Vergi Cennetlerinin Transfer Fiyatlandırmasında Kullanımı

Yayınevi: Adalet Yayınları
Yazar: Zeynep Nihan ALADAĞ ÇAMURCU
ISBN: 9786257595193
328,50 TL 365,00 TL

Adet

 
   0 yorum  |  Yorum Yap
Kitap Künyesi
Yazar Zeynep Nihan ALADAĞ ÇAMURCU
Baskı Tarihi 2021/05
Baskı Sayısı 1
Boyut 16x24 cm (Standart Kitap Boyu)
Cilt Karton kapak
Sayfa Sayısı 359

Bu çalışmanın hazırlanması fikri, doktora yeterlilik sınavım sonrasında, tez danışmanım olan hocam Prof. Dr. Funda Başaran Yavaşlar’ın önerisi üzerine ortaya çıkmıştır. Uluslararası organizasyonların gündemini yoğun bir biçimde meşgul eden ve ciddi bir uluslararası vergi hukuku sorunu olarak değerlendirilen vergi cennetlerinin, öncelikle ayrıntılı bir biçimde ele alınarak tanımlanması ve anlaşılması gerekli görülmüş ve bu gereklilik çalışmanın öncelikli ve temel amacını oluşturmuştur. Vergi cennetleri konusunun tek başına kapsamının çok geniş olması nedeniyle çalışmanın konusu, daha belirgin bir stratejiye, vergi cennetleri ile çok yakın ilişki içerisinde olan transfer fiyatlandırmasına özgülenmiştir. Bu çerçevede konu hakkındaki OECD düzenlemeleri ve Türk Kurumlar Vergisi Kanunu düzenlemeleri, yargı kararları ve doktrin yaklaşımları incelenmiş ve incelenen hususlardaki sorunsallara ilişkin değerlendirmelerde bulunulmuştur.

İÇİNDEKİLER


ÖNSÖZ .......................................................................................................................... 7

İÇİNDEKİLER.................................................................................................................. 9

GİRİŞ ...................................................................................................................15


BİRİNCİ BÖLÜM

VERGİ CENNETLERİ


I. “Vergi Cenneti” Kavramı................................................................................19

A. Kavram .......................................................................................................... 19

B. Terim............................................................................................................. 24

II. Vergi Cennetlerinin Benzer Kavramlardan Ayırt Edilmesi ...............................25

A. Tercihli Vergi Rejimlerinden Ayırt Edilmesi................................................... 25

1. Tercihli Vergi Rejimi Kavramı ................................................................. 26

2. Tercihli Vergi Rejimlerinin Karakteristik Özellikleri ................................ 27

B. “Offshore Finans Merkezlerinden” Ayırt Edilmesi ........................................ 31

III. Vergi Cennetlerinin Karakteristik Özellikleri...................................................33

A. Genel Olarak ................................................................................................. 33

B. OECD Yaklaşımı ............................................................................................. 36

1. Düşük veya Sıfır Oranlı Vergi Uygulamaları............................................ 37

2. Etkin Bilgi Değişiminden Yoksunluk........................................................ 44

a. Vergi Cennetleri ve Gizlilik............................................................... 47

b. Bilgi Değişimi ve Vergi Cennetleri Arasındaki İlişki .......................... 49

c. OECD ve Bilgi Değişimi Çabaları....................................................... 53

aa. İlk Model................................................................................... 53

bb. Haksız Vergi Rekabeti ve Vergiden Kaçınma ile Mücadele

Sürecinde Bilgi Değişimi............................................................ 55

3. Şeffaflıktan yoksunluk ............................................................................ 58

a. Şeffaflık Kavramı.............................................................................. 58

b. OECD ve Şeffaflığın Geliştirilmesi Süreci.......................................... 61

4. Ekonomik Özden Yoksun Faaliyet........................................................... 63

a. “Ekonomik Öz” Kavramı .................................................................. 63


10 İçindekiler

b. OECD 1998 Tarihli Zararlı Vergi Rekabeti Raporu Temelinde...........64

c. BEPS 5 Nolu Eylem Planı Temelinde.................................................66

C. Türk KVK Yaklaşımı.........................................................................................69

1. Genel Olarak ...........................................................................................69

2. KVK md. 30/7 ..........................................................................................70

a. Türk Vergi Sisteminden Düşük Seviyede Vergilendirme

Kapasitesi .........................................................................................70

b. Bilgi Değişiminin Kapsamı.................................................................73

c. Cumhurbaşkanlığı Kararı ..................................................................74

d. KVK md. 13/2....................................................................................74

