Kıymetli Evrakın Ziyaı ve İptali

Yayınevi: Seçkin Yayınları
Yazar: Özkan GÜLTEKİN
ISBN: 9789750260698
Stok Durumu: Tükendi
409,50 TL 455,00 TL

Adet

 
   0 yorum  |  Yorum Yap
Kitap Künyesi
Yazar Özkan GÜLTEKİN
Baskı Tarihi 2020/08
Baskı Sayısı 9
Boyut 16x24 cm (Standart Kitap Boyu)
Cilt Karton kapak

Yeni TTK, TBK, HMK ve Çek Kanununa Göre Öğretide ve Uygulamada Kıymetli Evrakın Ziyaı ve İptali 
Özkan GÜLTEKİN
2020/09 2. Baskı, 344 Sayfa
ISBN 978-975-02-6069-8

Bu çalışma ile "Kıymetli Evrakın Ziyaı ve İptali" konusu, hem teorik hem de uygulamaya dönük ve ayrıntılı bir şekilde irdelenerek, Ticaret Hukuku kürsülerinde görev yapan araştırmacılara, fakültelerde ve meslek yüksekokullarında öğrenim gören öğrencilere; ticarî hayatta kambiyo senedi kullananlara; yargılama aşamasında bu uyuşmazlıklara bakan hâkimlere ve avukatlara yardımcı olması düşüncesi ile incelenmiştir.

Kitabın bu baskısında; "Konu ile İlgili Seçilmiş Yargıtay Kararları ve Uygulamada Konu ile İlgili Seçilmiş Karar Örnekleri" başlığı, beşinci bölüm olarak yeniden düzenlenmiştir. Bu bölümde; ikisi Yargıtay Hukuk Genel Kurulu kararı olmak üzere en yeni Yargıtay kararları, uygulamada konu ile ilgili olan ilk derece mahkemesi kararları ve yazışmaları okuyucuya sunulmuştur. Keza; konuya ilişkin yeni yayınlar ile kitaplar ve makaleler tekrar taranarak konunun ilgili kısımlarına işlenmiş yani kitap güncellenmiş ancak kitabın özü esas itibarıyla korunmuştur.

* Ayrıca 5941 sayılı Çek Kanununda değişiklikler yapan 6273 sayılı "Çek Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun",

* 6728 sayılı "Yatırım Ortamının İyileştirilmesi Amacıyla Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun",

* 7061 sayılı "Bazı Vergi Kanunları ile Diğer Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun" da incelenerek, yapılan değişiklikler ilgili maddelerde belirtilmiştir.

Bunların yanında, 6102 sayılı Yeni Türk Ticaret Kanununda bazı değişiklikler yapan 6335 sayılı "Türk Ticaret Kanunu ile Türk Ticaret Kanununun Yürürlüğü ve Uygulama Şekli Hakkında Kanunda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun" ve 6545 sayılı "Türk Ceza Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun" da irdelenmiştir. Aynı uygulama, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu ve 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu için de yapılmıştır.

Yine kitabın sonunda, 6762 sayılı Mülga Türk Ticaret Kanunu ile 6102 sayılı Yeni Türk Ticaret Kanununun kıymetli evraka ilişkin madde karşılaştırma tablosuna yer verilerek, bu konuda yapılan değişikliklerin okuyucu tarafından hızlı bir şekilde ayırt edilmesi hedeflenmiştir.

Kitabın "Yargıtay Kararları Dizini"nde de Yargıtay kararlarının özetleri başlık hâlinde verilerek, okuyucunun aramış olduğu Yargıtay kararına daha çabuk ulaşması amaçlanmıştır.

