Ceza Muhakemesi Hukukunda Uzlaştırma

Yayınevi: Adalet Yayınları
Yazar: Uğur AŞKIN - Veysel TOPUZ - Burak BİLGE
ISBN: 9786257656917
158,40 TL 176,00 TL

Adet

 
   0 yorum  |  Yorum Yap
Kitap Künyesi
Yazar Uğur AŞKIN, Veysel TOPUZ, Burak BİLGE
Baskı Tarihi 2021/04
Baskı Sayısı 3
Boyut 16x24 cm (Standart Kitap Boyu)
Cilt Karton kapak
Sayfa Sayısı 328

“Ceza Muhakemesi Hukukunda Uzlaştırma” kitabımızın kısa süre içerisinde tükenmesi ve okuyucularımızdan gelen yoğun talepler sonucunda üçüncü baskısının yapılması ihtiyacı hâsıl olmuştur. Ülkemiz genelinde kitabımıza yoğun ilgi gösteren, düşüncelerini bizlerle paylaşan bütün uzlaştırmacı adaylarımıza ve diğer okuyucularımıza en içten sevgi, saygı ve muhabbetlerimizi sunarız. İkinci baskıya yoğun talep gösterilmiş olması bizi ziyadesiyle mutlu ederken, üçüncü baskıyı daha fazla istekli ve titiz hazırlamamıza vesile olmuştur.

Önceki baskılarda olduğu gibi kitabımızın üçüncü baskısı da ciddi bir emeğin ürünüdür. Bu baskıda kitabımızı baştan sona gözden geçirerek konu anlatımına bazı eklemeler yapıldı. Ayrıca imla hataları düzeltilerek, kitabımız daha da kolay okunabilir hale getirilmeye çalışıldı. Kitabımızın ikinci baskısından (Şubat 2020) bu yana geçen süreçte Yargıtay Ceza Genel Kurulu, Ceza Daireleri ve Bölge Adliye Mahkemelerinin uzlaştırma konusunda verdikleri içtihatlarını gözden geçirerek, uygulamayı doğrudan ilgilendiren çok sayıda güncel kararı kitabımıza dahil edildi. Bu içtihatlarla birlikte uygulamada karşılaşılan sorunlar tespit edilerek, çözüm önerileri getirilmeye çalışılmıştır. Son olarak kitabımızın ekler kısmında yer alan belgeler bu baskıda güncellendi.

3. BASKIYA ÖNSÖZ .......................................................................................................... 5

2. BASKIYA ÖNSÖZ .......................................................................................................... 6

ÖNSÖZ............................................................................................................................. 7

İÇİNDEKİLER .................................................................................................................... 9

KISALTMALAR................................................................................................................ 15


BİRİNCİ BÖLÜM


ONARICI ADALET (RESTORATIVE JUSTICE)


I. KAVRAM.................................................................................................................. 17

II. ONARICI ADALET FİKRİNİN ORTAYA ÇIKIŞI .............................................................. 18

III. AMAÇ ...................................................................................................................... 20

IV. TEMEL İLKELER ........................................................................................................ 23

V. BİR ONARICI ADALET MEKANİZMASI OLARAK FAİL-MAĞDUR

ARABULUCULUĞU (UZLAŞTIRMA)........................................................................... 24

VI. ONARICI ADALET UYGULAMA MODELLERİ ............................................................. 29

1. Toplum ve Aile Grup Konferansları ................................................................... 30

2. Cezalandırıcı Halka (Ceza Belirtme Çemberi) .................................................... 34

3. Hapishane Bağlamında Onarıcı Süreçler ........................................................... 37

4. Mahkeme Tarafından Alınan Onarıcı ve Tazmin Edici Tedbirler ....................... 38

5. Toplumsal Onarım (Islah) Kurulları.................................................................... 39


İKİNCİ BÖLÜM

UZLAŞTIRMANIN GENEL HÜKÜMLERİ


I. TERİM VE TANIM..................................................................................................... 41

II. TEMEL KAVRAMLAR ................................................................................................ 42

1. Şüpheli- Sanık.................................................................................................... 42

2. Müdafi............................................................................................................... 43

3. Vekil................................................................................................................... 45

4. Suçtan Zarar Gören ve Mağdur ......................................................................... 45

5. Ceza Muhakemesinde Uzlaştırma Yönetmeliği'nin Tanımlar Kısmı .................. 46

A. Bakanlık, Daire Başkanlığı ve Genel Müdürlük ............................................ 47

B. Büro............................................................................................................. 49


10 İçindekiler

C. Eğitim Kuruluşları Listesi.............................................................................. 50

D. Sicil .............................................................................................................. 51

