| Kitap Künyesi | |
| Yazar | İlhan KARA |
| Baskı Tarihi | 2023/02 |
| Baskı Sayısı | 3 |
| Boyut | 16x24 cm (Standart Kitap Boyu) |
| Cilt | Sert Kapak (İplik Dikiş) |
| Sayfa Sayısı | 1719 |
| Baskı Niteliği | Güncellenmiş ve Gözden Geçirilmiş |
Avrupa Birliği ile uyum sürecindeki en önemli fasıllardan biri “Tüketici ve Sağlığın Korunması” başlıklı 28. Fasıldır. Bu alandaki çağdaş ihtiyaçları karşılamak üzere 1995 yılında mülga 4077 sayılı Tüketici Kanunu yürürlüğe girmiştir. Zaman içinde bu Kanun ihtiyaçları karşılamakta yetersiz kalmıştır. Bu amaçla 2014 yılında hazırlanan 6502 s. Tüketici Kanunu yürürlüğe girmiştir. Bu sayede temel kanunlarla gerekli uyum sağlanmıştır.6502 s. TKHK’nın yürürlüğe girmesiyle, Tüketici Hukuku alanında önemli bir farkındalık meydana gelmiştir. Daha önce Hukuk fakültelerinde seçmeli ders olan Tüketici Hukuku, günümüzde zorunlu ders olarak verilmeye başlanmıştır.
Tüketici Hukuku alanında yaşanan bu hızlı gelişmelere rağmen bu alanda yazılan kitap ve bilimsel yayınlar henüz arzu edilen düzeye ulaşmamıştır. 2004 yılında atandığımız Ankara Adliyesinde, Ankara 7. Ticaret Mahkemesi üyeliği, Ankara 7. Tüketici mahkemesi hâkimliği ve en son Ankara 7. Asliye Ticaret Mahkemesi Başkanı olarak yaklaşık 14 yıl görev yaptıktan sonra, 2018 yılında Yargıtay üyeliğine seçildik.
Katıldığımız çok sayıda konferans, seminer, bilimsel toplantı da özellikle uygulayıcıların ve akademisyenlerin bu alandaki basılı eser eksikliğini gözlemledik. Bu Kitabın doktrinde ve uygulamadaki önemli bir eksikliği tamamladığını fark ettik. Çok sayıda saygın akademisyenin yazmış olduğu kitap ve bilimsel yayınlarda, bu Kitaba “Temel Eser” olarak atıf yapılması bizi mutlu etmiştir.
Bu kitabın yeni baskısının hazırlanmasında bizi teşvik eden, Yargıtay üyesi meslektaşlarıma ve akademisyen arkadaşlarıma teşekkür ediyorum. Kitabın hazırlanması sürecinde beni destekleyen ve kitabın gözden geçirilmesine katkı veren çok kıymetli eşim Sema, genç akademisyen, kızım Özgenur’a ve genç hukukçu adayı kızım Miray’a teşekkür ediyorum. Bu Eser’in yayınlanmasında emeği geçen Yetkin Yayınevi çalışanlarına ve Eserin basımını üstlenerek titiz bir çalışmayla bunu gerçekleştiren Yetkin Basım ve Yayıncılık A.Ş. yetkilisi Muharrem Başer’e ve Kitabın dizgi ve basımında emeği geçen yayınevi çalışanlarına ayrı ayrı teşekkür ediyorum.18.01.2021.
Avrupa Birliği ile uyum sürecindeki en önemli fasıllardan biri “Tüketici ve Sağlığın Korunması” başlıklı 28. Fasıldır. Bu alandaki çağdaş ihtiyaçları karşılamak üzere 1995 yılında mülga 4077 sayılı Tüketici Kanunu yürürlüğe girmiştir. Zaman içinde bu Kanun ihtiyaçları karşılamakta yetersiz kalmıştır. Bu amaçla 2014 yılında hazırlanan 6502 s. Tüketici Kanunu yürürlüğe girmiştir. Bu sayede temel kanunlarla gerekli uyum sağlanmıştır.6502 s. TKHK’nın yürürlüğe girmesiyle, Tüketici Hukuku alanında önemli bir farkındalık meydana gelmiştir. Daha önce Hukuk fakültelerinde seçmeli ders olan Tüketici Hukuku, günümüzde zorunlu ders olarak verilmeye başlanmıştır.
Tüketici Hukuku alanında yaşanan bu hızlı gelişmelere rağmen bu alanda yazılan kitap ve bilimsel yayınlar henüz arzu edilen düzeye ulaşmamıştır. 2004 yılında atandığımız Ankara Adliyesinde, Ankara 7. Ticaret Mahkemesi üyeliği, Ankara 7. Tüketici mahkemesi hâkimliği ve en son Ankara 7. Asliye Ticaret Mahkemesi Başkanı olarak yaklaşık 14 yıl görev yaptıktan sonra, 2018 yılında Yargıtay üyeliğine seçildik.
Katıldığımız çok sayıda konferans, seminer, bilimsel toplantı da özellikle uygulayıcıların ve akademisyenlerin bu alandaki basılı eser eksikliğini gözlemledik. Bu Kitabın doktrinde ve uygulamadaki önemli bir eksikliği tamamladığını fark ettik. Çok sayıda saygın akademisyenin yazmış olduğu kitap ve bilimsel yayınlarda, bu Kitaba “Temel Eser” olarak atıf yapılması bizi mutlu etmiştir.
Bu kitabın yeni baskısının hazırlanmasında bizi teşvik eden, Yargıtay üyesi meslektaşlarıma ve akademisyen arkadaşlarıma teşekkür ediyorum. Kitabın hazırlanması sürecinde beni destekleyen ve kitabın gözden geçirilmesine katkı veren çok kıymetli eşim Sema, genç akademisyen, kızım Özgenur’a ve genç hukukçu adayı kızım Miray’a teşekkür ediyorum. Bu Eser’in yayınlanmasında emeği geçen Yetkin Yayınevi çalışanlarına ve Eserin basımını üstlenerek titiz bir çalışmayla bunu gerçekleştiren Yetkin Basım ve Yayıncılık A.Ş. yetkilisi Muharrem Başer’e ve Kitabın dizgi ve basımında emeği geçen yayınevi çalışanlarına ayrı ayrı teşekkür ediyorum.18.01.2021.
İÇİNDEKİLER
ÜÇÜNCÜ BASKIYA ÖNSÖZ ................................................................................ 9
KISALTMALAR.................................................................................................... 41
1. BÖLÜM
GİRİŞ
1. GENEL DEĞERLENDİRME.........................................................................43
2. TÜRK HUKUKUNDAKİ TARİHSEL GELİŞME .......................................46
2.1. Mülga 4077 sayılı Tüketici Kanununun Yürürlüğe Girmesi ..................48
2.2. Mülga 4077 Sayılı Kanunda Yapılan Değişiklikler................................49
2.3. 6502 Sayılı Kanunun Amacı...................................................................51
2.3.1. Yeni Tüketici Kanunu Yapılmasına Etkili Olan Sebepler........ 53
2.3.2. 6502 Sayılı Kanuna İlişkin Teknik Ayrıntılar .......................... 55
2.3.3. Yeni Tüketici Kanunu Değişikliğindeki Maddi Ayrıntılar....... 57
2.3.4. 6502 Sayılı Tüketici Kanununda Öne Çıkan Konular .............. 60
2.3.5. Tüketici Kanununun Zaman Bakımından Uygulanması........... 62
2.3.5.1. 6502 sayılı TKHK Öncesi Açılan Davalar............... 64
2.3.5.2. 6502 sayılı TKHK Sonrası Açılan Davalar.............. 66
2.4. Tüketici Kavramı....................................................................................67
2.5. Tüketici Sözleşmesi................................................................................70
2.6. Tüketici Hukukunun Diğer Hukuk Dalları İle İlişkisi ............................72
2.7. Tüketici Hukuku Sistemleri....................................................................73
2.7.1. Objektif (Sözleşme Esaslı) Sistem............................................ 73
2.7.2. Sübjektif (Tüketiciyi Esas Alan) Sistem................................... 74
2.7.3. Karma Sistem ........................................................................... 75
2.7.4. Ülkemizde Geçerli Sistem ........................................................ 75
3. TÜKETİCİ İŞLEMİNİN ÖZELLİKLERİ VE TEMEL İLKELER............77
3.1. Tüketici Zayıf Konumdadır....................................................................79
3.2. Genellikle Mal ve Hizmet Alımına Yöneliktir .......................................79
3.3. Sözleşmenin Türü ve Niteliği Önem Arz etmez .....................................80
3.4. Sözleşmenin Bir Tarafı Daima Tüketicidir.............................................81
3.5. Sözleşmenin Karşı Tarafı Daima Müteşebbistir.....................................81
İçindekiler
12
3.6. Karşı Taraf Ticari ve Mesleki Amaçla Hareket Eder .............................82
3.7. Tüketici Sözleşmeleri İvazlı Sözleşmelerdir ..........................................82
3.8. Girişimci Tüketiciye Satış ve Hizmet Vermekten Kaçınamaz ...............82
3.9. Tüketici Sözleşmeleri Çoğunlukla Ticari İş Sayılır................................83
3.10. Tüketici Sözleşmelerinde Taraflar Avans Faiz İsteyebilir......................84
3.11. Tüketici Lehine Yorum İlkesi Geçerlidir................................................86
3.12. Tüketici Lehine Verilen Şahsi Teminatlar Adi Kefalet Sayılır...............88
3.13 Müteşebbis Lehine Verilen Şahsi Teminat Müteselsil Kefalet
Sayılır ...................................................................................................92
3.14. Kambiyo Senedinin Nama Yazılı Olması Zorunludur............................93
3.15. Tüketici Mahkemesi Görevlidir............................................................100
3.16. Tüketici Kendi İkametgâhında Dava Açabilir ......................................101
3.17. Sözleşme Giderlerinden Kural Olarak Girişimci Sorunludur...............101
3.18. Sözleşme Öncesi Görüşmeler Sözleşme Hükümlerine Tabidir ............106
3.19. Bileşik Faiz Uygulaması Yasaktır ........................................................108
3.20. Sözleşmede Parasal Sınır Yoktur..........................................................112
3.21. Maddi ve Manevi Tazminat Talep Edilebilir........................................113
3.22. Tüketici Yargı Harçlarından Muaftır....................................................117
3.23. Tüketici Davalarında HMK Yargılama İlkeleri Geçerlidir...................119
3.24. İspat Yükü Kural Olarak Müteşebbise Aittir........................................120
3.25. Tüketici Sipariş Etmediği Mal Nedeniyle Sorumlu Olmaz ..................125
3.26. Tüketici Sözleşmesinde Kural Olarak Şekil Serbestîsi Esastır.............126
3.27. Sözleşme Şartları Tüketici Aleyhine Değiştirilemez ............................129
3.28. Nispi Geçersizlik Kuralı Uygulanır......................................................130
3.29. Tüketiciden Sadece Nama Yazılı Kambiyo Senedi Alınabilir..............132
3.30. Konut Kredisi Kullanan Kooperatif Ortağı Tüketici Sayılır.................134
3.31. Her Türlü Mal ve Eşya Sözleşme Konusu Olabilir ..............................136
3.32. Muacceliyet Şarta Bağlıdır ...................................................................137
3.33. Cayma Hakkının Girişimciye Yöneltilmesi Yeterlidir .........................138
3.34. Tüketicinin Fiil Ehliyeti Yoksa Sözleşme Geçersiz Sayılır..................139
3.35. Tüketiciye Yönelik Bilgilendirmeler Yazılı Olmalıdır.........................140
3.36. Tüketici Mahkemesine Her Türlü Dava Açılabilir...............................140
3.37. Reklam ve İlanlarda Güven Sorumluluğu Vardır.................................141
3.38. Tüketici Sözleşmelerinde TBK Faiz Sınırlamaları Uygulanır..............147
İçindekiler
13
3.39. Belli Miktar İçin Önce THH’lere Başvuru Zorunludur ........................149
3.40. Tüketici İşleminde Sözleşmenin Nispiliği İlkesi Geçerlidir.................150
3.41. Sözleşmedeki Haksız Şartlar Geçersizdir.............................................150
3.42. Tüketiciye Daha Fazla Koruma Sağlayan Norm Uygulanır.................152
3.43. Yabancılara Özel Kanun Hükümleri Uygulanır ...................................155
3.42. Uluslararası Anlaşmalar Öncelikli Uygulanır.......................................156
3.45. İfa İmkânsızlığında Tüketici Bedel İadesi Talep Edebilir ....................158
3.46. Tüketici Hukuku Kuralları Emredicidir................................................162
4. TÜKETİCİ KANUNUNDA YAPILAN TANIMLAR.................................163
4.1. Tüketici.................................................................................................163
4.2. Tüketici İşlemi......................................................................................164
4.3. Satıcı .................................................................................................167
4.4. Sağlayıcı ...............................................................................................167
4.5. Mal .................................................................................................167