Konu Başlıkları
Kıymetli Evrakla İlgili Genel Hükümler ve "Kıymetli Evrakın Ziyaı" Kavramı
Kıymetli Evrakın Ziyaı ve İptaline İlişkin Hükümlerin Düzenlenmesi ve Kıymetli Evrakın İptali
Kıymetli Evrak Türlerine Göre Kıymetli Evrakın İptal Usulü
İptal Kararının Hükümleri ile İptal Davasında Yargılama Giderleri
Konu İle İlgili Seçilmiş Yargıtay Kararları ve Uygulamada Konu ile İlgili Seçilmiş Karar Örnekleri

 

İçindekiler

Dokuzuncu Baskının Sunumu  7

Kısaltmalar  19

GİRİŞ

I. KONU  23

II. AMAÇ VE KAPSAM  24

III. PLÂN VE METOD  25

Birinci Bölüm

KIYMETLİ EVRAKLA İLGİLİ

GENEL HÜKÜMLER VE

“KIYMETLİ EVRAKIN ZİYAI” KAVRAMI

§ 1. “KIYMETLİ EVRAK” KAVRAMI  27

I. Genel Olarak  27

II. Kıymetli Evrakın Tanımı  28

III. Kıymetli Evrakın Nitelikleri  31

1. Kıymetli Evrak Bir Senettir  31

2. Kıymetli Evrakın İçerdiği Hakkın Özelliği  35

A. Kıymetli Evraktaki Hak Para ile Ölçülebilen Bir Değere Sahip Olmalıdır  35

B. Kıymetli Evrakın İçerdiği Hak Tedavül Özelliği Olan Bir Haktır  36

C. Kıymetli Evrakta Hak ile Senet Arasında Kuvvetli Bir Bağ Vardır  37

3. Kıymetli Evrakta Mücerretlik (Soyutluk) İlkesi Geçerlidir  38

4. Kıymetli Evrak Özel Şekil Şartlarına Tabidir  42

5. Kıymetli Evrak Tipleri Kanunda Sınırlayıcı Olarak Sayılmıştır  43

§ 2. KIYMETLİ EVRAKLA İLGİLİ YASAL DÜZENLEME  44

I. Türk Ticaret Kanununda Kıymetli Evrakın Düzenlenişi  44

II. Mevzuatımızda Kıymetli Evrakın Düzenlenişi  46

1. Çek Kanununda  46

2. Türk Medenî Kanununda  49

3. Türk Borçlar Kanununda  50

4. İcra ve İflas Kanununda  50

5. Damga Vergisi Kanununda  50

6. Harçlar Kanununda  51

7. Türk Ceza Kanununda  51

8. Sermaye Piyasası Kanununda ve Tebliğlerinde  52

A. Yatırım Fonu Katılma Belgesi  52

B. Katılma İntifa Senetleri  52

C. Oydan Yoksun Hisse Senetleri  53

D. Banka Bonoları  53

E. Banka Garantili Bonolar  53

F. Finansman Bonosu  54

G. Varlığa Dayalı Menkul Kıymet  54

H. Kâra İştirakli Tahvil  55

I. Kâr ve Zarar Ortaklığı Belgeleri  55

J. Paya Dönüştürülebilir Tahviller  55

K. Diğer Sermaye Piyasası Araçları  56

L. Depo Edilen Menkul Kıymet Sertifikaları  56

9. Bankacılık Kanununda  56

10. 2983 Sayılı Kanunda  56

11. Türk Parasının Kıymetini Koruma Hakkında 32 Sayılı Kararda  56

12. Tüketicinin Korunması Hakkında Kanunda  57

§ 3. DEVİR ŞEKİLLERİ BAKIMINDAN KIYMETLİ EVRAK ÇEŞİTLERİ  57

I. Nama Yazılı Senetler  58

1. Tanımı  58

2. Nama Yazılı Olarak Düzenlenebilen ve Düzenlenemeyen Senetler  58

