Teori ve Uygulamada

Uluslararası Hukuk -1

Yayınevi: Seçkin Yayınları
Yazar: Yusuf AKSAR
ISBN: 9789750286827
328,50 TL 365,00 TL

Adet

 
   0 yorum  |  Yorum Yap
Kitap Künyesi
Yazar Yusuf AKSAR
Baskı Tarihi 2023/09
Baskı Sayısı 7
Boyut 16x24 cm (Standart Kitap Boyu)
Cilt Karton kapak
Sayfa Sayısı 448

Uluslararası hukuku, teori ve uygulaması ile birlikte ele alan Teoride ve Uygulamada Uluslararası Hukuk-I adlı çalışma, en son gelişme ve olayları içerecek şekilde yeniden gözden geçirilmiş ve önemli ölçüde güncellenmiştir. Bu anlamda, altıncı basıda, ortaya çıkan yeni gelişmelerle ilgili bilimsel çalışmalar ile ulusal ve uluslararası yargı kararları ve uygulamalara yer verilmiştir. Altıncı Basıda dikkat çeken güncellemeler arasında öne çıkan konular arasında şu hususlar belirtilebilir:

- Uluslararası Hukuk Sistemi ve Uluslararası Toplum bağlamında, COVİD-19 pandemi sürecinin Uluslararası Hukuk Sistemi'nde ne gibi etkilerinin olabileceği, uluslararası toplumun karşılaşabileceği yeni sorunlar ile çözümünde mevcut uluslararası hukuk kurallarının yeniden düzenlenmesi ve yorumlanması gereği üzerinde durulmuştur.

- Uluslararası hukukun kaynakları anlamında soft law belgelerin artan önemine vurgu yapılırken, andlaşmalar hukuku bağlamında devlet uygulamaları ile yargı kararlarına ağırlık verilmiştir. İşbu noktada, mutabakat muhtırası (memorandum of understanding) adıyla anılan uluslararası hukuk metinlerinin Uluslararası Adalet Divanı ve Uluslararası Deniz Hukuku Mahkemesi kararlarında nasıl yorumlandığı hususu, 27 Kasım 2019'da imzalanan Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti İle Libya Devleti Ulusal Mutabakat Hükümeti Arasında Akdeniz'de Deniz Yetki Alanlarının Sınırlandırılmasına İlişkin Mutabakat Muhtırası açısından da ele alınarak detaylı şekilde incelenmiştir.

- Uluslararası hukukta kişilik ve devlet ile ülkesi anlamında, Uluslararası Ceza Mahkemesi'nin Situation in Palestine kapsamında I No.lu Dava Dairesinin 5 Şubat 2021 tarihli kararına dikkat çekilmiştir.

- Uluslararası Hukuk-Ulusal Hukuk arasındaki ilişkiler kapsamında, Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi'nin Türk Hukuk Sistemi'nde ne gibi uygulamalara sebebiyet verdiğinin bir göstergesi olarak, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi kararlarının Türk Hukuku'nda Cumhurbaşkanlığı Kararnameleri ile uygulama alanı bulması konularına dikkat çekilirken, özellikle 6415 ve 7262 Sayılı Kanunlara uygulama örnekleri olarak değinilmiştir.

- Uluslararası Hukuk Sistemi'nin öngörmüş olduğu düzenlemelerin, ulusal hukuk sistemleri tarafından uygulanmasının en son ve en güzel örneklerinden birini teşkil eden 24 Şubat 2021 tarihli Almanya'nın Koblenz kentindeki Koblenz Yüksek (İstinaf) Mahkemesi'nin evrensel yargı yetkisine dayanarak Suriye'de işlenen uluslararası suçlar sebebiyle bireylerin sorumluluğu anlamında, Suriyeli devlet görevlisi Eyad al-Gharib hakkında vermiş olduğu tarihi nitelikli mahkumiyet kararı ve uluslararası hukuktaki anlam ve önemi üzerinde durulmuştur.

