Trafik Ceza Hukuku

Yayınevi: Seçkin Yayınları
Yazar: Koray DOĞAN - Serkan MERAKLI
ISBN: 9789750290787
267,30 TL 297,00 TL

Adet

 
   0 yorum  |  Yorum Yap
Kitap Künyesi
Yazar Koray DOĞAN, Serkan MERAKLI
Baskı Tarihi 2024/02
Baskı Sayısı 4
Boyut 16x24 cm (Standart Kitap Boyu)
Cilt Karton kapak

Trafik Ceza Hukuku

Koray DOĞAN, Serkan MERAKLI

Trafikte işlenen suçların pek çoğu taksirli suç şeklinde ortaya çıkmaktadır. Trafikte taksirle işlenen suçlar ise TCK'da düzenlenen taksirli suçların içinde önemli bir yer tutmaktadır.

Uygulamada sıklıkla karşılaşılan trafik suçlarının kendi özellikleri göz önüne alınarak ayrıca değerlendirilmesi özellikle uygulamacılar açısından bir ihtiyaçtır. Bu bakımdan çalışmada trafikte işlenen suçlar, trafik ceza hukuku özelinde incelenmiştir. Ayrıca trafik ceza hukukunun içerisinde trafikte işlenen kabahatler de incelenmiştir.

Bu çalışmada sadece maddî hukuk açısından trafikte işlenen kabahatler ve suçlar ele alınmakla kalmamış; aynı zamanda trafik suçlarının muhakemesi ve trafik ceza hukukunun geleceği olan sürücüsüz araçlar ile bunlara bağlı olarak ortaya çıkabilecek sorunlar da değerlendirilmiştir.

Bu basıda; özellikle Yargıtay Ceza Genel Kurulunun trafikte gerçekleşen kazalara ilişkin yeni tarihli kararları değerlendirilmiş, kitaba yeni başlıklar eklenerek kapsamı genişletilmiştir.

Konu Başlıkları
Genel Kısım
Ceza Genel Hukukuna İlişkin Sorunlar
Ceza Özel Hukuku
Trafikte İşlenen Suçlar
Kabahatler Hukuku
Trafikte İşlenen Suçlara İlişkin Ceza Muhakemesi
Trafik Ceza Hukukunun Geleceği: Sürücüsüz Araçlar

