Türk Ticaret Kanunu

FİHRİST

Madde Sayfa

BAŞLANGIÇ

A) Kanunun uygulama alanı

I - Ticari hükümler .............................................................................................................1.............1

II - Ticari örf ve âdet ..........................................................................................................2.............1

III - Ticari işler ......................................................................................................................3.............2

IV - Ticari davalar, çekişmesiz yargı işleri ve delilleri

1. Genel olarak ..........................................................................................................4.............2

2. Ticari davalar ve çekişmesiz yargı işlerinin görüleceği mah-

kemeler ...................................................................................................................5.............3

3. Dava şartı olarak arabuluculuk................................................................... 5/A.............3

B) Çeşitli hükümler

I - Zamanaşımı..................................................................................................................6.............4

II - Teselsül karinesi..........................................................................................................7.............4

III - Ticari işlerde faiz

1. Oran serbestisi ve bileşik faizin şartları.........................................................8.............4

2. Uygulanacak hükümler .....................................................................................9.............4

3. Faizin başlangıcı................................................................................................ 10.............5

BİRİNCİ KİTAP

Ticari İşletme

BİRİNCİ KISIM

Tacir

A) Ticari işletme

1. Bütünlük ilkesi .......................................................................................................... 11.............5

B) Tacir

I - Gerçek kişiler

1. Genel olarak ....................................................................................................... 12.............6

2. Küçük ve kısıtlılar .............................................................................................. 13.............6

3. Ticaret yapmaktan menedilenler ................................................................ 14.............6

4. Esnaf...................................................................................................................... 15.............7

II - Tüzel kişiler................................................................................................................ 16.............7

III - Donatma iştiraki ...................................................................................................... 17.............7

C) Tacir olmanın hükümleri

I - Genel olarak .............................................................................................................. 18.............7

II - Özel olarak

1. Ticari iş karinesi ................................................................................................. 19.............8

2. Ücret isteme hakkı............................................................................................ 20.............8

3. Fatura ve teyit mektubu................................................................................. 21.............8

VIII Fihrist

Madde Sayfa

4. Ücret ve sözleşme cezasının indirilmesi ....................................................22 ............9

5. Ticari satış ve mal değişimi.............................................................................23 ............9

İKİNCİ KISIM

Ticaret Sicili

A) Kuruluş

I - Genel olarak...............................................................................................................24 ......... 10

II - Yönetim.......................................................................................................................25 ......... 11

III - Tüzük............................................................................................................................26 ......... 12

B) Tescil

I - Şartları

1. İstem......................................................................................................................27 ......... 12

2. İlgililer....................................................................................................................28 ......... 12

3. İstemin şekli ........................................................................................................29 ......... 13

4. Süre ........................................................................................................................30 ......... 13

5. Değişiklikler.........................................................................................................31 ......... 13

II - Sicil müdürünün görevleri

1. İnceleme görevi ve geçici tescil....................................................................32 ......... 13

2. Tescile davet ve ceza........................................................................................33 ......... 14

3. İtiraz .......................................................................................................................34 ......... 14

III - Açıklık...........................................................................................................................35 ......... 15

IV - Sonuçları

1. Tescil ve ilanın üçüncü kişilere etkisi ..........................................................36 ......... 15

2. Görünüşe güven................................................................................................37 ......... 16

3. Sorumluluk ..........................................................................................................38 ......... 16

ÜÇÜNCÜ KISIM

Ticaret Unvanı ve İşletme Adı

A) Ticaret unvanı

I - Kullanma zorunluluğu

1. Genel olarak ........................................................................................................39 ......... 17

2. Tescil......................................................................................................................40 ......... 17

II - Ticaret unvanının şekli

1. Gerçek kişiler.......................................................................................................41 ......... 18

2. Tüzel kişiler

a) Kollektif ve komandit şirketler..............................................................42 ......... 18

b) Anonim, limited ve kooperatif şirketler.............................................43 ......... 19

c) Tacir sayılan diğer tüzel kişiler ve donatma iştiraki .......................44 ......... 19

d) Ortak hükümler .........................................................................................45 ......... 19

3. Ekler .......................................................................................................................46 ......... 19

4. Ticaret unvanının devamı...............................................................................47 ......... 20

5. Şubeler..................................................................................................................48 ......... 20

6. Ticaret unvanının devri ...................................................................................49 ......... 20

Fihrist IX

Madde Sayfa

III - Ticaret unvanının korunması

1. İlke ......................................................................................................................... 50.......... 20

2. Bildirim ve ceza ................................................................................................. 51.......... 21

3. Unvanına tecavüz edilen kimsenin hakları .............................................. 52.......... 21

B) İşletme adı ........................................................................................................................ 53.......... 22

DÖRDÜNCÜ KISIM

Haksız Rekabet

A) Genel olarak

I - Amaç ve ilke .............................................................................................................. 54.......... 22

II - Dürüstlük kuralına aykırı davranışlar, ticari uygulamalar........................... 55.......... 22

B) Hukuki sorumluluk

I - Çeşitli davalar ........................................................................................................... 56.......... 25

II - Çalıştıranın sorumluluğu ...................................................................................... 57.......... 27

III - Basın, yayın, iletişim ve bilişim kuruluşlarının sorumluluğu ..................... 58.......... 27

IV - Kararın ilanı ............................................................................................................... 59.......... 28

V - Zamanaşımı............................................................................................................... 60.......... 28

VI - İhtiyati tedbirler....................................................................................................... 61.......... 29

C) Ceza sorumluluğu

I - Cezayı gerektiren fiiller.......................................................................................... 62.......... 29

II - Tüzel kişilerin cezai sorumluluğu....................................................................... 63.......... 30

BEŞİNCİ KISIM

Ticari Defterler

A) Defter tutma ve envanter

I - Defter tutma yükümlülüğü.................................................................................. 64.......... 30

II - Defterlerin tutulması.............................................................................................. 65.......... 32

III - Envanter ..................................................................................................................... 66.......... 32

IV - Envanteri kolaylaştırıcı yöntemler..................................................................... 67.......... 33

B) Açılış bilançosu, yılsonu finansal tabloları

I - Genel hükümler

1. Düzenleme yükümü ........................................................................................ 68.......... 34

2. Düzenlemeye ilişkin ilkeler............................................................................ 69.......... 34

3. Dil ve para birimi............................................................................................... 70.......... 34

4. İmza....................................................................................................................... 71.......... 34

II - Kalemlere ilişkin ilkeler

1. Tamlık ve mahsup yasağı............................................................................... 72.......... 34

2. Bilançonun içeriği............................................................................................. 73.......... 35

3. Aktifleştirme yasağı ......................................................................................... 74.......... 35

4. Karşılıklar ............................................................................................................. 75.......... 35

5. Dönem ayırıcı hesaplar................................................................................... 76.......... 36

6. Sorumluluk ilişkileri.......................................................................................... 77.......... 36

III - Değerleme ilkeleri

1. Genel değerleme ilkeleri................................................................................ 78.......... 36

2. Varlıklar ile borçların değerleme ölçüleri.................................................. 79.......... 37

3. İktisap ve üretim değerleri ............................................................................ 80.......... 37

4. Değerlemeyi basitleştirici yöntemler......................................................... 81.......... 37

X Fihrist

Madde Sayfa

C) Saklama ve ibraz

I - Belgelerin saklanması, saklama süresi ..............................................................82 ......... 37

II - Hukuki uyuşmazlıklarda ibraz..............................................................................83 ......... 39

III - Uyuşmazlıklarda suret alınması...........................................................................84 ......... 39

IV - Defterlerin tümüyle incelenmesi ........................................................................85 ......... 39

V - Görüntü ve veri taşıyıcılara aktarılmış belgelerin ibrazı ..............................86 ......... 39

VI - Ticarete yeni başlayanlar için uygulama..........................................................87 ......... 39

VII - Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu-

nun yetkisi ..................................................................................................................88 ......... 40

ALTINCI KISIM

Cari Hesap

A) Tanım ve şekil...................................................................................................................89 ......... 41

B) Hükümleri

I - Genel olarak...............................................................................................................90 ......... 41

II - Özel durumlar

1. Ticari senetler .....................................................................................................91 ......... 42

2. Ücret ve giderler ................................................................................................92 ......... 42

3. Hesap dışında kalan alacaklar .......................................................................93 ......... 42

III - Bakiye

1. Belirlenmesi.........................................................................................................94 ......... 42

2. Faiz .........................................................................................................................95 ......... 42

3. Bileşik faiz ve sözleşme ile belirlenebilecek hükümler .........................96 ......... 43

IV - Bütünlük ilkesi ..........................................................................................................97 ......... 43

C) Cari hesabın sona ermesi

I - Genel olarak...............................................................................................................98 ......... 43

II - Ölüm ve kısıtlılık hâlleri ..........................................................................................99 ......... 43

D) Bakiyenin haczi............................................................................................................. 100 ......... 43

E) Zamanaşımı ................................................................................................................... 101 ......... 44

YEDİNCİ KISIM

Acentelik

A) Genel olarak

I - Tanımı ....................................................................................................................... 102 ......... 44

II - Uygulama alanı...................................................................................................... 103 ......... 45

III - İnhisar ....................................................................................................................... 104 ......... 45

B) Acentenin yetkileri

I - Genel olarak............................................................................................................ 105 ......... 45

II - Özel ve yazılı yetki gerektiren hâller ............................................................... 106 ......... 45

III - Sözleşme yapma yetkisi...................................................................................... 107 ......... 46

IV - Yetkisizlik................................................................................................................. 108 ......... 46

C) Acentenin borçları

I - Genel olarak............................................................................................................ 109 ......... 46

II - Haber verme yükümlülüğü................................................................................ 110 ......... 46

III - Önlemler .................................................................................................................. 111 ......... 47

Fihrist XI

Madde Sayfa

IV - Ödeme borcu ......................................................................................................... 112.......... 47

D) Acentenin hakları

I - Ücret

1. Ücrete hak kazandıran işlemler ................................................................. 113.......... 48

2. Ücrete hak kazanma zamanı....................................................................... 114.......... 49

3. Ücretin miktarı................................................................................................. 115.......... 49

4. Ücretin ödeme zamanı ................................................................................. 116.......... 49

II - Olağanüstü giderlerin karşılanması ................................................................ 117.......... 50

III - Faiz isteme hakkı ................................................................................................... 118.......... 50

IV - Hapis hakkı.............................................................................................................. 119.......... 50

E) Müvekkilin borçları...................................................................................................... 120.......... 51

F) Acentelik sözleşmesinin sona ermesi

I - Sebepleri .................................................................................................................. 121.......... 51

II - Denkleştirme istemi ............................................................................................. 122.......... 52

III - Rekabet yasağı anlaşması...................................................................................123.......... 53

İKİNCİ KİTAP

Ticaret Şirketleri

BİRİNCİ KISIM

Genel Hükümler

A) Türleri............................................................................................................................... 124.......... 54

B) Tüzel kişilik ve ehliyet ................................................................................................. 125.......... 54

C) Uygulanacak kanun hükümleri ............................................................................... 126.......... 54

D) Sermaye koyma borcu

I - Konusu...................................................................................................................... 127.......... 55

II - Hükmü

1. Genel olarak ..................................................................................................... 128.......... 55

2. Temerrüt faizi................................................................................................... 129.......... 57

3. Sorumlu olma .................................................................................................. 130.......... 57

4. Karineler............................................................................................................. 131.......... 57

5. Faiz ve ücret alma hakkı ............................................................................... 132.......... 58

E) Ortakların kişisel alacaklıları...................................................................................... 133.......... 58

F) Birleşme, bölünme ve tür değiştirme

I - Uygulama alanı ve kavramlar

1. Uygulama alanı ............................................................................................... 134.......... 58

2. Kavramlar .......................................................................................................... 135.......... 59

II - Birleşme

1. Genel hükümler

a) İlke............................................................................................................... 136.......... 59

b) Geçerli birleşmeler................................................................................. 137.......... 60

c) Tasfiye hâlindeki bir şirketin birleşmeye katılması...................... 138.......... 60

d) Sermayenin kaybı veya borca batıklık hâlinde birleş-

meye katılma ........................................................................................... 139.......... 61

2. Ortaklık payları ve hakları

a) Ortaklık payının ve haklarının korunması ...................................... 140.......... 61

XII Fihrist

Madde Sayfa

b) Ayrılma akçesi ......................................................................................... 141 ......... 61

3. Sermaye artırımı, yeni kuruluş ve ara bilanço

a) Sermaye artırımı ..................................................................................... 142 ......... 62

b) Yeni kuruluş ............................................................................................. 143 ......... 62

c) Ara bilanço ............................................................................................... 144 ......... 62

4. Birleşme sözleşmesi ve birleşme raporu

a) Birleşme sözleşmesi

aa) Birleşme sözleşmesinin yapılması............................................ 145 ......... 63

bb) Birleşme sözleşmesinin içeriği .................................................. 146 ......... 63

b) Birleşme raporu ...................................................................................... 147 ......... 64

c) Birleşme sözleşmesinin ve birleşme raporunun denet-

lenmesi...................................................................................................... 148 ......... 65

5. İnceleme hakkı ve malvarlığında değişiklikler

a) İnceleme hakkı........................................................................................ 149 ......... 65

b) Malvarlığındaki değişikliklerle ilgili bilgiler................................... 150 ......... 66

c) Birleşme kararı ........................................................................................ 151 ......... 66

6. Kesinleşmeye ilişkin hükümler

a) Ticaret siciline tescil .............................................................................. 152 ......... 67

b) Hukuki sonuçlar...................................................................................... 153 ......... 67

c) İlan .............................................................................................................. 154 ......... 68

7. Sermaye şirketlerinin kolaylaştırılmış şekilde birleşmesi

a) Uygulama alanı....................................................................................... 155 ......... 68

b) Kolaylıklar ................................................................................................. 156 ......... 68

8. Alacaklıların ve çalışanların korunması

a) Alacakların teminat altına alınması.................................................. 157 ......... 69

b) Ortakların kişisel sorumlulukları ve iş ilişkilerinin geçmesi................ 158............70

III - Bölünme

1. Genel hükümler

a) İlke............................................................................................................... 159 ......... 70

b) Geçerli bölünmeler................................................................................ 160 ......... 71

c) Şirket paylarının ve haklarının korunması ..................................... 161 ......... 71

2. Bölünmenin uygulanmasına ilişkin hükümler

a) Sermayenin azaltılması ........................................................................ 162 ......... 71

b) Sermaye artırımı ..................................................................................... 163 ......... 71

c) Yeni kuruluş ............................................................................................. 164 ......... 71

d) Ara bilanço ............................................................................................... 165 ......... 72

3. Bölünme belgelerini inceleme hakkı

a) Bölünme sözleşmesi ve bölünme planı

aa) Genel olarak .................................................................................... 166 ......... 72

bb) Bölünme sözleşmesinin ve bölünme planının içeriği............... 167............72

b) Bölünmenin dışında kalan malvarlığı.............................................. 168 ......... 73

c) Bölünme raporu

aa) İçerik .................................................................................................. 169 ......... 74

bb) Bölünme sözleşmesinin veya bölünme planının ve

bölünme raporunun denetlenmesi......................................... 170 ......... 75

Fihrist XIII

Madde Sayfa

d) İnceleme hakkı ........................................................................................ 171.......... 75

e) Malvarlığındaki değişikliklerle ilgili bilgiler ................................... 172.......... 75

4. Bölünme kararı ................................................................................................ 173.......... 75

5. Korunmaya ilişkin hükümler

a) Alacaklıların korunması

aa) Çağrı .................................................................................................... 174.......... 76

bb) Alacakların teminat altına alınması .......................................... 175.......... 76

b) Sorumluluk

aa) Bölünmeye katılan şirketlerin ikinci derecede so-

rumluluğu ........................................................................................ 176.......... 76

bb) Ortakların kişisel sorumluluğu ................................................... 177.......... 77

6. İş ilişkilerinin geçmesi ................................................................................... 178.......... 77

7. Ticaret siciline tescil ve geçerlilik .............................................................. 179.......... 78

IV - Tür değiştirme

1. Genel hükümler

a) İlke............................................................................................................... 180.......... 78

b) Geçerli tür değiştirmeler...................................................................... 181.......... 78

c) Kollektif ve komandit şirketlerin tür değiştirmelerine

ilişkin özel düzenleme .......................................................................... 182.......... 79

2. Şirket payının ve haklarının korunması................................................... 183.......... 79

3. Kuruluş ve ara bilanço................................................................................... 184.......... 80

4. Tür değiştirme planı ...................................................................................... 185.......... 80

5. Tür değiştirme raporu................................................................................... 186.......... 81

6. Tür değiştirme planının ve tür değiştirme raporunun de-

netlenmesi ........................................................................................................ 187.......... 81

7. İnceleme hakkı ................................................................................................ 188 ......... 81

