Sağlık Alanındaki İdari Kolluk Yetkilerinin Hukuki Rejimi

Yayınevi: Yetkin Yayınları
Yazar: Özlem USTA
ISBN: 9786050516548
191,25 TL 225,00 TL

Adet

 
   0 yorum  |  Yorum Yap
Kitap Künyesi
Yazar Özlem USTA
Baskı Tarihi 2023/09
Baskı Sayısı 1
Boyut 16x24 cm (Standart Kitap Boyu)
Cilt Karton kapak
Sayfa Sayısı 186

Teşekkürlerimin en büyüğü, varlığıyla bana güç katan meleğim Çisem’e…

Ondan çaldığım zamanlarda bana saygı duyduğu, bu zorlu süreçte bana alan

tanıdığı, benimle geçireceği vakitlerden istemeyerek de olsa feragat edebilme

cesaretini gösterdiği için teşekkür ederim. İyi ki varsın en iyi arkadaşım.

Bu çalışmanın planlanması, yürütülmesi ve tamamlanmasında ilgi ve desteğini hiçbir zaman esirgemeyen tez danışmanım ve değerli hocam Prof. Dr.

Ali ULUSOY’a teşekkür ederim.

Lisans döneminde kendilerini tanıma fırsatı bulduğum ve henüz fakülte

sıralarında başlayan akademi sevdamın doğrudan şahidi olan manevi destekçilerim ve hocalarım Doç. Dr. Mehmet AKÇAAL ve Dr. Öğr. Üyesi Ayşegül

ÇOBAN ATİK’e teşekkür ederim.

Akademik hayatımda dönem dönem gelen buhranlı zamanlarda bana yol

göstererek motivasyon kaynağı olan hocam Arş. Gör. Oğuzhan GÜZEL’e teşekkür ederim. Çalışmamın taslağını oluştururken yanımda olan ve yardımcı

olmaya çalışan kürsü arkadaşlarım ve hocalarım Arş. Gör. Mehmet İNANÇ

ve Arş. Gör. Kerim AZAK’a teşekkür ederim.

İdare hukukuyla tanıştığım ilk günden beri bana ışık olan, bu alanı sevdiren, işini aşkla yapmasına hayranlıkla şahit olduğum ve bu yönüyle bana ilham veren değerli hocam Arş. Gör. Hande Sena TABAK’a teşekkür ederim.

Hem iyi hem kötü günümde yanımda olan, varlığını hiç eksik etmeyen

biricik arkadaşım ve meslektaşım Arş. Gör. Elif İdil ERTOP YAVUZ’a teşekkür ederim.

Son olarak hayatımın her döneminde elimden tutan, daha ileriye gidebilmem için çabalayan anne ve babama teşekkür ederim.

Ayrıca kitabın basımında emeği geçen YETKİN Basım Yayım ve Dağıtım A.Ş. sahibi Muharrem BAŞER başta olmak üzere tüm çalışanlarına da

teşekkür ederim.

Arş. Gör. Özlem USTA

Bu çalışma, Prof. Dr. Ali ULUSOY danışmanlığında yüksek lisans tezi

olarak hazırlanmış ve 7/6/23 tarihinde Prof. Dr. Ali ULUSOY, Doç. Dr. Mine

TURHAN KASAPOĞLU ve Doç. Dr. Serdar YILMAZ’dan oluşan tez jürisi

tarafından oybirliği ile kabul edilmiştir. Çalışmada bu tarihten sonra bazı güncellemeler ve düzenlemeler yapılmış ve çalışma son haline getirilmiştir.

Çalışmanın amacı kamu düzeninin tesisi bakımından sağlık kolluğu özelinde idarenin müdahalesinin gerekli olduğu durumlar ve bunların hukuksal

çerçevesinin ortaya konulmasıdır. Sağlık alanında birtakım kolluk faaliyetlerini inceleyerek kamu düzenini kamu sağlığının korunması boyutunda belli bir

sistematik içinde ele alan çalışmamız, sağlık kolluğu ve sağlık kamu düzeni,

sağlık alanındaki kolluk faaliyetlerinin hukuki rejimi ve sağlık alanındaki kolluk yaptırımlarının hukuki rejimi şeklinde 3 bölüm halinde hazırlanmıştır. Bu

anlamda, çalışmanın bir sağlık kolluğu vurgusu ile ilerlediğini söylemek gerekir.

Çalışmanın idare hukukuna büyük bir katkı sunmasını umuyor ve uygulayıcılara yol göstermesini diliyorum.

Özlem USTA

Ankara, 2023.