İçindekiler

İkinci Basıya Önsöz  7

Önsöz  9

Kısaltmalar  21

Birinci Bölüm

GENEL KISIM

§ I. BİR SOSYOLOJİK OLGU OLARAK TRAFİK  23

§ II. CEZA HUKUKUNUN KARAYOLLARI TRAFİĞİNDEKİ ROLÜ  24

§ III. KRİMİNOLOJİK YÖNDEN TRAFİK SUÇLULUĞU  25

I. Genel Olarak Suçluluğu Açıklayan Teoriler  25

II. Karayolu Trafiğinde İşlenen Suçların Nedenleri  28

A. Kasten İşlenen Suçlar  28

B. Taksirle İşlenen Suçlar ve Kabahatler  29

C. Trafik Güvenliği Sistemi  32

§ IV. TRAFİK CEZA HUKUKUNDA KULLANILAN KAVRAMLAR  33

I. Karayoluna İlişkin Olanlar  33

II. Araçlara İlişkin Olanlar  35

III. Trafiğe Katılan Kişilere İlişkin Olanlar  38

IV. Karayolu Çevresine İlişkin Olanlar  39

V. Karayolundaki Eylemlere İlişkin Olanlar  39

VI. Taşımaya İlişkin Olanlar  40

VII. Trafik İşaretlerine İlişkin Olanlar  40

VIII. Belgelere İlişkin Olanlar  41

§ V. TRAFİK CEZA HUKUKU KAYNAKLARI  41

I. 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu (KTK)  41

II. Karayolları Trafik Yönetmeliği  42

III. Türk Ceza Kanunu  43

IV. Kabahatler Kanunu  43

İkinci Bölüm

CEZA GENEL HUKUKUNA İLİŞKİN

SORUNLAR

§ I. TRAFİKTE İŞLENEN SUÇLARDA NEDENSELLİK BAĞLANTISI SORUNU  45

I. Nedensellik Bağlantısı  45

A. Genel Olarak  45

B. Şart Teorisi (Şartların Eşitliği Teorisi)  45

C. Uygun Sebep Teorisi  46

D. Değerlendirme  48

II. Objektif İsnadiyet Teorisi  49

A. Genel Olarak  49

B. Objektif İsnadiyet Kriterleri  50

1. Genel Olarak  50

2. Riskin Hukuken Önemli Derecede Yükseltilmiş Olması  51

3. Neticenin Normun Koruma Alanı Dışında Gerçekleşmiş Olması  52

4. Yükümlülüğe Aykırılık İlişkisinde Eksiklik Bulunmaması  53

5. Neticeye Failin Hükmedebilir Olması (Hükmedebilirlik)  54

a. Atipik Nedensel Gelişmenin Söz Konusu Olması  55

b. Mağdur veya Üçüncü Kişinin Neticeye Neden Olması  56

aa. Genel Olarak  56

bb. Mağdurun veya Mağdurdaki Hastalıkların Neticeye Neden Olması  57

cc. Üçüncü Kişinin Hareketinin Neticeye Neden Olması  61

aaa. Üçüncü Kişinin Kasıtlı Hareketi  62

bbb. Üçüncü Kişinin Taksirli Hareketi  62

dd. Değerlendirme  63

aaa. Mağdurun Hareketi Bakımından  63

bbb. Üçüncü Kişinin Hareketi Bakımından  65

§ II. SUÇLARIN İÇTİMAI SORUNU  68

I. Giriş  68

II. Yargıtay Uygulaması  68

III. Görüşümüz  70

§ III. TRAFİKTE İŞLENEN SUÇLARDA CEZANIN BELİRLENMESİ SORUNU  74

I. Genel Olarak  74

II. Karayolları Trafik Kanunu’na Göre Trafik Kazalarında Sürücü Kusurlarının Tespiti ve Asli Kusur Sayılan Haller  77

Üçüncü Bölüm

CEZA ÖZEL HUKUKU

TRAFİKTE İŞLENEN SUÇLAR

§ I. KORUNAN HUKUKİ DEĞERE ETKİSİNE GÖRE SUÇLAR  81

I. Tehlike Suçu  81

A. Soyut Tehlike Suçu  81

B. Somut Tehlike Suçu  83

II. Zarar Suçu  84

III. Karma Nitelikli Tehlike Suçları  85

§ II. TRAFİK GÜVENLİĞİNİ TEHLİKEYE SOKMA SUÇU (m.179)  86

I. Trafik Güvenliğini Tehlikeye Sokma Suçuna İlişkin Kanuni Düzenleme  86

II. Maddede Yer Alan Suçların Unsurları  86

A. Ulaşımı Düzenleyen İşaretlere ve Teknik İşletim Sistemine Müdahale  86

