| Kitap Künyesi | |
| Yazar | Bilgin TİRYAKİOĞLU, Necla ÖZTÜRK, Güven YARAR |
| Baskı Tarihi | 2023/02 |
| Baskı Sayısı | 2 |
| Boyut | 16x24 cm (Standart Kitap Boyu) |
| Cilt | Karton kapak |
| Sayfa Sayısı | 328 |
Hukuk Fakültelerinde çoğunlukla son sınıflarda verilen Milletlerarası Özel Hukuk dersi, Vatandaşlık Hukuku, Yabancılar Hukuku, Kanunlar İhtilâfı Hukuku, Milletlerarası Usul Hukuku ve Tahkim olmak üzere çok geniş bir alanı kapsamaktadır. Hem içeriğin kapsamlı oluşu, hem özellikle Kanunlar İhtilafı ve Milletlerarası Usul Hukukunun yöntem bakımından diğer hukuk derslerinden farklı olması, son sınıf öğrencilerinin teorik bilgileri pratik açıdan ele almalarını zorlaştırmaktadır. Milletlerarası Özel Hukuk derslerinde ders saatlerinin yetersiz olması nedeniyle bazen yeterince pratik çalışma yapılamamaktadır. Oysa Milletlerarası Özel Hukuk dersinin anlaşılabilmesinde teorik bilgi kadar pratik çalışmaya da ihtiyaç duyulmaktadır.
Bu çalışmanın tek amacı öğrencilerimize sınavlarında, daha sonrasında ise uygulamada yardımcı olmaktır. Eser, esas itibariyle lisans düzeyinde ve bazen yüksek lisans düzeyinde hazırlanan sorulardan oluşmaktadır. Eserde Milletlerarası Özel Hukukun her alanına ve çoğu konusuna ilişkin soru sormayı ve öğrencilerimize pratik çözme alışkanlığı kazandırmayı amaçladık. Eserde, derslerimizde genellikle detaylı anlatma fırsatını bulamadığımız, ancak uygulamada karşımıza çıkan bazı konularla ilgili örnek olaylara yer vermeye gayret gösterdik. Bu bağlamda, mutat mesken ülkesinden hukuka aykırı olarak başka bir ülkeye götürülen çocukların mutat mesken ülkesine iadesini sağlamak için Uluslararası Çocuk Kaçırmanın Hukuki Veçhelerine Dair Lahey Sözleşmesi kapsamında Türkiye’de görülen iade davalarına konu olabilecek örnek olay ve çözümüne ve milletlerarası unsurlu satım sözleşmelerinden kaynaklanan uyuşmazlıklar bakımından, Viyana Sözleşmesi olarak bilinen Birleşmiş Milletler Milletlerarası Satım Sözleşmesi ile Milletlerarası Özel Hukuk ve Usul Hukuku Hakkında Kanun’un (MÖHUK) 24. maddesi arasındaki ilişkiyi ortaya koyan örneklere de eserde yer verilmiştir. Aynı şekilde, Milletlerarası Ticari Tahkim ve Yatırım Tahkimi konusunda uygulamada karşımıza çıkan uyuşmazlıkların sayısı giderek artmaktadır. Bu eserin yazarları lisans düzeyinde seçmeli ders olarak her iki dersi de verdiği için, öğrencilerimize bu konularla ilgili olarak lisans düzeyinde örnek olay ve çözümlerini sunmuş bulunuyoruz. Eksiksiz olduğumuz iddiasında asla değiliz. Bu eksikliklerin giderilmesi için okuyucularımızdan gelebilecek eleştiri ve tavsiyelerden mutluluk duyacağımızı belirtmek isteriz.
