| Kitap Künyesi | |
| Yazar | İlker KOÇYİĞİT, Levent BÖRÜ |
| Baskı Tarihi | 2020/11 |
| Boyut | 16x24 cm (Standart Kitap Boyu) |
| Cilt | Sert Kapak (İplik Dikiş) |
| Sayfa Sayısı | 1380 |
Ticari dava adlı kitabımızın ilk baskısı 2013 yılında yapılmıştır ve aynı yıl içerisinde baskısı tükenmiştir. Aradan geçen yedi yıllık sürede ticari dava, ticari davaya bağlanan sonuçlar ve ticaret mahkemelerinin yapısına ilişkin ilgili mevzuatta önemli değişiklikler yapılmıştır. Her şeyden önce asliye ticaret mahkemesinin yapısı değiştirilmiştir. Heyet (toplu) mahkemesi olan asliye ticaret mahkemeleri, 6110 sayılı Kanunla 2011 tarihinde tek hâkimli mahkemeler haline getirilmişti; daha sonra bu durum 18.06.2014 tarihli ve 6545 sayılı Kanun ile değiştirilerek, asliye ticaret mahkemeleri yeniden heyetli (toplu) mahkeme şeklinde yapılandırılmıştır. Fakat asliye ticaret mahkemelerinin heyetli (toplu) mahkeme olduğu kabul edilmekle birlikte 2011 tarihinden önceki heyetli (toplu) mahkeme yapılanmasından farklılaştırılmıştır. Şöyle ki, dava değeri 500.000 (beş yüz bin) Türk Lirasının üzerinde olan dava ve işler ile dava değerine bakılmaksızın 5235 sayılı Adli Yargı İlk Derece Mahkemeleri ile Bölge Adliye Mahkemelerinin Kuruluş, Görev ve Yetkileri Hakkında Kanun m. 5’de sayılan dava ve işleri heyet halinde; diğer dava ve işleri ise tek hâkimle görerek karara bağlanacağı kabul edilmiştir.
Ticari davaların bir kısmı bakımından, dava açmadan önce arabulucuya başvuru yapılmasına ilişkin, dava şartı arabuluculuk uygulaması ortaya çıkmıştır. 7036 sayılı İş mahkemeleri Kanunu’nun arabuluculuğa ilişkin hükümlerinin 1.1.2018 tarihinde yürürlüğe girmesinden sonra bu alandaki başarılı uygulama dikkate alınarak ve 7036 sayılı Kanun’un 3. maddesine benzer bir düzenleme yapılmış ve 7155 sayılı Abonelik Sözleşmelerinden Kaynaklanan Para Alacaklarına İlişkin Takibin Başlatılması Usulü Hakkında Kanunun 20 inci maddesi ile 6102 sayılı Türk Ticaret Kanununa eklenen 5/A maddesi uyarınca 1.1.2019 tarihi itibarıyla Kanunun 4. maddesinde ve diğer kanunlarda belirtilen ticari davalardan, konusu bir miktar paranın ödenmesi olan alacak ve tazminat talepleri hakkında dava açılmadan önce arabuluculuğa başvurulmuş olması dava şartı olarak kabul edilmiştir.
İstinaf sisteminin de yürürlüğe girmesiyle birlikte ticari dava ve ticaret mahkemelerinin yapısı ile ilgili önemli Yargıtay ve Bölge Adliye Mahkemesi Kararları ortaya çıkmıştır. Ayrıca bu süre içerisinde ticari davaya bağlanan sonuçlarla ilgili birbirleri ile çelişkili sayılabilecek önemli Yargıtay ve Bölge Adliye Mahkemesi Kararları da ortaya çıkmıştır. Bu kitapta yaklaşık yirmi yıllık önemli yargı kararları derlenmiştir.
