Trafik Kazalarından Kaynaklanan Bedensel Zararlar Destekten Yoksun Kalma Tazminatı Davaları

İÇİNDEKİLER

TAKDİM................................................................................................................. 5

BİRİNCİ KİTAP

BİRİNCİ BÖLÜM

BEDENSEL ZARARLARDAN DOĞAN TAZMİNAT DAVALARI

I) GENEL OLARAK............................................................................................51

A) ZARAR KAVRAMI.........................................................................................55

B) ZARARDAN SORUMLU OLANLAR ................................................................56

II) BEDENSELZARARLAR ...................................................................................57

A) TEDAVİ GİDERLERİ ......................................................................................59

1) Sağlık Hizmeti Giderleri........................................................................60

a) 6111 Sayılı Kanun yürürlüğe girdikten sonra yapılan sağlık

hizmeti giderlerinden sorumluluk .................................................62

b) 6111 Sayılı Kanun Yürürlüğe girmeden önce yapılmış olan

sağlık hizmeti giderlerinden sorumluluk .......................................64

aa) 6111 sayılı kanunun yürürlüğe girmesinden önce

meydana gelen trafik kazalarından kaynaklanan sağlık

hizmeti giderleri kanunun yürürlüğe girmesinden

önce sigortacı tarafından ödenmiş ise SGK’dan rücu

edebilir mi? ..........................................................................65

bb) 6111 sayılı kanunun yürürlüğe girmesinden önce

meydana gelen trafik kazalarından kaynaklanan sağlık

hizmeti giderleri kanunun yürürlüğe girmesinden

sonra sigortacı tarafından ödenmiş ise SGK’dan rücu

edebilir mi? ..........................................................................66

c) 6111 Sayılı Kanun yürürlüğe girmesinden önce sağlık

hizmeti giderleri talepli açılan tazminat davalarında

SGK’nun taraf durumu ..................................................................68

İçindekiler

8

d) Zorun Mali Sorumluluk Sigortası olmayanlar yönünden

Sorumluluk....................................................................................71

e) Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk

Sigortası Genel Şartlarında Sağlık Hizmeti Teminatı .....................73

f) Genel Şartlar A.5/b maddesinin KTK’nun 98. maddesi

karşısında ki durumu.....................................................................75

g) Sağlık hizmeti giderlerinin ispatı ...................................................82

2) İyileşme Giderleri.................................................................................86

a) Sağlık hizmeti aldığı sırada yapılan diğer giderler.........................86

b) Taburcu olduktan sonra yapılan giderler......................................90

c) İlerde yapılacak giderler................................................................91

d) İyileşme giderlerinin ispatı............................................................95

B) KAZANÇ KAYBI ............................................................................................97

1) Çalışanlar Yönünden ............................................................................98

2) Bir İşi Ve Kazancı Bulunmayanlar Yönünden .....................................102

3) Kendi Ev Hizmetlerini Yapan Ev Kadınları Yönünden.........................103

4) Küçük Yaşta Sakat Bırakılan Çocuklar Yönünden...............................104

5) Estetik Zararlar Yönünden .................................................................106

C) ÇALIŞMA GÜCÜNÜN AZALMASINDAN YA DA YİTİRİLMESİNDEN

DOĞAN KAYIPLAR.....................................................................................108

1) Çalışma Gücünün Azalması (Geçici İşgöremezlik)..............................109

a) Geçici iş göremezlik süresi ..........................................................109

b) Geçici iş göremezlik zararının tespiti...........................................110

c) Geçici iş göremezlik zararından sorumluluk................................114

2) Çalışma Gücünün Yitirilmesi (Sürekli İş Göremezlik -Maluliyet)........118

D) EKONOMİK GELECEĞİN SARSILMASINDAN DOĞAN ZARARLAR ...............124

İKİNCİ BÖLÜM

BEDENSEL ZARARLARIN BELİRLENMESİ

I) OLAY İLE ZARAR ARASINDA UYGUN İLLİYET BAĞI

(SEBEP - SONUÇ İLİŞKİSİ)........................................................................... 136

A) SONUCU BİRDEN ÇOK SEBEBİN MEYDANA GETİRMESİ............................138

1) Birden Çok Sebebin Aynı Zararı Birlikte Meydana Getirmesi ............139

a) Ortak illiyet..................................................................................139

b) Yarışan illiyet...............................................................................141

İçindekiler

9

c) Seçimlik illiyet............................................................................. 142

2) Birden Çok Sebepten Yalnız Birinin Zararı Doğurması ...................... 143

a) Önüne Geçilen İlliyet.................................................................. 144

B) SEBEPLE ZARARLI SONUCUN UYGUN OLMAYIŞI...................................... 146

1) Sebeple Zararlı Sonuç Arasında İlliyet Bağının Olmaması................. 147

2) İlliyet Bağının Kesilmesi..................................................................... 148

a) Mücbir Sebep ............................................................................. 149

aa) Mücbir sebebin şartları ..................................................... 150

aaa) Mücbir sebebi teşkil eden bir olay olmalıdır............ 150

bbb) Zarar verenin dışında bir olay olmalıdır

(Haricilik) .................................................................. 151

ccc) Bir davranış normunun veya borcun ihlâli ............... 152

ddd) Mücbir sebep ile zararlı sonuç arasında illiyet

bağı olmalıdır ........................................................... 152

eee) Kaçınılmazlık............................................................. 153

bb) Mücbir sebebin hükümleri ................................................ 153

b) Zarar Görenin Tam Kusuru ......................................................... 154

c) Üçüncü Şahsın Kusuru................................................................ 159

II) BEDENSEL ZARARLARDAN SORUMLULUĞUN TESPİTİ ................................163

A) KUSUR (SÜRÜCÜNÜN) SORUMLULUĞU .................................................. 163

1) Kusuru Açıklayan Teoriler ................................................................. 165

a) Sübjektif Kusur Teorisi................................................................ 165

b) Objektifleştirilmiş Kusur Teorisi ................................................. 167

c) Objektif Kusur Teorisi................................................................. 168

2) Kusur ile illiyet bağı arasındaki ilişki .................................................. 169

3) Kusur ile zarar arasındaki ilişki .......................................................... 171

4) Kusur ile fiil arasındaki ilişki .............................................................. 171

5) Kusurun Unsurları ............................................................................. 172

a) Kusurun Sübjektif Unsuru (Ayırt Etme Gücü)............................. 172

b) Kusurun Objektif Unsuru............................................................ 173

6) Kusurun Belirlenmesinde Kanuni Düzenlemelerin Etkisi .................. 173

7) Kusurun Dereceleri ........................................................................... 174

a) Kasıt............................................................................................ 175

aa) Doğrudan Kasıt.................................................................. 176

bb) Dolaylı Kasıt....................................................................... 176

b) İhmal .......................................................................................... 177

aa) Bilinçli İhmal- Bilinçsiz İhmal ............................................. 178

İçindekiler

10

bb) Ağır İhmal...........................................................................178

cc) Orta İhmal..........................................................................179

dd) Hafif İhmal .........................................................................179

ee) Ağır Kusur- Hafif Kusur.......................................................180

8) Mahkemece Kusurun Tespiti .............................................................180

a) Kusurun İspat Yükü .....................................................................180

b) Hukuk Hâkiminin Bağımsızlığı İlkesi ............................................181

c) Kusurun Belirlenmesinde Bilirkişinin Rolü ..................................187

9) Haksız Fiillerden Doğan Borç İlişkilerinde Kusurun Önemi ................191

10) Tazminat Miktarının Belirlenmesinde Kusurun Etkisi........................191

11) Kusursuz Sorumlulukta Kusur (Ek Kusur)..........................................194

B) MOTORLU ARAÇ İŞLETENİN SORUMLULUĞU...........................................197

1) İşletenin Sorumluluğun Genel Şartları...............................................198

a) Bir zarar doğmuş olmalıdır..........................................................198

b) Zarar bir trafik kazasından doğmuş olmalıdır .............................199

c) Zarara motorlu bir araç sebep olmalıdır. ....................................202

aa) Hareket gücüne sahip olması.............................................202

bb) Kendi itici gücüyle hareket etmesi.....................................202

cc) Motorlu araç karayolunda hareket etmesi ........................203

d) Zarara motorlu araç sebep olmalıdır ( uygun illiyet bağı)...........207

2) İşletenin Sorumluluğunun Özel Şartları .............................................208

a) İşleten Sıfatı Olması ....................................................................208

aa) İşleten kavramı...................................................................208

bb) İşleten çeşitleri...................................................................210

aaa) Gerçek işleten ...........................................................210

i) Araç maliki........................................................ 211

ii) Aracın mülkiyeti muhafaza kaydıyla alıcısı....... 212

iii) Aracın uzun süreli kiracısı, ariyet ve rehin

alanı.................................................................. 213

bbb) Farazi işleten .............................................................215

i) Motorlu araçla ilgili mesleki faaliyette

bulunan kişiler.................................................. 215

ii) Yarış düzenleyicileri.......................................... 217

iii) Motorlu aracı çalan veya gasbeden kişiler....... 218

iv) Devlet ve diğer kamu tüzel kişileri ................... 223

cc) İşletenin Eylemlerinden Sorumlu Olduğu Kişiler................224

aaa) Sürücü.......................................................................225

İçindekiler

11

bbb) Diğer yardımcılar...................................................... 227

b) Zarara motorlu aracın işletilmesi veya kanunda öngörülen

diğer bir olay sebep olmalıdır..................................................... 228

aa) İşletilme halinde olan aracın vermiş olduğu zarardan

sorumluluk ........................................................................ 229

aaa) Hareket halindeki araçlarda işletme kavramı........... 230

bbb) Duran araçlarda işletme kavramı ............................. 232

bb) İşletilme halinde olmayan aracın vermiş olduğu

zarardan sorumluluk ......................................................... 232

aaa) Zarar, işletilme halinde olmayan motorlu bir

aracın sebep olduğu trafik kazasından

doğmalıdır................................................................ 233

bbb) Zarar gören, kazaya, işletenin veya

yardımcılarının kusurunun veya aracın

bozukluğunun sebep olduğunu ispat etmelidir........ 234

i) Kazaya işletenin veya yardımcılarının

kusuru sebep olmalıdır..................................... 234

ii) Kazaya araçtaki bir bozukluk sebep

olmalıdır. .......................................................... 235

cc) Kazadan sonra yapılan yardım çalışmaları sırasında

doğan zararlardan sorumluluk .......................................... 237

c) İşleten Sorumluluktan Kurtulduğunu İspat Etmemiş

Olmalıdır..................................................................................... 238

aa) İşleteni Sorumluluktan Kurtaracak Ön Şartlar................... 239

bb) İşletenin Sorumluluktan kurtulmasının özel şartları ......... 240

aaa) Kazanın münhasıran mücbir sebepten ileri

gelmesi ..................................................................... 240

bbb) Kazaya münhasıran zarar görenin ağır

kusurunun neden olması.......................................... 243

ccc) Kazaya münhasıran üçüncü kişinin ağır

kusurunun neden olması.......................................... 244

3) Araç İşletenin Sorumluluk Halleri...................................................... 245

a) İşletenin Tehlike (Kusursuz)Sorumluluğu ................................... 246

b) İşletenin Olağan sebep sorumluluğu:......................................... 248

c) İşletenin Kusur Sorumluluğu ...................................................... 250

d) İşletenin Genel hükümlere Göre Sorumluluğu........................... 250

C) SİGORTACININ SÖZLEŞMEDEN DOĞAN SORUMLULUĞU ........................ 251

İçindekiler

12

1) Sigorta Hukuku Genel Hükümleri ......................................................252

a) Tanımlar......................................................................................253

aa) Sigorta................................................................................253

bb) Sigorta Sözleşmesi .............................................................253

cc) Sigorta Şirketi.....................................................................256

dd) Acente................................................................................257

ee) Sigorta Ettiren....................................................................257

ff) Sigortalı ..............................................................................257

gg) Lehtar.................................................................................258

hh) Zeyilname...........................................................................258

ıı) Prim....................................................................................260

ii) Sigorta değeri.....................................................................260

jj) Sigorta bedeli .....................................................................260

kk) Sigorta süresi .....................................................................262

ll) Teminat..............................................................................262

mm) Yenileme ............................................................................263

nn) Sigortacının Sorumluluğu...................................................263

b) Sigorta Sözleşmesinin Feshi Ve Cayma .......................................264

aa) Olağanüstü durumlarda fesih ............................................264

bb) Sigorta priminin artırılmasında fesih..................................264

cc) Kısmi fesih ve cayma..........................................................264

dd) Tarafların aczi, takibin semeresiz kalması..........................265

ee) Sigortacının iflası................................................................265

c) Türk Ticaret Kanununa Göre Zamanaşımı...................................265

d) Sigortacının Borç Ve Yükümlülükleri...........................................266

aa) Sigortacının sorumluluğunun başlama tarihi .....................266

bb) Sigortacının aydınlatma yükümlülüğü................................266

cc) Sigorta poliçesi verme yükümlülüğü..................................267

dd) Giderleri ödeme borcu.......................................................268

ee) Tazminat ödeme borcunun doğması .................................268

aaa) Kısmi tazminat ödemeleri .........................................269

bbb) Sigortacının tazminat borcundan kurtulması............269

e) Sigorta Ettirenin Borç Ve Yükümlülükleri....................................271

aa) Prim ödeme borcu .............................................................271

aaa) Prim ödeme zamanı ..................................................271

bbb) Prim ödeme yeri .......................................................272

ccc) Primin indirilmesi......................................................272

İçindekiler

13

ddd) Sigorta ettirenin temerrüde düşmesi....................... 273

bb) Beyan yükümlülüğü........................................................... 274

aaa) Sözleşmenin yapılması sırasında ki

yükümlülükler .......................................................... 274

bbb) Teklifin yapılması ile kabulü arasındaki

değişiklikleri beyan yükümlülüğü............................. 276

ccc) Sözleşme süresi içinde beyan yükümlülüğü............. 276

ddd) Riziko gerçekleştiğinde beyan yükümlülüğü ............ 277

cc) Bilgi verme ve araştırma yapılmasına izin verme

yükümlülüğü ..................................................................... 278

dd) Zararı önleme, azaltma ve sigortacının rücu haklarını

koruma yükümlülüğü ........................................................ 278

ee) Sözleşmede öngörülen yükümlülüklerin ihlali halinde

sigortacının fesih hakkı...................................................... 279

2) Zarar Sigortaları ................................................................................ 279

a) Mal Sigortaları............................................................................ 280

aa) Başkası (Üçüncü Kişi) Lehine Sigorta ................................. 280

bb) Üzerinde Sınırlı Ayni Hak Kurulan Eşyanın

Sigortalanması................................................................... 283

aaa) Sınırlı ayni hak kurulan eşyayı malikinin kendi

lehine sigorta yaptırması.......................................... 284

i) Sigorta tazminatının malike

ödenebilmesinin şartları................................... 285

ii) Rehin Hakkı sahibinin izni olmadan malike

yapılan ödemelerin sonuçları ........................... 288

iii) Malikin prim borcunu ödemede temerrüde

düşmesi ............................................................ 288

iv) Sözleşmenin feshedilmesi veya

sözleşmeden cayılması ..................................... 288

v) Bilgi verme yükümlülüğü.................................. 289

vi) Malikin sigortacıya tazminat davası hakkı........ 289

vii) Sınırlı ayni hak kurulan eşyayı malikin rehin

alacaklısı lehine sigorta yaptırması................... 291

bbb) Sınırlı ayni hak sahibinin kendi ad ve lehine

rehinli malı sigorta yaptırması.................................. 292

cc) Haciz.................................................................................. 294

dd) Geçmişe Etkili Sigorta........................................................ 294

İçindekiler

14

ee) Sigortacının Tazminat Borcu ..............................................295

aaa) Eksik sigorta ..............................................................295

bbb) Aşkın sigorta..............................................................296

ccc) Takseli sigorta ...........................................................296

ff) Birden Çok Sigorta .............................................................297

aaa) Müşterek sigorta.......................................................297

bbb) Çifte sigorta...............................................................298

ccc) Kısmi sigorta..............................................................299

gg) Sigortacının Sigortalanan Menfaati İnceleyebilmesi..........299

hh) Sigorta Edilen Menfaatin Sahibinin Değişmesi ..................300

jj) Zarar Gören Mal Ve Zararın Gerçekleştiği Yerde

Değişiklik Yapmama Yükümlülüğü .....................................301

kk) Halefiyet.............................................................................301

b) Sorumluluk Sigortaları.................................................................302

aa) Genel Hükümler.................................................................302

aaa) Sözleşmenin konusu ve kapsamı ..............................302

bbb) Hukuki koruma..........................................................303

ccc) Sigortalının Sigortacıya Bildirim Yükümlülüğü ..........304

ddd) Sigortacının yardımları..............................................304

eee) Sigortalın sorumluluk konusu olaya kasten

neden olması.............................................................306

fff) Doğrudan dava hakkı ................................................307

ggg) Sigortacının zarar görenden bilgi alma hakkı ............308

hhh) Takas.........................................................................309

ııı) Halefiyet....................................................................309

i- Sigortacının zarar görene yapmış olduğu

ödeme sigorta teminatı kapsamında

olmalıdır. .......................................................... 310

ii- Sigortacı halefiyet gereği ödediği miktar

kadar diğer sorumlulara talep ve dava

hakkı vardır. ..................................................... 311

iii) Zamanaşımı...............................................................312

bb) Zorunlu Sorumluluk Sigortaları ..........................................312

aaa) Sözleşme yapma zorunluluğu ...................................312

bbb) Zarar görenle ilişkide sigortacının ifa

yükümlülüğü .............................................................314

cc) Sorumluluk Sigortalarına Uygulanacak Hükümler .............315

İçindekiler

15

3) Trafik Kazalarından Doğan Zararlardan Sigorta Şirketlerinin

Sorumluluğu...................................................................................... 317

a) Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk

Sigortası...................................................................................... 319

aa) Genel Olarak...................................................................... 319

bb) Sigortanın Sorumluluk Kapsamı ........................................ 320

cc) Sigorta Kapsamına Giren Teminat Türleri ......................... 327

aaa) Maddi Zararlar Teminatı .......................................... 328

bbb) Sağlık Giderleri Teminatı ......................................... 328

ccc) Sürekli Sakatlık Teminatı .......................................... 331

ddd) Destekten Yoksun Kalma (Ölüm) Teminatı .............. 334

çç) Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortasının Sorumluluk

Alanı .................................................................................. 334

dd) Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Teminat Dışında

Kalan Hususlar................................................................... 340

aaa) Karayolları Trafik Kanununa göre teminat

dışında kalan hususlar.............................................. 341

i- İşletenin; KTK uyarınca eylemlerinden

sorumlu tutulduğu kişilere karşı

yöneltebileceği talepler.................................... 341

ii- İşletenin; eşinin, usul ve füruunun,

kendisine evlat edinme ilişkisi ile bağlı

olanların ve birlikte yaşadığı kardeşlerinin

mallarına gelen zararlar nedeniyle ileri

sürebilecekleri talepler..................................... 342

iii- İşletenin; KTK uyarınca sorumlu

tutulmadığı şeye gelen zararlara ilişkin

talepler............................................................. 344

iv- KTK 105 inci maddesinin üçüncü fıkrasına

göre zorunlu mali sorumluluk sigortasının

teminatı altında yapılacak motorlu araç

yarışlarındaki veya yarış denemelerindeki

kazalardan doğan talepler................................ 345

v- Motorlu araçta taşınan eşyanın uğrayacağı

zararlar............................................................. 345

vi- Manevi tazminata ilişkin talepler..................... 345

İçindekiler

16

vii- Hak sahibinin kendi kusuruna denk gelen

tazminat talepleri............................................. 346

viii- İlgililerin, sigortalının sorumluluk riski

kapsamında olmayan tazminat talepleri.......... 346

ix- Bu bent Anayasa Mahkemesinin

17/7/2020 tarihli ve E.:2019/40;