A. Nama Yazılı Olarak Düzenlenebilen Senetler  58

B. Nama Yazılı Olarak Düzenlenemeyen Senetler  59

3. Nama Yazılı Kıymetli Evrakın Devri  59

II. Emre Yazılı Senetler  60

1. Tanımı  60

2. Emre Yazılı Olarak Düzenlenebilen ve Düzenlenemeyen Senetler  60

A. Emre Yazılı Olarak Düzenlenebilen Senetler  60

B. Emre Yazılı Olarak Düzenlenemeyen Senetler  61

3. Emre Yazılı Kıymetli Evrakın Devri  61

III. Hamile Yazılı Senetler  62

1. Tanımı  62

2. Hamile Yazılı Olarak Düzenlenebilen ve Düzenlenemeyen Senetler  63

A. Hamile Yazılı Olarak Düzenlenebilen Senetler  63

B. Hamile Yazılı Olarak Düzenlenemeyen Senetler  64

3. Hamile Yazılı Kıymetli Evrakın Devri  64

§ 4. “KIYMETLİ EVRAKIN ZİYAI” KAVRAMI  65

I. Genel Olarak  65

II. Uygulamada Kıymetli Evrakın Ziyaı Nedeniyle Açılan İptal Davaları ile İlgili İstatistikler  68

III. Hukukumuzda Kıymetli Evrakın Ziyaı ve İptali Hükümlerinin Uygulama Sırası  68

IV. Kıymetli Evrakın Zayi Olma Hâlleri  70

1. Senedin Zilyetliğini Kaybetme  70

2. Senedin Hasara Uğraması  72

V. Kıymetli Evrakın Zayi Olması Hâlinde Hamilin Hakları  73

1. Önleyici Tedbir Alınmasını Talep Etme Hakkı  73

A. Genel Olarak  73

B. Senet Bedelinin Mahkemeye Tevdii  76

2. İstirdat Davası Açma Hakkı  77

3. Senedin İptalini Talep Etme Hakkı  77

A. Genel Olarak  77

B. İptal Hükmünün Özelliği  78

C. İptal Davasının Amacı  79

İkinci Bölüm

KIYMETLİ EVRAKIN ZİYAI VE

İPTALİNE İLİŞKİN HÜKÜMLERİN DÜZENLENMESİ VE

KIYMETLİ EVRAKIN İPTALİ

§ 5. KIYMETLİ EVRAKIN ZİYAI VE İPTALİNE İLİŞKİN HÜKÜMLERİN DÜZENLENMESİ  81

I. Genel Olarak  81

II. Türk Ticaret Kanununda Konuya İlişkin Genel Düzenleme  81

III. Kıymetli Evrakın Ziyaı ve İptalinin Özel Hükümlere Bağlanmasının Sebebi  83

§ 6. KIYMETLİ EVRAKIN İPTALİ  84

I. İptale İlişkin Özellikler  84

1. Adî Senetlerin Ziyaı Nedeniyle İptali ile Kıymetli Evrakın Ziyaı Nedeniyle İptali Arasındaki Farklar  84

2. Ziya Nedeniyle İptal Davası ile Bedelsizlik Nedeniyle İptal Davası Arasındaki Farklar  85

3. İptal Davasında Genel Anlamda İspat Yükü  86

4. İptal Davasında Kanunlar İhtilâfı Hukuku  88

II. İptalin Şartları  90

1. Genel Olarak  90

2. İptalin Şeklî Şartları  90

A. Dilekçe Verilmesi  90

B. İptal Talebinde Bulunanın (Dilekçe Verenin) Hak Sahibi Olması  90

3. İptalin Maddî Şartları  92

A. Senedin Zayi Edilmiş Olması  92

B. Senette Yer Alan Hakkın Hâlen Mevcut Olması  93

