Türk İş Hukukunda Muvazaalı İşyeri Devri

İçindekiler

Önsöz  7

Kısaltmalar  13

GİRİŞ  15

BİRİNCİ BÖLÜM

İŞYERİ KAVRAMI VE KAPSAMI

1.1. İŞYERİ VE İŞLETME KAVRAMLARININ HUKUKSAL YAPISI VE NİTELİĞİ  17

1.1.1. Türk İş Hukukunda İşyeri Kavramı ve Tanımsal Yapısı  17

1.1.2. Türk İş Hukukunda İşletme Kavramı ve Tanımsal Yapısı  19

1.1.3. Türk Ticaret Hukuku’nda İşletme Kavramı ve Tanımsal Yapısı  21

1.1.4. Türk İş Hukukunda İşyeri ve İşletme Ayrımı  24

1.1.4.1. İşyeri Kavramının Unsurları  26

1.1.4.1.1. Maddi Unsurlar  26

1.1.4.1.2. Maddi Olmayan Unsurlar  27

1.1.4.1.2.1. Ticaret Unvanı  27

1.1.4.1.2.2. Ticari Sır (Know–How)  28

1.1.4.1.2.3. İşgücü  30

1.1.4.1.2.4. Teknik Amaç  31

1.1.4.1.2.5. İş Organizasyonu  31

1.1.5. İşyerinin kapsamı  33

1.1.5.1. İşin Yapıldığı Yer (Asıl İşyeri)  33

1.1.5.2. İşyerine Bağlı Yerler  34

1.1.5.1.1. Eklentiler  35

1.1.5.1.2. Araçlar  36

1.2. İŞYERİNİN KURULMASI VE FAALİYETE GEÇMESİ  37

1.2.1. İşyerinin Bildirilmesi ve İş Mevzuatı Uygulamasının Başlangıcı  38

1.3. İŞYERİNİN KAPATILMASI  39

İKİNCİ BÖLÜM

İŞYERİ DEVRİ

2.1. İŞ HUKUKU BAĞLAMINDA İŞYERİNİN DEVRİ KAVRAMI  43

2.1.1. İşyeri Devrinin Hukuksal Anlamı ve Yapısı  43

2.1.2. İşyeri Devrinin Şartları  48

2.1.2.1. Ekonomik Birliğin Devri  48

2.1.2.2. İşletmenin veya İşyerinin Türü  50

2.1.2.3. Maddi Unsurların Devri  50

2.1.2.4. Maddi Olmayan Unsurların Devri  51

2.1.2.4.1. İşgücünün Devri  52

2.1.2.4.2. Müşteri Çevresinin Devri  54

2.1.2.5. İşyerinde Yürütülen Faaliyetin Benzerliği  55

2.1.2.6. İş Faaliyetine Ara Verilme Süresi  56

2.1.2.7. İşyerinin Hukuki Bir İşleme Dayalı Olarak Devri  58

2.1.2.8. İşveren Sıfatında Değişiklik Meydana Gelmesi  60

2.1.3. İşyerinin Devir Şekilleri  60

2.1.3.1. İşyerinin Tamamının Devri (Külli Devir)  60

2.1.3.2. İşyerinin Bir Bölümünün Devri (Kısmi Devir)  61

2.2. İŞYERİ DEVRİNİN DİĞER ÜÇLÜ İŞ İLİŞKİLERİYLE KARŞILAŞTIRILMASI  63

2.2.1. İşyeri veya Bir Bölümünün Devri ile Asıl İşveren–Alt İşveren İlişkisi  63

2.2.1.1. Asıl İşveren–Alt İşveren İlişkisinin Unsurları  63

2.2.1.2. İşyeri Devri ile Asıl İşveren–Alt İşveren İlişkisi Karşılaştırması  65

2.2.2. İşyeri Devri ile Geçici İş İlişkisi  68

2.2.2.1. Geçici İş İlişkisi ve Unsurları  68

2.2.2.2. İşyeri Devri ile Geçici İş İlişkisi Karşılaştırması  70

2.2.3. İşyeri Devri ile İş Sözleşmesinin Devrinin Karşılaştırılması  72

2.2.3.1. İş Sözleşmesinin Devri Kavramı ve Unsurları  72

2.2.3.2. İşyeri Devri ile İş Sözleşmesi Devrinin Karşılaştırılması  74

2.3. İŞYERİ DEVRİ VE İŞYERİ DEVRİNE BENZER NİTELİKTE İŞVEREN DEĞİŞİKLİĞİNE YOL AÇAN NEDENLER  74

2.3.1. Özel Hukuktan Kaynaklanan Nedenler  75

2.3.1.1. İşverenin Ölümü  75

2.3.1.2. İşyerinin Satılması Yoluyla Devir  76

