Karayoluyla Eşya ve Yolcu Taşıma Hukuku Gerekçeli - İçtihatlı - Madde Karşılaştırmalı

2. BASKIYA ÖNSÖZ ................................................................................................................ 5

ÖNSÖZ............................................................................................................................. 6

İÇİNDEKİLER .................................................................................................................... 7

TÜRK TİCARET

KANUNU

DÖRDÜNCÜ KİTAP

TAŞIMA İŞLERİ

BİRİNCİ KISIM

Genel Hükümler

A. Taşıyıcı Md. 850- ..................................................................................................... 19

İlgili Yargıtay Kararları ............................................................................................ 20

B. Hükümlerin uygulama alanı Md. 851 ...................................................................... 29

İlgili Yargıtay Kararları ............................................................................................ 29

C. Saklı tutulan hükümler ............................................................................................ 30

I. Kural Md. 852.......................................................................................................... 30

İlgili Yargıtay Kararları ............................................................................................ 30

II. Özel hükümlerin sorumluluğu etkilememesi Md. 853 ............................................ 30

D. Sorumluluğun kaldırılmasına veya hafifletilmesine ait hükümlerin

geçersizliği Md.. 854................................................................................................ 31

İlgili Yargıtay Kararları ............................................................................................ 32

E. Zamanaşımı Md.. 855.............................................................................................. 33

İlgili Yargıtay Kararları ............................................................................................ 35

İKİNCİ KISIM

Eşya Taşıma

A. Taşıma sözleşmesinin uygulanması......................................................................... 39

I. Taşıma senedi Md. 856 ........................................................................................... 39

İlgili Yargıtay Kararları ............................................................................................ 40

8 İçindekiler

II. Taşıma senedinin içeriği Md. 857............................................................................ 40

İlgili Yargıtay Kararları ............................................................................................ 41

III. Taşıma senedinin ispat gücü Md. 858 ..................................................................... 42

IV. Yük senedi Md.. 859................................................................................................ 43

V. Refakat belgeleri Md.. 860 ...................................................................................... 43

İlgili Yargıtay Kararları ............................................................................................ 44

VI. Tehlikeli eşya Md. 861............................................................................................. 44

VII. Ambalaj ve işaret Md. 862 ...................................................................................... 45

İlgili Yargıtay Kararları ............................................................................................ 46

VIII. Yükleme ve boşaltma Md.. 863............................................................................... 47

İlgili Yargıtay Kararları ............................................................................................ 48

IX. Özel durumlarda gönderenin kusursuz sorumluluğu Md. 864................................ 50

İlgili Yargıtay Kararları ............................................................................................ 52

X. Gönderen tarafından fesih Md. 865........................................................................ 53

İlgili Yargıtay Kararları ............................................................................................ 54

XI. Kısmi taşımayı istem hakkı Md. 866........................................................................ 55

XII. Yükleme süresine uyulmaması hâlinde taşıyıcının hakları Md. 867 ........................ 56

XIII. Emir, talimat ve tasarruflar Md. 868....................................................................... 57

XIV. Taşıma ve teslim engelleri Md. 869 ........................................................................ 58

İlgili Yargıtay Kararları ............................................................................................ 60

XV. Taşıma ücretinin hesaplanması ve ödenmesi Md.. 870 .......................................... 61

İlgili Yargıtay Kararları ............................................................................................ 62

XVI. Gönderilenin hakları ve ödeme borcu Md. 871...................................................... 64

İlgili Yargıtay Kararları ............................................................................................ 65

XVII. Ödemeli teslim Md.. 872........................................................................................ 66

XVIII. Taşıma süresi Md. 873 ........................................................................................... 67

XIX. Zıya karinesi Md.. 874 ............................................................................................. 67

B) Taşıyıcının sorumluluğu........................................................................................... 68

I - Zıya veya hasar ile gecikmeden doğan zarardan sorumluluk Md.. 875................... 68

İlgili Yargıtay Kararları ............................................................................................ 69

II - Sorumluluktan kurtulma ......................................................................................... 74

1. Genel olarak ............................................................................................................ 74

a) Taşıyıcının özeni Md.. 876....................................................................................... 74

İlgili Yargıtay Kararları ............................................................................................ 74

b) Araç arızası ve kiraya verenin kusuru Md.. 877....................................................... 75

İçindekiler 9

2. Özel hâller Md.. 878................................................................................................ 75

İlgili Yargıtay Kararları ............................................................................................ 78

III. Yardımcıların kusuru Md.. 879 ................................................................................ 81

İlgili Yargıtay Kararları ............................................................................................ 81

