Türk Medeni Hukuku

İçindekiler

Önsöz  5

Dördüncü Baskı Önsözünden  7

Üçüncü Baskı Önsözünden  7

İkinci Baskı Önsözünden  7

Birinci Baskı Önsözünden  9

TÜRK MEDENİ HUKUKU

1. Bölüm

HUKUK VE MEDENİ HUKUK

§1. HUKUKUN VE MEDENİ HUKUKUN TOPLUMSAL YERİ VE ÖZELLİKLERİ  35

I. Hukuk Kavramı  35

II. Diğer Toplumsal Düzen Kuralları  35

III. Hukuk Kurallarının İşlevleri  37

§2. HUKUK KURALLARININ ÖZELLİKLERİ  37

§3. HUKUK SİSTEMİ VE MEDENİ HUKUK  38

I. Ulusal Hukuk – Uluslararası Hukuk  38

II. Maddi Hukuk – Şekli Hukuk  39

III. Kamu Hukuku – Özel Hukuk  39

§4. MEDENİ HUKUK  39

I. Medeni Hukukun Konusu ve Medeni Hukuk Dalları  40

A. Kişiler Hukuku  40

B. Aile Hukuku  40

C. Borçlar Hukuku  41

D. Eşya Hukuku  41

E. Miras Hukuku  41

2. Bölüm

TÜRK MEDENİ KANUNUNUN BAŞLANGIÇ HÜKÜMLERİ

§5. GENEL OLARAK  43

§6. MEDENİ HUKUKUN KAYNAKLARI  43

I. Medeni Hukukun Yazılı Kaynaklar  43

A. Anayasa  44

B. Türk Medeni Kanunu  44

C. Türk Borçlar Kanunu  44

D. Diğer Yasal Düzenlemeler  45

II. Örf ve Âdet hukuku (Medeni Hukukun Yazılı Olmayan Kaynağı)  46

A. Süreklilik (Maddi Unsur)  46

B. Uyma Zorunluluğu (Manevi Unsur)  47

C. Kamu Düzenine Aykırı Olmama (Hukuki Unsur)  47

D. Örf ve Âdet hukuku Yazılı Hukuk Kurallarına Aykırı Olabilir Mi?  47

E. Örf ve Âdet hukuku Kurallarının Çeşitleri  47

F. Örf ve Adet Hukuk Kurallarının Tespiti ve Uygulanması  48

III. Hâkimin Yarattığı Hukuk  48

A. Hâkimin Hukuk Yaratma Yöntemi  49

B. Hâkimin Yarattığı Hukukun Etkisi  49

§7. MEDENİ HUKUK KURALLARININ UYGULANMASI  49

I. Medeni Hukuk Kurallarının Yer Bakımından Uygulanması  49

II. Medeni Hukuk Kurallarının Zaman Bakımından Uygulanması  50

A. Hukuk Kurallarının Geriye Yürümeme İlkesi (Makable Şamil Olmama)  50

B. Geriye Yürümeme İlkesinin Uygulanmadığı Haller  51

1. Kamu Düzeni ve Genel Ahlâk  51

2. İçeriği Kanunla Belirlenen İlişkiler  51

3. Beklemece Haklar  52

C. Özel Kanun – Genel Kanun – Sonraki Kanun – Önceki Kanun İlişkisi  52

1. Üst Normun Geçerliliği  52

2. Özel Kanun – Genel Kanun  53

3. Sonraki Kanun – Önceki Kanun  54

III. Medeni Hukuk Kurallarının Anlam Bakımından Uygulanması  55

A. Kanunun Sözüyle ve Özüyle Uygulanması (Hukuk Kurallarının Yorumu)  55

1. Yorum Çeşitleri  55

2. Yorum Teorileri  56

a. Sübjektif Yorum Teorisi  56

b. Objektif Yorum Teorisi  56

c. Karma Yorum Teorisi  56

d. Serbest Yorum Teorisi  57

3. Yorum Yöntemleri  57

a. Lâfzî Yorum Yöntemi  57

b. Mantıksal ve Sistematik Yorum Yöntemi  57

c. Amaçsal Yorum Yöntemi  57

IV. Hâkimin Takdir Yetkisi  58

A. Hâkime Takdir Yetkisinin Açıkça Tanındığı Haller  59

B. Kanununda Kullanılan İfadeler  59

C. Takdir Yetkisini Kullanma Biçimi ve Denetimi  59

§8. HUKUK KURALLARININ İHLALİNE BAĞLANAN YAPTIRIMLAR  60

I. Genel Olarak  60

A. Medeni Hukuk (Özel Hukuk) Alanındaki Yaptırım Çeşitleri  60

1. Yokluk  60

2. Geçersizlik (Hükümsüzlük)  61

a. Mutlak Butlan (Kesin hükümsüzlük)  61

b. Kısmi Butlan  62

3. İptal Edilebilirlik (Nispi Butlan)  63

4. Tazminat  63

§9. DÜRÜSTLÜK KURALI VE HAKKIN KÖTÜYE KULLANILMASI YASAĞI  64

I. Hak Kavramı  64

II. Hak Çeşitleri  64

A. Mutlak Haklar ve Nispi Haklar  64

B. Ayni Haklar ve Şahsi Haklar  65

C. Malvarlığı Hakları ve Kişilik Hakları  65

D. Devredilebilen Haklar ve Devredilemeyen Haklar  65

III. Borç Kavramı  66

IV. Dürüstlük Kuralı  66

V. Dürüstlük Kuralına Aykırılığın (Hakkın Kötüye Kullanılması Yasağı) Şartları  67

A. Dürüstlük Kuralına Açık Aykırılık  67

B. Bir Zararın Doğması  67

VI. Dürüstlük Kuralına Aykırılığın Sonucu  68

§10. İYİNİYET KURALI  68

I. İyiniyetin Unsurları  68

A. Bilgisizlik  68

B. Hukuken Hoş Görülebilir Olma  69

II. İyiniyet Kuralının Uygulanma Alanı  69

A. Kişi Bakımından Uygulama  70

B. Zaman Bakımından Uygulama  70

C. Ayni Hak Kazanımında İyiniyet Kuralının Uygulanması  70

1. Taşınır Malın Mülkiyetinin Kazanılmasında İyiniyet Kuralının Uygulanması  70

a. Sahibinin Elinden Rızası ile Çıkan Taşınırlar  71

b. Sahibinin Elinden Rızası Dışı Çıkan Taşınırlar  71

