Üniversitelerde Disiplin Rejimi

Yayınevi: Yetkin Yayınları
Yazar: Egemen KARACA
ISBN: 9786050504583
255,00 TL 300,00 TL

Adet

 
   0 yorum  |  Yorum Yap
Kitap Künyesi
Yazar Egemen KARACA
Baskı Tarihi 2019/09
Baskı Sayısı 1
Boyut 16x24 cm (Standart Kitap Boyu)
Cilt Karton kapak

Üniversitelerde Disiplin Rejimi

Arş. Gör. Egemen KARACA

2019/09 1. Baskı, 288 Sayfa

ISBN 978-605-05-0458-3

İÇİNDEKİLER

TAKDİM5

ÖNSÖZ7

İÇİNDEKİLER9

KISALTMALAR15

GİRİŞ17

BİRİNCİ BÖLÜM

DİSİPLİN HUKUKUNA GİRİŞ VE
MADDİ DİSİPLİN HUKUKU BOYUTU İLE
ÜNİVERSİTELERDE DİSİPLİN REJİMİ

I.DİSİPLİN HUKUKUNA GİRİŞ21

A.Disiplin Hukukuna İlişkin Kavramlar21

1.Disiplin ve Disiplin Hukuku Kavramı21

2.Disipliner İhlal Kavramı23

3.Disiplin Yaptırımı Kavramı26

B.Disiplin Yaptırımı Türleri28

1.Manevi Nitelikli Disiplin Yaptırımları29

2.Mali Nitelikli Disiplin Yaptırımları30

3.Tasfiye Edici Disiplin Yaptırımları31

C.Disiplin Yaptırımının Hukuki Niteliği32

1.Disiplin Yaptırımlarının Hukuki Niteliği Konusunda
İleri Sürülen Görüşler32

2.Disiplin Yaptırımının İdare Hukukundaki Yeri33

3.Disiplin Yaptırımları ve Cezai Müeyyideler
Arasındaki Temel Farklar36

D.Disiplin Hukuku Bakımından Kanunilik İlkesine İlişkin Sorunlar ve Anayasa Mahkemesi’nin Konuya Yaklaşımı39

II.MADDİ DİSİPLİN HUKUKU BOYUTUYLA
 ÜNİVERSİTELERDE DİSİPLİN REJİMİ57

A.2547 sayılı Kanun’un Disiplin Hükümleri Bakımından Muhatabı57

B.Disipliner İhlaller Açısından 657 sayılı DMK’ya
Atıf Yapılmasına İlişkin Değerlendirme60

1.Genel Olarak60

2.Anayasa Mahkemesi’nin İptal Kararı
Öncesi Belirsizliğe Yol Açan Durumlar66

C.657 sayılı DMK’ya Atıf Yapılmasını Öngören
Hükmün Anayasa Mahkemesi Tarafından
İptal Edilmesi ve Güncel Duruma İlişkin Değerlendirme75

D.Üniversitelerde Disiplin Rejimine Konu
Disiplin Yaptırımları77

1.Uyarma78

2.Kınama78

3.Aylıktan veya Ücretten Kesme79

4.Kademe İlerlemesinin Durdurulması veya
Birden Fazla Ücretten Kesme81

5.Üniversite Öğretim Mesleğinden Çıkarma82

6.Kamu Görevinden Çıkarma83

7.Yükseköğretim Kurumundan Uzaklaştırma85

8.Yükseköğretim Kurumundan Çıkarma86

E.Kişi Bakımından Disipliner İhlal Teşkil Eden Haller87

1.Akademik Personele Özgü Fiiller88

a.Disiplin Yaptırımı Gerektiren
Bilimsel Araştırma ve Yayın Etiği İhlalleri89
(1)Tekrar Yayım90
(2)Dilimleme91
(3)Haksız Yazarlık92
(4)Sahtecilik ve Çarpıtma94
(5)İntihal96
(6)Diğer Etik İhlaller99
b.Bilimsel Araştırma ve Yayın Etiği İhlalleri
Dışındaki Diğer Disipliner İhlaller108
(1)Özel Ders Verme Yasağı108
(2)Siyasi Parti Üyeliğine ve Yükseköğretim
Kurumu İçinde Siyasi Parti Faaliyetine İlişkin Yasaklar108

