Vergi Yükümlüsü Açısından Özel Hayatın Gizliliği

Vergi Yükümlüsü Açısından Özel Hayatın Gizliliği

Dr. Kerem ÖNCÜ

2019/07 1. Baskı, 202 Sayfa

ISBN 978-975-02-5549-6

Vergilendirme yetkisi, kamu giderlerinin finansmanını sağlayan anayasal bir yetkidir. Kişilerin vergilendirilebilmesi ise, devletin yükümlüler hakkında doğru bilgileri elde edebilmesine bağlıdır. Ancak bunlar özel hayatın gizliliğinin koruması altında olduğundan, vergilendirme yetkisi ile özel hayatın gizliliği karşı karşıya gelmektedir. 

Hukuk devleti ilkesi açısından olması gereken, vergilendirme aracılığıyla özel hayatın gizliliğinin anayasaya uygun şekilde sınırlandırılmasıdır. Fakat 1982 Anayasası ile vergi kanunları açısından bu mümkün gözükmemektedir. Anayasa'da özel hayatın gizliliğinin vergilendirme aracılığıyla sınırlandırabileceği dikkate alınmamıştır. Vergi kanunlarında ise özel hayatın gizliliğinin bir temel hak ve hürriyet olduğu göz ardı edilmiştir. Vergilendirme ile özel hayatın gizliliği arasındaki bu sorunun çözümü, Anayasa ve vergi kanunlarında bazı değişikliklerinin yapılmasına bağlıdır. Kitapta, bu konu hakkındaki sorunlar ve çözüm önerileri üzerinde durulmuştur.

Konu Başlıkları

	Vergilendirme Yetkisi ile Temel Hak ve Hürriyetler Arasındaki İlişki
	Özel Hayatın Gizliliği ve Vergi Yükümlüsü Açısından Anlamı
	Özel Hayatın Gizliliğinin Sınırlandırılmasının Şartları
	Vergi Kanunlarının Anayasaya Uygunluğunun Değerlendirilmesi
	1982 Anayasası ve Vergi Kanunları ile İlgili Öneriler

İÇİNDEKİLER

İçindekiler

Önsöz  5

Özet  7

Kısaltmalar  13

Giriş  15

Birinci Bölüm

VERGİLENDİRME VE ÖZEL HAYATIN GİZLİLİĞİ

A. VERGİ ÖDEVİ  17

1. Genel Olarak  17

2. Ödev Kavramı, Vergi Ödevi ve Temel Hak ve Özgürlükler ile İlişkisi  18

B. ÖZEL HAYATIN GİZLİLİĞİ VE VERGİ YÜKÜMLÜSÜ AÇISINDAN ANLAMI  24

1. Genel Olarak  24

2. Konu ile İlgili Belli Başlı Kavramlar  25

3. Özel Hayatın Gizliliğinin Hukuki Mahiyeti  27

4. Anayasa Uyarınca Özel Hayatın Gizliliği  30

5. 1982 Anayasası Bakımından Özel Hayatın Gizliliğine İlişkin Hükümlerin Kapsamı  34

a. Özel Hayat  34

b. Aile Hayatı  42

c. Kişisel Veriler  45

d. Konut Dokunulmazlığı  57

e. Haberleşme Hürriyeti  60

6. Özel Hayatın Gizliliğinin Temel Hak ve Hürriyetler Bakımından Sınıflandırılması  65

7. Hakkın Öznesi  66

a. Anayasa Bakımından  66

b. AİHS Bakımından  70

İkinci Bölüm

VERGİLENDİRME ARACILIĞIYLA ÖZEL HAYATIN GİZLİLİĞİNE MÜDAHALENİN ŞARTLARI VE SINIRLARI

A. GENEL OLARAK  73

B. SINIRLANDIRMA SEBEPLERİ  74

1. 1982 Anayasası Bakımından  74

a. Milli Güvenlik  74

b. Kamu Düzeni  75

c. Başkalarının Hak ve Özgürlüklerinin Korunması  79

d. Genel Ahlak  80

e. Suç İşlenmesinin Önlenmesi  80

2. Kişisel Verilerin Korunması Bakımından  83

3. AİHS Bakımından  83

C. MÜDAHALENİN SINIRLARI  84

1. 1982 Anayasası Bakımından  84

a. Hakkın Özü  84

b. Ölçülülük  90

c. Anayasa’nın Sözüne ve Ruhuna Uygun Olma  95

d. Demokratik Toplum Düzeninin Gerekleri  96

2. AİHS Bakımından  98

a. Yasallık  98

b. Demokratik Toplumda Gerekli Olma  99

D. OLAĞANÜSTÜ DURUMLARDA HAKKIN DURDURULMASI  100

1. 1982 Anayasası Bakımından  100

2. AİHS Bakımından  101

E. ÖZEL HAYATIN GİZLİLİĞİNİ SINIRLANDIRAN YASAL DÜZENLEMELERİN DEĞERLENDİRİLMESİ  102

1. Yoklama  102

2. İnceleme  104

3. Arama  105

4. Bilgi Toplama  106

5. Vergi Mahremiyetinin İstisnaları  113

6. AATUHK’de Düzenlenen Sırrın İfşasının İstisnası  120

F. ULUSLARARASI ANLAŞMA VE METİNLER  121

1. Gelir ve Servet Üzerinden Alınan Vergilere İlişkin Model Anlaşma ve Çifte Vergilendirmeyi Önleme Anlaşmaları  124

2. Vergi Konularında Karşılıklı İdari Yardımlaşma Sözleşmesi  128

Üçüncü Bölüm

OLMASI GEREKEN HUKUK YÖNÜNDEN VERGİLENDİRME

ARACILIĞIYLA ÖZEL HAYATIN GİZLİLİĞİNİN HUKUKA UYGUN

SINIRLANDIRILABİLMESİ

A. 1982 ANAYASASI BAKIMINDAN ÖNERİLER  132

1. Konunun Düzenlendiği Maddeler  132

2. Sınırlandırma Sebepleri  137

3. Ek Güvenceler ve Müdahale Yöntemleri  139

4. Kişisel Verilerin Korunmasını İsteme Hakkı  146

5. Haberleşme Hürriyetinin İstisnasının Uygulanacağı Kamu Kurum ve Kuruluşları  148

B. YASAL DÜZENLEMELER İLE İLGİLİ ÖNERİLER  149

1. Yoklamayla İlgili Öneriler  150

2. İncelemeyle İlgili Öneriler  153

3. Aramayla İlgili Öneriler  157

4. Bilgi Toplamayla İlgili Öneriler  161

5. Vergi Mahremiyetinin İstisnalarıyla İlgili Öneriler  166

C. ULUSLARARASI ANLAŞMA VE METİNLERLE İLGİLİ ÖNERİLER  171

1. Gelir ve Servet Üzerinden Alınan Vergilere İlişkin Model Anlaşma ve Çifte Vergilendirmeyi Önleme Anlaşmalarıyla İlgili Öneriler  171

2. Vergi Konularında Karşılıklı İdari Yardımlaşma Sözleşmesiyle İlgili Öneriler  174

D. VERGİ YÜKÜMLÜSÜ AÇISINDAN ÖZEL HAYATIN GİZLİLİĞİNE YAPILACAK HUKUKA AYKIRI MÜDAHALENİN SONUÇLARI  176

Sonuç  181

Kaynakça  185

Kavramlar Dizini  201