| Kitap Künyesi | |
| Yazar | Bahar KÜPE |
| Baskı Tarihi | 2021/03 |
| Baskı Sayısı | 1 |
| Boyut | 16x24 cm (Standart Kitap Boyu) |
| Cilt | Karton kapak |
| Sayfa Sayısı | 302 |
Bu çalışmanın amacı, yabancılık unsuru içeren hukuki işlemlerin şekline uygulanacak hukukun belirlenmesidir.
Çalışmamızın temelini oluşturan şekle uygulanacak hukukun tespiti, kanunlar ihtilafı alanında sık rastlanan, bu nedenle de derinlemesine inceleme yapılmasının ihtiyaç olduğu alanlardan biridir. Zira uluslararası gelişmelerin hız kazandığı günümüz küresel dünyasında, yabancı unsurlu hukuki ilişkiler her geçen gün artış göstermektedir. Bu tür ilişkilere girişmenin kaçınılmaz olması, taraflar arasında yapılacak hukuki işlemlerin geçerliliğini ve hukuki sonucu gerçekleştirmeye yönelik iradenin bürüneceği şekli önemli hale getirmektedir.
Milletlerarası özel hukukta hukuki işlemlerin şekline uygulanacak hukukun tespiti bir yandan milletlerarası ticaretin gelişimine hizmet ederken diğer yandan da ticari hayatın dışında kalan toplumsal hayata hizmet etmektedir. Bu nedenle şekil sorunu, vatandaşlıkları farklı olan veya vatandaşlıkları aynı olup da bir şekilde yabancı hukuk düzeni ile irtibatlı hale gelen kişiler arasında kurulan hukuki ilişkiler bakımından ortaya çıkabilmektedir.
Çalışmanın araştırma aşamasında yabancılık unsuru içeren nişanlanma, evlenme, ölüme bağlı tasarruflar, kambiyo senetleri, taşınır ve taşınmaz mallar üzerindeki ayni hak işlemleri ile ispat şekline uygulanacak hukuk konuları incelenmiştir. Sonuç itibariyle, yabancılık unsuru ihtiva eden hukuki işlemlerin şekli şartlarının hangi hukuka göre tayin edilmesi gerektiği sorusu, gerek konuyla alakalı milletlerarası sözleşmeler, Türk hukuk mevzuatı, doktrini ve mahkeme kararları ve gerekse mukayeseli hukukta farklılık arz eden ülke örnekleri ortaya konularak yanıtlanmaya çalışılmıştır.
Nitekim yapılan araştırma sonucunda hukuki işlemlerin şekli açısından, locus regit actum ve lex causae bağlama noktalarının ne denli önemli olduğu da tespit edilmiştir.
ÖZET................................................................................................................................ 7
ÖNSÖZ............................................................................................................................. 9
İÇİNDEKİLER .................................................................................................................. 11
KISALTMALAR DİZİNİ..................................................................................................... 17
GİRİŞ.............................................................................................................................. 19
BİRİNCİ BÖLÜM
HUKUKİ İŞLEM KAVRAMI VE HUKUKİ İŞLEMLERİN ŞEKLİ
§1. HUKUKİ İŞLEM KAVRAMI ................................................................................. 23
I. Genel Olarak ................................................................................................... 24
II. Hukuki İşlemi Kuran İrade Açıklaması, Açıklamanın Şekli ve Türleri ............... 27
A. İrade Açıklaması........................................................................................ 27
B. İrade Açıklamasının Şekli .......................................................................... 27
C. İrade Açıklamasının Türleri ....................................................................... 29
1. Doğrudan-Dolaylı İrade Açıklaması ..................................................... 30
2. Açık-Örtülü İrade Açıklaması............................................................... 30
3. Yazılı-Sözlü İrade Açıklaması ............................................................... 31
4. Muhataba Varması Gerekli Olan ve Gerekli Olmayan İrade
Açıklaması ........................................................................................... 31
III. Hukuki İşlemin Çeşitleri .................................................................................. 32
A. Tarafların Sayısına Göre ............................................................................ 32
B. Konusuna Göre ......................................................................................... 33
C. Karşılıklı veya Karşılıksız Olmasına Göre ................................................... 33
D. Hukuki Sonuçlarını Meydana Getirdikleri Ana Göre ................................. 34
E. Sonuçlarını Doğurduğu Değere Göre ........................................................ 35
F. Sebebe Bağlı Olup Olmamalarına Göre..................................................... 36
§2. HUKUKİ İŞLEMİN ŞEKLİ..................................................................................... 37
I. Şekil Serbestisi ................................................................................................ 38