IV. Tazminatta esas alınacak değer Md.. 880 ............................................................... 83

İlgili Yargıtay Kararı................................................................................................. 84

V. Zarar saptama giderleri Md.. 881............................................................................ 90

VI. Sorumluluk sınırları Md.. 882.................................................................................. 90

İlgili Yargıtay Kararları ............................................................................................ 91

VII. Diğer giderlerin tazmini Md.. 883 ........................................................................... 94

VIII. Diğer zararlarda sorumluluğun en yüksek tutarı Md.. 884 ..................................... 95

IX. Sözleşme dışı istemler Md.. 885.............................................................................. 95

X. Sorumluluğu sınırlama hakkının kaybı Md.. 886 ..................................................... 96

İlgili Yargıtay Kararları: ........................................................................................... 97

XI. Yardımcı kişilerin sorumluluğu Md.. 887................................................................. 99

XII. Fiilî taşıyıcı Md.. 888.............................................................................................. 100

İlgili Yargıtay Kararları .......................................................................................... 101

XIII. Bildirim Md.. 889................................................................................................... 101

XIV. Yetkili mahkeme Md.. 890 .................................................................................... 102

İlgili Yargıtay Kararları .......................................................................................... 103

XV. Hapis hakkı Md.. 891............................................................................................. 104

XVI. Birden çok taşıyıcı Md.. 892 .................................................................................. 105

XVII. Birden çok hapis hakkının sırası Md.. 893 ............................................................. 106

ÜÇÜNCÜ KISIM

Taşınma Eşyası Taşıması

A) Uygulanacak hükümler Md.. 894 .......................................................................... 106

İlgili Yargıtay Kararları .......................................................................................... 107

B) Taşıyıcının yükümlülükleri Md.. 895...................................................................... 108

C) Taşıma senedi, tehlikeli mal, refakat belgeleri, bildirim ve bilgi verme

yükümlülükleri Md.. 896 ....................................................................................... 108

D) Gönderenin özel hâllerde sorumluluğu Md.. 897 ................................................. 109

E) Sorumluluktan kurtulma sebepleri Md.. 898 ........................................................ 110

F) Sorumluluk sınırı Md.. 899 .................................................................................... 111

İlgili Yargıtay Kararları .......................................................................................... 111

10 İçindekiler

G) Bildirim Md.. 900................................................................................................... 112

H) Sorumluluğu sınırlama hakkının kaybı Md.. 901 ................................................... 112

DÖRDÜNCÜ KISIM

Değişik Tür Araçlar ile Taşıma

A) Sözleşme Md.. 902 ................................................................................................ 113

B) Bilinen zarar yeri Md.. 903 .................................................................................... 115

C) Bildirim ve zamanaşımı Md.. 904 .......................................................................... 116

D) Taşınma eşyasının taşıması Md.. 905.................................................................... 116

BEŞİNCİ KISIM

Yolcu Taşıma

A) Kurallara uyma zorunluluğu Md.. 906................................................................... 117

B) Seferin yapılamaması Md.. 907............................................................................. 117

İlgili Yargıtay Kararları .......................................................................................... 119

C) Seferin gecikmesi .................................................................................................. 119

I. Hareketin gecikmesi Md.. 908............................................................................... 119

II. Sefer sırasında....................................................................................................... 120

1. Yol değiştirme Md.. 909 ........................................................................................ 120

2. Zorunlu sebepler Md.. 910.................................................................................... 121

D) Seferin duraklaması Md. 911 ................................................................................ 121

E. Bagaj ..................................................................................................................... 122

I. Taşıyıcının sorumluluğu Md.. 912 ......................................................................... 122

İlgili Yargıtay Kararları .......................................................................................... 122

II. Taşıyıcının hapis hakkı Md.. 913............................................................................ 122

F) Taşıyıcının sorumluluğu Md.. 914 ......................................................................... 123

G) Yolcunun ölümü Md.. 915..................................................................................... 138

H) Yönetmelik Md.. 916............................................................................................. 138

ALTINCI KISIM

Taşıma İşleri Komisyoncusu

A) Taşıma komisyonculuğu sözleşmesi Md.. 917....................................................... 139

B) Hükümleri.............................................................................................................. 140

I. Eşyanın taşıtılması Md.. 918.................................................................................. 140

İçindekiler 11

II. Bildirme yükümlülüğü Md.. 919............................................................................ 141

III - Ücretin muacceliyeti Md.. 920.............................................................................. 142

IV. Kesin ücret Md.. 921 ............................................................................................. 142