8. Tür değiştirme kararı ve tescil .................................................................... 189.......... 82

9. Alacaklıların ve çalışanların korunması ................................................... 190.......... 83

V - Ortak hükümler

1. Ortaklık paylarının ve ortaklık haklarının incelenmesi ....................... 191.......... 83

2. Birleşmenin, bölünmenin ve tür değiştirmenin iptali ve ek-

sikliklerin sonuçları......................................................................................... 192.......... 84

3. Sorumluluk ....................................................................................................... 193.......... 84

VI - Ticari işletme ile ilgili birleşme ve tür değiştirme....................................... 194.......... 85

G) Şirketler topluluğu

I - Hâkim ve bağlı şirket............................................................................................ 195.......... 85

II - Pay ve oy oranlarının hesaplanması ............................................................... 196.......... 86

III - Karşılıklı iştirak........................................................................................................ 197.......... 87

IV - Bildirim, tescil ve ilan yükümlülükleri ............................................................ 198.......... 87

V - Bağlı ve hâkim şirketlerin raporları .................................................................. 199.......... 88

VI - Bağlı şirketler hakkında bilgi alma .................................................................. 200.......... 89

VII - Hakların donması................................................................................................. 201.......... 89

XIV Fihrist

Madde Sayfa

VIII - Sorumluluk

1. Hâkimiyetin hukuka aykırı kullanılması .................................................. 202 ......... 90

2. Tam hâkimiyet hâlinde

a) Talimat....................................................................................................... 203 ......... 92

b) İstisna......................................................................................................... 204 ......... 92

c) Bağlı şirketin organlarının şirkete ve pay sahiplerine

karşı sorumsuzluğu ............................................................................... 205 ......... 92

d) Şirket alacaklılarının dava hakkı ........................................................ 206 ......... 93

IX - Çeşitli hükümler

1. Özel denetim ................................................................................................... 207 ......... 93

2. Satın alma hakkı.............................................................................................. 208 ......... 93

3. Güvenden doğan sorumluluk.................................................................... 209 ......... 94

H) Gümrük ve Ticaret Bakanlığının düzenleme ve denetleme yetkisi............. 210 ......... 94

İKİNCİ KISIM

Kollektif Şirket

BİRİNCİ BÖLÜM

Şirketin Niteliği ve Kuruluşu

A) Tanım ............................................................................................................................... 211 ......... 95

B) Sözleşme

I - Şekil ........................................................................................................................... 212 ......... 95

II - Zorunlu kayıtlar ..................................................................................................... 213 ......... 95

III - Noksanlıklar ............................................................................................................ 214 ......... 96

C) Tescil

I - Yükümlülük............................................................................................................. 215 ......... 96

II - Yükümlülüğün yerine getirilmemesi.............................................................. 216 ......... 96

İKİNCİ BÖLÜM

Ortaklar Arasındaki İlişkiler

A) Sözleşme serbestisi ..................................................................................................... 217 ......... 97

B) Şirketin yönetimi

I - Yönetimin kime ait olduğu

1. Genel olarak ..................................................................................................... 218 ......... 97

2. Görevden alma

a) Şirket sözleşmesiyle atama................................................................. 219 ......... 97

b) Ortaklar kararıyla atama ...................................................................... 220 ......... 97

3. Yönetim işlerinde yalnız başına veya birlikte hareket........................ 221 ......... 98

4. Diğer ortakların itirazı ................................................................................... 222 ......... 98

II - Yönetimin kapsamı............................................................................................... 223 ......... 98

III - Faiz verme borcu................................................................................................... 224 ......... 99

C) Denetim .......................................................................................................................... 225 ......... 99

D) Oy hakkı ve kararlar..................................................................................................... 226 ......... 99

E) Kâr payı hakkı ve zarara katılma

I - Finansal tablolarının çıkarılması....................................................................... 227 ......... 99

II - Ortağın istemleri ................................................................................................... 228 ....... 100

III- Zarar payı.................................................................................................................. 229 ....... 101

Fihrist XV

Madde Sayfa

F) Rekabet yasağı

I - Kural........................................................................................................................... 230........101

II - Aykırı hareket.......................................................................................................... 231........101

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

Şirketin ve Ortakların Üçüncü Kişilerle İlişkileri

A) Tüzel kişiliğin kazanılması ......................................................................................... 232........102

B) Temsil

I - Kapsam ..................................................................................................................... 233........102

II - Hükümleri ................................................................................................................234........102

III - Temsil yetkisinin kaldırılması ............................................................................235........103

C) Şirket alacaklılarının durumu

I - Ortakların kişisel sorumluluğu ..........................................................................236........103

II- Sorumluluğun derecesi....................................................................................... 237........103

III - Mahkeme kararı..................................................................................................... 238........104

IV- İflas

1. Şirketin iflası ..................................................................................................... 239........104

2. Şirketin ve ortakların iflası............................................................................240........104

3. Ortakların hakları ............................................................................................ 241........105

V - Takas.......................................................................................................................... 242........105

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM

Şirketin Sona Ermesi ve Ortağın Ayrılması

A) Sona erme

I - Sebepleri

1. Genel olarak .....................................................................................................243 .......105

2. İstisnalar.............................................................................................................244 .......106

3. Haklı sebepler .................................................................................................. 245........106

4. Özel durumlar

a) Sermaye koyma borcunun yerine getirilmemesi ........................246........107

b) Karine ......................................................................................................... 247........107

5. Kişisel alacaklıların durumu

a) Şirket süresinin uzatılması hâlinde itiraz hakkı.............................248........107

b) Haciz ve şirketin feshini isteme hakkı..............................................249........107

II - Hükümleri

1. Tescil ve ilan ..................................................................................................... 250........108

2. Ortakların yönetim haklarının sona ermesi............................................251........108

3. Geçici yönetim................................................................................................. 252........108

B) Ortakların şirketten ayrılması

I- Özel durumlar

1. Ortağın ölümü ................................................................................................. 253........108

2. Ortağın iflası ..................................................................................................... 254........109

3. Haklı sebepler .................................................................................................. 255........109

4. Fesih ihbarı ....................................................................................................... 256........110

XVI Fihrist

Madde Sayfa

5. İki kişilik şirkette

a) Haklı sebeplerin varlığında................................................................. 257 ....... 110

b) Diğer sebeplerin varlığında................................................................ 258 ....... 110

II - Hükümler

1. Tescil................................................................................................................... 259 ....... 111

2. Ayrılan ortağın payı

a) Hesaplama şekli...................................................................................... 260 ....... 111

b) Ödeme şekli ............................................................................................. 261 ....... 111

c) Ödeme zamanı ....................................................................................... 262 ....... 111

d) Tamamlanmamış işler.......................................................................... 263 ....... 112

e) Zamanaşımı ............................................................................................. 264 ....... 112

f) Özel durumlar ......................................................................................... 265 ....... 112

g) Zamanaşımının kesilmesi.................................................................... 266 ....... 113

BEŞİNCİ BÖLÜM

Tasfiye

A) Genel hükümler

I - Sözleşme serbestisi

1. Kural.................................................................................................................... 267 ....... 113

2. Ortakların kararlarına uyma zorunluluğu............................................... 268 ....... 113

II - Tüzel kişiliğin devamı .......................................................................................... 269 ....... 113

III - İflas............................................................................................................................. 270 ....... 114

IV - Şirket alacaklılarının rüçhan hakkı .................................................................. 271 ....... 114

B) Tasfiye memurları

I - Genel olarak............................................................................................................ 272 ....... 114

II - Seçim ve atama...................................................................................................... 273 ....... 114

III - Görevden alma

1. Tasfiye memuru olan ortaklar

a) Sona ermeden önce atanma.............................................................. 274 ....... 114

b) Sona ermeden sonra atama ............................................................... 275 ....... 114

2. Ortak olmayan tasfiye memurları ............................................................. 276 ....... 115

3. Mahkemece atanan tasfiye memurları ................................................... 277 ....... 116

IV - İşlem biçimine ilişkin hükümler

1. Birlikte hareket ................................................................................................ 278 ....... 116

2. Devir yasağı ve vekil etme........................................................................... 279 ....... 116

3. Temsil ................................................................................................................. 280 ....... 116

4. Yalnız başına hareket.................................................................................... 281 ....... 117

5. Yetkilerin genişletilmesi veya daraltılması............................................. 282 ....... 117

V - Tescil ve ilan ............................................................................................................ 283 ....... 117

VI- Ücret .......................................................................................................................... 284 ....... 117

VII - Sorumluluk ............................................................................................................ 285 ....... 118

C) Tasfiye işleri

I - Koruma önlemleri ................................................................................................. 286 ....... 118

Fihrist XVII

Madde Sayfa

II - Defter tutma yükümlülüğü

1. Başlangıç envanteri ve bilançosu..............................................................287........119

2. Defterler............................................................................................................. 288........119

3. Son bilanço....................................................................................................... 289........119

4. Saklama zorunluluğu ....................................................................................290........119

III - Tasfiyenin amacı....................................................................................................291........120

IV - Yeni işler

1. Kural.................................................................................................................... 292........120

2. İstisna.................................................................................................................. 293........120

V - Varlıkların paraya çevrilmesi

1. Ayrı ayrı satış .................................................................................................... 294........120

2. Toptan satış ...................................................................................................... 295........121

3. Paranın yatırılması.......................................................................................... 296........121

VI - Borçların ödenmesi .............................................................................................. 297........121

VII - Ortakların ek ödemeleri..................................................................................... 298........121

VIII - Tasfiyeden arta kalanın dağıtılması

1. Geçici ödemeler .............................................................................................. 299........121

2. Son dağıtma..................................................................................................... 300........122

IX - Ortakların denetleme hakkı

1. Bilgi isteme hakkı............................................................................................ 301........122

2. Defterleri inceleme hakkı.............................................................................302........122

X - Tasfiyenin sonu....................................................................................................... 303........122

ÜÇÜNCÜ KISIM

Komandit Şirket

BİRİNCİ BÖLÜM

Şirketin Niteliği ve Kuruluşu

A) Tanımı .............................................................................................................................. 304........122

B) Uygulanacak hükümler.............................................................................................. 305........123

C) Sözleşme

I - Yorum.......................................................................................................................... 306........123

II- Komanditerlerin sermaye koyma borcu..........................................................307........123

İKİNCİ BÖLÜM

Ortaklar Arasındaki İlişkiler

A) Sözleşme serbestisi ..................................................................................................... 308........124

B) Komanditerlerin hukuki durumu

I - Yönetim .................................................................................................................... 309........124

II - Denetleme............................................................................................................... 310........124

III - Rekabet yasağı .......................................................................................................311........125

IV - Kâr ve zarar

1. Genel olarak ..................................................................................................... 312........125

2. Geri verilmesi zorunlu olmayan faizler ve kâr payları

a) Usulüne göre tahakkuk ettirilmiş olanlar.......................................313........125

b) Usulsüz tahakkuk ettirilmiş olanlar ..................................................314........125

XVIII Fihrist

Madde Sayfa

V - Ortaklığın geçişi

1. Devir hâlinde ................................................................................................... 315 ....... 126

2. Ölüm hâlinde ................................................................................................... 316 ....... 126

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

Şirketin ve Ortakların Üçüncü Kişilerle Olan İlişkileri

A) Uygulanacak hükümler.............................................................................................. 317 ....... 126

B) Şirketin temsili .............................................................................................................. 318 ....... 126

C) Komanditer ortağın sorumluluğu

I - Genel olarak............................................................................................................ 319 ....... 126

II - İstisnalar

1. Adı şirketin unvanında bulunan komanditer........................................ 320 ....... 126

2. Şirket adına işlemde bulunan komanditer ............................................ 321 ....... 127

III - Alacaklıların durumu

1. Takip imkânı..................................................................................................... 322 .......128

2. Sermayenin azaltılması................................................................................. 323 ....... 128

3. İflas

a) Şirketin iflası............................................................................................. 324 ....... 128

b) Komanditelerin sorumluluğu ............................................................ 325 ....... 129

c) Komanditerin iflası ................................................................................ 326 ....... 129

4. Takas................................................................................................................... 327 ....... 129

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM

Şirketin Sona Ermesi ve Tasfiyesi

A) Uygulanacak hükümler.............................................................................................. 328 ....... 129

DÖRDÜNCÜ KISIM

Anonim Şirket

BİRİNCİ BÖLÜM

Genel Hükümler, Kuruluş ve Temel İlkeler

A) Genel Hükümler

I - Tanım ........................................................................................................................ 329 ....... 130

II - Özel kanunlara bağlı anonim şirketler ........................................................... 330 ....... 130

III - Amaç ve konu ........................................................................................................ 331 ....... 130

IV - En az sermaye tutarı ............................................................................................ 332 .......130

V - Devletin gözetimi

1. İzin....................................................................................................................... 333 ....... 131

2. Kamu tüzel kişilerinin yönetim kurulunda temsili............................... 334 ....... 131

B) Kuruluş

I - Kurucu işlem ........................................................................................................... 335 ....... 132

II - Kuruluş belgeleri ................................................................................................... 336 ....... 132

III - Kurucular

1. Tanım.................................................................................................................. 337 ....... 132

2. Asgari sayı......................................................................................................... 338 ....... 133

Fihrist XIX

Madde Sayfa

IV - Esas sözleşme

1. İçerik.................................................................................................................... 339........133

2. Emredici hükümler.........................................................................................340........134

V - Taahhüdün onaylanması....................................................................................341........134

VI - Ayni sermaye

1. Ayni sermaye konulabilecek malvarlığı unsurları................................342........134

2. Değer biçme..................................................................................................... 343........135

VII - Pay bedellerinin ödenmesi

1. Nakdî sermaye................................................................................................. 344........135

2. Ödeme yeri ....................................................................................................... 345........135

3. Halka arzedilecek paylar...............................................................................346........136

VIII - Primli paylar ......................................................................................................... 347........136

IX - Kurucu menfaatleri .............................................................................................. 348........137

X - Kurucular beyanı.................................................................................................... 349........137

XI - Halka arz taahhüdü .............................................................................................. 350........137

XII - İşlem denetçisi raporu ....................................................................................... 351........137

XIII - Kuruluştan önce pay taahhüdünün devri ..................................................352........137

XIV - Fesih davası.......................................................................................................... 353........138

XV - Şirketin tescili ve ilanı......................................................................................... 354........138

XVI - Tüzel kişiliğin kazanılması ...............................................................................355........139

C) Kanuna karşı hile ..........................................................................................................356........140

D) Temel ilkeler

I - Eşit işlem ilkesi........................................................................................................ 357........140

II - Pay sahiplerinin şirkete borçlanma yasağı....................................................358........141

İKİNCİ BÖLÜM

Yönetim Kurulu

A) Genel olarak

I - Atama ve seçim

1. Üyelerin sayısı ve nitelikleri .........................................................................359........141

2. Belirli grupların yönetim kurulunda temsil edilmesi ..........................360........142

3. Sigorta................................................................................................................ 361........142

4. Görev süresi...................................................................................................... 362........142

II - Üyeliğin boşalması................................................................................................ 363........142

III - Görevden alma ...................................................................................................... 364........143

B) Yönetim ve temsil

I - Genel olarak

1. Esas...................................................................................................................... 365........143

2. Görev dağılımı ................................................................................................. 366........143

3. Yönetimin devri .............................................................................................. 367........144

4. Ticari mümessil ve vekiller...........................................................................368........144

5. Özen ve bağlılık yükümlülüğü ...................................................................369........144

II. Temsil yetkisi

1. Genel olarak ..................................................................................................... 370........144

XX Fihrist

Madde Sayfa

2. Kapsam ve sınırlar.......................................................................................... 371 ....... 145

3. İmza şekli........................................................................................................... 372 ....... 146

4. Tescil ve ilan..................................................................................................... 373 ....... 146

III - Görevler ve yetkiler

1. Genel olarak ..................................................................................................... 374 .......147

2. Devredilemez görev ve yetkiler................................................................. 375 ....... 147

3. Sermayenin kaybı, borca batık olma durumu

a) Çağrı ve bildirim yükümü.................................................................... 376 ....... 147

b) Konkordato .............................................................................................. 377 ....... 148

4. Riskin erken saptanması ve yönetimi ...................................................... 378 ....... 149

5. Şirketin kendi paylarını iktisap veya rehin olarak kabul etmesi

a) Genel olarak............................................................................................. 379 ....... 149

b) Kanuna karşı hile.................................................................................... 380 ....... 150

c) Yakın ve ciddi bir kaybın önlenmesi................................................ 381 ....... 150

d) İstisnalar .................................................................................................... 382 ....... 151

e) İvazsız iktisap........................................................................................... 383 ....... 151

f) Elden çıkarma.......................................................................................... 384 ....... 151

g) Aykırı iktisap hâlinde elden çıkarma................................................ 385 ....... 151

h) Sermayenin azaltılması ........................................................................ 386 ....... 152