II. Şeklin Fayda ve Sakıncaları ............................................................................. 39
A. Şeklin Faydaları ......................................................................................... 39
B. Şeklin Sakıncaları....................................................................................... 40
12 İçindekiler
III. Türk Özel Hukukunda Şekil Türleri.................................................................. 42
A. Amaçlarına Göre Şekil............................................................................... 42
1. Geçerlilik Şartı Olarak Şekil ................................................................. 42
a. Kanunî Şekil................................................................................... 43
b. İradî Şekil....................................................................................... 43
2. İspat Şartı Olarak Şekil ........................................................................ 44
B. Yapılış Tarzına Göre Şeklin Türleri............................................................. 45
1. Sözlü Şekil ........................................................................................... 45
2. Yazılı Şekil............................................................................................ 45
a. Adi Yazılı Şekil................................................................................ 46
b. Nitelikli Yazılı Şekil......................................................................... 47
3. Resmî Şekil .......................................................................................... 47
4. Tescil ................................................................................................... 49
5. İlan ...................................................................................................... 49
İKİNCİ BÖLÜM
YABANCI UNSURLU HUKUKİ İŞLEMLERDE ŞEKİL SORUNU
§3. GENEL OLARAK.................................................................................................51
§4. YABANCILIK UNSURUNUN BELİRLENMESİ.........................................................54
§5. YABANCI UNSURLU HUKUKİ İŞLEMLERİN ŞEKLİNE UYGULANACAK
HUKUKUN TARİHİ GELİŞİMİ ..............................................................................59
I. Genel Olarak ................................................................................................... 60
II. Türk Hukukundaki Durum............................................................................... 65
A. Muvakkat Kanun Dönemi.......................................................................... 66
B. 2675 sayılı MÖHUK dönemi ...................................................................... 68
C. 5718 sayılı MÖHUK Dönemi...................................................................... 69
§6. ŞEKİLKURALININMİLLETLERARASIÖZELHUKUKKURALLARIARASINDAKİYERİ ........70
I. Tek Yanlı-Çok Yanlı Kanunlar İhtilafı Kuralları ................................................. 71
II. Bağımlı-Bağımsız Kanunlar İhtilafı Kuralları .................................................... 73
III. Yalın- Basamaklı-Alternatif Kanunlar İhtilafı Kuralları..................................... 73
IV. Diğer Bağlama Kuralı Çeşitleri......................................................................... 78
§7. MİLLETLERARASI ÖZEL HUKUK MENFAATLERİ VE ŞEKİL.....................................78
§8. MİLLETLERARASI ÖZEL HUKUKTA TEMEL SORUNLAR VE ŞEKİL...........................82
I. Vasıflandırma ve Şekil..................................................................................... 82
II. Önmesele ve Şekil............................................................................................. 84
İçindekiler 13
III. Atıf ve Şekil ..................................................................................................... 88
A. Atfın Kabul Süreci...................................................................................... 89
B. Atfın Uygulanışı......................................................................................... 90
IV. Kanuna Karşı Hile ve Şekil ............................................................................... 94
V. Kamu Düzeni ve Şekil...................................................................................... 98
VI. Doğrudan Uygulanan Kurallar ve Şekil.......................................................... 102
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
YABANCI UNSURLU HUKUKİ İŞLEMLERİN ŞEKLİNE UYGULANACAK HUKUK
§9. TÜRK MİLLETLERARASI ÖZEL HUKUKUNDA ŞEKLE İLİŞKİN GENEL KURAL
VE KURALIN UYGULAMA ALANI ......................................................................105
I. Genel Kural ................................................................................................... 105