1. Suçla Korunan Hukuki Değer  86

2. Tipe Uygunluk Unsuru  87

a. Maddi Unsurlar  87

aa. Fail ve Mağdur  87

bb. Suçun Konusu  87

cc. Eylem  88

aaa. Hareket  88

bbb. Netice  89

ccc. Nedensellik Bağlantısı ve Objektif İsnadiyet  90

b. Manevi Unsur  90

3. Hukuka Aykırılık Unsuru  90

4. Suçun Özel Görünüş Şekilleri  90

a. Teşebbüs  90

b. İştirak  91

c. İçtima  91

5. Yaptırım ve Muhakeme  91

B. Ulaşım Araçlarını Tehlikeli Olabilecek Şekilde Sevk Etme  92

1. Suçla Korunan Hukuki Değer  92

2. Tipe Uygunluk Unsuru  92

a. Maddi Unsurlar  92

aa. Fail ve Mağdur  92

bb. Suçun Konusu  92

cc. Eylem  93

aaa. Hareket  93

bbb. Netice  94

b. Manevi Unsur  95

3. Hukuka Aykırılık  96

4. Suçun Özel Görünüş Şekilleri  96

a. Teşebbüs  96

b. İştirak  96

c. İçtima  96

5. Yaptırım ve Muhakeme  97

C. Alkol ve Uyuşturucu Madde Etkisi Altında Araç Sevk Etme Suçu  97

1. Suçla Korunan Hukuki Değer  97

2. Tipe Uygunluk Unsuru  97

a. Maddi Unsurlar  97

aa. Fail ve Mağdur  97

bb. Suçun Konusu  97

cc. Eylem  98

aaa. Hareket  98

bbb. Netice  100

b. Manevi Unsur  100

3. Hukuka Aykırılık Unsuru  101

4. Suçun Özel Görünüş Şekilleri  101

a. Teşebbüs  101

b. İştirak  101

c. İçtima  101

5. Yaptırım ve Muhakeme  101

§ III. TRAFİK GÜVENLİĞİNİ TAKSİRLE TEHLİKEYE SOKMA SUÇU (TCK m. 180)  102

I. Genel Olarak  102

II. Suçun Unsurları  102

A. Fail ve Mağdur  102

B. Tipe Uygunluk Unsuru  103

1. Maddi Unsurlar  103

a. Taksirli Suçta Hareket: Objektif Özen Yükümlülüğünün İhlali  103

b. Tehlike Neticesi  104

2. Manevi Unsur: Neticenin Sübjektif Olarak Öngörülebilir Olması  105

3. Suçun Özel Görünüş Şekilleri  105

a. Teşebbüs  105

b. İştirak  106

c. İçtima  106

§ IV. KASTEN ÖLDÜRME VE YARALAMA SUÇLARI  106

§ V. TAKSİRLE ÖLDÜRME SUÇU (TCK m. 85)  106

I. Suçla Korunan Hukukî Değer  106

II. Tipe Uygunluk Unsuru  107

A. Maddî Unsur  107

1. Fail  107

2. Mağdur  108

3. Suçun Konusu  108

4. Eylem (Hareket– Netice– Nedensellik Bağlantısı)  108

a. Taksirli Suçlarda Hareket: Objektif Özen Yükümlülüğü İhlali  108

aa. Genel Olarak  108

bb. Objektif Özen Yükümlülüğünü Sınırlandıran Bir Unsur Olarak Güven İlkesi  110

b. Netice  113

c. Nedensellik Bağlantısı– Objektif İsnadiyet  113

B. Manevî Unsur  113

1. Manevî Unsur İçerisinde Taksir  113

2. Basit Taksir– Bilinçli Taksir Ayrımı  115

3. Taksirin Tespiti  115

a. Hızlı Araç Kullanımı ve Hız Yarışına İlişkin Örnekler  115

aa. Alman Federal Yüksek Mahkemesi’nin “Berlin’deki Hız Yarışı” Kararı  115

bb. İsviçre Federal Yüksek Mahkemesi’nin “Gelfingen’deki Hız Yarışı” Kararı  118

cc. Yargıtay’ın Hız Yarışı Kararı  120

b. Alkollü Araç Kullanımına İlişkin Örnekler  123

c. Hızlı– Alkollü ve Sürücü Belgesi Olmaksızın Araç Kullanımına İlişkin Örnekler  125

d. Hızlı Alkollü ve Makas Olarak Tabir Edilen Şekilde Araç Kullanma Örneği  127

e. Karayolundaki Kontrol Yükümlülüğünü İhlal Eden Personele İlişkin Örnekler  130