ba. Para ve Hamiline Yazılı Senetler  71

bb. Açık Arttırma, Pazar ve Benzeri Yerlerden Alınan Şeyler  72

2. İyiniyetin Aile Hukukundaki Uygulama Alanı  72

3. İyiniyetin Borçlar Hukuku Alanında Uygulama Alanı  72

III. İyiniyetin Hukuki Niteliği  72

§11. İSPAT KURALLARI  73

I. İspat Yükü  73

A. Genel Kural  74

B. İstisnalar  74

1. Kanunun Açıkça Öngördüğü İstisnalar  74

2. Kanuni Karineler  75

3. Dürüstlük Kuralından Kaynaklanan İstisnalar  76

II. Resmi Sicil ve Senetlerin İspat Gücü  76

3. Bölüm

KİŞİLER HUKUKU

1. Kısım

GERÇEK KİŞİLER

§12. KİŞİLİĞİN BAŞLANGICI, HAK VE FİİL EHLİYETİ  79

I. Gerçek Kişiler  79

A. Kişiliğin Başlangıcı  79

B. Hak Ehliyeti  79

1. Hak Ehliyetine İlişkin Bazı Kısıtlamalar  80

C. Fiil (Eylem) Ehliyeti  81

1. Hukuki İşlem Ehliyeti  81

a. Borçlandırıcı İşlemler  82

b. Tasarruf İşlemleri  82

D. Haksız Fiil (’den Sorumlu Olma) Ehliyeti  82

E. Fiil Ehliyetinin Koşulları  83

1. Ayırt Etme Gücü (Sezginlik, Temyiz Kudreti)  83

2. Erginlik (Reşit Olma)  84

a. Yaş Erginliği  84

b. Evlenme ile Erginlik  84

c. Yargısal Erginlik  84

3. Kısıtlı Olmama  85

F. Kişilerin Fiil Ehliyetlerine Göre Tasnifi  85

1. Tam Ehliyetliler  85

2. Sınırlı Ehliyetliler  85

a. Evli Kişiler  85

b. Kendilerine Yasal Danışman Atananlar  86

3. Sınırlı Ehliyetsizler  86

4. Tam Ehliyetsizler  87

§13. KİŞİLİK HAKLARI  87

I. Genel Olarak  87

II. Kişilik Haklarının Özellikleri  88

III. Kişilik Haklarının Konusu Olan Bazı Kişisel Değerler  89

A. Yaşam  89

B. Vücut Bütünlüğü  89

C. Sağlık  89

D. Özgürlükler  90

E. İnsan Onuru  90

F. İsim ve Resim Üzerindeki Hak  90

G. Giz (Sır) Alanı ve Özel Hayat  91

IV. Kişiliğin Korunması  91

A. Kişilik Haklarının Korunma Yolları  91

1. Kişilik Haklarının Hukuki İşlemlerle Yapılan Saldırılara Karşı Korunması  92

2. Kişilik Haklarının Üçüncü Kişilerin Hukuka Aykırı Saldırılarına Karşı Korunması  92

a. Kişilik Hakkı Zedelenen Kimsenin Rızası  93

b. Daha Üstün Nitelikte Özel Yarar  93

c. Kamusal Yarar  93

d. Kanunun Verdiği Yetkinin Kullanılması  94

B. Koruma Yolları (Dava Hakları)  95

1. Saldırının Önlenmesi Davası  95

2. Saldırıya Son Verilmesi Davası  95

3. Hukuka Aykırılığın Tespiti Davası  95

C. Ad ve Adın Korunması  97

1. Dar Anlamda Ad (Öz Ad ve Soyadı)  97

a. Soyadı  97

b. Öz Ad (Ön Ad)  98

2. Geniş Anlamda Ad (Takma Ad, Lakap, Ticaret Unvanı)  98

3. Adın Değiştirilmesi  98

4. Adın Değiştirilmesine İtiraz  99

5. Ad Üzerindeki Hakkın Korunması  99

§14. HISIMLIK  99

I. Kavram  99

II. Hısımlığın Çeşitleri  100

A. Kan Hısımlığı  100

1. Altsoy–Üstsoy Kan Hısımlığı  100

2. Yansoy Kan Hısımlığı  101

a. Kan Hısımlığına Bağlanan Sonuçlar  101

B. Evlenme ile Doğan Hısımlık (Kayın Hısımlığı)  101

1. Hukuki Sonuçları  102

C. Evlatlık İlişkisinden Doğan Hısımlık  102

§15. YERLEŞİM YERİ  102

I. Yerleşim Yeri Çeşitleri  102

A. İradeye Bağlı Yerleşim Yeri  102

B. Yasal Yerleşim Yeri  103

C. Tüzel Kişilerin Yerleşim Yeri  103

II. Yerleşim Yerinin Hukuki Önemi  103

§16. KİŞİSEL DURUM KÜTÜKLERİ  104

I. Kişisel Durum Kütüğü Çeşitleri  104

A. Doğum Kütüğü  104

B. Aile Kütüğü  104

C. Ölüm Kütüğü  105

II. Kişisel Durum Kütüklerinin Hukuki İşlevleri  105

A. İspat Aracı  105

B. Açıklığı Sağlama  106

III. Kişisel Durum Kütüklerinde Değişiklik ve Düzeltme Yapılması  106

IV. Kişisel Durum Kütüklerinin Tutulmasından Doğan Sorumluluk  107

§17. GERÇEK KİŞİLİĞİN SONA ERMESİ  107

I. Ölümün Belirlenmesi  107

II. Ölümün Kanıtlanması  108

III. Ölümle İlgili Karineler  108

A. Birlikte Ölüm Karinesi  108

B. Ölüm Karinesi  109

1. Ölüm Karinesi İçin Aşağıdaki Şartlar Aranır:  109

a. Kişinin Ölümüne Kesin Gözle Bakılacak Durumlar İçerisinde Kaybolması  109

b. Cesedin Bulunamaması  109

2. Sonuçları  109

C. Gaiplik Karinesi  110

1. Gaiplik Kararının Şartları  110

a. Gaiplik Kararı için Gaibin Cesedi Bulunamamış Olmalıdır  110

b. Ölüm Tehlikesi İçinde Kaybolmak veya Kendisinden Uzun Zamandan Beri Haber Alınamaması  110