4.6. Hizmet .................................................................................................168
4.7. Üretici .................................................................................................168
4.8. İthalatçı.................................................................................................168
4.9. Konut Finansman Kuruluşu..................................................................169
4.10. Kredi Veren ..........................................................................................169
4.11. Kalıcı Veri Sağlayıcı ............................................................................170
4.12. Teknik Düzenleme................................................................................171
4.13. Tüketici Örgütleri .................................................................................171
4.14. Kanunda Yapılan Diğer Tanımlar ........................................................172
5. TÜKETİCİYİ KORUMA NEDENLERİ.....................................................172
5.1. Genel Kanunların Korumadaki Yetersizliği .........................................173
5.2. Ekonomik Gelişmeler...........................................................................173
5.3. Reklam Ve Pazarlama Tekniklerindeki Gelişmeler..............................174
5.4. Tüketicinin Zayıf Konumda Bulunması ...............................................174
6. TÜKETİCİ HUKUKUNUN KORUMA ALANI VE AMACI....................174
6.1. Sağlık Hakkı .........................................................................................175
6.2. Güvenlik ...............................................................................................176
6.3. Ekonomik Çıkarları Koruma ................................................................176
6.4. Bilgilendirme - Aydınlatma..................................................................177
6.5. Eğitim .................................................................................................178
İçindekiler
14
6.6. Çevresel Tehlikelerden Koruma Ve Korumaya Özendirme .................179
6.7. Örgütlenmeye Teşvik ...........................................................................179
6.8. Maddi Ve Manevi Zararları Gidermek .................................................180
7. TÜKETİCİ İŞLEMİ VE ÖZELLİKLERİ...................................................180
8. HAKSIZ ŞARTLAR VE GENEL İŞLEM KOŞULLARI...........................181
8.1. Haksız Şartın Tanımı ve Unsurları .......................................................185
8.1.1. Tek Taraflı Düzenleme Olmalı............................................... 186
8.1.2 Dürüstlük Kuralına Aykırı Düzenleme Olmalı....................... 186
8.1.3. Düzenleme Tüketici Aleyhine Dengesizlik Yaratmalı ........... 186
8.2. Haksız Şartın Hükümleri ......................................................................187
8.2.1. Tüketici Yönünden Geçersiz Sayılır....................................... 187
8.2.2. Tüketici Lehine Yorum Kuralı Geçerlidir .............................. 188
8.2.3. Müzakere Yapıldığını İspat Yükü Müteşebbise Aittir............ 189
8.3. Tüm Sözleşme Türleri İçin Haksız Şart Denetimi Yapılabilir..............190
8.4. Denetim Sözleşmenin Yapıldığı Zamana Göre Yapılır........................191
8.5. Sözleşmede Haksız Şart Denetimi Yöntemleri.....................................193
8.5.1. Birlikte Hazırlama Yöntemi ................................................... 193
8.5.2. Mahkeme Denetimi Yöntemi ................................................. 194
8.5.3. İdari Denetim Yöntemi........................................................... 195
8.6. Tüketici Kanununda İdari Yoldan Denetim Usulü ...............................196
8.7. Haksız Şart Örnekleri ...........................................................................197
8.8. Türk Borçlar Kanununda Genel İşlem Koşulları ..................................201
8.9. Genel İşlem Koşullarının Hukuki Niteliği............................................204
8.9.1. Genel İşlem Koşullarının Unsurları........................................ 205
8.9.1.1. Çok Sayıda Sözleşmede Kullanılmak İçin
Hazırlanmalı........................................................... 205
8.9.1.2. Taraflardan Sadece Biri Hazırlamalı ...................... 205
8.9.1.3. Soyut ve Genel Nitelikli Olmalı............................. 206
8.9.1.4. Sözleşme Kapsamında Bulunmalı.......................... 206
8.9.2. Genel İşlem Koşullarının Denetimi ........................................ 206
8.9.2.1. İdari Kontrol........................................................... 207
8.9.2.2. Birlikte Hazırlama Yöntemi ................................... 208
8.9.2.3. Mahkeme Denetimi ................................................ 208
İçindekiler
15
8.9.3. Karşı Tarafın Menfaatine Aykırı Hükümler Yazılmamış
Sayılır ................................................................................ 209
8.9.4. Bilgilendirme Yapılması Zorunludur...................................... 209
8.9.5. Yazılmamış Sayılan Dışındaki Hükümler Geçerlidir ............. 210
8.9.6. Düzenleyen Aleyhine Yorum Kuralı Geçerlidir..................... 210
8.9.7. Sözleşmede Tek Taraflı Değişiklik Yapmak Yasaktır............ 211
8.9.8. Dürüstlük Kuralına Aykırı Hüküm Konulamaz...................... 211
8.9.9. Haksız Şart Hükümleri ve GİK Arasındaki Benzerlikler........ 212
8.9.10. Haksız Şart İle Genel İşlem Koşulları Arasındaki Farklar...... 213
9. GARANTİ SORUMLULUĞU VE UYGULAMASI...................................213
9.1. Zorunlu Garanti ....................................................................................217
9.1.1. Garanti Belgesi Verilmesi Zorunludur.................................... 219
9.1.2. Garanti Süresi Asgari İki Yıldır.............................................. 220
9.1.3. Garanti Belgesinde Bulunması Zorunlu Bilgiler .................... 221
9.1.4. Zorunlu Garanti Nedeni ile Onarım İstenebilir....................... 222
9.1.5. Garanti Belgesinin Sağladığı Diğer Haklar ............................ 222
9.1.6. Değiştirilen Ürünün Garanti Süresi ........................................ 226
9.1.7 Kullanım Hatası...................................................................... 227
9.1.8. Servis Hizmeti Verilmesi Zorunludur..................................... 229
9.1.9. Tamir 10 İş Gününü Geçerse İkame Mal Verilmesi
Zorunludur.............................................................................. 230
9.1.10. Paralel İthalatta Ayıptan Sorumlu Kişinin Tespiti.................. 230
9.1.11. Yenilenmiş Ürünlerde Asgari Garanti En Az Bir Yıldır......... 231
9.2. İhtiyari Garanti Belgesi ........................................................................234
9.2.1. İhtiyari Garanti Belgesinin Kapsamı ...................................... 235
9.2.2. İhtiyari Garanti Süresi............................................................. 236
9.2.3 İhtiyari Garanti Süresinde Tüketiciden Masraf İstenemez...... 237
9.2.4. İhtiyari Garanti Veren Reklam ve İlanlardan Sorumludur...... 238
9.2.5. İhtiyari Garanti Yazılı Olarak Verilmelidir. ........................... 238
9.2.6. İhtiyari Garantinin Öngörülen Özellikleri Taşımaması .......... 238
10. FİYAT ETİKET BELGESİ...........................................................................239
10.1. Etiket Konulması Zorunludur...............................................................239
10.2. Tarife Ve Fiyat Listesi Konulması Zorunludur ....................................241
10.3. İndirimli Satışların Gerçekçi Olması Zorunludur.................................241
İçindekiler
16
10.4. Etiket Konulması Zorunlu Olmayan Haller..........................................242
10.5. Tarife Ve Fiyat Etiketi Kontrolü...........................................................242
11. TİCARİ REKLAM VE HAKSIZ TİCARİ UYGULAMALARI................243
11.1. Ticari Reklam Tanımı ve Uygulama Alanı...........................................244
11.1.1. Ticari Reklam İlkelerini Reklam Kurulu Belirler................... 244
11.1.2. Aldatıcı Reklam Yapılması Yasaktır...................................... 244
11.1.3. Örtülü Reklam Yapılması Yasaktır......................................... 246
11.1.4. Karşılaştırmalı Reklam Yapılabilir......................................... 246
11.1.5. Reklamdaki İddiaların İspatı Reklam Verene Aittir ............... 247
11.1.6. Yasak Reklam Yapılmasının Müeyyidesi............................... 248
11.1.7. Ticari Reklamlarda Uyulması Gereken Diğer Kurallar.......... 249
11.2. Haksız Ticari Uygulama Tanımı ve Kapsamı.......................................250
11.2.1 Tüketiciye Yönelik Haksız Ticari Uygulamalar Yasaktır....... 250
11.2.2. Haksız Uygulama Olmadığını İspat Yükü Tacire Aittir......... 251
11.2.3. Haksız Ticari Uygulamalar İçin Reklam Yapılamaz .............. 251
11.2.4. Haksız Ticari Uygulama Örnekleri ve Tespit Usulü............... 252
12. REKLAM KURULU .....................................................................................255
12.1. Reklam Kurulunun Oluşumu................................................................256
12.2. Reklam Kurulunun Görevleri ...............................................................257
13. SATIŞ SONRASI HİZMETLER ..................................................................258
13.1. Belirlenen Sürede Satış Sonrası Hizmet Vermek Zorunludur ..............261
13.2. Satış Sonrası Hizmet Yeterlilik Belgesi Alınması Zorunludur.............262
13.3. Azami Tamir Süresi Aşılamaz..............................................................262
13.4. Servis Hizmeti Vermek ve İstasyon Kurmak Zorunludur ....................263
13.5. Yetkili ve Özel Servisler Tüketiciye Karşı Sorumludur.......................264
13.6. Ticari Faaliyetin Sona Ermesi Halinde Sorumluluk .............................265
13.6.1. Garanti Süresinde Ticari Faaliyetin Sona Ermesi................... 266
13.6.2. Garanti Dolduktan Sonra Ticari Faaliyetin Sona Ermesi........ 266
13.7. Servis ve Yedek Parça Bulundurmaya Aykırı Davranış.......................266
13.8. Garantide Tamir 10 İş Gününü Geçerse İkame Mal Verilir .................268
14. TÜKETİCİ KONSEYİ VE REKLAM KONSEYİ......................................268
14.1. Tüketici Konseyi...................................................................................269
14.2. Reklam Konseyi ...................................................................................271
15. ZARARLI VE TEHLİKELİ MAL VE HİZMETLER................................271
İçindekiler
17
15.1. Avrupa Birliğindeki Durum..................................................................272
15.2. Ülkemizdeki Durum .............................................................................273
16. TÜKETİCİ ÜRÜNÜ VE HİZMET DENETİMİ .........................................274
16.1. Tüketici Ürünü......................................................................................274
16.2. Denetim Usulü......................................................................................275
17. TÜKETİCİNİN EĞİTİLMESİ.....................................................................276
18. TANITMA VE KULLANMA KILAVUZU .................................................277
