Marka Hakkına İktibas veya İltibas Suretiyle Tecavüz Suçu

Yayınevi: Adalet Yayınları
Yazar: Ahmet Alpaslan ÇANKAYA
ISBN: 9786258038279
255,60 TL 284,00 TL

Adet

 
   0 yorum  |  Yorum Yap
Kitap Künyesi
Yazar Ahmet Alpaslan ÇANKAYA
Baskı Tarihi 2022/01
Baskı Sayısı 1
Boyut 16x24 cm (Standart Kitap Boyu)
Cilt Karton kapak
Sayfa Sayısı 262

Marka Hakkına İktibas veya İltibas Suretiyle Tecavüz Suçu

Marka hakkına yönelen suçlar Sınai Mülkiyet Kanunu ile düzenlenerek güncel ve suç ile mücadelede etkin hale getirilmeye çalışılmıştır. Sınai Mülkiyet Kanunu'nda marka, coğrafi işaret, tasarım, patent ve faydalı model olmak üzere beş farklı sınai mülkiyete tabi soyut varlık düzenleme altına alınmış ancak bunlardan sadece markalar cezai koruma kalkanı altına alınmıştır. Bu durum da kanun koyucunun marka hakkına vermiş olduğu önemi ve marka hakkını koruma çabasını ortaya koymaktadır.

Sınai Mülkiyet Kanunu'nun 30. maddesi ile marka hakkına yönelen üç farklı suç tipi düzenlenmiştir. Buna göre başkasına ait marka hakkına iktibas ya da iltibas suretiyle tecavüz, marka korumasını gösterir işareti kaldırma ve yetkisiz hukuki tasarruf halleri suç olarak tanımlanmıştır.

Çalışmamızda Sınai Mülkiyet Kanunu'nun 30/1. maddesinde tanımlanan marka hakkına iktibas veya iltibas suretiyle tecavüz suçu inceleme konusu yapılmıştır.


İÇİNDEKİLER


ÖZET ......................................................................................................................... 9

İÇİNDEKİLER............................................................................................................ 11

ŞEKİLLER DİZİNİ....................................................................................................... 20

SİMGELER VE KISALTMALAR DİZİNİ........................................................................ 21

GİRİŞ ....................................................................................................................... 23


BİRİNCİ BÖLÜM


MARKA VE MARKA HAKKI KAVRAMI, MARKA HAKKININ

HUKUKİ NİTELİĞİ, MARKA LİSANS SÖZLEŞMELERİ,

GENEL OLARAK MARKA HAKKINA YÖNELEN SUÇ TİPLERİ


1. MARKANIN TANIMI...................................................................................25

2. MARKANIN UNSURLARI ............................................................................27

2.1. Genel Açıklamalar................................................................................. 27

2.2. İşaret..................................................................................................... 28

