Gayrimenkul Alım Satımı İle Kira Gelirlerinin Vergilendirilmesi

Yayınevi: Adalet Yayınları
Yazar: Kemal Çağlar - Mehmet Yüce
ISBN: 9786052642603
450,00 TL 500,00 TL

Adet

 
   0 yorum  |  Yorum Yap
Kitap Künyesi
Yazar Kemal Çağlar, Mehmet Yüce
Baskı Tarihi 2023/05
Baskı Sayısı 8
Boyut 16x24 cm (Standart Kitap Boyu)
Cilt Karton kapak
Sayfa Sayısı 428

Vergi kavramı; devletin, kamu giderlerini karşılamak üzere egemenlik gücüne dayalı biçimde, zora dayanarak tek taraflı olarak belirlediği somut bir şekilde karşılığı olmayan parasal ödemeleri ifade etmektedir.1 Öte yandan devletin, enflasyonist etkisi olmayan asli ve en sağlıklı gelirleri de vergiden elde edilen gelirlerden oluşmaktadır.

Gelir Vergisi Yasası ve diğer yasalar; halkın ortak norm ve değerleri dikkate alınarak, hukuksal süreçlerden geçirilmiş, yasalaştırılmış pozitif bilimler ışığında bazı durumlarda halkın ihtiyaçlarına göre çeşitli bakımlardan değişime uğramış, günümüze kadar gelmiştir. Yetişmiş bireylerin ülkemizde katma değeri yüksek ürünler üretip, refah ve huzurumuzu daha da arttırabileceğinin önemini anlamak ve bu konuyu her platformda dile getirmek bizlerin asli görevidir. Örneğin ulu önderimiz Mustafa Kemal Atatürk’ün söylediği “İstikbal Göklerdedir” söylemi bu düşüncelerimizi pekiştirmektedir.

Mali mevzuatın uygulanabilirliği açısından mükelleflerimizin mükellefiyetle ilgili iş ve işlemlerinin gönüllü bir şekilde yerine getirilmesinin sağlanması ve bu durumun vergi yöntemi olarak benimsenmesi sonucunda verginin tabana yayılması daha da kolaylaştıracaktır.

Ülkemizin kalkınması, kayıt dışı ekonominin kayıt altına alınması ve de en önemlisi Vergilendirilmiş kazancın kutsal sayılması bakımından ülkemizde yaşayan her bireyin vergiye gönüllü olarak katılımlarının sağlaması için yapılan bu çalışma ile vatandaşlarımızın vergilerini eksiksiz ve doğru bir şekilde beyan etmeleri ile diğer mükellefler açısından oluşacak haksız rekabetin de önüne geçilecektir.

Bundan sonra asıl yapılması gereken, gelirin ve gelir unsurlarının internet ve çağımız teknolojileri karşısında nasıl ve ne şekilde vergilendirileceğidir.

Bu eserin hazırlanmasının temel amacı, gayrimenkul alım-satımı sırasında vergisel yükümlülüklerin eksiksiz yerine getirilmesi, oluşabilecek sorunların önüne geçilmesi ve aynı zamanda işlemlerin kolaylaştırılmasının sağlanması ile geleceğe yönelik bir planlama oluşturulmasıdır. Çalışmamızda gayrimenkul alım-satımı sırasında karşılaşılabilecek sorunlarla ilgili özellik arz eden konulara değinilmiştir. Ayrıca, gayrimenkullerin elden çıkarılmasında vergisel sorumluluklar, değer artış kazancının beyanı, gayrimenkul alım-satımında tapu harcı ve gayrimenkul alım satımında özellik arz eden diğer durumlara da yer verilmektedir.

Türk Vergi Hukukunda Gelir Vergisi Kanunu içinde yer alan gayrimenkul satış kazançlarının vergilendirilmesi ve gelirin unsurları başlığı altında yedinci madde olarak yer alan bu konu başlığı ayrıntılı bir şekilde değerlendirilmiş ve yorumlamaya tabi tutulmuştur. Çalışmamızda özellikle gayrimenkul alım-satımı ve kira gelirleri ile ilgili en fazla işlem gören kanun maddeleri detaylı olarak analiz edilmiş olup, bu maddeler üzerinde örneklemeler yapılarak açıklanmıştır. Ayrıca okuyucularımıza artı bir değer katması amaçlanmıştır. Bunun dışında kanun maddelerine ait ilgili tebliğ, Danıştay kararları ve bakanlar kurulu kararlarına da yer verilmiş olup, sistematik ve pratik bir kullanım amaçlanarak okuyuculara daha faydalı olacağı düşünülmüştür

ÖNSÖZ ........................................................................................................................ 7

İÇİNDEKİLER................................................................................................................ 9

KISALTMALAR........................................................................................................... 21