18.1. Türkçe Kullanma kılavuzu verilmesi zorunludur .................................279
18.2. Tanıtma Ve Kullanma Kılavuzuyla Satılacak Mallar...........................280
18.3. Tanıtma Ve Kullanma Kılavuzunda Olması Gereken Bilgiler .............281
18.4. Üretici, İthalatçı Ve Satıcının Sorumluluğu..........................................282
19. SATIŞTAN KAÇINMA.................................................................................283
20. SİPARİŞ EDİLMEYEN MAL VE HİZMETLER.......................................284
21. TÜKETİCİ ÖDÜLLERİ ...............................................................................286
22. YİYECEK TAKLİDİ ÜRÜNLER ................................................................287
23. TEST, MUAYENE VE ANALİZLER ..........................................................288
24. YASAK SATIŞ YÖNTEMLERİ (PİRAMİT SATIŞLAR)................................289
25. HAKSIZ FİYAT DEĞELENDİRME KURULU.........................................291
26. 6502 SAYILI KANUNDA CEZA HÜKÜMLERİ........................................296
26.1. İdari Para Cezası Gerektiren Fiiller ......................................................297
26.2. İdari Para Cezalarında Yetki.................................................................303
26.3. İdari Para Cezalarına İtiraz ...................................................................304
26.4. İdari Para Cezalarında Uzlaşma............................................................304
2. BÖLÜM
GÖREV
1. GENEL OLARAK GÖREV..........................................................................307
2. İLK DERECE HUKUK MAHKEMELERİ ................................................309
2.1. Genel Mahkemeler ...............................................................................309
2.1.1. Asliye Hukuk Mahkemeleri.................................................... 310
2.1.2. Sulh Hukuk Mahkemeleri....................................................... 311
2.2. Özel Mahkemeler .................................................................................312
2.2.1. Tüketici Mahkemeleri............................................................. 312
2.2.2. Diğer Özel Mahkemeler ......................................................... 315
İçindekiler
18
3. TÜKETİCİ MAHKEMESİNİN GÖREV ALANI.......................................318
3.1. Satış Sözleşmesi ...................................................................................321
3.2. Mal Değişim (Trampa) Sözleşmesi ......................................................325
3.3. Bağışlama Sözleşmesi ..........................................................................326
3.4. Kira Sözleşmesi ....................................................................................327
3.5. Finansal Kiralama Sözleşmesi..............................................................329
3.6. Tüketim Ödüncü (Karz) Sözleşmesi.....................................................330
3.7. Kullanma Ödüncü (Ariyet) Sözleşmesi ................................................331
3.8. Eser Sözleşmesi ....................................................................................332
3.8.1. Kat Karşılığı İnşaat Sözleşmesi .............................................. 337
3.9. Vekâlet Sözleşmesi...............................................................................348
3.10. Taşıma Sözleşmesi ...............................................................................355
3.11. Sigorta Sözleşmeleri.............................................................................363
3.11.1. Sigorta Türleri......................................................................... 364
3.11.2. Sigorta Alanında Tüketiciyi Koruyan Hükümler.................... 366
3.11.3. Sigorta Sözleşmesinin Tüketici İşlemi Sayılması
Koşulları ................................................................................ 366
3.11.4. Sigortacının Tüketiciyi Bilgilendirmesi Zorunludur............... 370
3.11.5. Sigortacının Rücu Davası Açma Hakkı.................................. 373
3.11.6. Farklı Durumlarda Görevli Mahkemenin Belirlenmesi.......... 375
3.11.7. Sigorta Tahkim Komisyonuna Başvuru Yapılabilir................ 377
3.12. Hizmet Sözleşmesi ...............................................................................380
3.13. Pazarlamacılık Sözleşmesi....................................................................382
3.14. Yayım Sözleşmesi ................................................................................384
3.15. Komisyonculuk ve Simsarlık Sözleşmesi.............................................385
3.16. Saklama Sözleşmesi .............................................................................386
3.17. Kefalet Sözleşmesi ...............................................................................390
3.17.1. Kefalet Sözleşmesinin Geçerlilik Şartları............................... 395
3.17.2. Kefalet Sözleşmesinin Türleri ................................................ 398
3.17.3. Kefalet Sözleşmesinin Sona Erme Nedenleri ......................... 400
3.17.4. Tüketici Sözleşmelerine Kefalet ve Hükümleri...................... 402
3.18. Bireysel Bankacılık Sözleşmeleri .........................................................404
4. GÖREV KURALLARININ NİTELİĞİ.......................................................408
4.1. Görev Kurallarına Aykırılığın Sonuçları ..............................................409
İçindekiler
19
4.2. Görevsizlik Kararı ve Sonuçları ...........................................................410
4.3 Görevsizlik Kararı Üzerine Yapılacak İşlemler....................................411
3. BÖLÜM
YETKİ
1. GENEL OLARAK YETKİ ...........................................................................413
2. GENEL YETKİLİ MAHKEME...................................................................415
3. ÖZEL YETKİ KURALLARI........................................................................419
3.1. Bir Yerde Geçici Oturanlara Karşı Açılacak Davalarda Yetki .............420
3.2. Sözleşmeden Doğan Davalarda Yetki ..................................................421
3.3. Haksız Fiilden Kaynaklanan Davalarda Yetki......................................422
3.4. Mirastan Doğan Davalarda Yetki .........................................................424
3.5. Sigorta Sözleşmesinden Doğan Davalarda Yetki .................................424
3.6. Taşınmazın Aynından Doğan Davalarda Yetki ....................................425
3.6.1. Tüketici İşlemi Niteliğindeki Davalarda Yetki....................... 427
3.7. Şubeler Ve Tüzel Kişilerle İlgili Davalarda Yetki................................428
3.8. Davalının Birden Fazla Olması Halinde Yetki .....................................430
3.9. Türkiye de Yerleşim Yeri Bulunmaması Halinde Yetki.......................431
3.10. Karşı Davada Yetki ..............................................................................431
3.11. Özel Kanunlarda Öngörülen Yetki Halleri ...........................................432
3.12. Tüketici İşlemlerinde Yetki ..................................................................432
3.13. Yetki Sözleşmesi ..................................................................................432
3.13.1. Yetki Sözleşmesinin Geçerlilik Şartları.................................. 434
3.13.2. Yetki Kurallarına Aykırılığın Sonuçları ................................. 434
4. İSTİNAF MAHKEMESİNİN YETKİSİ......................................................435
4.1. İstinaf Daireleri Arasındaki İş Dağılımı ...............................................436
4.2. İşlevsel (Fonksiyonel)Yetki..................................................................437
5. YETKİSİZLİK KARARINDA YAPILACAK İŞLEMLER.......................438
4. BÖLÜM
TÜKETİCİ MAHKEMELERİ
1. GENEL OLARAK .........................................................................................441
2. TÜKETİCİ MAHKESİNİN NİTELİĞİ.......................................................444
3. TÜKETİCİ MAHKEMESİNİN GÖREV ALANI.......................................445
İçindekiler
20
4. TÜKETİCİ MAHKEMESİNİN YETKİ ALANI.........................................447
5. BASİT YARGILAMA USULÜ UYGULANIR............................................448
5.1. Basit Yargılama Usulünün Özellikleri..................................................451
5.1.1. Dava Dilekçesinin Mahkemeye Verilmesi ile Dava Açılır..... 451
5.1.2. Dilekçelerle Birlikte Tüm Deliller Bildirilmelidir.................. 452
5.1.3. Dilekçeler Verilince Artık İddia ve Savunma Değiştirilemez 452
5.1.4. Basit Yargılamada Dosya Üzerinden Karar Verilebilir.......... 453
5.1.5. Ön İnceleme Duruşması Zorunlu Değildir ............................. 454
5.1.6. Dava En Fazla Bir Kez Yenilenebilir ..................................... 454
6. TÜKETİCİ MAHKEMELERİNDE DAVACI............................................455
7. TÜKETİCİ MAHKEMELERİNDE DAVALI............................................459
8. TEBLİGAT USULÜ ......................................................................................461
9. TÜKETİCİ MAHKEMESİNDE AÇILABİLEN DAVALAR....................464
9.1. Eda Davası............................................................................................464
9.2. Tespit Davası........................................................................................465
9.3. Belirsiz Alacak Davası .........................................................................467
9.4. Yenilik Doğuran (İnşai) Davalar ..........................................................471
9.5. Terditli Davalar ....................................................................................473
9.6. Seçimlik Dava ......................................................................................474
9.7. Davaların Yığılması..............................................................................475
9.8. Kısmi Dava...........................................................................................476
9.9. Yarışan Haklara Dayalı Davalar...........................................................477
9.10. Topluluk Davası ...................................................................................479
9.10.1. Tüketici Hukukunda Topluluk Davası.................................... 481
9.11. Menfi Tespit ve İstirdat Davası ............................................................483
9.12. İtirazın İptali Davası .............................................................................485
9.13. Tapunun Düzeltilmesi (İptali) ve Tescil Davası ...................................486
9.10.5. Muarazanın Önlenmesi Davası............................................... 488
10. DAVANIN AÇILMASI .................................................................................489
11. DAVAYA CEVAP VERİLMESİ..................................................................493
11.1. Karşı Dava ............................................................................................494
12. ÖN İNCELEME.............................................................................................495
13. TAHKİKAT – DURUŞMA............................................................................498
13.1. Duruşma Yapılması ..............................................................................500
