Bağlı Tüketici Kredi Sözleşmesi ve Kredi Verenin Sorumluluğu

Çalışmamızın konusunu, 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun’un “Tüketici Kredileri” başlıklı ikinci bölümünün “Bağlı Krediler” başlıklı 30. maddesinde kapsamlı bir şekilde düzenlenen bağlı tüketici kredi sözleşmeleri oluşturmaktadır. Kanun koyucu ilgili maddede bağlı kredi sözleşmesinin tanımına, ekonomik birliğin varlığının kabul edildiği durumlara, tüketicinin bağlı tüketici kredi sözleşmesindeki cayma hakkına, kredi verenin satıcı veya sağlayıcı ile birlikte müteselsil sorumluluğuna, kredinin hangi durumlarda bağlı kredi sayılmadığına ilişkin düzenlemelere yer vermiştir.

Çalışmamızda bağlı tüketici kredi sözleşmeleri incelenmiş olup, bağlı konut finansmanı sözleşmeleri inceleme dışı bırakılmıştır. Bu kapsamda çalışmamızın birinci bölümünde kredi kavramı ve türleri ile kredi kuruluşu olarak banka ve finansman şirketlerine yer verilmiş; ikinci bölümünde, tüketici kredi sözleşmesi ile bağlı tüketici kredi sözleşmesinin tanımı, unsurları, hukuki niteliği, sözleşmelerin kurulması ve benzer sözleşmelerle karşılaştırılması incelenmiş; üçüncü bölümünde ise, bağlı tüketici kredi sözleşmesinin hükümleri, kredi verenin hukuki sorumluluğu ve sözleşmenin sona ermesi hükümleri ele alınarak çalışmamız tamamlanmıştır.

İÇİNDEKİLER
ÖNSÖZ 7
ÖZET 9
İÇİNDEKİLER 11
KISALTMALAR 17
GİRİŞ 19

Birinci Bölüm
KREDİ KAVRAMI, BANKA KREDİSİ TÜRLERİ VE KREDİ SÖZLEŞMESİNİN TARAFI OLAN
KREDİ VEREN KURULUŞLAR
I. KREDİ KAVRAMI 21
II. BANKA KREDİSİ TÜRLERİ 30
A. NİTELİKLERİNE GÖRE KREDİLER 30
1. Nakdi Krediler 30
a. Para Ödüncü Kredisi 31
b. Borçlu Cari Hesap Kredisi 31
c. Senet veya Emtia Avansı (Lombard) Kredisi 32
d. Kıymetli Evrak İskontosu veya İştirası 32
e. Forfaiting 33
f. Faktoring 33
g. Finansal Kiralama 34
2. Gayrinakdi Krediler 35
a. Teminat Mektubu 37
b. Kabul Kredisi 37
c. Aval Kredisi 38
d. Ciro Kredisi 39
B. VADELERİNE GÖRE KREDİLER 39

12 İçindekiler
C. TEMİNATLARINA GÖRE KREDİLER 40
D. KULLANIM AMAÇLARINA GÖRE KREDİLER 40
E. KAYNAĞINA GÖRE KREDİLER 41
III. KREDİ KURULUŞLARI 41
A. KREDİ KURULUŞU KAVRAMI 41
B. KREDİ KURULUŞU OLARAK BANKA 42
1. Genel Olarak Banka Kavramı 42
2. Mevduat Bankaları 44
3. Katılım Bankaları 44
4. Kalkınma ve Yatırım Bankaları 45
C. FİNANSMAN ŞİRKETLERİ 46
İkinci Bölüm
TÜKETİCİ KREDİSİ, BAĞLI TÜKETİCİ KREDİSİ SÖZLEŞMESİ, UNSURLARI, HUKUKİ NİTELİĞİ, KURULMASI VE BENZER SÖZLEŞMELERLE KARŞILAŞTIRILMASI
I. TÜKETİCİ KREDİSİ, TÜRLERİ, UNSURLARI VE HUKUKİ NİTELİĞİ 49
A. TÜKETİCİ KREDİSİ KAVRAMI 49
B. TÜKETİCİ KREDİSİ TÜRLERİ 53
1. Genel Olarak 53
2. Basit Taksitli Satış 54
3. Üçlü İlişki Çerçevesinde Tüketici Kredileri 59
a. Ferdi Krediler. 59
(1) Serbest Tüketici Kredisi (Nakit Kredi) 59
(a) Doğrudan Nakit Verilen Tüketici Kredileri 60
(b) Kredili Mevduat Hesabı 60
(2) Bağlı Tüketici Kredisi 62
b. Kredi Kartları 63
c. Finansal Kiralama Sözleşmesi 66
C. TÜKETİCİ KREDİ SÖZLEŞMESİNİN UNSURLARI 67
1. Sözleşmenin Tarafları. 67
a. Tüketici (Kredi Alan) 67
b. Kredi Veren 68