2.3.1.3. İşyerinin Kiralanması Yoluyla Devir  77

2.3.1.4. İşyerinin İntifa Hakkının Tesisi Yoluyla Devri  78

2.3.1.5. Ticari İşletmelerin, Birleşme, Bölünme ve Tür Değiştirmesi  78

2.3.2. Kamu Hukukundan Kaynaklanan Nedenler  82

2.3.2.1. İşyerinin Özelleştirilmesi  82

2.3.2.2. İşyerinin Devletleştirilmesi  83

2.3.2.3. İşyerinin İmtiyaz Sözleşmesi Yoluyla Devri  84

2.3.2.4. İşyerinin Cebri İcra ve İflas Yoluyla El Değiştirmesi  84

2.4. İŞYERİ DEVRİNİN HUKUKİ SONUÇLARI VE ETKİLERİ  85

2.4.1. İşyeri Devrinin İş Sözleşmelerine Etkisi  86

2.4.2. İşyeri Devrinin Tarafların Fesih Hakkına Etkisi  88

2.4.3. İşyeri Devrinin İşçilik Hak ve Alacaklarına Etkisi  89

2.3.4. İşyeri Devrinin İşveren ve İşçinin Borç ve Yükümlülüklerine Etkisi  92

2.3.5. İşyeri Devrinin İşe İadeye Etkisi  94

2.3.6. İşyeri Devrinde Devreden ve Devralan İşverenin Sorumluluğu  96

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

MUVAZAALI İŞYERİ DEVRİ

3.1. MUVAZAA KAVRAMI VE UNSURLARI  101

3.1.1. Görünürdeki İşlem  102

3.1.2. Muvazaa Anlaşması  102

3.1.3. Üçüncü Kişileri Aldatma Kastı  103

3.1.4. Gizli İşlem  103

3.2. MUVAZAANIN TÜRLERİ  104

3.2.1. Mutlak Muvazaa (Adi Muvazaa)  104

3.2.2. Nispi Muvazaa (Nitelikli Muvazaa)  105

3.3. MUVAZAANIN HÜKÜM VE SONUÇLARI  107

3.4. MUVAZAANIN BENZER İŞLEMLERDEN FARKI  109

3.4.1. İnançlı İşlem ve Muvazaa Kavramı Arasındaki Benzerlikler ve Farklar  109

3.4.2. Nam–ı Müstear ve Muvazaa ile Benzerlikleri ve Farkları  111

3.4.3. Kanuna Karşı Hile ve Muvazaa ile Benzerlikleri ve Farkları  112

3.5. MUVAZAALI İŞYERİ DEVRİ  114

3.5.1. Muvazaalı İşyeri Devrinin Hukuki Niteliği  116

3.5.2. Muvazaalı İşyeri Devrinin İddia ve İspatı  119

3.5.3. Muvazaalı İşyeri Devrinin Tespitine İlişkin Kriterler  121

3.5.3.1. Hayatın Olağan Akışı Kriteri  121

3.5.3.2. Devreden ve Devralan İşveren Arasındaki Yakınlık İlişkisi  122

3.5.3.3. Devirden Sonra İşyerinde Devreden İşverene Ait Bilgi ve Belge Bulunması  123

3.5.3.4. Devir Sonrası Ticari İlişkiye Devreden İşverenle Devam Edilmesi  124

3.5.3.5. Devralan İşverenin Maddi Gücünün Yeterli Olmaması  125

3.5.3.6. Tüzel Kişilik Perdesinin Aralanması  126

3.5.3.6.1. Tüzel Kişilik Perdesinin Düz Aralanması  127

3.5.3.6.2. Tüzel Kişilik Perdesinin Ters Aralanması  128

3.5.3.6.3. Tüzel Kişilik Perdesinin Çapraz Aralanması  129

3.5.3.7. Organik Bağ  130

3.6. MUVAZAALI İŞYERİ DEVRİNDE İŞÇİLİK ALACAKLARININ DURUMU  133

3.6.1. Muvazaalı İşyeri Devrinin Tasarrufun İptali Davasına Konu Olması  134

3.6.2. Muvazaalı İşyeri Devrinin Muvazaa Davasına Konu Olması  138

3.6.3. Muvazaalı İşyeri Devrinin İstihkak Davalarına Konu Olması  141

3.6.4. Muvazaalı İşyeri Devrinin Ticareti Terk Suçuna Konu Olması (İİK. m. 44–337/A)  144

SONUÇ  147

Kaynaklar  151