Saklama Sözleşmeleri

İÇİNDEKİLER ............................................................................................ 7

KISALTMALAR ....................................................................................... 15

KONUNUN TAKDİMİ VE SINIRLANDIRILMASI ........................ 19

GİRİŞ .......................................................................................................... 25

BİRİNCİ BÖLÜM

SAKLAMA SÖZLEŞMELERİNİN TARİHÇESİ, TANIMI,

KONUSU, KURULMASI, TARAFLARI VE TÜRLERİ

I. SAKLAMA SÖZLEŞMELERİNİN TARİHÇESİ ........................ 31

II. SAKLAMA SÖZLEŞMELERİNİN TANIMI ............................... 36

III. SAKLAMA SÖZLEŞMELERİNİN KONUSU ............................. 45

IV. SAKLAMA SÖZLEŞMELERİNİN KURULMASI ..................... 50

V. SAKLAMA SÖZLEŞMELERİNİN TARAFLARI ....................... 55

VI. SAKLAMA SÖZLEŞMELERİNİN TÜRLERİ ............................. 63

İKİNCİ BÖLÜM

GENEL SAKLAMA SÖZLEŞMESİNİN UNSURLARI, HUKUKİ

NİTELİĞİ, ÖZELLİKLERİ VE DİĞER SÖZLEŞMELERLE

ARASINDAKİ İLİŞKİ

I. GENEL SAKLAMA SÖZLEŞMESİNİN UNSURLARI ............. 67

A. Saklanacak Bir Taşınır ................................................................. 67

B. Zilyetliğin Devri ........................................................................... 73

C. Sözleşmenin Amacı Saklama Olmalı ve Taşınır, Güvenli Bir

Yerde Saklanmalı ......................................................................... 77

D. Saklananın İadesi ......................................................................... 83

E. Ücret ............................................................................................... 88

Saklama Sözleşmeleri

8

II. GENEL SAKLAMA SÖZLEŞMESİNİN HUKUKİ NİTELİĞİ

VE ÖZELLİKLERİ ............................................................................ 92

A. Saklama Sözleşmesi Rızai Bir Sözleşmedir .............................. 92

B. Saklama Sözleşmesi Sürekli Borç İlişkisi

Doğuran Sözleşmedir .................................................................. 96

C. Saklama Sözleşmesi Eksik İki Tarafa Borç Yükleyen

Sözleşmedir ................................................................................. 103

III. GENEL SAKLAMA SÖZLEŞMESİ İLE DİĞER

SÖZLEŞMELER ARASINDAKİ İLİŞKİ .................................... 104

A. Kullanım Ödüncü Sözleşmesi (Ariyet) Sözleşmesi ile

Karşılaştırılması .......................................................................... 104

B. Tüketim Ödüncü Sözleşmesi (Karz) ile Karşılaştırılması .... 110

C. Kira Sözleşmesi ile Karşılaştırılması ....................................... 114

IV. TARAFLARIN HAK VE BORÇLARI ......................................... 120

A. Saklayanın Hakları ve Borçları ................................................ 120

1. Saklananı Güvenli Bir Yerde Saklama Borcu ................... 121

2. Kullanma Yasağı Borcu ....................................................... 137

a. Genel Olarak ................................................................... 137

b. Kazadan (Umulmadık Olay) Sorumluluk .................. 141

3. Geri Verme ............................................................................ 149

a. Genel Olarak ................................................................... 149

b. Geri Verme Borcunun Sınırlandırılması .................... 163

c. Geri Verme Borcunun Yerine Getirilmemesi ............ 169

4. Hapis Hakkı .......................................................................... 175

5. Ödemezlik Def’i ................................................................... 183

B. Saklatanın Hakları ve Borçları ................................................. 187

1. Saklananı Teslim Borcu ....................................................... 187

2. Varsa Ücret Ödeme Borcu .................................................. 189

3. Zorunlu Masrafların ve Zararların Tazmini Borcu ......... 191

İçindekiler

9

a. Zorunlu Masrafların Tazmini Borcu ........................... 191

b. Zararların Tazmini Borcu ............................................. 195

c. Borcun Yerine Getirilmemesinin Sonucu ................... 198

4. İade Talep Etme Hakkı ........................................................ 199

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

KANUNLARDAKİ DİĞER SAKLAMA SÖZLEŞMELERİ

I. GÜVENİLİR KİŞİYE BIRAKMA

(YEDİEMİNE TEVDİ) .................................................................... 217

A. Türk Borçlar Kanunu Kapsamında

Güvenilir Kişiye Bırakma ......................................................... 217