İÇİNDEKİLER

ÖNSÖZ ..........................................................................................................7

TEŞEKKÜR ..................................................................................................8

KISALTMALAR ........................................................................................17

GİRİŞ...........................................................................................................19

BİRİNCİ BÖLÜM

SAĞLIK KOLLUĞU VE SAĞLIK KAMU DÜZENİ

I. SAĞLIK KOLLUĞU............................................................................23

A. Kolluk Kavramı.............................................................................23

1. Adli Kolluk-İdari Kolluk Ayrımı ........................................27

2. Özel İdari Kolluk-Genel İdari Kolluk Ayrımı.....................32

B. Sağlık Kolluğu...............................................................................36

C. Sağlık Kolluğunun Kolluk İçindeki Yeri.......................................37

1. Sağlık Kolluğunun İdari Kolluk-Adli Kolluk

İçindeki Yeri........................................................................37

2. Sağlık Kolluğunun Genel İdari Kolluk-Özel İdari

Kolluk İçindeki Yeri............................................................38

II. SAĞLIK KOLLUĞUNUN TEMEL AMACI OLARAK

SAĞLIK KAMU DÜZENİ...................................................................39

A. Kamu Düzeni Kavramı..................................................................39

B. Sağlık Kamu Düzeni Kavramı.......................................................41

III. SAĞLIK HİZMETİ VE SAĞLIK KOLLUĞU AYRIMI.....................42

A. Sağlık Hizmeti...............................................................................44

B. Sağlık Kolluğunun Sağlık Hizmetinden Ayrılması .......................47

C. Sağlık Hizmeti-Sağlık Kolluğu Ayrımında Aşının Yeri ve

Zorunlu Aşının Hukuki Niteliği ....................................................51

12

İKİNCİ BÖLÜM

SAĞLIK ALANINDAKİ KOLLUK FAALİYETLERİNİN

HUKUKİ REJİMİ

I. SAĞLIK ALANINDAKİ KOLLUK FAALİYETLERİNE

HAKİM OLAN İLKELER....................................................................55

A. Kanunilik İlkesi .............................................................................56

B. Belirlilik İlkesi...............................................................................57

C. Önleme İlkesi.................................................................................58

D. İhtiyat İlkesi...................................................................................58

E. Devredilmezlik İlkesi ....................................................................60

II. SAĞLIK ALANINDAKİ KOLLUK FAALİYETLERİ .......................63

A. Gıda Sağlığına İlişkin Faaliyetler..................................................63

1. İlgili Mevzuat......................................................................69

2. Tanınan Yetkiler..................................................................74

a. Kodeks hazırlama ........................................................74

b. Standartların belirlenmesi............................................74

c. Gıdaların kontrol ve denetimi......................................75

d. Numune alma-analiz....................................................76

e. Gıda işletmelerinin kayıt ve onay işlemleri.................76

f. Gıda işletmelerinin kontrolü........................................77

g. Ruhsatlandırma ve denetim .........................................78

h. Gıda reklam ve tanıtım yasağı.....................................79

B. Tütün Ürünleri, Alkol Ve Uyuşturucu Maddelerle

Mücadele .......................................................................................80

1. İlgili Mevzuat......................................................................80

2. Tanınan Yetkiler..................................................................84

a. Tütün piyasasının kontrolü ..........................................84

b. Üretim, satış ve ithalat uygunluk belgesi.....................84

c. Tüketimin belirli yerlerde yasaklanması ve

uyarı levhaları asılması................................................85

13

d. Satışa ilişkin kısıtlamalar.............................................86

e. Yayın denetimi, reklam ve tanıtım yasağı ...................87

C. Bulaşıcı ve Salgın Hastalıklarla Mücadele....................................88

1. İlgili Mevzuat......................................................................88

2. Tanınan Yetkiler..................................................................90

a. Bulaşıcı hastalıkların belirlenmesi, ihbar ve

bildirim sisteminin oluşturulması ................................90

b. Saha İncelemesi/Filyasyon ..........................................91

c. Bulaşıcı hastalıkların izlenmesi ve takibi ....................91

d. Tecrit ve gözetim.........................................................91

e. Aşı ve serum................................................................92

f. Bulaşık gıda maddelerinin tüketiminin

yasaklanması................................................................92

g. Sağlık patentası............................................................92

h. Mahalli idarelerin yetkileri ..........................................92

D. Hayvan Sağlığına İlişkin Faaliyetler .............................................93

1. İlgili Mevzuat......................................................................93