İçindekiler
21
13.2. İsticvap .................................................................................................502
13.3. Bekletici Sorun - Ön Sorun...................................................................503
13.4. Islah .................................................................................................504
13.4.1. Islah Yapılamayacak İşlemler................................................. 508
13.4.2. Maddi Hatalar Her Zaman Düzeltilebilir................................ 510
13.5. Dava Konusunun Devri ........................................................................510
13.6. Davaların Ayrılması ve Birleştirilmesi .................................................511
13.7. Adli Tatil ..............................................................................................512
13.7.1. Adli Tatile Tabi Olan Dava ve İşlerde Süreler Uzar............... 514
13.7.2 Adli Tatile Tabi Olmayan Dava ve İşlerde Süre Uzamaz....... 516
13.8. Geçici Hukuki Korumalar.....................................................................516
13.8.1. İhtiyati Tedbir......................................................................... 517
13.8.2. İhtiyati Haciz .......................................................................... 522
13.8.3. İhtiyati Tedbir ve İhtiyati Hacizde Teminat İadesi ................. 525
13.8.4. Delil Tespiti ............................................................................ 527
13.8.5. Geçici Hukuki Korumalarda Görevli Mahkeme..................... 529
13.9. Ceza Yargılamasının Hukuk Yargılamasına Etkisi ..............................530
13.10. Davanın Müracaata Bırakılması ...........................................................535
14. TAHKİKATIN SONA ERMESİ VE SÖZLÜ YARGILAMA....................537
15. KARAR SAFHASI.........................................................................................538
15.1. Hükmün Kesinleşmesi..........................................................................540
15.2. Hüküm Tarafların Talebi Olmadan Tebliğe Çıkartılamaz....................542
15.3. Hükmün Kesinleşmesinin Sonuçları.....................................................542
15.4. Yargılama Harçları Ve Giderleri ..........................................................544
15.4.1. Tüketiciler Yargı Harçlarından Muaftır.................................. 545
15.4.2. Yargılama Giderlerinden Sorumluluk .................................... 548
15.4.3. Vekâlet Ücreti......................................................................... 552
15.4.3.1. Akdi Vekâlet Ücreti................................................ 556
15.4.3.2. Yasal Vekâlet Ücreti .............................................. 557
15.4.4. Görevsizlik Ve Yetkisizlik Halinde Vekâlet Ücreti................ 563
15.4.5. Gider Avansı ve Delil Avansı Ayrımı .................................... 565
15.4.6. Hükümdeki Maddi Hataların Düzeltilmesi Usulü .................. 568
15.4.7. Hükmün Tavzihi..................................................................... 569
15.4.8. Hükmün Tamamlanması......................................................... 570
İçindekiler
22
15.4.9. Hükmün Tavzihi ve Tamamlama Usulü ................................. 571
16. YETKİ SÖZLEŞMESİ..................................................................................572
17. TAHKİM ŞARTI ...........................................................................................574
17.1. Tüketici Hukukunda Tahkim................................................................575
18. TÜKETİCİ MAHKEMELERİNDE KANUN YOLLARI..........................576
18.1. İstinaf Kanun Yolu ...............................................................................577
18.2. Temyiz Kanun Yolu .............................................................................582
18.3. Kanun Yararına Temyiz .......................................................................589
19. TÜKETİCİ HUKUKUNDA ZORUNLU ARABULUCULUK...................590
19.1. Zorunlu Arabuluculuk Sürecinde İzlenecek Yöntem............................602
19.2. Zorunlu Arabuluculuğa Tabi Davalar...................................................605
19.3. Zorunlu Arabuluculuğa Tabi Olmayan Davalar ...................................609
19.3.1. Tüketici Hakem Heyetlerinin Görevine Giren İhtilaflar......... 612
19.3.2. Tüketici Hakem Heyeti Kararlarına Yapılan İtirazlar............. 613
19.3.3. Tüketici Mahkemesinde Açılabilen Topluluk Davaları.......... 614
19.3.4. Üretimi ve Satışı Durdurma veya Malı Toplatma Davaları.... 618
19.3.5. Taşınmazın Aynından Doğan Davalar.................................... 623
5. BÖLÜM
TÜKETİCİ HAKEM HEYETLERİ
1. GENEL OLARAK .........................................................................................625
2. TÜKETİCİ HAKEM HEYETİNİN OLUŞUMU.........................................635
2.1. Tüketici Hakem Heyetine Başvuru Usulü ............................................642
2.2. Hakem Heyetlerinde Kadrolu Raportörler Göre Yapar........................643
2.3. Tüketici Hakem Heyeti Üyeleri Kamu Görevlisi Sayılır......................644
3. TÜKETİCİ HAKEM HEYETİNİN GÖREV ALANI.................................646
3.1. Her Yıl Yeniden Belirlenen Başvuru Miktarı İçin Tüketici
Hakem Heyetine Başvuru Zorunludur..................................................650
3.2. Başvuru Tarihindeki Parasal Sınır Geçerlidir.......................................651
3.3. Delil Niteliğinde Kararlar İçin Tüketici Hakem Heyetine
Başvuru Yapılamaz...............................................................................652
3.4. Başvuru Sınırı Her Yıl Yeniden Belirlenir ...........................................654
3.5. Tüketici Hakem Heyet İçin Görev Sınırlaması Yoktur ........................654
3.6. 6502 Sayılı TKHK’dan Önce Yapılan Başvurularda Görev.................655
4. TÜKETİCİ HAKEM HEYETİNİN YETKİ ALANI ..................................656
İçindekiler
23
4.1. Tüketicinin Yerleşim Yerindeki Hakem Heyeti Yetkilidir...................658
4.2. Hukuki İşleminin Yapıldığı Yerdeki Tüketici Hakem Heyetinin
Yetkisi .................................................................................................659
5. TÜKETİCİ HAKEM HEYETİNİN ÇALIŞMA USULÜ............................660
5.1. Toplantı Yeri ve Karar..........................................................................662
6. TÜKETİCİ HAKEM HEYETİNİN ÇALIŞMA USULÜ............................664
6.1. Tüketici Hakem Heyeti Bilirkişi İncelemesi Yapabilir.........................665
6.2. Bilirkişilerin Uyacakları Temel İlkeler ve Etik İlkeler.........................666
6.3. Bilirkişiliğe Başvuru ve Kabul Şartları.................................................668
6.4. Bilirkişi Görevlendirme Ve Bilirkişinin Sorumluluğu..........................671
6.5. Bilirkişinin Görev Süresi ve Bildirim Yükümlülüğü............................673
6.6. Hakem Heyeti Mahallinde İnceleme Yapabilir ....................................674
6.7. Hakem Heyeti Bilgi ve Belge Talep Edebilir.......................................674
7. HAKEM HEYETİ KARAR VERMEK ZORUNDADIR ...........................676
7.1. Tüketici Hakem Heyeti Usule İlişkin Nihai Karar Verebilir ................678
7.2. Tüketici Hakem Heyeti Esasa İlişkin Nihai Karar Verebilir ................679
7.3. Hakem Heyeti Kararı Taraflara Resen Tebliğ Edilir ............................680
8. HAKEM HEYETİ KARARI TARAFLARI BAĞLAR ..............................682
8.1. Tüketici Hakem Heyeti Kararları İlam Sayılır......................................685
8.2. Delil Niteliğinde Kararlar İçin Başvuru Yapılamaz ............................690
8.3. Parayla Ölçülebilen Ve Ölçülemeyen Taleplerin Birlikte
Olması .................................................................................................692
9. TÜKETİCİ HAKEM HEYETİ KARAR VERMEKTEN
KAÇINAMAZ................................................................................................695
10. TÜKETİCİ HAKEM HEYETİ KARARINA İTİRAZ ...............................698
10.1. Hakem Heyeti Kararı İçin İlamlı İcra Yapılır......................................700
10.2. Tüketici Hakem Heyeti Kararının Tebliğ Usulü...................................701
10.3. Tüketici Hakem Heyeti Kararına İtiraz Edilebilir ................................703
10.4. İtirazı İncelemeye Yetkili Tüketici Mahkemesi ...................................705
10.5. Mahkemenin İtiraz Üzerine Verdiği Karar Kesindir ...........................708
10.6. Kararın İcrası Tedbiren Durdurulabilir.................................................710
11. İTİRAZ ÜZERİNE VERİLEBİLECEK KARARLAR..............................711
11.1. İtirazın Reddi ve Hakem Heyeti Kararının Onanması..........................712
11.2. İtirazın Kabulü ve Hakem Heyeti Kararın İptali...................................713
11.3. İtirazın Kısmen Kabulü ........................................................................715
İçindekiler
24
11.4. Hakem Heyeti Kararının Düzeltilerek Onanması.................................716
11.5. Karardaki Maddi Hatalar Her Zaman Düzeltebilir...............................716
12. BAŞVURU YAPILABİLECEK İHTİLAFLAR............................................719
13. YAPILAN MASRAFLARDAN SORUMLULUK.......................................725
13.1. Başvuru Nedeniyle Taraflardan Harç Alınmaz......................................728
13.2. Hakem Heyetinde Yapılan Giderlerden Sorumluluk............................729
13.2.1. Hakem Heyetinin Yaptığı Giderlerden Sorumluluk ............... 730
13.2.2. Tarafların Yaptığı Giderlerden Sorumluluk............................ 731
13.2.3. Tüketici Hakem Heyeti Vekâlet Ücreti Hükmedemez ........... 734
13.3. THH Kararına İtiraz Halinde Vekâlet Ücreti........................................735
13.3.1. Tüketici Lehine Verilen Karara İtiraz Halinde Vekâlet
Ücreti Tayini........................................................................... 737
13.3.2. Tüketici Aleyhine Verilen Karara İtiraz Halinde Vekâlet
Ücreti Tayini........................................................................... 739
13.3.3. Kısmen Kabul Kararına İtiraz Halinde Vekâlet Ücreti........... 741
14. DAVA ŞARTI ARABULUCULUK UYGULANMAZ................................743
6. BÖLÜM
AYIPLI MAL VE AYIPLI HİZMET
I-AYIPLI MAL..................................................................................................... 747
1. GENEL DEĞERLENDİRME.......................................................................747
2. AYIPLI MAL .................................................................................................751
2.1. Sübjektif Ayıp ......................................................................................753
2.2. Objektif Ayıp........................................................................................754
2.2.1. Maddi Ayıp............................................................................. 757
2.2.2. Hukuki Ayıp ........................................................................... 758
2.2.3. Ekonomik Ayıp....................................................................... 758
2.2.4. Montajın Gerektiği Şekilde Yapılmaması Ayıp Sayılır.......... 759