Kitapta yargı kararları ile birlikte aynı zamanda doktrinde ticari dava konusuyla ilgili yayınlanmış güncel eserler mümkün olduğunca değerlendirilmiştir. Ayrıca yabancı hukuk sistemlerinde yer alan ticari dava ile ilgili sistemlere de ülkemizdeki sistemle karşılaştırma yapılabilmesi amacıyla değinilmiştir. Zira bazı ülkelerde, ticari davalar, meslekten hukukçu hâkimler ve meslekten hukukçu olmayan kişilerce birlikte görev yaptığı mahkemeler eliyle çözümlendiği görülmektedir. Örneğin Almanya’da, ticaret mahkemesi, asliye hukuk mahkemelerinin bir ticaret dairesi olarak kurulmuştur. Mahkemede bir hukukçu meslekten olan hâkim ile tacirler arasından seçilen meslekten olmayan iki hâkim görev yaparlar.
Kitabımızın ikinci baskısında ticari davalara ilişkin uygulama örneklerine yer verilmiştir.
İKİNCİ BASIYA AİT ÖNSÖZ .............................................................................................. 7
BİRİNCİ BASIYA AİT ÖNSÖZ............................................................................................ 9
ABSTRACT.................................................................................................................... 11
İÇİNDEKİLER................................................................................................................. 13
KISALTMALAR.............................................................................................................. 19
GİRİŞ............................................................................................................................ 21
A. ÇALIŞMANIN KONUSU ......................................................................................... 21
B. İNCELEME PLANI VE KAPSAMI ............................................................................. 24
§1. TİCARİ DAVA......................................................................................................... 27
A. GENEL OLARAK .................................................................................................... 27
B. MUTLAK TİCARİ DAVA.......................................................................................... 33
I. Türk Ticaret Kanunu Madde 4/1 a-f’de Gösterilen Hususlardan Doğan
Davalar ........................................................................................................ 34
1. Türk Ticaret Kanunu’nda Düzenlen Hususlara İlişkin
Uyuşmazlıklardan Doğan Davalar.......................................................... 34
2. Türk Medenî Kanununun, Rehin Karşılığında Ödünç Verme İşi ile
Uğraşanlar Hakkındaki 962 ilâ 969’uncu Maddeleri ile İlgili
Uyuşmazlıklardan Doğan Davalar.......................................................... 39
3. Türk Borçlar Kanunu’nun Çeşitli Hükümlerinde Düzenlenen
Uyuşmazlıklardan Doğan Davalar.......................................................... 40
a. Malvarlığının veya İşletmenin Devralınması ile İşletmelerin
Birleşmesi ve Şekil Değiştirmesi Hakkındaki 202 ve 203.
maddelerinde Düzenlenen Uyuşmazlıklardan Doğan Davalar ........ 40
b. Rekabet Yasağına İlişkin 444 ve 447 maddelerinde Düzenlenen
Uyuşmazlıklardan Doğan Davalar.................................................... 41
c. Yayım Sözleşmesine Dair 487 ilâ 501 maddelerinde Düzenlenen
Uyuşmazlıklardan Doğan Davalar.................................................... 42
d. Kredi Mektubu ve Kredi Emrini Düzenleyen 515 ilâ 519
maddelerinde Düzenlenen Uyuşmazlıklardan Doğan Davalar ........ 44
e. Komisyon Sözleşmesine İlişkin 532 ilâ 545 maddelerinde
Düzenlenen Uyuşmazlıklardan Doğan Davalar................................ 45
f. Ticari Temsilciler, Ticari Vekiller ve Diğer Tacir Yardımcıları İçin
Öngörülmüş Bulunan 547 ilâ 554 maddelerinde Düzenlenen
Uyuşmazlıklardan Doğan Davalar.................................................... 46
4. Fikrî Mülkiyet Hukukuna Dair Mevzuatla İlgili Uyuşmazlıklardan
Doğan Davalar....................................................................................... 46
14 İçindekiler
5. Borsa, Sergi, Panayır ve Pazarlar ile Antrepo ve Ticarete Özgü Diğer
Yerlere İlişkin Özel Hükümlerle İlgili Uyuşmazlıklardan Doğan
Davalar.................................................................................................. 48
6. Bankalara, Diğer Kredi Kuruluşlarına, Finansal Kurumlara ve Ödünç
Para Verme İşlerine İlişkin Düzenlemelerle İlgili Uyuşmazlıklardan
Doğan Davalar....................................................................................... 49
II. Özel Kanun Hükümleri Gereği Mutlak Ticari Sayılan Davalar...................... 52
