İşletme

Araştırmaları Dergisi, Cilt: 12, Sayı: 1, 2020

MERT, Hüseyin-TOPLUK, Bilalettin: “Turizm İşletmelerinde İndirimli Orana Tabi

İşlemlerde KDV İadesi ve Uygulama Örnekleri”, Vergi Sorunları, Sayı: 371,

Ağustos 2019

NETEK, Okan: “Özel Maliyet Bedeli”, Vergi Dünyası, Sayı: 376, Aralık 2012

ORUÇ, Yunus: “Türk Vergi Hukukunda Vergiyi Doğuran Olay”, Vergi Dünyası,

Sayı: 362, Ekim 2011

ÖZ, Erdoğdu: “İş Yerlerinin Çevre Temizlik Vergisi Uygulaması”,

http://www.ertadenetim.com (Erişim Tarihi: 10.07.2016)

ÖZEL, Çağıl Hale: “Otelcilik Endüstrisi”, Otel İşletmeciliği, Detay Yayıncılık,

Ankara, 2012

ÖZEN, İrfan: “Otel İşletmelerinde Faaliyet Giderlerinin Kârlılığa Etkisi”, Türkiye

Ekonomisi İşletme, İktisat ve Muhasebe Açısından Konjonkturel Değerlendirmeler, İksad Yayınevi, Ankara, 2020

Kaynakça 789

PAMUKÇU, Hüseyin-SARIIŞIK, Mehmet: “Helal Turizm Pazarında Türkiye”, 3.

Turizm Şûrası 1-3 Kasım 2017 Tebliğler Kitabı Cilt-1, Kültür ve Turizm Bakanlığı, Ankara, 2017

SARAÇ, Salih: “Konaklama Hasılat İşletmelerinde Günlük Hasılat Raporun Oluşumu”, Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, Cilt: 3, Sayı: 1, 1992

SARAÇOĞLU, Fatih-ÇAŞKURLU, Eren: “Konaklama Vergisi Uygulaması ve

Başarı Koşulları”, Vergi Dünyası, Sayı: 461, Ocak 2020

SEVİĞ, Veysi: “Günlük Bazda Amortisman Ayırma Hakkı”, Dünya, 27 Aralık

2021

SEZER, Yılmaz: “Turizmde KDV Uygulamaları”, Yaklaşım, Sayı: 280, Nisan 2016

SÜRMELİ, Anıl: “Ücret Hesap Pusulalarının Önemi”,

https://srmconsulting.com/ucret-hesap-pusulalarinin-onemi/ (Erişim Tarihi:

12.03.2022)

ŞAHİN, Tayfun: “Konaklama Komisyonlarının Elde Edilme Tarihi ve Vergileme

Tartışmaları”, Yaklaşım, Sayı: 285, Eylül 2016

TAŞDELEN, Nihat: “6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’na Göre Ticari Defterler”,

İnönü Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Cilt: 3, sayı: 1, 2012

TAŞKIRAN, Tarık: “Konaklama Vergisi ve Turizmin Vergilendirilmesi, Vergi

Dünyası, Sayı: 462, Şubat 2020

TAŞPINAR, Serhat: “Eğlence Vergisinin Mevzuat, Özelgeler ve Yargı Kararları

Çerçevesinde Değerlendirilmesi”,

https://www.linkedin.com/pulse/e%C4%9Flence-vergisinin-mevzuat-

%C3%B6zelgeler-ve-yargi-serhat-ta%C5%9Fp%C4%B1nar/ (Erişim Tarihi:

20.10.2021)

TEKİN, İsa: “Konaklama İşletmelerinde Gelirin Elde Edilmesi ve Vergi Kanunları,

MUSG Tebliğleri ve TMS-18 Hâsılat Standardı Çerçevesinde Değerlendirilmesi”, Vergi Raporu, Sayı: 102, Mart 2008

TİRYAKİ, Hamit: “Yüzdelerin Dağıtılması”, Lebib Yalkın Mevzuat Dergisi, Sayı:

142, Ekim 2015, www.lebibyalkin.com (Erişim Tarihi: 09.02.2022)

TOKER, Boran: “Türkiye’de Turizm Sektörü Teşviklerinin Değerlendirilmesi”,

Yönetim ve Ekonomi, Cilt: 14, Sayı: 2, 2007

TOPRAK, Mehmet Burak: “Geceleme Hizmetlerinde KDV Oran Uygulaması”,

Mali Çözüm, Sayı: 152, Mart-Nisan 2019

TÜREDİ, Selda: “Konaklama İşletmelerinde Muhasebe Bilgi Sistemi İle İç Kontrol

Sistemi Arasındaki İlişkiler”, Mevzuat Dergisi, Sayı: 126, Haziran 2008,

https://www.mevzuatdergisi.com/2008/06a/03.htm (Erişim Tarihi: 09.10.2021)

TÜRKSOY, Selcen Seda-KAYGALAK, Sonay-KOÇAK, Nilüfer: “Uluslararası

Otel İşletmelerinin Büyüme Stratejileri: Hilton Worldwide Türkiye Örneği”,

Dokuz Eylül Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi, Cilt: 14, Sayı: 2, 2013

YALÇIN, Mehmet: “Çıplak ve Giydirilmiş Ücret Üzerinden Hesaplanması Gereken

Ödemelerin Değerlendirilmesi”, https://www.vizyongrubu.com (Erişim Tarihi:

04.11.2021)

790 Kaynakça

YAPMIŞ, Murat-ŞİŞMAN, Ahmet Gündoğan: “Konaklama İşletmelerinde Alkollü

İçecek Hizmetleri Nedeniyle Yüklenilen KDV’nin Düzeltilmesi”, Vergi Raporu, Sayı: 133, Ocak 2010

YÜKSEL, Faruk: “Parça Başına ve Yüzde Usulüyle Çalışan İşçilerin Fazla Çalışma

Ücretleri Nasıl Hesaplanır?”, Yaklaşım, Sayı: 235, Temmuz 2012,

www.yaklasim.com (Erişim Tarihi: 12.11.2021)

YÜNCÜ, Hilmi Rafet: “Uzay Turizmi”, Prof. Dr. Fermani Maviş Anı Kitabı,

Anadolu Üniversitesi Yayını, Eskişehir, 2008

Diğer Kaynaklar

Altındağ YMM, Sirküler: 2011/8

ATASOY, Fuat: “Önbüro Yönetimi”, Sunum, https://acikders.ankara.edu.tr (Erişim

Tarihi: 25.10.2021)

BDO Denet Sirküler (Vergi) No: 2022/017

Birleşik Uzmanlar Yeminli Mali Müşavirlik ve Bağımsız Denetim AŞ, Sirküler:

2019/46

Centrum Auduting, Duyuru: 16.07.2019/50

ÇATALKAYA, Yusuf: Turizm Ekonomisi (Sunum),

https://avys.omu.edu.tr/storage/app/public/yusuf.catalkaya/97702/Turizm%20Ek

onomisi%2012.Hafta.pdf (Erişim Tarihi: 04.03.2022)

Deloitte Vergi Sirküleri No: 2019/129

DOĞAN, Şenol: “Konaklama İşletmeleri Muhasebesi”, Sunum,

https://slideplayer.biz.tr/slide/2693293/ (Erişim Tarihi: 21.05.2021)

http://kontder.org.tr/sorucevap/sc/10305/otel-kompleksi-icerisinde-bulunan-buisyerleri-icin-ayrica-cevre-temizlik-bildirimi (Erişim Tarihi: 17.02.2022)

http://tapu-kadastro.net/index.php/mevzuat/genelgeler/247-201012-sayili-genelgeuest-hakk (Erişim Tarihi: 25.02.2022)

http://turizmcionline.blogcu.com/onburoda-kullanilan-listeler-veduzenlenmesi/2966119 (Erişim Tarihi: 15.10.2019)