3. EKSİK İŞ VE AYIPLI İŞ AYRIMI ..............................................................768
4. AÇIK AYIP VE GİZLİ AYIP AYRIMI.......................................................773
4.1. Açık Ayıp .............................................................................................774
4.2. Gizli Ayıp .............................................................................................774
4.3. Muayene Külfeti...................................................................................775
4.4. İhbar Külfeti .........................................................................................777
İçindekiler
25
4.5. Ayıbın Bulunması Gereken Zaman ......................................................780
4.6. Defolu Mal Satışlarında Ayıp...............................................................781
5. AYIPLI MAL NEDENİ İLE SEÇİMLİK HAKLAR ..................................785
5.1. Malı İade ve Sözleşmeden Dönme .......................................................787
5.2. Malın Ayıpsız Yenisi İle Değişimini Talep Etmek...............................795
5.3. Satış Bedelinde İndirim Talep Etmek...................................................804
5.3.1. Mutlak Yöntem....................................................................... 805
5.3.2. Nispi Yöntem.......................................................................... 806
5.3.3. Tazminat Yöntemi .................................................................. 810
5.4. Ücretsiz Onarım İsteme Hakkı .............................................................811
6. AYIP NEDENİYLE TAZMİNAT İSTENEBİLİR......................................816
7. AYIP NEDENİYLE SORUMLU KİŞİLER.................................................819
7.1. Garantiden Doğan Ek Talepler Ve Seçimlik Hakların İlişkisi..............823
8. AYIPLI MAL NEDENİ İLE İSPAT YÜKÜ ................................................827
9. YENİLENMİŞ ÜRÜNLERİN SATIŞI.........................................................832
9.1. Kullanılmış Ürünleri Yenileme Usul ve Esasları..................................835
9.2. Yenileme Merkezlerinin Kuruluşu ve Sorumlulukları..........................837
9.3. Yetkili Alıcının Sorumluluğu ...............................................................838
9.4. Yenileme Merkezinin Sorumluluğu......................................................839
9.5. Yetkili Satıcının Sorumluluğu ..............................................................841
9.6. Yenilenmiş Ürün Satışının Hükümleri .................................................842
10. ZAMANAŞIMI ..............................................................................................844
11. İMALATÇININ ÜRÜN SORUMLULUĞU ................................................855
II-AYIPLI HİZMET............................................................................................ 866
1. GENEL DEĞERLENDİRME.......................................................................866
2. AYIPLI HİZMETİN TANIMI VE UNSURLARI.......................................873
2.1. Sübjektif Ayıp ......................................................................................878
2.2. Objektif Ayıp........................................................................................878
2.3. Reklam ve İlanlarda Bildirilen Hususların Bulunmaması ....................879
3. AÇIK AYIP VE GİZLİ AYIP .......................................................................880
3.1. İhbar ve Muayene Yükümlülüğü ..........................................................880
4. AYIPLI HİZMET NEDENİYLE SEÇİMLİK HAKLAR ..........................884
5. AYIP NEDENİYLE TAZMİNAT TALEP EDİLEBİLİR ..........................890
İçindekiler
26
5.1. Ayıp Nedeniyle Tazminat Talep Edebilecek Kişiler ............................891
6. AYIP NEDENİYLE SORUMLU KİŞİLER.................................................892
6.1. Sağlayıcının Sorumluğu .......................................................................893
6.2. Bağlı Kredi Veren Kuruluşun Sorumluluğu .........................................895
7. ZAMANAŞIMI ..............................................................................................898
7. BÖLÜM
TAKSİTLİ SATIŞ SÖZLEŞMESİ VE ÖN ÖDEMELİ SATIŞLAR
I-TAKSİTLİ SATIŞ SÖZLEŞMESİ .................................................................. 905
1. GENEL DEĞERLENDİRME.......................................................................905
2. TÜRK BORÇLAR KANUNUNDA SATIŞ SÖZLEŞMESİ........................907
2.1. Örnek Üzerine Satış..............................................................................909
2.2. Beğenme Koşuluyla Satış.....................................................................909
2.3. Açık Artırma Yoluyla Satış..................................................................911
2.4. Kısmi Ödemeli Satışlar.........................................................................912
2.4.1. Taksitli Satış........................................................................... 912
2.4.2. Ön Ödemeli Taksitli Taşınır Satışları ..................................... 917
2.4.2.1. Sözleşme Nitelikli Yazılı Şekilde Yapılmalıdır ..... 918
2.4.2.2. Taksitlerin Bankaya Ödenmesi Zorunludur ........... 919
2.4.2.3. Malın Devri İçin Ödemelerin Yapılması Gerekir... 920
2.4.2.4. Satıcı Kararlaştırılan Bedeli Tek Taraflı
Arttıramaz............................................................... 920
2.4.2.5. Alıcı Sözleşmeden Cayma Hakkına Sahiptir.......... 921
2.4.2.6. İfanın Belli Sürede Yapılması Gerekir................... 921
2.4.2.7. Alıcının Temerrüdü Şarta Bağlıdır......................... 921
2.4.2.8. Cayma Hakkının Kullanılması Yeterlidir............... 922
3. 6502 SAYILI TÜKETİCİ KANUNUNDA TAKSİTLİ SATIŞ ...................923
3.1. Sözleşmenin Tanımı ve Unsurları.........................................................923
3.2. Sözleşmenin Nitelikli Yazılı Şekilde Yapılması Zorunludur................926
3.3. Sözleşmede Zorunlu Bilgilerin Bulunması Gerekir..............................928
3.4. En Az İki Taksit Kararlaştırılmalıdır....................................................929
3.5. Sözleme Örneğinin Tüketiciye Verilmesi Zorunludur..........................930
3.6. Tüketici Cayma Hakkına Sahiptir ........................................................931
İçindekiler
27
3.7. Muacceliyet Belli Şartların Gerçekleşmesine Bağlıdır.........................934
3.8. Erken Ödemede İndirim Yapılması Zorunludur...................................940
3.9. Kambiyo Senetleri Nama Yazılı Olmalı...............................................941
3.10. Taksitli Satışlar Yönünden Temel İlkeler Geçerlidir............................946
II- ÖN ÖDEMELİ TAKSİTLİ TAŞINIR SATIŞLARI.................................... 947
1. GENEL DEĞERLENDİRME.......................................................................947
2. SÖZLEŞMENİN TANIMI VE UNSURLARI .............................................947
3. ÖN ÖDEMELİ SATIŞLARA TBK HÜKÜMLERİ UYGULANIR ...........948
3.1. Sözleşmenin Nitelikli Yazılı Şekilde Yapılması Zorunludur................949
3.2. Taksitlerin Bankaya Ödenmesi Zorunludur..........................................950
3.3. Malın Devri İçin Tüketici Ödemeyi Yapmalıdır ..................................950
3.4. Satıcı Sözleşmedeki Bedeli Tek Taraflı Artıramaz ..............................951
3.5. Tüketici Sözleşmeden Cayma Hakkına Sahiptir...................................951
3.6. Sözleşmedeki İfanın Belli Sürede Yapılması Gerekir ..........................952
3.7. Tüketicinin Temerrüdü Şarta Bağlıdır..................................................952
3.8. Dönme (Cayma) Beyanının Gönderilmesi Yeterlidir...........................953
3.9. Sözleşmeye Yazılan Tahkim ve Yetki Şartı Geçersizdir......................954
3.10. Temel İlkeler Geçerlidir .......................................................................955
III- ÖN ÖDEMELİ KONUT SATIŞ SÖZLEŞMESİ........................................ 956
1. GENEL DEĞERLENDİRME.......................................................................956
2. SÖZLEŞMENİN TANIMI VE UNSURLARI .............................................958
3. SÖZLEŞME ÖNCESİ BİLGİLENDİRME ZORUNLUDUR....................960
4. İNŞAAT RUHSATI ALINMADAN SÖZLEŞME YAPILAMAZ .............961
5. SÖZLEŞME RESMİ ŞEKİLDE YAPILMALIDIR....................................962
6. SÖZLEŞMENİN ZORUNLU İÇERİĞİ.......................................................965
7. BİNA TAMAMLAMA SİGORTASI ZORUNLUDUR ..............................966
7.1. Tüketici Lehine Getirilen Diğer Teminatlar .........................................968
8. TÜKETİCİ CAYMA HAKKINA SAHİPTİR .............................................971
9. TÜKETİCİ SÖZLEŞMEDEN DÖNEBİLİR...............................................974
10. KONUT TESLİM SÜRESİ 48 AYI GEÇEMEZ .........................................978
11. TEMEL İLKELER GEÇERLİDİR..............................................................985
İçindekiler
28
8. BÖLÜM
DEVRE TATİL, UZUN SÜRELİ TATİL VE PAKET TUR SÖZLEŞMELERİ
I- DEVRE TATİL VE UZUN SÜRELİ TATİL SÖZLEŞMELERİ................ 987
1. GENEL DEĞERLENDİRME.......................................................................987
2. SÖZLEŞMENİN TANIMI VE UNSURLARI .............................................995
2.1. Sözleşme Nitelikli Yazılı Şekilde Yapılmalıdır..................................1001
2.2. Taraflardan Biri Tüketici Karşı Taraf Sağlayıcı Olmalı .....................1003
2.3. Sözleşme Bir Yıldan Uzun Süre İçin Yapılmalı.................................1003
2.4. Sözleşmede Birden Fazla Dönem Bulunmalı .....................................1005
2.5. Tüketiciye En Az Bir Gecelik Kullanma Hakkı Verilmeli .................1005
2.6. Taşınmazı Kullanma Veya Devir Taahhüdü Olmalı..........................1006
2.7. Tüketicinin Kullanacağı Dönem Belli Olmalı ....................................1007
2.8. Tüketici Kararlaştırılan Bedeli Ödemelidir ........................................1009
2.9. Tatil Konusu Yer Kullanıma Hazır Olmalı.........................................1009
3. TÜKETİCİYE ÖN BİLGİLENDİRME YAPILMALIDIR......................1010
4. TÜKETİCİ CAYMA HAKKINA SAHİPTİR ...........................................1014
4.1. Bağlı Kredi Kuruluşuna Cayma Bildirimi Gönderilmelidir ...............1016
4.2. Sözleşme Tecrübe ve Muayene Koşuluna Bağlıdır............................1017
4.3. Cayma Halinde Satıcının Yükümlülükleri..........................................1020
5. SORUMSUZLUK KAYITLARI GEÇERSİZDİR....................................1021
6. ÖN ÖDEMELİ DEVRE TATİL SATIŞI YASAKTIR..............................1021
6.1. Yasağa Aykırı Hareket Edenlere Hapis Cezası Uygulanır .................1023
7. TÜKETİCİNİN YILLIK GİDERLERDEN SORUMLU
OLMAMASININ ŞARTLARI...................................................................1026
8. DEVRE TATİL HAKKININ DEVRİ VE SONUÇLARI..........................1028
9. DEVRE MÜLK SÖZLEŞMESİ..................................................................1032
10. ZAMANAŞIMI ............................................................................................1037
II. PAKET TUR SÖZLEŞMESİ....................................................................... 1039
1. GENEL DEĞERLENDİRME.....................................................................1039