K.:2020/40 sayılı Kararı ile iptal edilmiştir. ...... 347

x- Destekten yoksun kalan hak sahibinin,

destek şahsının kusuruna denk gelen

tazminat talepleri............................................. 347

xi- Gelir kaybı, kâr kaybı, iş durması ve kira

mahrumiyeti gibi dolaylı zararlar ..................... 348

xii- Hasar sebebiyle trafikten çekme veya

hurdaya çıkarılma işlemi görmüş araçların

değer kaybı tazminatı talepleri ........................ 348

xiii- 12/4/1991 tarihli ve 3713 sayılı Terörle

Mücadele Kanunu kapsamındaki terör

eylemlerinde ve bu eylemlerden doğan

sabotajda kullanılan araçların neden

olduğu ve sigortalının sorumluluk riski

kapsamında olmayan tazminat talepleri ile

aracın terör eylemlerinde kullanıldığını

veya kullanılacağını bilerek binen kişilerin

ve terör ve sabotaj eyleminde yer alan

kişilerin uğradıkları zararlara ilişkin talepler .... 349

bbb) Genel şartlara göre teminat dışında kalan haller......350

ee) Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk

Sigortası Genel Şartları Ve Hukuki Mahiyeti ......................354

ff) Anayasa Mahkemesi’nin 17/7/2020 tarih, 2019/40

esas, 2020/40 karar sayılı iptal ve itiraz ret sonuçları........355

aaa) Anayasa Mahkemesi Kararlarının Bağlayıcılığı..........356

bbb) Anayasa Mahkemesi’nin Gerekçe Ve

Yorumlarının Bağlayıcı Olup Olmadığı Sorunu ..........358

i- Mahkeme’nin Gerekçe Ve Yorumlarının

Bağlayıcı Olduğu Görüşü .................................. 359

ii- Mahkeme’nin Gerekçe Ve Yorumlarının

Bağlayıcı Olmadığı Görüşü ............................... 360

İçindekiler

17

iii- Anayasa Mahkemesi ile Yargıtay ve

Danıştay Uygulamaları ..................................... 363

iv- Değerlendirme ve Sonuç .................................. 365

ccc) Anayasa Mahkemesi’nin İptal Kararının Derdest

Dosyalar Açısından Sonuçları ................................... 367

ddd) Anayasa Mahkemesi İptal Kararının Sonuçları......... 373

i- İptal Edilen Hükümler....................................... 373

ii- Gerekçe Özeti................................................... 373

iii- İptal Kararının Sonuçları ................................... 374

ia- KTK’un 90. Maddesi yönünden sonuçları.............................................................. 374

ib- KTK’un 92. Maddesi (i) Bendi

yönünden sonuçları................................... 375

eee) Anayasa Mahkemesi İtiraz Ret Kararlarının

Sonuçları................................................................... 376

i- Karayolları Trafik Kanun’un 90. Maddesinin

Birinci Cümlesinde Yer alan “...bu Kanun…”

ve “…öngörülen usul ve esaslara tabidir.”

ibaresi yönünden.............................................. 376

ia- Ret edilen Hüküm...................................... 376

ib- Gerekçe Özeti ............................................ 376

ic- Ret Kararının Sonuçları .............................. 376

ii- Karayolları Trafik Kanun’un 92. Maddesinin

(g) bendinde “Hak sahibinin kendi

kusuruna denk gelen tazminat talepleri”

ibaresi yönünden.............................................. 377

ia- Ret edilen Hüküm...................................... 377

ib- Gerekçe Özeti ............................................ 377

ic- Ret Kararının Sonuçları .............................. 377

iii- Karayolları Trafik Kanun’un 92. Maddesinin

(h) bendinde “İlgililerin, sigortalının

sorumluluk riski kapsamında olmayan

tazminat talepleri” ibaresi yönünden............... 378

ia- Ret edilen Hüküm...................................... 378

ib- Gerekçe Özeti ............................................ 378

ic- Ret Kararının Sonuçları .............................. 379

İçindekiler

18

iv- Karayolları Trafik Kanun’un 93. Maddesinin

Birinci Fıkrasında Yer Alan “Zorunlu mali

sorumluluk sigortası genel şartları,…”

İbaresi yönünden ............................................. 379

ia- Ret Edilen Hüküm...................................... 379

ib- Gerekçe Özeti............................................ 380

ic- Ret Kararı Sonucu...................................... 380

v- Karayolları Trafik Kanun’un 97. Maddesinin

Birinci Cümlesinde ki “Zarar görenin,

zorunlu mali sorumluluk sigortasında

öngörülen sınırlar içinde dava yoluna

gitmeden önce ilgili sigorta kuruluşuna

yazılı başvuruda bulunması gerekir.”

İbaresi Yönünden ............................................. 381

ia- Ret Edilen Hüküm...................................... 381

ib- Gerekçe Özeti............................................ 381

ic- Ret Kararının Sonuçları.............................. 383

vi- Karayolları Trafik Kanun’un 99. Maddesinin

Birinci Fıkrasında Yer Alan “...zorunlu mali

sorumluluk sigortası genel şartlarıyla

belirlenen belgeleri,...” İbaresi yönünden........ 384

ia- Ret Edilen Hüküm...................................... 384

ib- Gerekçe Özeti............................................ 385

ic- Ret Kararı Sonuçları................................... 386

fff) Sonuç olarak; ............................................................387

gg) Sigorta Kapsamındaki Tazminatların Belirlenmesinde

Usul Ve Esaslar...................................................................388

ğğ) Rizikonun Gerçekleşmesi Halinde Sigortalının Sigorta

Ettirenin Yükümlülükleri ....................................................396

aaa) Riziko gerçekleştiğinde ihbar yükümlülüğü ..............396

bbb) Zararı önleme, azaltma ve sigortacının rücu

haklarını koruma yükümlülüğü .................................397

ccc) Bilgi, belge verme ve sigortacının araştırma

yapmasına izin verme yükümlülüğü .........................398

ddd) Tazminat talebine ve cezai kovuşturmaya ilişkin

bilgi ve belgeleri verme yükümlülüğü.......................398

İçindekiler

19

eee) Sigortalının yükümlülüklerini yerine

getirmemesinin sonuçları......................................... 398

hh) Sigortacının Temerrüdü-Tazminat Ve Giderlerin

Ödenmesi .......................................................................... 399

ii) Römork Veya Çekilen Araçların Verdiği Zarardan

Sigortacının Sorumluluğu .................................................. 401

jj) Motorsuz Taşıt Ve Motorlu Bisikletten Sorumluluk .......... 406

kk) Motorlu Araçlarla İlgili Mesleki Faaliyette Bulunanlara

Bırakılan Araçların Vermiş Olduğu Zararlardan

Sorumluluk ........................................................................ 409

ll) Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortasının Başlangıcı Ve

Sonu .................................................................................. 412

mm) Sigortacının Halefiyeti ....................................................... 412

aaa) Sigortacının zarar görene yapmış olduğu ödeme

sigorta teminatı kapsamında olmalıdır .................... 413

bbb) Sigortacı halefiyet gereği ödediği miktar kadar

diğer sorumlulara talep ve dava hakkı vardır........... 414

nn) Zarar Görenlerin Haklarının Saklı Tutulması ..................... 414

oo) Sigortacının Sigotalısına Rücu Hakkı.................................. 416

aaa) Zarar Verici Olayın Kast veya Ağır Kusuru

Sonucu Oluşması...................................................... 419

bbb) Ehliyetsiz Araç Kullanmak......................................... 424

ccc) Alkollü (Uyuşturucu veya Keyif Verici Maddeler

Alarak) Araç Kullanmak ............................................ 429

ddd) İstiap Haddini Aşmak Ruhsat Olmadan Yolcu

veya Patlayıcı-Parlayıcı Madde Taşımak................... 433

eee) Sigorta Ettirenin Rizikonun Gerçekleşmesinden

Sonra Gerekli Yükümlülükleri Yerine

Getirmemesi............................................................. 434

fff) Aracın Çalınması veya Gasp Edilmesinde

Sigortalının İhmali .................................................... 435

ggg) Olay Yerini Terk Etme Ve Kaza Ve Alkol Raporu

Düzenlenme Yükümlülüğüne Aykırı Davranmak...... 438

öö) Sigorta Ücretinin (Priminin) Ödenmesi ............................. 441

pp) Sözleşme Yapıldığı Sırada Beyan Yükümlülüğü ................. 444

rr) Sigortalının/Sigorta Ettirenin Sigorta Süresi İçinde

İhbar Yükümlülüğü Ve Sonuçları ....................................... 444

İçindekiler

20

ss) Sigortalının Değişmesi........................................................445

şş) Tebliğ Ve İhbarlar...............................................................449

tt) Sırların Saklı Tutulması.......................................................449

uu) Sigortacıya Başvuru Ve Dava Hakkı....................................449

aaa) Genel Olarak .............................................................449

bbb) Zarar Görenin Sigortacıya Yazılı Başvuruda

Bulunması .................................................................451

ccc) Zarar Görenin Sigortacıya Başvurusunun Hukuki

Niteliği.......................................................................456

i- Karayolları Trafik Kanunu 97. Maddesinde

ki Dava Şartının Hukuki Niteliği ........................ 466

ii- Sigortacıya Yazılı Başvuruda Bulunulmuş

Ancak 15 Günlük Süre Beklenmeden Dava

Açılması Durumu.............................................. 475

üü) Sigorta Şirketine Karşı Açılan Davalarda Görevli Ve

Yetkili Mahkeme ................................................................481

aaa) Yargı Yolu Yönünden İdari Yargı- Adli Yargı

Görev Alanına Giren Davalar.....................................481

bbb) Görevli Mahkeme .....................................................489

ccc) Yetkili Mahkeme .......................................................494

i- Genel Yetkili Mahkeme .................................... 494

ii- Davalının Birden Fazla Olması Hâlinde Yetki.... 494

iii- Şubeler ve tüzel kişilerle ilgili davalarda

yetki ................................................................. 495

iv- Sigorta sözleşmelerinden doğan davalarda

yetki ................................................................. 495

v- Haksız fiilden doğan davalarda yetki................ 495

vi- KTK. 110/2 maddesi göre yetkili mahkeme ..... 496

vii- Genel Şartlar C.7 maddesine göre yetkili

mahkeme ......................................................... 496

viii- Sigorta şirketinin bölge müdürlüklerinin

bulunduğu yer mahkemelerinin yetkisi ........... 496

ix- Yetki itirazının yapılması .................................. 497

vv) Sigortacının Sorumluluğunu Kaldıran Anlaşmalar Ve

Hak Düşürücü Süre.............................................................497

yy) Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortacısı Yönünden

Zamanaşımı........................................................................504

İçindekiler

21

aaa) Zamanaşımı Süreleri................................................. 505

i- İki yıllık Kısa süreli zamanaşımı......................... 506

ia- Zarar görenin zararı öğrenmesi ................. 506

ib- Zarar görenin tazminat yükümlüsünü

öğrenmesi.................................................. 507

ii- On Yıllık Kesin (Mutlak) Süreli Zamanaşımı ...... 508

iii- Ceza zamanaşımı .............................................. 509

bbb) Zamanaşımının Durması........................................... 512

ccc) Zamanaşımının Kesilmesi ......................................... 513

i) Zamanaşımının Kesilme Sebepleri.................... 515

zz) Garameten Zarar Giderim İlkesi........................................ 517

b) Zorunlu Karayolu Taşımacılık Mali Sorumluluk Sigortası ........... 523

aa) 26.04.2016 Tarihine Kadar Olan Dönem........................... 524

aaa) Meydana gelen zararın öncelikle taşımacının

sorumluluk sigortasından karşılanması.................... 526

i- Zarar görenlerin sadece ZMSS aleyhine

dava açması...................................................... 531

ia- Taşımacılık mali sorumluluk sigortası

olması durumunda .................................... 531

ib- Taşımacılık mali sorumluluk sigortası

olmaması durumunda ............................... 531

ii- ZMSS ile Birlikte ZKTMSS Karşı Dava

açılması............................................................. 531

iii- ZKTMSS ile birlikte diğer sorumlular

aleyhine dava açılması ..................................... 532

bb) 26.04.2016 Tarihinden Sonraki Dönem ............................ 538

aaa) Karayolu Yolcu Taşımalarında Zorunlu Sigorta

yaptırma zorunluluğu ve sigortanın kapsamı........... 540

bbb) Yönetmeliğe göre yaptırılması zorunlu olan

sigortalar.................................................................. 541

c) Karayolu Yolcu Taşımacılığı Zorunlu Koltuk Ferdi Kaza

Sigortası...................................................................................... 542

aa) Genel olarak ...................................................................... 542

bb) Zorunlu Koltuk Ferdi Kaza Sigortasının Özellikleri............. 546

cc) Zorunlu Koltuk Ferdi Kaza Sigortasında Sigortanın

Konusu .............................................................................. 547

İçindekiler

22

dd) Zorunlu Koltuk Ferdi Kaza Sigortasında Kazanın

Tanımı ................................................................................548

ee) Zorunlu Koltuk Ferdi Kaza Sigortasında Kaza

Sayılmayan Haller ..............................................................549

ff) Sigorta Kapsamına Giren Teminat Türleri..........................549

aaa) Ölüm Teminatı ..........................................................549

bbb) Sakatlık Teminatı.......................................................550

ccc) Tedavi Giderleri Teminatı .........................................554

gg) Koltuk Gerdi Kaza Sigortası Teminat Kapsamı Dışında

Kalan Haller........................................................................561

hh) Koltuk Ferdi Kaza Sigortası Yaptırmak Zorunda Olan

Taşımacılar.........................................................................562

ıı) Koltuk Ferdi Kaza Sigortası Teminatının Başlangıcı ve

Sonu ...................................................................................565

ii) Koltuk Ferdi Kaza Sigortasında Zarar Görenlerin

Haklarının Saklı Tutulması ve Sigortacının Sigorta

Ettirene Rücu Hakkı............................................................566

jj) Sigortalıların veya Hak Sahiplerinin Başvuru Hakkı ve

Başvuru Süresi....................................................................568

kk) Rizikonun Gerçekleşmesi Halinde Sigorta Ettiren,

Sigortalılar veya Hak Sahiplerinin Yükümlülükleri .............569

ll) Tazminatın Belirlenmesi ve Hakem Bilirkişiye Gidilmesi....570

mm) Teminat Türlerinin Birleşmesi............................................573

nn) Tazminatın Ödenmesi ve Sigortacının Temerrüdü.............573

oo) Sigortacının Halefiyeti........................................................574

öö) Sigorta Ücretinin Ödenmesi ve Sigortacının

Sorumluluğunun Başlaması................................................575

pp) Sigorta Ettirenin Sözleşme Yapılırken Beyan

Yükümlülüğü ......................................................................577

rr) Sigorta Ettirenin Sigorta Süresi İçinde Beyan

Yükümlülüğü ......................................................................578

ss) Sigorta Ettirenin Değişmesi................................................579

şş) Tebliğ ve İhbarlar ...............................................................579

tt) Zaman Aşımı ......................................................................580

uu) Yetkili Mahkeme ................................................................580

d) Motorlu Kara Taşıtları İhtiyari Mali Sorumluluk Sigortası ...........582

aa) Genel olarak.......................................................................582

İçindekiler

23

bb) Sigorta Teminatının Kapsamı ............................................ 582

cc) Ek Sözleşmeyle Teminat Kapsamına Alınabilecek Hal....... 582

dd) Teminat Dışındaki Haller................................................... 583

aaa) Sigortalının kendisinin uğrayacağı zararlar .............. 583

bbb) Aracı sevk ve idare edenin, aracı sevk ve idare

ederken uğrayacağı zararlar dolayısıyla ileri

sürülen talepler........................................................ 583

ccc) İşletenin veya aracı sevk edenin eşinin, usul ve

füruunun (kendisi ile evlat edinme ilişkisi ile

bağlı olanların) ve birlikte yaşadığı kardeşlerinin

uğrayacağı zararlar dolayısıyla ileri sürülen

talepler..................................................................... 583

ddd) Araç sahibi ile işleteni arasındaki ilişkide araca

gelen zararlar dolayısıyla ileri sürülen talepler ........ 583

eee) Poliçede gösterilen aracın ve bu araç ile taşınan

malların (yolcu bagajı ve benzeri eşya teminat

dahilindedir) veya çekilen şeylerin bozulması

zarar ve ziyaa uğraması yüzünden ileri sürülen

talepler..................................................................... 584

fff) Çalınan veya gaspedilen aracın sebep olduğu ve

Karayolları Trafik Kanunu'na göre işletenin

sorumlu olmadığı zararlar ile aracın çalındığını

ve/veya gaspedildiğini bilerek binen yolcuların

zarara uğramaları nedeniyle ileri sürülen

talepler..................................................................... 584

ggg) Sürat yarışlarına iştirak ve yarış güzergahında

yapılan antremanlar sırasında meydana

gelebilecek zarar ve ziyan nedeniyle ileri sürülen

talepler..................................................................... 585

hhh) Aracın gözetim, onarım, bakım, alım-satım,

araçta değişiklik yapılması amacı ile veya

benzeri bir amaçla faaliyette bulunan

teşebbüslere bırakılmasından sonra aracın

sebep olduğu zararlara ilişkin her türlü talepler ...... 585

ııı) Patlayıcı ve parlayıcı maddeler taşınması (yedek

akaryakıt hariç) sebebiyle meydana gelen zarar

ve ziyanlardan dolayı ileri sürülen talepler .............. 586

İçindekiler

24

iii) 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanununda

belirtilen terör eylemlerinde ve bu eylemlerden

doğan sabotajda kullanılan araçların neden

olduğu ve 2918 sayılı Karayolları Trafik

Kanununa göre işletenin sorumlu olmadığı

zararlar ile aracın terör eylemlerinde

kullanıldığını veya kullanılacağını bilerek binen

kişilerin zarara uğramaları nedeniyle ileri

sürecekleri talepler, aracı terör ve buna bağlı

sabotaj eylemlerinde kullanan kişilerin talepleri ......586

ee) Tazminatın Azaltılması veya Kaldırılması Sonucunu

Doğuran Haller...................................................................586

ff) Sigortacının sigortalıya rücu nedenleri ..............................587

gg) Sigortanın Başlangıcı ve Sonu ............................................588

ğğ) Sigorta Ettirenin Beyan Yükümlülüğü ................................588

hh) Sigorta Süresi İçinde İhbar Yükümlülüğü ve Sonuçları.......589

aaa) Kullanılış Tarzı Değişikliği ..........................................589

bbb) İşletenin Değişmesi ...................................................590

ıı) Sigorta Priminin Ödenmesi, Sigortacının

Sorumluluğunun Başlaması ve Sigorta Ettirenin

Temerrüdü .........................................................................591

ii) Zarar Gerçekleşmesinden Sonra Sigorta Ettirenin

Yükümlülükleri ...................................................................592

jj) Zarar ve Ziyanın Tespiti ......................................................593

kk) Zarar ve Tazminatın Sigortacı Tarafından

Ödenmesinin Sonuçları......................................................594

ll) Vergi, Resim ve Harçlar......................................................594

mm) Tebliğ ve İhbarlar ...............................................................594

nn) Ticari ve Mesleki Sırların Saklı Tutulması ...........................594

oo) Yetkili Mahkeme ................................................................595

öö) Zamanaşımı........................................................................595

pp) Karayolları Trafik Kanunun İhtiyari Mali Sorumluluk

Sigortasına Uygulanacak Hükümleri ..................................596

aaa) Tazminatın azaltılması veya kaldırılması

sonucunu doğuran haller..........................................596

bbb) Doğrudan doğruya talep ve dava hakkı: ...................597

ccc) Zamanaşımı...............................................................598

İçindekiler

25

e) Güvence Hesabı.......................................................................... 598

aa) Genel Olarak...................................................................... 598

bb) Güvence Hesabının Sorumluluğunun Doğma Şartları....... 600

aaa) Sigortalının tespit edilememesi durumunda

kişiye gelen bedensel zararlar.................................. 600

bbb) Rizikonun meydana geldiği tarihte geçerli olan

teminat tutarları dâhilinde sigortasını

yaptırmamış olanların neden olduğu bedensel

zararlar..................................................................... 602

ccc) Sigorta şirketinin malî bünye zaafiyeti nedeniyle

sürekli olarak bütün branşlarda ruhsatlarının

iptal edilmesi ya da iflası halinde ödemekle

yükümlü olduğu maddî ve bedensel zararlar için .... 604

ddd) Çalınmış veya gasp edilmiş bir aracın karıştığı

kazada, Karayolları Trafik Kanunu uyarınca

işletenin sorumlu tutulmadığı hallerde, kişiye

gelen bedensel zararlar için ..................................... 604

eee) Yeşil Kart Sigortası uygulamaları için faaliyet

gösteren Türkiye Motorlu Taşıt Bürosunca

yapılacak ödemeler için............................................ 605

fff) Zorunlu sigorta teminat limitleri ile sigorta

poliçesinde belirtilen teminat arasındaki fark

kadar ödenecek bedensel tazminat tutarları için..... 605

cc) Güvence Hesabının Gelirleri Ve Denetimi......................... 606

aaa) Hesabın gelirleri ....................................................... 606

dd) Güvence Hesabının Giderleri ............................................ 606

ee) Güvence Hesabının Rücu Hakkı......................................... 607

aaa) Zorunlu sigorta yaptırmayan veya geçerli

teminat tutarları üzerinden zorunlu sigortaları

yaptırmayan kişilere................................................. 607

bbb) Sorumlunun sonradan belli olması halinde bu

kişilere veya yükümlü sigorta şirketine .................... 608

ccc) Zarardan sorumlu kişilere veya yükümlü sigorta

şirketine ................................................................... 608