2.Akademik Personel ve İdari Personel Bakımından Disipliner İhlal Teşkil Eden Diğer Durumlar110

3.Öğrencilerin Disipliner İhlal Teşkil Eden Fiil ve
Halleri113

a.Genel Olarak113
b.Bazı Tespitler ve Değerlendirme121

F.Öngörülmemiş Disipliner İhlal: Mobbing123

1.Genel Olarak Mobbing123

2.Mobbingin Disipliner İhlal Olarak Öngörülmesi
Önerisi126

İKİNCİ BÖLÜM

ŞEKLİ DİSİPLİN HUKUKU BOYUTUYLA
ÜNİVERSİTELERDE DİSİPLİN REJİMİ,
AİHM ve ANAYASA MAHKEMESİ BİREYSEL BAŞVURU KARARLARIYLA DİSİPLİN HUKUKU ÖRNEKLERİ

I.ŞEKLİ DİSİPLİN HUKUKU BOYUTUYLA
 ÜNİVERSİTELERDE DİSİPLİN REJİMİ129

A.Disiplin Hukukuna Hâkim Olan Başlıca İlkeler129

1.Savunma Hakkına Saygı İlkesi130

2.Ölçülülük İlkesi134

3.Tarafsızlık İlkesi137

4.Gizlilik İlkesi139

5.Çift Disiplin Yaptırımı Uygulama Yasağı İlkesi140

6.Açıklık İlkesi144

7.Şüpheden Sanık Yararlanır İlkesi145

8.Lehe Olan Hükmün Uygulanması İlkesi146

B.Akademik Personel ve İdari Personel Disiplin Usulü148

1.Disiplin Usulünde Başlangıç Aşaması148

a.Soruşturma Sürecinin Başlatılması148
(1)Genel Olarak148
(2)Bilimsel Araştırma ve Yayın Etiği
İhlallerinde Özel Durum150
b.Disiplin Soruşturması Açmaya Yetkili Amirin Belirlenmesi153
c.Disiplin Amiri Tarafından Soruşturmacı Görevlendirilmesi ve Soruşturmacıda
Aranan Nitelikler157

2.Soruşturma Süreci ve Soruşturmanın
Sonuçlandırılması160

a.Disiplin Soruşturmasında Delil Toplama ve
İspat Araçları160
(1)Delillerin Toplanması160
(2)İspat Araçları161
(3)Ceza Muhakemesinde Elde Edilen Delillerin Disiplin Soruşturmasında Kullanılabilirliği
Sorunu164
(4)Hukuka Aykırı Delillerin Değerlendirilmesi167
b.Disiplin Soruşturmasının Mali Boyutu168
c.Disiplin Soruşturması Nedeniyle Görevden
Uzaklaştırma170
d.Soruşturmanın Sonuçlandırılması171

3.Soruşturulanın Savunmasının Alınması175

4.Karar Safhası177

a.Karar Vermeye Yetkili Amir ve Kurullar177
(1)Disiplin Amirleri178
(2)Disiplin Kurulları181
b.Karar Verilirken Dikkate Alınması Gereken
Durumlar184
(1)Tekerrür Durumu184
(2)Bir Alt Yaptırım Uygulanması187
(3)Çift Disiplin Yaptırımı Uygulama Yasağı Karşısında Meydana Gelebilecek Kimi
Durumlar191
c.Ceza Mahkemesi Kararlarının Disiplin
Yaptırımına Etkisi193
d.Disiplin Yaptırımlarının Uygulanması196

