İnsan Hakları Bağlamında

Sporda Irkçılık ve Ayrımcılık Yasağı

Yayınevi: Adalet Yayınları
Yazar: Cemil KOÇ
ISBN: 9786257467292
182,70 TL 203,00 TL

Adet

 
   0 yorum  |  Yorum Yap
Kitap Künyesi
Yazar Cemil KOÇ
Baskı Tarihi 2021/09
Baskı Sayısı 1
Boyut 16x24 cm (Standart Kitap Boyu)
Cilt Karton kapak
Sayfa Sayısı 163

Spor, insanlığın müşterek değerlerinden biridir. Bir müzik nasıl ki din, dil, ırk, renk, cinsiyet, görüş, statü gibi birçok farklılıklara sahip insanları bir araya getiriyorsa, sporun da insanları her türlü farklılıklarına rağmen bir araya getirdiği tartışmasızdır. İşte spor bu yönüyle pek çok sorunu beraberinde getirmektedir. Her ne kadar spor, özünde her türlü ayrımcılığı reddetse de sporun ruhuna aykırı ırkçılık temelinde ortaya çıkan ayrımcılık günümüz dünyasının yadsınamaz bir gerçeğidir. Buradan hareketle dünya spor politikalarını şekillendiren kuruluşlarca mücadele edilmesi gerektiği resmen kabul edilen sporda ırkçılık ve ayrımcılık olaylarıyla birlikte sporu yöneten ulusal ve uluslararası birçok spor kuruluşu insan haklarından doğan sorumluluklarını kabul etme sürecine girmiştir. Böylece sporda insan haklarının rolü daha belirgin hale gelmiştir. Bu bağlamda elinizdeki çalışma spor ve insan hakları arasındaki ilişkiyi kapsamlı bir şekilde ele alarak sporda ırkçılık sorunlarının boyutunu, ortaya çıkış biçimlerini ve önleme mekanizmalarını ortaya koymaktadır.

ÖZET ......................................................................................................................... 5

ABSTRACT................................................................................................................. 6

ÖNSÖZ ...................................................................................................................... 7

KISALTMALAR LİSTESİ............................................................................................... 9

İÇİNDEKİLER............................................................................................................ 11

GİRİŞ ...............................................................................................................15


BİRİNCİ BÖLÜM

SPOR VE İNSAN HAKLARI


I. İNSAN HAKLARINA KISA BİR BAKIŞ ............................................................19

II. SPOR KAVRAMI.........................................................................................20

III. SPORDA İNSAN HAKLARI ...........................................................................22

IV. SPOR POLİTİKA BELGELERİ.........................................................................25

A. Başlıca Uluslararası Spor Politika Belgeleri ............................................... 25

1. Uluslararası Beden Eğitimi, Fiziksel Aktivite ve Spor Şartı ................. 25

2. Berlin Deklarasyonu ........................................................................... 25

3. Olimpik Antlaşma............................................................................... 26

4. Avrupa Spor Şartı ............................................................................... 26

5. Avrupa Spor Etiği Kuralları ................................................................. 27

6. Spor Üzerine Beyaz Kitap ................................................................... 28

7. Oyuncu Hakları Evrensel Beyannamesi.............................................. 28

8. FIFA Statüsü ....................................................................................... 29

9. UEFA Statüsü...................................................................................... 30

B. Başlıca Ulusal Spor Politika Belgeleri ........................................................ 30

1. Türkiye Cumhuriyeti Anayasası.......................................................... 30

2. TFF Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanun ......................................... 31

3. TFF Statüsü......................................................................................... 31

4. TFF Etik Kurul Talimatı........................................................................ 32

5. Sporda Şiddet ve Düzensizliğin Önlenmesine Dair Kanun ................. 33


12 İçindekiler

6. Türkiye Milli Olimpiyat Komitesi Tüzüğü ........................................... 34

7. Türkiye Basketbol Federasyonu Basketbol Disiplin Talimatı ............. 34

8. Türkiye Voleybol Federasyonu Disiplin Talimatı................................ 35

9. Türkiye Atletizm Federasyonu Disiplin Talimatı................................. 35

V. SPOR KURULUŞLARINDA İNSAN HAKLARI DÜŞÜNCESİNİN GELİŞİMİ ...........36

A. FIFA Açısından Değerlendirme ................................................................. 37

B. UEFA Açısından Değerlendirme................................................................ 43

C. TFF Açısından Değerlendirme................................................................... 44

D. IOC Açısından Değerlendirme................................................................... 46

VI. SPORUN ÖZERKLİĞİ ...................................................................................47

A. Özerklik Kavramı....................................................................................... 48

B. Sporda Özerkliğin Ortaya Çıkışı................................................................. 49

C. Avrupa Boyutunda Sporun Özerkliği ........................................................ 50

D. Spor Yönetim Kuruluşlarının Özerklik Biçimleri........................................ 53

1. Siyasi Özerklik .................................................................................... 53

2. Yasal Özerklik..................................................................................... 53

3. Finansal Özerklik ................................................................................ 54

4. Piramit Özerklik ................................................................................. 55

5. İşlevsel Özerklik ................................................................................. 56