c. Ölümün Kuvvetle Muhtemel Olması  110

d. Bir ve Beş Yıllık Süreler  110

2. Gaiplik Kararının Sonuçları  111

2. Kısım

TÜZEL KİŞİLER

§18. TÜZEL KİŞİ KAVRAMI  113

§19. TÜZEL KİŞİLERİN ÇEŞİTLERİ  113

I. Yapılarına Göre  113

A. Kişi Toplulukları  113

B. Mal Toplulukları  114

II. Bağlı Oldukları Hukuk Kurallarına Göre  114

A. Kamu Hukuku Tüzel Kişileri  114

1. Kamu İdareleri  114

2. Kamu Kurumları  114

B. Özel Hukuk Tüzel Kişileri  115

§20. TÜZEL KİŞİLERİN UNSURLARI  115

I. Amaç Unsuru  115

II. Kişi veya Mal Unsuru  115

III. Organizasyon Unsuru  116

IV. Hukuki Unsur  116

§21. TÜZEL KİŞİLERİN KURULUŞU  116

I. İzin Sistemi  116

II. Normatif Sistem  117

III. Serbest Kuruluş Sisteminde  117

§22. TÜZEL KİŞİLERİN EHLİYETİ  118

I. Hak Ehliyeti  118

A. Özel Hukuk Alanında  118

B. Hak Ehliyetinin Amacı ile Sınırlı Olması  118

II. Tüzel Kişilerin Fiil Ehliyeti  119

§23. TÜZEL KİŞİNİN ORGANLARI  119

§24. TÜZEL KİŞİLİĞİN SONA ERMESİ  119

§25. TÜZEL KİŞİLERİN MALVARLIĞININ TASFİYESİ VE MALVARLIĞININ ÖZGÜLENMESİ  120

§26. DERNEKLER  120

I. Tanım  121

II. Derneğin Unsurları  121

A. Kişi Unsuru  121

B. Amaç Unsuru  121

C. Organizasyon Unsuru  121

D. Hukukilik Unsuru  122

III. Dernek Türleri  122

A. Kamuya Yararlı Dernekler  122

B. Çocuk Dernekleri  122

C. Ticari İşletme İşleten Dernekler  123

D. Özel Kanunlarla Kurulan Dernekler  123

IV. Derneğin Kuruluşu  123

A. Kurucu Sayısı ve Kurucu Üyelerin Niteliği  123

1. Üye Olamayan Kişiler  124

2. Kurulması Yasak Dernekler  124

B. Dernek Tüzüğü  124

C. Kuruluş Bildirisi ve Tüzüğün İncelenmesi ve Tüzel Kişilik Kazanma  125

V. Uluslararası Faaliyet  126

VI. Dernek Üyeliği, Üyelerin Hak ve Yükümlülükleri  126

A. Dernek Üyeliği  126

1. Dernek Üyeliği ve Onursal Üyelik  127

B. Üyelik Hakları  128

C. Üyelik Borçları  128

D. Üyeliğin Sona Ermesi  129

1. Üyelikten Çıkma  129

2. Üyelikten Çıkarılma  129

3. Üyeliğin Kendiliğinden Sona Ermesi  129

E. Üyeliğin Sona Ermesinin Sonuçları  129

VII. Dernek Organları  129

A. Zorunlu Organlar  130

1. Genel Kurul  130

a. Niteliği ve Oluşumu  130

b. Genel Kurulun Olağan Toplanması  130

c. Genel Kurulun Olağanüstü Toplanması  130

d. Toplantısız veya Çağrısız Alınan Kararlar  130

e. Genel Kurulun Toplantıya Çağrılması  131

f. Toplantı Yeri ve Toplantı Yeter Sayısı  131

g. Karar Yeter Sayısı  131

h. Toplantı Usulü  132

i. Genel Kurulun Görev ve Yetkileri  132

j. Genel Kurul Kararının İptali  132

2. Yönetim Kurulu  133

a. Oluşumu  133

b. Görevleri  133

3. Denetleme Kurulu  133

B. Seçimlik Organlar  134

VIII. Derneğin Sona Ermesi  134

A. Kendiliğinden Sona Erme  135

B. Genel Kurul Kararı ile  136

C. Mahkeme Kararı ile  136

D. Sona Ermenin Sonuçları  136

1. Tasfiye (Arıtım)  136

2. Özgüleme (Tahsis)  137

a. Tasfiye ve Özgülemenin Dernek Tüzüğünde Gösterilen Esaslara Göre Yapılması (DK md. 15, DerYön md. 89)  137