B. Medeni Usul ve İcra İflas Hukuku Bakımından

Güvenilir Kişiye Bırakma ......................................................... 221

II. MİSLİ ŞEYLERİN SAKLANMASI SÖZLEŞMESİ .................. 225

A. Genel Olarak ............................................................................... 225

B. Misli Şeylerin Saklanması Sözleşmesinin Özellikleri ........... 228

C. Misli Şeylerin Saklanması Sözleşmesinin Şartları ................. 234

D. Misli Şeylerin Saklanması Sözleşmesinin

Hüküm ve Sonuçları .................................................................. 239

1. Genel Saklama Sözleşmesi ile Ortak Hükümler ............. 239

a. Saklatanın Borçları Bakımından .................................. 239

b. Saklayanın Borçları Bakımından ................................. 245

2. Genel Saklama Sözleşmesi ile Farklar ............................... 260

E. Misli Şeylerin Saklanması Sözleşmesi ile Tüketim Ödüncü

Sözleşmesinin Karşılaştırılması ............................................... 265

1. Genel Olarak ......................................................................... 265

2. İki Sözleşmenin Farklılıkları .............................................. 265

III. ARDİYE SÖZLEŞMESİ ................................................................. 269

A. Ardiye Sözleşmesinin Tanımı .................................................. 269

Saklama Sözleşmeleri

10

B. Ardiye Sözleşmesinde Tarafların Hakları ve Borçları .......... 275

1. Ardiyecinin Borçları ............................................................ 275

a. Malı Teslim Alma Borcu ............................................... 275

b. Malı Muhafaza Etme Borcu .......................................... 279

c. Gözden Geçirme (Muayene Külfeti) ve

Bildirme Borcu ............................................................... 284

d. Saklatanın Malların Durumunu Kontrol

Etmesine İzin Verme Borcu .......................................... 287

e. Saklananın Sigorta Ettirilmesi Borcu .......................... 289

2. Ardiyecinin Hakları ............................................................. 291

a. Ücret Talep Etme Hakkı ............................................... 291

b. Masraflarını ve Giderlerini Talep Etme Hakkı .......... 296

c. Hapis Hakkı .................................................................... 298

C. Ardiyeciye Bırakılan Eşyaların Karışması .............................. 300

1. Ardiyeciye Bırakılan Eşyaların Karışmasının Borçlar

Hukuku Bakımından Sonuçları ......................................... 302

2. Ardiyeciye Bırakılan Eşyaların Karışması Karşısında

Hukuki Belirsizlikler ve Çözüm Önerileri ....................... 303

D. Saklananın İade Edilmesi .......................................................... 305

E. Zamanaşımı ................................................................................ 308

IV. KONAKLAMA YERİ İŞLETENLERİN SORUMLULUĞU .... 310

A. Genel Olarak ............................................................................... 310

B. Konaklama Yeri İşletenlerin

Sorumluluğunun Hukuki Niteliği ........................................... 312

C. Konaklama Yeri İşletenlerin Sorumluluğunun Şartları ....... 314

1. Konaklama Yeri İşletmesinin Varlığı ................................ 314

2. Kişinin Konaklama Amacıyla Hareket Etmesi ................ 318

3. Konaklayan Beraberinde Eşya Getirmiş Olmalı .............. 319

İçindekiler

11

4. Konaklayanın Beraberinde Getirdiği Eşyanın Yok Olması,

Zarara Uğraması veya Çalınmış Olması .......................... 323

5. Konaklayanın Beraberinde Getirdiği Eşyanın

Kıymetli Eşya Olmaması .................................................... 327

D. Konaklama Yeri İşletenlerin Sorumluluğunu Sınırlandıran ya

da Dava Hakkını Ortadan Kaldıran Haller ve Sorumsuzluk

Anlaşması .................................................................................... 332