BİRİNCİ BÖLÜM

GİRİŞ VE TARİHİ GELİŞİMİ


A. GİRİŞ .................................................................................................................. 23

B. TARİHİ GELİŞİM.................................................................................................. 24


İKİNCİ BÖLÜM

VERGİLENDİRME İŞLEMLERİ


A. GELİR.................................................................................................................. 27

B. GELİRİN ÖZELLİKLERİ ......................................................................................... 28

1. Gelirin Şahsiliği............................................................................................ 28

2. Yıllık Gelir Esası ........................................................................................... 28

3. Gelirin Elde Edilmiş Olması ......................................................................... 29

4. Gelirin Elde Edilme Aşamaları..................................................................... 29

5. Gelirin Gerçek Oluşu................................................................................... 31

6. Gelir Unsurlarının Safi Miktarlar Oluşu....................................................... 31

7. Gelirin Genel Oluşu..................................................................................... 31

8. Gelire Giren Kazanç ve İratlar ..................................................................... 32

C. GELİR VERGİSİNDE VERGİYİ DOĞURAN OLAY VE ELDE ETME............................ 32

D. KAZANÇ TÜRLERİ ............................................................................................... 33

1. Ticari Kazanç ............................................................................................... 33

a) Gayrimenkul Satışında Ticari Kazanç.................................................... 34

2. Zirai Kazanç................................................................................................. 44

3. Ücret ........................................................................................................... 44

4. Serbest Meslek Kazancı .............................................................................. 44

5. Gayrimenkul Sermaye İradı ........................................................................ 45


10 İçindekiler

6. Menkul Sermaye İradı................................................................................. 45

7. Diğer kazanç ve İratlar ................................................................................ 45


ÜÇÜNCÜ BÖLÜM


GAYRİMENKUL ALIM-SATIMINDA DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR

A. GAYRİMENKUL ALIMINDA DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR .................................. 49

1. Gayrimenkulün Eski Vergi Borcu................................................................. 49

2. Gayrimenkulün Tapudaki Değeri ................................................................ 50

3. Emlak Vergisi Bildirimi ................................................................................ 51

4. Eş ve Çocuğa Alınan Gayrimenkul............................................................... 52

5. Gayrimenkulü Nasıl Aldınız? ....................................................................... 52

6. Satış Bedeli mi Yoksa Emlak Vergisi Değeri mi Esas Alınacak?.................... 53

7. Vergi Nasıl Hesaplanacak?.......................................................................... 53

8. Emlak Vergisi Değeri Tespit Yöntemi, Çok Eskilerden Kalmış İlkel Bir

Yöntemdir ................................................................................................... 54

9. Gayrimenkulün Gerçek Satış Değerinin Düşük Olması ............................... 54

B. GAYRİMENKUL SATIŞINDA DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR.................................. 55

1. Gayrimenkulün Tapudaki Satış Değeri........................................................ 55

2. Satış Kazancının Vergilendirilmesi .............................................................. 58

a) Miras ya da Bağış ................................................................................. 58

b) Beş Yıl İçinde Satılması ......................................................................... 58

3. Ticari İşletmelerin Gayrimenkulü................................................................ 59

4. Satışın Belediyeye Bildirilmesi .................................................................... 60

5. Gayrimenkul Satışları Hakkında Soru ve Cevaplar ...................................... 61

C. GAYRİMENKULÜN TAPU DEĞERİNİN SONRADAN YÜKSELTİLMESİ.................... 64

D. KONUT KREDİSİ KULLANILMASI HALİNDE DİKKAT EDİLMESİ GEREKEN

HUSUSLAR ......................................................................................................... 66

1. Konutun Yeni Bir Yapı (Sıfır) Olması Durumunda Dikkat Edilmesi

Gerekenler .................................................................................................. 67

2. Konutun Eski Bir Yapı (İkinci El) Olması Durumunda Dikkat Edilmesi

Gereken Hususlar ....................................................................................... 68

3. Vergi Dairesi Müdürü ve Gelir Uzmanları Tarafından Yapılan İş ve

İşlemler ....................................................................................................... 68

E. ŞİRKETLERİN TAPU İŞLEMLERİ ........................................................................... 69


İçindekiler 11

F. TAPU İŞLEMLERİNDE DÜZELTME (TASHİH)........................................................ 70

1. Tapu Sicil Müdürlüğü’nce Re’sen Düzeltme Yapılması ............................... 70

2. İlgililerin Yazılı Muvafakatıyla Düzeltme ..................................................... 71

G. YABANCILARIN TÜRKİYE’DE GAYRİMENKUL ELDE ETMELERİ ............................ 72

1. Yabancıların Taşınmaz Ediniminde Kanuni Sınırlamalar ............................. 72

2. Ülkemizde Taşınmaz Edinmek İsteyen Yabancıların Dikkat Edeceği

Diğer Hususlar............................................................................................. 74