2.3. Ayırt Edicilik .......................................................................................... 31

2.2. Sicilde Gösterilebilir Olma..................................................................... 34

3. MARKANIN FONKSİYONLARI .....................................................................36

3.1. Genel Açıklamalar................................................................................. 36

3.2. Markanın Ayırt Edicilik Fonksiyonu....................................................... 36

3.3. Markanın Kaynak Gösterme Fonksiyonu .............................................. 37

3.4. Markanın Kalite Standardını Garanti Fonksiyonu ................................. 39

3.5. Markanın Reklam Fonksiyonu............................................................... 40

3.6. Markanın Tekelleştirme Fonksiyonu..................................................... 40

4. MARKANIN TÜRLERİ..................................................................................41

5. MARKANIN DİĞER AYIRT EDİCİ İŞARETLERDEN FARKI.................................43

5.1. Marka Dışındaki Diğer Ayırt Edici İşaretler ........................................... 43

5.2. Markanın Coğrafi İşaret ve Geleneksel Ürün Adından Farkı................. 43

5.3. Markanın İşletme Adı ve Ticaret Unvanından Farkı.............................. 45

6. MARKA HAKKI VE MARKA HAKKININ HUKUKİ NİTELİĞİ ..............................46

6.1. Genel Açıklamalar................................................................................. 46


12 İçindekiler

6.2. Marka Hakkının Hukuki Niteliği ............................................................ 46

6.3. Marka Hakkının Özellikleri.................................................................... 48

6.3.1. Soyut olma............................................................................... 48

6.3.2. Mutlak olma ............................................................................ 49

6.3.3. Sahibine inhisari hak sağlama.................................................. 49

6.3.4. Süreye bağlılık.......................................................................... 49

6.3.5. Hukuki işlemlere konu olabilme .............................................. 49

6.4. Marka Hakkının Doğumu ve Tescil İlkesi .............................................. 50

6.4.1. Genel açıklamalar .................................................................... 50

6.4.2. Markanın tescil süreci.............................................................. 51

7. MARKA HAKKININ KORUNMA ŞEKİLLERİ....................................................53

7.1. Marka Hakkının Korunmasının Gerekçesi............................................. 53

7.2. Marka Hakkının Hukuki ve Cezai Yollarla Korunması............................ 55

8. MARKA HAKKININ SONA ERME NEDENLERİ................................................55

8.1. Genel Açıklamalar................................................................................. 55

8.2. Koruma Süresinin Sona Ermesi ve Süresinde Yenilenmemesi

Nedeniyle Marka Hakkının Sona Ermesi............................................... 56

8.3. Vazgeçme Nedeniyle Marka Hakkının Sona Ermesi ............................. 57

8.4. Markanın Hükümsüzlüğüne Karar Verilmesi Nedeniyle Marka

Hakkının Sona Ermesi ........................................................................... 58

8.5. Markanın İptaline Karar Verilmesi Nedeniyle Marka Hakkının

Sona Ermesi .......................................................................................... 59

9. MARKA LİSANS SÖZLEŞMELERİ ..................................................................62

9.1. Genel Açıklamalar................................................................................. 62

9.2. Türlerine Göre Marka Lisans Sözleşmeleri ........................................... 64

9.2.1. İnhisari olmayan marka lisans sözleşmeleri............................. 64

9.2.2. İnhisari marka lisans sözleşmeleri ........................................... 65

10. MARKA HAKKINA YÖNELEN SUÇLARA İLİŞKİN GENEL BİLGİLER ...................66

10.1. Genel Açıklamalar................................................................................. 66

10.2. Marka Suçu Kavramı............................................................................. 69

11. SINAİ MÜLİYET KANUNU’NDA DÜZENLENEN MARKA SUÇLARI ...................69


İçindekiler 13


İKİNCİ BÖLÜM


MARKA HAKKINA İKTİBAS VEYA İLTİBAS SURETİYLE

TECAVÜZ SUÇUNA İLİŞKİN GENEL AÇIKLAMALAR,

SUÇLA KORUNAN HUKUKİ DEĞER VE SUÇUN UNSURLARI

1. MARKA HAKKINA İKTİBAS VEYA İLTİBAS SURETİYLE TECAVÜZ

SUÇUNA İLİŞKİN GENEL AÇIKLAMALAR ......................................................71

2. SUÇLA KORUNAN HUKUKİ DEĞER..............................................................73

2.1. Genel Açıklamalar................................................................................. 73

2.2. Marka Hakkına İktibas veya İltibas Suretiyle Tecavüz Suçuyla

Korunmaya Çalışılan Hukuki Değer....................................................... 74