2. SÖZLEŞMENİN TANIMI VE UNSURLARI ...........................................1041
2.1. Taraflardan Biri Tüketici, Karşı Taraf Tur Düzenleyicisi
Olmalı ...............................................................................................1044
İçindekiler
29
2.2. Ulaştırma, Konaklama veya Bunlara Bağlı Olmayan Yardımcı
Hizmetlerin En Az İkisinin Birlikte Verilmesi Gerekir......................1046
2.3. Fiyatın Her Şey Dâhil Kararlaştırılması Gerekir ................................1049
2.4. En Az Bir Gecelik Konaklama veya 24 Saatten Uzun Hizmet
Verilmeli.............................................................................................1050
2.5. Tarafların Anlaşması ..........................................................................1050
3. TÜKETİCİYE ÖN BİLGİLENDİRME YAPILMASI
ZORUNLUDUR...........................................................................................1051
4. SÖZLEŞME YAZILI ŞEKİLDE YAPILMALI........................................1053
4.1. Sözleşmenin Bir Nüshası Tüketiciye Verilmeli..................................1055
4.2. Yolculuk Öncesi Tüketiciye Bilgilendirme Yapılmalı .......................1056
5. SÖZLEŞMEYE YAZILAN FİYAT ARTTIRILAMAZ...........................1057
6. SÖZLEŞMEDE ESASLI DEĞİŞİKLİK YAPILAMAZ...........................1060
6.1. Esaslı Değişiklik Halinde Tüketici Sözleşmeden Dönebilir...............1061
6.2. Esaslı Olmayan Değişiklikler Dönme Hakkı Vermez ........................1063
7. SÖZLEŞMEYE AYKIRI UYGULAMA YAPILAMAZ ..........................1063
7.1. Sözleşmenin Tur Düzenleyicisi Tarafından İptali ..............................1063
7.2. İfanın Eksik Veya Ayıplı Olması .......................................................1065
7.3. Tüketici Eksik Veya Ayıplı İfayı İhbar Etmelidir ..............................1067
7.4. Sağlayıcının Sorumluluğu ve Kurtulma Koşulları..............................1067
8. SÖZLEŞMENİN DEVRİ MÜMKÜNDÜR................................................1068
9. HAKSIZ FESİH HALİNDE TÜKETİCİNİN HAKLARI........................1069
10. TÜKETİCİNİN SÖZLEŞME FESHİNİN SONUÇLARI.........................1071
10.1. Fesih Tarihinde Turun Başlamasına 30 Gün Süre Varsa....................1072
10.2. Fesih Tarihinde Tura 30 Günden Az Süre Kalması............................1073
10.3. Mücbir Sebep Nedeniyle Sözleşmenin Feshi .....................................1073
11. SORUMSUZLUK KAYITLARI GEÇERSİZDİR....................................1074
12. PAKET TURA KATILAN HERKES TÜKETİCİ SAYILIR...................1075
13. İFA İMKÂNSIZLIĞI VE SONUÇLARI ...................................................1077
14. SÖZLEŞMENİN SONA ERMESİ VE ZAMANAŞIMI............................1080
İçindekiler
30
9. BÖLÜM
İŞYERİ DIŞINDA KURULAN SÖZLEŞMELER,
MESAFELİ SÖZLEŞMELER VE FİNANSAL HİZMETLERE İLİŞKİN
MESAFELİ SÖZLEŞMELER
I-İŞYERİ DIŞINDA KURULAN SÖZLEŞMELER ....................................... 1083
1. GENEL DEĞERLENDİRME.....................................................................1083
2. SÖZLEŞMENİN TANIMI VE UNSURLARI ...........................................1087
2.1. Sözleşme Satıcının İş Yeri Dışında Yapılmalıdır...............................1089
2.2. Ön Görüşmenin Hemen Sonrasında Sözleşme Yapılması..................1089
2.3. Gezi Sırasında Sözleşme Yapılması ...................................................1090
2.4. Taraflardan Biri Tüketici Karşı Taraf Satıcı Olmalı...........................1090
2.5. Önceden Mutabakat Olması Gerekmez ..............................................1091
2.6. Kapsam Dışı Mal ve Hizmet Satışı Olmamalı....................................1091
2.7. Tarafların Anlaşması Gerekir .............................................................1092
3. TARAFLARIN HAK VE BORÇLARI ......................................................1093
4. YETKİ BELGESİ ALINMASI ZORUNLUDUR......................................1094
4.1. Yetki Belgesi Başvurusu Koşulları Ve Süresi ....................................1094
5. TÜKETİCİYE ÖN BİLGİLENDİRME YAPILMALIDIR......................1095
6. SÖZLEŞME YAZILI ŞEKİLDE YAPILMALI........................................1096
7. TÜKETİCİNİN CAYMA HAKKI VE SÜRESİ........................................1100
7.1. Cayma Süresinin Başlangıcı...............................................................1102
7.1.1. Mal veya Hizmetin Aynı Anda Teslim Edilmesi.................. 1104
7.1.2. Sözleşme Tarihinden Sonra Teslim Yapılması..................... 1104
7.2. Eksik Bilgilendirme Halinde Cayma Süresi Bir Yıldır.......................1105
7.3. Cayma Hakkının Kullanılması Şekli ..................................................1106
7.4. Satıcının Yükümlülükleri ...................................................................1107
7.5. Tüketicinin Sorumluluğu....................................................................1109
7.6. Caymanın Yan Sözleşmelere Etkisi....................................................1110
7.7. Cayma Hakkının İstisnaları ................................................................1110
8. DOĞRUDAN SATIŞLAR ...........................................................................1111
9. SÖZLEŞMENİN SONA ERMESİ VE ZAMANAŞIMI............................1113
II- MESAFELİ SÖZLEŞMELER .................................................................... 1115
1. GENEL DEĞERLENDİRME.....................................................................1115
İçindekiler
31
2. SÖZLEŞMENİN TANIMI VE UNSURLARI ...........................................1123
2.1. Taraflardan Biri Tüketici Karşı Taraf Girişimci Olmalı.....................1125
2.2. Sözleşme Uzaktan İletişim Araçlarıyla Yapılmalı..............................1126
2.3. Taraflar Yüz Yüze Gelmemeli............................................................1128
2.4. Tarafların Anlaşması ..........................................................................1129
2.5. Sözleşmenin Kapsamı.........................................................................1129
3. TÜKETİCİYE ÖN BİLGİLENDİRME YAPILMALI.............................1131
3.1. Ön Bilgilendirmenin Kapsamı............................................................1133
3.2. Ön Bilgilendirme Yöntemi .................................................................1135
3.3. Ön Bilgilendirmenin Teyidi Zorunludur.............................................1135
3.4. Ön Bilgilendirmeye İlişkin Diğer Yükümlülükler..............................1136
4. TARAFLARIN HAK VE BORÇLARI ......................................................1137
4.1. İktisadi İşletmecinin Edimini İfa Süresi .............................................1138
4.2. Sözleşme Konusu Maldaki Zarardan Sorumluluk ..............................1141
4.3. Telefon Kullanma Ücreti....................................................................1141
4.4. İlave Ödemeler ...................................................................................1142
4.5. Bilgilerin Saklanması ve İspat Yükümlülüğü .....................................1142
4.6. Genel Olarak Hizmet Sağlayıcı ve Aracı Hizmet Sağlayıcının
Sorumluluğu .......................................................................................1144
4.6.1. Tüketici Kanununda Hizmet Sağlayıcının Sorumluluğu ......... 1150
4.6.2. Aracı Hizmet Sağlayıcının Sorumluluğu ................................. 1152
5. TÜKETİCİ CAYMA HAKKINA SAHİPTİR ...........................................1155
5.1. Cayma Süresi......................................................................................1156
5.2. Eksik Bilgilendirme Halinde Cayma Süresi Bir Yıldır.......................1158
5.3. Cayma Hakkını Kullanma Yöntemi ...................................................1159
5.4. Caymanın Yan Sözleşmelere Etkisi....................................................1160
5.5. Cayma Hakkının İstisnaları ................................................................1161
5.6. Cayma Halinde İktisadi İşletmecinin Yükümlülükleri .......................1162
5.7. Cayma Halinde Tüketicinin Yükümlülükleri......................................1163
6. SÖZLEŞMENİN SONA ERMESİ VE ZAMANAŞIMI............................1164
III- FİNANSAL HİZMETLERE İLİŞKİN MESAFELİ SÖZLEŞMELER . 1166
1. GENEL DEĞERLENDİRME.....................................................................1166
2. SÖZLEŞMENİN TANIMI VE UNSURLARI ...........................................1171
İçindekiler
32
2.1. Taraflardan Biri Tüketici Karşı Taraf Girişimci Olmalı.....................1174
2.2. Tarafların Yüz Yüze Gelmediği Bir Sistem Olmalı............................1175
2.3. Sözleşme Uzaktan İletişim Araçlarıyla Kurulmalı .............................1175
2.4. Tarafların Anlaşması ..........................................................................1176
2.5. Sözleşme Konusunun Finansal Hizmet Olması Gerekir.....................1176
3. ÖN BİLGİLENDİRME YAPILMASI ZORUNLUDUR ..........................1177
3.1. Ön Bilgilendirmenin Kapsamı............................................................1180
3.2. Ön Bilgilendirme Yöntemi .................................................................1182
4. TÜKETİCİ CAYMA HAKKINA SAHİPTİR ...........................................1184
4.1. Cayma Süresi......................................................................................1185
4.2. Cayma Hakkını Kullanma Yöntemi ...................................................1188
4.3. Eksik Bilgilendirme Halinde Cayma Süresi İşlemez..........................1188
4.4. Caymanın Yan Sözleşmelere Etkisi....................................................1190
4.5. Cayma Hakkının İstisnaları ................................................................1190
4.6. Cayma Halinde Sağlayıcının Yükümlülükleri....................................1192
4.7. Cayma Halinde Tüketicinin Yükümlülükleri......................................1193
4.8. İspat Yükü ..........................................................................................1193
4.9. Bilgilerin Saklanması Yükümlülüğü ..................................................1194
4.10. İletişim Araçlarının Kullanılmasına Yönelik Kısıtlamalar .................1194
4.11. Telefon Kullanım Ücreti.....................................................................1195
4.12. Banka Kartı İle Ödeme Halinde Sorumluluk......................................1195
5. TÜKETİCİ SÖZLEŞMEYİ SONA ERDİREBİLİR.................................1196
6. SÖZLEŞMENİN SONA ERMESİ VE ZAMANAŞIMI............................1197
10. BÖLÜM
ABONELİK SÖZLEŞMELERİ VE SÜRELİ YAYIN PROMOSYONLARI
I- ABONELİK SÖZLEŞMELERİ.................................................................... 1199
1. GENEL DEĞERLENDİRME.....................................................................1199
2. SÖZLEŞMENİN TANIMI VE UNSURLARI ...........................................1205
3. TÜKETİCİYE ÖN BİLGİLENDİRME YAPILMALIDIR......................1209
4. SÖZLEŞMENİN ŞEKLİ VE ZORUNLU İÇERİĞİ .................................1210
4.1. Sözleşme Nitelikli Yazılı Şekilde Yapılmalıdır..................................1211
4.2. Girişimci Abonelik Sözleşmesi Yapmaktan Kaçınamaz ....................1213
İçindekiler
33
5. TÜKETİCİNİN HAK VE YÜKÜMLÜLÜKLERİ....................................1215
6. GİRİŞİMCİNİN HAK VE YÜKÜMLÜLÜKLERİ...................................1216
