Paylı Mülkiyette Paylaştırma Hakkı ve Bu Hakkın Sınırları

Paylı Mülkiyette Paylaştırma Hakkı ve Bu Hakkın Sınırları

Ece Selin YETKİN

2020/02 1. Baskı, 178 Sayfa

ISBN 978-975-02-5913-5

Paylı mülkiyette paylaştırma hakkı, paylı mülkiyetin sona ermesini sağlayan özel bir haktır. Zira bu hak, herhangi bir paydaş tarafından gerekçe gösterilmeksizin kural olarak her zaman kullanılabilmektedir. Paylı mülkiyetin bu kolaylıkla sona erdirilebilir niteliğinin yanında paylaştırma hakkının, diğer paydaşların veya paylı mülkiyet konusu eşyanın o anki vaziyeti bakımından zararına sebebiyet verecek şekilde kullanımının önüne geçme imkanı sağlamak önemlidir. Zira kimi durumlarda ferdi mülkiyeti korumak pahasına birlikte mülkiyetin feda edilmesi mevzuata veya hakkaniyete uygun olmayabilir.

Kanun koyucu bu durumu göz önüne alarak genel hükümlerin yanında, paylaştırma hakkını düzenlediği maddenin devamında özel sınırlar öngörmüştür. Öte yandan çeşitli mevzuat hükümlerinde de paylaştırma hakkının sınırları düzenlenmiştir.

Çalışmada öncelikle paylı mülkiyette paylaştırma hakkı tanımlandıktan sonra tüm bu sınırlar Kanun düzenlemesi ve paylaştırma türlerine göre sınıflandırılarak çeşitli mevzuat hükümleri ve Yargıtay Kararları ışığında detaylıca derlenmiştir.

Konu Başlıkları

	Paylı Mülkiyetin Sona Ermesi
	Paylı Mülkiyette Paylaştırma Hakkı
	Paylı Mülkiyette Paylaştırma Hakkının Sınırları
	Hukuki İşlemle Sınırlama (İdame–i Şüyu Sözleşmesi)
	Sürekli Bir Amaca Özgüleme
	Uygun Olmayan Zaman
	Aynen Paylaştırma Usulünün Sınırları
	Satış Usulü İle Paylaştırmanın Sınırları
	Kat Mülkiyetine Çevirme Usulünün Sınırları
	Özel Mevzuat Hükümlerine Göre Sınırlar