C. Senet Zilyetliğinin Yeniden İktisabının Mümkün Olmaması  94

D. Zayi Edilen Senedin İptalinin Kanunen Mümkün Olan Senetlerden Olması  95

a. İptali Kanunen Mümkün Olan Senetler  95

b. İptali Kanunen Mümkün Olmayan Senetler  97

Üçüncü Bölüm

KIYMETLİ EVRAK TÜRLERİNE GÖRE

KIYMETLİ EVRAKIN İPTAL USULÜ

§ 7. HAMİLE YAZILI SENETLERE MAHSUS İPTAL USULÜ  101

I. Genel Olarak  101

II. İptal Usulü  104

1. Talep  104

2. Yetkili ve Görevli Mahkeme  104

A. Yetkili Mahkeme  104

B. Görevli Mahkeme  105

a. Genel Olarak  105

b. Yargıtay 11. Hukuk Dairesinin Görüşü  108

c. Yargıtay 17. Hukuk Dairesinin Görüşü  109

aa. Genel Olarak  109

bb. Yargıtay 17. Hukuk Dairesinin Genel Kabulü  110

cc. Yargıtay 17. Hukuk Dairesinin İstisnai Kararları  112

dd. Genel Değerlendirme  113

ee. Sonuç  114

3. Mahkemece Alınacak Tedbirler  116

A. Önleyici Tedbirler Safhası  116

B. İptal Safhası  118

4. İptal Talebinin Kabulü ya da Reddi Hâlinde Temyiz Safhası  119

III. Münferit Kuponların İptal Usulü  120

§ 8. NAMA YAZILI SENETLERE MAHSUS İPTAL USULÜ  121

I. Genel Olarak  121

II. Temel Kural  122

III. Temel Kuralın İstisnaları  123

1. Yasanın Saklı Tuttuğu Hükümler  124

2. Borçluya Tanınan İmkânlar  125

A. Basitleştirilmiş Resmî İptal Usulü  125

B. Özel İptal Usulü  126

§ 9. EMRE YAZILI SENETLERE MAHSUS İPTAL USULÜ  127

I. Genel Olarak  127

II. İptal Usulü  129

1. Talep  129

2. Yetkili Mahkeme  129

III. Emre Yazılı Senedin Ziyaı Hâlinde Açılabilecek Davalar  130

1. Önleyici Tedbirler Safhası  130

A. Önleyici Tedbirin Niteliği ve Türk Ticaret Kanunundaki Yeri  130

B. Önleyici Tedbir Talebinde Teminat Sorunu  132

C. Önleyici Tedbiri Kimlerin Talep Edeceği Sorunu  133

D. Önleyici Tedbir Kararının Muhatabı  135

E. Önleyici Tedbir Talebinde Bulunan Kişinin Senedi Ferdileştirmesi  136

F. Önleyici Tedbir Talebinde Şekil  136

G. Önleyici Tedbir Talebinin Mahkeme Dışı Bir Yol ile Alınmasının Mümkün Olup Olmaması  137

H. Önleyici Tedbir Yargılamasında Yetkili Mahkeme  137

I. Önleyici Tedbir Yargılamasında Görevli Mahkeme  139

J. Önleyici Tedbir Kararının Özelliği ve Sonuçları  141

K. Önleyici Tedbirin Devam Süresi  143

L. Önleyici Tedbir Kararının İstinaf ve Temyiz Edilip Edilemeyeceği Sorunu  144

M. Haksız Önleyici Tedbirden Dolayı Tazminat Davası  146

N. Önleyici Tedbir Kararının Zamanaşımını Kesip Kesmeyeceği Sorunu  149

2. İstirdat Davası Safhası  149