6.1. Faturalandırma Dönemi......................................................................1216
6.2. Açma ve Kapatma Ücreti....................................................................1217
6.3. Tarife Değişikliği Önceden Tüketiciye Bildirilmelidir.......................1218
6.4. Belirli Süreli Sözleşmelerde Sürenin Uzatılması....................................1219
6.5. Önceki Abonenin Borcu Yeni Aboneden İstenemez ..............................1220
6.6. Ödeme Bildiriminin Tüketiciye Tebliği Gerekir ................................1221
7. TAAHHÜTLÜ ABONELİK VE HÜKÜMLERİ.......................................1223
7.1. Tüketiciye Yazılı Taahhütname Verilmesi Gerekir............................1224
7.2. Taahhüt Süresi Bitmeden Tüketicinin Fesih Yapması........................1224
7.3. İktisadi İşletmeci Ayıptan Sorumludur...............................................1225
7.4. Sözleşme Koşulları Tüketici Aleyhine Değiştirilemez.......................1226
8. TÜKETİCİNİN SÖZLEŞEYİ FESİH KOŞULLARI ...............................1226
8.1. Fesih Bildiriminin Yapılması Yöntemi...............................................1229
8.2. Girişimcinin Fesih Talebini Yerine Getirme Süresi ...........................1230
8.3. Fesih Yapılmasının Sonuçları.............................................................1231
9. ELEKTRONİK HABERLEŞME ABONELİK SÖZLEŞMELERİ.........1233
9.1. Sözleşmesinin Tanımı ve Unsurları....................................................1235
9.2. Sözleşme Nitelikli Yazılı Şekilde Yapılmalıdır..................................1236
9.2.1. Taahhütlü Abonelik Yapılabilir............................................ 1238
9.3. Tüketicinin Hak Ve Yükümlülükleri ......................................................1239
9.3.1. Tüketici Faturaya Üst Sınır Koyabilir .................................. 1242
9.3.2. Tüketicinin Abonelik Talebi Reddedilemez ......................... 1244
9.3.3. Tüketicinin Bilgi Alma Hakkı Vardır................................... 1246
9.3.4. Tüketiciye Özel İçerikli Hizmetler Verilemez...................... 1246
9.3.5. Kampanyalar Açık Ve Anlaşılır Olmalıdır........................... 1248
9.3.6. Tüketiciye Bildirim Yapılmadan Tarife Değiştirilemez ....... 1250
9.3.7. Tüketiciye Kesintisiz ve Kaliteli Hizmet Verilmelidir ......... 1252
9.3.8. Tüketiciye Güvenli İnternet Hizmeti Verilmeli.................... 1254
9.3.9. Haksız Şartlar Tüketici Yönünden Geçersizdir .................... 1255
9.3.10. Tüketici İşletmeciyi Değiştirebilir........................................ 1259
9.3.11. Tüketiciye Fatura Gönderilmesi Zorunludur ........................ 1260
9.3.12. Kademeli Tarifede Sınırsız Tarife Ücreti Aşılamaz ............. 1263
İçindekiler
34
9.3.12.1. Kullanılmayan Süre Sonraki Döneme
Aktarılmalı ........................................................... 1264
9.3.13. Tüketici Sözleşmeyi Fesih Hakkına Sahiptir........................ 1265
9.3.13.1. Fesih Ulaşınca 24 Saat İçinde Hizmet
Durdurulmalı ........................................................ 1267
9.3.13.2. Fesih İşleminin 7 Gün İçinde Tamamlanması
Gerekir.................................................................. 1268
9.3.14. Sözleşmenin Feshi Tüketici Aleyhine Zorlaştırılamaz ......... 1270
9.3.15. Sözleşmedeki Değişiklikler Tüketiciye Bildirilmelidir ........ 1271
9.3.16. Fesih Yapılmasının Sonuçları............................................... 1271
9.4. İşletmecinin Yükümlülükleri..............................................................1272
9.5. Kişisel Verilerin İşlenmesi Ve Gizliliğin Korunması.........................1274
10. SÖZLEŞMENİN SONA ERMESİ VE ZAMANAŞIMI............................1283
II- SÜRELİ YAYINLAR VE PROMOSYON UYGULAMALARI............... 1285
1. GENEL DEĞERLENDİRME.....................................................................1285
2. PROMOSYON UYGULAMASININ TANIMI VE UNSURLARI...........1289
3. PROMOSYONUNUN KONUSU................................................................1292
4. PROMOSYON UYGULAMASININ SÜRESİ..........................................1294
5. FİYAT ARTIŞI YAPILAMAZ...................................................................1296
6. AZAMİ TESLİM VE İFA SÜRESİ............................................................1297
7. DAGITIM BÖLÜNEREK YAPILAMAZ .................................................1299
8. REKLAM VE İLANLARDAN SORUMLULUK......................................1299
9. SÖZLEŞMENİN SONA ERMESİ VE ZAMANAŞIMI............................1300
11. BÖLÜM
TÜKETİCİ KREDİLERİ VE KONUT FİNANSMANI SÖZLEŞMELERİ
I- TÜKETİCİ KREDİSİ SÖZLEŞMELERİ.................................................... 1303
1. GENEL DEĞERLENDİRME.....................................................................1303
2. SÖZLEŞMENİN TANIMI VE UNSURLARI ...........................................1308
2.1. Krediyi Alan Kişi Tüketici Olmalıdır.................................................1312
2.2. Kredi Veren Yetkili Olmalıdır............................................................1312
2.3. Kredi Tüketicinin Finansman İhtiyacını Karşılamalıdır.....................1313
2.4. Kredi Veren Faiz Veya Başka Bir Menfaat Elde Etmelidir................1313
İçindekiler
35
2.5. Tarafların Anlaşması Gerekir .............................................................1314
2.6. Sözleşme Kapsam Dışı Olmamalı ......................................................1314
3. SÖZLEŞME ÖNCESİ BİLGİLENDİRME ZORUNLUDUR..................1316
4. SÖZLEŞME NİTELİKLİ YAZILI ŞEKİLDE YAPILIR ........................1321
4.1. Sözleşmenin Zorunlu İçeriği...............................................................1324
5. KREDİNİN KULLANIM AMACI ÖNEM ARZETMEZ.........................1327
6. TÜKETİCİ CAYMA HAKKINA SAHİPTİR ..........................................1328
6.1. Cayma Süresinin Başlangıcı...............................................................1330
6.2. Cayma Beyanının Kredi Verene Yöneltilmesi Yeterlidir...................1332
6.3. Alınan Kredi Faiziyle Birlikte Bankaya İade Edilir............................1333
7. SÖZLEMEDE DEĞİŞİKLİK YAPILAMAZ............................................1335
8. HAKSIZ ŞARTLAR GEÇERSİZ SAYILIR .............................................1337
9. TÜKETİCİ ERKEN ÖDEME İNDİRİMİ İSTİYEBİLİR........................1340
10. VADESİ GELMEYEN TAKSİTLERİ TALEP ETME KOŞULLARI...1344
10.1. Sözleşmede Hüküm Olmalı ..................................................................1347
10.2. Kredi Veren Bütün Edimlerini İfa Etmiş Olmalıdır ...........................1347
10.3. Birbirini İzleyen En Az İki Taksit Ödenmemiş Olmalı ......................1348
10.4. Tüketiciye Ödeme İçin En Az 30 Gün Süre Verilmeli.......................1348
11. BAĞLI TÜKETİCİ KREDİSİ VERİLEBİLİR.........................................1351
11.1. Her İki Sözleşme Arasında Ekonomik Birlik Olmalı .........................1355
11.2. Cayma Halinde Bağlı Kredi Sözleşmesi Sona Erer............................1356
11.3. Bağlı Kredilerde Kredi Verenin Sorumluluğu....................................1356
11.3.1. Kredi Veren İfanın Yapılmasından Sorumludur................... 1357
11.3.2. Kredi Veren Ayıptan Sorumludur......................................... 1358
12. TÜKETİCİNİN AÇIK TALEBİ OLMADAN KREDİ
BAĞLANTILI SİGORTA YAPILAMAZ.................................................1360
13. TAKSİTLİ AVANS KREDİSİ VE LİMİT AŞIMI....................................1370
14. SÖZLEŞME GİDERLERİNDEN SORUMLULUK.................................1371
14.1. Zorunlu Giderler.................................................................................1374
14.2. Alınacak Masrafları Merkez Bankası Belirler ....................................1376
14.3. Merkez Bankasının Belirlediği Alınabilecek Masraflar .....................1377
14.4. Merkez Bankasının Belirlediği Giderleri İsteme Koşulları ................1379
14.4.1. Talep Edilen Giderler Haklı Olmalı...................................... 1380
14.4.2. Talep Edilen Giderler Makul Olmalı.................................... 1381
İçindekiler
36
14.4.3. Talep Edilen Giderler Belgeli Olmalı................................... 1382
15. TEMEL İLKELER GEÇERLİDİR............................................................1385
15.1. Tüketici Edimlerine Karşılık Alınan Şahsi Teminatlar Adi
Kefalet Sayılar....................................................................................1386
15.2. Kambiyo Senedinin Nama Yazılı Olması Zorunludur........................1393
16. SÖZLEŞMENİN SONA ERMESİ..............................................................1394
17. ZAMANAŞIMI ............................................................................................1398
17.1. Kredinin Tüketiciye Ödenmesi Halinde Zamanaşımı.........................1398
17.2. Ödenmeyen Taksitlerin Zamanaşımı Süresi .......................................1399
II- KONUT FİNANSMANI SÖZLEŞMELERİ .............................................. 1402
1. GENEL DEĞERLENDİRME.....................................................................1402
2. SÖZLEŞMENİN TANIMI VE UNSURLARI ...........................................1407
2.1. Krediyi Kullanan Kişi Tüketici Olmalı ..............................................1409
2.2. Kredi Veren Konut Finansmanı Kuruluşu Olmalı..............................1410
2.3. Tüketicinin Konut İhtiyacı İçin Kredi Verilmeli ................................1410
2.4. Nakit Veya Finansal Kiralama Kredisi Verilebilir ............................1412
2.5. Kredi Veren Faiz Veya Başka Bir Menfaat Elde Etmeli ....................1413
2.6. Tarafların Anlaşması Gerekir .............................................................1413
3. KONUT FİNANSMANI SÖZLEŞMESİNİN TÜRLERİ..........................1414
3.1. Basit Konut Kredisi Sözleşmeleri.......................................................1414
3.2. Yeniden Finansman (Refinansman) Sözleşmeleri..............................1415
3.3. Konut Teminatlı Sözleşmeler .............................................................1417
3.4. Finansal Kiralama Yöntemi İle Kurulan Sözleşmeler ........................1418
4. KREDİ VEREN KURULUŞUN HAK VE BORÇLARI...........................1419
4.1. Tüketiciye Ön Bilgilendirme Yapılması Zorunludur..........................1420
4.2. Krediyi Tüketiciye Ödeme Borcu.......................................................1421
5. TÜKETİCİNİN HAK VE BORÇLARI......................................................1421
5.1. Tüketicinin Krediyi Kabul Borcu .......................................................1422
5.2. Krediyi Geri Ödeme Borcu.................................................................1422
5.3. Doğru Bilgi Verme Yükümlülüğü ......................................................1422
6. SÖZLEŞME NİTELİKLİ YAZILI ŞEKİLDE YAPILMALI..................1423
6.1. Yazılı Sözleşmenin Zorunlu İçeriği....................................................1425
6.2. Yazılı Yapılmayan Sözleşmeler Hükümsüz Sayılır...........................1427
İçindekiler
37
6.3. Sözleşmenin Bir Nüshasının Tüketiciye Verilmesi Gerekir...............1429
7. HAKSIZ ŞARTLAR GEÇERSİZ SAYILIR .............................................1429
8. KREDİ VEREN FAİZ TALEP EDEBİLİR...............................................1430