b. Tasfiye ve Özgülemenin Mahkeme Kararı ile Yapılması  138

§27. VAKIFLAR  138

I. Genel Olarak Vakıflar, Vakfın Tanımı ve Özellikleri  138

II. Vakfın Unsurları  139

A. Malvarlığı Unsuru  139

B. Amaç Unsuru  139

C. Hukukilik Unsuru  140

III. Vakıf Çeşitleri  141

A. Aile Vakıfları  141

B. Dini Vakıflar  141

C. Çalıştırılanlara ve İşçilere Yardım Vakıfları  141

D. Kamuya Yararlı Vakıflar  141

E. Karma Vakıflar  141

F. Vakıflar Kanunda Yapılan Tanımlar  141

IV. Vakfın Kuruluşu  142

A. Vakıf Kurma Ehliyeti  142

B. Vakıf Kurma İradesinin Açıklanma Şekli  142

C. Vakfın Tüzel Kişilik Kazanması  143

V. Vakfın Organları  144

A. Zorunlu Organ Olarak Yönetim Organı  144

B. Vakfın Seçimlik Organları  146

VI. Vakıfların Denetlenmesi  146

VII. Vakfın Sona Ermesi  146

A. Kendiliğinden Sona Erme  146

1. Amacın Gerçekleşmesi veya Amacının Gerçekleşmesinin Olanaksız Hale Gelmesi  147

2. Belirli Süreli Kurulmuş Vakıflarda Sürenin Dolması ile veya Bozucu Şartla Kurulmuş Vakıflarda Şartın Gerçekleşmesi ile  147