A. İstirdat Davasının Niteliği ve Türk Ticaret Kanunundaki Yeri  150

B. İstirdat Davasında Taraflar  151

C. İstirdat Davasının Açılabilme Koşulları  152

D. İstirdat Davasında Yetkili Mahkeme  153

E. İstirdat Davasında Görevli Mahkeme  153

F. İstirdat Davasında İspat Yükü  157

G. İstirdat Davasının Sonucu  158

H. İstirdat Davasında “Uygun Bir Süre” Kavramının Anlamı  158

3. İptal Davası Safhası  159

A. İptal Davasının Niteliği ve Türk Ticaret Kanunundaki Yeri  159

B. İptal Davasında Şekil  160

C. İptal Davasında Yetkili Mahkeme  161

D. İptal Davasında Görevli Mahkeme  162

E. İptal Davasının Adli Ara Vermedeki Durumu  163

F. İptal Davasında İspat Yükü  164

G. İptal Davasında “Senedin Ferdileştirilmesi” Kavramı ve Anlamı  167

H. İptal Davasında Mahkemenin Yapacağı İnceleme  169

I. İptal Davasında İlân Aşaması ve İlânların Sonucu  169

J. İptal Kararı ve İptal Kararının Özelliği  172

K. İptal Kararının Niteliği  172

L. İptal Kararında İstinaf ve Temyiz Yolu  173

M. İptal Kararı Sonrası Yeni Senet Tanzimi  175

N. İptal Aşamasında Tazminat Davası  177

Dördüncü Bölüm

İPTAL KARARININ HÜKÜMLERİ İLE

İPTAL DAVASINDA YARGILAMA GİDERLERİ

§ 10. İPTAL KARARININ HÜKÜMLERİ  179

I. Genel Olarak  179

1. İptal Kararının Olumlu Sonucu  179

2. İptal Kararının Olumsuz Sonucu  179

II. İptal Kararının Senetle İlgisi Olan Taraflar Arasındaki İlişkilere Etkisi  180

1. İptal Kararının Karar Hamili ile Senet Borçlusu Arasındaki İlişkiye Etkisi  180

A. İptal Kararı Hamilinin Hakları  180

a. Genel Olarak  180

b. Hakkın Senetsiz Olarak İleri Sürülebilmesi  181

c. Yeni Bir Senet Düzenlenmesini İsteme Hakkı  183

B. Borçlunun İleri Sürebileceği Def’iler  184

a. Genel Olarak  184

b. İptal Kararı Hamilinin Alacaklılık Sıfatına Karşı Def’iler  184

c. Hakkın Niteliğine ve Varlığına Karşı Def’iler  186

C. İptal Kararı Hamilinin Müracaat Borçlularına Rücu Sorunu  186

a. Genel Olarak  186

b. Sorunun Çözümü  187

c. Çekte Durum  189

d. Sonuç  202

2. İptal Kararının Borçlu ile Senet Zilyedi Olan Üçüncü Kişi Arasındaki İlişkiye Etkisi  203

A. Genel Olarak  203

B. İptal Kararı Hamilinin Senet Zilyedi Olan Üçüncü Kişinin Borçluya Müracaatından Önce Müracaat Etmesi  203

C. İptal Kararı Hamilinin Müracaat Etmeden Senet Zilyedi Olan Üçüncü Kişinin Borçluya Müracaat Etmesi  204

3. İptal Kararının İyi Niyetli Zilyet ile İptal Kararı Hamili Arasındaki İlişkiye Etkisi  204

