| Kitap Künyesi | |
| Yazar | Abdulkadir BOZDOĞAN |
| Baskı Tarihi | 2021/09 |
| Baskı Sayısı | 1 |
| Boyut | 16x24 cm (Standart Kitap Boyu) |
| Cilt | Karton kapak |
| Sayfa Sayısı | 165 |
Geride bıraktığımız 20. yüzyılda dünya görülmemiş türde bir
şiddetle karşı karşıya kalmıştır. Özellikle Birinci Dünya Savaşı’nda
hem kaybeden hem kazanan ülkeler, 4 yıl süren savaş boyunca gerek sosyal gerekse ekonomik açıdan derin darboğazlarla karşılaşmıştır.
Osmanlı Devleti, Birinci Dünya Savaşı’nda Almanya’nın yanında İttifak Devletleri arasında yer almış ve savaş sonunda, 30 Ekim
1918 tarihinde Mondros Ateşkes Anlaşması’nı imzalamak zorunda
kalmıştır. Bu ateşkes anlaşmasına göre, savaşı kazanan İtilaf Devletleri Osmanlı topraklarını işgale başlamıştır.
Anadolu’nun Birinci Dünya Savaşı sonrasında işgal edilmesi,
Türk milletini ağır bedeller ödemeye mahkûm etmiştir. Millet moralsiz, bitkin ve yorgundur. Türk milletine bu ağır mahkûmiyetten
kurtulma umudunu, Kuvayımilliye ismi verilen ve gönüllülerden
oluşan direniş birliği ile Gazi Mustafa Kemal Atatürk vermiştir.
Umut; güven, birlik ve beraberlik ile milletin azim kararıdır.
Verilen umut, alınan kararlar ve harekâtlar sonucunda; canları
pahasına her türlü fedakârlıkla tehlikelere göğüs geren, zaferlerin
kazanılmasında önemli katkıları olan ve “Ya İstiklal Ya Ölüm!” diyerek bizlere bu vatanı bırakmak için kendi yaşamlarını hiçe sayan
nice kahramanlar ortaya çıkmıştır.
İşte bu düzenlenen biyografik kitap, hatıralarına yaklaşık 100
yıl geç kalınsa da Bozoklu Bozalizade Mülazım Sani Abdulkadir
Bey’in; Birinci Dünya Savaşı, Kafkas ve İstiklal savaşlarındaki sessiz ve bir ölçüde de eşsiz kahramanlıklarını gelecek kuşaklara aktarmak amacıyla düzenlenmiştir. Şüphesiz Abdulkadir Bey, savaş
meydanlarında canları pahasına her türlü tehlikeye göğüs gererek
kazanılan zaferlere katkıda bulunan binlerce vatan evladından sadece biridir. O, şehit ve gaziler tarihimizin destanlaşan isimlerindendir…
Abdulkadir Bey, Birinci Dünya Savaşı, Kafkas Cephesi harekâtları ile İstiklal Savaşı muharebelerinde aktif rol alarak, zaferlere
Önsöz
xviii
imza atan, kefensiz yatan binlerce şehit arasında yerini almıştır.
Her kefensiz şehit gibi kabrinin hangi şehitlikte olduğu belli değildir.
Düzenlemeye çalıştığım ve “boynumun borcu” olarak gördüğüm
bu biyografik hatırat kitabımda, dedemin resmî kaynaklardan tespit
edebildiğim belgeleri ile büyüklerimizden edindiğim bilgilere ve
dönemin savaş ortamını yansıtan çeşitli yazarların kaynaklarına yer
verdim. Anıları toplarken kronolojik sıraya göre yazmaya özen gösterdim. Zaman zaman bazı yazarların eserlerinden alıntılar yaptığımda kaynaklarını belirttim.
Kitabın, Abdulkadir Bey’in Çapanoğlu İsyanı olarak tanımlanan
olaylara o dönemde Bozok’ta karşı çıkanların başında yer aldığının,
sanılanın aksine tüm Yozgat halkının ve Çapanoğullarının büyük
bir çoğunluğunun bu olayların içinde olmadığının açıklanması ve
bu açıdan da yakın tarihimize ışık tutması bakımından önemli olduğunu düşünüyorum.
Umarım düzenlenen bu kitap dedem ve dedem gibi bu ülkenin
bağımsızlığı için canlarını seve seve veren binlerce şehit ile gazilerimizin anılmasına vesile olur.
Ruhları şad olsun!..