3. MARKA HAKKINA İKTİBAS VEYA İLTİBAS SURETİYLE TECAVÜZ

SUÇUNUN UNSURLARI ..............................................................................77

3.1. Tipikliğin Maddi Unsurları..................................................................... 77

3.1.1. Fail............................................................................................ 77

3.1.1.1. Genel açıklamalar..................................................... 77

3.1.1.2. Marka hakkına iktibas veya iltibas suretiyle

tecavüz suçu açısından fail....................................... 79

3.1.1.3. Marka hakkına iktibas veya iltibas suretiyle

tecavüz suçunun işletme bünyesinde işlenmesi

halinde işletme sahiplerinin, yöneticilerinin ve

çalışanlarının cezai sorumluluğu .............................. 80

3.1.2. Mağdur .................................................................................... 83

3.1.2.1. Genel açıklamalar..................................................... 83

3.1.2.2. Marka hakkına iktibas veya iltibas suretiyle

tecavüz suçu açısından mağdur ............................... 85

3.1.3. Suçun konusu........................................................................... 87

3.1.3.1. Genel açıklamalar..................................................... 87

3.1.3.2. Marka hakkına iktibas veya iltibas suretiyle

tecavüz suçunun konusu.......................................... 88

3.1.4. Fiil............................................................................................. 91

3.1.4.1. Genel açıklamalar..................................................... 91

3.1.4.2. Marka hakkına iktibas veya iltibas suretiyle

tecavüz suçu açısından fiil........................................ 93

3.1.4.3. İktibas ve iltibas kavramları.................................... 100

3.1.4.3.1. Genel açıklamalar................................ 100

3.1.4.3.2. İktibas kavramı.................................... 100


14 İçindekiler


3.1.4.3.3. İşaretin aynılığı ya da fark

edilemeyecek derecede benzer

olması ................................................. 103

3.1.4.3.4. Mal ya da hizmetin aynılığı ................. 104

3.1.4.3.5. İltibas kavramı..................................... 105

3.1.4.3.6. Mal ya da hizmet açısından iktibas

ve iltibas kavramları............................ 110

3.1.4.3.7. İktibas ve iltibas kavramlarının

kanunilik ilkesi açısından

değerlendirilmesi................................ 116

3.1.4.4. Marka hakkına iktibas veya iltibas suretiyle

tecavüz suçunun seçimlik hareketleri.................... 119

3.1.4.4.1. Genel olarak........................................ 119

3.1.4.4.2. Tüm seçimlik hareketler açısından

ön şart olarak markasal kullanım

zorunluluğu......................................... 121

3.1.4.4.3. Mal üretmek veya hizmet sunmak ..... 124

3.1.4.4.4. İthal veya ihraç etmek ........................ 125

3.1.4.4.5. Satışa arz etmek veya satmak............. 129

3.1.4.4.6. Ticari amaçla satın almak,

bulundurmak, nakletmek veya

depolamak .......................................... 131

3.1.4.4.7. Mütecaviz işaretin ticaret unvanı

ya da işletme adı olarak

kullanılması......................................... 132

3.2. Tipikliğin Manevi Unsurları................................................................. 137

3.2.1. Genel açıklamalar .................................................................. 137

3.2.2. Marka hakkına iktibas veya iltibas suretiyle tecavüz

suçunun manevi unsuru ........................................................ 139

3.2.3. Marka hakkına iktibas veya iltibas suretiyle tecavüz

suçunun bir kısım seçimlik hareketleri açısından özel bir

manevi unsur olarak ticari saik unsuru.................................. 141

3.2.4. Suçun maddi unsurlarında hata ile kastın ortadan

kalkması hali .......................................................................... 143

3.2.4.1. Genel açıklamalar .................................................. 143

3.2.4.2. Kastı ortadan kaldıran hata türleri......................... 144

3.2.4.2.1. Suçun maddi unsurlarında hata.......... 144


İçindekiler 15

3.2.4.2.2. Failin, marka hakkını araştırma

yükümlülüğü ve suçun maddi

unsurlarında hata ile ilişkisi................. 145

3.3. Suçun Hukuka Aykırılık Unsuru ........................................................... 147

3.3.1. Genel açıklamalar .................................................................. 147

3.3.2. İlgilinin rızası .......................................................................... 150

3.3.3. Başkasına ait markanın dürüstçe kullanılması ....................... 151

3.3.4. Marka hakkına iktibas veya iltibas suretiyle tecavüz

edilerek üretilmiş olan malların kişisel ihtiyaç için

bulundurulması ve kullanılması ............................................. 153

3.3.5. Zararı tazmin edilmiş malların ticari amaçla kullanılması ...... 153

3.3.6. Marka hakkının tüketilmesi hususu ve marka hakkının

tüketilmesinin hukuka uygunluk nedenleri açısından

değerlendirilmesi ................................................................... 154

3.3.7. Hukuka uygunluk nedenlerinin maddi şartlarında hata

hali ......................................................................................... 155


ÜÇÜNCÜ BÖLÜM


KUSURLULUK, SUÇUN ÖZEL GÖRÜNÜŞ BİÇİMLERİ,

ETKİN PİŞMANLIK, OBJEKTİF CEZALANDIRILABİLME ŞARTI,

YAPTIRIM, MUHAKEME KURALLARI VE ZAMANAŞIMI


1. KUSURLULUK .......................................................................................... 157

1.1. Genel Açıklamalar............................................................................... 157

1.2. Kusurun Konusu.................................................................................. 158

1.3. Kusurun Unsurları ............................................................................... 159

1.4. Kusurluluğu Ortadan Kaldıran ya da Azaltan Nedenler ...................... 159

1.4.1. Genel açıklamalar .................................................................. 159

1.4.2. Amirin emri ............................................................................ 160

1.4.3. Zorunluluk hali nedeniyle kişinin irade yeteneğinin

azalması ya da ortadan kalkması ........................................... 160

1.4.4. Meşru savunmanın sınırının heyecan, korku ve/veya

telaş nedeniyle aşılması ......................................................... 160

1.4.5. Cebir ve/veya tehdit nedeniyle kişinin irade yeteneğinin

azalması ya da ortadan kalkması ........................................... 161

1.4.6. Haksız tahrik nedeniyle kişinin irade yeteneğinin

azalması ................................................................................. 161