A. Genel Olarak  204

B. İptal Kararının İyi Niyetli Hamile Karşı Etkisi  205

C. İyi Niyetli Hamilin İptal Kararı Hamiline Karşı Dava Açması  205

a. Bono ve Poliçe Yönünden  205

b. Çek Yönünden  207

III. İptal Kararının Hukukî Niteliği ve Özelliği  208

IV. İptal Kararı Sonucu Senedin İptal Edilmesi Hâlinde Meydana Gelen Zarara Kimin Katlanacağı Sorunu  209

V. Türk Ticaret Kanunu Tasarısında “Kıymetli Evrakın Ziyaı ve İptali” Konusu ile İlgili Genel Bir Değerlendirme  211

1. Türk Ticaret Kanunu Tasarısının Oluşumu ve Tarihsel Gelişimi  211

A. Genel Olarak  211

B. Yeni Bir Türk Ticaret Kanununun Gerekliliği  213

C. Ana Hatlarıyla Tasarının Getirdiği Yenilikler  213

2. Türk Ticaret Kanunu Tasarısı ve Bölümleri  214

3. Türk Ticaret Kanunu Tasarısında Kıymetli Evrak  215

4. Sonuç ve Değerlendirme  217

VI. Yeni Türk Ticaret Kanununda “Kıymetli Evrakın Ziyaı ve İptali” Konusu ile İlgili Genel Bir Değerlendirme  218

1. Yeni Türk Ticaret Kanununun Oluşumu ve Tarihsel Gelişimi  218

A. Genel Olarak  218

B. Yeni Bir Türk Ticaret Kanununun Gerekliliği  219

C. Ana Hatlarıyla Yeni Kanunun Getirdiği Yenilikler  219

2. Yeni Türk Ticaret Kanunu ve Bölümleri  219

3. Yeni Türk Ticaret Kanununda Kıymetli Evrak  220

4. Yeni Türk Ticaret Kanununun Yürürlük Sorunu  221

5. Yeni Türk Ticaret Kanunu Hakkında Genel Tespitler ve Değerlendirme  222

§11. İPTAL DAVASINDA YARGILAMA GİDERLERİ  224

I. Yargılama Giderlerinin Tanımı ve Özellikleri  224

1. Yargılama Giderlerinin Tanımı  224

2. Yargılama Giderlerinin Özellikleri  225

II. Yargılama Giderlerinin Ödenmesinde Usul  227

III. Yargılama Giderlerinden Sorumluluk  228

IV. Kıymetli Evrakın Ziyaı Nedeniyle Açılan İptal Davasında Yargılama Giderleri  229

1. Harç  229

2. Vekâlet Ücreti  230

Beşinci Bölüm

KONU İLE İLGİLİ SEÇİLMİŞ YARGITAY KARARLARI VE

UYGULAMADA KONU İLE İLGİLİ SEÇİLMİŞ KARAR ÖRNEKLERİ

§ 12. KONU İLE İLGİLİ SEÇİLMİŞ YARGITAY KARARLARI  233

§ 13. UYGULAMADA KONU İLE İLGİLİ SEÇİLMİŞ KARAR ÖRNEKLERİ  273

I. Kovuşturmaya Yer Olmadığına Dair Karar Örnekleri  273

1. Genel Olarak  273

2. 6545 Sayılı Kanundan Önce Kovuşturmaya Yer Olmadığına Dair Karar Örneği  275

3. 6545 Sayılı Kanundan Sonra Kovuşturmaya Yer Olmadığına Dair Karar Örneği  278

II. Davacı/Davacı Vekili İçin Dilekçe Örnekleri  281

1. Ödeme Yasağı ve İptal Davası Dilekçe Örneği  281

2. İstirdat (İade) Davası Dilekçe Örneği  283

III. Mahkemenin Müzekkere (Yazışma) Örnekleri  285

1. Mahkeme İlân Müzekkeresi Örneği  285

2. Türkiye Ticaret Sicili Gazetesi Müdürlüğüne Yazılan Müzekkere Örneği  286

3. İlgili Bankaya Yazılan Müzekkere Örneği  287

IV. Mahkeme Tensip Tutanağı Örneği  288

V. Mahkeme Ön İnceleme Tutanağı Örneği  290

VI. Mahkeme Karar Örnekleri  293

1. İptal Davasının Kabulüne Dair Karar Örneği  293

2. İptal Davasının Çekin Kıymetli Evrak Niteliği Kazanmaması Nedeniyle Reddine Dair Karar Örneği  295

3. İptal Davasının Feragat Nedeniyle Reddine Dair Karar Örneği  297

4. İptal Davasının Usulden Reddine Dair Karar Örneği  298

5. İptal Davasının Aktif Husumet Yokluğu Nedeniyle Reddine Dair Karar Örneği  300

6. İptal Davasının Görev Yönünden Reddine Dair (Görevsizlik) Karar Örneği  303

7. İstirdat (İade) Davasının Kabulüne Dair Karar Örneği  305

Sonuç  309

6762 SAYILI MÜLGA TÜRK TİCARET KANUNU İLE 6102 SAYILI YENİ TÜRK TİCARET KANUNUNUN KIYMETLİ EVRAKA İLİŞKİN MADDE KARŞILAŞTIRMA TABLOSU  313

Kaynakça  317

Yargıtay Kararları Dizini  333

Kavramlar Dizini  337

 

Yorum Yap

Lütfen yorum yazmak için oturum açın ya da kayıt olun.
İlgili Yayınlar