http://www.sgk.gov.tr/wps/portal/sgk/tr/calisan/isveren/isveren_prim_oranlari (Erişim Tarihi: 06.11.2021)

http://www.ymm.com.tr/upload/sirkuler/65164749.pdf (Erişim Tarihi: 19.04.2022)

https://eodev.com/gorev/5187151 (Erişim Tarihi: 21.03.2022)

https://kosgebkredisi.com/kosgeb-butik-otel-acma-destegi-nasil-alinir/#KOSGEBTurizm-Destekleri-Verilmeye-Devam-Ediyor (Erişim Tarihi: 19.02.2022)

https://mefamusavirlik.com.tr/ucret-hesap-pusulalarinin-calisanlarin-kep-veya-eposta-adreslerine-gonderilmesi/ (Erişim Tarihi: 12.03.2022)

https://tatilrehberiniz.wordpress.com/2008/08/18/otel-konaklamalari-hakkindagenel-bilgiler/ (Erişim Tarihi: 25.10.2021)

Kaynakça 791

https://ulusalmusavirlik.com/turizm-tesvikleri.htm (Erişim Tarihi: 17.02.2021)

https://vergidosyasi.com/2017/05/24/vergi-levhasi-nedir-vergi-levhasi-alma-vebulundurma-zorunlulugu-2017-yili-vergi-levhasi-nasil-alinir/ (Erişim Tarihi:

12.04.2018)

https://www.cottgroup.com/tr/ucretler-ve-yan-haklar (Erişim Tarihi: 04.11.2021)

https://www.csgb.gov.tr/uigm/calisma-izni/calisma-izni-degerlendirme-kriterleri/

(Erişim Tarihi: 24.03.2022)

https://www.egm.org.tr/otomatik-katilim/oks-nedir/ (Erişim Tarihi: 06.11.2021)

https://www.eximbank.gov.tr/tr/urun-ve-hizmetlerimiz/krediler/doviz-kazandiricihizmetler-kapsamindaki-krediler/turizm-kredisi (Erişim Tarihi: 19.02.2022)

https://www.hmsotel.com/konaklama-belgesi-nedir-ne-ise-yarar/ (Erişim Tarihi:

20.10.2021)

https://www.invest.gov.tr/tr/investmentguide/sayfalar/incentives-guide.aspx (Erişim

Tarihi: 08.03.2022)

https://www.logomuhasebe.com/otel-ve-motellerde-musterilere-fatura-kesilmesizorunlu-mudur/ (Erişim Tarihi: 20.10.2021)

https://www.verginet.net/dtt/11/Vergi-Sirkuleri-2019-41.aspx (Erişim Tarihi:

19.02.2022)

https://www.vergiportali.com/Popup/PrintPage.aspx?Type=content&Id=4278 (Erişim tarihi: 08.07.2016)

İndirimli Kurumlar Vergisi Rehberi, Ernest Young Turkiye, 2021

Kanıt Yeminli Mali Müşavirlik AŞ, Sirküler: 2019/29

Kat Hizmetleri Yönetimi (Sunum), ttps://acikders.ankara.edu.tr (Erişim Tarihi:

22.03.2022)

Konya Ticaret Odası, Fire ve Zayiat Oranları & Ticari Örf ve Teamül Kararları,

2014, s. 58, 82, http://www.kto.org.tr/d/file/fire_zayiat_oranlari_2014.pdf (Erişim Tarihi: 08.04.2022)

Ondokuz Mayıs Üniversitesi Havza Meslek Yüksekokulu, Turizm ve Otel İşletmeciliği Programı, Otel İşletmeleri 4. Hafta Ders Notu, www.omu.edu.tr (Erişim Tarihi: 25.10.2021)

Turizm Sektörüne Özgü Vergisel Konular, Deloitte Sektörel Vergi Rehberleri

Serisi, İstanbul, 2014

İlgili Yayınlar

Stoklara Girince Haber Ver

Konaklama İşletmelerinde Vergi Ve Muhasebe Uygulamaları

Yorum Yap

Bilgiler

Müşteri Servisi

Ekstralar

Hesabım