Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi ve Anayasa Mahkemesi Kararları Işığında

Devletin Öldürmeme Yükümlülüğü

Yayınevi: Seçkin Yayınları
Yazar: İrfan TÜNER
ISBN: 9789750265495
Stok Durumu: Tükendi
265,50 TL 295,00 TL

Adet

 
   0 yorum  |  Yorum Yap
Kitap Künyesi
Yazar İrfan TÜNER
Baskı Tarihi 2021/01
Baskı Sayısı 1
Boyut 16x24 cm (Standart Kitap Boyu)
Cilt Karton kapak
Sayfa Sayısı 180

Yaşam hakkı, tüm insanlık için tarihten günümüze ve gelecekte de önemini asla yitirmeyecek en temel haklardandır. Ayrıca bu hak, her ne kadar Anayasa, sözleşme ve kanunlarda açıkça düzenlenmemiş olsa da sadece biyolojik varlığı değil aynı zamanda manevi varlığı da kapsamaktadır. Bu nedenle sadece biyolojik ölüm değil, aynı zamanda medeni yani sivil ölüm hali de bu hakkın ihlalinde önem arz etmektedir.

Yaşam hakkı hiçbir şekilde esnetilmeyen ve katı koruma çerçevesine sahip bir hak olsa da mutlak bir hak olmayıp, istisnai durumlarda öldürülmelerde hakkın ihlali söz konusu olmamaktadır.

Yaşam hakkı, ilgili devlete yaşamı korumanın dışında öldürülmeme yükümlülüğü de yüklemektedir. İstisnai hallerin mevcudiyeti dışında, kolluk güçleri tarafından gerçekleştirilen bütün öldürme eylemleri yaşam hakkının ihlaline neden olmaktadır.

Kitapta; yaşam hakkının spesifik alt bölümlerinden biri olan devlet tarafından yaşamın ihlal edilmesi konusu açıklanmıştır. Öncelikle yaşamın temel sınırları ve yaşamın ifade ettiği anlam ortaya konulmuş, devamında bu hakkın istisnai halleri ve olağan zamanlar ile istisnai dönemlerde hakkın sınırlamaları açıklanmıştır. Yaşamın ihlali yani öldürmeme yükümlülüğünün neden olduğu koşullar ve en çok karşılaşılan ihlal durumları içtihatlarla ifade edilmiştir. Son olarak da bu ihlal halleri karşısında fiili işleyenlerin cezasız bırakılması sorunsalı anlatılmıştır.