B. Mahkeme Kararıyla Vakfın Sona Ermesi (Vakfın Dağıtılması)  148

VIII. Vakfın Sona Ermesinin Sonuçları  149

4. Bölüm

AİLE HUKUKU

§28. AİLE KAVRAMI VE TMK’YE GÖRE DÜZENLENEN AİLE ÇEŞİTLERİ  151

I. Dar Anlamada Aile  151

II. Geniş Anlamda Aile  152

III. En Geniş Anlamda Aile  152

§29. AİLE HUKUKUNDA GEÇERLİ OLAN İLKELER  152

I. Birlik İlkesi  152

II. Eşitlik İlkesi  152

III. Süreklilik İlkesi  153

IV. Zayıfların Korunması İlkesi  153

V. Düzenleme Serbestîsinin Bulunmaması İlkesi  153

VI. Kamu Müdahalesi İlkesi  153

1. Kısım

EVLİLİK HUKUKU

1. Ayırım

NİŞANLILIK

§30. NİŞANLANMA KAVRAMI VE HUKUKİ NİTELİĞİ  155

§31. NİŞANLANMANIN KURUCU UNSURLARI  155

I. Karşılıklı Evlenme Vaadi  155

II. Nişanlanacak Kişilerin Ayrı Cinsiyetten Olmaları  155

§32. NİŞANLANMANIN GEÇERLİLİK KOŞULLARI  156

I. Nişanlanma Ehliyeti  156

II. Nişanlanma Engellerinin Bulunmaması  156

III. Şekil Şartına Bağlı Olmaması  157

§33. NİŞANLANMANIN HÜKÜMLERİ  157

I. Evlenme Yükümlülüğü  157

II. Sadakat Yükümlülüğü  157

III. Destekten Yoksun Kalma Tazminatı ve Manevi Tazminatı  157

IV. Tanıklıktan Kaçınma  158

§34. ŞARTA BAĞLI NİŞANLILIK  158

§35. NİŞANLILIĞIN SONA ERMESİ  158

§36. NİŞANLILIĞIN SONA ERMESİNİN HÜKÜMLERİ  159

I. Hediyelerin İadesi  159

II. Maddi ve Manevi Tazminat  159

III. Zamanaşımı  160

2. Ayırım

EVLENME

§37. GENEL OLARAK  161

§38. EVLENMENİN ŞARTLARI  161

§39. EVLENMENİN MADDİ ŞARTLARI  162

I. Olumlu Maddi Şartlar (Evlenme Ehliyeti)  162

A. Ayırt Etme Gücü  162

B. Olağan ve Olağanüstü Evlenme Yaşı  162

C. Kanuni Temsilcinin İzni  162

II. Olumsuz Maddi Şartlar (Mutlak Evlenme Engelleri)  163

A. Kan Hısımlığı  163

B. Kayın Hısımlığı  163

C. Evlatlık İlişkisi  164

D. Mevcut Evlilik  164

E. Akıl Hastalığı  164

III. Nispi Evlenme Engelleri  164

A. Kadınlar İçin Bekleme Süresi  164

B. Bulaşıcı Hastalıklar  164

§40. EVLENMENİN ŞEKLİ ŞARTLARI  165

I. Başvuru  165

A. Başvurunun Şekli  165

B. Başvurunun İncelenmesi ve Reddi  165

II. Evlenme Töreni  166

A. Tören Yeri ve Şekli  166

B. Aile Cüzdanı ve Dinî Tören  166

3. Ayırım

EVLİLİĞİN GENEL HÜKÜMLERİ

§41. EVLİLİĞİN GENEL HÜKÜMLERİ  169

I. Kişisel İlişkilere İlişkin Genel Hükümler  169

A. Eşlerin Hak ve Yükümlülükleri  169

1. Ortak Konutu (Aile Konutu) Seçme Hakkı  170

2. Evlilik Birliğini Birlikte Yönetme Hakkı  170

3. Eşlerin Birlikte Yaşama Hakkı ve Yükümlülüğü  170

4. Birliğin Mutluluğunu Sağlama Yükümlülüğü  170

5. Sadakat Yükümlülüğü  170

6. Çocukların Bakımına ve Eğitimine ve Gözetimine Özen Gösterme Yükümlülüğü  171

7. Yardım Yükümlüğü  171

8. Eşlerin İş ve Meslek Seçme Hakkı  171

B. Kadının Soyadı  172

II. Mali İlişkilere İlişkin Genel Hükümler  172

A. Giderlere Katılma Yükümlülüğü  172

B. Evlilik Birliğinin Temsili  173

1. Sürekli İhtiyaçlarda Temsil  173

2. Diğer İhtiyaçlar İçin Temsil Yetkisi  173

3. Temsil Yetkisini Kullanmanın Sonuçları  174

4. Temsil Yetkisinin Kaldırılması  174

III. Eşin Üçüncü Kişilerle ve Diğer Eşle Hukuki İlişki İçine Girme Özgürlüğü ve Ehliyeti  174

IV. Evlilik Birliğinin Korunması  175

A. Genel Olarak  175

B. Koruma Tedbirleri  175

1. Uyarma, Uzlaştırma ve Uzman Kişi Desteği  175

2. Evlilik Birliğinin Giderlerine Katılma Payının Belirlenmesi  175

3. Birlikte Yaşamaya Ara Verilmesi  176

4. Borçlulara Ait Önlemler  176

5. Tasarruf Yetkisinin Sınırlanması  176

6. Durumun Değişmesi  177

C. Yetkili ve Görevli Mahkeme  177

4. Ayırım

MAL REJİMLERİ VE EDİNİLMİŞ MALLARA KATILMA REJİMİ

§42. YASAL VE SEÇİMLİK MAL REJİMLERİ  179

§43. MAL REJİMİ SÖZLEŞMESİ  179

§44. EDİNİLMİŞ MALLARA KATILMA REJİMİ  180

I. Genel Olarak  180

II. Edinilmiş Mallara Katılma Rejiminin Uygulanması  181

A. Kanun Gereği  181

B. Sözleşme Gereği  181

C. Mahkeme Kararı Gereği  181

III. Edinilmiş Mallara Katılma Rejiminde Mülkiyet  181

IV. Edinilmiş Mallara Katılma Rejiminde Yönetim, Yararlanma ve Tasarruf Yetkisi  182

V. Edinilmiş Mallara Katılma Rejimindeki Mallar  182

A. Genel Olarak  182

B. Edinilmiş Mallar  182

1. Kavram  182

2. Kanunî Örnekler  183

a. Çalışma Karşılığı Edinilen Malvarlığı Değerleri  183

b. Sosyal Güvenlik veya Sosyal Yardım Kurum ve Kuruluşlarının veya Personele Yardım Amacıyla Kurulan Sandık ve Benzerlerinin Yaptığı Ödemeler  183