2. Tanınan Yetkiler..................................................................97

a. Düzenleme yetkisi .......................................................97

b. Teşhis ve tedavi ...........................................................97

c. Onay ve kayıt işleri......................................................97

d. İzin işleri......................................................................98

e. Numune alma...............................................................98

f. Aşılama........................................................................98

g. Tecrit ve kordon ..........................................................98

ı. Diğer............................................................................99

i. Avlanmanın sınırlandırılması ....................................100

j. Mahalli idarelerin yetkileri ........................................101

E. Çevre Sağlığına İlişkin Faaliyetler..............................................101

14

1. İlgili Mevzuat....................................................................103

2. Tanınan Yetkiler................................................................104

a. Gayrisıhhi müesseselerin ruhsatlandırılması

ve denetlenmesi .........................................................104

b. Suların tetkik, tahlil ve analizi...................................105

c. Sağlık koruma bandı kurulması.................................105

d. Yayın yönetimi ..........................................................106

e. Lisans ve kayıt...........................................................106

f. Denetim ve kontrol....................................................106

g. Mahalli idarelerin yetkileri ........................................107

h. Defin ruhsatiyesi........................................................108

III. SAĞLIK ALANINDAKİ KOLLUK FAALİYETLERİ

BAKIMINDAN YETKİLİ MAKAMLARIN İNCELENMESİ .........108

A. Yetkili Makam.............................................................................108

B. Yetki Devri ..................................................................................114

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

SAĞLIK ALANINDAKİ KOLLUK YAPTIRIMLARININ

HUKUKİ REJİMİ

I. İDARE HUKUKU AÇISINDAN YAPTIRIMLARA

YÖNELİK GENEL ÇERÇEVE..........................................................119

A. İdari Cezalar İçin Uygulanması Zorunlu İlkeler..........................124

1. Usule İlişkin İlkeler...........................................................124

2. Esasa ilişkin İlkeler ...........................................................126

B. Mahalli İdarelerin Yaptırım Yetkisi ............................................130

II. SAĞLIK KOLLUĞUNDA YAPTIRIMLAR.....................................132

A. Gıda Sağlığına Yönelik Yaptırımlar............................................132

1. İdari Tedbirler ...................................................................133

a. Piyasadan toplatma....................................................133

b. Mülkiyetin kamuya geçirilmesi.................................133

15

c. Faaliyetin durdurulması.............................................134

d. Satışın yasaklanması..................................................135

2. İdari Cezalar......................................................................135

a. Faaliyetten men .........................................................135

b. İdari para cezası.........................................................136

B. Tütün Ürünleri ile Mücadelede Yaptırımlar................................137

1. İdari Tedbirler (Mülkiyetin kamuya geçirilmesi)..............137

2. İdari Cezalar......................................................................138

a. İdari para cezası.........................................................138

b. Belge-izin iptali .........................................................140

C. Bulaşıcı ve Salgın Hastalıklarla Mücadelede Yaptırımlar...........140

1. İdari Tedbirler ...................................................................140

a. Tecrit..........................................................................140

b. Faaliyetten geçici men...............................................141

c. Bulaşık maddelerin imhası ........................................141

d. İtlaf ............................................................................141

e. Set ve tahliye .............................................................141

2. İdari Cezalar (İdari para cezası) ........................................142

D. Hayvan Sağlığına Yönelik Yaptırımlar.......................................143

1. İdari Tedbirler ...................................................................143

a. Faaliyetin durdurulması.............................................143

b. Piyasadan toplatma....................................................144

c. Mülkiyetin kamuya geçirilmesi.................................144

d. İznin askıya alınması .................................................144

e. Muhafaza altına alma.................................................145

f. Kesim.........................................................................145

g. İtlaf ve imha...............................................................145

h. Karantina ...................................................................146

16

ı. Diğer..........................................................................146

2. İdari Cezalar......................................................................147

a. Faaliyetten men .........................................................147

b. İzin-onay iptali...........................................................147

c. İdari para cezası.........................................................148

d. Avdan men etme........................................................150

e. Avcılık belgesinin iptali.............................................150

E. Çevre Sağlığına Yönelik Yaptırımlar..........................................151

1. İdari Tedbirler ...................................................................151

a. Faaliyetin durdurulması.............................................151

b. Geçici olarak kapatma ...............................................152

2. İdari Cezalar......................................................................152

a. Ruhsatın iptali............................................................152

b. İdari para cezası.........................................................152

III. YAPTIRIM YETKİSİNİN DEVRİ.....................................................153

IV. YAPTIRIMLARA KARŞI GÖREVLİ YARGI YOLU .....................157

SONUÇ.......................................................................................................163

KAYNAKÇA..............................................................................................167

Yorum Yap

Lütfen yorum yazmak için oturum açın ya da kayıt olun.