ı) Saklı tutulan hükümler......................................................................... 387 ....... 152

i) Kendi paylarını taahhüt yasağı.......................................................... 388 ....... 152

j) Hakların kullanılması............................................................................. 389 ....... 152

IV - Yönetim kurulu toplantıları

1. Kararlar............................................................................................................... 390 ....... 153

2. Batıl kararlar ..................................................................................................... 391 ....... 153

3. Bilgi alma ve inceleme hakkı ...................................................................... 392 ....... 154

4. Müzakereye katılma yasağı......................................................................... 393 ....... 155

V- Yönetim kurulu üyelerinin mali hakları ......................................................... 394 ....... 156

VI - Şirketle işlem yapma, şirkete borçlanma yasağı ........................................ 395 ....... 156

VII - Rekabet yasağı ..................................................................................................... 396 ....... 157

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

Denetleme

A) Genel olarak................................................................................................................... 397 ....... 158

B) Konu ve kapsam........................................................................................................... 398 ....... 159

C) Denetçi

I - Seçim, görevden alma ve sözleşmenin feshi............................................... 399 ....... 160

II - Denetçi olabilecekler ........................................................................................... 400 ....... 162

D) İbraz yükümü ve bilgi alma hakkı........................................................................... 401 ....... 164

E) Denetim raporu............................................................................................................ 402 ....... 165

F) Görüş yazıları................................................................................................................. 403 ....... 166

G) Denetçilerin sır saklamadan doğan sorumluluğu............................................. 404 ....... 167

H) Şirket ile denetçi arasındaki görüş ayrılıkları ...................................................... 405 ....... 168

I) Topluluk ilişkileri için özel denetçi denetimi ...................................................... 406 ....... 169

Fihrist XXI

Madde Sayfa

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM

Genel Kurul

A) Genel olarak................................................................................................................... 407........169

B) Görev ve yetkileri .........................................................................................................408........170

C) Toplantılar ...................................................................................................................... 409........170

D) Çağrı

I - Yetki

1. Yetkili ve görevli organlar............................................................................410........171

2. Azlık

a) Genel olarak .............................................................................................411........171

b) Mahkemenin izni....................................................................................412........172

II - Gündem.................................................................................................................... 413........172

III - Çağrının şekli

1. Genel olarak ..................................................................................................... 414........172

2. Genel kurula katılmaya yetkili olan pay sahipleri ................................415........173

3. Çağrısız genel kurul .......................................................................................416........173

E) Toplantının yapılması

I - Hazır bulunanlar listesi ........................................................................................ 417........174

II - Toplantı ve karar nisabı ....................................................................................... 418........174

III - Toplantı başkanlığı ve iç yönerge....................................................................419........175

IV - Toplantının ertelenmesi ..................................................................................... 420........175

V - Esas sözleşme değişikliklerinde toplantı ve karar nisapları.....................421........175

VI - Tutanak .................................................................................................................... 422........177

VII - Kararların etkisi..................................................................................................... 423........177

VIII - Bilançonun onaylanmasına ilişkin karar .....................................................424........177

F) Pay sahibinin kişisel hakları

I - Genel kurula katılma

1. İlke .......................................................................................................................425........177

2. Şirkete karşı yetkili olma...............................................................................426........178

3. Pay sahibinin temsili

a) Genel olarak .............................................................................................427........178

b) Organın temsilcisi, bağımsız temsilci ve kurumsal temsilci..............428 .........178

c) Tevdi eden temsilcisi.............................................................................429........178

d) Bildirge....................................................................................................... 430........179

e) Bildirim....................................................................................................... 431........179

4. Birden çok hak sahibi ....................................................................................432........179

II - Yetkisiz katılma ...................................................................................................... 433........179

III - Oy hakkı

1. İlke .......................................................................................................................434........179

2. Oy hakkının doğumu.....................................................................................435........180

3. Oydan yoksunluk............................................................................................436........180

IV - Bilgi alma ve inceleme hakkı.............................................................................437........180

V - Özel denetim isteme hakkı

1. Genel kurulun kabulü....................................................................................438........181

XXII Fihrist

Madde Sayfa

2. Genel kurulun reddi ...................................................................................... 439 ....... 182

3. Atama................................................................................................................. 440 ....... 182

4. Görev.................................................................................................................. 441 ....... 182

5. Rapor .................................................................................................................. 442 ....... 183

6. İşleme konulma ve açıklama ...................................................................... 443 ....... 183

7. Giderler .............................................................................................................. 444 ....... 183

G) Genel kurul kararlarının iptali

I - İptal sebepleri......................................................................................................... 445 ....... 184

II - İptal davası açabilecek kişiler............................................................................ 446 ....... 184

H) Butlan............................................................................................................................... 447 ....... 184

I) Çeşitli hükümler

I - İlan, teminat ve kanun yolu ............................................................................... 448 ....... 185

II - Kararın yürütülmesinin geri bırakılması ........................................................ 449 ....... 185

III - Kararın etkisi ........................................................................................................... 450 ....... 185

IV - Kötüniyetle iptal ve butlan davası açanların sorumluluğu..................... 451 ....... 186

BEŞİNCİ BÖLÜM

Esas Sözleşmenin Değiştirilmesi

BİRİNCİ AYIRIM

Genel Olarak

A) İlke..................................................................................................................................... 452 ....... 186

B) Usul

I - Gümrük ve Ticaret Bakanlığının izni ve genel kurul kararı...................... 453 ....... 186

II - İmtiyazlı pay sahipleri özel kurulu................................................................... 454 ....... 186

III - Tescil.......................................................................................................................... 455 ....... 188

İKİNCİ AYIRIM

Özel Değişiklikler

A) Sermayenin artırılması

I - Ortak hükümler

1. Genel olarak ..................................................................................................... 456 .......188

2. Yönetim kurulunun beyanı......................................................................... 457 ....... 189

3. Denetleme raporu.......................................................................................... 458 ....... 190

II - Sermaye taahhüdü yoluyla artırım

1. Esas sermaye sisteminde ............................................................................. 459 ....... 190

2. Kayıtlı sermaye sisteminde ......................................................................... 460 ....... 190

3. Rüçhan hakkı ................................................................................................... 461 ....... 191

III - İç kaynaklardan sermaye artırımı..................................................................... 462 ....... 192

IV - Şarta bağlı sermaye artırımı

1. İlke ....................................................................................................................... 463 ....... 193

2. Sınırlar ................................................................................................................ 464 ....... 193

3. Esas sözleşmedeki dayanak ........................................................................ 465 ....... 193

4. Pay sahiplerinin korunması......................................................................... 466 ....... 194

5. Değiştirme veya alım hakkını haiz bulunan kişilerin korunması............. 467.........194

Fihrist XXIII

Madde Sayfa

6. Sermaye artırımının gerçekleştirilmesi

a) Hakların kullanılması, sermaye taahhüdü......................................468........195

b) Uygunluğun doğrulanması ................................................................469........195

c) Esas sözleşmenin uygun duruma getirilmesi ...............................470........195

d) Ticaret siciline tescil...............................................................................471........195

7. Esas sözleşmeden çıkarma ..........................................................................472........195

B) Esas sermayenin azaltılması

I - Karar........................................................................................................................... 473........196

II - Alacaklılara çağrı.................................................................................................... 474........196

III - Kararların yerine getirilmesi...............................................................................475........197

ALTINCI BÖLÜM

Pay ve Sermaye Koyma Borcu

BİRİNCİ AYIRIM

Pay

A) Genel hükümler

I - Asgari itibarî değer ............................................................................................... 476........198

II - Payların bölünememesi ...................................................................................... 477........198

B) İmtiyazlı paylar

I - Tanım......................................................................................................................... 478........199

II - Oyda imtiyazlı paylar............................................................................................ 479........199

İKİNCİ AYIRIM

Pay Bedelini İfa Borcu ve İfa Etmemenin Sonuçları

A) İlke..................................................................................................................................... 480........200

B) Ödemeye çağrı..............................................................................................................481........200

C) Temerrüt

I - Sonuçları .................................................................................................................. 482........201

II - Iskat usulü................................................................................................................ 483........201

YEDİNCİ BÖLÜM

Menkul Kıymetler

BİRİNCİ AYIRIM

Pay senetleri

A) Ortak Hükümler

I - Türler

1. Şartlar ................................................................................................................. 484........202

2. Dönüştürme ..................................................................................................... 485........202

II - Pay senedi bastırılması ........................................................................................ 486........203

III - Pay senetlerinin şekli............................................................................................ 487........203

IV - Yıpranmış pay senetleri ...................................................................................... 488........204

B) Hamiline yazılı pay senetlerinin devri ...................................................................489........204

C) Nama yazılı payların ve pay senetlerinin devrinde ilke ...................................490........205

XXIV Fihrist

Madde Sayfa

D) Devrin sınırlandırılması

I - Kanuni sınırlama.................................................................................................... 491 ....... 205

II - Esas sözleşmeyle sınırlama

1. İlkeler.................................................................................................................. 492 ....... 205

2. Borsaya kote edilmemiş nama yazılı paylar

a) Red sebepleri........................................................................................... 493 ....... 205

b) Hükümleri................................................................................................. 494 ....... 206

3. Borsaya kote edilmiş nama yazılı paylar

a) Red sebepleri........................................................................................... 495 ....... 207

b) Bildirme yükümü.................................................................................... 496 ....... 207

c) Hakların geçişi......................................................................................... 497 ....... 207

d) Red süresi ................................................................................................. 498 ....... 208

III - Pay defteri

1. Kayıt .................................................................................................................... 499 ....... 208

2. Kaydın silinmesi .............................................................................................. 500 ....... 209

3. Bedellerinin tamamı ödenmemiş nama yazılı paylar......................... 501 ....... 209

İKİNCİ AYIRIM

İntifa Senetleri

A) Çıkarılması...................................................................................................................... 502 ....... 209

B) Hükümleri....................................................................................................................... 503 ....... 210

ÜÇÜNCÜ AYIRIM

Borçlanma Senetleriyle Alma ve

Değiştirme Hakkını İçeren Menkul Kıymetler

A) Genel kurul kararıyla................................................................................................... 504 ....... 210

B) Yönetim kurulu kararıyla ........................................................................................... 505 ....... 210

C) Sınır................................................................................................................................... 506 ....... 210

SEKİZİNCİ BÖLÜM

Kâr, Kazanç ve Tasfiye Payı

A) Kâr ve tasfiye payı hakkı

I - Genel olarak............................................................................................................ 507 ....... 211

II - Hesaplama biçimi ................................................................................................. 508 ......... 22

B) Kâr payı, hazırlık dönemi faizi ve kazanç payı

I - Kâr payı..................................................................................................................... 509 ....... 211

II - Hazırlık dönemi faizi............................................................................................. 510 ....... 212

III - Kazanç payları ........................................................................................................ 511 ....... 212

C) Geri alma hakkı

I - Kötüniyet hâlinde ................................................................................................. 512 ....... 212

II - Şirketin iflası hâlinde............................................................................................ 513 ....... 213

Fihrist XXV

Madde Sayfa

DOKUZUNCU BÖLÜM

Şirketin Finansal Tabloları, Yedek Akçeler

A) Anonim şirketlerin finansal tabloları ve yönetim kurulunun yıllık

faaliyet raporu

I - Hazırlama yükümü................................................................................................ 514........213

II - Dürüst resim ilkesi................................................................................................. 515........214

III - Yönetim kurulunun yıllık faaliyet raporu ......................................................516........214

B) Şirketler topluluğunun finansal tabloları ve yıllık faaliyet raporu

I - Uygulanacak muhasebe standartları..............................................................517........214

II - Yönetim kurulunun yıllık faaliyet raporu.......................................................518........215

C) Yedek akçeler

I - Kanuni yedek akçe

1. Genel kanuni yedek akçe.............................................................................519........215

2. Şirketin iktisap ettiği kendi pay senetleri için ayrılan yedek

akçe ve yeniden değerleme fonları ..........................................................520........216

II - Şirketin isteği ile ayırdığı yedek akçe

1. Genel olarak ..................................................................................................... 521........216

2. Çalışanlar ve işçiler lehine yardım akçesi................................................522........216

III - Kâr payı ile yedek akçeler arasında ilgi...........................................................523........217

D) Çeşitli hükümler

I - İlan.............................................................................................................................. 524........217

II - Yabancı şirketlerin Türkiye şubeleri ................................................................525........217

III - Özet finansal tabloları..........................................................................................526........217

IV - Sır saklama yükümü............................................................................................. 527........217

E) Özel hükümler............................................................................................................... 528........218

ONUNCU BÖLÜM

Sona Erme ve Tasfiye

A) Sona erme

I - Sona erme sebepleri

1. Genel olarak ..................................................................................................... 529........218

2. Özel hâller

a) Organların eksikliği................................................................................530........219

b) Haklı sebeplerle fesih............................................................................531........219

II - Hükümleri

1. Tescil ve ilan ..................................................................................................... 532........220

2. Sonuçlar............................................................................................................. 533........220

III - İflas hâlinde tasfiye ...............................................................................................534........220

IV - Şirket organlarının durumu...............................................................................535........220

B) Tasfiye

I - Tasfiye memurları

1. Atama ................................................................................................................. 536........221

2. Görevden alma................................................................................................ 537........221

3. Aktifleri satma yetkisi ....................................................................................538........222

XXVI Fihrist

Madde Sayfa

4. Yetkilerin sınırlandırılması ve genişletilmesi......................................... 539 ....... 222

II - Tasfiye işleri

1. İlk envanter ve bilanço ................................................................................. 540 ....... 223

2. Alacaklıların çağrılması ve korunması ..................................................... 541 ....... 223

3. Diğer tasfiye işleri........................................................................................... 542 ....... 224

4. Tasfiye sonucu dağıtma ............................................................................... 543 ....... 225

5. Defterlerin saklanması.................................................................................. 544 ....... 225

III - Şirket unvanının sicilden silinmesi.................................................................. 545 ....... 225

IV - Uygulanacak diğer hükümler........................................................................... 546 ....... 225

C) Ek tasfiye......................................................................................................................... 547 ....... 226

D) Tasfiyeden dönülmesi................................................................................................ 548 ....... 226

ONBİRİNCİ BÖLÜM

Hukuki Sorumluluk

A) Sorumluluk hâlleri

I - Belgelerin ve beyanların kanuna aykırı olması............................................ 549 ....... 227

II - Sermaye hakkında yanlış beyanlar ve ödeme yetersizliğinin bi-

linmesi ...................................................................................................................... 550 ....... 227

III - Değer biçilmesinde yolsuzluk........................................................................... 551 ....... 228

IV - Halktan para toplamak ....................................................................................... 552 ....... 228

V - Kurucuların, yönetim kurulu üyelerinin, yöneticilerin ve tasfiye

memurlarının sorumluluğu ............................................................................... 553 ....... 228

VI - Denetçinin sorumluluğu.................................................................................... 554 ....... 229

B) Şirketin zararı

I - Genel olarak............................................................................................................ 555 ....... 229

II - İflas hâlinde............................................................................................................. 556 ....... 229

III - Teselsül ve başvuru .............................................................................................. 557 ....... 230

IV - İbra

1. İbranın etkisi .................................................................................................... 558 ....... 230

2. Kuruluş ve sermaye artırımında ibra........................................................ 559 ....... 230

V - Zamanaşımı ............................................................................................................ 560 ....... 231

VI - Yetkili mahkeme ................................................................................................... 561 ....... 231

ONİKİNCİ BÖLÜM

Cezai Sorumluluk

A) Suçlar ve cezalar........................................................................................................... 562 ....... 231

B) Soruşturma ve kovuşturma usulü .......................................................................... 563 ....... 233

BEŞİNCİ KISIM

Sermayesi Paylara Bölünmüş Komandit Şirket

A) Tanımı.............................................................................................................................. 564 ....... 233

B) Uygulanacak hükümler.............................................................................................. 565 ....... 234

Fihrist XXVII

Madde Sayfa

C) Kuruluş

I - Esas sözleşme

1. Şekil..................................................................................................................... 566........234

2. İçeriği .................................................................................................................. 567........234

II - Kurucular.................................................................................................................. 568........234

III - Uygulanacak hükümler.......................................................................................569........235

D) Yönetim

I - Uygulanacak hükümler.......................................................................................570........235

II - Görevden alınma................................................................................................... 571........235

III - Rekabet yasağı .......................................................................................................572........235

ALTINCI KISIM

Limited Şirket

BİRİNCİ BÖLÜM

Tanım ve Kuruluş

A) Kavram............................................................................................................................. 573........235

B) Ortakların sayısı ............................................................................................................ 574........236

C) Şirket sözleşmesi

I - Şekil............................................................................................................................ 575........236

II - İçerik

1. Zorunlu kayıtlar............................................................................................... 576........236

2. Şirket sözleşmesinde öngörülmeleri şartıyla bağlayıcı olan

hükümler........................................................................................................... 577........237