II. Uygulama Alanı............................................................................................. 106
A. Nişanlanmanın Şekline Uygulanacak Hukuk ........................................... 108
B. Evlat Edinme İşleminin Şekline Uygulanacak Hukuk ............................... 113
1. MÖHUK Bakımından ......................................................................... 114
2. Çocukların Korunması ve Ülkelerarası İşbirliğine Dair La Haye
Sözleşmesi Bakımından..................................................................... 122
C. Taşınır Mallar Üzerindeki Ayni Hak İşlemleri .......................................... 123
D. Sözleşmelerin Şekline Uygulanacak Hukuk ............................................. 126
1. MÖHUK Bakımından ......................................................................... 127
2. Roma Konvansiyonu Bakımından...................................................... 130
§10. GENEL KURALIN UYGULAMA ALANINI GENİŞLETEN HÂLLER ............................132
I. Ölüme Bağlı Tasarrufların Vasıflandırılması.................................................. 133
II. Ölüme Bağlı Tasarrufların Şekline Uygulanacak Hukukta Atıf Sorunu .......... 135
III. Ölüme Bağlı Tasarrufların Şekline Uygulanacak Hukuk ................................ 139
A. Genel Olarak ............................................................................................ 140
B. MÖHUK Bakımından ............................................................................... 144
C. Milletlerarası Sözleşmeler Bakımından................................................... 148
1. 1961 Tarihli La Haye Sözleşmesi ....................................................... 148
2. 650/2012 sayılı AB Konseyi Tüzüğü................................................... 155
3. İki Taraflı Konsolosluk Antlaşmalarında Ölüme Bağlı
Tasarrufların Şekline Uygulanacak Hukuk......................................... 156
14 İçindekiler
§11. GENEL KURALIN UYGULAMA ALANINI DARALTAN HALLER..............................158
I. LRA Kuralı...................................................................................................... 159
A. LRA Kuralının Dayandığı Hukuki Esaslar .................................................. 160
B. Kuralın Uygulanmasında İşlemin Yapıldığı Yer Sorunu............................ 161
1. Hukuki İşlemin Yapıldığı Yerin Vasıflandırılması................................ 162
a. Tek Taraflı Hukuki İşlemlerde...................................................... 162
b. İki Taraflı Hukuki İşlemlerde........................................................... 164
II. LRA Kuralının Zorunlu Olarak Uygulama Alanı Bulduğu Hukuki İşlemler ...... 168
A. Kambiyo Senetlerinin Şekline Uygulanacak Hukuk ................................. 169
1. Kambiyo Senetlerinin Vasıflandırılması............................................. 170
2. Kambiyo Senetlerinin Şekline Uygulanacak Hukukta Atıf Sorunu..... 173
3. Kambiyo Senetlerinde Şekil Kapsamına Giren Hususlar.................... 174
a. İmza Yerinin Tespiti ..................................................................... 175
b. Tamamlayıcı Kurallar................................................................... 180
aa. TTK madde 767/II Hükmü ................................................... 181
bb. TTK Madde 767/III Hükmü .................................................. 183
aaa. LRA Kuralının Şekil Şartlarını Taşımayan Kambiyo
Senetlerinin Geçerliliği.......................................................184
bbb. Tarafların Türk Vatandaşı Olması......................................184
ccc. Borçlanmanın LRA Kuralına Göre Şeklen Geçersiz
Olması.................................................................................189
ddd. Borçlanmanın Türk hukukunun Gösterdiği Şekle
Uygun Olması.....................................................................190
eee. Talebin Türkiye’de Yapılması.............................................190
cc. Çekler Hakkında Alternatif Ödeme Yeri Hukuku ................. 192
B. Evlenmelerin Şekline Uygulanacak Hukuk .............................................. 194
1. Milletlerarası Özel Hukukta Evlenme Şekilleri .................................. 196
2. Evlenmenin Şekli Kapsamına Giren Hususlar .................................... 199
3. Evlenmenin Şekli Kapsamına Giren Hususların Vasıflandırılması...... 200
4. Evlenmenin Şekline Uygulanacak Hukukta Atıf Sorunu .................... 205
5. Evlenme Yeri Hukuku ........................................................................ 209
a. Türkiye’de Yapılan Evlilikler......................................................... 210
aa. Evlenme Töreninden Önceki Şekil Şartları .......................... 211
bb. Evlenme Töreni Sırasındaki Şekil Şartları ............................ 212