E. Ücret Tarifesi ............................................................................................... 51

F. UYAP (Ulusal Yargı Ağı Portalı) .................................................................... 52

G. Uzlaşma ve Uzlaştırma ................................................................................ 54

H. Uzlaştırmacı................................................................................................. 54

İ. Uzlaştırma Raporu ve Uzlaşma Belgesi........................................................ 57

III. UZLAŞTIRMANIN TARİHÇESİ.................................................................................... 58

IV. UZLAŞTIRMANIN AMAÇLARI ................................................................................... 61

V. UZLAŞTIRMANIN YARARLARI .................................................................................. 64

1. Mağdur Açısından Yararları............................................................................... 64

2. Fail Açısından Yararları ...................................................................................... 65

3. Toplum Açısından Yararları ............................................................................... 66

4. Uzlaştırmanın Ceza Muhakemesi Bakımından Yararları.................................... 67

VI. UZLAŞTIRMANIN HUKUKİ NİTELİĞİ ......................................................................... 67

VII. UZLAŞTIRMANIN YASAL DAYANAKLARI................................................................... 70

VIII. UZLAŞTIRMA İLE ARABULUCULUK KARŞILAŞTIRMASI............................................. 71

IX. UZLAŞTIRMANIN ANAYASANIN BAZI TEMEL İLKELERİYLE İLİŞKİSİ........................... 76

1. Uzlaştırma ve Masumiyet Karinesi .................................................................... 76

2. Uzlaştırma ve Gizlilik İlkesi ................................................................................ 77

3. Uzlaştırma ve Kişinin Kendini Suçlayıcı Beyanda Bulunmaya

Zorlanamaması.................................................................................................. 80

4. Uzlaştırma ve Cezaların İnsan Onuruna Aykırı Olamayacağı ile

Ölçülülüğü ......................................................................................................... 81

5. Uzlaştırma ve Adil Yargılanma Hakkı ile Hak Arama Hürriyeti........................... 82


ÜÇÜNCÜ BÖLÜM


UZLAŞTIRMANIN ŞARTLARI VE UZLAŞTIRMA KAPSAMINDAKİ SUÇLAR

I. CEZA MUHAKEMESİNDE UZLAŞTIRMANIN ŞARTLARI ............................................. 85

1. Genel Açıklamalar ............................................................................................. 85

2. Suçun Uzlaştırma Kapsamında Bulunması ........................................................ 87

A. Yetişkinler Bakımından Uzlaşma Kapsamındaki Suçlar................................ 88

a. Şikâyete Tabi Suçlar............................................................................... 88

b. CMK m. 253’te Sayılan Suçlar.............................................................. 100

c. Özel Kanunlarda Düzenlenen Suçlar.................................................... 103

B. Suça Sürüklenen Çocuklar Bakımından Uzlaştırma Kapsamındaki

Suçlar......................................................................................................... 106


İçindekiler 11

3. Mağdurun ya da Suçtan Zarar Görenin Gerçek veya Özel Hukuk Tüzel

Kişisi Olması..................................................................................................... 116

4. Muhakeme Şartlarının Gerçekleşmesi ............................................................ 118

A. Şikâyet....................................................................................................... 119

B. İzin............................................................................................................. 119

C. Talep.......................................................................................................... 120

D. Kusur Yeteneğinin Bulunması.................................................................... 121

E. Zamanaşımı ............................................................................................... 121

F. Dokunulmazlık........................................................................................... 123

G. Askerlik Hizmetinin Yapılmış Olması ......................................................... 123

5. Soruşturma Evresinde Yeterli Delilin Bulunması ............................................. 124


DÖRDÜNCÜ BÖLÜM


SORUŞTURMA VE KOVUŞTURMA EVRESİNDE UZLAŞTIRMA


I. SORUŞTURMA EVRESİNDE UZLAŞTIRMA VE SONUÇLARI...................................... 129

1. Uzlaştırma Teklifi............................................................................................. 129

A. Genel Olarak.............................................................................................. 129

B. Uzlaşma Teklifinin Önce Hangi Tarafa Yapılacağı Meselesi (Şüpheliye

mi mağdura mı?) ....................................................................................... 131

