AİHM ve AYM Kararları Işığında Yaşam Hakkı Bağlamında Kolluğun Zor ve Silah Kullanma Yetkisi ve Sınırları

Yayınevi: Adalet Yayınları
Yazar: Ünal GENÇTÜRK
ISBN: 9786257277600
243,00 TL 270,00 TL

Adet

 
   0 yorum  |  Yorum Yap
Kitap Künyesi
Yazar Ünal GENÇTÜRK
Baskı Tarihi 2021/01
Baskı Sayısı 1
Boyut 16x24 cm (Standart Kitap Boyu)
Cilt Karton kapak
Sayfa Sayısı 255

Kolluğun, kamu düzenini korurken ya da kamu düzeninin bozulduğu durumlarda düzeni yeniden tesis ederken kullanmış olduğu yetkilerin en önemlilerinden birisi zor ve silah kullanma yetkisidir. Bu yetki uygulamada kolluk görevlileri tarafından sıklıkla kullanılmakta ve bu yetkinin kullanımı bir kısım tartışmalara neden olmaktadır. Bu bağlamda kolluğun zor ve silah kullanma yetkisinin özellikle hangi hallerde ve hangi sınırlar içerisinde kullanılacağının tespitinin yapılması gerekmektedir. Ayrıca kolluğun zor ve silah kullanması, genellikle yaşam hakkı bakımından bazı sorunlara neden olabilmektedir. Bu sebeple bu yetkinin sınırlarının yaşam hakkı bakımından da ele alınması gerekmektedir. Bu nedenle kolluğun zor ve silah kullanma yetkisinin ve bu yetkinin sınırlarının incelenmesi gerektiğini düşündük.

Kolluğun zor ve silah kullanma yetkisini ve bu yetkinin sınırlarını incelerken öncelikle kolluk kavramını ele aldık. Daha sonra Türk Hukukunda, kolluğun zor ve silah kullanma yetkisine ilişkin düzenlemeler üzerinde durarak bu düzenlemelere göre kolluğun hangi durumlarda zor ve silah kullanabileceğini izah etmeye çalıştık. Son olarak da zor ve silah kullanma yetkisini ve bu yetkinin sınırlarını, AİHM ve AYM kararlarını inceleyerek yaşam hakkı kapsamında açıklamaya çalıştık.

ÖNSÖZ ...................................................................................................................... 7

İÇİNDEKİLER.............................................................................................................. 9

KISALTMALAR LİSTESİ............................................................................................. 13

GİRİŞ ...............................................................................................................15


BİRİNCİ BÖLÜM

TÜRKİYE’DE ADLİ VE İDARİ KOLLUK


I. GENEL OLARAK KOLLUK ................................................................................. 19

II. KOLLUK TÜRLERİ............................................................................................. 25

A. Genel Olarak........................................................................................... 25

1. İdari Kolluk ve Adli Kolluk Ayrımı.................................................... 25

2. Genel Kolluk ve Özel Kolluk Ayrımı................................................. 31

a) Genel Kolluk............................................................................ 34

aa) Polis................................................................................. 35

bb) Jandarma ........................................................................ 38

cc) Sahil Güvenlik Komutanlığı ............................................. 40

dd) Çarşı ve Mahalle Bekçileri ............................................... 41

b) Özel Kolluk .............................................................................. 44

aa) Belediye Zabıtası ............................................................. 45

bb) Çiftçi Malları Koruma Kolluğu ......................................... 46

cc) Köy Korucuları................................................................. 47

dd) Orman Kolluğu ................................................................ 48

ee) Gümrük Kolluğu .............................................................. 49

ff) Limanlar Kolluğu ............................................................. 49

gg) Kara Avcılığı Kolluğu........................................................ 50

c) Özel Güvenlik .......................................................................... 51


10 İçindekiler

d) Kolluk Yetkisi Kullanan Diğer Kamu Görevlileri....................... 55

3. Silah Kullanmaya Yetkili Olan Kolluk ve Silah Kullanmaya

Yetkili Olmayan Kolluk Ayrımı ........................................................ 57