Konu Başlıkları
Uluslararası Hukuk Sistemi ve Uluslararası Toplum
Uluslararası Hukukun Kaynakları
Andlaşmalar Hukuku
Uluslararası Hukuk – Ulusal Hukuk
Uluslararası Hukuk Kişileri ve Tanıma
Ülke
Yetki
İçindekiler
Önsöz  7
Üçüncü Basıda Yenilikler  9
Dördüncü Basıda Yenilikler  11
Beşinci Basıda Yenilikler  13
Altıncı Basıda Yenilikler  15
Kısaltmalar  25
Birinci Bölüm
ULUSLARARASI HUKUK SİSTEMİ VE
ULUSLARARASI TOPLUM
I. GİRİŞ  27
II. ULUSLARARASI HUKUKUN TANIMI  28
III. ULUSLARARASI HUKUKTA TERİM SORUNU  29
IV. ULUSLARARASI HUKUK SİSTEMİ’NİN DOĞUŞU VE GELİŞİMİ  31
A. Uluslararası Hukukun Doğuşu – İlk Yıllar  31
B. Uluslararası Hukuka İlişkin Klasik Yaklaşımlar: Tabii (Doğal) Hukuk ve Pozitivist Hukuk Görüşü  33
C. Uluslararası Hukuka İlişkin Modern Yaklaşımlar: Realist ve Liberal Görüşler  36
V. ULUSLARARASI HUKUKUN ROLÜ VE ÖNEMİ  38
VI. ULUSLARARASI HUKUKUN KAPSAMI  42
VII. ULUSLARARASI HUKUKUN DİĞER HUKUK SİSTEMLERİ VE HUKUK DALLARINDAN AYRIMI  44
A. Devletler Hususi Hukuku (Milletlerarası Özel Hukuk, Uluslararası Özel Hukuk) – Uluslararası Hukuk  44
B. Avrupa Birliği Hukuku – Uluslararası Hukuk  45
C. Transnasyonal (Ulusötesi, Milliötesi) Hukuk – Uluslararası Hukuk  47
D. Ulusal Hukuk – Uluslararası Hukuk  47
VIII. ULUSLARARASI HUKUK SİSTEMİ’NE YÖNELİK TEMEL ELEŞTİRİLER  47
IX. ULUSLARARASI HUKUK SİSTEMİ’Nİ UYGULAMA ARAÇLARI/MEKANİZMALARI  50
A. Yaptırımlar ve Birleşmiş Milletler Sistemi  51
B. Yargı Yolu  53
C. Ulusal Hukuk Sistemleri  55
D. Devletler  56
E. Uluslararası Sivil Toplum Kuruluşları (NGO’s)  57
X. ULUSLARARASI HUKUKUN GELECEĞİ  57
Tartışma Soruları  62
İkinci Bölüm
ULUSLARARASI HUKUKUN KAYNAKLARI
I. GİRİŞ  65
II. ULUSLARARASI ADALET DİVANI STATÜSÜ 38. MADDE DÜZENLEMESİ  67
III. ANDLAŞMALAR  71
IV. ULUSLARARASI ÖRF–ADET KURALLARI (YAPILAGELİŞ, TEAMÜL)  74
A. Örf–Adet Kuralının Tanımı  74
1. Maddi Unsur (Devlet Uygulamaları) (Objektif Unsur)  75
a. Maddi Unsura İlişkin Özel Durumlar  77
aa. Devlet Uygulamalarının Kapsamı  77
bb. Devlet Uygulamalarının Süresi  79
cc. Devlet Uygulamalarına Israrla Karşı Çıkan Devletlerin Hukuki Durumu (Israrlı Muhalif, Persistent Objector)  82
2. Manevi Unsur (Subjektif Unsur, Opinio Juris Sive Necessitatis)  84
B. Andlaşma Hükümlerinin Örf–Adet Kuralına Dönüşmesi  86
V. GENEL HUKUK İLKELERİ  87
A. Tabii (Doğal) Hukuk Görüşü  89
B. Hukuk Sistemlerinin Ortak Kural ve İlkeleri  90
C. Uluslararası Hukukun Genel İlkeleri  91
D. Hakça İlkeler (Equity Principles)  93
VI. YARGI KARARLARI  95
VII. DOKTRİN  98
VIII. ULUSLARARASI HUKUKUN DİĞER KAYNAKLARI  99
A. Uluslararası Örgüt Kararları  100
1. Birleşmiş Milletler Kararları  100
a. Güvenlik Konseyi Kararları  100
b. Genel Kurul Kararları  101