3. Ayni sermaye, ayni devralmalar ve özel menfaatler...........................578........238

4. Emredici hükümler.........................................................................................579........238

D) Sermaye

I - En az tutar................................................................................................................ 580........238

II - Ayni sermaye .......................................................................................................... 581........238

III - Mal bedelleri ve kurucu menfaatleri...............................................................582........239

E) Esas sermaye payları ................................................................................................... 583........239

F) İntifa senetleri ............................................................................................................... 584........239

G) Kuruluş

I - Kurulma anı ............................................................................................................. 585........240

II - Tescil

1. İstem ................................................................................................................... 586........240

2. Tescil ve ilan ..................................................................................................... 587........241

III - Tüzel kişilik .............................................................................................................. 588........242

İKİNCİ BÖLÜM

Şirket Sözleşmesinin Değiştirilmesi

A) Genel olarak .................................................................................................................... 589........242

B) Özel değişiklikler

I - Esas sermayenin artırılması

1. İlke.......................................................................................................................... 590........242

2. Rüçhan hakkı ...................................................................................................... 591........242

II - Esas sermayenin azaltılması................................................................................592........243

XXVIII Fihrist

Madde Sayfa

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

Ortakların Hak ve Borçları

A) Esas sermaye payının işlemlere konu olması

I - Genel olarak............................................................................................................ 593 ....... 243

II - Pay defteri................................................................................................................ 594 ....... 244

III - Esas sermaye payının geçişi hâlleri

1. Devir ................................................................................................................... 595 ....... 244

2. Miras, eşler arasındaki mal rejimi ve icra ................................................ 596 ....... 245

3. Gerçek değerin belirlenmesi ...................................................................... 597 ....... 245

4. Tescil................................................................................................................... 598 ....... 245

IV - Birden fazla ortağa ait esas sermaye payı, bu pay üzerinde çe-

şitli haklar

1. Paylı mülkiyet .................................................................................................. 599 ....... 246

2. İntifa ve rehin hakkı ....................................................................................... 600 ....... 246

B) Geri verme yasağı ........................................................................................................ 601 ....... 247

C) Ortakların sorumluluğu ............................................................................................. 602 ....... 247

D) Ek ödeme ve yan edim yükümlülükleri

I - Ek ödeme yükümlülüğü

1. Kural.................................................................................................................... 603 ....... 247

2. Yükümlülüğün sürmesi................................................................................ 604 ....... 248

3. Geri ödeme....................................................................................................... 605 .......248

II - Yan edim yükümlülüğü....................................................................................... 606 ....... 248

III - Sonradan öngörülme .......................................................................................... 607 ....... 249

E) Kâr payı ve ilgili diğer hükümler

I - Kâr payı ve yedek akçeler ................................................................................... 608 ....... 249

II - Faiz yasağı ve hazırlık dönemi faizi ................................................................. 609 ....... 250

III - Finansal tablolar ve yedek akçeler .................................................................. 610 ....... 250

IV - Haksız alınan kâr paylarının geri verilmesi................................................... 611 ....... 250

F) Şirketin kendi esas sermaye paylarını iktisabı .................................................... 612 ....... 250

G) Bağlılık yükümlülüğü ve rekabet yasağı .............................................................. 613 ....... 251

H) Bilgi alma ve inceleme hakkı.................................................................................... 614 ....... 252

I) Özkaynakların yerini tutan ödünçler..................................................................... 615 ....... 252

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM

Şirketin Organları

A) Genel kurul

I - Yetkiler...................................................................................................................... 616 ....... 252

II - Genel kurulun toplanması

1. Çağrı ................................................................................................................... 617 ....... 254

2. Oy hakkı ve hesaplanması........................................................................... 618 ....... 254

3. Oy hakkından yoksunluk ............................................................................. 619 ....... 255

III - Karar alma

1. Olağan karar alma.......................................................................................... 620 ....... 255

2. Önemli kararlar ............................................................................................... 621 ....... 255

IV- Genel kurul kararlarının butlanı ve iptali....................................................... 622 ....... 256

Fihrist XXIX

Madde Sayfa

B) Yönetim ve temsil

I - Müdürler

1. Genel olarak ..................................................................................................... 623........256

2. Müdürlerin birden fazla olmaları...............................................................624........257

II - Görevler, yetkiler ve yükümlülükler

1. Devredilemez ve vazgeçilemez görevler................................................625........257

2. Özen ve bağlılık yükümü, rekabet yasağı...............................................626........258

3. Eşit işlem............................................................................................................ 627........259

III - Müdürlerin yerleşim yeri.....................................................................................628........259

IV - Temsil yetkisinin kapsamı, sınırlandırılması.................................................629........259

V - Görevden alma, yönetim ve temsil yetkisinin geri alınması ve

sınırlandırılması...................................................................................................... 630........259

VI - Ticari mümessiller ve ticari vekiller .................................................................631........260

VII - Haksız fiil sorumluluğu ...................................................................................... 632........260

C) Sermaye kaybı ve borca batıklık

I - Bildirim yükümlülüğü .......................................................................................... 633........260

II- İflâsın bildirilmesi ve konkordato talebi ........................................................634........260

D) Denetçi ............................................................................................................................ 635........261

BEŞİNCİ BÖLÜM

Sona Erme ve Ayrılma

A) Sona erme sebepleri ve sona ermenin sonuçları ..............................................636........261

B) Tescil ve ilan................................................................................................................... 637........262

C) Çıkma ve çıkarılma

I - Genel olarak ............................................................................................................ 638........262

II - Çıkmaya katılma .................................................................................................... 639........262

III - Çıkarma..................................................................................................................... 640........263

IV - Ayrılma akçesi

1. İstem ve tutar................................................................................................... 641........263

2. Ödeme ............................................................................................................... 642........263

D) Tasfiye.............................................................................................................................. 643........264

E) Uygulanacak hükümler.............................................................................................. 644........264

ÜÇÜNCÜ KİTAP

Kıymetli Evrak

BİRİNCİ KISIM

Genel Hükümler

A) Kıymetli evrakın tanımı .............................................................................................. 645........265

B) Senetten doğan borç.................................................................................................. 646........265

C) Kıymetli evrakın devri

I - Genel şekil................................................................................................................ 647........265

II - Ciro

1. Şekil..................................................................................................................... 648........265

2. Hükümleri ......................................................................................................... 649........266

XXX Fihrist

Madde Sayfa

D) Senedin türünün değiştirilmesi .............................................................................. 650 ....... 266

E) İptal kararı

I - Şartları....................................................................................................................... 651 ....... 266

II - Hükümleri................................................................................................................ 652 ....... 266

F) Özel hükümler .............................................................................................................. 653 ....... 267

İKİNCİ KISIM

Nama Yazılı Senetler

A) Tanımı.............................................................................................................................. 654 ....... 267

B) Alacaklının hakkını nasıl ispat edeceği

I - Kural olarak ............................................................................................................. 655 ....... 267

II - Eksik nama yazılı senetler................................................................................... 656 ....... 267

C) İptal kararı....................................................................................................................... 657 ....... 267

ÜÇÜNCÜ KISIM

Hamile Yazılı Senetler

A) Tanımı.............................................................................................................................. 658 ....... 268

B) Borçlunun def’ileri

I - Genel olarak............................................................................................................ 659 ....... 268

II - Hamile yazılı faiz kuponları................................................................................ 660 ....... 268

C) İptal kararı

I - Genel olarak

1. Yetki .................................................................................................................... 661 ....... 269

2. Ödeme yasağı.................................................................................................. 662 ....... 269

3. İlan ile çağrı, başvuru süresi........................................................................ 663 ....... 269

4. İlan şekli............................................................................................................. 664 ....... 270

5. Hükümleri

a) Senedin ibrazı hâlinde.......................................................................... 665 ....... 270

b) Senedin ibraz edilmemesi hâlinde................................................... 666 ....... 270

II - Kuponlarda usul .................................................................................................... 667 ....... 270

III - Banknotlarda ve buna benzer kâğıtlarda usul ............................................ 668 ....... 271

D) İpotekli borç senedi ve irat senedi ......................................................................... 669 ....... 271

DÖRDÜNCÜ KISIM

Kambiyo Senetleri

A) Borçlanma ehliyeti....................................................................................................... 670 ....... 271

BİRİNCİ BÖLÜM

Poliçe

BİRİNCİ AYIRIM

Poliçenin Düzenlenmesi ve Şekli

A) Şekil

I - Unsurları

1. Genel olarak ..................................................................................................... 671 .......271

2. Unsurların bulunmaması ............................................................................. 672 ....... 272

Fihrist XXXI

Madde Sayfa

II - Münferit unsurlar

1. Düzenleyenin aynı zamanda muhatap veya emrine ödene-

cek kişi olması .................................................................................................. 673........272

2. Adresli ve yerleşim yerli poliçe...................................................................674........272

3. Faiz şartı............................................................................................................. 675........273

4. Poliçe bedelinin çeşitli şekillerde gösterilmesi.....................................676........273

B) İmza edenlerin sorumluluğu

I - Geçerli olmayan imzaların bulunması............................................................677........273

II - Yetkisiz imza............................................................................................................678........273

III - Düzenleyenin sorumluluğu...............................................................................679........273

IV - Açık poliçe...............................................................................................................680........274

İKİNCİ AYIRIM

Ciro

A) Poliçenin devredilmesi............................................................................................... 681........274

B) Ciro

I - Kayıtsız, şartsız olması.......................................................................................... 682........274

II - Cironun şekli ........................................................................................................... 683........274

III - Cironun hükümleri

1. Devir işlevi......................................................................................................... 684........275

2. Teminat işlevi................................................................................................... 685........275

3. Hamilin hak sahipliği.....................................................................................686........275

IV - Def’iler ...................................................................................................................... 687........276

V - Cironun çeşitleri

1. Tahsil cirosu...................................................................................................... 688........276

2. Rehin cirosu...................................................................................................... 689........276

3. Vadeden sonraki ciro.....................................................................................690........277

ÜÇÜNCÜ AYIRIM

Kabul ve Aval

A) Kabule arz

I - Kural........................................................................................................................... 691........277

II - Kabule arz şartı ve yasağı.................................................................................... 692........277

III - Görüldükten belirli bir süre sonra ödenmesi gereken poliçelerde.................693 .........278

IV - Bir daha kabule arz............................................................................................... 694........278

B) Kabul

I - Şekli

1. Genel olarak ..................................................................................................... 695........278

2. Kabulün sınırlandırılması .............................................................................696........279

3. Adresli ve yerleşim yerli poliçe...................................................................697........279

II - Hükümleri

1. Genel olarak ..................................................................................................... 698........279

2. Kabul şerhinin çizilmesi................................................................................699........279

XXXII Fihrist

Madde Sayfa

C) Aval

I - Aval verenler........................................................................................................... 700 ....... 280

II - Şekil ........................................................................................................................... 701 ....... 280

III - Hükümler................................................................................................................. 702 ....... 280

DÖRDÜNCÜ AYIRIM

Ödeme

A) Vade

I - Vadenin belirlenmesi

1. Genel olarak ..................................................................................................... 703 .......280

2. Görüldüğünde ödenecek poliçe ............................................................... 704 ....... 281

3. Görüldükten belirli bir süre sonra ödenecek poliçe ........................... 705 ....... 281

II - Sürelerin hesabı

1. Genel olarak ..................................................................................................... 706 .......281

2. Takvimlerin çatışması.................................................................................... 707 ....... 282

B) Ödeme

I - İbraz........................................................................................................................... 708 ....... 282

II - Makbuz istemek hakkı......................................................................................... 709 ....... 282

III - Vadeden önce ve vadesinde ödeme.............................................................. 710 ....... 283

IV - Yabancı ülke parası ile ödeme ......................................................................... 711 ....... 283

V - Tevdi .......................................................................................................................... 712 ....... 283

BEŞİNCİ AYIRIM

Kabul Etmeme ve Ödememe Hâllerinde Başvurma Hakları

A) Başvurma hakkı

I - Genel olarak............................................................................................................ 713 ....... 284

II - Protesto

1. Süreler ve şartları............................................................................................ 714 ....... 284

2. Şekli

a) Noterlikçe düzenlenmesi .................................................................... 715 ....... 285

b) İçindekiler................................................................................................. 716 ....... 285

c) Protesto belgesi...................................................................................... 717 ....... 286

d) Kısmi kabul hâlinde............................................................................... 718 ....... 286

e) Birden fazla kişiye karşı düzenlenen protesto.............................. 719 ....... 286

3. Saklama yükümü ............................................................................................ 720 ....... 286

4. Sakat protesto ................................................................................................. 721 ....... 286

5. Protesto düzenlenmesi gerekmeyen hâller.......................................... 722 ....... 286

III - İhbar zorunluluğu................................................................................................. 723 ....... 287

IV - Teselsül .................................................................................................................... 724 ....... 288

V - Başvurma hakkının kapsamı

1. Hamilin hakkı ................................................................................................... 725 ....... 288

2. Ödeyen kişinin hakkı..................................................................................... 726 ....... 288

VI - Makbuz

1. Genel olarak ..................................................................................................... 727 .......289

2. Kısmi kabul hâlinde.......................................................................................... 728 ....... 289

Fihrist XXXIII

Madde Sayfa

VII - Retret ....................................................................................................................... 729........289

VIII - Başvurma hakkının düşmesi

1. Genel olarak ..................................................................................................... 730........290

2. Mücbir sebepler .............................................................................................. 731........290

B) Sebepsiz zenginleşme................................................................................................ 732........291

C) Poliçe karşılığının devri .............................................................................................. 733........292

D) Araya girme

I - Genel hükümler ..................................................................................................... 734........292

II - Araya girme suretiyle kabul

1. Şartlar, hamilin durumu ...............................................................................735........292

2. Şekil..................................................................................................................... 736........293

3. Araya girerek kabul edenin sorumluluğu...............................................737........293

III - Araya girerek ödeme

1. Şartları ................................................................................................................ 738........293

2. Hamilin ibraz yükümlülüğü.........................................................................739........294

3. Reddin sonucu................................................................................................. 740........294

4. Makbuz .............................................................................................................. 741........294

5. Hakların devri, araya girenlerin birden fazla olması hâli ................... 742........294

ALTINCI AYIRIM

Poliçe Nüshaları ve Suretleri

A) Poliçe nüshaları

I - İsteme hakkı ............................................................................................................ 743........295

II - Nüshalar arasındaki ilişki..................................................................................... 744........295

III - Kabul şerhi............................................................................................................... 745........295

B) Poliçe suretleri

I - Şekil ve hükümleri................................................................................................. 746........296

II - Senet aslının teslimi.............................................................................................. 747........296

YEDİNCİ AYIRIM

Çeşitli Hükümler

A) Senet metnindeki değişiklikler................................................................................ 748........297

B) Zamanaşımı

I - Süreler....................................................................................................................... 749........297

II - Kesilme

1. Sebepleri ........................................................................................................... 750........297

2. Hükümleri ......................................................................................................... 751........297

C) Süreler

1. Tatil günleri....................................................................................................... 752........298

2. Sürenin hesaplanması...................................................................................753........298

3. Atıfet süreleri.................................................................................................... 754........298

D) Poliçeye ilişkin işlemlerin yapılacağı yer ..............................................................755........298

E) İmzalar ............................................................................................................................. 756........298

F) İptal

XXXIV Fihrist

Madde Sayfa

I - Önleyici önlemler.................................................................................................. 757 ....... 299

II - Poliçeyi eline geçiren kişinin bilinmesi .......................................................... 758 ....... 299

III - Poliçeyi eline geçirenin bilinmemesi

1. Dilekçe sahibinin yükümlülükleri.............................................................. 759 ....... 299

2. İhtar

a) İçeriği ......................................................................................................... 760 ....... 299

b) Süreler........................................................................................................ 761 ....... 300

c) İlan .............................................................................................................. 762 ....... 300

IV - İade davası .............................................................................................................. 763 ....... 300

V - İptal kararı ................................................................................................................ 764 ....... 300

VI - Teminat.................................................................................................................... 765 ....... 300

SEKİZİNCİ AYIRIM

Kanunlar İhtilafı

A) Ehliyet .............................................................................................................................. 766 ....... 301

B) Şekil ve süreler

I - Genel olarak............................................................................................................ 767 ....... 301

II - Hakların kullanılması ve korunmasına ilişkin işlemler ............................... 768 ....... 301

III - Başvurma hakkı...................................................................................................... 769 ....... 301

C) Borçlanmaların hükümleri

I - Genel olarak............................................................................................................ 770 ....... 302

II - Kısmi kabul ve ödeme ......................................................................................... 771 ....... 302

III - Ödeme...................................................................................................................... 772 ....... 302

IV - Sebepsiz zenginleşmeden doğan haklar...................................................... 773 ....... 302

V - Karşılığın hamile geçmesi ................................................................................... 774 ....... 302