ÖN SÖZ ..................................................................................................................... 5
İÇİNDEKİLER.............................................................................................................. 7
KISALTMALAR......................................................................................................... 13
BİRİNCİ BÖLÜM
VATANDAŞLIK VE YABANCILAR HUKUKU
§ 1. YANITLANAN OLAYLAR
OLAY 1 Mülga 403 sayılı TVK Hükümlerine Göre Türk Vatandaşlığını
Kazanma Yolları – Kanun’un Zaman Bakımından Uygulanması -
TVK’nın Yürürlük Hükümleri - Seçme Hakkının Kullanılması
Suretiyle Türk Vatandaşlığının Kazanılması – İkamet Şartlı /
İkamet Şartsız Yeniden Türk Vatandaşlığının Kazanılması ..................... 15
OLAY 2 Doğumla Türk Vatandaşlığının Kazanılması – Evlilik Birliği İçinde /
Dışında Doğan Çocuğun Vatandaşlığı – Toprak (Doğum Yeri) Esası
- Türk Vatandaşlığının İspatı................................................................... 21
OLAY 3 Soybağı / Kan Esası ile Türk Vatandaşlığının Kazanılması - Evlilik
Birliği Dışında Doğan Çocuğun Vatandaşlığı – Muvazaalı Evliliğin
Vatandaşlık Kazanma Üzerindeki Etkisi.................................................. 24
OLAY 4 Türk Vatandaşlığının Evlenme / Seçme Hakkının Kullanılması
Suretiyle Kazanılması - Kan Esasına Göre Türk Vatandaşlığının
Kazanılması - Vatandaşlık Kazanmanın Çocuklara Etkisi -
Vatandaşlığa Alınmanın İptali ................................................................ 27
OLAY 5 Türk Vatandaşlığının İstisnai Telsik Yoluyla Kazanılması – Tüzel
Kişinin Uyrukluğu ................................................................................... 32
OLAY 6 Göçmenlerin Türk Vatandaşlığını Kazanması......................................... 35
OLAY 7 Türk Vatandaşlığının İrade Dışı Kaybı - Kaybettirme Kararı ve
Sonuçları ................................................................................................ 37
OLAY 8 Türk Vatandaşlığının Adi Telsik (Genel Olarak) / İstisnai Telsik
Yolu ile Kazanılması - Yabancıların İkamet İzni - Yabancıların
Taşınmaz Mal Edinmesi – Sınır Dışı Etme – Sınır Dışı Etme
Kararına Karşı Yargı Yolu - Ülkeye Yeniden Giriş .................................... 41
OLAY 9 Türk Vatandaşlığının Adi Telsik (Genel Olarak Vatandaşlığa
Alınma) Yoluyla Kazanılması Koşulları – İkamette Süre –
Vatandaşlık Kararının Geri Alınması - Yabancıların Çalışma İzni ............ 47
8 İçindekiler
OLAY 10 Evlenme Suretiyle Türk Vatandaşlığının Kazanılması - Yabancıların
İkamet İzni - Uluslararası Koruma Başvurusu Yapanların Sınır Dışı
Edilmesi ................................................................................................. 52
OLAY 11 Türk Vatandaşlığının İradi Yolla Kaybedilmesi - Çıkmanın Sonuçları -
Seçme Hakkının Kullanılması Yoluyla Türk Vatandaşlığının
Kazanılması - Mavi Kart Hamillerinin Hakları.......................................... 58
OLAY 12 Türk Vatandaşlığının Doğum Yeri Esası ile Kazanılması - Türkiye’de
Bulunan Çocuklar - Türkiye’de İzinsiz Çalışan Yabancılara
Uygulanacak Yaptırım - Sınır Dışı Etme - Suçluların Geri Verilmesi ....... 62