2. Bölgesel Örgüt Kararları  103
B. Soft Law (Bağlayıcı Niteliği Olmayan Uluslararası Hukuk Metinleri)  103
C. Uluslararası Hukuk Komisyonu  106
D. Uluslararası Hukukun Buyruk Kuralları (Jus Cogens)  109
IX. SONUÇ  111
Tartışma Soruları  113
Üçüncü Bölüm
ANDLAŞMALAR HUKUKU
I. GİRİŞ  115
II. ANDLAŞMALAR HUKUKUNUN KAYNAKLARI  116
III. ANDLAŞMA NEDİR?  117
A. Andlaşmanın Unsurları  118
1. İrade Beyanı  119
a. İrade Beyanının Şekli  119
b. En Az İki İrade Beyanının Olması  120
c. İrade Beyanlarının Hukuki Sonuç Doğurmaya Yönelik Olması  121
2. Uluslararası Hukuk Kişisi Olma  123
3. Uluslararası Hukuk Kurallarına Tabi Olma  124
B. Andlaşmalar Hukukunda Terim Sorunu  125
IV. ANDLAŞMALARIN SINIFLANDIRILMASI  134
A. Uygulama Alanı Bakımından Sınıflandırma  134
B. Modern/Çağdaş Sınıflandırma  135
1. Sözlü Andlaşmalar – Yazılı Andlaşmalar  135
2. İki Taraflı Andlaşmalar – Çok Taraflı Andlaşmalar  135
3. Hukuk Kuralı Koyan Andlaşmalar – Akit Andlaşmalar  136
4. Doğrudan Etki Doğuran Andlaşmalar – Doğrudan Etki Doğurmayan Andlaşmalar  137
V. ANDLAŞMALARIN YAPILIŞI  140
A. Andlaşma Metninin Oluşturulması  140
B. Andlaşma Metninin Kabulü  143
C. Andlaşma Metninin Resmileştirilmesi  144
D. Andlaşma Metninin Bağlayıcılık Kazanması  146
1. İmza  146
2. Andlaşmayı Teşkil Eden Belgelerin Teatisi (Değiş–Tokuşu)  147
3. Onaylama  147
4. Kabul ve Tasvip  149
5. Katılma  149
E. Çekinceler  149
1. Genel Olarak Çekince Kavramı  149
2. Soykırım Sözleşmesi’ne Çekinceler Davası (Reservations Case)  152
3. 1969 Tarihli Viyana Andlaşmalar Hukuku Sistemi  153
F. Andlaşmaların Yürürlüğe Girmesi  155
G. Andlaşmaların Tescili ve Yayınlanması  156
VI. ANDLAŞMALARIN UYGULANMASI  157
A. Ahde Vefa (Pacta Sunt Servanda) İlkesi  157
B. Geriye Yürümezlik İlkesi  158
C. Mülkilik İlkesi  159
D. Andlaşmaların Ardıllığı ve Çatışması  159
E. Andlaşmalar ve Üçüncü Devletler  160
VII. ANDLAŞMALARIN TADİLİ VE DEĞİŞTİRİLMESİ  162
VIII. ANDLAŞMALARIN YORUMLANMASI  163
A. Genel Yorum Kuralları  164
1. İyi Niyet İlkesi  164
2. Terimlerin Olağan Anlamına Uygun Yorumlama  164
B. Tamamlayıcı Yorum Kuralları/Araçları  165
C. İki veya Daha Fazla Dilde Akdedilen Andlaşmalar  166
IX. ANDLAŞMALARIN GEÇERLİLİĞİ  167
A. İç Hukuk Düzenlemelerine Aykırılık  168
B. Hata  169
C. Hile ve Temsilcinin Ayartılması  170
D. Tehdit (Zorlama, Baskı)  171
E. Jus Cogens (Emredici, Buyruk) Kurallar  173
F. Andlaşmanın Geçersizliğini İleri Sürme Usulü ve Geçersizliğin Sonuçları  173
X. ANDLAŞMALARIN SONA ERMESİ, ANDLAŞMA HÜKÜMLERİNİN ASKIYA ALINMASI  174
A. Andlaşmanın Rıza ile Sona Ermesi  174
B. Andlaşmanın Ağır İhlali  175
C. Sonraki İmkansızlık  177
D. Andlaşmanın Yapıldığı Şartlarda Köklü Değişiklikler Olması  178