III. KOLLUK VE ASKER (TSK) ARASINDAKİ FARK ................................................... 58


İKİNCİ BÖLÜM


TÜRK HUKUKUNDA KOLLUĞUN ZOR VE SİLAH KULLANMA YETKİSİ

I. GENEL OLARAK............................................................................................... 63

II. ZOR KULLANMA YETKİSİ İLE SİLAH KULLANMA YETKİSİ ARASINDAKİ

İLİŞKİ............................................................................................................... 67

III. KANUN HÜKMÜNÜ YERİNE GETİRME VE AMİRİN EMRİNİ İFA....................... 73

IV. KANUN HÜKMÜNÜ YERİNE GETİRME VE AMİRİN EMRİNİ İFA

KAPSAMINDA KOLLUĞUN ZOR VE SİLAH KULLANMA YETKİSİ ....................... 84

A. Kolluğun Zor Kullanma Yetkisi................................................................ 84

1. Zor Kullanmanın Tanımı ................................................................. 84

2. Zor Kullanmanın Genel Şartları ...................................................... 86

a) Kanunilik ................................................................................. 86

b) Zorunluluk .............................................................................. 86

c) Orantılılık ................................................................................ 87

3. Türk Hukukunda Kolluğun Zor Kullanma Yetkisine İlişkin

Düzenlemeler ................................................................................. 87

a) Polisin Zor Kullanma Yetkisi.................................................... 87

b) Toplantı ve Gösteri Yürüyüşleri Kanunu Kapsamında Zor

Kullanma................................................................................. 99

c) Kolluğun Zor Kullanma Yetkisine İlişkin Diğer Düzenlemeler.... 102

B. Kolluğun Silah Kullanma Yetkisi............................................................ 106

1. Genel Olarak................................................................................. 106

2. Kolluğun Silah Kullanma Yetkisi Bağlamında Silah ....................... 106

3. Türk Hukukunda Kolluğun Silah Kullanma Yetkisine İlişkin

Düzenlemeler ............................................................................... 112

a) PVSK’ya Göre Silah Kullanma Yetkisi .................................... 112

b) 1481 Sayılı Asayişe Müessir Bazı Fiillerin Önlenmesi

Hakkında Kanun’a Göre Silah Kullanma Yetkisi .................... 129

c) Terörle Mücadele Kanunu’na Göre Silah Kullanma

Yetkisi ................................................................................... 130


İçindekiler 11

d) Olağanüstü Hal Kanunu’na Göre Silah Kullanma Yetkisi....... 135

e) Kolluğun Silah Kullanma Yetkisine İlişkin Diğer

Düzenlemeler........................................................................ 136

V. KOLLUĞUN ZOR VE SİLAH KULLANMA YETKİSİNDE SINIRIN AŞILMASI

VE HATA HALLERİ ......................................................................................... 138

VI. ASKERİN ZOR VE SİLAH KULLANMA YETKİSİ ................................................. 152

A. Askerin Zor ve Silah Kullanma Yetkisinin Kolluğun Zor ve Silah

Kullanma Yetkisi ile Karşılaştırılması..................................................... 156


ÜÇÜNCÜ BÖLÜM


AİHM VE AYM KARARLARINDA KOLLUĞUN

ZOR VE SİLAH KULLANMA YETKİSİ VE SINIRLARI


I. GENEL OLARAK ............................................................................................. 159

II. YAŞAM HAKKI KAPSAMINDA KOLLUĞUN ZOR VE SİLAH KULLANMA

YETKİSİ VE SINIRLARI .................................................................................... 164

A. Genel Olarak Yaşam Hakkı.................................................................... 164

B. Kolluğun Zor ve Silah Kullanma Yetkisi ve Sınırları ............................... 170

1. Meşru Savunma............................................................................ 171

2. Yakalamanın Sağlanması veya Kaçmanın Önlenmesi ................... 172

3. Ayaklanma ve İsyanın Bastırılması................................................ 173

4. Yasal Güç Kullanımına İlişkin İlkeler.............................................. 174

a) Yasallık .................................................................................. 174

b) Mutlak Gereklilik................................................................... 178

c) Orantılılık .............................................................................. 192

C. Kolluk Tarafından Gerçekleştirilen Müdahalenin Planlanması ve

İcrası ..................................................................................................... 203

D. Etkin Soruşturma Yükümlülüğü ............................................................ 209

E. Türk Hukukunda Yaşam Hakkı Bakımından Özellik Arz Eden

Durumlar .............................................................................................. 216

SONUÇ .......................................................................................................... 227

YARARLANILAN KAYNAKLAR.......................................................................... 235

EKLER ............................................................................................................ 251

Yorum Yap

Lütfen yorum yazmak için oturum açın ya da kayıt olun.