OLAY 13 Vatandaşlığın Doğum Yoluyla Kazanılması - İkamet İzni........................ 66
OLAY 14 Türk Vatandaşlığının Yetkili Makam Kararıyla Kazanılması -
İkamet Süresinin Hesaplanması - Geri Alma - Yabancının Ülkeye
Girişi - İkamet ve Seyahat Hakkı - Sınır Dışı Etme .................................. 68
OLAY 15 Yabancıların Türkiye’de Taşınmaz Mal Edinmeleri - Karşılıklı İşlem
Şartı - Yabancıların Ülkeye Usulüne Uygun Girişi - Kısa Dönem ve
Aile İkamet İzni ...................................................................................... 71
OLAY 16 Suçluların Geri Verilmesi – Sınır Dışı Etme - İdari Gözetim Kararı -
Uluslararası Koruma Statüleri - Çalışma İzni ve Türleri.......................... 75
OLAY 17 Yabancıların Taşınmaz Mal Edinmeleri - Yabancı Yatırım ...................... 79
OLAY 18 Sınır Dışı Etme Kararı Verilebilecek Yabancılar - Yabancının
Çalışma İzni ............................................................................................ 81
OLAY 19 Yabancıların Sınır Dışı Edilmesi – Yabancıların Siyasi Hakkı ................... 84
§ 2. YANITLANMAYAN OLAYLAR
OLAY 1 Türk Vatandaşlığının Doğumla Kazanılması – Türk Vatandaşlığının
Genel Yoldan Kazanılması – Evlenme Yoluyla Türk Vatandaşlığının
Kazanılması - Seçme Hakkının Kullanılması Suretiyle Türk
Vatandaşlığının Kaybı - Yargı Yolu.......................................................... 87
OLAY 2 Doğumla Türk Vatandaşlığının Kazanılması – Evlilik Birliği Dışında
Doğan Çocuğun Vatandaşlığı – Toprak (Doğum Yeri) Esası – Çifte
Vatandaşlığın Etkisi - Türk Vatandaşlığından Çıkma .............................. 89
OLAY 3 Doğumla Türk Vatandaşlığının Kazanılması – Evlilik Birliği İçinde /
Dışında Doğan Çocuğun Vatandaşlığı – Türk Vatandaşlığının
Evlenme Suretiyle Kazanılması - Vatandaşlık Kazanmanın
Çocuklara Etkisi - Vatandaşlığa Alınmanın İptali.................................... 90
OLAY 4 Çifte Vatandaşlık - Çifte Vatandaşlığın Etkisi - Türk Vatandaşlığından
Çıkma – Türk Vatandaşlığından Çıkmanın Koşulları................................... 91
OLAY 5 Doğumla Türk Vatandaşlığının Kazanılması – Evlilik Birliği İçinde /
Dışında Doğan Çocuğun Vatandaşlığı - Çifte Vatandaşlığın Etkisi -
Vatandaşlığı Kaybetmenin Çocuklara Etkisi – Türk Vatandaşlığlığından
Çıkma – Mavi Kart.................................................................................. 92
İçindekiler 9
OLAY 6 Vatandaşlık Kararının Geri Alınması – Vatandaşlık Kararının Geri
Alınmasının Sonuçları............................................................................. 93
OLAY 7 KKTC Vatandaşlarının Türk Vatandaşlığını Kazanması -
Yabancıların İkamet İzni – Uzun Dönem İkamet İzni - Sınır Dışı Etme......... 94
OLAY 8 Türk Vatandaşlığının Evlenme Suretiyle Kazanılması – Eşin
Ölümünün Türk Vatandaşlığının Evlenme Suretiyle Kazanılmasına
Etkisi - Yabancıların Çalışma İzni ............................................................ 95
OLAY 9 Ülkeye Giriş - Yabancıların İkamet İzni – İkamet İzni Türleri -
Yabancıların Taşınmaz Mal Edinmesi – Sınır Dışı Etme .......................... 96
OLAY 10 Yabancıların İkamet İzni – İkamet İzni Türleri – Aile İkamet İzni -