c. Çalışma Gücünün Kaybı Nedeniyle Ödenen Tazminatlar  183

d. Kişisel Malların Gelirleri  184

e. Edinilmiş Malların Yerine Geçen Değerler (İkame İlkesi)  184

f. Edinilmiş Mallara Diğer Örnekler  184

C. Kişisel Mallar  184

1. Yalnız Kişisel Kullanıma Yarayan Eşya  184

2. Edinilmiş Mallara Katılma Rejiminin Başlangıcından Önceki Mallar  185

3. Edinilmiş Mallara Katılma Rejimi Süresince Miras Yoluyla Edinilen Mallar  185

4. Edinilmiş Mallara Katılma Rejimi Süresince Karşılıksız Edinilen Mallar  185

5. Manevi Tazminat Alacakları  185

6. Kişisel Malların Yerine Geçen Değerler  185

7. Mal Rejimi Sözleşmesi ile Edinilmiş Malların Kişisel Mal Kabul Edilmesi  185

VI. Edinilmiş Mallara Katılma Rejiminin Sona Ermesi  186

VII. Edinilmiş Mallara Katılma Rejiminin Tasfiyesi  186

A. Eşlerin Mallarını Geri Almaları ve Borçlarını Düzenlemeleri  187

B. Her Eşin Artık Değerinin Hesabı  187

1. Artık Değer Hesabının Aktifleri  187

a. Mevcut Edinilmiş Mallar (EM)  187

b. Değer Artış Payı (Alacak) – (DAPA)  188

c. Eklenecek Değerler – (ED)  188

d. Denkleştirme Alacağı – (DA)  188

2. Artık Değer Hesabının Pasifleri  189

a. Değer Artış Payı (Borcu) – (DAPB)  189

b. Denkleştirme Borcu – (DB)  189

c. Diğer Borçlar  189

C. Artık Değer ve Artık Değere Katılma Alacağı  189

5. Ayırım

EVLİLİK BİRLİĞİNİN SONA ERMESİ

§45. EVLİLİĞİN ÖLÜM, ÖLÜM KARİNESİ, GAİPLİK KARARI İLE SONA ERMESİ  195

§46. EVLENMENİN GEÇERSİZLİĞİ  195

I. Yoklukla Malul Evlenmeler  195

II. Evlenmenin Mutlak Butlanı  195

III. Evlenmenin Nispi Butlanı (İptal Edilebilirlik)  196

A. Ayırt Etme Gücünden Geçici Yoksunluk  196

B. Yanılma  196

C. Aldatma  197

D. Korkutma  197

E. Kanuni Temsilcinin Rızasının Olmaması  197

F. Butlanı Gerektirmeyen Eksiklikler ve Butlan Davası  198

G. Butlan Davasının Sonuçları  198

§47. BOŞANMA  198

I. Genel Olarak  198

II. Boşanmanın Dayandığı Genel İlkeler  199

A. Kusur İlkesi  199

B. Temelden Sarsılma İlkesi  199

C. İrade İlkesi  199

D. Elverişsizlik İlkesi  200

E. Medeni Kanunumuzun Kabul Ettiği İlke  200

III. Boşanma Nedenleri  200

A. Özel Boşanma Nedenleri  200

1. Zina  200

2. Hayata Kast, Pek Kötü veya Onur Kırıcı Davranış  201

3. Suç İşleme ve Haysiyetsiz Hayat Sürme  201

4. Terk  202

5. Akıl Hastalığı  203

B. Genel Boşanma Nedeni: Evlilik Birliğinin Temelden Sarsılması  203

1. Genel Olarak  203

2. Evlilik Birliğinin Temelden Sarsılmasına İlişkin Karineler  204

3. Evlilik Birliğinin Temelden Sarsılması Nedeniyle Boşanma Davasına İtiraz  204

IV. Boşanma Davası  205

A. Dava Hakkı  205

B. Yetkili Mahkeme  205

C. Tarafların Dava Ehliyeti  205

D. Davada Uygulanacak Usul  205

E. Geçici Önlemler  205

V. Boşanmanın Sonuçları  206

A. Genel Sonuçları  206

B. Çocukları Açısından  207

C. Hâkimin Boşanma Kararında Re’sen Düzenleyeceği Hususlar  207

D. Hâkimin Talep Üzerine Düzenleyeceği Hususlar  207

1. Maddî ve Manevî Tazminat  207

2. Yoksulluk Nafakası  208

2. Kısım

HISIMLIK

§48. SOYBAĞI  209

I. Genel Olarak  209

II. Soybağı Çeşitleri  209

III. Soybağının Kurulması  210

A. Ana ile Çocuk Arasında Soybağının Kurulması  210

B. Baba ile Çocuk Arasında Soybağının Kurulması  210

1. Evlilik Birliği Esaslı Babalık Karinesi  211

a. Soybağının Reddi  212

aa. Çocuğun Evlilik Birliği İçinde Ana Rahmine Düşmesi  212

ab. Çocuğun Evlenmeden Önce veya Ayrı Yaşama Sırasında Ana Rahmine Düşme  213

ac. Dava Hakkı  214

ad. Hak Düşürücü Süreler  214

ae. Görevli ve Yetkili Mahkeme  215

2. Sonradan Evlenme ile Soybağının Kurulması  215

a. Bildirim  215

b. İtiraz ve İptal  215

3. Mahkeme Kararıyla Kurulan Soybağı (Babalık Davası)  215

a. Karineler  215

b. Hak Düşürücü Süreler (TMK 303)  216

c. Ananın Malî Hakları  216

4. Tanıma  216

a. Tanımanın Maddi Şartları  217

b. Tanımanın Şekli Şartı  217

c. Bildirim  217

d. Tanımanın İptali  217

da. Tanıyanın Dava Hakkı  217

db. İlgililerin Dava Hakkı  217

dc. İspat Yükü  217

e. Hak Düşürücü Süreler  218

C. Evlat Edinme  218

1. Küçüklerin Evlat Edinilmesinin Koşulları  218

a. Yaş Şartı  218

b. Bir Yıllık Bakım, Eğitim Şartı  219

c. Yarar Şartı  219

d. Küçüğün Rızası  219

e. Kanuni Temsilcinin Rızası  219

2. Ergin ve Kısıtlıların Evlat Edinilmesinin Şartları  220

a. Rıza Şartı  220

b. Diğer Şartlar  221

3. Evlat Edinmede Şekil ve Usul  221

4. Evlat Edinmenin Hükümleri  221

a. Genel Olarak  221

b. Evlenme Yasağı  221

c. Mirasçılık İlişkisi  221

d. Velayet ve Ana Babanın Hakları  222

e. Soyadı ve Ad  222

f. Vatandaşlık  222

5. Evlatlık İlişkisinin Kaldırılması  222

a. Rızanın Bulunmaması Nedeniyle Evlatlık İlişkisinin Sona Ermesi  222

b. Diğer Noksanlar Nedeniyle Evlatlık İlişkisinin Sona Ermesi  222

6. Evlatlık İlişkisinin Kaldırılmasında Süre  222

§ 49. SOYBAĞININ HÜKÜMLERİ  223