V. Gönderenin alacakları Md.. 922............................................................................ 142

VI. Hapis hakkı Md.. 923............................................................................................. 143

VII. Sonraki komisyoncu Md.. 924............................................................................... 144

VIII. Halefiyet Md.. 925................................................................................................. 144

IX. Komisyoncunun taşıma işini üzerine alması Md.. 926 .......................................... 144

X. Toplama yük Md.. 927 .......................................................................................... 145

C) Sorumluluk ............................................................................................................ 145

I. Komisyoncunun sorumluluğu Md.. 928 ................................................................ 145

İlgili Yargıtay Kararları .......................................................................................... 146

II. Yardımcıların kusuru Md.. 929 .............................................................................. 147

MADDE 930................................................................................................................. 148

KARAYOLU TAŞIMA

KANUNU

BİRİNCİ KISIM

Başlangıç Hükümleri

BİRİNCİ BÖLÜM

Amaç, Kapsam ve Tanımlar

Madde 1 Amaç ................................................................................................. 149

Madde 2 Kapsam ............................................................................................. 149

Madde 3 Tanımlar............................................................................................. 150

İKİNCİ BÖLÜM

Taşımada Genel Kurallar

Madde 4 Genel kural ........................................................................................ 152

Madde 5 Yetki belgesi alma zorunluluğu ve taşıma hizmeti............................. 152

Madde 6 Taşımacının sorumluluğu................................................................... 153

Madde 7 Taşımacının yükümlülüğü .................................................................. 153

Madde 8 Gönderenin sorumluluğu................................................................... 154

12 İçindekiler

Madde 9 Acente, taşıma işleri komisyonculuğu, nakliyat ambarı ve kargo

işletmeciliği yapanların sorumluluğu ................................................. 154

Madde 10 Taşıma yasağı..................................................................................... 155

Madde 11 Ücret ve zaman tarifeleri ................................................................... 155

İKİNCİ KISIM

Uluslararası Taşımalar

BİRİNCİ BÖLÜM

Uluslararası Taşımaların Kapsamı ve Taşıma Yetkisi

Madde 12 Uluslararası taşımaların kapsamı ....................................................... 156

Madde 12 Taşıma yetkisi .................................................................................... 156

İKİNCİ BÖLÜM

Yasak Haller, Taşımaların Düzenlenmesi, Geçiş Ücretleri

Madde 14 Yasak haller........................................................................................ 157

Madde 15 Taşımaların düzenlenmesi ................................................................. 157

Madde 16 Geçiş ücretleri.................................................................................... 157

ÜÇÜNCÜ KISIM

Sorumluluk ve Sigorta

BİRİNCİ BÖLÜM

Yolcu Taşımalarında Sigorta,

Sigorta Zorunluluğu, Sigorta Tarifeleri

Madde 17 Sorumluluk......................................................................................... 158

Madde 18 Zorunlu karayolu taşımacılık mali sorumluluk sigortası..................... 158

Madde 19 Hak sahiplerinin çokluğu ve zorunlu mali sorumluluk sigortası......... 158

Madde 20 Tazminatın azaltılması veya kaldırılması sonucunu doğuran

haller.................................................................................................. 158

Madde 21 Doğrudan doğruya talep hakkı .......................................................... 158

Madde 22 Kaza sonucu ihbar ve zararların ödenmesi ........................................ 158

Madde 23 Sigortanın ispatı................................................................................. 158

İçindekiler 13

İKİNCİ BÖLÜM

Zamanaşımı, Yetkili Mahkemeler ve İcra Daireleri

Madde 24 Zamanaşımı ....................................................................................... 158

Madde 25 Yetkili mahkeme ve icra daireleri ...................................................... 158

DÖRDÜNCÜ KISIM

Çeşitli Hükümler

BİRİNCİ BÖLÜM

Cezalar

Madde 26 İdari para cezaları .............................................................................. 159

Madde 27 Ceza uygulaması ................................................................................ 160

Madde 28 Suç ve ceza tutanakları ...................................................................... 161

Madde 29 Para cezalarının ödenme süresi......................................................... 161

Madde 30 Tekrar ................................................................................................ 161

İKİNCİ BÖLÜM

İdari Müeyyideler

Madde 31 Belge alma şartlarının kaybedilmesi ve tahrifat ................................ 161

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

Son Hükümler

Madde 32 Terminal............................................................................................. 161

Madde 33 Ücretler.............................................................................................. 161

Madde 34 Yönetmelik......................................................................................... 162

Madde 35 Yetki devri.......................................................................................... 163