C. NİSPÎ TİCARİ DAVA............................................................................................... 53
I. Genel Olarak ............................................................................................... 53
II. Ticari İşletme İle İlgili Bazı Davalar .............................................................. 54
1. Havaleye İlişkin Haklardan Doğan Davalar............................................ 54
2. Saklama (Vedia) Sözleşmesine İlişkin Haklardan Doğan Davalar .......... 55
3. Fikir ve Sanat Eserlerine İlişkin Haklarından Doğan Davalar ................. 58
III. Her İki Taraf İçin Ticari Sayılan Hususlardan Doğan Davalar ....................... 58
1. Ticari İşletme......................................................................................... 59
2. Esnaf İşletmesi ...................................................................................... 62
3. Tacir ...................................................................................................... 66
a. Gerçek Kişi Tacir .............................................................................. 66
b. Tüzel Kişi Tacir................................................................................. 66
aa. Ticaret Şirketleri ...................................................................... 67
bb. Ticari İşletme İşleten Dernekler............................................... 75
cc. Ticari İşletme İşleten Vakıflar .................................................. 77
dd. Kendi Kuruluş Kanunları Gereğince Özel Hukuk Hükümlerine
Göre Yönetilmek veya Ticari Şekilde İşletilmek Üzere Devlet,
İl Özel İdaresi, Belediye ve Köy İle Diğer Kamu Tüzel Kişileri
Tarafından Kurulan Kurum ve Kuruluşlar ................................ 77
aaa. Kamu İktisadi Teşebbüsleri ile Bunlara Ait
Müesseseler .................................................................... 78
bbb. Özel Hukuk Hükümleri Uyarınca Yönetilen veya Ticari
Şekilde İşletilen Diğer Kurum ve Kuruluşlar .................... 81
4. Esnaf ..................................................................................................... 83
a. Genel Olarak ................................................................................... 83
b. Ticari İşletme - Esnaf İşletmesi Ayrımı............................................. 83
D. TİCARİ DAVA SAYILMANIN SONUÇLARI ............................................................... 86
I. Görev........................................................................................................... 86
II. Deliller ve Yargılama Usulü ......................................................................... 87
III. Dava Şartı Arabuluculuk.............................................................................. 90
E. KONUYA İLİŞKİN YARGI KARARLARI ..................................................................... 90
I. KONUYA İLİŞKİN YARGITAY KARARLARI ...................................................... 90
II. KONUYA İLİŞKİN BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ KARARLARI ........................ 472
§2. TİCARİ DAVALARDA ARABULUCULUK.................................................................. 487
A. GENEL OLARAK .................................................................................................. 487
İçindekiler 15
B. TİCARİ DAVALARDA DAVA ŞARTI ARABULUCULUĞA İLİŞKİN DÜZENLEMENİN
UYGULAMA ALANI ............................................................................................. 498
I. Zaman Bakımından.................................................................................... 498
II. TTK 5/A Hükmünün Uygulama Alanı ......................................................... 499
1. TTK’daki Dava Şartı Arabuluculuk Kapsamındaki Uyuşmazlıklar ......... 499
a. Birinci Kitap ................................................................................... 500
b. İkinci kitap ..................................................................................... 501
c. Üçüncü Kitap ................................................................................. 507
d. Dördüncü Kitap.............................................................................. 509
e. Beşinci Kitap .................................................................................. 510
f. Altıncı Kitap ................................................................................... 512
2. 5411 sayılı Bankacılık Kanun’undaki Dava Şartı Arabuluculuk
Kapsamındaki Uyuşmazlıklar............................................................... 517