C. Uzlaşma Teklifi Kimlere Yapılabilir?........................................................... 134

D. Tarafların Davet Edilmesi .......................................................................... 136

E. Açıklamalı Tebligat Yoluyla Teklif .............................................................. 138

F. İstinabe Yoluyla Teklif ............................................................................... 144

G. Ses ve Görüntü Bilişim Sistemi (SEGBİS) Yoluyla Teklif ............................. 146

H. Tercüman Bulundurma ............................................................................. 148

2. Uzlaştırma Müzakereleri ................................................................................. 148

A. Genel Olarak.............................................................................................. 148

B. Müzakerelere kimler katılabilir ................................................................. 149

C. Müzakereye Katılmaktan İmtina Edilmesi................................................. 150

D. Müzakereye Hazırlık Aşaması.................................................................... 151

E. Uzlaştırmacının Taraflarla Görüşmesi ....................................................... 151

F. Müzakereler Nasıl Yürütülür? ................................................................... 153

G. Müzakerelerin Gerçekleştirilebileceği Yerler ............................................ 153

H. Taraflara Ulaşamama Halinde Müzakere .................................................. 155

3. Uzlaştırmada Edim .......................................................................................... 156

A. Genel Olarak.............................................................................................. 156

B. Edimin Hukuka ve Ahlaka Aykırı Olmaması............................................... 158


12 İçindekiler

C. Uzlaşmaya Konu Olabilecek Edim Türleri .................................................. 159

D. Edimin Takibinin Yapılması........................................................................ 162

E. Edimin Yerine Getirilmemesinin Sonuçları ................................................ 163

4. Uzlaştırma Raporu........................................................................................... 166

A. Uzlaştırma Raporunun Hazırlanması ......................................................... 166

B. Uzlaştırma Raporunun İmzalanması.......................................................... 168

C. Uzlaştırma Raporunun Onaylanması......................................................... 169

5. Uzlaşma Belgesi............................................................................................... 172

II. KOVUŞTURMA EVRESİNDE UZLAŞTIRMA USULÜ .................................................. 173

1. Genel Olarak.................................................................................................... 173

2. Kanun Değişikliği Sebebiyle Fiilin Uzlaştırma Kapsamına Girmesi................... 175

3. İnfaz Sırasında Uzlaştırma ............................................................................... 176

4. İnfaz Bittikten Sonra Uzlaştırma...................................................................... 178

5. Kovuşturma Evresinde Uzlaştırma Usulü ........................................................ 180

6. Dosyanın Uzlaştırma Bürosuna Gönderilmesi ................................................. 180

7. Dosyanın Uzlaştırma Bürosuna Kaydı.............................................................. 181

8. Belgelerin Uzlaştırmacıya Verilmesi ve Uzlaştırma Süresi............................... 182

9. Uzlaştırma Raporunun Büroya Teslim Edilmesi ve Raporun Hâkim

Tarafından İncelenmesi................................................................................... 182

10. Mahkemenin Uzlaştırma Süreci Sonunda Verebileceği Karar Türleri.............. 184


BEŞİNCİ BÖLÜM

UZLAŞTIRMACIYA İLİŞKİN HUSUSLAR


I. UZLAŞTIRMACI EĞİTİMİ ve SINAVI ........................................................................ 185

1. Eğitim .............................................................................................................. 185

A. Amaç, Kapsam ve Konusu ......................................................................... 185

a. Yenileme Eğitimleri.............................................................................. 187

b. Eğitim Kuruluşları ................................................................................ 188

B. Sınav .......................................................................................................... 190

II. UZLAŞTIRMACININ GÖREVLENDİRİLMESİ VE DENETİMİ ....................................... 191

1. Görevlendirilmesi............................................................................................ 191

2. Denetimi.......................................................................................................... 193

III. UZLAŞTIRMACININ REDDİ ve YASAKLLIK HALLERİ ................................................. 194

IV. UZLAŞTIRMACI SİCİLİ............................................................................................. 195

1. Sicile Kayıt Olma Şartları ................................................................................. 196

2. Sicilden ve Listeden Çıkarılma ......................................................................... 197


İçindekiler 13

V. ETİK İLKELER .......................................................................................................... 199

1. Bağımsızlık ve Tarafsızlık ................................................................................. 199

2. Adalete Hizmet Etme ve Görevi Etkin Şekilde Yürütme .................................. 202

3. Nazik ve Saygılı Olma....................................................................................... 202

4. Masumiyet Karinesine Riayet Etme ................................................................ 203

5. Taraflar Arasında Herhangi Bir Saikle Ayrım Yapmama .................................. 204

6. Taraflarla Menfaat Çatışması Yaşamama........................................................ 205

7. Uzlaştırmacı Olduğu Olayla İlgili Sonradan Vekil veya Müdafii Olarak

Görev Yapamama............................................................................................ 206

8. Doğrudan veya Dolaylı Menfaat Temin Etmeme ............................................ 207

9. Görevin Saygınlığını Koruma ........................................................................... 207

VI. UZLAŞTIRMACININ ETİK İLKELER YÖNÜNDEN DENETLENMESİ ............................. 208

VII. UZLAŞTIRMACI ÜCRETİ, UZLAŞTIRMACININ MASRAFLARI VE UZLAŞTIRMA

GİDERLERİ ............................................................................................................. 210