Madde 36 Bu Kanunda hüküm bulunmayan hallerde uygulanacak mevzuat..... 164

Geçici Maddeler .......................................................................................................... 164

Geçici Madde 1 ............................................................................................ 164

Geçici Madde 2 ............................................................................................ 164

Geçici Madde 3 ............................................................................................ 164

Madde 37 Yürürlük ............................................................................................. 165

Madde 38 Yürütme............................................................................................. 165

14 İçindekiler

EŞYALARIN KARAYOLUNDAN ULUSLARARASI

NAKLİYATI İÇİN MUKAVELE SÖZLEŞMESİ (CMR)

I. BÖLÜM UYGULAMA ALANI ...................................................................................... 167

MADDE 1............................................................................................................... 167

İlgili Yargıtay Kararları .......................................................................................... 168

MADDE 2 ............................................................................................................... 169

İlgili Yargıtay Kararları .......................................................................................... 170

II. BÖLÜM TAŞIMACININ SORUMLU OLDUĞU KİŞİLER................................................ 172

MADDE 3............................................................................................................... 172

İlgili Yargıtay Kararları .......................................................................................... 172

III. BÖLÜM TAŞIMA MUKAVELESİNİN AKDEDİLMESİ VE UYGULANMASI .................... 172

MADDE 4............................................................................................................... 172

İlgili Yargıtay Kararları .......................................................................................... 172

MADDE 5 ............................................................................................................... 173

MADDE 7............................................................................................................... 174

MADDE 8............................................................................................................... 175

İlgili Yargıtay Kararları .......................................................................................... 175

MADDE 9............................................................................................................... 175

MADDE 10............................................................................................................. 176

MADDE 11............................................................................................................. 176

İlgili Yargıtay Kararları .......................................................................................... 176

MADDE 12............................................................................................................. 177

İlgili Yargıtay Kararları .......................................................................................... 178

MADDE 13............................................................................................................. 178

İlgili Yargıtay Kararları .......................................................................................... 179

MADDE 14............................................................................................................. 179

MADDE 15............................................................................................................. 181

İlgili Yargıtay Kararları .......................................................................................... 181

MADDE 16............................................................................................................. 182

IV. BÖLÜM TAŞIMACININ SORUMLULUĞU ................................................................. 182

MADDE 17............................................................................................................. 182

İlgili Yargıtay Kararları .......................................................................................... 183

MADDE 18............................................................................................................. 190

İlgili Yargıtay Kararları .......................................................................................... 190

İçindekiler 15

MADDE 19 ............................................................................................................. 191

MADDE 20 ............................................................................................................. 191

MADDE 21............................................................................................................. 192

MADDE 22............................................................................................................. 192

MADDE 23.............................................................................................................. 192

İlgili Yargıtay Kararları .......................................................................................... 194

MADDE 24............................................................................................................. 196

İlgili Yargıtay Kararları .......................................................................................... 196

MADDE 25............................................................................................................. 197

İlgili Yargıtay Kararları .......................................................................................... 197

MADDE 26............................................................................................................. 198

MADDE 27............................................................................................................. 198

İlgili Yargıtay Kararları .......................................................................................... 198

MADDE 28............................................................................................................. 199

MADDE 29 ............................................................................................................. 199

V. BÖLÜM İSTEM VE DAVALAR ................................................................................... 203

MADDE 30............................................................................................................. 203

İlgili Yargıtay Kararları .......................................................................................... 203

MADDE 31............................................................................................................. 204

İlgili Yargıtay Kararları .......................................................................................... 205

MADDE 32............................................................................................................. 205

İlgili Yargıtay Kararları .......................................................................................... 206

MADDE 33............................................................................................................. 207

VI. BÖLÜM TAŞIMACILAR TARAFINDAN ORTAKLAŞA YAPILAN TAŞIMALARLA İLGİLİ

HÜKÜMLER .......................................................................................................... 208

MADDE 34............................................................................................................. 208

MADDE 35............................................................................................................. 208

MADDE 36............................................................................................................. 208

MADDE 37............................................................................................................. 208

İlgili Yargıtay Kararları .......................................................................................... 209

MADDE 38............................................................................................................. 209

MADDE 39.............................................................................................................. 209

İlgili Yargıtay Kararları .......................................................................................... 210

MADDE 40............................................................................................................. 210

16 İçindekiler

VII. BÖLÜM SÖZLEŞMEYE AYKIRI KOŞULLARIN HÜKÜMSÜZLÜĞÜ .............................. 211

MADDE 41............................................................................................................. 211