3. 6361 Sayılı Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketleri
Kanun’undaki Dava Şartı Arabuluculuk Kapsamındaki
Uyuşmazlıklar ...................................................................................... 518
4. 5464 sayılı Banka Kartları Ve Kredi Kartları Kanun’undaki Dava Şartı
Arabuluculuk Kapsamındaki Uyuşmazlıklar......................................... 519
5. Fikri Mülkiyet Mevzuatından Kaynaklanan Dava Şartı Arabuluculuk
Kapsamındaki Uyuşmazlıklar............................................................... 519
6. Diğer Kanunlardaki Dava Şartı Arabuluculuk Kapsamındaki
Uyuşmazlıklar ...................................................................................... 520
7. İİK’daki Dava Şartı Arabuluculuk Kapsamındaki Uyuşmazlıklar........... 521
III. TTK 5/A Hükmünün Nispi Ticari Davalarda Uygulama Alanı...................... 522
C. KONUYA İLİŞKİN YARGI KARARLARI.................................................................... 524
I. KONUYA İLİŞİN YARGITAY KARARLARI....................................................... 524
II. KONUYA İLİŞKİN BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ KARARLARI......................... 537
§3. TİCARİ ÇEKİŞMESİZ YARGI İŞLERİ......................................................................... 609
A. GENEL OLARAK .................................................................................................. 609
B. TTK’DA DÜZENLENEN TİCARİ ÇEKİŞMESİZ YARGI İŞLERİ..................................... 611
C. ÖZEL KANUNLARDA DÜZENLENEN TİCARİ ÇEKİŞMESİZ YARGI İŞLERİ................. 612
D. KONUYA İLİŞKİN YARGI KARARLARI................................................................... 613
§4. TİCARİ İŞ ............................................................................................................. 651
A. GENEL OLARAK .................................................................................................. 651
B. TÜRK TİCARET KANUNU’NUN 3. MADDESİNE GÖRE TİCARİ İŞ ........................... 654
C. TİCARİ İŞ KARİNESİ ............................................................................................. 656
D. TİCARİ DAVA İLE TİCARİ İŞ ARASINDAKİ BENZER VE FARKLI NOKTALAR.............. 657
I. Benzer Noktalar......................................................................................... 657
II. Farklı Noktalar ........................................................................................... 657
E. TİCARİ İŞ SAYILMANIN SONUÇLARI .................................................................... 658
F. KONUYA İLİŞKİN YARGI KARARLARI.................................................................... 661
16 İçindekiler
I. KONUYA İLİŞKİN YARGITAY KARARLARI .................................................... 661
II. KONUYA İLİŞKİN BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ KARARLARI ........................ 836
§5. ASLİYE TİCARET MAHKEMELERİ, GÖREV VE YETKİ ............................................... 873
A. ASLİYE TİCARET MAHKEMELERİ......................................................................... 873
I. Genel Olarak ............................................................................................. 873
II. Asliye Ticaret Mahkemelerinin Yapısı ....................................................... 880
III. Asliye Ticaret Mahkemelerinin Görev Alanında Kalan Ticari Dava ve
Ticari Nitelikli Çekişmesiz Yargı İşlerinin Mahkeme İçinde Tevzi
(Dağılımı)................................................................................................... 882
IV. Heyetin Bakacağı Dava ve İşler.................................................................. 883
V. Tek Hakimin Bakacağı Dava ve İşler .......................................................... 887
VI. Heyetli ve Tek Hakimli Asliye Ticaret Mahkemesi Arasındaki İlişki ........... 888
VII. Yetki Alanı ................................................................................................. 891
B. GÖREV ............................................................................................................... 894
I. Genel Olarak ............................................................................................. 894
II. Görevsizlik Kararı ve Yapılacak İşlemler .................................................... 899
C. YETKİ.................................................................................................................. 902
I. Genel Olarak ............................................................................................. 902