I. Soybağının Genel Hükümleri  223

A. Çocuğun Soyadı  223

B. Karşılıklı Yükümlülükler  223

C. Çocuk ile Kişisel İlişki  223

1. Sınırları  224

D. Çocukların Bakım ve Eğitim Giderlerini Karşılama  224

1. Nafaka Davası Hakkı  224

2. Nafaka Miktarının Takdiri  224

II. Velayet  225

A. Velayet Hakkı Sahipleri  225

B. Velayet Altındakiler  225

C. Velayetin Kapsamı  226

1. Genel Olarak  226

2. Çocuğun Adı  226

3. Eğitim  226

4. Çocuğun Temsil Edilmesi ve Çocuğun Aileyi Temsili  226

5. Çocuk ile Ana ve Baba Arasındaki Hukukî İşlemler  227

6. Çocuğun Malları  227

D. Velâyetin Kaldırılması  227

1. Genel Olarak  227

2. Velâyetin Kaldırılması Hâlinde Ana ve Babanın Yükümlülükleri  228

3. Durumun Değişmesi  228

III. Nafaka Yükümlüleri  228

A. Dava Hakkı ve Dava Sırası  228

5. Bölüm

VESAYET

§50. VESAYET VE VELAYET ARASINDAKİ FARKLILIKLAR  231

§51. VESAYET ÇEŞİTLERİ  232

§52. VESAYET ORGANLARI  232

§53. VESAYETİ GEREKTİREN SEBEPLER  232

I. Küçüklük  232

II. Vesayeti Gerektiren Kısıtlama Nedenleri  232

A. Akıl Hastalığı ve Akıl Zayıflığı  233

B. Savurganlık, Alkol veya Uyuşturucu Madde Bağımlılığı, Kötü Yaşama Tarzı, Kötü Yönetim  233

C. Hapis  234

D. İsteğe Bağlı Kısıtlanma  234

§54. KISITLAMADA USUL  234

§55. KISITLAMANIN SONUÇLARI  235

§56. VASİ ATANMASI  235

I. Genel Olarak  235

II. Eşin ve Hısımların Önceliği  236

III. Vasiliği Kabul Yükümlülüğü  236

A. Vasilikten Kaçınma Sebepleri  236

B. Vasiliğe Engel Olan Sebepler  236

C. Kaçınma ve İtiraz  237

D. Vasiliğin Sona Ermesi  237

IV. Vasinin Görevleri  237

A. Defter Tutma  237

B. Değerli Şeylerin Saklanması  238

C. Taşınırların Satılması  238

D. Paraların Yatırılması  238

E. Yatırımların Dönüştürülmesi  238

F. Ticarî ve Sınaî İşletmeler  238

G. Taşınmazların Satılması  238

H. Özen ve Temsil  239

İ. Malvarlığının Yönetilmesi  239

J. Temsil  239

1. Yasak İşlemler  239

2. Vesayet Altındaki Kişinin Yapabileceği İşler  239

a. Vasinin Rızasıyla Yapabileceği İşlemler  239

b. Meslek veya Sanat  240

c. Serbest Mallar  240

§57. KAYYIMLIK VE YASAL DANIŞMANLIK  240

I. Kayyımlık  240

A. Genel Olarak  240

B. Temsil Kayyımlığı  240

C. Yönetim Kayyımlığı  241

D. İstek Üzerine Kayyımlık  241

II. Yasal Danışmanlık  241

A. Genel Olarak  241

B. Oy Danışmanlığı  242

C. Yönetim Danışmanlığı  242

D. Usul  243

§58. VESAYET DAİRELERİNİN GÖREVLERİ  243

I. Vesayet Makamından ve Denetim Makamından İzin Alınmasını Gerektiren İşlemler  243

§59. VESAYETİN SONA ERMESİ  244

I. Küçüklerde  245

II. Hükümlülerde  245

III. Diğer Kısıtlılarda  245

IV. Kayyımlığın ve Yasal Danışmanlığın Sona Ermesi  245

V. Usulü  245

§60. VESAYET ORGANLARININ SORUMLULUĞU  246

I. Devletin Sorumluluğu  246

II. Görev ve Yetki  246

6. Bölüm

EŞYA HUKUKU

1. Kısım

GENEL OLARAK EŞYA HUKUKU VE ZİLYETLİK

§61. EŞYA HUKUKUNUN KONUSU VE KAPSAMI  250

§62. AYNİ HAK KAVRAMI, ÖZELLİKLERİ VE AYNİ HAKKIN KONUSU  250

I. Ayni Hak Kavramı ve Özellikleri  250

II. Ayni Hakkın Konusu ve Ayni Haklara Hakim Olan Prensipler  250

§63. ZİLYETLİK  252

I. Genel Olarak Zilyetlik Kavramı  252

II. Zilyetliğin Unsurları  252

III. Zilyetliğin Hukuki Niteliği  252

IV. Zilyetliğin Konusu  252

V. Zilyetliğin Çeşitleri  253

A. Tek Kişinin Zilyetliği–Çok Kişinin Zilyetliği  253

B. Asli–Fer’i Zilyetlik  253

C. Dolaylı Zilyet–Dolaysız Zilyet  253

VI. Zilyetliğin Kazanılması  253

VII. Zilyetliğin Korunması  254

A. Zilyetliğin Temelinde Yer Alan Haktan Bağımsız Olarak Korunması  254

B. Zilyetliğin Temelinde Yer Aldığı Varsayılan Hak Nedeniyle Korunması  255

VIII. Zilyetlikte Geri Verme Borcu ve Kapsamı  255

A. İyi Niyetli Zilyedin Geri Verme Borcu  255

B. Kötü Niyetli Zilyedin Geri Verme Borcu  256

IX. Zilyetliğin Sona Ermesi  256

2. Kısım

TAPU SİCİLİ

§64. TAPU SİCİLİ ÇEŞİTLERİ  257

I. Ana Siciller  257

II. Yardımcı Siciller  258

§65. TAPU SİCİLİNE EGEMEN OLAN İLKELER  258

I. Tescil İlkesi  258

II. Açıklık İlkesi  258

III. İlliyet İlkesi  258

IV. Güven İlkesi  259

V. Devletin Sorumluluğu  259

§66. TAPU SİCİLİNDE YAPILAN İŞLEMLER  259

I. Kayıt  259

II. Tescil  259

A. Tescilin Şartları  260

1. Tescil Talebi  260

2. Hukuki Neden  260

3. Belgeleme  260

B. Tescilin Hükümleri  260

III. Şerh  261

A. Kişisel Hakların Şerhi  261

B. Malikin Tasarruf Yetkisinin Sınırlanmasına İlişkin Şerh  261

C. Geçici Tescilin Şerhi  261

IV. Beyan  262

3. Kısım

AYNİ HAKLAR

§67. MÜLKİYET  263

I. Mülkiyet Hakkının Konusu ve Kapsamı  263

II. Mülkiyet Hakkının Çeşitleri  264

A. Müşterek (Paylı) Mülkiyet (MK. Md. 688)  264

B. İştirak (Elbirliği) Halinde Mülkiyet (MK. Md. 701)  264

III. Taşınmaz Mülkiyeti  265

A. Taşınmaz Mülkiyetinin Konusu  265

B. Taşınmaz Mülkiyetinin Kazanılması  265

1. Aslen Kazanma  265