3. Yabancı Tüzel Kişilerin Türkiye’de Taşınmaz Edinimleri.............................. 75

4. Yabancı Sermayeli Şirketlerin Türkiye’de Taşınmaz Edinimleri .................. 75


DÖRDÜNCÜ BÖLÜM


KAZANCIN VERGİLENDİRİLMESİ VE HESAPLANMASI

A. ENFLASYONDAN ARINDIRILMIŞ OLARAK GAYRİMENKUL SATIŞLARININ

BEYAN EDİLMESİ................................................................................................ 77

B. GAYRİMENKUL ALAN ve SATANIN BELEDİYEYE YAPACAĞI BİLDİRİM ................ 80

C. GAYRİMENKUL SATIŞ KAZANÇLARININ VERGİLENDİRİLMESİ VE BEYANI .......... 81

1. Değer Artış Kazancı ..................................................................................... 81

2. 14.800 TL İstisna Nasıl Uygulanıyor ............................................................ 81

3. Kazanç Nasıl Hesaplanıyor .......................................................................... 81

D. KURUMLARIN GAYRİMENKUL SATIŞ KAZANCI İSTİSNASI .................................. 82

E. DEĞER ARTIŞ KAZANCININ HESAPLANMASI...................................................... 84

1. Değer Artış Vergisine Tabi Tutulan Kazançlar............................................. 84

2. Değer Artış Vergisi Nasıl Hesaplanır?.......................................................... 84

3. Değer Artış Vergisi Hesabı .......................................................................... 84

4. Değer Artış Vergisi Hesaplama Örneği........................................................ 85

Tarhiyat Sonrası Uzlaşma Durumunda Gecikme Faizi ....................................... 88

F. GAYRİMENKUL SATIŞ KAZANCININ BEYANI ve VERGİNİN ÖDENMESİ............... 89

1. Safi Değer Artışının Tespiti.......................................................................... 89

2. Gayrimenkulün Endekslenmiş Değerinin Hesaplanması; ........................... 89

3. Gelir Vergisine Tabi Gelirlerin Vergilendirilmesinde Esas Alınan

Tarife 2020- 2019........................................................................................ 90

4. Değer Artış Kazancının Beyanı .................................................................... 91

5. Açıklama (Madde 80, 81, 82)...................................................................... 91

a) Gayrimenkullerin Elden Çıkarılmasından Elde Edilen Değer Artış

Kazancı ................................................................................................. 91


12 İçindekiler

6. Açıklama (Madde 80).................................................................................. 92

a) Vergilendirilecek Değer Artış Kazançları .............................................. 92

İLGİLİ DANIŞTAY KARARI........................................................ 93

İLGİLİ DANIŞTAY KARARI........................................................ 95

b) Safi Değer Artışının Tespiti................................................................... 97

7. Gayrimenkullerin İktisap Bedelinin Tesbit Edilmesi.................................... 97

8. Örneklerle Değer Artış Kazancının Beyanı .................................................. 98

9. Gayrimenkul Alış ve Satışlarında KDV’nin Durumu................................... 100

10. Gayrimenkul Alış-Satışlarında Tapu Harcı Yükümlülüğü........................... 100

İLGİLİ DANIŞTAY KARARI...................................................... 101

11. Arsanın Kat Karşılığı Müteahhide Verilmesi Durumunda Elde Edilen

Gayrimenkullerin Satışının Vergilendirilmesi............................................ 103

12. Gayrimenkullerin Elden Çıkarılmasının Değer Artış Kazancı Olarak

Vergilendirilmesinin İrdelenmesi.............................................................. 105

13. Gayrimenkullerde Devamlılık Unsurunun Önemi ve Satışın Hangi

Amaçla Yapıldığının Tespiti ....................................................................... 106

İLGİLİ DANIŞTAY KARARI...................................................... 107

14. Kat Karşılığı İnşaat İşlerinin Vergilendirilmesi ........................................... 109

İLGİLİ DANIŞTAY KARARI...................................................... 110


15. Gayrimenkul Satışlarının Ticari Kazanç Hükümlerine Göre

Vergilendirilmesinin Ana Mantığı Nasıl Çalışmaktadır.............................. 112

16. Değer Artış Kazançları Hükümlerine Göre Vergilendirilecek

Gayrimenkul Satışları Nelerdir.................................................................. 112

17. Gayrimenkullerin Elden Çıkarılmasının Değer Artışı Kazancı Olarak

Vergilendirilmesi....................................................................................... 113