Yabancıların Çalışma Hakkı .................................................................... 97
OLAY 11 Ülkeye Giriş - Yabancıların İkamet İzni – İkamet İzni Türleri – Sınır
Dışı Etme ................................................................................................ 98
OLAY 12 Suçluların Geri Verilmesi – Suçluların Geri Verilmesinin Şartları ve
Usulü ...................................................................................................... 99
İKİNCİ BÖLÜM
KANUNLAR İHTİLÂFI VE MİLLETLERARASI USUL HUKUKU
§ 1. YANITLANAN OLAYLAR
OLAY 1 Türk Mahkemelerinin Milletlerarası Yetkisi - Boşanmaya
Uygulanacak Hukuk - Evlenmenin Şekline ve Asli Şartlarına
Uygulanacak Hukuk - Yabancı Mahkeme Kararlarının Tanınması
ve Tenfizi - Sözleşmeden Doğan Borçlara Uygulanacak Hukuk -
Yetki Anlaşması - Birleşmiş Milletler Milletlerarası Satım
Sözleşmesi’nin Uygulama Alanı............................................................ 101
OLAY 2 Evlat Edinmeye Uygulanacak Hukuk - Vasiyetnamenin Şekline ve
Esasına Uygulanacak Hukuk - Evlilik Mallarına Uygulanacak Hukuk......... 110
OLAY 3 Milletlerarası Yetki - Tüketici Sözleşmelerine Uygulanacak Hukuk
- Sözleşmeye Uygulanacak Hukuk........................................................ 115
OLAY 4 Türk Mahkemelerinin Boşanma Davalarında Yetkisi - İş
Sözleşmelerine Uygulanacak Hukuk - Gaiplik ve Ölmüş Sayılma
Kararları Bakımından Uygulanacak Hukuk ........................................... 120
OLAY 5 Ehliyete Uygulanacak Hukuk - İşlem Güvenliği - Atıf - Mirasa
Uygulanacak Hukuk - Ölüme Bağlı Tasarrufların Şekline
Uygulanacak Hukuk.............................................................................. 125
OLAY 6 Taşıma Sözleşmesine Uygulanacak Hukuk - Türk Mahkemelerinin
Milletlerarası Yetkisi - İş Sözleşmelerine Uygulanacak Hukuk - İş
Sözleşmelerinde Türk Mahkemelerinin Milletlerarası Yetkisi -
Yabancı Mahkeme Kararlarının Tanınması ve Tenfizi - Teminat .......... 130
10 İçindekiler
OLAY 7 Evlenmenin Şekline Uygulanacak Hukuk - Konsüler Evlenmeler -
Türklerin Kişi Hâllerine İlişkin Davalarda Türk Mahkemelerinin
Milletlerarası Yetkisi - Boşanmaya Uygulanacak Hukuk ...................... 137
OLAY 8 Türk Mahkemelerinin Milletlerarası Yetkisi - Kişilik Haklarının
İhlalinde Uygulanacak Hukuk............................................................... 141
OLAY 9 Yetki Anlaşması - Sözleşmeye Uygulanacak Hukuk - Hukuk Seçimi
- Yabancı Mahkeme Kararlarının Tanınması ve Tenfizi - Viyana
Sözleşmesi’nin Uygulama Alanı ........................................................... 146
OLAY 10 Sözleşmeden Doğan Borçlara Uygulanacak Hukuk - Hukuk
Seçiminin Geçerliği - Türk Mahkemelerinin Yabancı Unsurlu
Uyuşmazlıklarda Yetkili Kılınması......................................................... 152
OLAY 11 Türk Mahkemelerinin Milletlerarası Yetkisi - Nişanlanmanın
Hüküm ve Sonuçlarına Uygulanacak Hukuk – Vasıflandırma .............. 156
OLAY 12 Hukuk Seçiminin Sınırları - Viyana Sözleşmesi’nin Uygulama Alanı
- Sözleşme ile Yetkili Mahkemenin Tayini............................................ 159