İçindekiler

26

ddd) Güvence Hesabı Yönetmeliğinin 9. maddenin

birinci fıkrasının (ç) bendine göre yapılan

ödemeler çerçevesinde yükümlü sigorta

şirketine ....................................................................610

eee) Güvence Hesabı Yönetmeliğinin 9. maddenin

ikinci fıkrasına göre yapılan ödemeler nedeniyle

Büroya.......................................................................610

ff) Zarar Görenlerin Çokluğu...................................................610

hh) Ödemelerin İadesi..............................................................610

III) GEÇİCİ VE SÜREKLİ İŞ GÜCÜ KAYBININ TESPİTİ.......................................... 611

A) GENEL OLARAK .........................................................................................611

B) YARGITAY UYGULAMALARINA GÖRE İŞGÜCÜ KAYBI SÜRESİ VE

SÜREKLİ İŞGÜCÜ KAYBI ORANININ TESPİTİ ..............................................612

1) Geçici İş Göremezlik Süresi ve Sürekli İş Göremezlik Oranı Adli

Tıp Uzmanı Tarafından Belirlenmelidir..............................................613

2) İşgöremezlik Süresi ve Oranı Belirlenirken Kişinin Mesleği,

Yaptığı İşin Özellikleri ve İşini Yaparken Daha Çok Hangi

Organını Kullandığı Dikkate Alınır. .....................................................619

3) İş Göremezlik Süresi ve Oranı Kaza Tarihinde Ki Mevzuata

Uygun Olarak Belirlenmelidir.............................................................620

C) GEÇİCİ İŞ GÖREMEZLİK SÜRESİ VE SÜREKLİ İŞ GÖREMEZLİK ORANI

TESPİTİNDE UYGULANACAK MEVZUAT ....................................................622

1) Sosyal Sigortalar Sağlık İşlemleri Tüzüğü ...........................................622

2) Çalışma Gücü ve Meslekte Kazanma Gücü Kaybı Oranı Tespit

İşlemleri Yönetmeliği .........................................................................623

3) Maluliyet Tespiti İşlemleri Yönetmeliği .............................................624

4) Özürlülük Ölçütü Sınıflandırılması ve Özürlülere Verilecek Sağlık

Kurulu Raporları Hakkında Yönetmelik..............................................626

5) Erişkinler İçin Engellilik Değerlendirmesi Hakkında Yönetmelik ........629

a) Yönetmeliği amacı.......................................................................631

b) Yönetmeliğin Kapsamı ................................................................631

c) Yönetmeliğin Dayanağı ...............................................................632

d) Tanımlar......................................................................................632

e) Engellilik Sağlık Kurulunun Teşkili Ve Çalışma Usulü...................634

aa) Engellilik Sağlık Kurulun Teşkili ..........................................634

aaa) Birden fazla uzmanlık dalını ilgilendiren engel

durumlarının tespitinde:...........................................634

İçindekiler

27

bbb) Tek bir uzmanlık dalını ilgilendiren engel

durumlarının tespitinde: .......................................... 635

bb) Engellilik Sağlık Kurulunun çalışma usulü.......................... 635

f) Yetkili sağlık kurum ve kuruluşları.............................................. 635

g) Erişkinler İçin Engellilik Sağlık Kurulu Raporunun

Düzenleme Usulü ....................................................................... 636

h) Erişkinler İçin Terör, Kaza ve Yaralanmaya Bağlı Durum

Bildirir Sağlık Kurulu Raporunun düzenlenme usulü.................. 637

ı) Erişkinler İçin Engellilik Sağlık Kurulu Raporu ve Erişkinler

İçin Terör, Kaza ve Yaralanmaya Bağlı Durum Bildirir Sağlık

Kurulu Raporunun düzenleme esasları ...................................... 638

i) Raporların geçerlilik süresi ......................................................... 639

j) Raporlara itiraz........................................................................... 641

k) Atıflar ......................................................................................... 642

l) Kazanılmış haklar........................................................................ 642

m) Erişkinler İçin Terör, Kaza ve Yaralanmaya Bağlı Durum

Bildirir Sağlık Kurulu Raporunun ücreti ...................................... 643

n) Yürürlükten kaldırılan yönetmelik.............................................. 643

o) Raporların elektronik ortamda düzenlenmesi ........................... 643

ö) Birden fazla hastalığı veya engeli bulunanların engel

oranları....................................................................................... 644

p) Yürürlük...................................................................................... 645

r) Yürütme ..................................................................................... 645

D) TRAFİK KAZALARINDAN DOĞAN İŞ GÜCÜ KAYIP ORANLARININ

TESPİTİNE İLİŞKİN MEVZUAT VE UYGULAMALARIN ANALİZİ ................... 645

E) RAPOR HAZIRLANIRKEN DİKKAT EDİLMESİ GEREKEN HUSUSLAR............ 652

1) Raporda Yer Alması Gereken Hususlar ............................................. 652

2) Rapor Hazırlanırken Kazanın Neden Olduğu Maluliyet Oranı

Belirlenmelidir. ................................................................................. 654

3) Gelişen-Değişen Durum (Maluliyetin Niteliği ve Kapsamında

Zaman İçinde Değişiklik Olması) ....................................................... 656

F) BAKICI GİDERİ .......................................................................................... 658

1) Genel Olarak ..................................................................................... 658

2) Bakıcıya İhtiyaç Olup Olmadığının Tespiti......................................... 659

3) Yargıtay Uygulamalarına Göre Bakıcı Giderinin Belirlenmesi ve

Sorumluluk........................................................................................ 661

4) Bakıcı Tazminatından Hakkaniyet İndirimi Yapılabilir mi? ................ 662

İçindekiler

28

5) Genel Şartlara Göre Bakıcı Giderlerinden Sorumluluk ve Bakıcı

Giderlerinin Belirlenmesi ...................................................................669

a) Bakıcı giderlerinden sorumluluk .................................................669

aa) Sağlık gideri teminatı içindeki yer alan bakıcı giderleri

ve belirlenmesi...................................................................670

bb) Sakatlık teminatı kapsamında ki bakıcı giderleri ve

hesaplanması .....................................................................674

6) Yargıtay Uygulamaları İle Genel Şartlar Arasında Bakıcı

Giderinden Sorumluluk ve Bakıcı Giderinin Belirlenmesine

Yönelik Farklar ...................................................................................676

aa) Yargıtay, bakıcı tuttuğunu ispat edip etmediğine

bakılmaksızın bakıcı giderinin belirlenmesinde brüt asgari

ücret esas almıştır.......................................................................676

bb) Yargıtay, sürekli sakatlık hangi oranda olursa olsun rapor

ile kişinin sürekli başka birinin bakımına ihtiyaç duyduğu

yani bakıcıya ihtiyacı olduğunun rapor ile tespit edilmesi

durumunda bakıcı gideri brüt asgari ücretin tamamı

üzerinden hesaplanacağı esas alınmıştır.....................................677

IV) TAZMİNATA ESAS KAZANCIN TESPİTİ........................................................ 678

A) FİİLEN BİR İŞİ VE KAZANCI OLANLAR AÇISINDAN .....................................680

1) Bir İş Yerine Bağlı Olarak Bordrolu Çalışanlar Açısından....................680

2) Bir İş Yerine Bağlı Olmadan Serbest Çalışanlar yada Belirli Bir

Bordro İle Çalışmayanlar Açısından ...................................................684

B) FİİLEN BİR İŞİ VE KAZANCI OLMAYANLAR.................................................692

1) Ev Kadınları Yönünden.......................................................................693

2) Öğrenciler Açısından..........................................................................694

3) 18 Yaşından Küçük Çocuklar Açısından..............................................698

C) AKTİF-PASİF DÖNEM TAZMİNATA ESAS KAZANÇLAR ...............................699

D) BİLİNEN DÖNEM BİLİNMEYEN DÖNEM KAZANÇLARI...............................704

1) Bilinen (İşlemiş) Dönem Kazancı........................................................704

2) Bilinmeyen Dönem Kazancı ...............................................................709

D) GENEL ŞARTLARA GÖRE KAZANCIN BELİRLENMESİ..................................713

1) Genel Şartlara Göre Aktif ve Pasif Dönemin Esasları.........................714

2) Genel Şartlara Göre Aktif Dönem Gelirinin Belirlenmesi...................715

3) Genel Şartlara Göre Pasif Dönem Gelirinin Belirlenmesi...................717

4) Askerlik Süresinde Gelirin Belirlenmesi .............................................717

5) Bilinen/İşlemiş Dönem Gelirinin Belirlenmesi ...................................717

İçindekiler

29

6) Bilinmeyen/İşleyecek Dönem Gelirinin Belirlenmesi ........................ 718

7) KTK 90. maddesindeki Değişiklik ve Anayasa Mahkemesinin

İptal Kararı sonrası ............................................................................ 718

V) MUHTEMEL HAYAT SÜRESİNİN BELİRLENMESİ ZARAR GÖRENİN

YAŞAM SÜRESİ ..........................................................................................720

A) PMF (Population Mesculine et Fèminine) 1931 FRANSA HAYAT

TABLOSU.................................................................................................. 721

B) CSO (Commissioners Standard Ordinary) 1980 ABD HAYAT

TABLOSU.................................................................................................. 722

C) TRH-2010 (Ulusal Mortalite) HAYAT TABLOSU........................................ 723

VI) ASKERLİK SÜRESİNİN TAZMİNATTAN İNDİRİLİP İNDİRİLMEYECEĞİ ............728

İKİNCİ KİTAP

BİRİNCİ BÖLÜM

DESTEKTEN YOKSUN KALMA TAZMİNAT DAVALARI

I) GENEL OLARAK..........................................................................................733

A) CENAZE GİDERLERİ................................................................................... 735

B) ÖLÜM HEMEN GERÇEKLEŞMEMİŞSE TEDAVİ GİDERLERİ İLE

ÇALIŞMA GÜCÜNÜN AZALMASINDAN YA DA YİTİRİLMESİNDEN

DOĞAN KAYIPLAR. ................................................................................... 737

C) ÖLENİN DESTEĞİNDEN YOKSUN KALAN KİŞİLERİN BU SEBEPLE

UĞRADIKLARI KAYIPLAR .......................................................................... 739

II) DESTEKTEN YOKSUN KALMA TAZMİNATININ TANIMI................................739

III) DESTEKTEN YOKSUN KALMA TAZMİNATININ NİTELİĞİ ..............................741

IV) DESTEKTEN YOKSUN KALMA ZARARI VE TAZMİNAT DAVALARININ

ÖZELLİKLERİ...............................................................................................743

A) BAĞIMSIZ BİR TAZMİNAT TALEBİ OLMASI............................................... 745

B) KENDİNE ÖZGÜ BİR TAZMİNAT OLMASI.................................................. 750

C) MADDÎ TAZMİNAT NİTELİĞİNDE OLMASI ................................................ 751

D) DESTEK KAYBINDAN DOĞAN ZARARIN YANSIMA YOLUYLA

UĞRANILAN BİR ZARAR OLMASI.............................................................. 753

1) Genel Olarak ..................................................................................... 753

2) Yansıma Yoluyla Zarara Uğrayanlar Bakımından Tazminatın

Kapsamı............................................................................................. 755

İçindekiler

30

3) Giderilecek Zarar Bakımından Tazminatın Kapsamı ..........................756

E) DESTEKTEN YOKSUN KALMA TAZMİNATININ NAFAKA BORCU

OLMAYIŞI..................................................................................................757

F) TAZMİNAT TALEBİNİN HACZEDİLEMEZLİĞİ ..............................................760

V) DESTEKTEN YOKSUN KALMA TAZMİNATININ ŞARTLARI............................ 760

A) DESTEKTEN YOKSUN KALMA TAZMİNATININ GENEL ŞARTLARI ...............760

1) Bir Fiil (Eylem) Olması........................................................................761

2) Eylemin Hukuka Aykırılık Olması .......................................................762

a) Haklı savunma (Meşru Müdafaa)................................................763

b) Zaruret (zorunluluk) hali .............................................................763

c) Kendi Hakkını Koruma.................................................................764

d) Zarar görenin rızası .....................................................................765

e) Üstün nitelikte özel yarar............................................................765

f) Üstün nitelikte kamusal yarar.....................................................766

g) Kanunun verdiği yetkinin kullanılması ........................................766

3) Hukuka Aykırı Fiilden Bir Zararın Doğması.........................................766

4) Hukuka Aykırı Fiille Zarar Arasında Uygun İlliyet Bağının

Bulunması ..........................................................................................769

a) İlliyet Bağını Kesen Sebepler.......................................................772

aa) Mücbir sebep .....................................................................772

aaa) Mücbir sebebin unsurları..........................................773

i- Mücbir sebebi teşkil eden bir olay olmalıdır.... 773

ii- Zarar verenin dışında bir olay olmalıdır

(Haricilik).......................................................... 775

iii- Bir davranış normunun veya borcun ihlâli : ..... 775

iv- Mücbir sebep ile zararlı sonuç arasında

illiyet bağı olmalıdır.......................................... 775

v- Kaçınılmazlık..................................................... 776

bbb) Mücbir sebebin sonuçları..........................................777

bb) Zarar görenin tam kusuru ..................................................778

cc) Üçüncü şahsın kusuru ........................................................779

5) Hukuka Aykırı Fiilin Kusurla İşlenmiş Olması .....................................780

B) DESTEKTEN YOKSUN KALMA TAZMİNATININ ÖZEL ŞARTLARI..................782

1) Bir Ölüm Olması.................................................................................783

2) Ölen Kişinin Destek Olması................................................................784

a) Gerçek (Fiili) Destek ....................................................................787

aa) Eşlerin birbirlerine desteği.................................................788

İçindekiler

31

aaa) Destek Olarak Koca .................................................. 788

bbb) Destek Olarak Evli Kadın .......................................... 791

bb) Çocukların anne ve babasına desteği................................ 794

cc) Anne ve babanın çocuklara desteği .................................. 796

dd) Kardeşin kardeşe desteği .................................................. 804

ee) Medeni Nikah Olmaksızın Birlikte Yaşayanların

desteği............................................................................... 807

b) Farazi Destek .............................................................................. 814

aa) Küçük çocuğun anne ve babasına desteği......................... 814

bb) Nişanlının destek durumu ................................................. 817

3) Bakım İlişkisi Olması.......................................................................... 823

a) Bakma kavramı........................................................................... 823

b) Bakım ilişkisinin unsurları........................................................... 826

aa) Bakım Fiili (Eylemli), Düzenli ve Sürekli Olacak ................. 826

bb) Bakım Karşılıksız Olacak .................................................... 828

cc) Bakım Ekonomik Olacak .................................................... 828

dd) Destek Bakım Gücüne Sahip Olacak.................................. 830

ee) Bakım Ahlâka Aykırı bir Amaç Taşımayacak ...................... 834

4) Destek Talep Edenin Bakım İhtiyacı İçinde Bulunması...................... 835

İKİNCİ BÖLÜM

DESTEKTEN YOKSUN KALMA ZARARLARININ

BELİRLENMESİ

I) DESTEKTEN YOKSUN KALMA ZARARININ BELİRLENMESİNDE ESAS

ALINACAK TARİH .......................................................................................845

II) ZARARIN BELİRLENMESİNDE ESAS ALINACAK KAZANÇ ..............................851

A) GENEL OLARAK ........................................................................................ 851

B) GERÇEK DESTEĞİN KAZANCININ BELİRLENMESİ...................................... 855

1) Bir İşyerine Bağlı Olarak Ücretle Çalışanlar Yönünden...................... 855

2) Serbest Çalışanlar Yönünden ............................................................ 859

C) FARAZİ DESTEĞİN KAZANCININ BELİRLENMESİ ....................................... 863

D) EV HANIMININ GELİRİNİN TESPİTİ ........................................................... 866

E) AKTİF- PASİF DÖNEME ESAS GELİRLER .................................................... 866

F) BİLİNEN DÖNEM BİLİNMEYEN DÖNEME ESAS GELİRLER......................... 869

1) Bilinen (işlemiş) Dönem Geliri........................................................... 869

İçindekiler

32

2) Bilinmeyen (işleyecek)Dönem Geliri..................................................871

G) KARAYOLLARI MOTORLU ARAÇLAR ZORUNLU MALİ SORUMLULUK

SİGORTASI GENEL ŞARTLARINA GÖRE DESTEĞİN GELİRİN

BELİRLENMESİ ..........................................................................................877

1) Genel Şartlara Göre Aktif Dönemde Destek Şahsının

Hesaplamaya Esas Gelirinin Tespiti ...................................................877

2) Genel Şartlara Göre Pasif Dönemde Destek Şahsının

Hesaplamaya Esas Gelirinin Tespiti ...................................................880

3) Genel Şartlara Göre İşlemiş (Bilinen) Dönem Gelirinin Tespiti ..........882

4 ) Genel Şartlara Göre İşleyecek (Bilinmeyen) Dönem Gelirinin

Tespiti ................................................................................................883

III) DESTEKTEN YOKSUN KALANLARIN GELİRDEN ALACAKLARI PAY................ 884

A) GENEL OLARAK .........................................................................................884

B) DESTEK PAY SİSTEMLERİ...........................................................................887

1) Federal Mahkemenin Uyguladığı Pay Oranları ..................................887

2) Almanya Uygulaması .........................................................................887

3) Askeri Yüksek İdare Mahkemesi Pay Oranları ...................................888

4) Yüzde Esasına Göre Destek Pay Oranı ...............................................889

5) SGK’nun esas aldığı pay oranları........................................................889

6) Pay Esasına Göre Destek Pay Oranı ...................................................894

C) HUKUKUMUZDA KABUL EDİLEN PAY ORANLARI ......................................894

1) Genel Olarak ......................................................................................894

2) Çocuksuz Eşin Payı.............................................................................900

3) Çocuklarla Birlikte Eşin Payı...............................................................901

4) Eş Ve Çocuklar İle Birlikte Anne-Babanın Payı ...................................904

5) Küçük Çocukların Ana-Babalarına Varsayımsal Destekliği .................913

6) Kardeşin Kardeşe Destekliğinde Destek Payları.................................920

IV) DESTEĞİN YARDIMININ DEVAM SÜRESİ (HAYAT TABLOLARI) ................... 921

A) PMF (Population Mesculine et Fèminine) 1931 FRANSA HAYAT

TABLOSU...................................................................................................926

B) CSO (Commissioners Standard Ordinary) 1980 ABD HAYAT

TABLOSU...................................................................................................928

C) TRH-2010 (Ulusal Mortalite) HAYAT TABLOSU.........................................929

V) DESTEKTEN YOKSUN KALANLARIN BAKIM SÜRELERİ................................. 936

VI) SORUMLULUĞUN VE SORUMLULARIN TESPİTİ ......................................... 945

A) KUSURA DAYALI SORUMLULUK................................................................946

İçindekiler

33

1) Genel Olarak ..................................................................................... 946

2) Kusur Oranlarının Belirlenmesi ......................................................... 953

3) Ceza Mahkemesinin Kararının Hukuk Mahkemesine Etkisi .............. 958

B) İŞLETENİN SORUMLULUĞU...................................................................... 962

1) İşleten Sıfatı ...................................................................................... 963

a) Gerçek işleten ............................................................................ 965

aa) Araç maliki:........................................................................ 965

bb) Aracın mülkiyeti muhafaza kaydıyla alıcısı:....................... 967

cc) Aracın uzun süreli kiracısı, ariyet ve rehin alanı ............... 968

b) Farazi işleten .............................................................................. 970

aa) Motorlu araçla ilgili mesleki faaliyette bulunan kişiler ..... 971

bb) Yarış düzenleyicileri........................................................... 973

cc) Motorlu aracı çalan veya gasp eden kişiler....................... 975

dd) Devlet ve diğer kamu tüzel kişileri .................................... 978

c) İşletenin Eylemlerinden Sorumlu Olduğu Kişiler........................ 979

aa) Sürücü ............................................................................... 980

bb) Aracın kullanılmasına katılan yardımcı kişiler ................... 982

2) Araç İşletenin Sorumluluk Halleri...................................................... 983

a) İşletenin Tehlike Sorumluluğu.................................................... 984

aa) Hareket halindeki araçlarda işletme kavramı.................... 985

bb) Duran araçlarda işletme kavramı. ..................................... 986

b) İşletenin Kusur Sorumluğu ......................................................... 987

aa) Ölüm, işletilme halinde olmayan motorlu bir aracın

sebep olduğu trafik kazasından doğmalıdır ...................... 988

bb) Destekten yoksun kalanlar, kazaya, işletenin veya

yardımcılarının kusurunun veya aracın bozukluğunun

sebep olduğunu ispat etmelidir ........................................ 989

c) Kazadan Sonra Yapılan Yardım Çalışmaları Sırasında Doğan

Zararlardan İşletenin Sorumluluğu............................................. 991