İLGİLİ DANIŞTAY KARARI...................................................... 114

18. Bedelsiz Olarak İktisap Edilen Gayrimenkulün Elden Çıkarılması ............. 116

İLGİLİ DANIŞTAY KARARLARI................................................ 117

19. Gayrimenkulün Elden Çıkarılmasında İktisap Tarihinin Belirlenmesi

Ne Şekilde Yapılmalıdır ............................................................................. 122

20. Gayrimenkullerin Elden Çıkarılmasında 5 Yıllık Süre Nasıl Hesap

Edilmelidir................................................................................................. 124

21. Değer Artış Kazancının Vergilendirilmesinde Safi Değer Artışının Tespiti..... 124

İLGİLİ ÖZELGE ...................................................................... 125

22. Gayrimenkullerin Satışından Doğan Değer Artış Kazancının Beyan

Edilmesi..................................................................................................... 126

İLGİLİ DANIŞTAY KARARI...................................................... 127


İçindekiler 13

23. Tüzel Kişilerin ve Kurumların Gayrimenkul Değer Artış Kazançlarının

Vergilendirilmesi....................................................................................... 131

24. Gayrimenkul Satışında Katma Değer Vergisi Uygulaması ve

Gayrimenkuller Üzerinde Tesis Edilen İpotek İşlemleri ............................ 133

İLGİLİ DANIŞTAY KARARI...................................................... 135


25. Gelir Vergisi Kanunu Kapsamında Diğer Kazanç ve İratların İlgili

Tebliğ ve İlgili Danıştay Kararları Işığında İrdelenmesi (Madde 80) .......... 137

İLGİLİ DANIŞTAY KARARI...................................................... 138

26. Değer Artışı Kazançları (Mükerrer Madde 80).......................................... 142

27. Vergilendirilmeyecek Değer Artışı Kazançları (Madde 81) ....................... 143

G. GAYRİMENKULLERİN ELDEN ÇIKARILMASINDA VERGİSEL

YÜKÜMLÜLÜKLER ............................................................................................ 145

İLGİLİ TEBLİĞ (Madde 81) .................................................... 146

1. Safi Değer Artışı (Mükerrer Madde 81) .................................................... 152

İLGİLİ DANIŞTAY KARARI...................................................... 153

2. Arızi Kazançlar (Madde 82) ....................................................................... 157

3. Diğer Kazanç ve İratlar Neden ve Nasıl Oluşur?........................................ 159


BEŞİNCİ BÖLÜM


KAZANCIN VERGİLENDİRİLMESİNİN EMLAK VERGİSİ

VE TAPU HARCI İLE İLGİLİ YAKIN BAĞLARI

A. GAYRİMENKULLERİN ALIM SATIMINDA TAPU İŞLEMLERİ VE TAPU

HARCININ BEYAN VE ÖDENMESİ ..................................................................... 161

B. TAPU HARCININ TAM ÖDENMESİNİN İÇERİĞİ ................................................. 162

C. TAPU HARCINA KONU OLAN İŞLEMLER VE MÜKELLEFLERİ ............................. 163

D. AÇIKLAMA (Madde 80, 81, 82) ........................................................................ 164

İLGİLİ DANIŞTAY KARARI...................................................... 166


E. GAYRİMENKULLERİN ALIM-SATIM İŞLERİNDE EMLAK VERGİSİ

KANUNUNDAN KAYNAKLANAN YÜKÜMLÜLÜKLER VE SORUMLULUKLAR

NELERDİR......................................................................................................... 169


ALTINCI BÖLÜM


GAYRİMENKULLERİN KİRAYA VERİLMESİ, GAYRİMENKUL KİRA GELİRİ


VE KİRA GELİRİNİN VERGİ MÜKELLEFLERİ


A. GENEL AÇIKLAMA ............................................................................................ 173

1. Gayrimenkul Sahipleri ve Kiracıların Hakları............................................. 173

2. 10 Yıl Düzenlemesi.................................................................................... 173


14 İçindekiler

3. Gayrimenkulün Kusursuz Teslimi.............................................................. 174

4. Kiranın Ödenmemesi Hali ......................................................................... 175

5. Gezdirme Zorunluluğu .............................................................................. 175

6. Kiracının Tahliyesine İlişkin Durumlar....................................................... 176

B. GAYRİMENKULLERİN KİRAYA VERİLMESİ ve ELDE EDİLEN KİRA GELİRİNİN

VERGİLENDİRİLMESİ ........................................................................................ 177

C. 2019 YILI KİRA GELİRLERİ................................................................................. 177

1. Sadece Konut Kira Geliri Elde Edilmesi ..................................................... 177

a) 2019 Yılı Konut Kira Geliri Elde Edilmesi Halinde ............................... 177

b) 2020 Yılı Konut Kira Geliri Elde Edilmesi Halinde ............................... 177