5.Zamanaşımı Süreleri198

a.Soruşturma Zamanaşımı198
b.Yaptırım Zamanaşımı200
c.Disiplin Yaptırımının Yargı Kararıyla
İptal Edilmesi Durumunda Özel Durum201

6.Disiplin Yaptırımına Karşı Başvuru Yolları203

a.İdari İtiraz203
b.Yargısal Başvuru205
c.Mağdur veya Şikâyetçinin Karara Karşı
Başvuru Hakkı Sorunu207

7.657 sayılı DMK’ya Atıf Yapan Hükmün İptalinden
Önce Tesis Edilen Disiplin Yaptırımları209

C.Öğrencilerin Disiplin Usulü213

1.Başlangıç Aşaması214

2.Soruşturma Safhası216

a.Soruşturmanın Yapılışı216
b.Disiplin Soruşturmasının Bağımsızlığı219
c.Savunma Hakkının Kullandırılması220
d.Soruşturma Safhasının Tamamlanması222

3.Karar Süreci224

a.Karar Vermeye Yetkili Makamlar224
b.Karar Verilmesi ve Kararı Etkileyebilecek
Hususlar226
c.Yaptırımın Uygulanması228

4.Zamanaşımı Süreleri230

5.Karara Karşı Başvuru Yolları231

II.AİHM ve ANAYASA MAHKEMESİ BİREYSEL
 BAŞVURU KARARLARIYLA DİSİPLİN HUKUKU
 ÖRNEKLERİ233

A.Adil Yargılanma Hakkı Çerçevesinde Yapılan Değerlendirmeler233

1.AİHM’in Yaklaşımı ve AİHM Kararlarından
Örnekler233

a.Bağımsız ve Tarafsız Mahkemede Yargılanma ve Disiplin Usulü234
b.Makul Süre235
c.Hakkaniyete Uygun Yargılanma ve
Silahların Eşitliği İlkesi236
d.Aleni Yargılanma ve Disiplin Usulünde Gizlilik237
e.Masumiyet Karinesi ve Karar Safhasındaki
Görünümü238

2.Adil Yargılanma Hakkına İlişkin Anayasa Mahkemesi Bireysel Başvuru Kararlarından Örnekler240

B.Özel ve Aile Hayatına Saygı Hakkına İlişkin Örnekler245

C.İfade Özgürlüğüne İlişkin Örnekler248

D.Etkili Başvuru Hakkına İlişkin Örnekler251

E.Eğitim Hakkına İlişkin Örnekler254

SONUÇ257

KAYNAKÇA269

KAVRAMLAR DİZİNİ285



Kamu hukuku perspektifinden kurum düzenini olumsuz yönde etkileyecek durumlar, kamu hizmetinde aksamalara yol açar. Disiplin hukukunun spesifik amacı ise kurum düzenini temin etmektir. Bu amacı gerçekleştirebilmek için kurum ve meslek bazlı ayrımlar yapılarak çeşitli disiplin kuralları öngörülmüştür. Disiplini sağlamaya yönelik bu kurallar, farklı disiplin rejimlerini oluşturur. Üniversitelerin kurum düzenini sağlama ve koruma amacı ile getirilmiş kurallar bütünü ise üniversitelerde disiplin rejimini meydana getirmektedir.

Disiplin kuralları, esasen kamu hizmetini gören kişilere yönelir. Ancak kimi durumlarda, hizmetin varoluş amacıyla sıkı sıkıya bağlı olan hizmetten yararlananlar da disiplin hukukunun kapsamına dahil edilir. Üniversitelerde kamu hizmetini görenler ve kamu hizmetinden yararlananlar, üniversitenin kurum düzenine riayet etmekle yükümlüdür. Bu bağlamda üniversitelerde kamu hizmetini görenler, akademik personel ve idari personelden teşekkül eder. Kamu hizmetinden yararlanıp disiplin rejimine tabi olanlar ise öğrencilerdir. Öğrenciler, üniversitelerdeki eğitim-öğretim hizmetinin varoluşuyla doğrudan ilgilidir. Üniversitelerde disiplin rejimi; akademik personel, idari personel ve öğrencileri temel alan kurallarıyla kurum düzenini korumayı amaçlar. Kişi esaslı bu ayrımlar ise alt disiplin rejimlerini oluşturur.