16 İçindekiler

1.4.7. Yaş küçüklüğü ........................................................................ 161

1.4. 8. Akıl hastalığı........................................................................... 162

1.4.9. Sağır ve dilsizlik...................................................................... 162

1.4.10. Geçici nedenler, alkol veya uyuşturucu madde etkisinde

olma....................................................................................... 163


1.5. Marka Hakkına İktibas veya İltibas Suretiyle Tecavüz Suçu

Açısından Kusurluluğu Azaltan ya da Ortadan Kaldıran Haller ........... 163

1.5.1. Haksız tahrik nedeniyle kişinin irade yeteneğinin

azalması ................................................................................. 163

1.5.2. Yaş küçüklüğü ........................................................................ 165

1.5.3. Sağırlık ve dilsizlik .................................................................. 167

1.6. Kusurluluğu Ortadan Kaldıran ya da Azaltan Nedenlerin Maddi

Şartlarında veya Fiilin Haksızlık Oluşturduğu Hususunda Hata .......... 169

1.6.1. Genel açıklamalar .................................................................. 169

1.6.2. Kusurluluğu ortadan kaldıran ya da azaltan nedenlerin

maddi şartlarında hata .......................................................... 169

1.6.3. Fiilin haksızlık oluşturduğu hususunda hata .......................... 170

2. SUÇUN ÖZEL GÖRÜNÜŞ BİÇİMLERİ ..........................................................172

2.1. Teşebbüs ve Gönüllü Vazgeçme ......................................................... 172

2.1.1. Genel açıklamalar .................................................................. 172

2.1.2. Marka hakkına iktibas veya iltibas suretiyle tecavüz

suçunda teşebbüs ve gönüllü vazgeçme ............................... 174

2.2. İştirak.................................................................................................. 176

2.2.1. Genel açıklamalar .................................................................. 176

2.2.2. İştirak kastı............................................................................. 176

2.2.3. İştirak açısından maddi unsur................................................ 178

2.2.4. İştirak türleri .......................................................................... 178

2.2.4.1. Müşterek faiillik ..................................................... 178

2.2.4.2. Dolaylı faillik........................................................... 178

2.2.4.3. Azmettirme ............................................................ 179

2.2.4.4. Yardım etme .......................................................... 181

2.3. İştirak Halinde İşlenen Suçlar Açısından Teşebbüs ve Gönüllü

Vazgeçme ........................................................................................... 182

2.4. İçtima.................................................................................................. 182

2.4.1. Genel açıklamalar .................................................................. 182


İçindekiler 17

2.4.2. Suçların içtimaı türleri............................................................ 183

2.4.2.1. Zincirleme suç ........................................................ 183

2.4.2.2. Fikri içtima.............................................................. 184

2.4.2.3. Bileşik suç............................................................... 186

3. ETKİN PİŞMANLIK.................................................................................... 187

3.1. Genel Açıklamalar............................................................................... 187

3.2. Marka Hakkına İktibas veya İltibas Suretiyle Tecavüz Suçu

Açısından Etkin Pişmanlık ................................................................... 188

3.3. Hizmet Markaları Açısından Etkin Pişmanlık....................................... 197

4. OBJEKTİF CEZALANDIRILABİLME ŞARTI .................................................... 197

4.1. Genel Açıklamalar............................................................................... 197

4.2. Marka Hakkına İktibas veya İltibas Suretiyle Tecavüz Suçu

Açısından Objektif Cezalandırılabilme Şartı ........................................ 198

5. MUHAKEME KURALLARI.......................................................................... 200

5.1. Şikâyet................................................................................................. 200

5.1.1. Genel açıklamalar .................................................................. 200

5.1.2. Şikâyetin hukuki mahiyeti...................................................... 201

5.1.3. Şikâyet hakkı olanlar .............................................................. 202