2. Sadece İşyeri Kira Geliri Elde Edilmesi Halinde ......................................... 178

a) 2019Yılı İşyeri Kira Geliri Elde Edilmesi Halinde ................................. 178

3. Hem Konut Hem de İşyeri Kira Geliri Elde Edilmesi .................................. 178

4. Gayrimenkullerde Harçtan Müstesna Tutulan İşlemler............................ 178

C. KİRA GELİRLERİNİN VERGİ MÜKELLEFLERİ KİMLERDİR .................................... 180

1. Sahipleri .................................................................................................... 180

2. Mutasarrıfları............................................................................................ 180

3. Zilyetleri .................................................................................................... 181

4. İrtifak Hakkı Sahipleri................................................................................ 181

5. İntifa Hakkı Sahipleri................................................................................. 182

6. Kiracılar..................................................................................................... 182

D. KİRA GELİRİNİN VERGİ DAİRESİNE BEYAN EDİLMESİ ....................................... 183

1. Kimler Ne Zaman ve Nereye Beyanname Verecek ................................... 183

İLGİLİ SİRKÜLER.................................................................... 189

2. Verginin Hesaplanması ............................................................................. 200

3. Kira Gelirinin Vergisi Ne Zaman ve Nereye Ödenecek.............................. 201

4. Konut Kira Gelirinin Beyanı ve İstisna Tutarı............................................. 202

5. İşyeri Kira Gelirlerinin Beyanı.................................................................... 203

6. Kira Gelirlerinde İndirilebilecek Giderler .................................................. 204

7. Kira Gelirlerinde İndirilemeyecek Giderler ............................................... 206

8. Kira Geliri Elde Edilmesi Halinde Özellik Arz Eden Durumlar

Beyannameye Dahil Etmeyecekleri Diğer Gelirler .................................... 226

9. Kira Gelirleri için Beyanname Verme Süresi ve Ödeme Tarihleri.............. 227

10. Kira Bedellerinin Tahsil Türleri ve Kanuni Zorunluluklar........................... 228

11. İşyeri Kira Gelirlerine Hangi Oranda Tevkifat Uygulanacaktır?................. 229


İçindekiler 15

12. Kira Geliri Beyanname Verme Sınırları...................................................... 229

13. Yurt Dışında Bulunan Türk Vatandaşları Hangi Kira Gelirini Beyan

Etmeyeceklerdir?...................................................................................... 230

14. Bedelsiz Kullandırılan Yerler ve Emsal Kira Bedeli Uygulaması................. 230

15. Elde Edilen Kira Gelirlerinin Beyan Edilmemesi Halinde Uygulanacak

Cezalar ...................................................................................................... 230

a) Gecikme Zammı ile Gecikme Faizi Arasındaki Fark ve Benzerlikler ...... 231

b) 3505 Sayılı Kanun ile Asıl Addolunan Gecikme Faizi ve Gecikme

Zammı ................................................................................................ 232

E. KİRA GELİRLERİNDEN İNDİRİLEBİLECEK GİDERLER........................................... 234

1. Sigorta Primleri ......................................................................................... 234

2. Eğitim ve Sağlık Harcamaları..................................................................... 235

3. Okul Yurt ve Sağlık Tesisleri İçin Yapılan Bağış ve Yardım......................... 235

F. KİRA GELİRLERİNİN BEYAN EDİLMEMESİ VEYA EKSİK BEYAN EDİLMESİNİN

RİSKİ................................................................................................................. 236

G. SAHİBİ BULUNDUKLARI KONUTU KİRAYA VERENLERİN KİRA İLE

OTURDUKLARI KONUTLARIN KİRA BEDELİ....................................................... 236

H. YURTDIŞINDAKİ TÜRKLERİN TÜRKİYEDEKİ KİRA GELİRLERİ NE OLACAK .......... 241

I. EMSAL KİRA BEDELİ NEDİR VE NASIL HESAPLANIR.......................................... 243

İ. İŞYERİNİN BEDELSİZ OLARAK ÇOCUĞUN KULLANIMINA TAHSİSİ.................... 244

J. HEM MESKEN HEM DE İŞYERİ KİRA GELİRİ ELDE EDENLERİN DURUMU.......... 245

K. DERNEK VAKIF ve GAYRİMENKULLERİN KİRALANMASINDA TEVKİFAT............ 246

L. KOOPERATİFLERİN KİRA GELİRLERİNİN VERGİLENDİRİLMESİ .......................... 247

İLGİLİ ÖZELGE ...................................................................... 247

M. BELGELERİN SAKLANMASI ............................................................................... 248

N. YAZLIK EVİN KİRAYA ERİLMESİ......................................................................... 249

P. KİRA SÖZLEŞMESİNDE DAMGA VERGİSİNİN DURUMU ................................... 249

R. BİNALARIN DIŞ YÜZEYLERİNİN REKLAM PANOSU OLARAK KİRAYA

VERİLMESİ........................................................................................................ 251

1. Bina Duvarlarına Reklam Verilmesi İşleminin Gelir/Kurumlar Vergisi

Karşısındaki Durumu................................................................................. 251

a) Ticari Bir İşletme Aktifine Kayıtlı Binaların Dış Yüzeylerine

Verilen Reklamlarda........................................................................... 251

b) Ticari Bir İşletme Aktifine Kayıtlı Olmayan Binaların Dış

Yüzeylerine Verilen Reklamlarda ....................................................... 252