3) Destekten Yoksun Kalma Zararından İşletenin Sorumluluğunun

Şartları............................................................................................... 991

a) Bir ölüm olmalıdır....................................................................... 992

b) Ölüm bir trafik kazasından doğmuş olmalıdır ............................ 992

c) Ölüme motorlu bir araç sebep olmalıdır.................................... 994

aa) Hareket gücüne sahip olması ............................................ 994

bb) Kendi itici gücüyle hareket etmesi .................................... 995

cc) Motorlu araç karayolunda hareket etmesi ....................... 995

İçindekiler

34

d) Ölümle motorlu aracın sebebiyet verdiği kaza arasında

uygun illiyet bağı bulunmalıdır....................................................999

4) İşletenin Sorumluluktan Kurtulması Veya Sorumluluğun

Azaltılması........................................................................................1002

a) İşleteni sorumluluktan kurtaracak ön şartlar............................1003

aa) İşleten, kendisinin veya eylemlerinden sorumlu

olduğu kişilerin kusurunun bulunmadığını ispat

zorundadır........................................................................1003

bb) İşleten, araçtaki bir bozukluğun kazayı etkilemiş

olmadığını ispat zorundadır.............................................1004

b) İşletenin Sorumluluktan kurtulmasının özel şartları .................1004

aa) Mücbir Sebep...................................................................1005

bb) Zarar Görenin Ağır Kusuru ...............................................1006

cc) Üçüncü Kişinin Ağır Kusuru ..............................................1007

C- SİGORTACININ SORUMLULUĞU .............................................................1008

1) Genel Olarak ....................................................................................1008

a) Sigorta sözleşmesi.....................................................................1009

aa) Sigortacı ...........................................................................1011

bb) Sigorta Ettiren..................................................................1011

cc) Sigortalı ............................................................................1012

dd) Lehtar...............................................................................1012

ee) Sigorta sözleşmesinin feshi ve cayma ..............................1013

aaa) Olağanüstü durumlarda fesih .................................1013

bbb) Sigorta priminin artırılmasında fesih.......................1013

ccc) Kısmi fesih ve cayma...............................................1013

ddd) Tarafların aczi, takibin semeresiz kalması...............1014

eee) Sigortacının iflası.....................................................1014

b) Zorunlu Sorumluluk Sigortaları Genel Hükümleri .....................1014

aa) Genel olarak.....................................................................1014

bb) Sözleşme yapma zorunluluğu ..........................................1015

cc) Zarar görenle ilişkide sigortacının ifa yükümlülüğü .........1016

2) Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası......1017

a) Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Sorumluluk Kapsamı ..........1018

b) Sigorta Kapsamına Giren Destekten Yoksun Kalma (Ölüm)

Teminatı....................................................................................1023

aa) Ölen desteğin üçüncü kişi olması.....................................1024

İçindekiler

35

bb) Genel Şartlar Ek.3 maddesindeki şartlara göre

belirlenen tazminat olması.............................................. 1027

aaa) Aktif dönemde ....................................................... 1028

bbb) Pasif dönem ........................................................... 1029

ccc) İşlemiş dönem........................................................ 1029

ddd) İşleyecek dönem .................................................... 1029

eee) Yeniden evlenme ihtimali....................................... 1030

c) Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortasının Sorumluluk Alanı.......... 1031

d) Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Teminat Dışında Kalan

Hususlar ................................................................................... 1038

aa) Karayolları Trafik Kanununa göre teminat dışında

kalan hususlar ................................................................. 1038

aaa) İşletenin; KTK. uyarınca eylemlerinden sorumlu

tutulduğu kişilere karşı yöneltebileceği talepler.... 1038

bbb) İşletenin; eşinin, usul ve füruunun, kendisine

evlat edinme ilişkisi ile bağlı olanların ve birlikte

yaşadığı kardeşlerinin mallarına gelen zararlar

nedeniyle ileri sürebilecekleri talepler................... 1039

ccc) İşletenin; bu Kanun uyarınca sorumlu

tutulmadığı şeye gelen zararlara ilişkin talepler .... 1041

ddd) Bu Kanunun 105 inci maddesinin üçüncü

fıkrasına göre zorunlu mali sorumluluk

sigortasının teminatı altında yapılacak motorlu

araç yarışlarındaki veya yarış denemelerindeki

kazalardan doğan talepler...................................... 1042

eee) Motorlu araçta taşınan eşyanın uğrayacağı

zararlar................................................................... 1043

fff) Manevi tazminata ilişkin talepler........................... 1043

ggg) Hak sahibinin kendi kusuruna denk gelen

tazminat talepleri................................................... 1043

hhh) İlgililerin, sigortalının sorumluluk riski

kapsamında olmayan tazminat talepleri................ 1044

ııı) Bu bent Anayasa Mahkemesinin 17/7/2020

tarihli ve E.:2019/40; K.:2020/40 sayılı Kararı ile

iptal edilmiştir. ....................................................... 1045

iii) Destekten yoksun kalan hak sahibinin, destek

şahsının kusuruna denk gelen tazminat talepleri .. 1045

İçindekiler

36

jjj) Gelir kaybı, kâr kaybı, iş durması ve kira

mahrumiyeti gibi dolaylı zararlar, ...........................1046

kkk) Hasar sebebiyle trafikten çekme veya hurdaya

çıkarılma işlemi görmüş araçların değer kaybı

tazminatı talepleri,..................................................1046

lll) KTK 92. maddesine 19.06.2021 tarihinde

yürürlüğe giren 7327 sayılı kanunun 19.

maddesi ile (m) fıkrası eklenmiştir. Bu fıkraya

göre;........................................................................1046

bb) Genel Şartlara Göre Teminat Dışında Kalan Haller ..........1048

cc) Tek taraflı trafik kazalarında işleten veya sürücünün

yüzde yüz kendi kusuru ile ölümüne neden olması

durumunda zorunlu mali sorumluluk sigortasının

sorumluluğu.....................................................................1053

e) Sigorta Kapsamındaki Destekten Yoksun Kalma Zararlarının

Belirlenmesinde Usul Ve Esaslar...............................................1070

f) Rizikonun Gerçekleşmesi Halinde Sigortalının Sigorta

Ettirenin Yükümlülükleri ...........................................................1073

aa) Riziko gerçekleştiğinde ihbar yükümlülüğü .....................1073

bb) Zararı önleme, azaltma ve sigortacının rücu haklarını

koruma yükümlülüğü.......................................................1074

cc) Bilgi, belge verme ve sigortacının araştırma

yapmasına izin verme yükümlülüğü ................................1075

çç) Tazminat talebine ve cezai kovuşturmaya ilişkin bilgi

ve belgeleri verme yükümlülüğü......................................1075

dd) Sigortalının yükümlülüklerini yerine getirmemesinin

sonuçları...........................................................................1075

g) Sigortacının Temerrüdü-Tazminat Ve Giderlerin Ödenmesi.....1076

h) Römork Veya Çekilen Araçların Verdiği Zarardan

sigortacının Sorumluluğu ..........................................................1080

i) Motorsuz Taşıt Ve Motorlu Bisikletten Sigortacının

Sorumluluğu..............................................................................1084

j) Motorlu Araçlarla İlgili Mesleki Faaliyette Bulunanlara

Bırakılan Araçların Vermiş Olduğu Zararlardan Sigortacının

Sorumluluğu..............................................................................1087

k) Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortasının Başlangıcı Ve Sonu........1090

l) Sigortacının Halefiyeti...............................................................1093

İçindekiler

37

aa) Sigortacının yapmış olduğu ödeme sigorta destekten

yoksun kalma teminatı kapsamında olmalıdır ................ 1093

bb) Sigortacı halefiyet gereği ödediği miktar kadar diğer

sorumlulara talep ve dava hakkı vardır........................... 1095

m) Zarar Görenlerin Haklarının Saklı Tutulması Ve Sigortacının

Sigortalıya Rücu Hakkı.............................................................. 1095

aa) Zarar Verici Olayın Kast veya Ağır Kusuru Sonucu

Oluşması.......................................................................... 1099

bb) Ehliyetsiz Araç Kullanmak................................................ 1103

cc) Alkollü (Uyuşturucu veya Keyif Verici Maddeler

Alarak) Araç Kullanmak ................................................... 1107

çç) İstiap Haddini Aşmak Ruhsat Olmadan Yolcu veya

Patlayıcı-Parlayıcı Madde Taşımak .................................. 1113

dd) Sigorta Ettirenin Rizikonun Gerçekleşmesinden Sonra

Gerekli Yükümlülükleri Yerine Getirmemesi ................... 1114

ee) Aracın Çalınması veya Gasp Edilmesinde Sigortalının

İhmali .............................................................................. 1115

ff) Olay Yerini Terk Etme Ve Kaza Ve Alkol Raporu

Düzenlenme Yükümlülüğüne Aykırı Davranmak............. 1117

n) Sigorta Priminin Ödenmesi ...................................................... 1120

o) Sigortalının Sigortacıya Beyan Yükümlülüğü ............................ 1122

aa) Sigortalının Sözleşme Yapıldığı Sırada Beyan

Yükümlülüğü ................................................................... 1122

bb) Sigortalının/Sigorta Ettirenin Sigorta Süresi İçinde

İhbar Yükümlülüğü Ve Sonuçları ..................................... 1123

ö) Sigortalının Değişmesi .............................................................. 1124

p) Tebliğ Ve İhbarlar..................................................................... 1127

r) Zarar Gören Kişilerin Sigortacıya Başvuru Ve Dava Hakkı ........ 1128

aa) Genel olarak .................................................................... 1128

bb) Sigortacıya Karşı Dava Açma Şartları............................... 1131

aaa) Zarar gören ilgili sigorta kuruluşuna yazılı

başvuruda bulunması............................................. 1131

bbb) Sigorta kuruluşunun başvuru tarihinden itibaren

en geç 15 gün içinde başvuruyu yazılı olarak

cevaplamaması veya verdiği cevap zarar

görenin talebini karşılamaması .............................. 1133

İçindekiler

38

ccc) Sigortacıya yazılı başvuruda bulunulmuş ancak

15 günlük süre beklenmeden dava açılması

durumu ...................................................................1134

s) Sigorta Şirketine Karşı Açılan Davalarda Görevli Ve Yetkili

Mahkeme..................................................................................1138

aa) Yargı Yolu Yönünden İdari Yargı- Adli Yargı Görev

Alanına Giren Davalar ......................................................1139

bb) Görevli Mahkeme ............................................................1145

cc) Yetkili Mahkeme ..............................................................1148

aaa) Haksız fiilden doğan davalarda; ..............................1148

bbb) KTK. 110/2 maddesi göre;.......................................1148

ccc) ZMSS Genel Şartlar C.7 maddesine göre; ...............1149

ddd) Sigorta şirketinin bölge müdürlüklerinin

bulunduğu yer mahkemelerinin yetkisi ..................1149

ş) Sigortacının Sorumluluğunu Kaldıran Anlaşmalar Ve Hak

Düşürücü Süre...........................................................................1149

t) Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortacısı Yönünden Zamanaşımı....1154

aa) İki yıllık Kısa süreli zamanaşımı ........................................1154

bb) On Yıllık Kesin (Mutlak) Süreli Zamanaşımı......................1156

cc) Ceza zamanaşımı..............................................................1156

u) Garameten Zarar Giderim İlkesi................................................1158

3) Zorunlu Karayolu Taşımacılık Mali Sorumluluk Sigortası .................1162

4) Karayolu Yolcu Taşımacılığı Zorunlu Koltuk Ferdi Kaza Sigortası .....1163

a) Zorunlu Koltuk Ferdi Kaza Sigortasının özelliklerini ve diğer

sigortadan farklı yanları ............................................................1166

b) Ölüm Teminatı ..........................................................................1167

c) Teminat Kapsamı Dışında Kalan Haller .....................................1169

d) Sigorta Teminatının Başlangıcı ve Sonu ....................................1170

e) Zarar gören yolcunun zararını ödeyen sigortacının sigorta

ettiren taşıyıcıya rücu nedenleri ...............................................1171

f) Tazminatın Belirlenmesi ve Hakem Bilirkişiye Gidilmesi...........1172

g) Teminat Türlerinin Birleşmesi...................................................1174

h) Tazminatın Ödenmesi ve Sigortacının Temerrüdü....................1175

ı) Sigortacının Halefiyeti...............................................................1175

i) Sigorta Ücretinin Ödenmesi ve Sigortacının

Sorumluluğunun Başlaması.......................................................1176

j) Sigorta Ettirenin Sözleşme Yapılırken Beyan Yükümlülüğü.......1178

İçindekiler

39

k) Sigorta Ettirenin Sigorta Süresi İçinde Beyan Yükümlülüğü ..... 1179

m) Zamanaşımı .............................................................................. 1180

n) Yetkili Mahkeme ...................................................................... 1181

5) Motorlu Kara Taşıtları İhtiyari Mali Sorumluluk Sigortası ............... 1181

a) Genel olarak ............................................................................. 1181

b) Sigorta Teminatının Kapsamı ................................................... 1181

c) Ek Sözleşmeyle Teminat Kapsamına Alınabilecek Hal.............. 1182

d) Teminat Dışındaki Haller .......................................................... 1183

e) Tazminatın Azaltılması veya Kaldırılması Sonucunu Doğuran

Haller........................................................................................ 1185

f) Sigortacının sigortalıya rücu nedenleri..................................... 1185

g) Sigortanın Başlangıcı ve Sonu................................................... 1186

ğ) Sigorta Ettirenin Beyan Yükümlülüğü....................................... 1186

h) Sigorta Süresi İçinde İhbar Yükümlülüğü ve Sonuçları ............. 1187

aa) Kullanılış Tarzı Değişikliği:................................................ 1187

bb) İşletenin Değişmesi: ........................................................ 1189

ı) Sigorta Priminin Ödenmesi, Sigortacının Sorumluluğunun

Başlaması ve Sigorta Ettirenin Temerrüdü............................... 1189

i) Zarar Gerçekleşmesinden Sonra Sigorta Ettirenin

Yükümlülükleri ......................................................................... 1190

j) Zarar ve Ziyanın Tespiti ............................................................ 1191

k) Zarar ve Tazminatın Sigortacı Tarafından Ödenmesinin

Sonuçları................................................................................... 1192

l) Tebliğ ve İhbarlar...................................................................... 1193

m) Yetkili Mahkeme ...................................................................... 1193

n) Zamanaşımı .............................................................................. 1193

o) Karayolları Trafik Kanunun İhtiyari Mali Sorumluluk

Sigortasına Uygulanacak Hükümleri......................................... 1194

6) Güvence Hesabı .............................................................................. 1194

a) Genel Olarak............................................................................. 1194

b) Güvence Hesabının Sorumluluğunun Doğma Şartları .............. 1195

aa) Sigortalının tespit edilememesi durumunda kişiye

gelen bedensel zararlar için ............................................ 1195

bb) Rizikonun meydana geldiği tarihte geçerli olan

teminat tutarları dâhilinde sigortasını yaptırmamış

olanların neden olduğu bedensel zararlar için................ 1196

İçindekiler

40

cc) Sigorta şirketinin malî bünye zaafiyeti nedeniyle

sürekli olarak bütün branşlarda ruhsatlarının iptal

edilmesi ya da iflası halinde ödemekle yükümlü

olduğu maddî ve bedensel zararlar için ...........................1196

çç) Çalınmış veya gasp edilmiş bir aracın karıştığı kazada,

Karayolları Trafik Kanunu uyarınca işletenin sorumlu

tutulmadığı hallerde, kişiye gelen bedensel zararlar

için....................................................................................1196

dd) Yeşil Kart Sigortası uygulamaları için faaliyet gösteren

Türkiye Motorlu Taşıt Bürosunca yapılacak ödemeler

için....................................................................................1197

c) Güvence Hesabının Rücu Hakkı.................................................1197

aa) Zorunlu sigorta yaptırmayan veya geçerli teminat

tutarları üzerinden zorunlu sigortaları yaptırmayan

kişilere..............................................................................1197

bb) Sorumlunun sonradan belli olması halinde bu kişilere

veya yükümlü sigorta şirketine ........................................1198

cc) Zarardan sorumlu kişilere veya yükümlü sigorta

şirketine ...........................................................................1198

çç) Güvence Hesabı Yönetmeliğinin 9. maddesinin birinci

fıkrasının (ç) bendine göre yapılan ödemeler

çerçevesinde yükümlü sigorta şirketine...........................1199

dd) Güvence Hesabı Yönetmeliğinin 9. maddenin ikinci

fıkrasına göre yapılan ödemeler nedeniyle Büroya .........1199

d) Ödemelerin İadesi.....................................................................1200

7) Destekten Yoksun Kalma Zararını Azaltan Haller.............................1200

a) Mirastan Elde Edilecek Menfaatler...........................................1200

b) Yetiştirme Giderleri...................................................................1207

c) Hayatta Kalan Eşin Tekrar Evlenme İhtimali .............................1209

aa) Evlenme ihtimalinin belirlenmesi ....................................1209

bb) Evlenme ihtimalinin belirlenme tarihi..............................1213

8) Tazminattan Yapılacak İndirimler ....................................................1217

a) Hakkaniyet İndirimi...................................................................1217

b) Hatır Taşıması İndirimi ..............................................................1230

aa) Genel olarak.....................................................................1230

bb) Hatır Taşıması İndiriminin Şartları....................................1232

aaa) Taşıma ve kullandırma ücretsiz olmalı....................1232

İçindekiler

41

bbb) Hatır için taşınan veya kullanan kişinin ölmesi ya

da yaralanması ....................................................... 1234

ccc) Ölüm veya yaralanma hatır taşıması sırasında

olmalıdır. ................................................................ 1235

cc) Hatır İçin Taşımada Maddi ve Manevi Tazminat

Talepleri .......................................................................... 1236

dd) Hatır İçin Taşımada Zamanaşımı ..................................... 1236

ee) Hatır Taşımasının İleri Sürülmesi ve İspat Yükü .............. 1237

ff) Hatır İçin Taşınanın Uğradığı Zararların ZMSS Teminat

Kapsamında Olup Olmadığı............................................. 1239

gg) Hatır taşıması indiriminde hakimin taktir yetkisi ............ 1248

hh) Hatır İndiriminin diğer sorumlulara etkisi ....................... 1251

c) Müterafik (Ortak) Kusur İndirimi.............................................. 1252

aa) Genel Olarak.................................................................... 1252

bb) Müterafik ( Ortak) Kusurda İndirim Sebepleri................. 1258

aaa) Zarar göreninzararı doğuran fiile razı olması ......... 1259

bbb) Zarar görenin zararın doğmasında ya da

artmasında etkili olması ......................................... 1261

ccc) Zarar gören tazminat yükümlüsünün durumunu

ağırlaştırmış olması ................................................ 1263

ddd) Tazminatın Ödenmesi Zarar Verenin Mali

Durumunu Kötüleştirilmesi .................................... 1265

i- Zarar sorumlusunun hafif kusurlu olması....... 1266

ii- Belirlenen tazminatı ödemekle zarar veren

yoksulluğa düşecek olması ............................. 1267

iii- Hakkaniyetin indirimi gerektirmesi ................ 1268

cc) Müterafik Kusur İndirimi Oranı ....................................... 1272

dd) Müterafik Kusurun İleri Sürülüşü .................................... 1274

9) Zarar Görenlere Yapılan Ödemelerin Tazminattan Mahsubu......... 1275

a) Sosyal Güvenlik Kurumunca Yapılan Ödeme Ve Bağlanan

Gelirlerin Tazminattan İndirilmesi............................................ 1275

aa) Genel olarak .................................................................... 1275

bb) İşverenin sorumluluğunun kapsamı ................................ 1279

aaa) İç tavan................................................................... 1279

bbb) Dış tavan................................................................. 1279

cc) İşverenin 5510 sayılı Kanun 23. maddesi açısından

sorumluluğu .................................................................... 1283