9. ERKEN ÖDEMEDE FAİZ İNDİRİMİ ZORUNLUDUR.........................1431
9.1. Sabit Faizli Kredilerde Erken Ödeme Tazminatı İstenebilir...............1432
10. TEMERRÜT VE MUACCELLİYET ŞARTA BAĞLIDIR .....................1434
10.1. Sözleşmede Hüküm Olmalı ..................................................................1436
10.2. Kredi Veren Tüm Edimlerini İfa Etmiş Olmalı ..................................1437
10.3. Tüketici Birbirini İzleyen En Az İki Taksiti Ödememeli ...................1437
10.4. Tüketiciye Ödeme İçin En Az 30 Gün Süre Verilmeli.......................1438
10.5. Finansal Kiralama Sözleşmelerinde Muacceliyet Koşulları ...............1440
11. BAĞLI KONUT KREDİSİ VERİLEBİLİR ..............................................1442
11.1. İki Sözleşme Arasında Ekonomik Birlik Olmalı ................................1446
11.2. Bağlı Konut Kredisi Veren Kuruluşun Sorumluluğu..........................1447
11.2.1. Kredi Veren İfanın Hiç Yapılmamasından Sorumludur ....... 1448
11.2.2. Kredi Veren Eksik ve Ayıplı İşlerden Sorumludur............... 1449
12. SİGORTA TÜKETİCİNİN TALEBİNE BAĞLIDIR...............................1452
12.1. Sigorta Poliçesine Yazılan Dain-i Mürtehin Kaydı Geçersizdir.........1454
13. SÖZLEŞME MASRAFLARINDAN SORUMLULUK.............................1463
14. SÖZLEŞMENİN SONA ERMESİ..............................................................1466
14.1. Tüketicinin Ölmesi Veya Fiil Ehliyetini Kaybetmesi.........................1468
14.2. Kredi Veren Kuruluşun İflası Veya Faaliyet İzninin İptali.................1470
15. İFANIN İMKÂNSIZLIĞI VE UYARLAMA KOŞULLARI....................1470
15.1. Taraflar Arasında Sözleşme Olmalı....................................................1475
15.2. Öngörülmeyen Hal Olağanüstü Olmalıdır..........................................1475
15.3. Edimler Arasındaki Denge Aşırı Derecede Bozulmalı.......................1477
15.4. İfayı İstemek Dürüstlük Kuralına Aykırı Olmalı................................1478
15.5. Borçlunun Kusuru Olmamalı..............................................................1479
15.6. Edim İfa Edilmemiş Olmalı................................................................1479
15.7. Uyarlamayı Engelleyen Bir Hüküm Olmamalı...................................1480
15.8. Uyarlama Talep Edilmiş Olmalıdır.....................................................1480
15.9. Uygun İlliyet Bağı Bulunmalıdır........................................................1481
16. ZAMANAŞIMI ............................................................................................1481
İçindekiler
38
12. BÖLÜM
KREDİ KARTLARI VE BANKA KARTLARI
1. GENEL DEĞERLENDİRME.....................................................................1485
1.1. İki Taraflı sistem.................................................................................1487
1.2. Üç Taraflı Sistem................................................................................1488
1.3. Karma Sistem .....................................................................................1490
2. KREDİ KARTININ TARAFLARA ETKİSİ.............................................1494
2.1. Kart Hamili Yönünden Olumlu ve Olumsuz Etkileri .........................1494
2.2. Banka Yönünden Olumlu ve Olumsuz Etkileri ..................................1497
2.3. Üye İşyeri Yönünden Olumlu ve Olumsuz Etkileri............................1498
2.4. Ekonomiye Etkisi ...............................................................................1499
3. KREDİ KARTININ HUKUKİ NİTELİĞİ ................................................1501
4. KREDİ KARTI MEVZUATI......................................................................1504
4.1. 6502 Sayılı Tüketici Kanununda Yapılan Düzenleme........................1505
4.2. 5464 Sayılı Kredi Kartları Kanunu İle Yapılan Düzenleme ...............1506
5. KREDİ KARTI KANUNUNDAKİ ÖNEMLİ TANIMLAR.....................1509
6. KREDİ KARTI ÇIKARMAK İZNE TABİDİR ........................................1511
7. ÜYE İŞYERİ SÖZLEŞMESİ......................................................................1513
7.1. Sözleşmenin Hukuki Niteliği..............................................................1513
7.2. Üye İşyeri Sözleşmenin Tanımı Ve Unsurları....................................1515
7.2.1. Kredi Kartıyla Ödeme Talebinin Kabulü Zorunludur............. 1515
7.2.2. Kredi Kartı Harcama Tutarı Üye İşyerine Ödenir ................ 1517
7.2.3. Tarafların Anlaşması ............................................................ 1518
7.3. Sözleşmede Şekil Zorunluluğu Yoktur...............................................1519
7.4. Tarafların Hak Ve Borçları.................................................................1520
7.4.1. Kartı Çıkaran Kuruluşun (Bankanın) Hak ve Borçları ......... 1520
7.4.2. Üye İşyerinin Hak ve Borçları.............................................. 1522
8. KREDİ KARTI ÜYELİK SÖZLEŞMESİ..................................................1525
8.1. Sözleşmenin Tanımı Ve Unsurları......................................................1528
8.1.1. Nakit Ödemeden Alış Veriş İmkânı Sağlamalı..................... 1529
8.1.2. Kart Hamili Yaptığı Harcamaları Ödemek Zorundadır........ 1530
8.1.3. Tarafların Anlaşması ............................................................ 1531
8.2. Sözleşmenin Yazılı Şekilde Yapılması Zorunludur............................1533
İçindekiler
39
8.2.1. Kredi Kartı Sözleşmesinin Zorunlu İçeriği........................... 1535
8.2.2. Kredi Kartı Teslimi Sırasında Yapılacak İşlemler................ 1539
8.3. Sözleşmedeki Değişikliklerin Yazılı Olması Zorunludur...................1541
9. GERÇEK KİŞİLERE BİLEŞİK FAİZ UYGULANMAZ ........................1542
10. BANKA VE KART HAMİLİNİN YÜKÜMLÜLÜKLERİ.......................1545
10.1. Kredi Kartı Veren Bankanın Yükümlülükleri.....................................1546
10.1.1. Nakit Ödemeden Alışveriş İmkânı Sağlamak....................... 1547
10.1.2. Kredi Kartı Çıkarmak Ve Hamile Teslim Etmek.................. 1548
10.1.3. Harcama Tutarlarını Üye İşyerine Ödemek.......................... 1549
10.1.4. Gerektiğinde Kullanımı Yasaklamak ve Bildirmek.............. 1549
10.1.5. Gerekli Güvenlik Sistemini Kurmak .................................... 1551
10.1.6. Kredi Kartına Limit Belirlemek............................................ 1552
10.1.7. Kredi Kartı Hamilini Bilgilendirme Yükümlüğü.................. 1552
10.1.8. Hesap Özeti Gönderme Yükümlülüğü.................................. 1554
10.2. Kart Hamilinin Yükümlülükleri .........................................................1554
10.2.1. Harcama Bedellerini Ödemek............................................... 1555
10.2.2. Faiz Ödemek......................................................................... 1558
10.2.3. Giriş Aidatı ve Yıllık Üyelik Bedeli Ödemek........................ 1559
10.2.4. Bildirim Yükümlülüğü.......................................................... 1561
10.2.5. Kart Hamilinin Diğer Yükümlülükleri.................................. 1563
10.3. Ödenmeyen Kredi Kartı Borçlarının Yapılandırılması.......................1563
11. ŞAHSİ TEMİNATLAR ADİ KEFALET SAYILIR..................................1564
12. KART HAMİLİ İLE ÜYE İŞYERİ ARASINDAKİ İLİŞKİ ....................1569
12.1. İşyerinin Yükümlülükleri....................................................................1572
12.2. Kart Hamilinin Yükümlülükleri .........................................................1573
13. KARTIN HAKSIZ KULLANIMI VE ÖZEN BORCU.............................1575
13.1. Bankanın Özen Yükümlülüğü ............................................................1580
13.1.1. Kart Hamili Seçiminde Gerekli Özeni Göstermek ................ 1581
13.1.2. Üye İşyeri Seçiminde Gerekli Özeni Göstermek.................. 1582
13.1.3. Bilgilendirme Sistemi Kurmak ............................................. 1584
13.1.4. Güvenli Teknolojik Altyapı Kurulmalıdır ............................ 1586
13.1.5. Kredi Kartı Bizzat Kart Hamiline Teslim Edilmelidir.......... 1587
13.1.6. Harcama Belgeleri Kontrol Edilmelidir................................ 1588
13.2. Kart Hamilinin Özen Yükümlülüğü ...................................................1590
İçindekiler
40
13.3. Üye İşyerinin Özen Yükümlülüğü......................................................1592
13.4. Usulsüz Kullanım Halinde Zarardan Sorumluluk...............................1593
13.4.1. Bankanın Sorumluluğu ......................................................... 1595
13.4.2. Kart Hamilinin Sorumluluğu ................................................ 1597
13.4.3. Üye İşyerinin Sorumluluğu................................................... 1601
13.4.4. Üçüncü Kişilerin Sorumluluğu ............................................. 1602
14. TÜZEL KİŞİLERE UYGULANMAYACAK HÜKÜMLER ...................1605
14.1. Temerrüt Halinde Kartı İptal Zorunluluğu Yoktur .............................1606
14.2. Tacirler İçin Kredi Kartı Limiti Serbestçe Belirlenebilir....................1606
14.3. Tacirlere Haksız Kullanımdaki Parasal Sınır Uygulanmaz ................1607
14.4. Sözleşmenin Yazılı Olması Zorunluluğu Yoktur ...............................1607
14.5. Banka Faiz Oranını Bildirim Yapmadan Değiştirebilir......................1608
14.6. Bileşik Faiz Uygulaması Yasaktır ......................................................1608
15. KREDİ KARTI YILLIK ÜCRETİ İSTEME KOŞULU ...........................1609
15.1. Ücret Alınmayan Bir Kredi Kart Çıkarılması Zorunludur..................1610
16. GÖREVLİ VE YETKİLİ MAHKEME......................................................1611
16.1. Görevli Mahkeme ...............................................................................1613
16.2. Yetkili Mahkeme ..................................................................................1616
16.3. Kart Hamilinin Tüzel Kişi Olması Halinde Görevli Ve Yetkili
Mahkeme ............................................................................................1617
16.4. Banka Dava Açtığında Görevli Ve Yetkili Mahkeme ........................1618
17. KREDİ KARTINA ÖZEL TEBLİGAT USULÜ .......................................1620
18. KREDİ KARTI SÖZLEŞMELERİNDE İSPAT YÜKÜ...........................1622
19. KREDİ KARTI SÖZLEŞMENİN SONA ERMESİ..................................1624
19.1. Borcun Dar Anlamda Sona Ermesi.......................................................1625
19.2. Geniş Anlamda Borcun Sona Ermesi .................................................1627
20. ZAMANAŞIMI ............................................................................................1629
20.1. Kartın Verilmesi ve Teslim Alınmasında Zamanaşımı.......................1630
20.2. Kart Hamilinin Temerrüdü Halinde Zamanaşımı..............................1632
6502 SAYILI TÜKETİCİNİN KORUNMASI HAKKINDA KANUN.......... 1635
6502 SAYILI TÜKETİCİNİN KORUNMASI HAKKINDA KANUNUN
77 NCİ MADDESİNE GÖRE 2023 YILINDA UYGULANACAK
İDARİ PARA CEZALARINA İLİŞKİN TEBLİĞ .................................. 1693
KAYNAKÇA ...................................................................................................... 1697
KAVRAM ARAMA CETVELİ........................................................................ 1709
Copyright 1985 - 2024 | Yetkin Basım Yayım Dağıtım San. ve Tic. A.Ş.