II. Ticari Davalara İlişkin Özel Yetki Kuralları ................................................. 904
1. Sözleşmeden Doğan Davalarda Yetki.................................................. 904
2. Şubenin Bulunduğu Yer Mahkemesinin Yetkisi................................... 905
3. Sigorta Sözleşmelerinden Doğan Davalarda Yetki .............................. 906
4. Yetki Sözleşmesi.................................................................................. 906
a. Genel Olarak ................................................................................. 906
b. Sözleşmenin Taraflarının Tacir veya Kamu Tüzel Kişisi Olması...... 907
c. Yetki Sözleşmesinin Zaman İtibariyle Uygulama Alanı .................. 912
d. Tarafların Yetkisiz Mahkemeyi Yetkili Kılmaları............................. 915
e. Münhasır Yetki Sözleşmesinin Kesin Yetki Olup Olmadığı
Sorunu........................................................................................... 916
D. KONUYA İLİŞKİN YARGI KARARLARI ................................................................... 920
I. KONUYA İLİŞKİN YARGITAY KARARLARI .................................................... 920
II. KONUYA İLİŞKİN BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ KARARLARI ........................ 989
§6. TİCARİ DAVALARDA DELİLLER.............................................................................. 997
A. GENEL OLARAK .................................................................................................. 997
B. İSPATA İLİŞKİN YÜKLER ...................................................................................... 999
I. İspat Yükü.................................................................................................. 999
II. Somutlaştırma Ve Delil Gösterme Yükü .................................................. 1000
C. TİCARİ DEFTERLER ........................................................................................... 1001
I. Genel Olarak ........................................................................................... 1001
II. Delil Değeri.............................................................................................. 1005
1. Genel Olarak ..................................................................................... 1005
İçindekiler 17
2. Ticari Defterlerin Sahibi Lehine Delil Olması ..................................... 1013
a. Türk Ticaret Kanununa Göre Tutulması Zorunlu Olan Tüm
Defterlerin Tutulması, Açılış ve Kapanış Tasdiklerini Usulüne
Uygun ve Süresi İçerisinde Yaptırılmış Olması ve Defter
Kayıtlarının Birbirini Doğrulaması................................................ 1014
aa. Tutulması Zorunlu Olan Defterler ........................................ 1014
bb. Defterlerin Tutulma Usulü ................................................... 1015
cc. Defter Kayıtlarının Birbirlerini Doğrulaması......................... 1017
b. Her İki Tarafın da Tacir Sıfatına Sahip Olması, Defter Tutma
Yükümlülüğünün Olması ve Uyuşmazlığın Ticari İşletmelerine
İlişkin Olması ............................................................................... 1018
c. Diğer Tarafın Ticari Defterlerini İbraz Etmemesi ......................... 1018
d. Diğer Tarafın İbraz Edilen TTK m. 64/3’e Göre Eksiksiz- Usulüne
Uygun Olarak Tutulan Ticari Defterlerine Aykırı ya da Hiç Kayıt
Olmaması .................................................................................... 1019
3. Ticari Defterlerin Sahibi Aleyhine Delil Olması.................................. 1020
4. Karşı Tarafı Tacir Olanın Ticari Defter Kayıtlarına Dayanılması ......... 1020
a. Karşı Tarafın Tacir ve Defter Tutma Yükümlülüğünün Olması..... 1021
b. Karşı Tarafa Ait Ticari Defter Kayıtlarına Dayanan Tarafın Bunu
Kabul Etmesi................................................................................ 1022
D. FATURA............................................................................................................ 1022
I. Genel Olarak............................................................................................ 1022
II. Delil Değeri .............................................................................................. 1024
E. SEVK İRSALİYESİ ............................................................................................... 1035
F. TEYİT MEKTUBU............................................................................................... 1039
G. DELİL SÖZLEŞMESİ ........................................................................................... 1041