5.1.3.1. Genel açıklamalar................................................... 202

5.1.3.2. Ortak markaya ve garanti markasına karşı

işlenen iktibas veya iltibas suretiyle tecavüz

suçu açısından şikâyet hakkına sahip olanlar......... 204

5.1.3.3. Lisans sahibinin şikâyet hakkı................................. 205

5.1.3.4. Marka hakkının sona ermesinin şikâyet hakkı

üzerindeki etkileri .................................................. 208

5.1.3.4.1. Genel olarak........................................ 208

5.1.3.4.2. Koruma süresinin sona ermesi

nedeniyle marka hakkının sona

ermesi halinde şikâyet hakkı............... 209

5.1.3.4.3. Vazgeçme nedeniyle marka

hakkının sona ermesi halinde

şikâyet hakkı........................................ 210

5.1.3.4.4. Markanın hükümsüzlüğüne karar

verilmesi nedeniyle marka

hakkının sona ermesi halinde

şikâyet hakkı........................................ 211


18 İçindekiler

5.1.3.4.5. Markanın iptaline karar verilmesi

nedeniyle marka hakkının sona

ermesi halinde şikâyet hakkı............... 212

5.1.3.4.6. Marka hakkının devrinden sonra

marka hakkını devredenin ve

devralanın şikâyet hakkı ..................... 213

5.1.3.4.7. Marka hakkının miras yolu ile intikali

halinde mirasçıların şikayet hakkı....... 214

5.1.4. İştirak halinde işlenen suçlar bakımından şikâyet ................. 215

5.1.5. Şikâyet hakkının kullanılacağı süre ........................................ 215

5.1.6. Şikâyetten feragat ve vazgeçme ............................................ 217

5.1.7. Marka hakkına iktibas veya iltibas suretiyle tecavüz

suçunda şikâyet hakkının kullanılamayacağı haller ............... 218

6. UZLAŞTIRMA ...........................................................................................219

6.1. Genel Açıklamalar............................................................................... 219

6.2. Uzlaştırma Sürecinin Sonuçlanması.................................................... 220

6.2.1. Uzlaştırma sürecinin uzlaşmama ile sonuçlanması................ 220

6.2.2. Uzlaştırma sürecinin uzlaşma ile sonuçlanması..................... 222

6.2.2.1 Edimsiz uzlaşma ..................................................... 222

6.2.2.2. Edimli uzlaşma ....................................................... 222

7. GÖREVLİ VE YETKİLİ MAHKEME ...............................................................223

8. KORUMA TEDBİRLERİ ..............................................................................224

8.1. Genel Açıklamalar............................................................................... 224

8.2. Arama..................................................................................................... 225

8.3. El koyma ............................................................................................. 227

9. YAPTIRIM ................................................................................................228

9.1. Genel Açıklamalar............................................................................... 228

9.2. Cezalar ................................................................................................ 229

9.2.1. Genel açıklamalar .................................................................. 229

9.2.2. Hapis cezaları......................................................................... 229

9.2.3. Adli para cezaları ................................................................... 230

9.2.4. Marka hakkına iktibas veya iltibas suretiyle tecavüz

suçuna uygulanacak cezalar .................................................. 230

9.3. Güvenlik Tedbirleri ............................................................................. 231

9.3.1. Genel açıklamalar .................................................................. 231


İçindekiler 19

9.3.2. Belli hakları kullanmaktan yoksun bırakılma.......................... 232

9.3.3. Eşya müsaderesi .................................................................... 233

9.3.3.1. Genel açıklamalar.................................................. 233

9.3.3.2. Eşya müsaderesinin şartları ................................... 234

9.3.3.2.1. Kasten işlenen suçun mevcudiyeti ..... 234

9.3.3.2.2. Eşya ile suç arasında ilişkinin

mevcudiyeti......................................... 235

9.3.3.2.3. Eşyanın iyi niyetli üçüncü kişiye ait

olmaması............................................. 235

9.3.3.2.4. Müsaderenin orantılı olması............... 236

9.3.4. Kazanç müsaderesi ................................................................ 236

9.3.4.1. Genel açıklamalar.................................................. 236

9.3.4.2. Kazanç müsaderesinin konusu ............................... 237

9.3.4.3. Kazanç müsaderesinin şartları ............................... 238

9.3.5. Kamu izninin iptali.................................................................. 239

9.3.6. Marka hakkına iktibas veya iltibas suretiyle tecavüz suçu

açısından uygulanabilecek güvenlik tedbirleri ....................... 239

9.3.6.1. Genel açıklamalar.................................................. 239

9.3.6.2. Belli hakları kullanmaktan yoksun bırakma............ 240

9.3.6.3. Eşya müsaderesi..................................................... 240

9.3.6.4. Kamu izninin iptali.................................................. 241

10. HÜKMÜN AÇIKLANMASININ GERİ BIRAKILMASI....................................... 241

10.1. Genel Açıklamalar............................................................................... 241

10.2. Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılmasına İlişkin Kararın

Güvenlik Tedbirlerine Etkisi ................................................................ 243

11. ZAMANAŞIMI.......................................................................................... 246

SONUÇ .......................................................................................................... 249

KAYNAKÇA .................................................................................................... 253

Yorum Yap

Lütfen yorum yazmak için oturum açın ya da kayıt olun.
İlgili Yayınlar