E. Diplomatik veya Konsolosluk İlişkilerinin Kesilmesi  179
F. Andlaşmanın Sona Ermesi veya Andlaşma Hükümlerinin Askıya Alınmasının Hukuki Sonuçları  180
XI. DEVLETLERİN ANDLAŞMALARA HALEFİYETİ (ARDIL OLMASI)  180
XII. SONUÇ  183
Tartışma Soruları  185
Dördüncü Bölüm
ULUSLARARASI HUKUK – ULUSAL HUKUK
I. GİRİŞ  189
II. TEORİDE ULUSLARARASI HUKUK–ULUSAL HUKUK İLİŞKİSİ  190
A. Konu ile İlgili Teorik Yaklaşımlar  190
1. Tekçi (Monist) Görüş  190
2. İkici (Dualist) Görüş  192
B. Teorik Yaklaşımların Uluslararası Uygulamaya Yansıması  193
C. Teorik Yaklaşımlar Açısından Türk Hukuk Sisteminin Değerlendirmesi  194
III. UYGULAMADA ULUSLARARASI HUKUK–ULUSAL HUKUK İLİŞKİSİ  199
A. Uluslararası Yargı Kuruluşları Tarafından Ulusal Hukuk Kurallarının Uygulanması  200
B. Uluslararası Hukuk Kurallarının Ulusal Yargı Organları Tarafından Uygulanması  202
1. Örf–Adet Hukuku ve Türk Hukuku Uygulaması  203
2. Andlaşmalar ve Türk Hukuku Uygulaması  205
a. Türk Hukukunda Andlaşmaların Sınıflandırılması  205
aa. Onaylanması İçin Kanunla Uygun Bulunması Gereken Andlaşmalar  206
bb. Onaylanması İçin Kanunla Uygun Bulunması Gerekmeyen Andlaşmalar  207
b. Andlaşmaların Hiyerarşi Bakımından Türk Hukuku’ndaki Yeri  210
c. Türk Mahkeme Kararları  211
d. Diğer Devlet Uygulamalarına Örnekler  212
aa. Andlaşmalar ve Birleşik Krallık Uygulaması  212
bb. Andlaşmalar ve Amerika Birleşik Devletleri Uygulaması  214
3. Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi Kararları ve Türk Hukuku Uygulaması  216
IV. SONUÇ  219
Tartışma Soruları  221
Beşinci Bölüm
ULUSLARARASI HUKUK KİŞİLERİ VE TANIMA
I. GİRİŞ  223
II. DEVLETLER  225
A. Devletin Unsurları  226
B. Egemenlik/Bağımsızlık Kavramına İstisnai Bazı Durumlar  231
1. Anayasal Sınırlamalar  231
2. Andlaşmadan Doğan Yükümlülükler  232
3. Yabancı Askeri Üslerin Varlığı  232
4. Uluslararası Örgütlere Üyelik  233
C. Self–determinasyon İlkesi ve Yeni Devlet Oluşumu  233
D. Kuvvet Kullanma ve Yeni Devlet Oluşumu  236
E. Devletlerin Sona Ermesi  239
F. Devletlerin Halefiyeti  241
III. DEVLET NİTELİĞİ OLMAYAN İNSAN TOPLULUKLARI  242
IV. ULUSLARARASI ÖRGÜTLER  244
A. Uluslararası Örgütlerin Uluslararası Hukuk Kişiliği ve Kapsamı  245
B. Bir Evrensel Uluslararası Örgüt Örneği: Birleşmiş Milletler  247
1. Birleşmiş Milletler’in Amaçları ve İlkeleri  247
2. Birleşmiş Milletler’e Üyelik  249
3. Birleşmiş Milletler’in Ana Organları  250
V. GERÇEK VE TÜZEL KİŞİLER  258
A. Gerçek Kişiler  258
B. Tüzel Kişiler  260
1. Uluslararası Sivil Toplum Kuruluşları  260
2. Çok–Uluslu/Ulus–Ötesi Şirketler  262
VI. TANIMA  264
A. Tanımanın Hukuki Niteliği  265
B. Tanıma Türleri  266
1. De Jure–De Facto Tanıma  266