OLAY 13 Evlenmenin Asli Geçerliği - Evlenmenin Şeklî Geçerliği - Birden
Çok Vatandaşlığın Uygulanacak Hukuk Üzerindeki Etkisi .................... 162
OLAY 14 Konsüler Evlenme - Evlenmenin Şekline Uygulanacak Hukuk -
Doğrudan Uygulanan Kural - Boşanmaya Uygulanacak Hukuk -
Evlat Edinmeye Uygulanacak Hukuk.................................................... 164
OLAY 15 Türk Mahkemelerinin Milletlerarası Yetkisi - Hukuk Seçiminin
Geçersizliği - En Sıkı İlişkili Hukuk - Karakteristik Edim
Borçlusunun Hukuku - Daha Sıkı İlişkili Hukuk - Sözleşmenin
Şekline Uygulanacak Hukuk................................................................. 169
OLAY 16 Haksız Fiillerden Doğan Uyuşmazlıklarda Türk Mahkemelerinin
Milletlerarası Yetkisi - Haksız Fillere Uygulanacak Hukuk.................... 172
OLAY 17 Haksız Fiilden Doğan Borçlarda Türk Mahkemelerinin Milletlerarası
Yetkisi - Haksız Fillere Uygulanacak Hukukun Seçimi - Kısıtlılık Kararı -
Yabancıların Kişi Hâllerine İlişkin Davalarda Türk Mahkemelerinin
Yetkisi ve Uygulanacak Hukuk - Doğrudan Uygulanan Kurallar ............... 175
OLAY 18 Mutat Meskeni Ülkesinden Hukuka Aykırı Olarak Yeri Değiştirilen
Çocuğun İadesi - Uluslararası Çocuk Kaçırmanın Hukuki
Veçhelerine Dair Lahey Sözleşmesi ..................................................... 180
OLAY 19 Viyana Sözleşmesi - Sözleşmenin Doğrudan ve Dolaylı Uygulanması -
Anılan Sözleşmenin Uygulanmasının Bertaraf Edilmesi........................... 186
§ 2. YANITLANMAYAN OLAYLAR
OLAY 1 Türk Mahkemelerinin Milletlerarası Yetkisi - Yetkiye İlişkin Özel
Düzenlemenin Bulunması Hâlinde Yetkili Mahkemenin Tespiti -
Yetki Anlaşması - Yabancı Mahkemelerden Verilen Mahkeme
Kararlarının Tanınması ve Tenfizi - Koruyucu Yetki Kuralı ................... 189
İçindekiler 11
OLAY 2 Türk Mahkemelerinin Münhasır Yetkisi - Yetki Anlaşması................... 191
OLAY 3 Yetki Anlaşması - Türk Mahkemesinde Konusu Sebebi ve Tarafları
Aynı Olan Bir Uyuşmazlık Hakkında Verilmiş ve Kesinleşmiş Olan
Yabancı Mahkeme Kararının Tenfizi - Kesinleşmiş Yabancı Mahkeme
Kararının Türk Mahkemesinde Görülen Dava Üzerindeki Etkisi............... 192
OLAY 4 Yabancı Hukukun Uygulanması - Boşanmaya Uygulanacak Hukuk
- Boşanma Davalarında Milletlerarası Yetki - Birden Fazla
Vatandaşlığa Sahip Olmanın Uygulanacak Hukuka Etkisi..................... 193
OLAY 5 Milletlerarası Yetki - Yetki Anlaşması - Sözleşmeye Uygulanacak
Hukuk - Hukuk Seçimi - Yabancı Mahkeme Kararlarının Tanınması
ve Tenfizi .............................................................................................. 194
OLAY 6 Milletlerarası Yetki - Yetki Anlaşması - Yetkisizlik İtirazı - Yabancı
Mahkeme Kararlarının Tanınması ve Tenfizi........................................ 196
OLAY 7 Milletlerarası Yetki - Kira Sözleşmesine Uygulanacak Hukuk -
Haksız Fiile Uygulanacak Hukuk ........................................................... 197
OLAY 8 Evlenmenin Şekline Uygulanacak Hukuk - Boşanmaya Uygulanacak
Hukuk - Soybağına Uygulanacak Hukuk - Milletlerarası Yetki -
Yabancı Mahkeme Kararlarının Tanınması ve Tenfizi .............................. 198
OLAY 9 Milletlerarası Yetki - Yetki Anlaşması - Sözleşmeye Uygulanacak