6. Denetimli Özerklik ............................................................................. 57

7. Müzakere Edilmiş Özerklik................................................................. 57

VII. İNSAN HAKLARI İHLALLERİNDE DEVLETİN SORUMLULUĞU .........................58

A. İnsan Haklarının Yatay Etkisi..................................................................... 60

B. İnsan Haklarının Sporda Yatay Uygulanabilirliği ....................................... 62


İKİNCİ BÖLÜM

SPORDA IRKÇILIK VE AYRIMCILIK


I. EŞİTLİK İLKESİ ............................................................................................73

II. AYRIMCILIK YASAĞI ...................................................................................74

III. IRK AYRIMCILIĞI VE IRKÇILIK......................................................................79

IV. SPOR VE IRKÇILIK.......................................................................................83

A. Futbolda Yaygın Olarak Görülen Irkçılık Sembolleri ................................. 86

1. Nazi Selamı ........................................................................................ 86


İçindekiler 13

2. “Quenelle” Hareketi........................................................................... 88

3. Gamalı Haç Amblemi.......................................................................... 89

4. Yükselen Güneş Bayrağı ..................................................................... 90

5. Konfederasyon Savaş Bayrağı ............................................................ 91

6. Kelt Haçı Sembolü .............................................................................. 92

7. “Ku Klux Klan” Sembolleri .................................................................. 93

8. “18” ve “88” Kodları........................................................................... 94

9. SS-Kafatası Sembolü........................................................................... 95

10. “Blood & Honour” Sembolleri............................................................ 95

11. Kara Güneş Sembolü.......................................................................... 96

12. “White Power” / “White Pride” Sloganları ........................................ 97

13. “Odal Rune” Sembolü ........................................................................ 97

14. “Hammerskins” Logosu...................................................................... 98

15. “Tyr-Rune” Sembolü .......................................................................... 98

16. Reich Savaş Bayrağı............................................................................ 99

17. “Waffen-SS” Amblemi........................................................................ 99

18. “Çingene” Sloganı ............................................................................ 100

19. Maymun Taklitleri ........................................................................... 100

20. “Nigger” Sloganı .............................................................................. 101

21. “Khar” ve “Aadam Khaar” Sloganları .............................................. 102

22. İslamofobik Semboller .................................................................... 102


ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

YARGILAMA MODELLERİ


I. DİSİPLİN YOLU......................................................................................... 106

A. Türkiye Futbol Federasyonu Disiplin Kurulları ........................................ 107

1. İl Disiplin Kurulları ............................................................................ 108

a. Yapısı ......................................................................................... 108

b. Görevleri.................................................................................... 108

2. Amatör Futbol Disiplin Kurulu (AFDK).............................................. 109

a. Yapısı ......................................................................................... 109

b. Görevleri.................................................................................... 109

3. Profesyonel Futbol Disiplin Kurulu (PFDK) ....................................... 110


14 İçindekiler

a. Yapısı ......................................................................................... 110

b. Görevleri ................................................................................... 110

B. UEFA Kontrol, Etik ve Disiplin Kurulu...................................................... 112

1. Yapısı................................................................................................ 112

2. Görevleri .......................................................................................... 112

C. FIFA Disiplin Kurulu................................................................................. 116

1. Yapısı................................................................................................ 116

2. Görevleri .......................................................................................... 117

II. TEMYİZ YOLU...........................................................................................119

A. UEFA Temyiz Kurulu ............................................................................... 119

B. FIFA Temyiz Kurulu ................................................................................. 120

III. TAHKİM YOLU .........................................................................................123

A. TFF Tahkim Kurulu.................................................................................. 124

1. Yapısı................................................................................................ 125

2. Görevleri .......................................................................................... 126

3. Kararlarının Hukuki Niteliği.............................................................. 127

4. Bağımsızlığı ...................................................................................... 129

B. Uluslararası Spor Tahkim Mahkemesi (CAS)........................................... 133

1. Yapısı................................................................................................ 134

2. Görevleri .......................................................................................... 136

3. Kararlarının Hukuki Niteliği.............................................................. 137

4. Bağımsızlığı ...................................................................................... 145

SONUÇ...........................................................................................................149

KAYNAKÇA ....................................................................................................153

Yorum Yap

Lütfen yorum yazmak için oturum açın ya da kayıt olun.