H. İŞİN NİTELİĞİNE VE TARAFLARIN DURUMLARINA GÖRE, SENEDE
BAĞLANMAMASI TEAMÜL OLARAK YERLEŞMİŞ BULUNAN HUKUKİ
İŞLEMLER ......................................................................................................... 1046
İ. KONUYA İLİŞKİN YARGI KARARLARI.................................................................. 1047
I. KONUYA İLİŞKİN YARGITAY KARARLARI................................................... 1047
II. KONUYA İLİŞKİN BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ KARARLARI....................... 1336
§7. TİCARİ DAVALARDA YARGILAMA USULÜ ...........................................................1347
A. GENEL OLARAK ................................................................................................ 1347
B. YAZILI YARGILAMA USULÜ ............................................................................... 1350
C. BASİT YARGILAMA USULÜ................................................................................ 1351
D. KANUN YOLLARI............................................................................................... 1351
§8. TİCARİ DAVAYA İLİŞKİN UYGULAMA ÖRNEKLERİ................................................1353
A. TANIK DAVETİYE TEBLİĞİ İHTARI ...................................................................... 1353
B. BİLİRKİŞİ TEBLİĞİ İHTARLARI ............................................................................ 1353
I. Görevlendirme Tebliği İhtarları ............................................................... 1353
II. Görevlendirilen Bilirkişiye Ek Süre Verilmesi Tebliğ İhtarı....................... 1353
18 İçindekiler
III. Görev Süresi İçinde Rapor Sunmayan Bilirkişinin Görevden Alınması
Tebliğ İhtarı ............................................................................................. 1353
C. AVANS TEBLİĞ İHTARLARI................................................................................ 1354
I. Gider Avansı Tebliğ İhtarı ........................................................................ 1354
II. Delil Avansı Tebliğ İhtarı......................................................................... 1354
D. İSTİCVAP DAVETİYE TEBLİĞİ İHTARI ................................................................. 1354
E. YEMİN DAVETİYE TEBLİĞ İHTARI...................................................................... 1355
F. DAVA DİLEKÇESİ ZORUNLU UNSUR EKSİKLİĞİ TEBLİĞ İHTARI .......................... 1355
G. CEVAP DİLEKÇESİ ZORUNLU UNSUR EKSİKLİĞİ TEBLİĞ İHTARI ......................... 1355
H. ÖN İNCELEME DURUŞMASI DAVETİYESİ TEBLİĞ İHTARI................................... 1355
I. Davacı için ............................................................................................... 1355
II. Davalı için ................................................................................................ 1356
I. YAZILI YARGILAMA USULÜNÜN UYGULANDIĞI DAVALARDA TAHKİKAT
DURUŞMASI DAVETİYESİ TEBLİĞ İHTARI.......................................................... 1356
İ. DAVA ŞARTI ARABULUCULUK KAPSAMINDAKİ DAVALARDA
ANLAŞAMAMA TUTANAĞININ SUNULMASI TEBLİĞ İHTARI............................. 1357
J. TİCARİ DEFTERLERE İLİŞKİN TEBLİĞ İHTARLARI ................................................ 1357
I. Ticari Davalarda, Ticari Defter Kayıtlarına Delil Olarak Dayanan
Davacıya Ticari Defterlerinin Sunulması Amacı İle Çıkartılacak
Tebliğ İhtarı ............................................................................................. 1357
II. Ticari Davalarda, Davacının Ticari Defter Kayıtlarına Delil Olarak
Dayanması ve Davalının Ticari Defter Kayıtlarının İncelenmesi
Zorunluluğu Sebebi İle Davalıya Ticari Defterlerinin Sunulması
Amacı İle Çıkartılacak Tebliğ İhtarı............................................................ 1357
III. Ticari Davalarda, HMK 222/1. maddesi Gereğince Resen Ticari
Defterlerin İncelenmesine Karar Verilmesi Halinde Taraflara
Çıkarılacak Tebliğ İhtarı ........................................................................... 1358
IV. Taraflardan Biri Tacir Olmasa Dahi, Tacir Olan Diğer Tarafın Ticari
Defterlerindeki Kayıtları Kabul Edeceğini Belirtir İse Tacir Olan Tarafa
Ticari Defterlerinin Sunulması İçin Çıkarılacak Tebliğ İhtarı .................... 1358
SONUÇ ..................................................................................................................... 1365
KAYNAKÇA ............................................................................................................... 1367
Copyright 1985 - 2024 | Yetkin Basım Yayım Dağıtım San. ve Tic. A.Ş.
