Tenkis Davası

İÇİNDEKİLER 5

KISALTMALAR 11

ÖNSÖZ 13

GİRİŞ 15

BİRİNCİ BÖLÜM

TENKİS KAVRAMI,

TENKİS DAVASININ HUKUKİ NİTELİĞİ VE ÖZELLİKLERİ,

TENKİS DAVASININ KOŞULLARI,

TENKİS DAVASININ BENZER DAVALARLA KARŞILAŞTIRILMASI

I. TENKİS KAVRAMI 17

II. TENKİS DAVASININ HUKUKİ NİTELİĞİ 18

III. TENKİS DAVASI AÇMAK İÇİN GEREKEN KOŞULLAR 21

A. Genel Olarak 21

B. Miras Bırakanın Tasarruf Nisabını Aşması 22

1. Miras Bırakanın Tasarruf Nisabının Belirlenmesi 22

a. Terekenin Belirlenmesi 22

aa. Terekeden Çıkarılacak Değerler 25

aaa. Miras Bırakanın Borçları 25

bbb. Cenaze Giderleri 27

ccc. Terekenin Mühürlenmesi ve Yazımı Giderleri 28

ddd. Miras Bırakan ile Birlikte Yaşayanların Üç Aylık

Geçim Giderleri 28

bb. Terekeye Eklenecek Değerler 29

aaa. Miras Bırakanın Denkleştirmeye Tabi Tasarrufları 30

bbb. Miras Bırakanın Tenkise Tabi Sağlar Arası

Tasarrufları 31

ccc. Hayat Sigortası Satın Alma Değeri 32

2. Mirasçılık Sıfatını Sona Erdiren Durumların Tasarruf Nisabına

Etkisi 32

a. Mirasçılıktan Çıkarma Durumunda 32

b. Mirastan Feragat Durumunda 35

c. Mirasın Reddi Durumunda 37

d. Mirastan Yoksunluk Durumunda 39

C. Mirasçıların Saklı Paylarını Elde Edememiş Olması 40

1. Genel Olarak 40

2. Saklı Pay Kavramı ve Saklı Paylı Mirasçılar 41

IV. TENKİS DAVASININ BENZER DAVALARLA

KARŞILAŞTIRILMASI 42

A. Mirasta Denkleştirme ile Karşılaştırılması 42

B. Miras Sebebiyle İstihkak Davasıyla Karşılaştırılması 46

C. Ölüme Bağlı Tasarrufların İptali Davasıyla Karşılaştırılması 49

İKİNCİ BÖLÜM

TENKİSE TABİ TASARRUFLAR,

TENKİSE TABİ OLMAYAN TASARRUFLAR,

ÖZEL TENKİS KURALLARI

I. TENKİSE TABİ TASARRUFLAR 53

A. Genel Olarak 53

B. Ölüme Bağlı Tasarruflar 54

C. Sağlar Arası Tasarruflar 55

1. Miras Payına Mahsuben Yapılan Kazandırmalar (TMK m.565/I) 57

a. Genel Olarak 57

b. Mirasçılık Sıfatını Kaybeden Yasal Mirasçıya Yapılan

Kazandırmalar 57

c. Geri Verilmemek Koşuluyla Altsoy Lehine Yapılan

Kazandırmalar 59

2. Miras Haklarının Ölümden Önce Tasfiyesi Amacıyla Yapılan

Kazandırmalar (TMK m. 565/II) 60

3. Miras Bırakanın Sağlar Arası Bağışlamaları (TMK m.565/III) 62

a. Genel Olarak 62

b. Miras Bırakanın Serbestçe Dönme Hakkını Saklı Tuttuğu

Bağışlamalar 64

c. Miras Bırakanın Ölümünden Önceki Bir Yıl İçinde Yaptığı

Bağışlamalar 66

4. Miras Bırakanın Saklı Pay Kurallarını Etkisiz Kılmak Amacıyla

Yaptığı Açık Olan Kazandırmalar (TMK m.565/IV) 68

a. Genel Olarak 68

b. Koşulları 68

aa. Kazandırmanın Saklı Payı İhlal Etmesi 68