İçindekiler

42

dd) Üçüncü kişinin sorumluluğu.............................................1284

ee) İlk peşin sermaye değerindeki artış veya eksilmenin

rücu hakkı üzerindeki etkisi .............................................1288

aaa) Sigortalıya ve hak sahibine bağlanan gelirin

kesilmesi durumu....................................................1288

bbb) Sigortalının iş göremezlik derecesinde artmanın

veya azalması durumu ............................................1289

ccc) Farklı sigorta kollarına ait gelir ve aylıkların

birleşmesi durumu..................................................1290

ff) Rücu edilemeyecek ödemeler..........................................1294

b) Emekli Sandığınca Yapılan Ödemeler........................................1299

c) Özel Sigorta Ödemeleri .............................................................1304

aa) Can Sigortaları..................................................................1304

bb) Sorumluluk Sigortaları .....................................................1305

d) İfa Amacını Taşıyan Ödemeler ..................................................1307

aa) Genel olarak.....................................................................1307

bb) İfa amacını taşıyan ödemelerin güncellenip

güncellenmeyeceği konusunda farklı görüşler................1309

cc) Ödemelerin güncellenmesi konusunda görüşümüz.........1313

e) Alacaklının Borçlulardan Birini İbrası Veya Alacağından

Feragat Etmesi Diğer Müteselsil Borçlulara Etkisi.....................1318

aa) Genel olarak.....................................................................1318

bb) Türk Borçlar Kanunu 168/2 Maddesinin uygulanma

şartları..............................................................................1319

aaa) zarar görenin sorumlulardan birini tam ibra

etmesi .....................................................................1320

bbb) Zarar görenin sorumlulardan biri hakkındaki

feragati....................................................................1326

cc) Zarar görenlerin sorumlulardan biri ile yaptığı ibra

sözleşmesinin diğer sorumlulara etkisi ............................1327

aaa) Zarar görenin sigortacıyı ibra etmesinin

sonuçları..................................................................1327

bbb) Zarar görenin sürücüyü ibra etmesinin sonuçları ...1330

ccc) Zarar görenin işleteni ibra etmesinin sonuçları ......1332

10) Hüküm Altına Alınan Tazminatlarda İndirim ve Mahsuplarda

Sıralama ...........................................................................................1333

a) Tazminatın Hesaplanmasına Etki Eden İndirimler.....................1335

İçindekiler

43

aa) Hatır taşıması indirimi..................................................... 1335

bb) Müterafik (ortak) kusur indirimi ..................................... 1336

b) Hesaplanan tazminattan mahsup edilmesi gereken

ödemeler.................................................................................. 1339

c) İndirim ve ödemelerin mahsubunda sıra ................................. 1339

aa) Hatır taşıması ve müterafik kusur indirimi önce daha

sonra ödemeler mahsup edilmesi durumunda

tazminat hesabı............................................................... 1348

bb) Önce ödemeler mahsup edilip daha sonra hatır

taşıması ve müterafik kusur indirimi yapılması

durumunda tazminat hesabı........................................... 1349

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

BEDENSEL ZARARLARDAN KAYNAKLANAN

MANEVİ TAZMİNAT

I) GENEL OLARAK........................................................................................1351

II) MANEVİ TAZMİNATIN FONKSİYONU .......................................................1351

A) TATMİN GÖRÜŞÜ................................................................................... 1352

B) ÖNLEYİCİ /CAYDIRICI (CEZALANDIRMA) AMACI .................................... 1353

C) TELAFİ GÖRÜŞÜ ..................................................................................... 1354

D) CAYDIRICILIK GÖRÜŞÜ........................................................................... 1356

E) YARGITAY’CA KABUL EDİLEN GÖRÜŞ..................................................... 1357

III) MANEVİ TAZMİNATIN BELİRLENMESİ......................................................1360

A) BEDENSEL ZARAR HUKUKA AYKIRI BİR EYLEM SONUCU OLMALIDIR .... 1361

B) OLAYIN ÖZELLİKLERİ GÖZ ÖNÜNDE TUTULARAK MANEVİ TAZMİNAT

BELRLENMESİ......................................................................................... 1362

1) Hukuka Aykırı Fiil İle Zarar Arasında Uygun İlliyet Bağı................... 1363

2) Beden Bütünlüğü İhlalinin Derecesi, Oranı ve Ağırlığı .................... 1364

3) Zarar Görenin ve Zarar Verenin Kusur Durumu .............................. 1365

4) Zarar Görenin ve Zarar Verinin Ekonomik ve Sosyal Durumu......... 1367

5) Paranın Satın Alma Gücü ................................................................ 1367

IV) ZARAR GÖRENİN YAKINLARININ MANEVİ TAZMİNAT TALEPLERİ.............1369

V) MANEVİ TAZMİNAT KISMİ VEYA BELİRSİZ ALACAK DAVASI OLARAK

TALEP EDİLEBİLİRMİ?...............................................................................1373

İçindekiler

44

A) MANEVİ TAZMİNAT BELİRSİZ ALACAK DAVASI OLARAK AÇILABİLİR

Mİ? .........................................................................................................1373

1) Manevi Tazminat Davasının Belirsiz Alacak Davası Olarak

Açılabileceği Görüşü ........................................................................1376

2) Manevi Tazminat Davası Belirsiz Alacak Davası Olarak Açılamaz

Görüşü .............................................................................................1377

B) MANEVİ TAZMİNAT KISMİ ALACAK DAVASI OLARAK AÇILABİLİR Mİ?....1378

1) Manevi Tazminat Davasının Kısmi Dava Olarak Açılabileceği

Görüşü .............................................................................................1380

2) Manevi Tazminat Davasının Kısmi Dava Olarak Açılamayacağı

Görüşü .............................................................................................1382

C) YARGITAYIN GÖRÜŞÜ.............................................................................1383

VI) DAVA DİLEKÇESİNDE TALEP EDİLMEYEN MANEVİ TAZMİNATIN ISLAH

YOLU İLE SONRADAN TALEP EDİLMESİ.................................................... 1388

ÜÇÜNCÜ KİTAP

BİRİNCİ BÖLÜM

BEDENSEL ZARARLARDAN DOĞAN DAVALARDA

YARGILAMA USULÜ

I) GENEL OLARAK ....................................................................................... 1393

II) DAVANIN AÇILMASI VE DİLEKÇELERİN KARŞILIKLI VERİLMESİ ................. 1394

A) DAVANIN AÇILMASI................................................................................1394

1) Genel Olarak ....................................................................................1394

2) Dava Dilekçesinde Bulunması Gereken Hususlar ............................1400

3) Harç ve Yargılama Gider Avansının Ödenmesi ................................1404

a) Başvurma, Peşin Karar ve İlam Harcı ........................................1405

b) Yargılama Gider Avansı .............................................................1407

B) DAVA AÇILMASI İLE BİRLİKTE İNCELENMESİ GEREKEN DAVA

ŞARTLARI ................................................................................................1417

1) Yargı Yolunun Caiz Olması ...............................................................1418

a) Genel Olarak .............................................................................1418

aa) İşleteni veya sahibi Devlet ve diğer kamu kuruluşları

olan araçların sebebiyet verdiği zararların giderilmesi

için açılan tazminat davaları.............................................1435

İçindekiler

45

bb) Karayolları Trafik Kanunu'nun dan doğan sorumluluk

davaları............................................................................ 1436

cc) Hemzemin Geçitlerde olan kazalar ................................. 1439

b) Değerlendirme ve Sonuç .......................................................... 1439

2) Mahkemenin Görevli Olması .......................................................... 1445

a) Asliye Hukuk Mahkemelerinin Görevine Giren Talepler.......... 1447

b) Asliye Ticaret Mahkemelerinin Görevine Giren Talepler ......... 1451

aa) Mutlak Ticari Davalar: ..................................................... 1454

bb) Nispi Ticari Davalar.......................................................... 1455

c) Tüketici Mahkemesinin Görevine Giren Talepler..................... 1459

d) İş mahkemesinin görev alanına giren talepler ......................... 1466

3) Mahkemenin Yetkili Bulunması ...................................................... 1475

a) Genel Olarak............................................................................. 1475

b) Yetkili Mahkemeler .................................................................. 1476

aa) Genel Yetkili Mahkeme ................................................... 1476

bb) Davalının Birden Fazla Olması Hâlinde Yetki................... 1476

cc) Bir Yerde Geçici Olarak Oturanlara Karşı Açılacak

Davalarda Yetki ............................................................... 1481

dd) Türkiye’de Yerleşim Yerinin Bulunmaması Hâlinde

Yetki ................................................................................ 1481

ee) Şubeler ve tüzel kişilerle ilgili davalarda yetki................. 1481

ff) Sigorta sözleşmelerinden doğan davalarda yetki............ 1481

gg) Haksız fiilden doğan davalarda yetki............................... 1482

hh) Karayolları Trafik Kanuna göre yetkili mahkeme ............ 1482

ii) Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartlarına

göre yetkili mahkeme...................................................... 1483

jj) Sigorta şirketinin bölge müdürlüklerinin bulunduğu

yer mahkemesinin yetkisi................................................ 1483

c) Yetki Ve Yetkiye İtirazın İncelenmesi........................................ 1484

aa) Yetki itirazının geçerliliğinin şartları: ............................... 1485

aaa) Davalı kendisine dava dilekçesinin tebliği

edildiği tarihten itibaren iki haftalık süre içinde

cevap dilekçesi ile yetki itirazında bulunmuş

olmalıdır. ................................................................ 1485

bbb) Davalı yetki itirazında yetkili mahkemeyi de

göstermek zorundadır............................................ 1485

İçindekiler

46

ccc) Davalının yetkili olarak gösterdiği mahkeme

kanunda gösterilen yetkili bir mahkeme

olmalıdır..................................................................1485

d) Görevsizlik Veya Yetkisizlik Kararı Üzerine Yapılacak

İşlemler .....................................................................................1486

C) ÖZEL KANUNLARDA YER ALAN DAVA ŞARTLARI.....................................1488

1) Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortacısına Yazılı Başvuru Şartı.............1488

a) Zarar görenin sigorta şirketine yazılı başvuruda bulunması .....1489

b) Sigortacının yazılı başvuruya 15 gün içinde hiç cevap

vermemiş olması.......................................................................1494

c) Sigortacı yazılı başvuruya cevap vermiş ancak zarar görenin

talebini tam karşılamamış olması nedeniyle uyuşmazlık

çıkmış olması.............................................................................1495

d) Sigortacıya Başvuru Zorunluluğunun Dava Şartları

Açısından Değerlendirilmesi .....................................................1496

2) Dava Şartı Olarak Arabuluculuk .......................................................1506

3) Zarar Görenlerin Hem Sigortacıya Hem de Arabulucuya

Başvurması Zorunlu mudur?............................................................1508

D) DAVA ŞARTLARININ İNCELENMESİ .........................................................1511

E) TENSİP ....................................................................................................1514

F) CEVAP DİLEKÇESİNİN VERİLMESİ............................................................1517

1) Cevap Dilekçesini Verme Süresi.......................................................1517

2) Süresinde Cevap Dilekçesi Verilmemesinin Sonuçları .....................1518

3) Cevap Dilekçesinin İçeriği ................................................................1522

4) Cevap Dilekçesinde Eksiklik Bulunması............................................1523

5) Cevaba Cevap ve İkinci Cevap Dilekçesi...........................................1524

G) DAVANIN GERİ ALINMASI.......................................................................1525

H) TARAFTA İRADİ DEĞİŞİKLİK.....................................................................1526

İ) DELİLLERİN GÖSTERİLMESİ VE SUNULMASI ...........................................1530

1) Genel Olarak ....................................................................................1530

2) Somutlaştırma Yükü ve Delillerin Gösterilmesi ...............................1531

3) Tarafların Delil Bildirme Zamanı ......................................................1532

a) Davacının delillerini bildirme süresi..........................................1537

b) Davalının delillerini bildirme süresi...........................................1538

c) Tarafların dilekçelerinde gösterdikleri delilleri sunmaları

için son bir süre verilmesi .........................................................1539

4) Sonradan Delil Gösterilmesi ............................................................1541

İçindekiler

47

a) Bir delilin sonradan ileri sürülmesi yargılamayı geciktirme

amacı taşımaması gerekir. ....................................................... 1541

b) Sonradan gösterilen delilin süresinde ileri sürülememesi

ilgili tarafın kusurundan kaynaklanmaması gerekir. ................ 1542

c) Sonradan delil gösterilmesine mahkemece izin verilmiş

olmalıdır. .................................................................................. 1542

5) Delil Bildirmenin İstisnai Durumları ................................................ 1544

a) Tarafların iddia ve savunmasını genişletmesi veya

değiştirmesi kapsamında delil bildirme ................................... 1544

b) Tarafların ıslah yoluyla delil bildirmesi..................................... 1547

c) Karşı tarafın açık izni ile iddia ve savunmanın genişletilmesi

veya değiştirilmesi.................................................................... 1549

III) ÖN İNCELEME ..........................................................................................1550

IV) TAHKİKAT ................................................................................................1552

V) TALEP EDİLECEK FAİZ TÜRÜ VE BAŞLANGIÇ TARİHİ ..................................1554

İKİNCİ BÖLÜM

ZAMANAŞIMI

I) GENEL OLARAK........................................................................................1559

A) ZAMANAŞIMI İLKELERİ........................................................................... 1561

B) ZAMANAŞIMININ HAK DÜŞÜRÜCÜ SÜRE İLE FARKLARI ........................ 1562

II) TRAFİK KAZALARINDAN DOĞAN TAZMİNAT DAVALARINDA

ZAMANAŞIMI ..........................................................................................1563

A) İKİ YILLIK KISA SÜRELİ ZAMANAŞIMI...................................................... 1564

1) Zarar Görenin Zararı Öğrenmesi ..................................................... 1564

2) Zarar Görenin Tazminat Yükümlüsünü Öğrenmesi......................... 1569

B) ON YILLIK KESİN (MUTLAK) SÜRELİ ZAMANAŞIMI ................................. 1572

C) CEZA ZAMANAŞIMI................................................................................ 1573

1) Ceza Zamanaşımı Süresinin Uygulanması Şartları........................... 1579

a) Haksız Fiilin Aynı Zamanda Suç Teşkil Etmesi........................... 1579

b) Fiil İçin Ceza Kanunlarının Öngördüğü Zamanaşımı Süresi

KTK. 109. Maddesinde Düzenlenen Sürelerden Daha Uzun

Olmalıdır................................................................................... 1583

III) TAZMİNAT SORUMLULARIN BİRBİRLERİNE RÜCU ZAMANAŞIMI..............1585

İçindekiler

48

IV) ZAMANAŞIMININ DURMASI ................................................................... 1587

A) TÜRK BORÇLAR KANUNU’NDA DÜZENLENEN DURMA NEDENLERİ .......1588

1) Velayet Süresince, Çocukların Ana Ve Babalarından Olan

Alacakları İçin...................................................................................1588

2) Vesayet Süresince, Vesayet Altında Bulunanların Vasiden veya

Vesayet İşlemleri Sebebiyle Devletten Olan Alacakları İçin .................1589

3) Evlilik Devam Ettiği Sürece, Eşlerin Diğerinden Olan Alacakları

İçin ...................................................................................................1590

4) Hizmet İlişkisi Süresince, Ev Hizmetlilerinin Onları

Çalıştıranlardan Olan Alacakları İçin. ...............................................1591

5) Borçlu, Alacak Üzerinde İntifa Hakkına Sahip Olduğu Sürece..........1592

6) Alacağı, Türk Mahkemelerinde İleri Sürme İmkânının

Bulunmadığı Sürece.........................................................................1593

7) Alacaklı ve Borçlu Sıfatının Aynı Kişide Birleşmesinde,

Birleşmenin İleride Geçmişe Etkili Olarak Ortadan Kalkması

Durumunda, Bu Durumun Ortaya Çıkmasına Kadar Geçecek

Sürece ..............................................................................................1594

B) DİĞER KANUNLARDA DÜZENLENEN DURMA NEDENLERİ ......................1594

1) Terekenin Resmi Defterinin tutulması.............................................1594

2) Alacak Hakkının Taşınmaz Rehni ile Güvence Altına Alınması.........1594

3) İflasın Açılması, Konkordato Kesin Mühlet Verilmesi ve Sermaye

Şirketleri ve Kooperatiflerin Uzlaşma Yoluyla Yeniden

Yapılandırılması ...............................................................................1595

4) Banka Borçlarının Yüklenilmesi veya Alacaklarının Devralınması....1596

C) ZAMANAŞIMI DURMASININ SONUÇLARI ...............................................1597

V) ZAMANAŞIMININ KESİLMESİ .................................................................. 1598

A) ZAMANAŞIMININ KESİLME SEBEPLERİ ...................................................1599

1) Borçlunun Fiillerinden Kaynaklanan Kesilme Sebepleri...................1600

2) Alacaklının Eylemlerinden Kaynaklanan Zamanaşımının Kesilme

Sebepleri..........................................................................................1602

a) Alacaklının Mahkemede Dava Açması veya Def’i Yoluyla

Alacağını İleri Sürmesi...............................................................1603

b) Alacaklının Hakem Huzurunda Dava Açması veya Def’i

Yoluyla Alacağını İleri Sürmesi ..................................................1608

c) Alacaklının İcra Takibinde Bulunması........................................1610

d) Alacaklının İflas Masasına Başvurması......................................1611

İçindekiler

49

3) Adli Makamlarda Gerçekleştirilen Fiillerinden Kaynaklanan

Kesilme Sebepleri............................................................................ 1612

B) ZAMANAŞIMI KESİLMESİNİN SONUÇLARI.............................................. 1613

1) Zamanaşımı Kesildikten Sonra İşlemeye Başlayacak Yeni Süre

Yönünden........................................................................................ 1613

2) Zamanaşımı Kesilmesinin Diğer Şahıslara Etkisi.............................. 1617

a) Müteselsil borçlular yönünden ................................................ 1617

b) Bölünemeyen Borçlar Yönünden ............................................. 1619

c) Kefiller Yönünden..................................................................... 1619

d) Tazminat Yükümlüsü ve Sigortacı Yönünden ........................... 1620

VI) DAVANIN USUL YÖNÜNDEN REDDEDİLMESİ HALİNDE EK SÜRE...............1621

VII) ZAMANAŞIMININ SONUÇLARI .................................................................1622

A) ASIL ALACAK BAKIMINDAN ZAMANAŞIMININ SONUÇLARI ................... 1622

B) ASIL ALACAĞA BAĞLI ALACAKLAR BAKIMINDAN ZAMANAŞIMININ

SONUÇLARI ............................................................................................ 1623

VIII) ZAMANAŞIMI DEF’İNİN İLERİ SÜRÜLMESİ................................................1624

IX) ZAMANAŞIMI DEF'İNİN İLERİ SÜRÜLÜŞ ZAMANI .....................................1625

A) AÇILAN DAVADA ZAMANAŞIMI DEF’İNİN İLERİ SÜRÜLMESİ.................. 1625

1) Süresinden Sonra Verilen Cevap Dilekçesi İle Zamanaşımı

Def’inde Bulunulması...................................................................... 1628

2) Islah Dilekçesi İle Zamanaşımı İtirazında Bulunulması.................... 1631

a) Süresinde Cevap Dilekçesi Verilmesi Durumunda Islah İle

Zamanaşımı Def’i...................................................................... 1631

b) Cevap dilekçesi verilmemesi durumunda ıslah ile

zamanaşımı def’i ...................................................................... 1634

B) ZAMANAŞIMI DEF’İNİN İCRA TAKİBİNDE İLERİ SÜRÜLEBİLECEĞİ AN.... 1636

C) ZAMANAŞIMI DEF’İNİN İFLAS YOLU İLE TAKİPTE İLERİ

SÜRÜLEBİLECEĞİ AN .............................................................................. 1637

X) ZAMANAŞIMINDAN FERAGAT .................................................................1638

XI) SORUMLULUĞA İLİŞKİN ANLAŞMALAR VE HAK DÜŞÜRÜCÜ SÜRE ...........1640

KAYNAKÇA .......................................................................................................1649

ABANDAN, Yavuz, “Akit Serbestisi ve Zamanaşımı”, Adalet Dergisi, S.9,

1951, s. 1383-1399.

ADAL, Erhan: Trafik Kazalarında Akit - Dışı Hukuki Sorumluluk, İstanbul

1963, Fakülteler Matbaası.

ADIGÜZEL, Recep: “Yeni Medenî Kanun Karşısında Kadının Destek Zararının Saptanması'’, (MBD., 2003/1, s. 9-12).