Konu Başlıkları
Yaşam Hakkının Kapsamı ve Hukuki Dayanakları
Sivil Ölüm, Maddi ve Manevi Varlık
Yaşam Hakkına İlişkin Devletin Yükümlülükleri
Öldürmeme Yükümlülüğünün Aşılması
Olağan ve İstisna Hallerinde Yaşama Müdahalenin Sınırları
Öldürmeme Yükümlülüğünün İhlali Koşulları ve Durumları
Cezasızlık Sorunu
Önsöz  5
Kısaltmalar  11
GİRİŞ  13
BİRİNCİ BÖLÜM:
DEVLETİN ÖLDÜRMEME YÜKÜMLÜLÜĞÜ ALTINDA
KORUNAN HAK: YAŞAM HAKKI
I. YAŞAM HAKKININ KAPSAMIVE HUKUKİ DAYANAKLARI  17
A. Hakkın Öznesi ve Konusu  18
1. Hakkın Öznesi  18
2. Hakkın Konusu  22
a. Biyolojik/Fiziksel Varlık  24
b. Maddi ve Manevi Varlık  26
c. Sivil Ölüm / Medeni Ölüm  29
B. Hakkın Hukuki Dayanakları  34
1. Uluslararası Düzenlemeler  34
2. Ulusal Düzenlemeler  37
II. YAŞAM HAKKINA İLİŞKİN DEVLETİN YÜKÜMLÜLÜKLERİ  38
A. Negatif Yükümlülük – Öldürmeme Yükümlülüğü  39
B. Pozitif Yükümlülük– Koruma Yükümlülüğü  45
1. Maddi Yükümlülük  45
2. Usuli Yükümlülük / Etkin Soruşturma Yükümlülüğü  49
a. Soruşturmanın Re’sen Başlatılması  52
b. Soruşturma Organlarının Bağımsızlığı  54
c. Soruşturmanın Etkililiği (Delillerin Toplanması)  57
d. Soruşturmanın Makul Bir Özenle ve Hızla Yapılması  60
e. Soruşturma ve Sonuçlarının Açıklığı  65
İKİNCİ BÖLÜM:
DEVLETİN ÖLDÜRMEME YÜKÜMLÜLÜĞÜNÜ
AŞMADIĞI HALLERE İLİŞKİN KOŞUL VE KURALLAR
I. OLAĞAN HALDE (BARIŞ ZAMANINDA) YAŞAM HAKKININ SINIRLARI  71
II. OLAĞAN HALDE YAŞAM HAKKINA MÜDAHALEDE KABUL EDİLEN İSTİSNAİ DURUMLAR VE ŞARTLARI  74
A. Mutlak Gereklilik Şartı  76
1. Kanunilik  77
2. Zorunluluk  80
3. Ölçülülük  84
B. İstisnai Durumlar  88
1. Meşru Savunma Amacıyla Öldürme  88
a. Saldırıya İlişkin Şartlar  89
b. Savunmaya İlişkin Şartlar  90
c. Meşru Müdafaada Sınırın Aşılması  90
C. Yakalama ve Kaçmayı Önleme Amacıyla Öldürme  91
D. Ayaklanma ve İsyan Bastırma Amacıyla Öldürme  94
F. Olağanüstü Hallerde Merciin Emirlerinin Uygulanması Amacıyla Öldürme  96
III. İSTİSNA HALLERİNDE YAŞAM HAKKINA MÜDAHALE KOŞULLARI VE KURALLARI  98
A. Koşullar  102
1. Savaş, Olağanüstü Hal, Seferberlik Halini Gerektirir Bir Durum veya Tehlikenin Varlığı  102
2. Uluslararası Hukuktan Doğan Yükümlülüklere Ters Düşmeme  105
3. Bildirim Yükümlülüğü  105
B. Kurallar  107
1. Sınırlamanın Ölçülü Olması  107
C. İstisnanın Sınırı: Dokunulmayacak Haklar  110
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM:
DEVLETİN ÖLDÜRMEME YÜKÜMLÜĞÜNÜN İHLALİNİ
DOĞURAN KOŞULLAR VE İHLALİN GERÇEKLEŞTİĞİ DURUMLAR
I. DEVLETİN ÖLDÜRMEME YÜKÜMLÜLÜĞÜNÜN İHLALİNİN KOŞULLARI  113
A. Yaşam Hakkını Kullanan Bir Bireyin Olması  113
B. Yaşamın Doğal Olmayan Bir Ölümle Sona Ermiş Olması veya Yaşamanın Sona Ermemekle Birlikte Yaşamın Tehlikeye Girmesi  115
C. Ölümün Doğrudan Devletin Kolluk Kuvvetinin Müdahalesi ile Gerçekleşmiş Olması  117
D. Öldürme Olayının Haklı Olmayan Bir Nedenle Meydana Gelmiş Olması  119
II. DEVLETİN ÖLDÜRMEME YÜKÜMLÜLÜĞÜNÜN İHLAL EDİLDİĞİ DURUMLAR  119
A. Gözaltında Ölüm  120
B. Cezaevinde Ölüm  127
C. Kayıp Edilme  132
D. Devletin Güç Kullanması Sonucu Ölüm  135
E. Gaz Fişeğinin İsabet Etmesi Sonucu Ölüm  142
III. CEZASIZLIK SORUNU  147
A. Soruşturma İzni  149
B. Az Ceza Verilmesi  152
C. İlgisiz Suçtan Soruşturma  153
D. Takdiri İndirim  154
E. Zamanaşımı  156
F. Genel Veya Özel Af  158
G. Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması  159
Sonuç  163
Kaynakça  169
Kavram Dizini  179
 

Yorum Yap

Lütfen yorum yazmak için oturum açın ya da kayıt olun.