1. Sorumluluğu Ortadan Kaldıran Haller ............................ 335

a. Zararın, Bizzat Konaklayana veya Onu Ziyarete Gelen

ya da Beraberinde veya Hizmetinde Bulunan

Kimseden Kaynaklanması ............................................ 336

b. Mücbir Sebepten Kaynaklı Zararın

Meydana Gelmesi .......................................................... 337

c. Eşyanın Niteliklerinden Kaynaklı

Zararın Meydana Gelmesi ............................................ 338

2. Konaklayanın Zararı Bildirme Külfeti .............................. 340

3. Taraflar Arasında Sorumsuzluk

Anlaşmasının Yapılması ..................................................... 342

E. Konaklama Yeri İşletenlerin Hapis Hakkı ............................. 347

V. GARAJ, OTOPARK VE BENZERİ YERLERİ İŞLETENLERİN

SORUMLULUĞU ........................................................................... 349

A. Garaj, Otopark İşletenlerin Sorumluluğunun Hukuki Niteliği

349

B. Garaj, Otopark İşletenlerin Sorumluluğunun Şartları .......... 355

1. Motorlu Taşıt veya Eklentinin Garaj, Otopark İşleten

Tarafından Kabul Edilmiş Olması ..................................... 355

2. Motorlu Taşıt ve Eklentilerinin Yok Olması, Zarara

Uğraması veya Çalınması ................................................... 358

C. Garaj, Otopark İşletenlerin Sorumluluğunu Sınırlayan ya da

Ortadan Kaldıran Haller ........................................................... 361

1. Zararın Miktar Bakımından Sınırlandırılması ................. 362

Saklama Sözleşmeleri

12

2. Zararın Öğrenilir Öğrenilmez Garaj veya Otopark

İşletene Bildirilmemesi ........................................................ 363

3. Zararın, Saklatan veya Ziyaretçisi ya da Beraberinde veya

Hizmetinde Bulunan Kimseye Yükletilebilecek Kusurdan

ya da Eşyanın Niteliğinden Kaynaklanması ................... 364

a. Zararın Saklatan veya Ziyaretçisi ya da Beraberinde

veya Hizmetinde Bulunan Kimseye Yükletilebilecek

Kusurdan Kaynaklanması ............................................ 365

b. Zararın Tevdi Edilen Taşınırın Niteliğinden

Kaynaklanması ............................................................... 367

4. Zararın Mücbir Sebepten Doğması ................................... 368

5. Sorumsuzluk Anlaşması ..................................................... 370

D. Garaj, Otopark İşletenlerin Hapis Hakkı ................................ 372

VI. BANKAYA TEVDİ ......................................................................... 374

A. Genel Olarak ............................................................................... 374

B. Banka Mevduatı Sözleşmelerinin Tanımı .............................. 378

C. Banka Mevduatı Sözleşmelerinin Hukuki Niteliği ............... 382

D. Banka Mevduatı Sözleşmelerinin Türleri ............................... 393

E. Banka Mevduatı Sözleşmelerinin Benzer Sözleşme

Türlerinden Ayrılması ............................................................... 399

1. Özel Cari Hesap Sözleşmesi Bakımından Farklılıkları .. 399

2. Katılma Hesabı Sözleşmesi Bakımından Farklılıkları .... 400

3. Kiralık Kasa Sözleşmesi Bakımından Farklılıkları .......... 406

F. Banka Tevdiatına Uygulanan Müşterek Hükümler ............. 408

1. Bankadan Tevdiatın Çekilmesi .......................................... 408

2. Bankada Mevcut Tevdiat Üzerine Rehin Konulması ..... 412

3. Bankanın Tevdiat Üzerinde Hapis Hakkı ........................ 414

4. Bankanın Tevdiat Üzerinde Takas Hakkı ........................ 416

5. Bankada Mevcut Tevdiat Üzerine Haciz Uygulanması . 418

İçindekiler

13

6. Banka Tevdiatında Zamanaşımı Süresi ............................ 423

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM

SAKLAMA SÖZLEŞMELERİNİN SONA ERMESİ

I. OLAĞAN SONA ERME HALLERİ ............................................ 427

A. İfa .................................................................................................. 427

B. Zamanaşımı ................................................................................ 430

C. İbra ............................................................................................... 433

D. Belirli Süreli Saklama Sözleşmesinde Sürenin Dolması ....... 436

E. Takas ............................................................................................ 438

F. İkale (Bozma) Sözleşmesi .......................................................... 443

G. İmkânsızlık .................................................................................. 445

H. Alacaklı ve Borçlu Sıfatının Birleşmesi ................................... 450

II. SAKLAMA SÖZLEŞMELERİNE ÖZGÜ SONA ERME

HALLERİ .......................................................................................... 451

A. Saklatanın İade Talebi Meselesi ............................................... 451

B. Saklayanın İade Talebi Meselesi .............................................. 455

SONUÇ ..................................................................................................... 459

KAYNAKÇA ........................................................................................... 483