AKARTEPE, Alpaslan: Türk Borçlar Hukukuna göre Destekten Yoksun

Kalma Tazminatı, İstanbul 1994 (Yayınlanmamış Yüksek lisans Tezi).

AKIN, Levent: Destekten Yoksunluk ve Cismani Zararlardan İşverenin Özel

Hukuktan Doğan Sorumluluğuna İlişkin Yargıtay Kararlan, (Destekten Yoksunluk ve Cismanî Zararlarda Sorumluluk ve Tazminat, İstanbul 1996, s. 33-50) .

AKIN, Levent: İş Kazasından Doğan Maddî Tazminat, Ankara 2001 .

AKIN, Levent: “5510 Sayılı Yasa’nın Maluliyet Düzenlemelerinin Değerlendirilmesi”, Sicil - İş Hukuku Dergisi, Yıl:3 Sayı:9 Mart 2008, 132-

143. (Maluliyet)

AKIN, Levent: “Eski ve Yeni Borçlar Kanunu Düzenlemeleri Karşısında

İşveren ve İşveren Vekili Sorumlulukları”, Türkiye Toprak, Seramik,

Çimento ve Cam Sanayii İşverenleri Sendikası, Çalışma Mevzuatı

Seminer Notları, 26-30 Eylül 2012, Antalya, 13-26. (İşveren ve İşveren Vekilinin Sorumlulukları)

AKINCI, Şahin, Borçlar Hukuku Bilgisi

AKINTÜRK, Turgut: Müteselsil Borçluluk, Ankara 1971.

AKINTÜRK, Turgut: Yeni Medenî Kanuna Uyarlanmış Aile Hukuku, 6.

Bası, İstanbul 2002 (Aile).

AKKAYAN, Yıldırım Ayça,6098 Sayılı Türk Borçlar Kanunu Düzenlemeleri Çerçevesinde Kusursuz Sorumluluğun Özel Bir Türü Olarak Tehlike Sorumluluğu

Kaynakça

1650

AKKURT, Nedim: “6098 Sayılı Türk Borçlar Kanunu’nda Uygulayıcı Gözüyle Haksız Fiiller ve Tazminat”, 6098 Sayılı Türk Borçlar Kanunu

Sempozyumu, 12-13 Mayıs 2011, Ankara Barosu Yasa İzleme Enstitüsü, 2012, s.41-126, http://www.ankarabarosu.org.tr

AKMAN, Galip Sermet: Sorumsuzluk Anlaşması, İstanbul 1976.

AKSAKALLI TEMEL, Rüken: Haksız Fiillerde Maddi Tazminatın Belirlenmesi, İstanbul Bilgi Üniversitesi Lisansüstü Programlar Enstitüsü,

Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul 2019.

AKSICAK, Besim: Destekten Yoksunluk Zararından Mahsup Edilemeyen

Menfaatler, (MBD., Nisan 1993, s. 17-21) (Menfaatler).

AKTAŞ, Hakkı: İş Kazalarında Zarar ve Sorumluluk, (İBD., 1997, S. 4-5-6,

s. 227-277) (Sorumluluk).

AKTAŞ, Hakkı: Tazminat Hesabında Yeni bir Öneri, (Türk Sosyal Güvenlik Hukukunda Sorunlar ve Çözüm Önerileri, İstanbul 2001, s. 241-

293) (Tazminat Hesabı).

AKÜNAL, Teoman: Haksız Fiilden Doğan Davalarda Denkleştirme Sorunu,

İstanbul 1977. ;

AKYOL, Şener, Borçlar Hukuku Genel Hükümler I, İstanbul, Filiz Kitabevi,

1995.

AKTAY, A. Nizamettin - ARICI, Kadir - SENYEN/KAPLAN, E. Tuncay:

İş Hukuku, 6. Baskı, Ankara 2013.

ALPAGUT, Gülsevil: “İş İlişkisinin Kurulması, Hükümleri ve İşin Düzenlenmesi Açısından Yargıtayın 2010 Yılı Kararlarının Değerlendirilmesi”, Yargıtay’ın İş Hukuku ve Sosyal Güvenlik Hukuku Kararlarının Değerlendirilmesi 2010, Ankara 2012, 3-81.

ALANGOYA, Yavuz, Yıldırım, M. Kamil, Yıldırım, Nevhis Deren: Medeni

Usul Hukuku Esasları, 5. bs., İstanbul, Alkım, 2005.

ALTINDAĞ, Halil, Anayasa Mahkemesi’nin İptal Kararı Veya Anayasa

Değişikliği Sonrasında İdari Dava Açma Süresinin Yeniden Doğması

ARAL, Fahrettin: “Temyiz Kudretinden Mahrum Şahısların Hukukî Sorumluluğu”, (Batider, 1980, C. X, S. 3, s. 733-755).

Kaynakça

1651

ANTALYA, O. Gökhan: 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’na göre Borçlar

Hukuku Genel Hükümler, İstanbul 2012.

ANTALYA, Gökhan: Borçlar Hukuku Genel Hükümler, (Cilt V/1,2),

2.Bası, Seçkin Yayın,

Ankara, 2019.

ARAS, Bahattin : Karayolları Trafik Kanununa Göre İşletenin Hukuki Sorumluluğu, YD, 2008, c.34, s.4, sh. 527 vd.

ARASLI, Utkan: “Rücu Davalarında Tavan Sınırlamasının İptali ve Ortaya

Çıkardığı Sorunlar ve 01.07.1994 Günlü YİBBGKK”, Sicil - İş Hukuku Dergisi, Yıl:2 Sayı:6 Haziran 2007, 185-205.

ARKAN, Sabih: Ticarî İşletme Hukuku, 5. Bası, Ankara 1999.

ASLANKÖYLÜ, Resul: Sosyal Sigortalar Kanunu Yorumu, Ankara 2003.

ASLANKÖYLÜ, Resul: “Sosyal Sigortalar Kurumunun İş Kazası ve Meslek Hastalığı Sigortasından Kaynaklanan Rücu Hakkı ve İşverenin Sorumluluğu”, Türkiye İşveren Sendikaları Konfederasyonu, Sosyal Sigortalar Kurumunun İşverene Rücu Hakkı, İşveren Özel Eki, Eylül

2005, 23-39.

ASLANKÖYLÜ, Resul: Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu Şerhi (SSK ve BAĞ-KUR Kanunu ile Karşılaştırmalı), Birinci Cilt,

Ankara 2013. (Şerh)

AŞÇIOĞLU, Çetin: Trafik Kazalarından Doğan Hukuk ve Ceza Sorumlukları, 2. Bası, Ankara 2008, Söz kesen Matbaacılık.

AŞÇIOĞLU, Çetin: Trafik Kazalarında Hukukî Sorumluluk ve Tazminat

Davaları, Ankara 1989 (Hukukî Sorumluluk).

AŞÇIOĞLU, Çetin: Tazminatın Hesabında Yöntem Sorunu, (Ölüm ve Cismanî Zarar Hallerinde Zararın ve Tazminatın Hesap Edilmesi Sempozyumu, Ankara 10-11. XII. 1993, Ankara 1994, s. 59-79) (Tazminatın Hesabı).

ATAAY, Avtekin: Borçlar Hukukunun Genel Teorisi, İstanbul 1995.

ATALAY, Oğuz: “Emare İspatı”, (MBD., Y. 18, S. 70, s. 7-19) (Emare).

ATALAY, Oğuz: Medenî Usul Hukukunda Menfî Vakıaların İspatı, İzmir

2001.

Kaynakça

1652

ATAMER, Yeşim M.: Haksız Fiillerden Doğan Sorumluluğun Sınırlandırılması Özellikle Uygun Nedensellik Bağı ve Normun Koruma Amacı

Kuramları, İstanbul 1996.

ATEŞ, Hüseyin,Motorlu Araç İşletenin Sorumluluğunun Azaltılması, TBB

Dergisi 2011 (97)

ARAL, Fahrettin: Borçlar Hukuku Özel Borç İlişkileri, 5. bs, Ankara, Yetkin, 2003.

ARDIÇ, Oğuzhan, Ersol, Emel: Borçlar Hukuku, Ankara, Agon, 2007.

ARSLAN, Ramazan/Yılmaz, Ejder/Taşpınar Ayvaz, Sema; Medenî Usul

Hukuku, Ankara 2016.

ARTUK, Mehmet Emin, Turhan Gökcen, Ahmet, Yenidünya, A. Caner:

Ceza Hukuku Genel Hükümler, 3. bs., Ankara, Kitabevi, 2007.

ATLAN, Hülya, Beden Bütünlüğünün İhlalinde Manevi Tazminat Miktarının Belirlenmesi Ankara Üni. Hukuk Fak. Dergisi, 65 (4) 2016: 2659-

2683

AYAN, Mehmet: Tıbbî Müdahalelerden Doğan Sorumluluk, Ankara 1991.

AYAN, Mehmet: Borçlar Hukuku Genel Hükümler, Konya 1996 (Borçlar).

AYBAY, Aydın, Borçlar Hukuku Dersleri Genel Bölüm, 11. bs., İstanbul,

Filiz Kitabevi, 1995.

AYBAY, Aydın: Borçlar Hukuku Dersleri, İstanbul 1969.

AYDIN ÖZDEMİR, Elif: Akit Dışı Sorumlulukta Maddî Zarar ve Tazmini,

1.Bası, Adalet Yayınları, 2013.

BABAYİĞİT, Mustafa, Türk Hukukunda Anayasa Mahkemesi Kararlarının

Geriye Yürümezliği Sorunu

BAKİ, Kuru, Arslan, Ramazan, Yılmaz, Ejder- Medeni Usul Hukuku

BRAUN, Cihan AVCI, Haksız Fiilde Bedensel Zararın İspatına Ve Bedensel Zarardan Sorumluluğa İlişkin Bir Yargıtay Kararının Değerlendirilmesi Kısmi Dava, Belirsiz Alacak Davası Ve Manevi Tazminat Taleplerinin Bu Davalara Konu Olup Olamayacağı Sorunu,

BASIM, Aybüke, Başkent Üniversitesi Hukuk Fakültesi, Medeni Usul ve

İcra İflas Hukuku, Ankara Üni. Hukuk Fak. Dergisi, 65 (4) 2016:

2685-2723(Makale)

Kaynakça

1653

BARLAS, Nami: Para Borçlarının İfasında Borçlunun Temerrüdü ve Bu

Temerrüt Açısından Düzenlenen Genel Sonuçlar, İstanbul 1992.

BAŞAKLAR, Emin: İsviçre Karayolları Trafik Kanunundaki Hukuki Sorumluluğa İlişkin Bir

İnceleme, Yargıtay Dergisi, y. 1976, s.1, sh.59 vd.

BAŞBUĞ, Aydın: “Sorumluluk Hesabında Sosyal Güvenlik Kurumunun

Rücu Hakkı ve Denkleştirme Sorunu”, Yeni Yasal Düzenlemeler Işığında Bedensel Zararların Tazmini Esasları ve Usulü Kongresi, 4-5-6

Nisan 2013, Ankara Barosu Ulusal Kongre, 2013,89-129.

BAŞBUĞ, Aydın: Sosyal Sigortalar Kurumunun İşverene ve Üçüncü Kişiye

Rücuu, Ankara 1992.

BAŞBUĞ, Aydın: “Sosyal Sigortalar Kurumunun Rücu Hakkı ve Buna

Bağlı Bazı Temel Sorunlar”, A. Can Tuncay’a Armağan, İstanbul

2005. (Rücu)

BAŞTUĞ, İrfan: Borçlar Hukuku Genel Hükümler, 3. Bası, Manisa 1984.

BAŞTERZİ, Süleyman - YILDIZ, Gaye Burcu: “Sosyal Sigortalar Kurumunun İşverene Rücu Hakkı”, Türkiye İşveren Sendikaları Konfederasyonu, Sosyal Sigortalar Kurumunun İşverene Rücu Hakkı, İşveren

Özel Eki, Eylül 2005, 3-22.

BAYCIK, Gaye: “Çalışanların İş Sağlığı ve Güvenliğine İlişkin Haklarında

Yeni Düzenlemeler”, Ankara Barosu Dergisi, 2013/3, 105-170.

BİRSEN, Kemalettin: Borçlar Hukuku Dersleri, İstanbul 1954.

BELGESAY, Mustafa Reşit, Borçlar Kanunu Şerhi, 1.C., İstanbul, Rıza

Koşkun Matbaası,1942.

BELGESAY, Mustafa Reşit: Borçlar Kanunu Şerhi Birinci Cilt Madde 1 -

95, İstanbul 1942.

BERKİ, Şakir: Borçlar Hukuku Umumî Hükümler, 2. Baskı, Ankara 1958.

BERKİ, Şakir, “Hukukda Müddet Çeşitleri”, Ankara Üniversitesi Hukuk

Fakültesi Dergisi, 15.c., S. 1 – 2, 1968, s. 99-116.

BERKER, Kazım,“Zamanaşımı Hak Sukutu Şekline Çevrilebilir mi?”, Adalet Dergisi, S. 9,

1951, s. 1375-1382.

Kaynakça

1654

BİLGE, Necip: Yardımcıdan Mahrumiyet Sebebile Doğan Zararların Tazmini, (AD., 1944, s.

679-693).

BİLGE, M. Emin : Hatır İçin Taşınanın Uğradığı Zararların Trafik Sigortası

Kapsamında Olup Olmadığı Sorunu ve Yargıtay Uygulaması,

AÜHFD, 2001, c.V, s.1-4, sh. 331 vd.

BİLGEN, Mahmut, Özel Hukukta Zamanaşımı, Ankara, Adalet Yayınevi,2009.

BOLATOĞLU, Bolat: Karayolları Trafik Kanununa Göre İşletenin Hukuki

Sorumluluğu, Ankara 1988, Kazancı Hukuk Yayınları.

BOZER, Ali, Borçlar Hukuku Genel Hükümler, Ankara, Dayınlarlı Yayınları, 2002.

BUDAK, Ali Cem/KARAASLAN, Varol: Medenî Usul Hukuku, 4. Bası,

Adalet Yayınevi, Ankara, 2020.

CAN, Mertol; Tük Özel Sigorta Hukuku, Ankara 2007.

CAN, Mehmet: Açıklamalı-İçtihatlı Sosyal Sigortalar Kanunu Uygulaması,

Ankara 1995.

CENTEL, Tankut: “Türk Borçlar Kanunu’nda Genel Olarak İşçinin Kişiliğinin Korunması”, Sicil - İş Hukuku Dergisi, Yıl:6 Sayı:24 Aralık

2011, 13-18.

CEVDET, İlhan: Şerhli İş Kanunu C.3, Ankara 2001.

CİN, Halil/AKGÜNDÜZ, Ahmet: Türk Hukuk Tarihi 1. Cilt Kamu Hukuku,

Konya 1989.

CİVAN, Orhan Ersun , İş Kazası Veya Meslek Hastalığından Doğan Rücu

Davalarında Sosyal Güvenlik Kurumu Karşısında Sorumluluğun Kapsamı Ve Müteselsil Sorumluluk, Ankara Üni. Hukuk Fak. Dergisi, 64

(4) 2015: 1015-1070

CİVAN, Orhan Ersun - ÇAĞLAYAN AKSOY, Pınar: “Meslek Edinilmiş

Ödünç İş İlişkisi ile İlgili Yargıtay Kararının İncelenmesi”, Legal İş

Hukuku ve Sosyal Güvenlik Hukuku Dergisi, Cilt: 12, Sayı:45,

Yıl:2015, 185-216.

Kaynakça

1655

ÇAĞA, Tahir: Ölüme Sebebiyet Halinde Müteveffanın Yardımından Mahrum Kalanlara Verilecek Maddî Tazminatın Tâyini Meselesi (1),

(AD., Y. 1950, s. 434-458) (Yardımdan Mahrum Kalma).

ÇAĞA, Tahir: Ölüm ve Cismanî Zarar Hallerinde Ödenecek Tazminatın

Hesabına Dair, (Ticaret Hukuku ve Yargıtay Kararlan Sempozyumu,

Ankara 8-9 Mayıs 1992) (Tazminatın Hesaplanması).

ÇAĞA, T./GÖKÇEN, A.M./GÜRAN, T.: Ölüm ve Cismanî Zarar Hallerinde Ödenecek Tazminatın Hesabına Dair, (Ölüm ve Cismanî Zarar

Hallerinde Zararın ve Tazminatın Hesap Edilmesi Sempozyumu, Ankara 10-11. XII. 1993, Ankara 1994, s. 19-41).

ÇAKIRCA, Seda İrem, 6098 Sayılı Türk Borçlar Kanunu’na Göre Ağır

Bedensel Zararlarda Yakınların Manevi Tazminat Talebi *İstanbul

Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi(Makale)

ÇALI, Murtaza: Haksız Fiilden Doğan Tazminat, Ankara 1968.

ÇANDARLI, Zahid, “Zaman Aşımının Kesilmesi Sebepleri”, ABD., 5.

C.,67. S., 1949, s. 23-32.

ÇANDARLI, Zahid, Borçlar Hukukunda Müruru Zaman ve Buna Mütedair

Temyiz Mahkemesi Kararları, Ankara, Titaş Basımevi, 1943.

ÇELEBİ, Funda: “Haksız Fiil Sorumluluğu (Unsurlar, Tazminat, Hukuka

Aykırılığı Kaldıran Haller, Zamanaşımı, Yargılama)”, Borçlar Kanunu Genel Hükümler Konferansları II, Prof. Dr. İsmet Sungurbey’e

Armağan Haksız Fiilerden Doğan Borç İlişkileri, İstanbul Barosu Yayınları, İstanbul, 2012, s.13-27.

ÇELİK, Nuri: îş Hukuku Dersleri, 15. Bası, İstanbul 2000.

ÇELİK, Nuri - CANİKLİOĞLU, Nurşen - CANBOLAT, Talat: İş Hukuku

Dersleri, 27. Bası,

İstanbul 2014.

ÇELİK, Ahmet Çelik, “Ölüm Nedeniyle Destekten Yoksunluk” Seçkin Yayıncılık, 2021

ÇELİK, Ahmet Çelik, “Trafik Kazalarında Tazminat ve Sigorta Hukuk ve

Ceza Sorumluluğu” Seçkin Yayınevi, 2017

Kaynakça

1656

ÇELİK, Ahmet Çelik, “Tazminat ve Alacaklarda Sorumluluk ve Zamanaşımı” Seçkin Yayınevi, Üçüncü Baskı, 2018

ÇELİK, Ahmet Çelik, “Ölüm Nedeniyle Destekten Yoksunluk” Seçkin Yayınevi, 2. Baskı 2016

ÇELİK, Ahmet Çelik, “Ölüm Nedeniyle Destekten Yoksunluk” Seçkin Yayınevi, 3. Baskı, 2021

ÇELİK, Ahmet Çelik, “Hukuk Yargılama Yasasına Göre Tazminat ve Alacak Davaları” Seçkin Yayınevi, 5. Baskı, 2022

ÇELİK, Ahmet : Bedensel Zararlarda Zamanaşımının Başlangıcı, (İBD., S.

10-11-12 2001, s.1047-1080).

ÇELİK, Ahmet Çelik : Hatır Taşıması, Yargı Dünyası Dergisi, Mayıs 2007,

s.137.

ÇELİK, Ahmet : “Can Zararlarının Tazminata Dönüştürülmesinde Sorunlar

ve Yöntem Arayışları”, Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Hukuk

Araştırmaları Dergisi, 22(3), 2016, s.765-802.

ÇELİK, Ahmet: Motorlu Araç İşletenlerin ve Taşımacıların Teknik Arıza

Nedeniyle Sorumlulukları, Yargı Dünyası, Mart 2007, s. 135.

ÇELİKTAŞ, Demet: 2918 Sayılı Karayolları Trafik Kanununda İşletenin

Hukuki Sorumluluğu, 1. Baskı, İzmir, Aralık 1987, Dokuz Eylül Üniversitesi Yayınları.

ÇEKER, Mustafa; 6102 Sayılı Türk Ticaret Kanunu’na Göre Sigorta Hukuku, 7. Baskı, Adana 2013.

ÇEKER, Mustafa: Sigorta Hukuku, Adana 2008, (Anılış: Çeker, 2008).

DALAMANLI, L./KAZANCI, F./KAZANCI, M.: İlmî ve Kazaî İçtihatlarla

Açıklamalı Borçlar Kanunu, C.I, İstanbul 1990.

DALCI ÖZDOĞAN, Nurcihan: Müteselsil Sorumluluk - Özellikle TBK

md.61 ve md.162 vd. Hükümleri Bağlamında, Ankara 2015.

