Taşınmazların Teminat Amaçlı İnançlı İşlemle Devri

İçindekiler

Önsöz  7

Kısaltmalar  13

GİRİŞ  15

BİRİNCİ BÖLÜM

İNANÇLI İŞLEM KAVRAMI VE TAŞINMAZLARI KONU EDİNEN

İNANÇLI İŞLEMLERİN SINIFLANDIRILMASI

§1. İNANÇLI İŞLEM KAVRAMI  17

I. İnançlı İşlemlere Genel Bakış  17

A. İnançlı İşlemlerin Tanımı  17

B. İnançlı İşlemlerin Ekonomik İşlevleri  19

1. Teminat İşlevi  19

2. Gizleme İşlevi  23

3. Alacaklılardan Mal Kaçırma İşlevi  24

4. Dolanma ve Sadeleştirme İşlevleri  26

C. İnançlı İşleme Konu Olabilecek Haklar  27

§2. TAŞINMAZLARI KONU EDİNEN İNANÇLI İŞLEMLERİN SINIFLANDIRILMASI  30

I. Genel Olarak  30

II. İnançlı İşlemin Amacına Göre Yapılan Sınıflandırma  30

A. Yönetim Amaçlı (Saf) İnançlı İşlemler  32

1. Kavram  32

2. Yönetim Amaçlı İnançlı İşlemlere İlişkin Getirilmiş Kanuni Düzenlemeler  33

3. Yönetim Amaçlı İnançlı İşlemlerin Genel Olarak Uygulama Alanları  34

B. Teminat Amaçlı (Karma) İnançlı İşlemler  36

1. Taşınır ve Taşınmaz Mülkiyetinin Teminat Amacıyla Devri  38

2. Bir Alacağın veya Devre Elverişli Hakkın Teminat Amacıyla Devri  40

III. İnançlı İşlemden Menfaat Elde Edenlerin Menfaatlerinin Farklılaşması Bakımından Sınıflandırma  42

IV. İnançlı İşlemde Tarafların Hukuki Durumunun İşlem Yapılan Üçüncü Kişilerce Bilinip Bilinmemesi Bakımından Sınıflandırma  43

V. İnançlı İşlemlerin Kuruluş Şekli Bakımından Sınıflandırma  44

İKİNCİ BÖLÜM

TAŞINMAZ MÜLKİYETİNİN DEVRİNE İLİŞKİN İNANÇLI İŞLEMLERİN UNSURLARI– HUKUKİ NİTELİĞİ VE ÇEŞİTLİ HUKUKİ KURUM VE İŞLEMLERLE KARŞILAŞTIRILMASI

§3. TAŞINMAZ MÜLKİYETİNİN DEVRİNE İLİŞKİN İNANÇLI İŞLEMLERİN UNSURLARI  47

I. Genel Olarak  47

II. İnanç Anlaşması  47

A. Tanımı  47

B. Tarafları  49

1. İnanan  49

2. İnanılan  49

C. Unsurları  49

1. Taşınmaz Bir Malın Mülkiyetinin Devrine İlişkin Taahhüt  49

2. Taşınmaz Mülkiyetine İlişkin Devir Taahhüdünün Bir Alacağı Teminat Altına Almak Amacıyla Yapılması  52

3. İnanılanın Taşınmazı Sözleşme ile Kararlaştırılan Amaca Uygun Kullanmayı ve Amaç Gerçekleştiğinde Taşınmazı veya Artık Değeri İade Etmeyi Taahhüt Etmesi  53