İlgili Yargıtay Kararları .......................................................................................... 211

VIII. BÖLÜM SON HÜKÜMLER ..................................................................................... 211

MADDE 42 ............................................................................................................. 211

MADDE 43............................................................................................................. 212

MADDE 44............................................................................................................. 212

MADDE 45............................................................................................................. 212

MADDE 46 ............................................................................................................ 212

MADDE 47............................................................................................................. 213

MADDE 48............................................................................................................. 213

MADDE 49............................................................................................................. 213

MADDE 50............................................................................................................. 213

MADDE 51............................................................................................................. 214

EŞYALARIN KARAYOLUNDAN ULUSLARARASI NAKLİYATI İÇİN

MUKAVELE SÖZLEŞMESİ (CMR)’NE AİT PROTOKOL

MADDE 1..................................................................................................................... 215

MADDE 2..................................................................................................................... 215

NİHAİ HÜKÜMLER ....................................................................................................... 216

MADDE 3..................................................................................................................... 216

MADDE 4..................................................................................................................... 217

MADDE 5..................................................................................................................... 217

MADDE 6..................................................................................................................... 217

MADDE 7..................................................................................................................... 217

MADDE 8..................................................................................................................... 218

MADDE 9..................................................................................................................... 218

MADDE 10................................................................................................................... 218

MADDE 11................................................................................................................... 219

MADDE 12................................................................................................................... 219

İçindekiler 17

EŞYALARIN KARAYOLUNDAN ULUSLARARASI NAKLİYATI İÇİN

MUKAVELE SÖZLEŞMESİ (CMR) ELEKTRONİK TAŞIMA BELGESİ İLE

İLGİLİ EK PROTOKOL

MADDE 1 Tanımlar............................................................................................. 221

MADDE 2 Elektronik taşıma belgesinin kapsamı ve etkisi.................................. 222

MADDE 3 Elektronik taşıma belgesinin doğrulanması....................................... 222

MADDE 4 Elektronik taşıma belgesi oluşturmanın şartları ................................ 223

MADDE 5 Elektronik taşıma belgesinin uygulanması......................................... 223

MADDE 6 Elektronik taşıma belgesine eklenen belgeler ................................... 224

MADDE 7 İmza, Onaylama, Katılım .................................................................... 224

MADDE 8 Yürürlüğe girme................................................................................. 225

MADDE 9 Fesih .................................................................................................. 225

MADDE 10 Sona Erme.......................................................................................... 225

MADDE 11 Uyuşmazlık......................................................................................... 226

MADDE 12 Çekinceler .......................................................................................... 226

MADDE 13 Değişiklikler ....................................................................................... 226

MADDE 14 Diplomatik Konferansın Düzenlenmesi.............................................. 227

MADDE 15 Devletlere Bildirim............................................................................. 228

MADDE 16 Depozitör ........................................................................................... 229

TEHLİKELİ MALLARIN KARAYOLU İLE ULUSLARARASI

TAŞIMACILIĞINA İLİŞKİN AVRUPA ANLAŞMASI (ADR)

Madde 1...................................................................................................................... 231

Madde 2...................................................................................................................... 232

Madde 3...................................................................................................................... 232

Madde 4...................................................................................................................... 232

Madde 5...................................................................................................................... 233

Madde 6...................................................................................................................... 233

Madde......................................................................................................................... 234

Madde 8...................................................................................................................... 234

Madde 9...................................................................................................................... 234

Madde 10.................................................................................................................... 235

Madde 11.................................................................................................................... 235

Madde 12.................................................................................................................... 236

18 İçindekiler

Madde 13.................................................................................................................... 236

Madde 14.................................................................................................................... 237

Madde 15.................................................................................................................... 239

Madde 16.................................................................................................................... 239

Madde 17.................................................................................................................... 240

30 EYLÜL 1957 TARİHLİ TEHLİKELİ MALLARIN KARAYOLU İLE

ULUSLARARASI TAŞIMACILIĞINA İLİŞKİN AVRUPA ANLAŞMASININ

(ADR) MADDE 1 (A), MADDE 14 (1) VE MADDE 14 (3) (B) SİNİ

TADİL EDEN PROTOKOL

Madde 1...................................................................................................................... 243

Madde 2...................................................................................................................... 244

Madde 3...................................................................................................................... 244

Madde 4...................................................................................................................... 244

Madde 5...................................................................................................................... 245

Madde 6...................................................................................................................... 245

Madde 7...................................................................................................................... 245

Madde 8...................................................................................................................... 245

KAYNAKÇA................................................................................................................... 225