bb. Saklı Pay Kurallarını Etkisiz Kılma Amacı 68

c. İspat Yükü 70

d. TMK m.565/III-IV Kapsamında Tenkis Edilebilecek Bazı

Tasarruflar 73

aa. Ölünceye Kadar Bakma Sözleşmeleri 73

bb. Karma Bağışlamalar 76

cc. Muvazaalı Devirler 79

dd. Gizli Bağışlamalar 81

II. TENKİSE TABİ OLMAYAN TASARRUFLAR 83

A. Adet Üzerine Verilen Hediyeler 84

B. Miras Bırakanın Serbestçe Dönme Hakkını Saklı Tutmadığı ve

Ölümünden Önceki Bir Yıldan Daha Önce Yapmış Olduğu

Bağışlamalar 84

C. Ahlaki Bir Ödevin Yerine Getirilmesi Amacıyla Verilen Şeyler 84

D. Kazanılmamış Haktan Feragat Edilmesi 85

E. Eşler Arasındaki Mal Rejiminden Kaynaklanan Talepleri 85

III. ÖZEL TENKİS KURALLARI 86

A. Bölünmez Mal Vasiyetinin Tenkisi 86

B. Art Mirasçı Atamanın Tenkisi 89

C. İntifa ve İrat Kazandırmalarının Tenkisi 90

D. Hayat Sigortalarının Tenkisi 92

E. Alt Vasiyetin Tenkisi 95

F. İvazlı Miras Sözleşmesinin Tenkisi 96

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

TENKİSTE SIRA,

TENKİS DAVASINDA YARGILAMA USULÜ,

TENKİS DAVASININ SONUÇLARI

I. TENKİSTE SIRA 97

A. Genel Olarak 97

B. Ölüme Bağlı Tasarrufların Tenkisinde Sıra 98

1. Saklı Paylı Olmayan Mirasçılara Yapılan Kazandırmalar 98

2. Saklı Paylı Mirasçılara Yapılan Kazandırmalar 101

C. Sağlar Arası Tasarrufların Tenkisinde Sıra 103

D. Kamu Tüzel Kişileri ile Kamuya Yararlı Dernekler ve Vakıflar

Lehine Yapılan Kazandırmaların Tenkisinde Sıra 105

II. TENKİS DAVASINDA YARGILAMA USULÜ 107

A. Tenkis Davasının Tarafları 107

1. Davacılar 107

a. Saklı Paylı Mirasçılar 107

b. Saklı Paylı Mirasçıların Alacaklıları ve İflas İdaresi 110

aa. Genel Olarak 110

bb. Koşulları 111

aaa. Saklı Paylı Mirasçının Tenkis Davası Açma

Hakkının Bulunması 111

bbb. Borç Ödemeden Aciz Belgesi Veya İflas Kararının

Varlığı 111

ccc. Saklı Paylı Mirasçının İhtara Rağmen Tenkis Davası

Açmaması 113

2. Davalılar 115

B. Tenkis Davasında Görevli ve Yetkili Mahkeme 118

C. Tenkis Davasında Hak Düşürücü Süreler 119

D. Tenkis Davasında İspat Yükü 122

E. Tenkis Hakkından Feragat 122

F. Tenkis Def’i 123

G. Tenkis Davasında Yargılama Harç ve Giderleri 124

H. Tenkis Davasında Faiz 126

III. TENKİS DAVASI SONUCUNDA GERİ VERME

YÜKÜMLÜLÜĞÜ 127

A. Genel Olarak 127

B. Sağlar Arası Tasarruflarda Geri Verme Yükümlülüğü 128

1. İyi Niyetli Lehtarın Geri Verme Yükümlülüğü 128

2. Kötü Niyetli Lehtarın Geri Verme Yükümlülüğü 131

C. Ölüme Bağlı Tasarruflarda Geri Verme Yükümlülüğü 134

SONUÇ 137

KAYNAKÇA 141