IV. Vergi Cennetlerinin Kullanım Amaçları...........................................................75

V. Vergi Cennetlerinin Zararlı Ekonomik Etkileri .................................................79

A. Genel Olarak ..................................................................................................79

B. Vergi Cennetlerine Akan Yatırımların Büyüklüğü Bakımından.......................84

VI. Vergi Cennetlerinin Sınıflandırılması ..............................................................86

VII. Vergi Cennetlerinin Kullanımına Yönelik Başlıca Araç ve Yöntemler................89

A. Vergi Cennetlerinde Kullanılan Yasal Formlar................................................89

1. Uluslararası Ticaret Şirketleri ..................................................................93

2. Sınırlı Sorumlu Şirketler ..........................................................................96

3. Muaf Şirketler .........................................................................................97

B. Çok Uluslu İşletmelerin Vergi Cennetlerini Kullanmak Amacıyla

Geliştirdikleri Transfer Fiyatlandırması Dışındaki Stratejiler..........................99

1. Çifte İndirim ............................................................................................99

2. Şirket dönüşümü...................................................................................102

3. Yeniden Yerleşme .................................................................................104

4. Vergi Anlaşmaları Alışverişi ve Kolay Bayraklar.....................................105

5. Çifte İrlandalı Hollanda Tostu................................................................108


İKİNCİ BÖLÜM


VERGİ CENNETLERİNDE MUKİM İLİŞKİLİ KİŞİLERLE

EMSALE AYKIRI BİÇİMDE YAPILAN TRANSFER FİYATLANDIRMASI

I. GENEL AÇIKLAMALAR ..................................................................................113

A. Transfer Fiyatlandırması Kavramı ................................................................115

B. Transfer Fiyatlandırması ve Vergi Cennetleri Arasındaki Ilişkinin

Tanımlanması...............................................................................................118


İçindekiler 11

II. Vergi Cennetlerinin Transfer Fiyatlandırmasında Kullanımının Anayasal

İlkeler Çerçevesinde Değerlendirilmesi ........................................................ 125

A. Vergilendirme İlkeleri Açısından ................................................................. 125

1. Vergide Eşitlik İlkesi Açısından ............................................................. 125

a. KVK md.13 ..................................................................................... 125

b. KVK md.30/7.................................................................................. 130

2. Verginin Yasallığı İlkesi Açısından......................................................... 132

a. KVK md.13 ..................................................................................... 132

b. KVK md.30/7.................................................................................. 138

B. Sözleşme Hürriyeti Açısından...................................................................... 139

III. Transfer Fiyatlandırması Düzenlemelerinin Amacı: Vergi Hukukunda

Hakkın Kötüye Kullanımının Önlenmesi ....................................................... 147

A. Hakkın Kötüye Kullanımı Yasağının Anayasa ve Özel Hukuk

Dayanakları ................................................................................................. 147

1. Anayasa md. 14 .................................................................................... 147

2. MK md.2............................................................................................... 149

B. Hakkın Kötüye Kullanımı Yasağının Vergi Hukukundaki Görünümü:

Vergiyi Dolanmaya Yönelik Özel hukuk İşlemleri (Peçeleme) ..................... 153

1. Genel Olarak......................................................................................... 153

2. Peçeleme’nin Varlık Şartları ................................................................. 160

3. VUK md.3/B’nin Uygulanabilirliği ......................................................... 162

IV. Transfer fiyatlandırmasının Unsurları........................................................... 166

A. Özneye İlişkin Unsur: İlişkili Kişi .................................................................. 166

1. OECD Yaklaşımı..................................................................................... 167

2. Türk Yaklaşımı ...................................................................................... 169

a. Kurumların Ortakları...................................................................... 173

b. Kurumların veya Ortaklarının İlgili Bulunduğu Gerçek Kişi

Veya Kurumlar ............................................................................... 176

c. Kurumların veya Ortaklarının İdaresi, Denetimi veya

Sermayesi Bakımından Bağlı Bulunduğu ya da Nüfuzu Altında

Bulundurduğu Gerçek Kişi veya Kurumlar ..................................... 177

d. Diğer İlişkili Kişiler.......................................................................... 180

B. Nesneye İlişkin Unsur: Emsallere Uygunluk İlkesi....................................... 181

1. OECD Yaklaşımı..................................................................................... 181

a. İlkenin Tanımlanması..................................................................... 181

aa. Genel Olarak ........................................................................... 181


12 İçindekiler

bb. Model Vergi Anlaşması md.9..................................................183

b. İlkenin Uygulanması .......................................................................186

aa. İşlem Niteliğinin Kesin Olarak Belirlenmesi .............................188

bb. Karşılaştırılabilirlik Koşulları.....................................................190

aaa. Sözleşme Şartları ............................................................195

bbb. İşlevsel Analiz..................................................................198

ccc. Malın veya Hizmetin Özellikleri ......................................205

ddd. Ekonomik Koşullar ..........................................................208

eee. İş Stratejileri....................................................................210

c. Transfer Fiyatlandırması Yöntemleri ..............................................212

aa. Geleneksel İşlem Yöntemleri...................................................213

aaa. Karşılaştırılabilir (Kontrolsüz) Fiyat Yöntemi...................213

bbb. Yeniden Satış Fiyatı Yöntemi ..........................................218

ccc. Maliyet Artı Yöntemi ......................................................223

bb. İşleme Dayalı Kâr Yöntemleri...................................................226

aaa. İşleme Dayalı Net Kâr Marjı Yöntemi..............................226

bbb. Kâr Bölüşüm Yöntemi .....................................................228

cc. Yöntem Seçimi.........................................................................230