1. Genel Olarak.................................................................................................... 210

2. Uzlaştırmacının Ücreti..................................................................................... 210

3. Uzlaştırmacının Masrafları ve Uzlaştırma Giderleri......................................... 212


ALTINCI BÖLÜM


KANUN YOLLARI, ZAMANAŞIMI VE UZLAŞTIRMAYA İLİŞKİN


BAZI ÖZEL DURUMLAR


I. UZLAŞTIRMA RAPORUNA KARŞI KANUN YOLLARI................................................. 215

II. UZLAŞTIRMA İŞLEMLERİNİN ZAMANAŞIMI SÜRELERİNE ETKİSİ............................ 217

III. UZLAŞTIRMAYA İLİŞKİN BAZI ÖZEL DURUMLAR.................................................... 218

1. Uzlaştırmanın Sağlanması Halinde Müsadere Hükümlerinin

Uygulanabilirliği............................................................................................... 218

2. Uzlaştırmanın Sağlanması Halinde Sigorta Şirketlerine Başvuru

İmkânının Değerlendirilmesi ........................................................................... 220

3. Uzlaştırmaya İlişkin Hükümlerin Zaman Bakımından Uygulanması................. 221

4. Uzlaştırmanın Sağlanması Halinde Koruma Tedbirleri Nedeniyle

Tazminata İlişkin Hükümlerin Uygulanabilirliği ............................................... 223

5. Uzlaştırmanın Sağlanması Halinde Mahsuba İlişkin Hükümlerin

Uygulanabilirliği............................................................................................... 224

6. Uzlaşmanın Sağlanması Halinde Ödenmiş Olan Adli Para Cezalarının

İadesi............................................................................................................... 226

7. Suça Tekerrür Halinde Uzlaşma Hükümlerinin Uygulanabilirliği ..................... 227

8. Uzlaştırma Kapsamına Giren Bir Suçun Bu Kapsama Girmeyen Bir Başka

Suçla Birlikte İşlenmesi Halinde Uzlaştırmanın Uygulanabilirliği..................... 229

9. Taraflardan Birinin Ölümü Halinde Uzlaştırma................................................ 234


14 İçindekiler

10. Birden Fazla Suç Olmasına Rağmen Kanunda Tek Ceza Öngörülen

Hallerde Uzlaştırma......................................................................................... 235


EKLER


I. CEZA MUHAKEMESİ KANUNU’NUN UZLAŞTIRMAYLA İLGİLİ MADDELERİ (m.

253-255) ............................................................................................................... 237

II. CEZA MUHAKEMESİNDE UZLAŞTIRMA YÖNETMELİĞİ.......................................... 243

III. 2021 YILI UZLAŞTIRMACI ASGARİ ÜCRET TARİFESİ ............................................... 273

IV. UZLAŞTIRMA BÜROSUNA GÖNDERME KARARI .................................................... 275

V. SORUŞTURMA BÜROSUNA İADE KARARI.............................................................. 277

VI. UZLAŞTIRMA TEKLİF FORMU ................................................................................ 279

VII. UZLAŞTIRMA RAPORU .......................................................................................... 283

VIII. UZLAŞTIRMA KAPSAMINDAKİ SUÇLARIN LİSTESİ.................................................. 285

IX. UZLAŞTIRMAYA İLİŞKİN HUKUKİ GÖRÜŞ YAZILARI ............................................... 293

1. Uzlaştırmacı Avukatların Serbest Meslek Makbuzu Düzenlemesinin

Zorunlu Olmadığına Dair Görüş Yazısı............................................................ 293

2. Kusur Yeteneği Bulunmayan Çocuklar Hakkında Uzlaştırma

Hükümlerinin Uygulanıp Uygulanmayacağı Dair Görüş Yazısı........................ 295

3. Uzlaştırma İşlemlerinde, Uzlaştırmacı Tarafından Tebligat ve

İstinabenin Nasıl Yapılacağınadair Görüş Yazısı ............................................. 299

4. Uzlaştırma İşlemlerinde SEGBİS’e Dair Görüş Yazısı....................................... 304

5. Taraflardan Birinin Yurtdışında Olması Halinde Uzlaştırma Yoluna

Gidilip Gidilemeyeceğine Dair Görüş Yazısı.................................................... 307

6. Ek Uzlaştırma Raporu ve Sarf Kararına İlişkin Görüş Yazısı ............................ 317

X. UZLAŞTIRMAYA İLİŞKİN 7188 SAYILI KANUN DEĞİŞİKLİĞİNİ GÖSTEREN

TABLO ................................................................................................................... 319

KAYNAKÇA................................................................................................................... 325

Yorum Yap

Lütfen yorum yazmak için oturum açın ya da kayıt olun.
İlgili Yayınlar