DEMİR-GÖKYAYLA, Cemile: Yabancı Mahkeme Kararlarının Tanınması

ve Tenfızinde Kamu Düzeni, Ankara 2001.

DEMİRTAŞ, Harun, Yenilik Doğuran Haklar, İstanbul, Vedat Kitapçılık,

2007.

Kaynakça

1657

DÜZGÜN ASLAN, Ülgen: Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mâli Sorumluluk Sigortasında (Trafik Sigortası) Zarar Kavramı ve Sigortacının Rücu Hakkı, Batider, Eylül 2013 Cilt: XXIX Sayı: 3, s. 189- 216.

DÜZGÜN, Ülgen Aslan, Zorunlu Mali Sorumluluk (Trafik) Sigortası Genel

Şartları İle Getirilen Yenilikler Ve Değişiklikler

ERANIL, Mehmet Akif, Borçlar Ve Medeni Kanunda Müruru Zaman Ve

Sukutu Hak Hükümleri ve Tatbikatı (Sistematik Temyiz Kararları)

ERBAŞ, Çoşkun: “Sosyal Sigortalar Kurumu’nun Rücu Davaları, Anayasa

Mahkemesi’nin İptal Kararları Karşısında Öngörülen Hukuki Sonuçlar ve Uygulamadan Örnekler”, Sicil - İş Hukuku Dergisi, Yıl:2 Sayı:7

Eylül 2007, 94-113.

ERCEVAHİR, Mine, Bedensel Zarar Hâllerinde Ödenecek Tazminatın Belirlenmesinde Özel Bir İndirim Sebebi: Zarar Verenin Malî Durumunun Kötüleşmesi Ve Hakkaniyet İndirimi İnönü Üniversitesi Hukuk

Fakültesi Dergisi - İNÜHFD 13(1): 206-220 (2022)

ERDEM, Nafiz: Türk Borçlar Kanunu Şerhi ve Davaları, 2. Bası, Ankara

1991.

ERDOĞAN, İhsan: “Haksız Fiilde Kusurlu Sorumluluk ve Özellikle Kusur

Unsuru”, (SÜHFD., C. 3, Ocak-Haziran 1990, S. 1, s. 109-134).

ERDOĞAN, İhsan, Borçlar Hukuku, Ankara, Gazi Kitabevi, 2006.

EREN, Fikret: Sorumluluk Hukuku Açısından Uygun İlliyet Bağı Teorisi,

Ankara 1975.

EREN, Fikret: “Hukuka Aykırılık Bağı veya Normun Koruma Amacı Teorisi”, (Mahmut Koloğlu’na 70. Yaş Armağanı, Ankara 1975, s. 461-

491).

EREN, Fikret: Borçlar Hukuku Genel Hükümler, 7. Baskı, İstanbul 2001

(Borçlar).

EREN, Fikret: Destekten Yoksun Kalma ve Vücut Bütünlüğünün İhlâli Hallerinde Ödenecek Tazminatın Şekli, (Oğuzoğlu Armağanı, Ankara

1982, s. 167-178)1 (Tazminatın Şekli).

EREN, Fikret: Borçlar Hukuku Genel Hükümler, 8. Baskı, İstanbul, Ekim

2003,Beta Yayım.

Kaynakça

1658

EREN, Fikret: Borçlar Hukuku Genel Hükümler, 9. Baskı., İstanbul, Beta,

2006.

EREN, Fikret: Borçlar Hukuku Genel Hükümler, 23. Bası, Yetkin Yayıncılık, Ankara, 2018.

EREN, Fikret: Borçlar Hukuku - Genel Hükümler, 14. Baskı, Ankara 2012.

ERGİN, Berin: “Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu İşverene Rücuya Nasıl Bakıyor?”, Sicil - İş Hukuku Dergisi, Yıl:1 Sayı:4

Aralık 2006, 129-140.

ERGÜN, Mevci: “Sorumluluk Hukuku ile Sorumluluk ve Genel Sigortaların

ilişkisi (II)”, YD., Ekim 1984, s. 482-508.

ERİŞ, Gönen: Kara Taşıma Hukuku, Ankara 1996.

ERMAN, Eyüp Sabri, “Hukuk Davalarında Zamanaşımı”, Adalet Dergisi, S.

7, 1974, s. 501-508.

ERTAŞ, Şeref: Motorlu Taşıt İşleticisinin Sözleşme Dışı Sorumluluğu (Yayınlanmamış Doçentlik Tezi), İzmir 1982.

ERTAŞ, Şeref: “Manevî Tazminatın Hukukî Niteliği ve Miktarının Tespiti”,

(Prof. Dr., E. Postacıoğluma Armağan, İstanbul 1990, s. 65-109) (Manevî Tazminat).

ERTEN, Ali: Sorumsuzluk Şartları, Ankara 1977.

EKMEKÇİ, Ömer: Özel Hukukta Vücut Bütünlüğünün İhlali ve Ölüm Hallerinde Maddi s Zarar Hesabının Unsurları, (Destekten Yoksunluk ve

Cismanî Zararlarda Sorumluluk ve Tazminat, İstanbul 1996, s. 91-

112).

ESATOĞLU, Yahya Tekin, “Trafik Sigortaları”, Sigorta Hukukunun Bazı

Güncel Sorunları, Sigorta Hukuku Türk Derneği, İstanbul 2017.

FFEYZİOĞLU , Borçlar Hukuku Genel Hükümler, C.2, İstanbul 1977

FEYZİOĞLU, Feyzi Necmeddin: Borçlar Hukuku Genel Hükümler C. I, 2.

Bası, İstanbul Üniversitesi Yayınları 1976.

GÖKCAN, Hasan Tahsin ve KAYMAZ, Seydi: Hukukî Sorumluluk, Tazminat, Sigorta, Rücu Davaları ve Trafik Suçları,7. Baskı, Ankara

2010, (Anılış: Gökcan ve Kaymaz,2010).

GÖKYAYLA, K. Emre: Destekten Yoksun Kalma Tazminatı, Ankara, 2004

Kaynakça

1659

GÖKYAYLA, Kadir Emre, Destekten Yoksun Kalma Tazminatı, Dokuz

Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Özel Hukuk Anabilim

Dalı Doktora Tezi

GÖNÜL KOŞAR, Günhan: Haksız Fiil Sorumluluğunda Kusur ve Etkisi, 1.

Bası, On İki Levha Yayıncılık, Ankara, 2020.

GÜNEŞ, Başak: İş Kazası ve Meslek Hastalıklarında Sosyal Güvenlik Kurumu’nun İşverene

Rücu Hakkı, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul 2011.

GÜLEÇ UÇAKHAN, Sema: Maddî Tazminatın Esasları ve Hesaplanması,

8. Bası, Seçkin Yayıncılık, Ankara, 2017.

GÜRBÜZ, Metin: Beden Tamlığının İhlâli (Sakatlık) ve Ölüm Hallerinde

Doğan Maddî Zararın Hesaplanması, Ankara 2001.

GÜRKANLAR, Metin: Bir Zarara Birlikte Neden Olan Birden Çok Kişinin

Sorumluluğu, Ankara 1982.

GÜRSOY, Kemal Tahir: Destekten Yoksun Kalma Tazminatı, (AÜHFD.,

1972/1-2, s. 143- * 193), (Destekten Yoksun Kalma).

GÜRSOY, Kemal Tahir: Birden Fazla Kimselerin Aynı Zarardan Sorumluluğu, (AÜHFD., 1973, S. 1-4, s. 57-83) (Aynı Zarardan Sorumluluk).

GÜRSOY, Kemal Tahir: İsviçre Hukukunda Trafik Kazalarından Doğan

Hukukî Sorumluluğunun Anahatları, Ankara 1974 (Hukukî Sorumluluk).

GÜRSOY, Kemal Tahir: İsviçre Hukukunda Trafik Kazalarından Doğan

Hukuki Sorumluluğun Ana Hatları, Ankara, Banka ve Ticaret Hukuku

Araştırma Enstitüsü.

GÜZEL, Ali - OKUR, Ali Rıza - CANİKLİOĞLU, Nurşen: Sosyal Güvenlik Hukuku, 15. Bası, İstanbul 2014.

HANAĞASI, Emel; Davada Menfaat, Ankara 2009.

HATEMİ, Hüseyin, Borçlar Hukuku Genel Bölüm Hazırlık Kitabı, İstanbul,

Filiz Kitabevi, 1998.

HATEMİ, Hüseyin: Hukuka ve Ahlâka Aykırılık Kavramı ve Sonuçlan

(Özellikle B.K. 65 Kuralı), İstanbul 1976 (Ahlâka Aykırılık).

Kaynakça

1660

HATEMİ, Hüseyin: Ölüm ve Beden Bütünlüğü Zararında Giderim, (Ölüm

ve Cismanî Zarar Hallerinde Zarann ve Tazminatın Hesap Edilmesi

Sempozyumu, Ankara 10-11. XII. 1993, Ankara 1994, s. 1-8) (Beden

Bütünlüğü).

HATEMİ, Hüseyin: Borçlar Hukuku Genel Hükümler, İstanbul

1994.Havutçu, Ayşe/Gökyayla,

HAVUTÇU, Ayşe & Gökyayla, Emre: Uygulamada 2918 Sayılı Karayolları

Trafik Kanununa Göre Hukuki Sorumluluk, Ankara 1999, Seçkin Yayınevi.362 Motorlu Araç İşletenin Sorumluluktan Kurtulması

İMRE, Zahit: “Motorlu Taşıt Araçlarının Mecburi Mesuliyet Sigortası veKapsamı”,V.BankaveTicaretHukukuHaftası,1975Ankara,s.259- 289.

İNAN, Ali Naim: Borçlar Hukuku Genel Hükümler, Ankara 1979.

İNCEOĞLU, M. Murat - PAKSOY, Meliha Sermin: “Bedensel Zararlarda

ve Ölüm Halinde Zararın Belirlenmesi (TBK m. 55)”, E-Journal of

Yasar University (Yaşar Üniversitesi Elektronik Dergisi), Cilt:8, Özel

Sayı - Prof. Dr. Aydın Zevkliler’e Armağan, Cilt:II, 2013, 1383-1411.

İYİMAYA, Ahmet: “Tazminatın Çokluğu Sorunu (Yahut Normatif Tazminattan Keyfi Tazminata Doğru)”, Türkiye Barolar Birliği Dergisi,

2(2), 1990, s. 180-211

İYİMAYA, Ahmet: Tazminatın İrat Şeklinde Belirlenmesi, (TBBD., 1990/1,

s. 23-45) (İrat).

İYİMAYA, Ahmet: Sorumluluk Hukuku ve Tazminat Hukuku Sorunları C.

II, Ankara 1995 (Sorumluluk).

KANETİ, Selim: İsviçre Federal Mahkemesinin Borçlar Hukuku Kararlan I

(1955-1964), Ankara 1968.

KANETİ, Selim: “Çatışan Değerlerin Tartılmasına Dayanan Hukuka Uygunluk”, (Sorumluluk Hukukunda Yeni Gelişmeler II. Sempozyumu,

İstanbul 1981, s. 143-162), (Hukuka Uygunluk).

KARAYAZGAN, Ahmet, “Zorunlu Trafik Sigortalarına Mevzuatve Uygulama Açısından Bir Bakış”, Sigorta Hukukunun Bazı Güncel Sorunları, Sigorta Hukuku Türk Derneği, İstanbul 2017, s. 33.

KABUKÇUOĞLU ÖZER, Fatma Dilek; Sigortacılık Kanunu Şerhi, İstanbul 2012.

Kaynakça

1661

KALE, Serdar/TUNÇ YÜCEL, Müjgan; “Sigortacılık Kanununda Tahkim”,

Haluk Konuralp Anısına Armağan, C. I, Ankara 2009, s. 461- 479.

KAPANCI, Kadir Berk: Birlikte Borçlulukta Borçlular Arası İlişkiler, 2.

Bası, İstanbul 2015.

KAPLAN, Emine Tuncay: İşverenin Hukukî Sorumluluğu (Özellikle Borçlar Hukuku ve İş Hukuku Açısından), Ankara 1992.

KAYIKET, Haşan: Destekten Yoksun Kalmaya Bağlı Maddi Zarardan Tekrar Evlenme Şans ve Olanağına Dayanan İndirim, (ABD., 1995/1, s.

9-16).

KAYNAR, Reşa,:Türk Borçlar Kanununa Göre Borçlar Hukuku Umumi

Hükümler, 2. bs., İstanbul, Nazir Akbasan Matbaası, 1957

KAYNAR, Reşat: Borçlar Hukuku Ders Kitabı Genel Hükümler, İstanbul

1972.

KARACABEY, Ö. Faruk: “Haksız Fiillerde Zamanaşımı”, Yargıtay Dergisi,

5.C., 1. S., 1979, s. 81-100.

KARASU, Rauf; Yargıtay ve Sigorta Tahkimi İtiraz Hakem Heyeti Kararları Işığında Karayolları Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası(Trafik Sigortası), Ankara 2016.

KARASU, Rauf : “Karayolları Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası (Trafik

Sigortası)”, Ankara 2016.

KARASU, Rauf. 6102 Sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun Sorumluluk Sigortalarına İlişkin Hükümlerinin Değerlendirilmes, İnönü Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi Özel Sayı Cilt:2 Yıl 2015 sayfa 685-706

KARAYALÇIN, Yaşar: İstisna Akdi – Zamanaşımı, Özel Hukukta Meseleler ve Görüşler, Ankara, 1975.

KARAHASAN, Mustafa Reşit: Tazminat Hukuku, Maddî Tazminat, Manevî Tazminat, İstanbul 1996 (Tazminat).

KARAHASAN, Mustafa Reşit: Sorumluluk Hukuku, Sözleşmeden Doğan

Sorumluluk, 6. Baskı, Beta, İstanbul, 2003.

KARAFAKİH, İ. Hakkı: “Cevap Lahiyası Vermemiş Olan Davalı Müruruzaman Def’ini Dermeyan Hakkını Iskat Etmiş midir?”, İstanbul Barosu Dergisi, 36. c., S. 1-2- 3, 1962, s. 13-19.

Kaynakça

1662

KARAYALÇIN, Yaşar: Sorumluluk ( Mesuliyet ) Sigortaları, Sigorta Hukuku Dergisi, 1984, c.ll, s.1-2.

KAYA, Mine: Karayolları Trafik Kanununa Göre İşletme Halindeki Araçtan

Kaynaklanan Sorumluluğun Hukuki Niteliği ve Şartları,

www.yeniforumuzbiz.com ( Adalet Dergisi, yıl 95, Ekim 2003, s. 17

).

KAYIHAN Şaban/ÜNLÜTEPE Mustafa: Borçlar Hukuku Genel Hükümler,

6. Bası, Seçkin Yayıncılık, Ankara, 2018.

KENDER, Rayegan; Türkiye’de Hususi Sigorta Hukuku, 14. Baskı, İstanbul

2015.

KENDER, Rayegan, “ Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk (Trafik) Sigortası Genel Şartlarındaki Değişikliklerin Değerlendirilmesi”, Yeditepe Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Cilt 13, Sayı

1, Ocak 2017, s. 8-46.

KILIÇOĞLU, Ahmet M.: Borçlar Hukuku - Genel Hükümler, 16. Bası,

Ankara 2012.

KILIÇOĞLU, Ahmet M.: Türk Borçlar Kanunu Tasarısı’na Eleştiriler -

Rapor, Türkiye Barolar Birliği Yayını, Ankara 2008. (Rapor)

KILIÇOĞLU, Ahmet, Borçlar Hukuku Genel Hükümler, 22. Bası, Ankara

2018.

KILIÇOĞLU, Ahmet M. ; Borçlar Hukuku Genel Hükümler, Genişletilmiş

21. Bası, Ankara 2017

KILIÇOĞLU, Ahmet, 2918 Sayılı Yasaya Göre Motorlu Araç İşletenin Sorumluluğu

KILIÇOĞLU, Mustafa: “Sorumluluk Hukuku, Sözleşme Dışı Sorumluluk”,

C. 1, Ankara-2002

KILIÇOĞLU, Ahmet M: Borçlar Hukuku Genel Hükümler, 4. Bası, Ankara,

Mart 2004, Turhan Kitabevi.

KILIÇOĞLU, Ahmet: Türk Borçlar Hukukunda Kanunî Halefiyet, Ankara

1979.

KILIÇOĞLU, Ahmet: 2918 Sayılı Yasaya Göre Motorlu Araç İşletenin

Sorumluluğu, (BATİDER, Haziran 1984, S. 2-3, s. 3-52), (KTK).

Kaynakça

1663

KILIÇOĞLU, Ahmet: Borçlar Hukuku Genel Hükümler C. I, Ankara 2001

(Borçlar).

KIHÇOĞLU, Ahmet: Medenî Kanun’umuzun Aile - Miras - Eşya Hukukuna Getirdiği Yenilikler. Ankara 2003 (Yenilikler).

KIHÇOĞLU, Mustafa: Ölüm-Cismani Zarar Hallerinde Tazminat Prensipleri ve Hesap Yöntemleri, (Destekten Yoksunluk ve Cismanî Zararlarda

Sorumluluk ve Tazminat, İstanbul 1996, s. 197-234) (Hesap Yöntemleri).

KIHÇOĞLU. Mustafa: “Haksız Fiillerde Zamanaşımı”, (YD., Temmuz

2003, s. 324-340

(Zamanaşımı).

KIRCA, Çiğdem: “Müteselsil Sorumlulukta Borçlar Kanunu Tasarısı ile

Getirilen Değişiklikler”, Prof. Dr. Fikret Eren’e Armağan, Ankara

2006, 641-677.

KOCAYUSUFPAŞAOĞLU, Necip: Borçlar Hukuku Dersleri, 1. Fasikül, 2.

bs., İstanbul, Filiz Kitabevi, 1985.

KOCAYUSUFPAŞAOĞLU, Necip, Hatemi, Hüseyin, Serozan, Rona, Arpacı, Abdulkadir: Borçlar Hukuku Genel Bölüm, 3. C., 4. bs., İstanbul, Filiz Kitabevi, 2006.

KOÇ, Nevzat: Türk - İsviçre Hukukunda Nişanlanma Sözleşmesi, İzmir

2002.

KOŞAR, Günhan, Haksız Fiil Sorumluluğunda Kusur Ve Etkisi,

KÖKÜSARI, İsmail, Anayasa Mahkemesi’ne Bireysel Başvuru Yolunda

İhlal Kararlarının Kesinliği, Bağlayıcılığı ve Etkisi

KOCAYUSUFPAŞAOĞLU, Necip: Borçlar Hukuku - Genel Bölüm, Birinci Cilt, Borçlar Hukukuna Giriş, Hukuki İşlem, Sözleşme, 4. Bası, İstanbul 2008.

KORKMAZ, Metin: Sosyal Güvenlik Kurumu’nun Üçüncü Kişilerin Sorumluluğundan Doğan Rücu Hakkının İdari ve Yargısal Boyutlarıyla

İncelenmesi, Yayımlanmamış Sosyal Güvenlik Uzmanlığı Tezi, Ankara 2014.

KUDAT, Arkun: İş ve Trafik Kazalarında Ölüm Tazminatı, Ankara 1975.

Kaynakça

1664

KURU, Baki/Arslan, Ramazan/Yılmaz, Ejder: Medenî Usul Hukuku, 13.

Baskı, Ankara

2001.Kalma Tazminatına Etkisi, (AD., 1971/4, s. 193-205).

KURU, Baki, Arslan, Ramazan, Yılmaz, Ejder, En Son Değişikliğe göre

Notlu – Gerekçeli İcra ve İflas Kanunu ile Nizamnamesi Yönetmeliği,

23. bs, Ankara, Yetkin, 2005.

KURU, Baki, Hukuk Muhakemeleri Usulü, IV. C., 6. bs., İstanbul, Demir,

2002.

KURU, Baki, Hukuk Muhakemeleri Usulü, II. C., 6. bs., İstanbul, Demir,

2001.

KURU, Baki; İstinaf Sistemine Göre Yazılmış Medenî Usul Hukuku, İstanbul 2016 (Usûl).

KURU, Baki, Arslan, Ramazan, Yılmaz, Ejder, İcra ve İflas Hukuku Ders

Kitabı, 20. bs.,

Ankara, Yetkin Yayınları, 2006.

KURU, Baki: İstinaf Sistemine Göre Yazılmış Medenî Usul Hukuku Ders

Kitabı, 3. Bası, Yetkin Yayınları, Ankara, 2019.