VI - İptal kararı ............................................................................................................... 775 ....... 302

İKİNCİ BÖLÜM

Bono veya Emre Yazılı Senet

A) Unsurlar........................................................................................................................... 776 ....... 303

B) Unsurların bulunmaması........................................................................................... 777 .......303

C) Uygulanacak hükümler.............................................................................................. 778 .......303

D) Düzenleyenin sorumluluğu...................................................................................... 779 ....... 305

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

Çek

BİRİNCİ AYIRIM

Çeklerin Düzenlenmesi ve Şekli

A) Şekli

I - Unsurlar.................................................................................................................... 780 ....... 305

II - Unsurların bulunmaması.................................................................................... 781 ....... 307

B) Münferit unsurlar

I - Muhatap

1. Muhatap olma ehliyeti ................................................................................. 782 ....... 307

2. Karşılık ................................................................................................................ 783 ....... 308

Fihrist XXXV

Madde Sayfa

II - Kabul yasağı ............................................................................................................ 784........308

III - Kimin lehine çekilebileceği ................................................................................ 785........308

IV - Faiz şartı ................................................................................................................... 786........309

V - Adresli ve yerleşme yerli çek ..............................................................................787........309

İKİNCİ AYIRIM

Devir

A) Devredilebilirlik............................................................................................................. 788........309

B) Ciro

I - Genel olarak ............................................................................................................ 789........309

II - Hak sahipliğini ispat görevi................................................................................ 790........310

III - Hamiline yazılı çek üzerine yapılan ciro.........................................................791........310

C) Elden çıkan çek ............................................................................................................. 792........310

D) Protestodan ve ibraz süresinin geçmesinden sonraki ciro ............................793........310

ÜÇÜNCÜ AYIRIM

Ödeme ve Ödememe

A) Ödeme

I - Aval ............................................................................................................................ 794........310

II - Muacceliyet ............................................................................................................. 795........311

III - Ödeme için ibraz

1. Genel olarak ..................................................................................................... 796........311

2. Takvim farklılığı ............................................................................................... 797........311

3. Takas odası ....................................................................................................... 798........311

IV - Çekten cayma

1. Genel olarak ..................................................................................................... 799........312

2. Özel hâller ......................................................................................................... 800........312

V - Ciroların incelenmesi ........................................................................................... 801........312

VI - Yabancı ülke parasıyla ödenecek çek.............................................................802........312

VII - Çizgili çek

1. Şekil ve şartları................................................................................................. 803........313

2. Hükümleri ......................................................................................................... 804........313

VIII - Hesaba geçirilmek üzere düzenlenen çek

1. Genel olarak ..................................................................................................... 805........314

2. Hamilin hakları

a) İflas hâlinde ..............................................................................................806........314

b) Hesaba geçirilmeme hâlinde .............................................................807........314

B) Ödememe

I - Hamilin başvurma hakları...................................................................................808........314

II - Protesto .................................................................................................................... 809........315

III - Başvurma hakkının kapsamı..............................................................................810........315

IV - Mücbir sebepler .................................................................................................... 811........315

XXXVI Fihrist

Madde Sayfa

DÖRDÜNCÜ AYIRIM

Çeşitli Hükümler

A) Sahte veya tahrif edilmiş çek ................................................................................... 812 ....... 316

B) Çekin birden fazla nüsha olarak düzenlenmesi................................................. 813 ....... 316

C) Zamanaşımı ................................................................................................................... 814 ....... 317

D) Bankanın tanımı ........................................................................................................... 815 ....... 317

E) Süreler

I - Tatil günleri ............................................................................................................. 816 ....... 317

II - Sürelerin hesabı..................................................................................................... 817 ....... 317

F) Uygulanacak hükümler.............................................................................................. 818 ....... 317

BEŞİNCİ AYIRIM

Kanunlar İhtilafı

A) Muhatap olma ehliyeti............................................................................................... 819 ....... 319

B) Şekil ve süreler .............................................................................................................. 820 ....... 319

C) Borçlanmaların hükümleri

I - Düzenlenme yeri kanunu................................................................................... 821 ....... 319

II - Ödeme yeri hukuku.............................................................................................. 822 .......319

III - Yerleşim yeri hukuku ........................................................................................... 823 .......320

BEŞİNCİ KISIM

Kambiyo Senetlerine Benzeyen Senetler ve

Diğer Emre Yazılı Senetler

A) Emre yazılı senet

I - Tanımı ....................................................................................................................... 824 ....... 320

II - Borçlunun def’ileri ................................................................................................ 825 ....... 320

B) Kambiyo senetlerine benzeyen senetler

I - Emre yazılı havaleler

1. Genel olarak ..................................................................................................... 826 .......321

2. Kabul zorunluluğunun bulunmaması ..................................................... 827 ....... 321

3. Kabulün hükümleri........................................................................................ 828 ....... 321

4. İcrada uygulanmayacak hükümler........................................................... 829 ....... 321

II - Emre yazılı ödeme vaatleri................................................................................. 830 ....... 321

C) Cirosu kabil olan diğer senetler .............................................................................. 831 ....... 322

ALTINCI KISIM

Makbuz Senedi ve Varant

A) Umumi mağazalar

I - Genel olarak............................................................................................................ 832 ....... 322

II - İstisnalar ................................................................................................................... 833 ....... 323

B) Makbuz senedi ve varant

I - Şekil

1. Makbuz senedi ................................................................................................ 834 ....... 323

2. Varant................................................................................................................. 835 ....... 324

Fihrist XXXVII

Madde Sayfa

3. Defter.................................................................................................................. 836........324

4. Kısmi senet........................................................................................................ 837........324

II - Ciro

1. Genel olarak ..................................................................................................... 838........324

2. Hükümleri ......................................................................................................... 839........324

3. Varantın cirosu ................................................................................................ 840........325

C) Mallar üzerinde tasarruflar

I - Yapılamayacak işlemler....................................................................................... 841........325

II - Malın geri alınması

1. Genel olarak ..................................................................................................... 842........325

2. Kısmen geri alma ............................................................................................843........325

III - Sattırma hakkı

1. Şartlar ................................................................................................................. 844........325

2. Satış bedeli........................................................................................................ 845........326

3. Başvurma hakkı ............................................................................................... 846........326

4. Sigorta................................................................................................................ 847........326

D) Zamanaşımı ................................................................................................................... 848........326

E) Senetlerin zıyaı.............................................................................................................. 849........326

DÖRDÜNCÜ KİTAP

Taşıma İşleri

BİRİNCİ KISIM

Genel Hükümler

A) Taşıyıcı ............................................................................................................................. 850........327

B) Hükümlerin uygulama alanı..................................................................................... 851........327

C) Saklı tutulan hükümler

I- Kural........................................................................................................................... 852........327

II- Özel hükümlerin sorumluluğu etkilememesi ..............................................853........327

D) Sorumluluğun kaldırılmasına veya hafifletilmesine ait hükümlerin

geçersizliği...................................................................................................................... 854........328

E) Zamanaşımı ................................................................................................................... 855........328

İKİNCİ KISIM

Eşya Taşıma

A) Taşıma sözleşmesinin uygulanması

I - Taşıma senedi ........................................................................................................... 856........329

II - Taşıma senedinin içeriği ...................................................................................... 857........329

III - Taşıma senedinin ispat gücü.............................................................................858........330

IV - Yük senedi...............................................................................................................859........331

V - Refakat belgeleri .................................................................................................... 860........331

VI - Tehlikeli eşya .......................................................................................................... 861........332

VII - Ambalaj ve işaret ................................................................................................. 862........332

VIII - Yükleme ve boşaltma........................................................................................863........332

IX - Özel durumlarda gönderenin kusursuz sorumluluğu..............................864........333

XXXVIII Fihrist

Madde Sayfa

X - Gönderen tarafından fesih ................................................................................. 865 ....... 334

XI - Kısmi taşımayı istem hakkı ................................................................................ 866 ....... 335

XII - Yükleme süresine uyulmaması hâlinde taşıyıcının hakları.................... 867 ....... 335

XIII - Emir, talimat ve tasarruflar.............................................................................. 868 ....... 336

XIV - Taşıma ve teslim engelleri .............................................................................. 869 ....... 337

XV - Taşıma ücretinin hesaplanması ve ödenmesi ........................................... 870 ....... 338

XVI - Gönderilenin hakları ve ödeme borcu........................................................ 871 ....... 339

XVII - Ödemeli teslim .................................................................................................. 872 ....... 340

XVIII - Taşıma süresi..................................................................................................... 873 ....... 340

XIX - Zıya karinesi......................................................................................................... 874 ....... 341

B) Taşıyıcının sorumluluğu

I - Zıya veya hasar ile gecikmeden doğan zarardan sorumluluk.................. 875 ....... 341

II - Sorumluluktan kurtulma

1. Genel olarak

a) Taşıyıcının özeni ..................................................................................... 876 ....... 342

b) Araç arızası ve kiraya verenin kusuru .............................................. 877 ....... 342

2. Özel hâller......................................................................................................... 878 ....... 342

III - Yardımcıların kusuru............................................................................................ 879 ....... 343

IV - Tazminatta esas alınacak değer....................................................................... 880 ....... 344

V- Zarar saptama giderleri ........................................................................................ 881 ....... 344

VI - Sorumluluk sınırları.............................................................................................. 882 ....... 344

VII - Diğer giderlerin tazmini .................................................................................... 883 ....... 345

VIII - Diğer zararlarda sorumluluğun en yüksek tutarı..................................... 884 ....... 345

IX - Sözleşme dışı istemler......................................................................................... 885 ....... 346

X - Sorumluluğu sınırlama hakkının kaybı........................................................... 886 ....... 346

XI - Yardımcı kişilerin sorumluluğu ........................................................................ 887 ....... 346

XII - Fiilî taşıyıcı.............................................................................................................. 888 ....... 347

XIII -Bildirim.................................................................................................................... 889 ....... 347

XIV - Yetkili mahkeme ................................................................................................ 890 .......348

XV - Hapis hakkı............................................................................................................ 891 ....... 348

XVI - Birden çok taşıyıcı.............................................................................................. 892 ....... 349

XVII - Birden çok hapis hakkının sırası................................................................... 893 ....... 349

ÜÇÜNCÜ KISIM

Taşınma Eşyası Taşıması

A) Uygulanacak hükümler.............................................................................................. 894 ....... 349

B) Taşıyıcının yükümlülükleri ........................................................................................ 895 ....... 349

C) Taşıma senedi, tehlikeli mal, refakat belgeleri, bildirim ve bilgi

verme yükümlülükleri ................................................................................................ 896 ....... 350

D) Gönderenin özel hâllerde sorumluluğu............................................................... 897 ....... 350

E) Sorumluluktan kurtulma sebepleri........................................................................ 898 ....... 350

F) Sorumluluk sınırı .......................................................................................................... 899 ....... 351

G) Bildirim ............................................................................................................................ 900 ....... 351

H) Sorumluluğu sınırlama hakkının kaybı................................................................. 901 ....... 352

Fihrist XXXIX

Madde Sayfa

DÖRDÜNCÜ KISIM

Değişik Tür Araçlar ile Taşıma

A) Sözleşme......................................................................................................................... 902........352

B) Bilinen zarar yeri ........................................................................................................... 903........353

C) Bildirim ve zamanaşımı .............................................................................................. 904........353

D) Taşınma eşyasının taşıması....................................................................................... 905........353

BEŞİNCİ KISIM

Yolcu Taşıma

A) Kurallara uyma zorunluluğu..................................................................................... 906........353

B) Seferin yapılamaması.................................................................................................. 907........354

C) Seferin gecikmesi

I - Hareketin gecikmesi............................................................................................. 908........354

II - Sefer sırasında

1. Yol değiştirme.................................................................................................. 909........355

2. Zorunlu sebepler ............................................................................................910........355

D) Seferin duraklaması..................................................................................................... 911........356

E) Bagaj

I - Taşıyıcının sorumluluğu...................................................................................... 912........356

II- Taşıyıcının hapis hakkı ......................................................................................... 913........357

F) Taşıyıcının sorumluluğu............................................................................................. 914........357

G) Yolcunun ölümü........................................................................................................... 915........358

H) Yönetmelik ..................................................................................................................... 916........358

ALTINCI KISIM

Taşıma İşleri Komisyoncusu

A) Taşıma komisyonculuğu sözleşmesi .....................................................................917........358

B) Hükümleri

I - Eşyanın taşıtılması................................................................................................. 918........359

II - Bildirme yükümlülüğü......................................................................................... 919........359

III - Ücretin muacceliyeti ............................................................................................ 920........360

IV - Kesin ücret...............................................................................................................921........360

V - Gönderenin alacakları .......................................................................................... 922........360

VI - Hapis hakkı.............................................................................................................. 923........361

VII - Sonraki komisyoncu ........................................................................................... 924........361

VIII - Halefiyet................................................................................................................. 925........361

IX - Komisyoncunun taşıma işini üzerine alması................................................926........361

X - Toplama yük ............................................................................................................ 927........361

C) Sorumluluk

I - Komisyoncunun sorumluluğu ..........................................................................928........362

II - Yardımcıların kusuru ............................................................................................ 929........362

D) Zamanaşımı ................................................................................................................... 930........363

BEŞİNCİ KİTAP

Deniz Ticareti

BİRİNCİ KISIM

Gemi

BİRİNCİ BÖLÜM

Genel Hükümler

A) Tanımlar

I- Gemi, ticaret gemisi ............................................................................................. 931 .......363

II- Denize, yola ve yüke elverişli gemi ................................................................. 932 ....... 363

III- Tamir kabul etmez gemi, tamire değmez gemi........................................... 933 ....... 364

IV- Gemi adamları ........................................................................................................ 934 ....... 364

B) Hükümlerin uygulama alanı..................................................................................... 935 ....... 364

C) Gemilerin hukuksal niteliği

I- Genel olarak............................................................................................................ 936 ....... 365

II- Taşınmazlarla ilgili hükümlerden gemilere uygulanacak olanlar................... 937.........365

İKİNCİ BÖLÜM

Geminin Kimliği

A) Geminin adı

I- Seçme serbestisi.................................................................................................... 938 ....... 366

II- Gövde üzerine yazılma zorunluluğu............................................................... 939 ....... 366

B) Geminin bayrağı

I- Türk Bayrağını çekme hakkı ve yükümlülüğü.............................................. 940 ....... 366

II- İstisnaları .................................................................................................................. 941 ....... 367

III- Türk Bayrağı çekme hakkının kaybedilmesi.................................................. 942 ....... 367

IV- Hakkın ispatı

1. Gemi tasdiknamesi ........................................................................................ 943 ....... 368

2. Bayrak şahadetnamesi.................................................................................. 944 ....... 368

3. Muaf olma......................................................................................................... 945 ....... 368

C) Geminin bağlama limanı........................................................................................... 946 .......368

D) Ceza hükümleri

I- Suç oluşturan fiiller

1. Kanuna aykırı şekilde bayrak çekme........................................................ 947 ....... 369

2. Tasdikname veya şahadetname almadan ve gemide bu-

lundurmadan bayrak çekme ...................................................................... 948 ....... 369

3. Harp gemileri ile istihkâmlar önünde ve limanda bayrak

çekmemek ........................................................................................................ 949 ....... 369

4. Geminin adının ve bağlama limanının yazılmaması .......................... 950 ....... 370

II- Ortak hükümler

1. Kusur................................................................................................................... 951 ....... 370

2. Suçun işlendiği yer ve işleyenin vatandaşlığı ....................................... 952 ....... 370

E) Yönetmelik..................................................................................................................... 953 ....... 370

Fihrist XLI

Madde Sayfa

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

Gemi Sicili

A) Genel hükümler

I- Sicil müdürlükleri ve bölgeleri ..........................................................................954........370

II- Yetkili sicil müdürlüğü......................................................................................... 955........371

III- Tescili caiz gemiler ................................................................................................ 956........371

IV- Tescili zorunlu gemiler......................................................................................... 957........371

V- Tescili caiz olmayan gemiler ...............................................................................958........372

B) Geminin tescili

I- İstem

1. Şekli..................................................................................................................... 959........372

2. İçeriği .................................................................................................................. 960........372

3. Belgeler

a) Genel olarak .............................................................................................961........373

b) Yabancı sicile kayıtlı gemiler için ......................................................962........373

II- Tescil

1. Tescil edilecek hususlar ................................................................................963........373

2. Değişiklikler ...................................................................................................... 964........374

C) Silinme

I- İstem üzerine .......................................................................................................... 965........375

II- Resen

1. Genel şartları .................................................................................................... 966........376

2. Özel hâller ......................................................................................................... 967........376

D) Gemi tasdiknamesi

I- İçeriği......................................................................................................................... 968........377

II- Yeniden düzenlenmesi........................................................................................ 969........377

III- Değişiklikler............................................................................................................. 970........377

IV- İbraz zorunluluğu .................................................................................................. 971........377