2. Açık–Örtülü/Kapalı Tanıma  267
3. Şartlı – Şartsız Tanıma  268
4. Otomatik Tanıma  269
C. Tanımanın Hüküm ve Sonuçları  269
VII. SONUÇ  270
Tartışma Soruları  271
Altıncı Bölüm
ÜLKE
I. GİRİŞ  273
II. ÜLKE TÜRLERİ  274
A. Sahipli Ülke  274
B. Özel Statülü Ülke  274
C. Sahipsiz Ülke  275
D. Sahip Olunamayan Ülke  275
III. SINIRLAR  276
IV. ÜLKE KAZANIM YOLLARI  278
A. İşgal  278
B. Zamanaşımı  283
C. Fetih ve İlhak  284
D. Keşif  285
E. Devir ve Andlaşma  285
F. Arazi Oluşumu  286
G. Yargı Kararları  287
H. Uti Possidetis İlkesi  287
V. HİÇ BİR DEVLETİN EGEMENLİĞİ ALTINDA OLMAYAN YERLER (RES COMMUNIS, COMMON HERITAGE OF MANKIND VEYA İNSANLIĞIN ORTAK MİRASI)  288
A. Antarktika  289
B. Kuzey Kutbu  290
C. Uzay  291
VI. SONUÇ  294
Tartışma Soruları  295
Yedinci Bölüm
YETKİ
I. GİRİŞ  297
II. BOZKURT–LOTUS İLKELERİ  297
A. Düzenleme Yetkisi  298
B. Uygulama Yetkisi  298
III. HUKUKİ YETKİ–CEZAİ YETKİ AYRIMI  299
IV. YETKİNİN DOKTRİNEL ANALİZİ  300
A. Ülkesellik (Mülkilik) İlkesi  300
B. Vatandaşlık İlkesi  302
C. Koruma İlkesi  303
D. Evrensellik İlkesi  304
E. Pasif Vatandaşlık İlkesi  308
V. SUÇLULARIN GERİ VERİLMESİ  309
VI. ULUSLARARASI HUKUK KURALLARI İHLAL EDİLEREK SORUMLULARIN ELE GEÇİRİLMESİ  311
VII. DEVLETİN UYGULAMA YETKİSİNİN İSTİSNALARI  312
A. Devlet Dokunulmazlığı  313
1. Devlet Dokunulmazlığının Hukuki Dayanakları  316
a. Devletlerin Egemen Eşitliği İlkesi  316
b. Yargı Yetkisinden Feragat  317
c. Uyuşmazlığın Yabancı Devlet Unsuru Taşıması  317
d. Yargı Kararını Uygulamanın Zorluğu  317
e. Uluslararası Nezaket  318
2. Mutlak (Tam) Dokunulmazlık–Sınırlı (Nisbi–Kısmi) Dokunulmazlık?  318
a. Hukuk Davalarında Yargı Bağışıklığı  319
b. Ceza Davalarında Yargı Bağışıklığı  324
3. İcrai Dokunulmazlık  325
a.Devletin Kişi veya Temsilcilerinin Dokunulmazlığı  326
b.Devlet Mallarının Dokunulmazlığı  326
4. Türk Hukuk Uygulamasında Devlet Dokunulmazlığı  330
B. Diplomatik ve Konsolosluk Dokunulmazlığı  331
1. Diplomatik Dokunulmazlık  333
a. Diplomatik Dokunulmazlığın Varlığına İlişkin Görüşler  333
aa. Temsil Görüşü  333
bb. Ülkesellik Görüşü  333
cc. Görevinin Gereği Olma (İşlevsellik) Görüşü  333
b. Diplomasi Temsilcilerinin Görevleri  334
c. Diplomatik Dokunulmazlığın Kapsamı  334
d. Mallara Yönelik Dokunulmazlığın Kapsamı  336
e. Haberleşme Serbestisi  337
f. Vergi ve Gümrük Ayrıcalığı  338
g. Türk Hukuk Uygulamasında Diplomatik Dokunulmazlık  338
2. Konsolosluk Dokunulmazlığı  338
a. Türk Hukuk Uygulamasında Konsolosluk Dokunulmazlığı  340
C. Uluslararası Örgütlerin Dokunulmazlığı  340
VIII. SONUÇ  341
Tartışma Soruları  342
Kaynakça  347
Kavramlar Dizini  355

Yorum Yap

Lütfen yorum yazmak için oturum açın ya da kayıt olun.
İlgili Yayınlar