4. Taraf İradelerinin Uyuşması  54

D. İşlevleri  55

1. Kurucu İşlevi  55

2. Sınırlandırıcı ve Bozucu İşlevi  55

E. Hukuki Niteliği  56

1. Genel Olarak  56

2. Teminat Sözleşmesi Niteliği  58

3. Kendine Özgü (Sui Generis) Sözleşme Niteliği  59

4. Eksik İki Tarafa Borç Yükleyen Sözleşme Niteliği  61

5. Anî Borç İlişkisi Doğuran Sözleşme Niteliği  64

III. Taşınmaz Mülkiyetinin Devri İşlemi  65

A. Tanımı  65

B. Tarafları  66

1. Devreden  66

2. Devralan  67

C. Hukuki Niteliği  67

D. Devrin Sonuçları  68

1. İnanılan Bakımından  69

2. İnanan Bakımından  70

§4. TAŞINMAZ MÜLKİYETİNİN DEVRİNE İLİŞKİN İNANÇLI İŞLEMLERİN ÇEŞİTLİ HUKUKİ KURUM VE İŞLEMLERLE KARŞILAŞTIRILMASI  71

I. Taşınmaz Rehni ile İlişkisi  71

A. Taşınmaz Rehninin İnançlı İşlemler Karşısındaki Durumu  71

1. Genel Olarak  71

2. Lex Commissoria Yasağının İnançlı İşlemlerin Geçerliliğine Etkisi Bakımından  73

3. Alacağa Bağlılık Bakımından  78

II. Nam–ı Müstear Kavramı ile İlişkisi  80

III. Mülkiyeti Saklı Tutma Kaydı ile İlişkisi  88

IV. Geri Alım Hakkı Tanıyan Satım Sözleşmesi ile İlişkisi  89

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

TAŞINMAZ MÜLKİYETİNİN DEVRİNİ KONU EDİNEN

TEMİNAT AMAÇLI İNANÇLI İŞLEMLERİN GEÇERLİLİĞİ– HÜKÜMLERİ VE SONA ERMESİ

§5. TAŞINMAZ MÜLKİYETİNİN DEVRİNİ KONU EDİNEN TEMİNAT AMAÇLI İNANÇLI İŞLEMLERİN GEÇERLİLİĞİ  95

I. Genel Olarak  95

II. Kazandırmanın Hukuki Sebep Bakımından Geçerlilik Sorunu  95

A. Hukuki Sebep Kavramı  95

B. Devir İşleminin Hukuki Sebebi Bakımından Geçerlilik Sorunu  96

C. İnanç Anlaşmasının Hukuki Sebebi Bakımından Geçerlilik Sorunu  99

III. Şekil Bakımından Geçerlilik Sorunu  100

A. Taşınmazlarda Şekil ve Taşınmaz Mülkiyetini Konu Edinen İnanç Anlaşmaları Bakımından Şekil Sorunu  100

B. Şeklin Kapsamı ve Şekil Kuralına Uyulmamasının Sonuçları  102

C. Yargıtay’ın Soruna Yaklaşımı ve Değerlendirmesi  106

1. Resmi Senette Taşınmazın Devrinin Hukuki Sebebi Olarak İnanç Anlaşması Yerine Satım Sözleşmesinin Gösterilmesinden Kaynaklanabilecek Sorunlar  106

2. Tapu Sicil Tüzüğü m. 16/f.2’nin Resmi Senette Devrin Hukuki Sebebi Olarak İnanç Anlaşmasının Gösterilmesi Önünde Bir Engel Olup Olmadığı  112

IV. Muvazaa Açısından Geçerlilik Sorunu  113

A. Genel Olarak Muvazaa  113

B. Taşınmaz Mülkiyetini Konu Alan Teminat Amaçlı İnançlı İşlemlerin Muvazaalı İşlemden Ayırt Edilmesi ve Muvazaa Bakımından Geçerlilik Sorunu  116

V. Kanuna Karşı Hile Bakımından Geçerlilik Sorunu  120

§6. TAŞINMAZ MÜLKİYETİNİN DEVRİNİ KONU EDİNEN TEMİNAT AMAÇLI İNANÇLI İŞLEMLERİN HÜKÜMLERİ  123

I. Genel Olarak  123

II. Teminat Amaçlı İnanç Anlaşmasına Uygulanacak Hükümlerin Belirlenmesi  123

III. Tarafların İnanç Anlaşmasından Doğan Yükümlülükleri  128

A. İnananın İnanç Anlaşmasından Doğan Yükümlülükleri  128

1. Taşınmaz Mülkiyetini Devir Yükümlülüğü  128

2. İnançlı İşleme Konu Taşınmazın Bakım ve Muhafaza Masrafları, Sigorta Primleri ve Vergi ve Harçlarını Ödeme Borcu  130

3. İnanç Konusu Taşınmazın Değerine Başvurulmasına Katlanma ve Değerin Alacağı Karşılamadığı Oranda İnanılana Ödemede Bulunma Borcu  131

B. İnanılanın İnanç Anlaşmasından Doğan Yükümlülükleri  133

1. Taşınmazı Teminat Amacıyla Sınırlı Olarak Kullanma ve İade Etme Yükümlülüğü  133

2. Borcun Tamamen İfa Edilmemesi Halinde Taşınmazı Paraya Çevirme ve Artan Bedeli İade Yükümlülüğü  136

3. Özen Yükümlülüğü  140

IV. İnanan ve İnanılanın Yükümlülüklerini Yerine Getirmemesi Durumunda Korunmaları  141

A. İnanılanın Korunması  141

B. İnananın Korunması  143

1. İnananın İç İlişkide Korunması  143

2. İnananın Üçüncü Kişilere Karşı Korunması  143

a. Bozucu Şarta Bağlı Kazandırıcı İşlem Teorisi  146

b. Topluluk Mülkiyeti (Ortak Mülkiyet) Teorisi  148

c. Nisbî Hukuki Durum Teorisi  149

d. Şekli Hukuki Durum Teorisi  150

e. Hakkın Bütün Olarak Devri Teorisi  151

f. İnananın Güçlendirilmiş Şahsî Hak Sahibi Kılınıp Kılınamayacağı Sorunu  153

g. İnanılanın İflası Halinde İnanana Ayırma Hakkı Tanınıp Tanınamayacağı Sorunu  156

§7. TAŞINMAZ MÜLKİYETİNİN DEVRİNİ KONU EDİNEN TEMİNAT AMAÇLI İNANÇLI İŞLEMLERİN SONA ERMESİ  159

I. SONA ERME SEBEPLERİ  159

II. SONA ERMENİN SONUÇLARI  163

Sonuç  165

Kaynakça  169