Çalışmamızda üniversitelerde disiplin rejimi, disiplin kurallarının yöneldiği kişi temelli ayrımlarla ele alınarak yargı kararları ışığında açıklanmaya çalışılmıştır. Ayrıca Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi ve Anayasa Mahkemesi Bireysel Başvuru kararlarında disiplin hukukundan kaynaklanan örneklere de yer verilmiştir.

Kitabın genel olarak esasını, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Kamu Hukuku Yüksek Lisans Programı’nda hazırladığım ve 13.05.2019 gününde savunduğum yüksek lisans tezi teşkil etmektedir. Ancak tez savunmasından sonra 17.07.2019 günlü Resmî Gazetede yayımlanan Anayasa Mahkemesi kararıyla disipliner ihlallere atıf yapan düzenleme iptal edilmiştir[1]. İptal kararı, personel disiplin rejimini yeniden şekillendirdiğinden bu kısmın tekrar ele alınması gerekmiştir. Bu nedenle çalışma, Anayasa Mahkemesi’nin iptal kararı esas alınarak güncellenmiş ve personel disiplin rejiminin güncel durumu maddi ve şekli disiplin hukuku bakımından değerlendirilmiştir.

Lisans ve yüksek lisans sürecimde desteklerini esirgemeyen, İdare Hukukunu sevmemi ve İdare Hukukuna yönelmemi sağlayan, bu çalışmanın konusunu ve planını belirleyen çok kıymetli Hocam, Prof. Dr. Oğuz Sancakdar’a en içten teşekkürlerimi sunarım. Tez sürecinde eleştiri ve önerileriyle değerli görüşlerini paylaşan ve çalışmanın daha iyi olmasını sağlayan jüri üyeleri Doç. Dr. Lale Burcu Önüt ve Dr. Öğr. Üyesi Mine Kasapoğlu Turhan’a da ayrıca teşekkür ederim.

Süreçte maddi ve manevi destekleri ile çalışma konusundaki görüşlerini esirgemeyen Değerli Hocalarım; Prof. Dr. Aydın Gülan, Prof. Dr. Halil Kalabalık, Doç. Dr. Atila Erkal, Dr. Öğr. Üyesi Sezercan Bektaş, Dr. Harun Yılmaz ve Dr. Cemal Başar’a teşekkürlerimi borç bilirim.  Ayrıca çalışmaya doğrudan veya dolaylı katkı sağlayan arkadaşlarım; Arş. Gör. Oğuzcan Kutkan, Arş. Gör. Doğukan Sever, Arş. Gör. Ubeydullah Turan, Arş. Gör. Talha Erdoğmuş, Av. Ferhat Polat ve Emre Çolak’a teşekkür ederim.

Tez sürecinde büyük sabır gösterip her daim yanımda olan ve yalnızca teşekkür ile ifade edilemeyecek kadar üzerimde emeği bulunan kıymetli eşim Didem’e, beni yetiştiren anneme ve babama bu çalışmayı armağan etmek isterim. Son olarak kitabın basım ve yayımını üstlenen Yetkin Yayınlarına ve Yetkin Yayınları çalışanlarına da ayrıca teşekkür ederim.

Arş. Gör. Egemen KARACA

([email protected])

Sakarya, Temmuz 2019



[1]     AYM, 10.04.2019 gün ve E: 2017/33, K: 2019/20, (Resmî Gazete: 17.09.2019 gün ve 30834 sayı).

Yorum Yap

Lütfen yorum yazmak için oturum açın ya da kayıt olun.