E) Sicil işlemlerini yaptırmaya davet........................................................................... 972........378

F) Hükümleri

I- Sicilin açıklığı...........................................................................................................973........378

II- Sicil karineleri..........................................................................................................974........378

III- Sicilin gerçek hukuki duruma uygun hâle getirilmesi ...............................975........378

IV- İtirazlar....................................................................................................................... 976........379

V- Şerhler

1. Verilebilecekleri hâller...................................................................................977........379

2. Verilmesi............................................................................................................ 978........380

3. Sağladığı hak.................................................................................................... 979........380

4. Hükümden düşmesi ......................................................................................980........380

5. Silinmesi ............................................................................................................ 981........380

VI- İtiraz veya şerhin kalkması .................................................................................. 982........380

VII- Sicile güven ilkesi.................................................................................................. 983........381

G) Zamanaşımı ................................................................................................................... 984........381

H) Kayıt giderleri ................................................................................................................ 985........381

XLII Fihrist

Madde Sayfa

İ) Yapı hâlindeki gemilere özgü sicil

I- Genel olarak............................................................................................................ 986 ....... 382

II- Yapının tescili

1. Tescil istemi

a) Şekli ............................................................................................................ 987 .......382

b) İçeriği ......................................................................................................... 988 ....... 382

2. Tescil

a) Tescil edilecek hususlar ....................................................................... 989 ....... 383

b) Değişiklikler ............................................................................................. 990 ....... 383

c) Hükümleri................................................................................................. 991 ....... 383

d) Silme........................................................................................................... 992 ....... 384

J) Sicil müdürlüğünün kararlarına itiraz.................................................................... 993 ....... 384

K) Yönetmelik..................................................................................................................... 994 ....... 384

L) Türk Uluslararası Gemi Sicili ..................................................................................... 995 ....... 384

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM

Mülkiyet ve Diğer Ayni Haklar

BİRİNCİ AYIRIM

Uygulanacak Hükümler

A) Sicile kayıtlı gemilere.................................................................................................. 996 ....... 385

B) Sicile kayıtlı olmayan gemilere................................................................................ 997 ....... 385

İKİNCİ AYIRIM

Mülkiyet

A) İktisabı

I- Aslen iktisabı

1. Sahiplenme ...................................................................................................... 998 ....... 385

2. Olağan zamanaşımı....................................................................................... 999 ....... 385

3. Olağanüstü zamanaşımı ............................................................................1000 ....... 386

II- Devren iktisabı

1. Devrin şekli.....................................................................................................1001 ....... 387

2. Devrin kapsamı .............................................................................................1002 ....... 387

B) Zıya

I - Geminin zıyaı........................................................................................................1003 ....... 387

II- Terk ..........................................................................................................................1004 ....... 388

III- Zamanaşımı ...........................................................................................................1005 ....... 388

C) Sicile kayıtlı gemi payı ve iştirak payı üzerinde mülkiyet

I- İktisabı

1. Aslen.................................................................................................................1006 ....... 388

2. Devren

a) Devir yoluyla..........................................................................................1007 ....... 388

b) İştirak payının bırakılması yoluyla ..................................................1008 ....... 389

II- Zıyaı .........................................................................................................................1009 ....... 389

Fihrist XLIII

Madde Sayfa

D) Yapı hâlinde bulunan gemiler ve yapı payları üzerindeki mülkiyet

I- Yapı hâlindeki gemilere özgü sicile kaydolunmayan yapılar ve

yapı payları ............................................................................................................1010........389

II- Yapı hâlindeki gemilere özgü sicile kaydolunan yapılar ve

yapı payları ............................................................................................................1011........390

ÜÇÜNCÜ AYIRIM

Gemi Rehni

A) Sicile kayıtlı olmayan gemiler üzerindeki iştirak payının rehni...................1012........390

B) Sicile kayıtlı olan gemilerin rehni

I- Tersane sahibinin ipotek hakkı .......................................................................1013........390

II- Gemi ipoteği

1. Niteliği..............................................................................................................1014........390

2. Kurulması ........................................................................................................1015........391

3. Sicile geçirilecek hususlar..........................................................................1016........392

4. İpoteğin derecesi..........................................................................................1017........393

5. İpoteğin teminat altına aldığı alacak

a) Genel olarak ...........................................................................................1018........393

b) Faizler.......................................................................................................1019........393

6. İpoteğin kapsamı

a) Gemi, gemi payı, bütünleyici parça, eklenti, gemi yerine geçen

satış veya kamulaştırma bedeli ve tazminat istemleri...................................1020...........394

b) Birlikte gemi ipoteğinde birden çok gemi veya gemi payı............ 1021 .........394

c) Sigorta tazminatı

aa) Kural ...............................................................................................1022........394

bb) Sigortacının yapacağı ödemeler...........................................1023........395

cc) Gemi ipoteğinin sigortacıya bildirilmesi

aaa) Bildirim yükümü...............................................................1024........395

bbb) Birden çok sigortacının varlığında .............................1025........396

ccc) İpotekli alacaklının yerleşim yerini değiştir-

mesi ......................................................................................1026........396

dd) Sigortacının borcundan kurtulması.....................................1027........397

ee) İpoteğin ödeyen sigortacıya geçmesi.................................1028........397

ff) Sigortacının prim ve ödemeleri kabul etmek zo-

runluluğu......................................................................................1029........397

7. İpoteğin hükümleri

a) Alacağın muaccel olmasından önce

aa) İpotekli alacaklının hakları

aaa) Gemi maliki aleyhine ......................................................1030........397

bbb) Üçüncü kişiler aleyhine..................................................1031........398

bb) Malikin hakları

aaa) Def’ide bulunma hakkı...................................................1032........399

bbb) Alacağın muacceliyeti için bildirimde bu-

lunma hakkı .......................................................................1033........399

ccc) Malike temsilci atanması ...............................................1034........399

XLIV Fihrist

Madde Sayfa

b) Alacağın muaccel olmasından sonra

aa) Gemi malikinin borcu ödeme hakkı ....................................1035 ....... 399

bb) Alacağın malike geçmesi.........................................................1036 ....... 400

cc) Gemi malikinin belgelerin verilmesini istem hakkı ........1037 ....... 400

8. Gemi ipoteğinin devri ve değiştirilmesi

a) İpoteğin devri

aa) Genel olarak.................................................................................1038 ....... 400

bb) İtiraz ve def’iler ...........................................................................1039 ....... 401

cc) Devri genel hükümlere tabi alacaklar .................................1040 .......401

b) İpoteğin değiştirilmesi

aa) İpoteğin içeriğinin değiştirilmesi .........................................1041 ....... 401

bb) İpoteğin derecesinin değiştirilmesi.....................................1042 ....... 402

cc) İpotekli alacağın yerine başka bir alacağın konulması..........1043.........403

9. Gemi ipoteğinin sona ermesi

a) Sebepleri

aa) Alacakla birlikte ipoteğin de düşmesi sonucunu

doğuran sebepler

aaa) Alacağın düşmesi.............................................................1044 ....... 402

bbb) Alacaklı ve malik sıfatlarının birleşmesi....................1045 ....... 403

ccc) Birlikte gemi ipoteğinde malikin alacaklıya

ödemede bulunması ......................................................1046 ....... 403

ddd) Birlikte gemi ipoteğinde ipoteğin borçluya

geçmesi..........................................................................................1047.........404

eee) Alacaklının gemi malikine karşı sahip olduğu

istem hakkının zamanaşımına uğraması .................1048 ....... 404

bb) Sadece ipoteğin düşmesi sonucunu doğuran se-

bepler

aaa) Tarafların anlaşması ........................................................1049 ....... 404

bbb) Alacaklının feragati .........................................................1050 ....... 404

ccc) İpoteğin süresinin dolması...........................................1051 ....... 405

cc) Mahkemece ipoteğin düşmesine karar verilmesi

aaa) Alacaklının belli olmaması hâlinde............................1052 ....... 405

bbb) Paranın tevdii hâlinde ....................................................1053 ....... 405

III- Yapı hâlindeki gemiler üzerinde ipotek

1. Konusu.............................................................................................................1054 ....... 405

2. Kurulması ........................................................................................................1055 ....... 406

3. Kapsamı ...........................................................................................................1056 ....... 406

4. Derecesi...........................................................................................................1057 ....... 406

5. Uygulanacak hükümler ..............................................................................1058 ....... 406

DÖRDÜNCÜ AYIRIM

İntifa Hakkı

A) Kurulması......................................................................................................................1059 ....... 407

B) Uygulanacak hükümler............................................................................................1060 .......407

Fihrist XLV

Madde Sayfa

İKİNCİ KISIM

Donatan ve Donatma İştiraki

A) Donatan

I- Tanımı .....................................................................................................................1061........407

II- Gemi adamlarının kusurlarından doğan sorumluluğu ...........................1062........408

III- Yetkili mahkeme...................................................................................................1063........408

B) Donatma iştiraki

I- Tanımı .....................................................................................................................1064........408

II- İştirakin tescili .......................................................................................................1065........408

III- Paydaş donatanlar arasındaki ilişkiler ...........................................................1066........409

IV- İştirakin yönetimi ve temsili

1. Kararlar.............................................................................................................1067........409

2. Gemi müdürü

a) Atanması ve görevden alınması......................................................1068........409

b) Yönetim yetkisi .....................................................................................1069........410

c) Temsil yetkisi

aa) Kapsamı.........................................................................................1070........410

bb) Hükümleri.....................................................................................1071........411

cc) Sınırlandırılması..........................................................................1072........411

d) Yükümlülükleri

aa) Özen yükümlülüğü....................................................................1073........411

bb) Defter tutma ve belgeleri saklama yükümlülüğü ...........1074........411

cc) Bilgi ve hesap verme yükümlülüğü .....................................1075........411

V- Kazanca ve zarara katılma..................................................................................1076........411

VI- Giderlere katılma..................................................................................................1077........412

VII- Paydaş donatanların şahsında değişiklik....................................................1078........412

VIII- Paydaş donatan olan kaptan.........................................................................1079........412

IX- Paydaş donatanların sorumluluğu

1. İştirakin borçlarından dolayı üçüncü kişilere karşı sorumluluğu .......... 1080 .........413

2. İştirak payının devredilmiş olması hâlinde ..........................................1081........413

X- Sona ermesi

1. Sona erme sebepleri

a) Fesih kararı .............................................................................................1082........413

b) Çıkmak isteyen ortağın fesih istemi...............................................1083........414

c) İştirakin iflası ..........................................................................................1084........414

2. Sona ermeyi gerektirmeyen hâller .........................................................1085........414

XI- Tasfiye .....................................................................................................................1086........414

XII- Yetkili mahkeme .................................................................................................1087........415

ÜÇÜNCÜ KISIM

Kaptan

A) Özen yükümlülüğü....................................................................................................1088........415

B) Sorumluluğu................................................................................................................1089........415

C) Görevleri

XLVI Fihrist

Madde Sayfa

I- Geminin elverişliliği ile ilgili olarak

1. Geminin denize ve yola elverişli olup olmadığına dikkat etme.............1090.........416

2. Geminin yüklemeye ve boşaltmaya elverişli olup olmadığı-

na dikkat etme ..............................................................................................1091 ....... 416

II- Yabancı mevzuata uyma ..................................................................................1092 ....... 416

III- Yola çıkma ..............................................................................................................1093 ....... 417

IV- Gemide hazır bulunma......................................................................................1094 ....... 417

V- Kaptanın gemi zabitlerine danışması ............................................................1095 ....... 418

VI- Gemi jurnali

1. Tutma yükümlülüğü....................................................................................1096 ....... 418

2. İçeriği................................................................................................................1097 ....... 418

VII- Deniz raporu

1. Düzenlenmesi istemine yetkili olanlar..................................................1098 ....... 419

2. Tespit edilecek konular ..............................................................................1099 ....... 420

3. Usul ...................................................................................................................1100 ....... 420

4. Tutanağın aslının saklanması ...................................................................1101 ....... 421

VIII- Donatanın menfaatlerini koruma ................................................................1102 ....... 421

D) Kanundan doğan temsil yetkisi

I- Donatanın temsilcisi sıfatıyla

1. Kapsamı

a) Gemi bağlama limanında bulunduğu sırada..............................1103 ....... 421

b) Gemi bağlama limanı dışında bulunduğu sırada......................1104 ....... 421

c) Kredi işlemleri........................................................................................1105 ....... 421

2. Temsil yetkisinin sınırlandırılması...........................................................1106 ....... 422

3. Fesihten sonra kaptanın yetkilerinin kaldırılması..............................1107 ....... 422

4. Kaptanın vekâletsiz iş görmesi.................................................................1108 ....... 422

5. Donatanın kaptanın yaptığı işlemlerden doğan sorumluluğu......... 1109.........422

6. Kaptanın donatana karşı hak ve yükümlülükleri ...............................1110 .......423

II- Kendi hesabına gemiye eşya yükleme yasağı ...........................................1111 ....... 423

III- Yükle ilgili olanların menfaatlerini koruma yükümlülüğü

1. Genel olarak ...................................................................................................1112 ....... 424

2. Rotadan sapma .............................................................................................1113 ....... 424

3. Eşya üzerinde tasarruf yetkisi

a) Genel olarak...........................................................................................1114 ....... 425

b) Müşterek avarya hâlinde ...................................................................1115 ....... 425

c) Diğer hâllerde .......................................................................................1116 ....... 425

d) Kaptanın işlemlerinin donatanı bağlaması .................................1117 ....... 425

4. Dış ilişkide işlemlerin geçerliği.................................................................1118 ....... 426

DÖRDÜNCÜ KISIM

Deniz Ticareti Sözleşmeleri

BİRİNCİ BÖLÜM

Gemi Kira Sözleşmeleri

A) Tanımı ve türleri .........................................................................................................1119 ....... 426

B) Gemi kira senedi.........................................................................................................1120 ....... 426

Fihrist XLVII

Madde Sayfa

C) Sicile şerh ......................................................................................................................1121........426

D) Hüküm ve sonuçları

I- Geminin kullanılmasından doğan istemler ................................................1122........427

II- Geminin teslimi......................................................................................................1123........427

III- Giderler....................................................................................................................1124........427

IV- Gemiyi kullanma hakkı.......................................................................................1125........427

V- Sigorta ......................................................................................................................1126........428

VI- Gemi adamlarının çalıştırılması.......................................................................1127........428

VII- Kira ödeme borcu ve teminatı........................................................................1128........428

VIII- Geminin iadesi....................................................................................................1129........429

E) Uygulanacak hükümler............................................................................................1130........429

İKİNCİ BÖLÜM

Zaman Çarteri Sözleşmesi

A) Tanımı ............................................................................................................................1131........429

B) Zaman çarter partisi ..................................................................................................1132........429

C) Tarafların hakları ve borçları

I- Tahsis edenin borçları........................................................................................1133........430

II- Geminin ticari yönetimi.....................................................................................1134........430

III- Giderler ...................................................................................................................1135........430

IV- Ücret ödeme borcu ve teminatı......................................................................1136........431

V- Tahsis olunanın sorumluluğu ve gemiyi iade yükümlülüğü ..................1137........431

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

Navlun Sözleşmesi

BİRİNCİ AYIRIM

Genel Hükümler

A) Navlun sözleşmesinin türleri..................................................................................1138........431

B) Yolculuk çarter partisi...............................................................................................1139........432

C) Kamaralar......................................................................................................................1140........432

D) Taşıyanın, gemiyi denize, yola ve yüke elverişli bulundurma

yükümlülüğü ...............................................................................................................1141........432

İKİNCİ AYIRIM

Yükleme ve Boşaltma

A) Yükleme

I- Demirleme yeri.....................................................................................................1142........432

II- Yükleme giderleri ................................................................................................1143........433

III- Yüklenecek eşya

1. Kararlaştırılandan başka eşya ...................................................................1144........433

2. Doğru bildirimde bulunma yükümlülüğü

a) Eşya hakkında........................................................................................1145........433

b) Caiz olmayan eşya ve yükleme hakkında.....................................1146........434

c) Gizlice yüklenen eşya hakkında.......................................................1147........434

d) Tehlikeli eşya hakkında ........................................................................1148........435

XLVIII Fihrist

Madde Sayfa

3. Bilgi ...................................................................................................................1149 ....... 435

IV- Başka gemiye yükleme ve aktarma ...............................................................1150 ....... 435

V- Güverteye konacak eşya.....................................................................................1151 ....... 436

VI- Süreler

1. Hazırlık bildirimi............................................................................................1152 ....... 436

2. Yükleme süresi ..............................................................................................1153 ....... 437

3. Sürastarya süresi...........................................................................................1154 ....... 438

4. Sürastarya parası ..........................................................................................1155 ....... 438

5. Yükleme ve sürastarya sürelerinin hesabı............................................1156 ....... 438

6. Hızlandırma primi ........................................................................................1157 ....... 439