f. Yayaların Gerçekleştirdiği Eylemlere İlişkin Örnekler  131

g. Diğer Özen Yükümlülüğü İhlallerine İlişkin Örnekler  132

III. Hukuka Aykırılık Unsuru  133

A. Genel Olarak  133

B. İlgilinin Rızası ve Mağdurun Kendisini Tehlikeye Soktuğu Haller  133

IV. Kusurluluk  135

A. Genel Olarak  135

B. Kusur Yeteneği ve Sebebinde Serbest Hareket Kuramı (ALIC)  136

C. Mazeret Sebepleri  136

V. Cezayı Kaldıran Şahsî Sebep (TCK m. 22/ 6)  138

A. Hukuki Niteliğinin Tespiti Sorunu  138

B. Fail ile Mağdur Arasında Ailevî Bir Bağın Bulunmadığı Durumlar  140

C. Uygulamada Ortaya Çıkan Sorunlar  140

VI. Suçun Özel Görünüş Şekilleri  143

A. Teşebbüs  143

B. İştirak  143

C. İçtima  144

VII. Yaptırım  145

A. Uygulanacak Ceza  145

B. Uygulanacak Güvenlik Tedbiri  146

§ VI. TAKSİRLE YARALAMA SUÇU (TCK m. 89)  147

I. Suçla Korunan Hukukî Değer  147

II. Tipe Uygunluk Unsuru  147

A. Maddî Unsur  147

1. Fail– Mağdur  147

2. Suçun Konusu  147

3. Eylem (Hareket– Netice– Nedensellik Bağlantısı)  147

a. Taksirli Suçlarda Hareket: Objektif Özen Yükümlülüğü İhlali  147

b. Netice  149

c. Nedensellik Bağlantısı– Objektif İsnadiyet  151

d. Nitelikli Haller  151

aa. Genel Olarak  151

bb. TCK m. 89/ 2’deki Nitelikli Haller  152

cc. TCK m. 89/ 3’teki Nitelikli Haller  154

dd. TCK m. 89/ 4’teki Nitelikli Hal  155

B. Manevî Unsur  156

III. Hukuka Aykırılık Unsuru  159

IV. Kusurluluk  161

V. Cezayı Kaldıran Şahsî Sebep (TCK m. 22/ 6)  161

VI. İçtima  161

VII. Yaptırım  162

A. Uygulanacak Ceza ve Güvenlik Tedbiri  162

B. Cezanın Belirlenmesi  164

1. Genel Olarak  164

2. Nitelikli Haller Bakımından  165

§ VII. İHMAL SURETİYLE KASTEN ÖLDÜRME SUÇU (TCK m. 83)  166

I. Suçla Korunan Hukukî Değer  166

II. Tipe Uygunluk Unsuru  166

A. Maddî Unsur  166

1. Fail– Mağdur  166

2. Eylem (Hareket– Netice– Nedensellik Bağlantısı)  167

a. Hareket: Kişinin Yükümlü Olduğu İcraî Davranışı Yerine Getirmemiş Olması  167

b. Netice  171

c. Nedensellik Bağlantısı– Objektif İsnadiyet  171

B. Manevî Unsur  171

1. İhmalî Hareketin Ölüm Neticesine Yönelik Kasten Gerçekleştirilmiş Olması Gerekir  171

2. Failin Gerçekleştirmekle Yükümlü Olduğu Yardım Mağdurun Ölümüne Engel Olmaya Elverişli Olmalıdır  173

III. Hukuka Aykırılık Unsuru  175

IV. Kusurluluk  177

V. Suçun Özel Görünüş Şekilleri  177

A. Teşebbüs  177

B. İştirak  179

C. İçtima  179

§ VIII. YARDIM VEYA BİLDİRİM YÜKÜMLÜLÜĞÜNÜ İHLAL SUÇU (TCK m. 98)  180

§ IX. RESMİ BELGENİN DÜZENLENMESİNDE YALAN BEYAN SUÇU (TCK m. 206)  183

§ X. BAŞKASINA AİT KİMLİK VEYA KİMLİK BİLGİLERİNİN KULLANILMASI SUÇU (TCK m. 268)  187

§ XI. İZİNSİZ PARK ÜCRETİ ALMA VEYA TALEP ETME SUÇU (KTK m. 79/ 2)  189

I. Suçla Korunan Hukukî Değer  189

II. Tipe Uygunluk Unsuru  190

A. Maddî Unsur  190

1. Fail–Mağdur  190

2. Eylem (Hareket– Netice– Nedensellik Bağlantısı)  191

a. Genel Olarak  191

b. Karayolu Üzerinde Bulunan Park Yerlerindeki Araçlar  191

c. Yetkili İdare Tarafından Verilen İzin Olmadan Park Ücreti Almak  192

aa. Yetkili İdare Tarafından Verilen İzin  192

bb. Park Ücretinin Alınması  193

cc. Park Ücretinin Mağdur Tarafından Herhangi Bir Zorlama Olmadan Gönüllü Olarak Verilmiş Olmasının Önemsizliği  194

d. Yetkili İdare Tarafından Verilen İzin Olmadan Park Ücreti Almaya Teşebbüs Etmek  194