2. Bina Duvarlarına Reklam Verilmesi İşleminin KDV Karşısındaki

Durumu..................................................................................................... 253


16 İçindekiler

S. APARTMAN ORTAK KULLANIM YERLERİNİN BAZ İSTASYONU OLARAK

KİRAYA VERİLMESİ ........................................................................................... 254

T. KİRALANAN GAYRİMENKULÜN HEM İŞYERİ HEM DE EV OLARAK

KULLANILMASINDA STOPAJ............................................................................. 255

1. Kiranın Net Tutar Olarak Belirlenmesi ...................................................... 257

2. Kiracı Stopajı Yatırmazsa İşyeri Sahibi Sorumlu Olmaz ............................. 257

3. Kiradan Kesilen Vergilerin Mahsubu......................................................... 257

4. Gayrimenkulün Hem Konut Hem İşyeri Olarak Kullanılması..................... 258

5. İşyerinin Çocuğun Kullanımına Bedelsiz Tahsisi........................................ 258

6. Eşlere Ait Dairenin Ev ve İşyeri Olarak Kullanılması.................................. 258

7. Emsal Kira Bedeli Uygulaması Nedir? ....................................................... 259

8. Emsal Kira Bedeli Ne Zaman Uygulanmaz?............................................... 259


YEDİNCİ BÖLÜM


GAYRİMENKUL SATIŞ VE KİRALAMASINDA

KATMA DEĞER VERGİSİ UYGULAMALARI


A. GENEL AÇIKLAMA ............................................................................................ 261

B. KİRALAMA İŞLEMLERİNDE KATMA DEĞER VERGİSİ UYGULAMASI.................. 262

1. Kiralama İşlemlerinde verginin Konusu .................................................... 262

a) Gayrimenkuller .................................................................................. 263

b) Gayrimenkul Dışındaki Mal ve Haklar ................................................ 264

2. Kiralama İşlemlerinde Katma Değer Vergisi.............................................. 265

a) Gayrimenkul Kiralamaları................................................................... 267

b) Kamu Kurum ve Kuruluşları, Dernek ve Vakıflar ile Mesleki

Kuruluşlara Ait Gayrimenkullerin Kiralanması ................................... 268

c) Gayrimenkul Dışındaki Mal ve Hakların Kiralanması.......................... 269

d) Kamu Kurumları ve Belediyelerin Katma Değer Vergisine Tabi

Kiralama işlemleri............................................................................... 270

3. Kiralama İşlemlerinde Uygulanan KDV İstisnaları ..................................... 275

a) Gayrimenkul Kiralamalarında İstisna ................................................. 275

b) Serbest Bölgelerde Bulunan Mal ve Hakların Kiralanması

İşlemlerinde İstisna ............................................................................ 276

c) Gümrüklü Sahalarda Vergisiz Satış Yapılan İşyerlerinin

Kiralanmasında İstisna ....................................................................... 276

d) Hazinece Yapılan İrtifak Hakkı Tesisi İşlemlerinde İstisna .................. 277


İçindekiler 17

e) Kiralama İşlemlerinde Uygulanması Gereken İstisnalar..................... 278

f) Basit Usulde Vergilendirilen Mükelleflerde Kiralama İşlemleri.......... 278

4. Kiralama İşlemlerinde Mükellef................................................................ 280

a) Verginin Kiraya Veren Mükellef Tarafından Beyan Edilmesi.............. 280

b) Verginin Kiralayan Tarafından Sorumlu Sıfatıyla Beyan Edilmesi....... 281

c) Genel Bütçeli İdarelerin KDV Mükellefiyeti........................................ 282