VII- Yolculuk başlamadan önce sözleşmenin feshi.........................................1158 ....... 440

VIII- Yüklemenin hiç veya süresinde yapılmaması

1. Yüklemenin hiç yapılmaması ...................................................................1159 ....... 440

2. Eksik yükleme ................................................................................................1160 ....... 441

IX- Birden çok yükleten veya taşıtanın bulunması

1. Birden çok yükleten.....................................................................................1161 ....... 442

2. Birden çok taşıtan.........................................................................................1162 ....... 442

X- Kırkambar sözleşmesi

1. Yükleme anı....................................................................................................1163 ....... 442

2. Taşıtanın sözleşmeyi feshetmesi.............................................................1164 ....... 443

XI- Belgeleri verme yükümlülüğü ........................................................................1165 ....... 443

B) Boşaltma

I- Demirleme yeri ....................................................................................................1166 ....... 444

II- Boşaltma giderleri...............................................................................................1167 ....... 444

III- Süreler

1. Hazırlık bildirimi............................................................................................1168 ....... 444

2. Boşaltma süresi .............................................................................................1169 ....... 445

3. Sürastarya süresi...........................................................................................1170 ....... 445

4. Sürastarya parası ..........................................................................................1171 ....... 446

5. Boşaltma ve sürastarya sürelerinin hesabı...........................................1172 ....... 446

6. Hızlandırma primi ........................................................................................1173 ....... 447

IV- Boşaltmanın hiç veya süresinde yapılmaması...........................................1174 ....... 447

V- Kısmi çarter sözleşmelerinde ..........................................................................1175 ....... 448

VI- Kırkambar sözleşmesi

1. Boşaltma işleri ...............................................................................................1176 ....... 448

2. Taşıtanın üçüncü şahıslarla yaptığı kırkambar sözleşmeleri..........1177 ....... 448

ÜÇÜNCÜ AYIRIM

Taşıyanın Sorumluluğu ve Hakları

A) Taşıyanın sorumluluğu

I- Genel olarak..........................................................................................................1178 ....... 449

II- Sorumluluktan kurtulma hâlleri

1. Taşıyana yüklenemeyecek sebep ...........................................................1179 ....... 450

2. Teknik kusur ve yangın...............................................................................1180 ....... 451

Fihrist XLIX

Madde Sayfa

3. Denizde kurtarma.........................................................................................1181........451

III- Taşıyanın kusursuzluk ve uygun illiyet bağı karinelerinden ya-

rarlandığı hâller....................................................................................................1182........451

IV- Sebeplerin birleşmesi.........................................................................................1183........452

V- İnceleme ve bildirim

1. İnceleme..........................................................................................................1184........452

2. Bildirim.............................................................................................................1185........453

VI- Sorumluluğu sınırlandırma hakkı

1. Sorumluluk sınırları......................................................................................1186........454

2. Sorumluluğu sınırlandırma hakkının kaybı..........................................1187........455

VII- Tazminat istemi için süre

1. Hak düşürücü süre .......................................................................................1188........456

2. Hak düşürücü süre itirazından yararlanma hakkının kaybe-

dilmesi..............................................................................................................1189........456

VIII- Sözleşme dışı istemler......................................................................................1190........456

IX- Fiilî taşıyanın sorumluluğu

1. Genel olarak ...................................................................................................1191........457

2. Sorumsuzluk şartı .........................................................................................1192........458

B) Taşıyanın hakları

I- Navlun ödenmesini istem hakkı

1. Miktarı

a) ölçü, tartı veya sayı üzerine navlun ................................................1193........459

b) Zaman üzerine navlun........................................................................1194........459

c) Navlun kararlaştırılmamışsa..............................................................1195........460

d) Navlun dışında kalan prim ve giderler ..........................................1196........460

2. Navlunun muacceliyeti...............................................................................1197........460

3. Eşyanın navlun yerine bırakılması...........................................................1198........460

4. Zıyaa uğrayan eşyanın durumu...............................................................1199........461

5. Navlun borçlusu............................................................................................1200........461

II- Hapis hakkı

1. Genel olarak ...................................................................................................1201........461

2. Çekişmeli tutarın yatırılması ve teminat ...............................................1202........462

III- Üçüncü kişi gönderilenin durumu

1. Ödeme yükümlülüğünün doğması........................................................1203........462

2. Gönderilene karşı hapis hakkının kullanılması ...................................1204........462

3. Rücu hakkı

a) Eşyanın teslimi hâlinde.......................................................................1205........463

b) Hapis hakkının paraya çevrilmesi hâlinde ...................................1206........463

c) Gönderilenin eşyayı teslim almaması hâlinde............................1207........463

DÖRDÜNCÜ AYIRIM

Taşıtanın ve Yükletenin Sorumluluğu

A) Kusur sorumluluğu....................................................................................................1208........464

L Fihrist

Madde Sayfa

BEŞİNCİ AYIRIM

Yolculuğun Başlamasına veya Devamına Engel Olan

Sebepler Yüzünden Sözleşmenin Sona Ermesi

A) Sözleşmenin hükümden düşmesi

I- Geminin zayi olması sebebiyle

1. Yolculuk başlamadan önce.......................................................................1209 ....... 464

2. Yolculuk başladıktan sonra

a) Mesafe navlunu ....................................................................................1210 ....... 464

b) Kaptanın yükümlülükleri...................................................................1211 ....... 465

3. Başka gemiye yükleme ve aktarma........................................................1212 ....... 466

4. Geminin denize elverişsiz hâle gelmesi................................................1213 ....... 466

II- Eşyanın zayi olması sebebiyle

1. Yolculuk başlamadan önce

a) Eşya sözleşmede ferden belirlenmişse.........................................1214 ....... 466

b) Eşya, sözleşmede tür veya cinsi ile belirlenmişse......................1215 ....... 467

2. Yolculuk başladıktan sonra

a) Eşyanın tamamının zayi olması.......................................................1216 ....... 467

b) Eşyanın bir kısmının zayi olması......................................................1217 ....... 468

B) Sözleşmenin feshi

I- Taraflara fesih hakkı veren hâl ........................................................................1218 ....... 468

II- Tarafların fesih hakkına sahip olmadığı hâller

1. Eşyanın sadece bir kısmına ilişkin engeller..........................................1219 ....... 469

2. Kaptanın haklı bir sebeple rotadan sapması.......................................1220 ....... 469

3. Geminin yolculuk sırasında tamirinin gerekmesi ..............................1221 ....... 470

III- Diğer sebeplerin etkisi .......................................................................................1222 ....... 470

IV- Eşya üzerinde tasarruf yetkisi olan kişinin fesih hakkı ............................1223 ....... 471

V- Fesih hakkının kullanılması

1. Feshin bildirimi .............................................................................................1224 ....... 471

2. Hüküm ve sonuçları

a) Sözleşme yolculuk başlamadan önce feshedilmişse ...............1225 ....... 471

b) Sözleşme yolculuk başladıktan sonra feshedilmişse ...............1226 ....... 471

C) Birden çok yolculuğun özellikleri .........................................................................1227 ....... 472

ALTINCI AYIRIM

Denizde Taşıma Senetleri

A) Konişmento

I- Tanımı, türleri ve düzenlenmesi.....................................................................1228 ....... 473

II - İçeriği.......................................................................................................................1229 ....... 473

III- Hükümleri

1. Kıymetli evrak olma niteliği

a) Eşyanın yetkili konişmento hamiline teslimi

aa) Genel olarak.................................................................................1230 ....... 475

bb) Birden çok konişmento hamilinin başvurusu...................1231 ....... 475

Fihrist LI

Madde Sayfa

cc) Yükletenin talimatı ....................................................................1232........475

dd) Navlun sözleşmesinin umulmayan hâl yüzünden

hükümden düşmesi ..................................................................1233........476

b) Konişmentonun eşyayı temsili

aa) Genel olarak.................................................................................1234........476

bb) Birden çok konişmento hamili...............................................1235........476

cc) Konişmentonun geri verilmesi karşılığında eşya-

nın teslimi .....................................................................................1236........476

2. İspat işlevi

a) Hukuki ilişkiyi ispat ..............................................................................1237........477

b) Taşıyanı ispat .........................................................................................1238........477

c) Eşyanın genel olarak cinsini, işaretlerini, koli veya par-

ça adedini, ağırlık ve miktarını ispat ..............................................1239........478

d) Navlunu ispat ........................................................................................1240........479

e) Yükleten tarafından verilen garantiler..........................................1241........479

B) Diğer denizde taşıma senetleri..............................................................................1242........480

YEDİNCİ AYIRIM

Emredici Hükümler

A) Genel olarak.................................................................................................................1243........480

B) İstisnalar ........................................................................................................................1244........481

C) Yolculuk çarteri sözleşmesi.....................................................................................1245........481

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM

Zamanaşımı

A) Süre.................................................................................................................................1246........482

BEŞİNCİ BÖLÜM

Deniz Yoluyla Yolcu Taşıma Sözleşmesi

A) Tanımı ............................................................................................................................1247........482

B) Taşıyan ve fiilî taşıyan ...............................................................................................1248........482

C) Yolcu...............................................................................................................................1249........482

D) Bagaj...............................................................................................................................1250........483

E) Yolcunun yükümlülükleri

I- Kaptanın talimatına uyma................................................................................1251........483

II- Bagaj hakkında doğru bilgi verme yükümlülüğü.....................................1252........483

III- Gemiye zamanında gelmek..............................................................................1253........484

F) Taşıyanın hapis hakkı................................................................................................1254........484

G) Ölen yolcunun bagajı ...............................................................................................1255........485

H) Yolcunun uğradığı zararlardan sorumluluk

I- Taşıyanın sorumluluğu......................................................................................1256........485

II- Fiilî taşıyanın sorumluluğu...............................................................................1257........487

III- Taşıma süresi .........................................................................................................1258........487

IV- Zorunlu sigorta.....................................................................................................1259........488

LII Fihrist

Madde Sayfa

V- Değerli eşya ..........................................................................................................1260 ....... 488

VI- Birlikte kusur .........................................................................................................1261 ....... 489

VII- Bedensel zarardan doğan sorumluluğun sınırı ........................................1262 ....... 489

VIII- Bagaj ve araçların zıyaı veya hasarından doğan

sorumluluğun sınırı ............................................................................................1263 ....... 489

IX- Sorumluluk sınırlarına ilişkin ortak hükümler ............................................1264 ....... 490

X- Taşıyanın adamlarının savunmaları ve sorumluluk sınırları ...................1265 ....... 490

XI- İstemlerin birleşmesi ..........................................................................................1266 ....... 490

XII - Sorumluluğu sınırlandırma hakkının kaybı...............................................1267 ....... 491

XIII- İstemlerin dayanağı..........................................................................................1268 ....... 491

XIV- Bagajın zıyaı veya hasara uğradığının bildirimi ......................................1269 ....... 491

XV- Zamanaşımı .........................................................................................................1270 ....... 492

XVI- Emredici hükümler...........................................................................................1271 ....... 492

BEŞİNCİ KISIM

Deniz Kazaları

BİRİNCİ BÖLÜM

Müşterek Avarya

A) Genel hükümler

I- Tanım ......................................................................................................................1272 ....... 493

II- Uygulanacak kurallar .........................................................................................1273 ....... 493

B) Borçlular ve teminat

I- Garame paylarının borçluları...........................................................................1274 ....... 494

II- Alacaklıların rehin hakları

1. Genel olarak ...................................................................................................1275 ....... 494

2. Gemiye düşen garame payı için teminat .............................................1276 ....... 494

3. Hapis hakkının kullanılması ......................................................................1277 ....... 494

C) Dispeç

I - Genel olarak

1. Yaptırma yükümlülüğü ..............................................................................1278 ....... 495

2. Yapılacağı yer ................................................................................................1279 ....... 496

3. Dispeççi ...........................................................................................................1280 ....... 496

II- Dispeçin onaylanmasını isteme hakkı ve dispeçe itiraz

1. Duruşma..........................................................................................................1281 ....... 496

2. Dispeçin onaylanması.................................................................................1282 ....... 497

3. Uygulanacak usul hükümleri....................................................................1283 ....... 497

4. Dispeç raporunun onaylanması hakkındaki kararın hükmü..........1284 ....... 497

D) Zamanaşımı .................................................................................................................1285 ....... 498

İKİNCİ BÖLÜM

Çatma

A) Uygulama alanı...........................................................................................................1286 ....... 498

B) Kusursuz çatma ..........................................................................................................1287 ....... 498

C) Kusurlu çatma

Fihrist LIII

Madde Sayfa

I- Bir tarafın kusuru .................................................................................................1288........499

II- Ortak kusur

1. Eşya zararı........................................................................................................1289........499

2. Bedensel zarar ...............................................................................................1290........500

III - Kılavuzun kusuru.................................................................................................1291........500

D) Dava öncesi delil tespiti ...........................................................................................1292........501

E) Şekil şartı yokluğu......................................................................................................1293........501

F) Karine yokluğu............................................................................................................1294........501

G) Kaptanın yardım görevi ve yerine getirilmemesinden donatanın

sorumsuzluğu .............................................................................................................1295........502

H) Saklı tutulan hükümler.............................................................................................1296........502

İ) Zamanaşımı .................................................................................................................1297........502

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

Kurtarma

A) Eşya kurtarma

I- Kurtarma faaliyeti................................................................................................1298........502

II- Diğer hâller............................................................................................................1299........503

III- Kurtarma sözleşmesi

1. Sözleşme yapma yetkisi .............................................................................1300........503

2. Sözleşmenin uyarlanması veya iptali.....................................................1301........504

3. Emredici hükümler.......................................................................................1302........504

IV- Tarafların yükümlülükleri ..................................................................................1303........504

V- Kurtaranın hakları

1. Kurtarma ücreti

a) İlkeler........................................................................................................1304........505

b) Ücretin belirlenmesi............................................................................1305........506

c) Borçlular..................................................................................................1306........507

d) Gönderilenin sorumluluğu ...............................................................1307........507

e) Ücretin paylaştırılması

aa) Tek ücret .......................................................................................1308........507

bb) Birden çok kurtaran arasında .................................................1309........508

cc) Gemi adamlarına ve kurtaranın diğer adamlarına

verilecek pay................................................................................1310........508

f) Ücretten mahrumiyet.........................................................................1311........509

2. Özel tazminat.................................................................................................1312........509

3. Faiz ....................................................................................................................1313........510

4. Ödeme zamanı ve teminat........................................................................1314........510

5. Rehin hakları...................................................................................................1315........511

6. Avans ................................................................................................................1316........511

B) İnsan kurtarma

I- Kaptanın yükümlülüğü......................................................................................1317........511

II- Ücret ........................................................................................................................1318........511

C) Zamanaşımı .................................................................................................................1319........512

LIV Fihrist

Madde Sayfa

ALTINCI KISIM

Gemi Alacakları

A) Gemi alacaklısı hakkı veren alacaklar ..................................................................1320 ....... 512

B) Gemi alacağının verdiği kanuni rehin hakkı

I- Kapsamı.....................................................................................................................1321 ....... 513

II - Temin ettiği alacaklar .........................................................................................1322 .......514

III- Önceliği ...................................................................................................................1323 ....... 514

IV- Sırası.........................................................................................................................1324 ....... 514

V- Devri ve intikali......................................................................................................1325 ....... 515

VI- Düşmesi ..................................................................................................................1326 ....... 515

VII- Zamanaşımı..........................................................................................................1327 ....... 516

YEDİNCİ KISIM

Sorumluluğun Sınırlanması ve Petrol Kirliliği Zararının Tazmini

A) Deniz alacaklarına karşı sorumluluğun sınırlanması

I- Kural.........................................................................................................................1328 ....... 516

II- Yabancılık unsuru taşımayan hâller..............................................................1329 ....... 517

III- Uygulama alanının genişletilmesi ..................................................................1330 ....... 517

IV- Sözleşmenin uygulanmayacağı alacaklar ...................................................1331 ....... 518

V- Üçyüz tonilatodan küçük gemiler...................................................................1332 ....... 518

VI- Sondaj işlemi gemileri........................................................................................1333 ....... 518

VII- Öncelik ...................................................................................................................1334 ....... 518

VIII - Fon kurmadan sorumluluğun sınırlanması .............................................1335 ....... 519

B) Petrol kirliliği zararı hakkında özel hükümler

I - Kural.........................................................................................................................1336 ....... 519

II - Yabancılık unsuru taşımayan hâller..............................................................1337 ....... 520

III - Uygulama alanının genişletilmesi.................................................................1338 ....... 520

IV - Davanın ihbarı ve davaya müdahale ...........................................................1339 ....... 521

V - Yabancı hukukun uygulanması ......................................................................1340 ....... 521

C) Sözleşmelere ilişkin ortak hükümler

I - Kılavuzlar için sorumluluk sınırı......................................................................1341 ....... 521