2. Devren Kazanma  265

3. Olağan Zamanaşımı ile Kazanma  266

4. Olağanüstü Zamanaşımı ile Kazanma  266

IV. Taşınır Mülkiyeti  266

§68. SINIRLI AYNİ HAKLAR  267

I. İrtifak Hakları  267

A. İrtifak Hakkı Çeşitleri  267

1. Ayni İrtifak Hakları  267

2. Şahsi İrtifak Hakları  267

a. İntifa Hakkı (TMK md. 794)  267

b. Oturma Hakkı (TMK md. 823)  268

c. Karışık İrtifak Hakları  268

II. Rehin Hakları  268

A. Taşınmaz Rehni  268

1. İpotek  268

a. İpoteğin Kurulması  269

b. İpoteğe Hâkim Olan İlkeler  269

c. İpoteğin Hükümleri (TMK md. 888 vd.)  269

d. İpoteğin Sona Ermesi  269

2. İrat Senedi  269

3. İpotekli Borç Senedi  270

B. Taşınır Rehni  270

1. Taşınır Rehni Çeşitleri  270

a. Teslime Bağlı Rehin (TMK md. 939)  270

aa. Kurulması  270

ab. Hükümleri  271

ac. Sona Ermesi  271

b. Hapis Hakkı  271

ba. Hükümleri (MK. Md. 953)  271

c. Alacaklar ve Diğer Haklar Üzerinde Rehin  271

d. Rehin Karşılığında Ödünç Verme İşiyle Uğraşanlar  272

e. Rehinli Tahvil  272

7. Bölüm

MİRAS HUKUKU

§69. TÜRK MİRAS HUKUKUNUN ÖZELLİKLERİ VE TMK’DEKİ YERİ  273

§70. MİRAS HUKUKUNUN TEMEL KAVRAMLARI  273

§71. MİRASÇILAR  275

I. Yasal Mirasçılar ve Zümre Sistemi  275

A. Birinci Zümre Mirasçılar (Alt Soy)  276

B. İkinci Zümre Mirasçılar (Ana, Baba ve Bunların Altsoyları)  277

C. Üçüncü Zümre (Büyük Ana ve Büyük Baba ve Bunların Altsoyu)  277

D. Sağ Kalan Eş  278

E. Devlet  280

II. İradi Mirasçılar ve Belirli Mal Vasiyeti Alacaklısı  280

§72. ÖLÜME BAĞLI TASARRUFLAR  280

I. Ölüme Bağlı Tasarruf Yapma Ehliyeti  281

II. Şekli Anlamda Ölüme Bağlı Tasarruflar  281

A. Vasiyetler  281

1. Resmî Vasiyetname  281

a. Okunarak İmzalanarak Yapılan Resmi Vasiyetname  282

b. Okunmaksızın ve Yazılmaksızın Yapılan Resmi Vasiyetname  282

2. El Yazılı Vasiyetname  283

3. Sözlü Vasiyet  283

a. Resmi veya El Yazılı Vasiyet Yapılamayan Olağanüstü Haller  283

b. Vasiyetçinin İradesini Açıklaması  283

c. Vasiyetçinin İrade Açıklamasının Belgelenmesi  284

d. Sözlü Vasiyetin Hükümden Düşmesi  284

4. Vasiyetnameden Dönme ve Vasiyetnamenin Yok Olması  284

B. Miras Sözleşmesi  284

III. Maddi Anlamda Ölüme Bağlı Tasarruflar  285

A. Mirasçı Atama ve Belirli Mal Vasiyeti  285

B. Mirasçı Atama (MA) ve Mal Vasiyeti (MV) Farklar  285

C. Miras Sözleşmeleri  286

1. Olumlu Miras Sözleşmeleri  286

2. Mirastan Feragat Sözleşmesi (Olumsuz Miras Sözleşmesi)  286

a. Mirastan Feragat Sözleşmesinin Hükümleri  287

3. Miras Sözleşmesinin Sona Ermesi  287

IV. Ölüme Bağlı Tasarruflarda Koşullar (Şart)  288

V. Ölüme Bağlı Tasarruflarda Yüklemeler  288

VI. Vasiyeti Yerine Getirme Görevlisi  289

A. Görevleri  289

B. Tasarruf Yetkisi  289

C. Görevin Sona Ermesi  290

D. Sorumluluğu ve Denetlenmesi  290

§73. ÖLÜME BAĞLI TASARRUFLARIN İPTALİ  290

I. İptal Davasının Nedenleri  290

II. İptal Davasının Tarafları, Yetkili ve Görevli Mahkeme  291

III. İptal Davasında Hak Düşürücü Süreler  291

A. Bir Yıllık Süre  291

B. On Yıllık Süre  291

C. Yirmi Yıllık Süre  291

D. Def’i  291

§74. SAKLI PAY  292

I. Saklı Paylı Mirasçılar  292

A. Birinci Zümrede Altsoy  292

B. İkinci Zümrede Ana ve Baba  292

C. Sağ Kalan Eş  293

1. Sağ Kalan Eş ve Birinci Zümre  293

2. Sağ Kalan Eş ve İkinci Zümre  293

3. Sağ Kalan Eş ve Üçüncü Zümre  294

§75. MURİSİN TEREKESİNİ KULLANABİLMESİNİN SINIRLARI (TASARRUF ORANI)  294

I. Mevcut (Fiili Tereke)  294

II. Terekeye Eklenecek Değerler  294

III. Terekeden Çıkarılacak Değerler  295

IV. Mirası Red, Mirastan Feragat, Mirastan Iskat  297

A. Mirası Red  297

B. Mirastan Feragat  297

C. Mirastan Iskat (Mirasçılıktan Çıkarma)  298

§76. MİRASIN GEÇMESİ  298

I. Mirasın Açılması ve Değerlendirme Anı  298

II. Açılma Yeri ve Yetkili Mahkeme  298

III. Mirasçılık Ehliyeti  299

A. Sağ Doğmak  299

B. Hak Ehliyeti  299

C. Mirastan Yoksun Olmamak  299

1. Mirastan Yoksunluk Sebepleri  299

2. Mirastan Yoksunluğun Sonuçları  300

a. Yoksunluk Kendiliğinden Sonuç Doğurur  300

b. Yoksunluk Geçmişe Etkilidir  300

c. Yoksunluk Nispidir  300

d. Yoksunluk Kişiseldir  300

§77. MİRASIN KAZANILMASI  300

I. Mirasın Kendiliğinden Kazanılması ve Külli Kazanım İlkesi  300

II. Vasiyet Olunan Malın Kazanılması  301

§78. MİRASBIRAKANIN SAKLI PAY İHLAL EDEN TASARRUFLARININ TENKİSİ  301

I. Tenkis Davası Açabilecekler  302

II. Tenkis Davasının Davalıları  302

III. Tenkise Tabi Tasarruflar  302

IV. Tenkisin Hükmü  303

V. Tenkiste Sıra  303

VI. Hak Düşürücü Süreler  303

§79. MİRASIN PAYLAŞILMASI VE TAKSİMİN BİTİRİLMESİ  304

I. Paylaşma Kuralları  304

II. Payların Oluşturulması ve Özgülenmesi  304

III. Miras Payının Temliki  304

IV. Mirasçıların Birbirine ve Üçüncü Kişilere Karşı Sorumluluğu  305

Kaynaklar  307

Madde Dizini  309

Kavramlar Dizini  317