5. Sorumlu Sıfatıyla Beyan Edilen Verginin İndirimi...................................... 283

6. Sorumluluğun Uygulanacağı Vergilendirme Dönemi................................ 284

C. ÖZEL MÜLKİYETE KONU GAYRİMENKULLERİN SATIŞINDA KDV....................... 285

D. İŞLETME AKTİFİNDE KAYITLI GAYRİMENKULLERİN SATIŞINDA KDV ................ 285

İLGİLİ ÖZELGE ...................................................................... 285

E. VAKIFLAR, DERNEKLER, HER TÜRLÜ MESLEKİ KURULUŞLAR TARAFINDAN

YAPILAN GAYRİMENKUL SATIŞLARINDA KDV .................................................. 288

F. KAMU KURUM VE KURULUŞLARI TARAFINDAN YAPILAN GAYRİMENKUL

SATIŞLARINDA KATMA DEĞER VERGİSİ ........................................................... 288

G. KONUT VE İŞYERİ SATIŞLARINDA KDV UYGULAMASI DEĞİŞTİ: KDV ORANI,

ARTIK TAŞINMAZIN FİİLİ KULLANIMINA BAKILARAK TESPİT EDİLECEK............ 289

H. KONUT VE İŞYERİ SATIŞLARININ KDV’YE TABİ OLABİLMESİ İÇİN GEREKLİ

ŞARTLAR .......................................................................................................... 290

I. MALİYE BAKANLIĞI’NIN KONUT VE İŞYERİ SATIŞLARINA UYGULANACAK

KDV ORANI KONUSUNDAKİ ESKİ/YENİ GÖRÜŞÜ, UYGULAMALARI ................. 290

İ. İKİ YILDAN FAZLA KURUM AKTİFİNE KAYITLI GAYRİMENKULLERİN

SATIŞINDA KATMA DEĞER VERGİSİ ................................................................. 293

J. KURUMLAR VERGİSİ İSTİSNA UYGULAMASINA İLİŞKİN ŞARTLAR .................... 294

1. İki Tam Yıl Süreyle Aktifte Bulundurulması............................................... 294

2. Satış Kazancının %75’lik Kısmının Fon Hesaplarına Aktarılması................ 294

3. Satışın Yapıldığı Yılı İzleyen İkinci Yılın Sonuna Kadar Tahsil Edilmiş

Olması....................................................................................................... 295

4. Fon Hesabında Tutulan Kazançların İşletmeden Çekilmemesi ................. 295

5. Taşınmaz Ticareti ve Kiralamasıyla Uğraşılmaması................................... 296

K. SİGORTA ŞİRKETLERİNİN VE BANKALARIN GAYRİMENKUL SATIŞLARINDA

KATMA DEĞER VERGİSİ ................................................................................... 297

L. KONUT YAPI KOOPERATİFLERİNİN ÜYELERİNE YAPTIKLARI KONUT VE

İŞYERİ TESLİMİ ................................................................................................. 298

M. ORGANİZE SANAYİ BÖLGESİNDE KURULMASI DÜŞÜNÜLEN VE KÜÇÜK

SANAYİ SİTELERİNİN KURULMASI AMACIYLA OLUŞTURULAN İKTİSADİ

İŞLETMELERİN ARSA VE İŞYERİ TESLİMLERİ ..................................................... 299

İLGİLİ ÖZELGE ...................................................................... 300


18 İçindekiler

N. İNŞAAT DEVAM EDERKEN YAPILAN KONUT VE İŞYERİ SATIŞLARINDA KDV..... 301

O. İNŞAAT ŞİRKETLERİNİN DÖVİZ CİNSİNDEN SATTIKLARI KONUT VE

İŞYERLERİNDE KDV........................................................................................... 302

P. BELEDİYELERİN GAYRİMENKUL SATIŞLARINDA KDV’NİN DURUMU................ 302

R. İNŞAATI DEVAM EDERKEN YAPILAN KONUT VE İŞYERİ SATIŞLARINDA

KDV .................................................................................................................. 303

S. GAYRİMENKULLERİN ELDEN ÇIKARILMASINDA VERGİSEL

YÜKÜMLÜLÜKLER ............................................................................................ 304

Ş. GAYRİMENKULÜN TANIMI VE ELDEN ÇIKARILMASININ KIYASLANMASI ......... 305

T. GAYRİMENKUL ALIM-SATIM İŞLEMLERİNDE TİCARİ KAZANÇ, DEĞER

ARTIŞ KAZANCI AYRIMI.................................................................................... 308

1. Gayrimenkullerin Alım Satımına Aracılık Edenlere Ödenen Komisyon

İçin Alınması Gereken Belge ..................................................................... 309

2. Arsaların Sahipleri Tarafından Müteahhit Adına Yapılacak Arsa

Payının Devrinde Tapu Harcı Matrahı....................................................... 309

U. DEĞER ARTIŞ KAZANCININ BEYANI NASIL YAPILMALIDIR................................ 311

Ü. GAYRİMENKUL ALIM - SATIM İŞLEMİNDE KATMA DEĞER VERGİSİ

UYGULAMASI................................................................................................... 312

V. GAYRİMENKUL ALIM-SATIMINDA TAPU HARCI YÜKÜMLÜLÜĞÜ .................... 318

1. Tapu Harcının Üzerinden Hesaplanacağı Matrah ve “Emlâk Vergisi

Değeri”...................................................................................................... 319