II - Kişisel sorumlulukta fon kurulması ...............................................................1342 ....... 522

III - Sınırlama hakkını kaldıran kusur....................................................................1343 ....... 522

IV - Kanuni halefiyet ..................................................................................................1344 ....... 523

V - Alacakların teminatı............................................................................................1345 .......523

VI - Diğer alacaklılar...................................................................................................1346 ....... 523

VII - Faiz .........................................................................................................................1347 ....... 523

VIII - Görevli ve yetkili mahkeme ..........................................................................1348 ....... 524

IX - Yargılama ve takip giderleri............................................................................1349 ....... 524

SEKİZİNCİ KISIM

Cebrî İcraya İlişkin Özel Hükümler

A) Uygulanacak hukuk ..................................................................................................1350 ....... 524

B) Tamamlayıcı hükümler ............................................................................................1351 .......525

Fihrist LV

Madde Sayfa

C) Gemiler hakkında

I - İhtiyati haciz

1. Deniz alacakları .............................................................................................1352........525

2. İhtiyati haciz isteyebilme hakkı................................................................1353........527

3. Yetkili mahkeme

a) İhtiyati haciz kararı bakımından

aa) Dava açılmadan önce

aaa) Türk Bayraklı gemiler......................................................1354........527

bbb) Yabancı bayraklı gemiler...............................................1355........528

ccc) Yetkiye, tahkime ve esasa uygulanacak hukuka

ilişkin bir anlaşmanın varlığı hâlinde Türk mah-

kemesinin yetkisi....................................................................... 1356 .........528

bb) Dava açıldıktan sonra ...............................................................1357........528

cc) İtirazlar ve değişiklik istemleri................................................1358........529

b) Esas hakkında ........................................................................................1359........529

c) Tenfiz hakkında.....................................................................................1360........529

d) Haksız ihtiyati haciz sebebiyle açılacak tazminat davası

hakkında..................................................................................................1361........530

4. Alacaklı tarafından delil gösterilmesi.....................................................1362........530

5. Alacaklı tarafından teminat gösterilmesi..............................................1363........530

6. İhtiyati haczin yapılması

a) İhtiyati haciz kararının icrası .............................................................1364........531

b) İhtiyati hacze başlama süresi............................................................1365........531

c) Gemiye el konulması ve muhafaza tedbirleri .............................1366........531

d) Geminin seferde olması .....................................................................1367........532

e) İhtiyati haczin kapsamı, geminin idaresi ve işletilmesi............1368........532

7. İhtiyati haciz hakkının kullanılması.........................................................1369........532

8. Geminin serbest bırakılması

a) Geminin değerinin depo edilmesi..................................................1370........533

b) İhtiyati haczin kaldırılması.................................................................1371........534

c) Tarafların anlaşması.............................................................................1372........534

d) Saklı kalan haklar..................................................................................1373........534

e) Teminatın değiştirilmesi ....................................................................1374........534

9. Yeniden veya aynı alacak için ihtiyati haciz.........................................1375........534

10. İhtiyati haczi tamamlayan işlemler.........................................................1376........535

II - Rehinli alacakların takibi

1. Fer’ilik ilkesi ....................................................................................................1377........535

2. İflas yoluyla takip hakkı...............................................................................1378........536

3. Diğer takip yolları .........................................................................................1379........536

4. Rehinli alacaklıların takip hakkı

a) Kanuni rehin hakkı sahiplerinin.......................................................1380........536

b) İpotek sahiplerinin...............................................................................1381........536

III - Cebrî satış

1. Haciz .................................................................................................................1382........536

2. Paraya çevirme ..............................................................................................1383........536

LVI Fihrist

Madde Sayfa

3. Yabancı sicile kayıtlı gemilerin satışı için hazırlıklar..........................1384 ....... 537

4. Artırmanın ilanı .............................................................................................1385 ....... 537

5. Vaktinden evvel satış ..................................................................................1386 ....... 538

6. Pazarlık suretiyle satış.................................................................................1387 ....... 538

7. Satış ve ihalenin sonucu ............................................................................1388 ....... 538

8. Sıra cetveli

a) İlkeler........................................................................................................1389 ....... 539

b) Birinci sıra ...............................................................................................1390 ....... 539

c) İkinci sıra .................................................................................................1391 ....... 539

d) Üçüncü sıra ............................................................................................1392 ....... 540

e) Dördüncü sıra........................................................................................1393 ....... 540

f) Beşinci sıra..............................................................................................1394 ....... 540

g) Altıncı sıra ...............................................................................................1395 ....... 540

h) Yedinci sıra .............................................................................................1396 ....... 540

i) Sekizinci sıra...........................................................................................1397 ....... 541

D) Eşya hakkında

I - Hapis hakkı için defter tutulması ...................................................................1398 ....... 541

II - İlamlı icra................................................................................................................1399 ....... 541

III - İlamsız icra.............................................................................................................1400 ....... 541

ALTINCI KİTAP

Sigorta Hukuku

BİRİNCİ KISIM

Genel Hükümler

A) Sigorta sözleşmesi

I - Temel kavramlar

1. Tanım................................................................................................................1401 ....... 542

2. Karşılıklı sigorta .............................................................................................1402 ....... 542

3. Reasürans........................................................................................................1403 ....... 542

4. Geçerli olmayan sigorta .............................................................................1404 ....... 543

II - Hükümler

1. Sözleşmenin yapılması sırasında susma...............................................1405 ....... 543

2. Temsil

a) Genel olarak...........................................................................................1406 ....... 543

b) Talimat bulunmaması.........................................................................1407 ....... 544

3. Sigorta menfaatinin yokluğu....................................................................1408 ....... 544

4. Sigortanın kapsamı......................................................................................1409 ....... 544

5. Sigorta süresi .................................................................................................1410 ....... 544

6. Sigorta dönemi .............................................................................................1411 ....... 545

7. Sigorta ettiren dışındakilerin bilgisi ve davranışı...............................1412 ....... 545

8. Fesih ve cayma

a) Olağanüstü durumlarda fesih..........................................................1413 ....... 545

b) Sigorta priminin artırılmasında fesih.............................................1414 ....... 545

c) Kısmi fesih ve cayma...........................................................................1415 ....... 545

Fihrist LVII

Madde Sayfa

9. Tebliğler ve bildirimler................................................................................1416........546

10. Olağanüstü durumlar

a) Tarafların aczi, takibin semeresiz kalması ....................................1417........546

b) Sigortacının iflası ..................................................................................1418........546

11. Prim iadesi ......................................................................................................1419........546

12. Zamanaşımı....................................................................................................1420........547

III - Tarafların borç ve yükümlülükleri

1. Sigortacının borç ve yükümlülükleri

a) Rizikoyu taşıma yükümlülüğü

aa) Genel olarak.................................................................................1421........547

bb) İmkânsızlık....................................................................................1422........547

b) Aydınlatma yükümlülüğü .................................................................1423........548

c) Sigorta poliçesi verme yükümlülüğü

aa) Genel olarak.................................................................................1424........548

bb) İçerik ...............................................................................................1425........549

d) Giderleri ödeme borcu .......................................................................1426........549

e) Tazminat ödeme borcu

aa) Genel olarak.................................................................................1427........550

bb) Kısmi tazminat ödemeleri .......................................................1428........550

cc) Rizikonun gerçekleşmesinde kusur .....................................1429........551

2. Sigorta ettirenin borç ve yükümlülükleri

a) Prim ödeme borcu

aa) Genel olarak.................................................................................1430........551

bb) Ödeme zamanı............................................................................1431........552

cc) Ödeme yeri...................................................................................1432........553

dd) Primin indirilmesi.......................................................................1433........553

ee) Temerrüt .......................................................................................1434........553

b) Beyan yükümlülüğü

aa) Sözleşmenin yapılmasında

aaa) Genel olarak.......................................................................1435........554

bbb) Yazılı sorular.......................................................................1436........554

ccc) Bağlantı ...............................................................................1437........555

ddd) Sigortacı tarafından gerçek durumun bilinmesi.......... 1438 .........555

eee) Yaptırım...............................................................................1439........555

fff) Caymanın şekli ve süresi................................................1440........556

ggg) Caymanın hükümleri............................................................... 1441.........556

hhh) Cayma hakkının düşmesi ..............................................1442........556

bb) Teklifin yapılması ile kabulü arasındaki değişiklik-

leri beyan yükümlülüğü...........................................................1443........556

cc) Sözleşme süresi içinde

aaa) Genel olarak.......................................................................1444........556

bbb) Sigortacının hakları .........................................................1445........557

dd) Riziko gerçekleştiğinde............................................................1446........558

c) Bilgi verme ve araştırma yapılmasına izin verme yüküm-

lülüğü.......................................................................................................1447........558

LVIII Fihrist

Madde Sayfa

d) Zararı önleme, azaltma ve sigortacının rücu haklarını

koruma yükümlülüğü.........................................................................1448 ....... 559

e) Sözleşmede öngörülen yükümlülüklerin ihlali ..........................1449 ....... 560

B) Kanun hükümlerinin uygulama alanı..................................................................1450 ....... 560

C) Sigorta sözleşmeleri hakkında uygulanacak hükümler ................................1451 ....... 560

D) Koruyucu hükümler ..................................................................................................1452 ....... 560

İKİNCİ KISIM

Sigorta Türlerine İlişkin Özel Hükümler

BİRİNCİ BÖLÜM

Zarar Sigortaları

A) Mal sigortaları

I - Menfaat ve kapsam

1. Genel olarak ...................................................................................................1453 ....... 561

2. Başkası lehine sigorta..................................................................................1454 ....... 561

3. Müşterek menfaatlerin sigortası .............................................................1455 ....... 562

4. Menfaat üzerinde sınırlamalar

a) Sınırlı ayni hak .......................................................................................1456 ....... 562

b) Haciz.........................................................................................................1457 ....... 563

II - Geçmişe etkili sigorta ........................................................................................1458 .......564

III - Tazminat ilkesi

1. Genel olarak ...................................................................................................1459 ....... 564

2. Sigorta değeri................................................................................................1460 ....... 564

3. Sigorta bedeli ................................................................................................1461 ....... 564

4. Hükümleri

a) Eksik sigorta...........................................................................................1462 ....... 565

b) Aşkın sigorta ..........................................................................................1463 ....... 565

c) Takseli sigorta .......................................................................................1464 ....... 565

d) Birden çok sigorta

aa) Kural ...............................................................................................1465 ....... 566

bb) Müşterek sigorta ........................................................................1466 ....... 566

cc) Çifte sigorta .................................................................................1467 ....... 567

dd) Kısmi sigorta................................................................................1468 ....... 568

e) Sigortacının sigortalanan menfaati inceleyebilmesi................1469 ....... 568

IV - Sigorta edilen menfaatin sahibinin değişmesi .........................................1470 ....... 568

V - Zarar gören mal ve zararın gerçekleştiği yerde değişiklik yapmama .........1471.........568

VI - Halefiyet.................................................................................................................1472 ....... 568

B) Sorumluluk sigortaları

I - Genel hükümler

1. Sözleşmenin konusu ve kapsamı............................................................1473 ....... 569

2. Hukuki koruma..............................................................................................1474 ....... 570

3. Bildirim yükümlülüğü .................................................................................1475 ....... 570

4. Sigortacının yardımları ...............................................................................1476 ....... 570

5. Kasten neden olma......................................................................................1477 ....... 571

Fihrist LIX

Madde Sayfa

6. Doğrudan dava hakkı..................................................................................1478........571

7. Sigortacının zarar görenden bilgi alma hakkı .....................................1479........572

8. Takas .................................................................................................................1480........572

9. Halefiyet.............................................................................................................1481........572

10. Zamanaşımı....................................................................................................1482........573

II - Zorunlu sorumluluk sigortaları

1. Sözleşme yapma zorunluluğu....................................................................1483........573

2. Zarar görenle ilişkide ifa yükümlülüğü....................................................1484........573

III - Sorumluluk sigortalarına uygulanacak hükümler....................................1485........573

C) Koruyucu hükümler ....................................................................................................1486........573

İKİNCİ BÖLÜM

Can Sigortaları

A) Hayat sigortası

I - Tanım.......................................................................................................................1487........574

II - Tontin......................................................................................................................1488........574

III - Sözleşmeden cayma..........................................................................................1489........574

IV - Hayatı sigorta edilecek kişi..............................................................................1490........575

V - Sigorta değeri........................................................................................................1491........575

VI - Doktor incelemesi...............................................................................................1492........576

VII - Lehtar

1. Atanması ve değiştirilmesi ........................................................................1493........576

2. Lehtar atanmasına ilişkin yorum kuralı .................................................1494........577

VIII - Sigorta ettiren lehine hak ..............................................................................1495........577

IX - Grup sigortaları....................................................................................................1496........577

X - Beyanlar

1. Yanlış yaş beyanı...........................................................................................1497........578

2. Sözleşmenin yapılması sırasındaki beyan yükümlülüğünün ihlali .........1498........578

3. Sözleşmenin devamı sırasındaki beyan yükümlülüğünün ihlali.......... 1499 .........579

XI - Sigortadan ayrılma.............................................................................................1500........579

XII - Ödünç verme ......................................................................................................1501........580

XIII - Prim ödenmesinden muaf sigorta..............................................................1502........580

XIV - İntihar...................................................................................................................1503........581

XV - Sigorta ettiren veya lehtarın sigortalıyı öldürmesi.................................1504........581

XVI - Lehtarın sigorta ettirenin yerine geçmesi................................................1505........581

XVII - Sigortacının iflası.............................................................................................1506........582

B) Kaza sigortası

I - Genel olarak ............................................................................................................1507........582

II - Tedavi giderleri .....................................................................................................1508........583

III - Sigortalı ..................................................................................................................1509........583

IV - Uygulanacak hükümler.....................................................................................1510........583

C) Hastalık ve sağlık sigortası

I - Sigortanın yaptırılması ........................................................................................1511........584

II - Teminatlar

1. Sigorta teminatı ............................................................................................1512........584

LX Fihrist

Madde Sayfa

2. Sağlık sigortası teminatları........................................................................1513 ....... 584

III - Sigorta değeri.......................................................................................................1514 ....... 585

IV - Hastalık sigortasında lehtar.............................................................................1515 ....... 585

V - Bekleme süresi......................................................................................................1516 ....... 585

VI - Yeni doğan bebeğin ve evlat edinilenin sigorta kapsamında

olması......................................................................................................................1517 ....... 586

VII - Bilgi isteme hakkı...............................................................................................1518 ....... 586

VIII - Hastalık ve sağlık sigortasına uygulanacak diğer hükümler..............1519 ....... 586

IX - Koruyucu hükümler...........................................................................................1520 ....... 586

SON HÜKÜMLER

A) Şirket davalarında yargılama usulü......................................................................1521 ....... 587

B) Ölçeklerine göre işletmeler ....................................................................................1522 ....... 587

C) Ölçeklerine göre sermaye şirketleri .....................................................................1523 ....... 587

D) Elektronik işlemler ve bilgi toplumu hizmetleri

I - İnternet sitesi........................................................................................................1524 ....... 588

II - Beyanlar, belgeler ve senetler.........................................................................1525 ....... 589

III - Güvenli elektronik imza....................................................................................1526 ....... 590

IV - Elektronik ortamda kurullar

1. İlkeler................................................................................................................1527 ....... 591

2. Uygulama kuralları.......................................................................................1528 ....... 592

E) Kurumsal yönetim ilkeleri .......................................................................................1529 .......592

F) Ticari hükümlerle yasaklanmış işlemler ile mal ve

hizmet tedarikinde geç ödemenin sonuçları ...................................................1530 ....... 592

G) “Şirket” ve “ortaklık” terimlerinin kanuniliği .....................................................1531 ....... 595

H) Ticaret sicili harçları...................................................................................................1532 ....... 595

İ) Yürürlükten kaldırılan hükümler...........................................................................1533 ....... 595

Geçici Madde ............................................................................................................................ 1 ....... 595

Geçici Madde ............................................................................................................................ 2 ....... 596

Geçici Madde ............................................................................................................................ 3 ....... 596

Geçici Madde ............................................................................................................................ 4 ....... 596

Geçici Madde ............................................................................................................................ 5 ....... 597

Geçici Madde ............................................................................................................................ 6 ....... 597

Geçici Madde ............................................................................................................................ 7 ....... 598

Geçici Madde ............................................................................................................................ 8 ....... 603

Geçici Madde ............................................................................................................................ 9 ....... 603

Geçici Madde ..........................................................................................................................10 ....... 603

Geçici Madde ..........................................................................................................................11 ....... 603

Geçici Madde ..........................................................................................................................12 ....... 604

Geçici Madde ..........................................................................................................................13 ....... 604

Geçici Madde ..........................................................................................................................14 ....... 604

Yürürlük ...............................................................................................................................1534 ....... 605

Yürütme...............................................................................................................................1535 ....... 605