B. Manevî Unsur  195

III. Hukuka Aykırılık Unsuru  195

IV. Kusurluluk  196

V. Suçun Özel Görünüş Şekilleri  197

A. Teşebbüs  197

B. İştirak  197

C. İçtima  198

VI. Yaptırım  200

Dördüncü Bölüm

KABAHATLER HUKUKU

§ I. GİRİŞ  201

§ II. İDARİ PARA CEZASI  201

I. İdari Para Cezası ve Adli Para Cezası Ayrımı  201

II. Kusur ve Cezaların Şahsiliği Prensiplerinin İdari Para Cezası Sorumluluğuna Etkisi  204

III. Kabahatlerde Manevî Unsur  206

IV. İdari Para Cezalarının Ödenmesi  209

V. İdari Para Cezalarında Zamanaşımı  210

VI. Şirket Araçlarına Trafik Cezası Uygulanması  210

VII. Trafik Cezası Uygulanmasında “Kişiye Özgü” Uygulamalar  210

§ III. SÜRÜCÜ BELGESİNİN GERİ ALINMASI  212

§ IV. TRAFİKTE İŞLENEN KABAHATLERDEN BAZILARI  215

I. Alkollü ve Uyuşturucu Madde Etkisinde Araç Kullanma  215

II. Trafik Kazalarına Karışanlar İle İlgili Kabahatler  217

III. Sürücü Belgesi Olmaksızın Araç Kullanımı  219

IV. HIZ SINIRININ AŞILMASI  220

§ V. TESCİL PLAKASINA GÖRE TUTANAK DÜZENLENMESİ (KTK m.116)  223

§ VI. CEZA PUANI UYGULAMASI  225

§ VII. TRAFİKTE İŞLENEN KABAHATLERDE İÇTİMA  225

§ VIII. İDARİ YAPTIRIM KARARLARINA KARŞI BAŞVURULACAK KANUNYOLLARI  227

I. Adli Yargı Kolunda Başvurulacak Kanunyolları  227

A. Sulh Ceza Hakimliğine Başvuru (Kabahatler Kanunu m. 27)  227

1. Genel Olarak  227

2. Başvurunun İncelenmesi  228

3. Başvuru Üzerine Verilecek Kararlar  229

B. İtiraz (Kabahatler Kanunu m. 29)  230

II. İdarî Yargı Kolunda Başvurulacak Kanunyolu  231

III. Adlî Yargı İle İdarî Yargı Arasında Ortaya Çıkan Görev Uyuşmazlığı  232

IV. Anayasa Mahkemesi’ne Bireysel Başvuru Yolu  233

Beşinci Bölüm

TRAFİKTE İŞLENEN SUÇLARA İLİŞKİN

CEZA MUHAKEMESİ

§ I. SORUŞTURMA EVRESİ  237

I. Delillerin Toplanması  237

A. Olay Yeri İnceleme  237

B. Alkol ve Uyuşturucu Maddenin Tespiti  239

C. Trafikte Önleme Araması  240

II. Deliller  243

A. Görüntü Kaydeden Cihazlardan Elde Edilen Kayıtlar  243

1. Hakim Tarafından Görüntülerin İncelenmesi  243

2. Kayıtların Hukuki Dayanağı Sorunu  244

3. Görüntülerin Delil Değeri  246

B. Trafik Kaza Tespit Tutanağı  249

1. Düzenlenmesi  249

2. Delil Değeri  251

3. İtiraz  252

III. Trafik Bilirkişiliği  253

IV. Trafik Suçlarında Tutuklama Tedbiri  256

V. Seri Muhakeme Usulü  256

A. Genel Olarak  256

B. Bilgilendirme ve Teklif aşaması:  258

C. Yaptırımın Belirlenmesi  258

D. Yaptırımın Bireyselleştirilmesi  259

E. Hüküm Aşaması  259

F. Kanun yolu: İtiraz  260

§ II. KOVUŞTURMA EVRESİ  260

I. Yetkili Mahkemenin Belirlenmesi  260

II. İspat Sorunu  261

A. Kuşkudan Sanık Yararlanır İlkesi  261

B. Nedensellik Bağlantısının İspatı  263

III. Ceza Mahkemesinin Hükmünün Özel Hukuk Yargılamasına Etkisi  265

IV. Elkoyma ve Müsadere  266

A. Elkoyma  266

B. Göçmen Kaçakçılığı Suçunda Kullanılan Taşıtlar  267

C. Müsadere  268

D. Kaçakçılıkla Mücadele Kanununda Yer Alan Suçlarda Kullanılan Taşıtların Müsaderesi  273

Altıncı Bölüm

TRAFİK CEZA HUKUKUNUN GELECEĞİ:

SÜRÜCÜSÜZ ARAÇLAR

§ I. KAVRAM  275

§ II. SÜRÜCÜSÜZ ARAÇLAR VE CEZAİ SORUMLULUK  278

I. Genel Olarak  278

II. Aracın (Robotun) Kendisinin Cezai Sorumluluğu  279

A. Cezai Sorumluluğun Genel Gereklilikleri  279

B. Kast ve Taksirin Alternatifleri  282

III. Aracın Sahibinin veya İşleticisinin Cezai Sorumluluğu  283

IV. Üretici Firmanın, Sahibinin veya Çalışanlarının Cezai Sorumluluğu  286

§ III. DEĞERLENDİRME  289

Kaynakça  291

Kavramlar Dizini  302

 

Yorum Yap

Lütfen yorum yazmak için oturum açın ya da kayıt olun.
Etiketler: Trafik Ceza
İlgili Yayınlar