KUZU, Burhan, Anayasa Mahkemesi’nin İptal Kararlarının Gerîye Yürümezliği Sorunu

KÜRŞAT, Zekeriya, Borçlar Hukuku Alanında Hile Kavramı, İstanbul,

Kazancı, 2003.

METEZADE, Zihni : Hatır İçin Taşıma, http://eski.trsb.org.tr.

MUŞUL, Timuçin, İcra ve İflas Hukuku, İstanbul, Legal Kitabevi, 2005.

NOMER, Haluk N. : 2918 Sayılı Karayolları Trafik Kanununa Göre Motorlu Araç İşletenin Hukuki Sorumluluğu, İstanbul Barosu Dergisi, 1992,

c.66, s. 1-2-3, sh.36 vd.

NOMER, Haluk: Borçlar Hukuku Genel Hükümler, 17. Bası, Beta Yayıncılık, İstanbul, 2020.

OĞUZMAN, M. Kemal - ÖZ, M. Turgut: Borçlar Hukuku - Genel Hükümler, 8. Bası, İstanbul 2010.

OĞUZMAN, M. Kemal, Barlas, Nami: Medeni Hukuk, Giriş Kaynaklar

Temel Kavramlar, 15. bs., İstanbul, Vedat Kitabevi, 2008.

Kaynakça

1665

OĞUZ, Habip , Sorumluluk Hukukunda Kusur

OĞUZMAN, M. Kemal & Öz, M. Turgut: Borçlar Hukuku Genel Hükümler, İstanbul 2009,Vedat Kitapçılık.

OĞUZMAN, M.Kemal/ÖZ Turgut: Borçlar Hukuku Genel Hükümler, Cilt

II, 15.Bası, Vedat Kitapçılık, İstanbul, 2017.

OLGAÇ, Senai: Kazaî ve İçtihatlarla Borçlar Kanunu , Ankara 1976.

ORHUNÖZ, Ergun: Evladın Ölümü Sebebi ile Ana ve Babanın Destek Zararı, (İz.BD., Ekim 1993. s. 119-121) (Destek Zararı).

ORHUNÖZ, Ergun: Destekten Yoksun Kalma Tazminatı Davalarını Açarken Göz Önünde Tutulması Gereken Hususlar, (İz.BD., Nisan 1985, s.

27-33).

ORHUNÖZ, Ergun: Tazminat Davalarında Uygulama Sorunları, Ankara

2000 (Uygulama Sorunları).

ORHUNÖZ, Ergun: Uygulamada Karayolları Trafik Kanununa Göre Sorumluluk Tazminat Sigorta, Ankara 1998, Seçkin Yayınevi.

OZANOĞLU, Teoman: Sosyal Güvenlik Kurulularınca Yapılan Yardımların Etkisine İlişkin Kurallar, (Ölüm ve Cismanî Zarar Hallerinde Zararın ve Tazminatın Hesap Edilmesi Sempozyumu, Ankara 10-11. XII.

1993, Ankara 1994, s. 147-164) (Sosyal Güvenlik).

ORHUNÖZ, Ergun: Uygulamada Karayolları Trafik Kanununa Göre Sorumluluk Tazminat Sigorta, Ankara 1998, Seçkin Yayınevi.

ÖZ, M. Turgut, Borçlar Hukuku Genel Hükümler, 6. bs., İstanbul, Vedat

Kitabevi, 2009.

ÖZ, M. Turgut, Öğreti ve Uygulamada Sebepsiz Zenginleşme, İstanbul,

Kazancı, 1990.

ÖZBUDUN, Ergun , Türk Anayasa Hukuku

ÖZDAMAR, Mehmet; “Sigorta Hukukunda Uyuşmazlıkların Çözümünde

Tahkim Sistemi”, Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 2013,

Kürşat Ünal’a Armağan, C. XVII, S. 1-2, s. 831-855.

ÖZEKES, Muhammet; Temel Hukuk Bilgisi, 7. Baskı, Ankara 2016.

Kaynakça

1666

ÖZSUNAY, Ergun : Araç Sahibinin Hatır İçin Ücretsiz Taşıdığı veya Aracını Hatır İçin Ücretsiz Olarak Kullandırdığı Şahıslara Karşı Sorumluluğu, İÜHFM, 1966, c. XXXII, s.1, sh.161vd.

ÖZTEK, Selçuk; “Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu Yönünden Sigortacılıkta Tahkime Bakış”, MİHDER 2009, S. 2, s. 221-249.

ÖZEL, Çağlar: “Sözleşme Dışı Sorumlulukta Yansıma Zarar ve Giderimine

İlişkin Bazı Düşünceler”, (AÜHFD., 2001, C. 50, S. 4, s. 81-106).

ÖZGÜLDÜR, Serdar: İdare Hukukunda Tazminat Hesabının Unsurları ve

Hesaplama Yöntemi: AYİM Uygulaması, (Destekten Yoksunluk ve

Cismanî Zararlarda Sorumluluk ve Tazminat, İstanbul 1996, s. 128-

182).

ÖZKAN, Oğuz: İdare Hukukunda Sorumluluk, (Destekten Yoksunluk ve

Cismanî Zararlarda Sorumluluk ve Tazminat, İstanbul 1996, s. 51-65).

ÖZKUL, Emin Aydın: Destekten Yoksun Kalma ve İş göremezlik Tazminatlarının Hesabına İlişkin İlkeler, (Çimento İşveren, Ocak 1995, s.

13-24).

ÖZSUNAY, Ergun: “Trafik Hukukunda Zarar Giderimi Sorumlusu “İşleten” (Araç Sahibi) Kavramına İlişkin Bazı Sorunlar”, (BATİDER,

1971, C. VI, S. 1, s. 83-110), (İşleten).

ÖZSUNAY, Ergun: “Trafik Sigortasında Zarar Gören Üçüncü Kişinin Sigortacıya Karşı Doğrudan Doğruya Alacak Hakkı”, V. Banka ve Ticaret Hukuku Haftası, Ankara 1975, s.390.

ÖZTÜRKLER, Cemal: Destekten Yoksun Kalan Dul Erkeğin Evlenme

Şansı, (ABD., 1979/1, s. 36-38) (Evlenme Şansı).

ÖZTÜRKLER, Cemal: Destekten Yoksunluk Dava Hakkının Mirasçılara

İntikali Sorunu (ABD., 1979/2, s. 11-13) (İntikal).

ÖZTÜRKLER, Cemal: Ölüm Tazminatının Miras Yararı ile Denkleştirilmesi, (ABD., 1980/2, s. 227-229) (Denkleştirme).

ÖZTÜRKLER, Cemal: Uygulamanın İçinden Ölüm ve Bedeni Zarar Hallerinde Maddi: Tazminatın Hesaplanması Teknikleri, Ankara 2003 (Hesaplama).

PEKCANITEZ, Hakan- Belirsiz Alacak Davası

Kaynakça

1667

PEKCENITEZ, Hakan; Medeni Usûl Hukuku (Ed. Pekcanıtez, Hakan/Özekes, Muhammet/Akkan, Mine/Taş Korkmaz, Hülya), 15. Bası, İstanbul 2017.

PEKCANITEZ, Hakan; “Tüketici Mahkemeleri”, İBD 1996, C. LLX, S.4-5-

6, s. 141-162.

PEKCANITEZ, Hakan; “Tüketici Sorunları Hakem Heyeti”, İz BD 1996, S.

3, s. 40-58.

PETEK, Haşan: Ölüm Nedeniyle Manevî Tazminat ve Destekten Yoksun

Kalma Tazminatı Hakkında bir Yargıtay Kararı İncelemesi, (MBD.,

2000/1, s. 41-53).

POSTACIOĞLU, İlhan E./Altay, Sümer; Medenî Usûl Hukuku Ders- leri, 7.

Baskı, İstanbul

2015.

REİSOĞLU, Safa: Türk Borçlar Hukuku - Genel Hükümler, İstanbul 2012.

SARIBAY ÖZTÜRK, Gizem: İş Sağlığı ve Güvenliği Yükümlülüklerinin

Yerine Getirilmemesinin Hukuku, İdari ve Cezai Sonuçları, İstanbul

2015.

SARI, Mehmet, “Takip Hukukunda Zamanaşımı”, 2007.

SAYMEN, Ferit H, Borçlar Hukuku Dersleri, Umumi Hükümler, 1. C., ,

İstanbul, İsmail Akgün Matbaası, 1950.

SELÇUK, M. Adnan: Maddi Tazminatın İndirilmesinde Gözönünde Tutulacak Özel Nedenler

(BK.44) (YHD., Ekim 1978, s. 1720-1734).

SELİÇİ, Özer, İnşaat Sözleşmelerinde Müteahhidin Sorumluluğu, İstanbul,

1978.

SEROZAN, Rona: Tazminat Hukukunda yeni Eğilimler (Sorumluluk Hukukunda Yeni Gelişmeler III. Sempozyumu, Ankara 12-13 Mayıs 1979,

İstanbul 1980, s. 171-176).

SEVEN, Vural, Anayasa Mahkemesi’nin 17/7/2020 Tarihli2019/40Esas,

2020/40 Karar Sayılı Kararı’nın Sigorta Hukuku Açısından Sonuçları

Kaynakça

1668

SEZER, Ahmet Necdet: Destekten Yoksun Kalma Tazminatının Hesaplanmasında Gözönünde Tutulacak Esaslar, (YHD., Eylül 1980, s. 1229-

1269).

SÖZER, Ali Nazım: Türk Sosyal Sigortalar Hukuku, İstanbul 2013.SÜZEK,

Sarper: İş Hukuku, 10. Baskı, İstanbul 2014.

SÜZEK, Sarper, İş Hukuku, 3. bs., İstanbul, Beta, 2006.

SÜZEK, Sarper: Destekten Yoksunluk ve Cismanî Zararlarda İşverenin Özel

Hukuktan Doğan Sorumluluğu, (Destekten Yoksunluk ve Cismanî

Zararlarda Sorumluluk ve Tazminat, İstanbul 1996, s. 17-32).

ŞAHİN, Ayşenur: “Vücut Bütünlüğünün İhlalinden Doğan Zarar ve Tazmini” (Makale), Gazi

Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 15(2), 2011, s. 123-165.

ŞAHİN, Mehmet Yaşar: Vücut Bütünlüğünün İhlali Halinde Zarar ve Maddi

Tazminat Hesabı, 1. Bası, Seçkin Yayıncılık, Ankara, 2017.

ŞENOCAK, Kemal: Mesleki Sorumluluk Sigortası, Ankara 2000. TÜRK,

Hikmet Sami: “Mecburi Malî Sorum Sigortası ve İzinsiz Kullanımlar”, Batider, 1971, C.VI, s. 348.

ŞENOCAK, Zarife: Özel Hukukta Hekimin Sorumluluğu, Ankara 1998

(Hekimin Sorumluluğu).

ŞENOCAK, Zarife: Küçüğün Tıbbî Müdahaleye Rızası, (AÜHFD., 2001, S.

4, s. 65-80).

ŞİRİN, Şerafettin, Hukukumuzda Faizi Aşan Munzam Zarar ve Faiz, İstanbul, Alfa, 1996.

TANDOĞAN, Haluk: Borçlar Hukuku Özel Borç İlişkileri, 1/2 C., 5. bs.,

İstanbul, Vedat

Kitapçılık, 2008.

TANDOĞAN, Haluk, Borçlar Hukuku Özel Borç İlişkileri, 2. C., 4. bs.,

İstanbul, Evrim, 1989.

TANDOĞAN, Halûk: Türk Mesuliyet Hukuku, Ankara 1961 (Mesuliyet).

TANDOĞAN, Halûk: Üçüncü Şahsın Zararının Tazmini, Ankara 1963

(Üçüncü Şahsın Zaran).

Kaynakça

1669

TANDOĞAN, Halûk: İsviçre Hukukunda Motorlu Taşıt Aracı İşletenin

Sorumluluğunun Niteliği, Şartları, Birden Fazla İşletenin Sorumluluğu

Ve Türk Hukuku için Öneriler (Trafik Sigortası, V. Ticaret ve Banka

Hukuku Haftası, Ankara 1975, s. 193-235), (İşleten).

TANDOĞAN, Halûk: “Hukuka Aykırılık Bağı”, (Sorumluluk Hukukunda

Yeni Gelişmeler I. Sempozyumu, İstanbul 1980, s. 5-27).

TANDOĞAN, Halûk: Kusura Dayanmayan Sözleşme Dışı Sorumluluk,

Ankara 1981.

TANDOĞAN, Halûk: Borçlar Hukuku Özel Borç İlişkileri, C. 1/2, 5. Tıpkıbasım, İstanbul' 1992.

TEKİL, Fahiman: Borçlar Hukuku, İstanbul 1980.

TEKİNAY, Selâhattin Sulhi: Ölüm Sebebile Destekten Yoksun Kalma

Tazminatı, İstanbul 1963 (Destek).

TEKİNAY, Selâhattin Sulhi: Haksız Fiilerde Müteselsil Sorumluluğun Kapsamı, (Sorumluluk Hukukunda Yeni Gelişmeler I. Sempozyumu, Ankara 21-22 Ekim 1977, İstanbul 1980, s. 205-221) (Müteselsil Sorumluluk).

TEKİNAY, S. Sulhi & AKMAN, Sermet & BURCUOĞLU, Haluk & ALTOP, Atilla: Borçlar Hukuku Genel Hükümler, 7. Baskı, İstanbul

1993, Filiz Kitabevi.

TEKİNAY, Selahattin Sulhi, “Borçlular Arasında Akdi Teselsül”, 1956.

TİFTİK, Mustafa: Akit Dışı Sorumlulukta Maddi Tazminat, Doktora Tezi,

Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara, 1988,

https://tez.yok.gov.tr

TOKER, Aylin: Haksız Fiilin ve Haksız Fiilden Doğan Maddi Tazminatın

Unsurları, Başkent Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara, 2017.

TOPGÜL Seda, “Türkiye’de Yoksulluk ve Kadının Yoksullaşması”, Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 14(1),

2013, s.277-296.

TOPLAOĞLU, Sıddık - ÇINKI, Faruk: İş Kazası ve Meslek Hastalığı, Haklar - Yardımlar - Yükümlülükler - Tazminat ve Ceza Sorumlulukları,

Ankara 2014.

Kaynakça

1670

TÖRE, Hayrullah Fütuhi : Araç Sahibinin (İşletenin) Sorumluluğu, AD,

1981, s.3, sh. 354 vd.

TUNCAY, A. Can - EKMEKÇİ, Ömer: Sosyal Güvenlik Hukuku Dersleri,

16. Bası, İstanbul 2013.

TURAN, Emel: Sosyal Güvenlik Hukuku’nda Rücu Davaları, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul 2010. (Rücu)

TURAN, Ercan: “5510 Sayılı Yasa Kapsamında Rücuan Tazminat Davaları”, Sicil - İş Hukuku Dergisi, Yıl:4 Sayı:15 Eylül 2009, 193-211.

(5510 Sayılı Yasa)

TUNÇ, Ramazan : Karayolları Trafik Kanununa Göre İşletenin Sorumluluğunun Hukuki Niteliği ve İşletene Tanınan Genel Kurtuluş Kanıtı ( ll

), YD, 1992, c.18, s.1-2.

TUNÇOMAĞ, Kenan, Türk Borçlar Hukuku, Genel Hükümler, 1. C., 6. bs.,

İstanbul, Sermet

Matbaası, 1976.

TUNÇOMAĞ, Kenan: İş Kazasından Doğan Sorumluluk ve Yargıtay Kararları, (YD., Ocak-Ekim 1989, s. 572-590) (İş Kazası).

TUTUMLU, Mehmet Akif, Türk Borçlar Hukukunda Zamanaşımı ve Uygulaması, 3. bs., Ankara, Seçkin, 2007.

ULAŞ, Işıl, Uygulamalı Zarar Sigortaları Hukuku, Genel Hükümler Mal ve

Sorumluluk Sigortaları, Ankara 2012, 8. Bası

ULAŞ, Işıl; “Sigortacılıkta Tahkim”, BATİDER 2007, Prof. Dr. Seza Reisoğlu’na Armağan, C. XXIV, S. 21, s. 250-251.

ULAŞ, Işıl: Uygulamalı Sigorta Hukuku, 3. bası, Ankara 2002, (Anılış:

Ulaş, 2002).

ULAŞ, Işıl: Uygulamalı Zarar Sigortaları Hukuku, 8. Bası, Ankara 2012,

(Anılış: Ulaş, 2012).

ULAŞ, Işıl: Yeni Zorunlu Trafik Sigortası Genel Şartlarına Göre Bu sigortanın Kapsamı, Teminat Türleri ve Özellikle Destek Teminatı, Batider

2015,C.XXXISa.2,s.5-36

Kaynakça

1671

ULUSAN, İlhan: Özellikle Borçlar Hukuku ve İş Hukuku Açısından İşverenin İşçiyi; Gözetme Borcu Bundan Doğan Hukukî Sorumluluk, İstanbul 1990.

UMAR, Bilge/YILMAZ, Ejder: İspat Yükü, 2. Baskı, İstanbul 1980.

URAL, Kenan: Yaşam Sigortalarının Aktüeryel Prensipleri, İstanbul, 1994

UYGUR, Tanju, Zamanaşımı ve Hak düşürücü Süreler, Ankara Barosu

Dergisi 1975

UYGUR, Turgut: Açıklamalı-İçtihatlı Borçlar Kanunu C.I (BK.m.1-60),

Ankara 1990.

ÜLGEN, Hüseyin Başkası Lehine Sigorta Ve Bu Sigortada Sigortalının Ve

Sigorta Ettirenin

Talep Ve Dava Hakkı

ÜNAN, Samim: İsteğe Bağlı Genel Sorumluluk Sigortasında Riziko, İstanbul 1998.

ÜNAN, Samim, Türk Ticaret Kanunu Şerhi, Altıncı Kitap , Sigorta Hukuku

Cilt I,II,III, Onikilevha yayınları, 2017

ÜNLÜTEPE, Mustafa: “TBK’nın 55/1. Maddesi Çerçevesinde Ölüm Hâlinde Uğranılan Zararların ve Bedensel Zararların Belirlenmesi”, Terazi

Hukuk Dergisi,13(141), 2018, s.68-93.

ÜSTÜNDAĞ, Saim, “Süresinde Cevap Lahiyası Vermemenin Müeyyidesi

Vardır”, İBD., 36. C., S. 4-5-6, s. 22-36.

ÜSTÜNDAĞ, Sami, Medeni Yargılama Hukuku, I-II. C., 7.bs.,İstanbul,

Nesil Matbaacılık, 2000.

VELİDEDEOĞLU, Hıfzı Veldet, Kaynar, Reşa, : Türk Borçlar Kanununa

Göre Borçlar Hukuku Umumi Hükümler, 2. bs., İstanbul, Nazir Akbasan Matbaası, 1957.

YAMAN, Murat : Destekten Yoksun Kalma Tazminatı (Askeri Yüksek

İdare Mahkemesi (AYIM)Dergisi)

YILDIRIM, Turan, Anayasa Mahkemesi Kararlarının Bağlayıcılığı

YILDIZTURAN, Şerife Ilgın, Anayasa Mahkemesi’nin Yorumlu Ret Kararları

Kaynakça

1672

YILMAZ, Hamdi : Karayoları Trafik Kanununda Zararın Paylaştırılması, 1.

Baskı, Haziran 1995, Seçkin Yayınevi.

YILMAZ, Zekeriya: Trafik Kazaları ve Taşımacılıktan Doğan Hukuki Sorumluluk, Tazminat, Sigorta ve Rücu Davaları, c.1, Ekim 2007, Adalet Yayınevi.

YÜCEL, Çağrı; Motorlu Araçlar Sorumluluk Sigortasında Riziko İstisnaları,

Yayımlanmamış Yüksel Lisans Tezi, Ankara 2006.

ZEVKLİLER, Aydın, Borçlar Hukuku Genel Hükümler, Ankara, Turhan

Kitabevi, 2001.

ZEVKLİLER, Aydın/ACABEY, Beşir M./GÖKYAYLA, K. Emre: Zevkliler Medeni Hukuk Giriş, Başlangıç Hükümleri, Kişiler Hukuku, Aile

Hukuku, 6. Baskı, Ankara 1999.

ZEVKLİLER, Aydın/HAVUTÇU, Ayşe: Yeni Medenî Kanuna göre Medenî Hukuk (Temel Bilgiler), Ankara 2002.

ZEVKLİLER, Aydın/ORTAN, A. Necip: İçtihatlı-Notlu-Sözlüklü Medeni

Kanım Borçlar Kanunu Tatbikat Kanunu, Ankara 2000.