2. Türk KVK Yaklaşımı................................................................................232

a. Transfer Fiyatlandırmasının Konusu Olarak “Alım-Satım” .............232

b. Emsallere Uygunluk İlkesinin Tanımlanması ..................................235

aa. “Emsal” Kavramı......................................................................237

bb. Emsallere Uygun Fiyat .............................................................240

cc. Emsallere Uygun Fiyatın Tespitinde Yöntem Sıralaması..........241

dd. Karşılaştırılabilirlik ...................................................................243

ee. Emsal Fiyat Aralığı....................................................................246

c. Hazine Zararı ..................................................................................247

d. Düzeltme ........................................................................................248

aa. Birincil Düzeltme.....................................................................248

bb. Ek Düzeltmeler ........................................................................250

aaa. Karşı Düzeltme................................................................250

bbb. İkincil Düzeltme ..............................................................252


İçindekiler 13


ÜÇÜNCÜ BÖLÜM


VERGİ CENNETLERİNİN TRANSFER FİYATLANDIRMASINDA

KULLANIMININ ÖNLENMESİNDE ARAÇ OLARAK:


BİLGİ DEĞİŞİMİ -TÜRLERİ VE ETKİNLİKLERİ-

I. BİLGİ DEĞİŞİMİ ........................................................................................... 257


A. MVA md.26 ................................................................................................. 259

B. Talep Üzerine Bilgi Değişimi........................................................................ 262

1. Talebin Hazırlanması ve Kabulü ........................................................... 265

2. Bilginin Toplanarak Talebin Cevaplandırılması..................................... 266

3. Değerlendirme ..................................................................................... 268

C. Otomatik Bilgi Değişimi............................................................................... 272

1. Genel İtibariyle ..................................................................................... 272

2. Ortak Raporlama Standardı.................................................................. 275

3. Değerlendirme ..................................................................................... 278

D. Kendiliğinden Bilgi Değişimi ........................................................................ 283

1. Kendiliğinden Bilgi Değişimine Konu Kararlar ...................................... 283

2. Kendiliğinden Bilgi Değişimi Süreci....................................................... 285

3. Değerlendirme ..................................................................................... 287

E. Endüstriyel Çapta Bilgi Değişimi.................................................................. 288

1. Kapsam ve Bilgi Değişim Süreci ............................................................ 288

2. Değerlendirme ..................................................................................... 290

F. Ülke Bazlı Raporların Otomatik Değişimi .................................................... 291

1. Genel Olarak......................................................................................... 291

2. Ülke Bazlı Raporların Dışındaki Belgeleme Yükümlülükleri .................. 292

a. Ana Dosya...................................................................................... 292

b. Yerel Dosya.................................................................................... 295

3. Ülke Bazlı Raporlama............................................................................ 298

a. Ülke Bazlı Raporlamaya Konu Bilgiler............................................ 300

b. Ülke Bazlı Raporlama Süreci .......................................................... 302

c. Değerlendirme............................................................................... 304

II. İNCELEME UYGULAMALARI ......................................................................... 307

A. Eş Zamanlı Vergi İncelemeleri ..................................................................... 307

1. Genel Olarak......................................................................................... 307

2. İnceleme Süreci .................................................................................... 309


14 İçindekiler

3. Değerlendirme ......................................................................................312

B. Yurt Dışında Vergi İncelemeleri ...................................................................315

1. Genel Olarak .........................................................................................315

2. İnceleme Süreci.....................................................................................316

3. Değerlendirme ......................................................................................318

III. BİLGİ DEĞİŞİMİ VE İNCELEME UYGULAMALARINDA TÜRKİYE PRATİĞİ..........319

A. Uluslararası Bilgi Değişiminin İç Hukuk Kaynağı: VUK md.152/A................319

B. Uluslararası Hukuk Kaynağı..........................................................................320

1. Vergi Konularında Bilgi Değişim Anlaşmaları ........................................320

2. Çifte Vergilendirmeyi Önleme Anlaşmaları...........................................322

3. Vergi Konularında Karşılıklı İdari Yardımlaşma Sözleşmesi ...................324

4. Yetkili Makam Anlaşmaları....................................................................325

SONUÇ...............................................................................................................327

KAYNAKÇA.........................................................................................................337

Yorum Yap

Lütfen yorum yazmak için oturum açın ya da kayıt olun.