İçindekiler

Önsöz  7

Kısaltmalar Listesi  13

Giriş  15

Birinci Bölüm

PAYLAŞTIRMA HAKKI

I. PAYLAŞTIRMA KAVRAMI  17

II. PAYLAŞTIRMA HAKKI  20

A. Genel Olarak  20

B. Terim Meselesi  28

C. Paylı Mülkiyetin Sona Erdiği An  31

D. Hakkın Konusu  35

E. Hakkın Kullanılmasının Sonucu  36

F. Hakkın Fonksiyonu  37

G. Hakkın Hukuki Niteliği  38

H. Hakkın Sahibi  43

1. Genel Olarak  43

2. Pay Üzerinde Ayni ve Şahsi Hak Sahipleri Bakımından Paylaştırma Hakkı  46

3. Mirasçılar Bakımından Paylaştırma Hakkı  47

4. Alacaklılar Bakımından Paylaştırma Hakkı  50

5. İdare Bakımından Paylaştırma Hakkı  51

İ. Hakkın Kullanım Şekli  52

1. Rızai Paylaştırma  53

2. Kazai Paylaştırma  56

İkinci Bölüm

PAYLAŞTIRMA HAKKININ SINIRLARI

I. GENEL OLARAK  63

II. HUKUKİ İŞLEMLE SINIRLAMA (İDAME–İ ŞÜYU)  66

A. Genel Olarak  66

B. Hukuki Niteliği  67

C. Konusu  69

D. Tarafları  72

E. Şekli  73

F. Azami Süresi  76

G. Haleflere Etkisi  80

III. KANUNDAN KAYNAKLANAN SEBEPLER  82

A. Sürekli Bir Amaca Özgüleme  82

1. Genel Olarak  82

2. Sürekli Amaca Özgülenmiş Olma Kavramı  84

3. Paydaşlar Arasında Amaç Birliği Bulunması  87

4. Özgülemenin Sürekliliğinin Sağlanmış Olması  88

a. Eşyanın Niteliği Gereği Amaca Özgülemenin Sürekliliğinin Sağlanması  88

b. Eşyaya Bağlı Mülkiyet İlişkisi Gereği Sürekliliğinin Sağlanması  90

c. Paydaş İradeleri ile Sürekliliğin Sağlanması  92

5. Sürekliliğin Sona Ermesi  94

B. Uygun Olmayan Zaman  97

1. Genel Olarak  97

2. Olağanüstü Sebepler Dolayısıyla Bir Zarar Meydana Gelecek Olmalıdır  99

3. Dürüstlük Kuralı Uyarınca Bütün Paydaşların Menfaat Dengesi Göz Önüne Alınmalıdır  102

Üçüncü Bölüm

PAYLAŞTIRMA TÜRLERİNE GÖRE SINIRLAR

I. GENEL OLARAK  109

II. AYNEN PAYLAŞTIRMA USULÜNÜN SINIRLARI  111

A. Genel Olarak  111

B. Fiziki Sınırlar  116

C. Ekonomik Sınırlar  117

D. İradi Sınırlar  119

E. Hukuki Sınırlar  121

1. Özel Mevzuat Hükümlerine Göre Aynen Paylaştırmanın Sınırları  123

a. 5403 Sayılı Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanunu  123

b. 3194 Sayılı İmar Kanunu  124

c. Plansız Alanlar İmar Yönetmeliği  126

d. Planlı Alanlar İmar Yönetmeliği  128

e. Kat Mülkiyeti Kanunu  129

ea. Kat Mülkiyeti veya Kat İrtifakına Tabi Olan Taşınmazlar Bakımından Getirilen Sınırlama  129

eb. Devre Mülk Hakkı Kurulan Yapılar Bakımından Getirilen Sınırlama  131

ec. İmar Kanunu Hükümlerine Göre Ortaklaştırılan Taşınmazlar Bakımından Getirilen Sınırlama  132

f. Sulama Alanlarında Arazi Düzenlenmesine Dair Tarım Reformu Kanunu  134

g. 3573 Sayılı Zeytinciliğin Islahı ve Yabanilerinin Aşılattırılması Hakkında Kanun  135

h. 775 Sayılı Gecekondu Kanunu  135

i. 6306 Sayılı Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesine İlişkin Kanun  136

F. Kur’a Meselesi  137

III. SATIŞ USULÜ İLE PAYLAŞTIRMANIN SINIRLARI  140

A. Genel Olarak  140

B. Paydaşlardan Birinin, Paylı Mülkiyet Konusu Eşyanın Aynen Bölünerek Paylaştırılmasını Talep Etmesi ve Hâkim Tarafından Aynen Bölünme İsteminin Durum ve Koşullara Uygun Görülmesi  142

C. Tapuya Kayıtlı Olmayan Taşınmazlar  143

D. Ardiyeye Teslim Edilen Misli Eşyalar  144

E. 2510 Sayılı Kanun Uyarınca Hükümetçe İskan Edilen Taşınmazlar  145

IV. AÇIK ARTIRMA USULÜ İLE SATIŞA YÖNELİK SINIRLAR  145

A. Genel Olarak  145

B. Herkese Açık Olarak Yapılan Açık Artırmanın Sınırları  146

1. Genel Olarak  146

2. Paydaşların Oybirliği ile Artırmanın Kendi Aralarında Yapılmasına Karar Vermiş Olmaları Halinde Artık Artırma Yalnızca Paydaşlar Arasında Yapılacaktır  146

C. Yalnızca Paydaşlar Arasında Yapılan Açık Artırmanın Sınırları  149

1. Yalnızca Paydaşlar Arasında Artırmaya Karar Verilmiş ve Bu Sonuçsuz Kalmış ise Artık İkinci Artırma Herkese Açık Olarak Yapılacaktır  151

2. TMK m. 444’ten Kaynaklanan Sınırlar  151

V. PAYLAŞTIRMANIN KAT MÜLKİYETİNE ÇEVİRME USULÜYLE YAPILMASININ SINIRLARI  152

A. Taşınmaz Kat Mülkiyetine Çevrilmeye Elverişli Olmalıdır  154

1. Taşınmaz Tamamlanmış Olmalıdır  155

2. Taşınmaz Mimari Projesine Uygun Olmalıdır  156

3. Taşınmazın Tümü Kargir Durumda Olmalıdır  158

B. Taşınmazın Bağımsız Bölümlerinden Her Biri Başlıbaşına Kullanılmaya Elverişli Olmalıdır  158

C. Her Bir Paydaşa, Taşınmaz Üzerinde En Az Bir Bağımsız Bölüm İsabet Etmelidir  160

D. Paydaşlardan Biri veya Birkaçı Tarafından Aynen Paylaştırma veya Kat Mülkiyetine Çevirme Yoluyla Paylaştırmaya İlişkin Bir Talep Olmalıdır  161

E. KMK m. 12’de Belirtilen Belgeler Dava Sırasında Taraflarca Mahkemeye İbraz Edilmiş Olmalıdır  163

Sonuç  167

Kaynakça  173

Kavramlar Dizini  177