2. Gayrimenkullerin Devrinde Tapu Harcının Oranı...................................... 319

3. Tapu Harcının Ödeme Zamanı .................................................................. 322

4. Vatandaşlara Sonradan Gelen Cezalı Tapu Harcının Nedenleri ................ 322

5. Maliye Bakanlığı Vergi Dairesi Tarafından Yapılacak Cezalı Tarhiyat........ 324

6. Gayrimenkul Alım Satım İşleminin Yapılacağı Tapu Müdürlüğü ............... 325

7. Tapu İdareleri/Noterler/Belediyelerin Sorumluluğu ................................ 325

8. Merkezi Yönetim Bütçe Gelirleri İçinde Tapu Harcının Yeri...................... 326

İLGİLİ DANIŞTAY KARARI...................................................... 327

Y. PİYASA EKONOMİSİ AÇISINDAN GAYRİMENKUL MALLARIN HACZİ VE

SATIŞI NASIL GERÇEKLEŞTİRİLMELİDİR ............................................................ 331

Z. GAYRİMENKULLERİN KİRALANMASINDA KDV ................................................. 342

1. Ticari Bir İşletmenin Aktifine Kayıtlı Gayrimenkullerin Kiralanması

Halinde KDV .............................................................................................. 342

2. Şirketlerin Aktiflerine Kayıtlı Olan Gayrimenkullerin İlişkili Kişilere

Emsal Kira Bedelinin Altında Kiraya Verilmesi .......................................... 343


İçindekiler 19

3. Apartman veya Site İçlerindeki Ortak Mülkiyete Konu

Gayrimenkulün İşyeri Olarak Kiraya Verilmesinde KDV............................ 345

4. Gayrimenkul Sermaye İradı ...................................................................... 346

İLGİLİ TEBLİĞ (Madde 70) .................................................... 348

İLGİLİ DANIŞTAY KARARI...................................................... 348

5. Gelir Vergisi Kanununun 9 uncu Maddesiyle İlgili Düzenlemeler ............. 352

a) Evlerde Kullanılması Esnaf Muaflığının Kaybedilmesine Engel

Olmayacak Makine ve Aletler ............................................................ 352

b) Esnaf Muaflığı Kapsamında Evlerde Üretilebilecek Ürünler .............. 352

c) Evlerde Üretilen Ürünlerin Satışının Yapılacağı Yerler ....................... 353

d) Gelir Vergisi Kanununun 9 uncu Maddesinin Uygulamasında

Devamlılık Unsurunun Kaldırılması .................................................... 354

e) Vergi Tevkifatı .................................................................................... 354

6. Ücretlilerde Vergi İndirimi Uygulamasının Kaldırılması ............................ 354

7. Mal ve Hakların 5 Yıl İçinde Elden Çıkarılmasında Değer Artış Kazancı .... 355

İLGİLİ DANIŞTAY KARARI...................................................... 356

İLGİLİ B.K.K........................................................................... 361

İLGİLİ DANIŞTAY KARARI...................................................... 363

SEKİZİNCİ BÖLÜM


VERGİ USUL KANUNU AÇISINDAN VERGİLENDİRMENİN KANUNİ ÇERÇEVESİ,

YASAMA ORGANINDAN DOĞAN KAYNAKLAR VE YORUMU

A. VERGİ KANUNLARININ UYGULANMASI-YORUM VE İSPAT .............................. 369

B. VERGİ SORUMLUSU......................................................................................... 370

C. TARH YÖNTEMLERİ.......................................................................................... 371

D. VERGİ ALACAĞINI ORTADAN KALDIRAN HALLER............................................. 376

E. MÜKELLEFİN ÖDEVLERİ ................................................................................... 380

İLGİLİ DANIŞTAY KARARI...................................................... 386

İLGİLİ DANIŞTAY KARARI...................................................... 391

F. CEZA HÜKÜMLERİ............................................................................................ 395

G. KAÇAKÇILIK SUÇLARI VE CEZALARI .................................................................. 399

H. VERGİ CEZALARINI ORTADAN KALDIRAN HALLER ........................................... 400


20 İçindekiler


DOKUZUNCU BÖLÜM


VERGİ BORCUNUN SONA ERMESİ.....................................................................403


ONUNCU BÖLÜM


VERGİ HAYATIMIZDA GEÇERLİ OLAN VERGİ KODLARI, VERGİ ADLARI................405

TERİMLER ........................................................................................................417

YARARLANILAN KAYNAKLAR ............................................................................425

Yorum Yap

Lütfen yorum yazmak için oturum açın ya da kayıt olun.
İlgili Yayınlar