İçindekiler 13
2. Sözleşmenin Konusu 68
3. Sözleşmenin Amacı 69
D. TÜKETİCİ KREDİ SÖZLEŞMESİNİN HUKUKİ NİTELİĞİ 69
E. TÜKETİCİ KREDİ SÖZLEŞMESİNİN ŞEKLİ 71
II. BAĞLI TÜKETİCİ KREDİ SÖZLEŞMESİ 72
A. GENEL OLARAK 72
B. BAĞLI KREDİNİN TANIMI VE HUKUKİ TEMELLERİ 75
1. Bağlı Kredinin Tanımı 75
2. Bağlı Kredinin Kanuni Düzenlemesinin Gerekliliği. 76
C. BAĞLI TÜKETİCİ KREDİ SÖZLEŞMESİNİN TANIMI VE BİÇİMLERİ 78
1. Bağlı Tüketici Kredi Sözleşmesinin Tanımı 78
2. Bağlı Tüketici Kredi Sözleşmesinin Görünüm Biçimleri 80
a. Genel Olarak 80
b. Tedarik Kredisi 80
c. Finanse Edilmiş Taksitle Satış 82
D. BAĞLI TÜKETİCİ KREDİ SÖZLEŞMESİNİN UNSURLARI 84
1. Genel Olarak 84
2. Bir Malın veya Hizmetin Finansmanı 85
3. Ekonomik Birlik 86
4. Satıcı/Sağlayıcı ile Kredi Veren Arasında Sözleşme Yapılması 93
E. BAĞLI KREDİ İLİŞKİSİNİN TARAFLARI 95
1. Genel Olarak 95
2. Tüketici 95
a. Tüketicinin Gerçek veya Tüzel Kişi Olması 96
b. Mal veya Hizmeti Ticari veya Mesleki Olmayan Amaçlarla
Edinme 98
3. Kredi Veren 100
4. Satıcı veya Sağlayıcı 100
F. BAĞLI TÜKETİCİ KREDİ SÖZLEŞMESİNİN HUKUKİ NİTELİĞİ 102
G. BENZER SÖZLEŞMELERLE KARŞILAŞTIRILMASI 106
1. Kredi Açma Sözleşmesi İle Karşılaştırılması 106
2. Ödünç (Karz) Sözleşmesi İle Karşılaştırılması 108
3. Taksitle Satış Sözleşmesi İle Karşılaştırılması 110
4. Kredi Kartları Sözleşmesi İle Karşılaştırılması 113

14 İçindekiler
H. BAĞLI TÜKETİCİ KREDİ SÖZLEŞMESİNİN KURULMASI 118
1. Bağlı Tüketici Kredi Sözleşmesinin Kurulması 118
a. Genel Olarak Bağlı Tüketici Kredi Sözleşmesinin Kurulması 118
b. Sözleşme İçeriğinin Oluşturulması 120
(1) Genel Olarak 120
(2) Müzakere Yoluyla Sözleşme İçeriğinin Oluşturulması 123
(3) Müzakere Olmaksızın Sözleşme İçeriğinin Oluşturulması 124
(a) Genel İşlem Koşullarıyla Sözleşme İçeriğinin Oluşturulması 124
(b) Haksız Şartlarla Sözleşme İçeriğinin Oluşturulması 127
c. Sözleşme Hükümlerinin Denetlenmesi 129
2. Bağlı Tüketici Kredi Sözleşmesinin Şekli 133
Üçüncü Bölüm
BAĞLI TÜKETİCİ KREDİ SÖZLEŞMESİNİN HÜKÜMLERİ, KREDİ VERENİN HUKUKİ SORUMLULUĞU VE SÖZLEŞMENİN SONA ERMESİ
I. BAĞLI TÜKETİCİ KREDİ SÖZLEŞMESİNİN HÜKÜMLERİ 135
A. KREDİ VERENİN HAK VE BORÇLARI 135
1. Kredi Verenin Borçları 135
a. Tüketiciyi Bilgilendirme Borcu 135
b. Krediyi Verme/Kullandırma Borcu 137
c. Sözleşme Koşullarını Tüketici Aleyhine Değiştirmeme Borcu 138
d. Sorumsuzluk Kaydı Koymama Borcu 140
e. Teminatları İade Borcu 140
f. Sır Saklama Borcu 141
2. Kredi Verenin Hakları 143
a. Teminat İsteme Hakkı 143
b. Kredinin Ödenmesini Talep Etme Hakkı 144
c. Faiz ve Sair Masrafların Karşılanmasını Talep Etme Hakkı 145
B. TÜKETİCİNİN HAK VE BORÇLARI 146
1. Tüketicinin Borçları 146
a. Krediyi Kabul Borcu 146

İçindekiler 15
b. Krediyi İade Borcu 147
c. Faiz ve Sözleşmeden Doğan Sair Masrafları Ödeme Borcu 148
2. Tüketicinin Hakları 148
a. Erken Ödeme Yapma ve İndirim Talep Etme Hakkı 148
b. Cayma Hakkı 150
II. BAĞLI TÜKETİCİ KREDİ SÖZLEŞMESİNDE KREDİ VERENİN HUKUKİ SORUMLULUĞU 154
A. KREDİ VERENİN SORUMLULUĞU 154
B. KREDİ VERENİN SORUMLULUĞUNUN SINIRI 160
III. BAĞLI TÜKETİCİ KREDİ SÖZLEŞMESİNİN SONA ERMESİ 162
A. SÖZLEŞMENİN İFASI 163
B. TÜKETİCİNİN TEMERRÜDÜ 163
C. ÖLÜM VEYA FİİL EHLİYETİNİN KAYBI 163
D. KREDİ VERENİN İFLASI VEYA FAALİYET İZNİNİN KALDIRILMASI 164
E. FESİH HAKKININ KULLANILMASI 164
F. ERKEN ÖDEME 165
G. DİĞER HALLER 166
SONUÇ 169
KAYNAKÇA 177