cc. Evlenme Töreninden Sonraki Şekil Şartları ......................... 213
İçindekiler 15
b. Yurtdışında Yapılan Evlilikler ....................................................... 213
aa. Türk Mevzuatına Uygunluk ................................................. 214
bb. Evliliğin Bildirimi ve Tescil ................................................... 215
6. Konsolosluk Evlilikleri........................................................................ 217
a. Genel Olarak ............................................................................... 217
b. Şartları.......................................................................................... 218
aa. Gönderen Devletin Yetki Vermesi....................................... 219
bb. Kabul Eden Devletin Yetkiyi Tanıması ................................. 221
cc. Gönderen Devletin Şekil Kurallarına Uygunluk ................... 222
dd. Taraflara İlişkin Şartlar ........................................................ 223
aaa. Yabancı Konsolosluklarda..................................................225
aaaa. Türkiye’de Bulunan Yabancı
Konsolosluklarda........................................... 225
bbbb. Yurtdışında Bulunan Yabancı
Konsolosluklarda........................................... 227
bbb. Türk Konsolosluklarında ....................................................227
7. Çok Vatandaşlık Durumunda Evlilik .................................................. 229
8. Vatansızların ve Mültecilerin Durumu .............................................. 231
9. Aynı Cinsiyetten Kişilerin Kayıtlı Hayat Ortaklığı ............................... 231
10. Evlenmenin Şeklî Şartlarını Yerine Getirmemenin Sonuçları ............ 233
III. Lex Causae Kuralı .......................................................................................... 236
IV. Lex Causae Kuralın Zorunlu Olarak Uygulama Alanı Bulduğu Hukuki
İşlemler ......................................................................................................... 237
A. Taşınmaz Mallar Üzerindeki Aynî Hak İşlemleri ...................................... 237
1. Kuralın Kapsamı ................................................................................ 239
2. Taşınmazların Kullanımına İlişkin Sözleşmeler .................................. 243
3. Taşınmaz Satım Vaadi Sözleşmesinin Şekline Uygulanacak
Hukuk................................................................................................ 245
4. Temsilci Vasıtasıyla Taşınmaz Devri .................................................. 246
B. Tüketici Sözleşmeleri .............................................................................. 247
1. MÖHUK Bakımından ......................................................................... 248
a. MÖHUK madde 26/2 hükmünün Kapsamındaki Sözleşmeler ............248
b. MÖHUK madde 26/2 hükmünün Kapsamı Dışındaki Sözleşmeler .........250
2. Roma Konvansiyonu Bakımından...................................................... 252
C. Yapıldığı Yerde Bilinmeyen veya Mümkün Olmayan İşlemler................. 252
16 İçindekiler
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
MİLLETLERARASI ÖZEL HUKUKTA GENEL ŞEKİL KURALININ
KAPSAMI DIŞINDA KALAN BAZI KONULARDA UYGULANACAK HUKUK
§12. MİLLETLERARASI ÖZEL HUKUKTA GENEL ŞEKİL KURALININ KAPSAMI
DIŞINDA KALAN BAZI KONULARDA UYGULANACAK HUKUK............................255
I. İspat Şekline Uygulanacak Hukuk ................................................................. 255
II. Senetlerin Şekline Uygulanacak Hukuk......................................................... 259
A. Yabancı Resmî Senet ............................................................................... 260
1. Yabancı Resmî Senetlerin Kesin Delil Etkisi ....................................... 261
2. Türk Hukukundaki Durum ................................................................. 261
3. Milletlerarası Sözleşmelerdeki Durum .............................................. 263
a. Yabancı Resmî Belgelerin Tasdiki Mecburiyetinin
Kaldırılmasına İlişkin La Haye Sözleşmesi.................................... 263
b. Diplomasi ve Konsolosluk Memurlarınca Düzenlenen
Belgelerde Onay İşleminin Kaldırılmasına Dair Avrupa
Sözleşmesi................................................................................... 265
c. Bazı İşlem ve Belgelerin Tasdikten Muaf Tutulmasına Dair
Sözleşme ..................................................................................... 266
B. Yabancı Özel Senet.................................................................................. 267
SONUÇ ...................................................................................................................269
Copyright 1985 - 2024 | Yetkin Basım Yayım Dağıtım San. ve Tic. A.Ş.