Hukuk................................................................................................... 200
OLAY 10 Taşınmazlar Üzerindeki Sözleşmeden Doğan Borçlara Uygulanacak
Hukuk - Ayni Haklara Uygulanacak Hukuk - Hukuki İşlemlerin
Şekline Uygulanacak Hukuk - Taşınmazlar Üzerindeki Ayni
Hakların Şekline Uygulanacak Hukuk................................................... 202
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
MİLLETLERARASI TAHKİM - ICSID TAHKİMİ - ENERJİ UYUŞMAZLIKLARI
§ 1. YANITLANAN OLAYLAR
OLAY 1 Enerji Yatırımından Kaynaklanan Uyuşmazlık - ICSID’in Yetkisi -
Tahkime Rıza - İkili Yatırım Anlaşmaları - İkili Yatırım
Anlaşmalarındaki Muamele Standartlarının İhlali - Kamulaştırma
Standartlarının İhlali - Uyuşmazlık Çözümüne İlişkin Usul
Hükümleri - ICSID İlave İmkan Kuralları ............................................... 203
OLAY 2 ICSID Tahkimine Rıza - Kişi Bakımından Yetki - Konu Bakımından
Yetki - Şemsiye Hüküm - Akdî Talepler ve İkili Yatırım
Anlaşmasına Dayanan Talepler - Muamele Standartları - En Çok
Gözetilen Ulus Kayıtlarının İkili Yatırım Anlaşmasının Usul
Hükümlerine Teşmil Edilmesi............................................................... 215
OLAY 3 Milletlerarası Tahkim Kanunu’nun Uygulama Alanı - Lex Arbitri -
Kompetenz - Kompetenz İlkesi - Tahkim İtirazı - Ayrılabilirlik İlkesi
- Esasa Uygulanacak Hukuk.................................................................. 222
12 İçindekiler
OLAY 4 Milletlerarası Ticari Tahkim - Tahkim Anlaşmasının Geçerliği -
Asimetrik Tahkim Şartı - Hakem Kararının İptali................................. 228
OLAY 5 Milletlerarası Ticari Tahkim - Tahkim Anlaşmasının Geçerliği -
Patolojik Tahkim Kaydı - Tahkim İtirazı - Kompetenz - Kompetenz
İlkesi - Hakemlerin İhtyati Tedbir Kararı Alma Yetkisi - Hakem
Kararının İptali - İptal Davasından Feragat .......................................... 230
§ 2. YANITLANMAYAN OLAYLAR
OLAY 1 Yatırım Tahkimi – ICSID Sözleşmesi - Tahkime Rıza Şartı – İkili
Yatırım Anlaşmaları.............................................................................. 233
OLAY 2 Tahkim Anlaşmasının Geçerliği - Patolojik Tahkim Kaydı -
Ayrılabilirlik İlkesi................................................................................. 235
OLAY 3 Tahkim İtirazı - Kompetenz - Kompetenz İlkesi - Tahkim
Anlaşmasının Geçerliğine Uygulanacak Hukuk - Tahkim Usülüne
Uygulanacak Hukuk - Hakemlerin İhtiyati Tedbir Kararı Alma
Yetkileri ve Sınırları .............................................................................. 236
İLGİLİ MEVZUAT
TÜRK VATANDAŞLIĞI KANUNU ...................................................................... 239
YABANCILAR VE ULUSLARARASI KORUMA KANUNU ..................................... 251
MİLLETLERARASI ÖZEL HUKUK VE USUL HUKUKU HAKKINDA KANUN .......... 297
MİLLETLERARASI TAHKİM KANUNU ............................................................... 311
KAYNAKÇA ....................................................................................................327
Copyright 1985 - 2024 | Yetkin Basım Yayım Dağıtım San. ve Tic. A.Ş.