İÇİNDEKİLER
ÖNSÖZ....................................................................................... xvii
GİRİŞ............................................................................................xix
BÖLÜM 1
BOZALİZADE ABDULKADİR BEY
Bozalizade Abdulkadir Bey.............................................................1
BÖLÜM 2
ROMANYA/DOBRUCA HAREKÂTLARINDA
ABDULKADİR BEY
Bozok’tan Ayrılış............................................................................7
Romanya/Dobruca Harekâtlarına Bakış........................................12
Avrupa Cephelerinde Türk Kuvvetleri..........................................12
Romanya’da Osmanlı Kuvvetlerinin Faaliyetleri..........................15
Güney Dobruca Harekâtı...............................................................18
Kuzey Dobruca Harekâtı ...............................................................19
Osman Nizami Paşa’nın Romanya Askeri Valiliği.......................24
Romanya Harekâtlarının Sonuçları ...............................................32
Romanya/Dobruca’da Abdulkadir Bey .........................................33
Köstence’den Ayrılış.....................................................................36
BÖLÜM 3
KAFKASYA HAREKÂTLARINDA ABDULKADİR BEY
Batum’a Varış................................................................................39
Kuzey Kafkasya Dağıstan Harekâtı...............................................41
İçindekiler
xii
Kuzey Kafkasya’da Askerî Harekât Hazırlıkları...........................43
Derbent Harekâtı ...........................................................................44
Petrovsk Harekâtları......................................................................45
Azerbaycan Harekâtlarının Sonuçları............................................46
Mondros Mütarekesi Hükümlerinin Kuzey Kafkasya’da
Uygulanması ve Kuzey Kafkasya’nın Tahliyesi ...........................47
Kafkas Harekâtlarında Abdulkadir Bey ........................................48
Azerbaycan’dan Bozok’a Dönüş.....................................................53
BÖLÜM 4
İSTİKLAL SAVAŞI HAREKÂTLARINDA
ABDULKADİR BEY
Bozok’tan İstiklal Savaşı İçin Ayrılış............................................57
Sakarya Savaşı...............................................................................61
Türk Ordusu Teşkilat Şeması ........................................................64
Sakarya Meydan Muharebesi’nde Komuta Heyeti........................65
İstiklal Savaş’ında Bozalizade Abdulkadir Bey............................70
● 05 Nisan 1921-12 Temmuz 1921 Tarihleri Arası...................78
● Kolonkaya Harekâtı ve Abdulkadir Bey
(13-14 Temmuz 1921) ............................................................79
● Ilgaz Boğazı Harekâtı ve Abdulkadir Bey
(18-19 Temmuz 1921) ............................................................79
● Seyit Gazi Harekâtı ve Abdulkadir Bey
(21 Temmuz 1921)..................................................................79
● Türbe Tepe Harekâtı ve Abdulkadir Bey
(25-26-27 Ağustos 1921)........................................................81
● Horhor (Harhur Köyü) Harekâtı ve Abdulkadir Bey’in
Şehit Olması (28-29 Ağustos 1921)........................................85
İçindekiler
xiii
Horhor Köyünün Bende Bıraktığı İzler….....................................88
Sakarya Savaşı’nın Sonuçları........................................................90
İstiklal Savaşı’nda Şehit Olan Yozgatlılar ....................................93
BÖLÜM 5
ABDULKADİR BEY İLE İLGİLİ BELGELER
Devlet Arşivlerinde Bulunan Belgeler ..........................................97
1) Abdulkadir Bey’in Çalıbaba Muharebesinde
Şehit Olduğuna Dair Osmanlıca Belge ve Tercümesi ............97
2) Abdulkadir Bey’in 57. Fırka 37-3 Alay 9. Bölük Komutanı
Olduğuna Dair Osmanlıca Belge ve Tercümesi .....................98
3) Abdulkadir Bey’in Müdafa-i Milliye Vekaleti
Muamelat-Zatiye Dairesinde Görevli Olduğuna Dair
Osmanlıca Belge ve Tercümesi ..............................................99
4) Abdulkadir Bey’in Şehit Olması Nedeniyle Geride
Kalanlara Bağlanacak Maaşla İlgili Osmanlıca
Belge ve Tercümesi ..............................................................100
5) Abdulkadir Bey’e Bir Üst Rütbeden Maaş Tahsisi ile
İlgili Osmanlıca Belge ve Tercümesi....................................101
6) Abdulkadir Bey ile İlgili Olarak Kayseri Ahziasker Heyeti
Riyasetine Yazılan Osmanlıca Belge....................................103
7) Abdulkadir Bey’in Osmanlıca Askerî Safahat Belgesi ve
Tercümesi..............................................................................104
8) Abdulkadir Bey’in Askerî Safahatı ile İlgili
MSB Arşiv Müdürlüğünün 12.10.2016 Tarihli Belgesi .......105
9) Abdulkadir Bey ile ilgili MSB Arşiv Müdürlüğünden
Gelen 12.10.2016 Tarihli Belgesi.........................................106
10) Abdulkadir Bey ile İlgili MSB Arşiv Müdürlüğünün
12.10.2016 Tarihli Zayiat Belgesi ........................................107
İçindekiler
xiv
11) Abdulkadir Bey’in MSB Arşiv Müdürlüğünde Bulunan
Yozgat Askerlik Şubesi Başkanlığının 7289 Numaralı -
Künye Defteri Örneği .......................................................... 108
Kahraman Koç’un Arşivinde Bulunan Abdulkadir Bey ile
İlgili Belgeler ............................................................................... 109
Bozalizade Abdulkadir Bey ve Madalyaları................................ 113
Abdulkadir Bey ile İlgili Söyleşiler ............................................. 117
Prof. Dr. Hakkı Acun ile Söyleşi ................................................. 117
Mustafa Şevket (Dokuyucu) ile Söyleşi ........................................ 121
Mükerrem Çapanoğlu ile Söyleşi ................................................ 124
Mahçemal Acun ile Söyleşi .......................................................... 126
Ayşe Duyar ve Oğlu Kemal Duyar ile Söyleşi ............................. 128
Osman Karaca ile Söyleşi ........................................................... 130
Dr. Albay Ethem Girgin ile Söyleşi ............................................. 132
Mustafa Sayar ile Söyleşi ............................................................ 134
Kadim Koç ile Söyleşi .................................................................. 138
Abdulkadir Bey’in Soyağacı ....................................................... 140
Abdulkadir Bey’in Fotoğrafları ................................................... 141
Bozalizade Abdulkadir Bey Çocukları ve Torunları ................... 142
BÖLÜM 6
BOZALİZADELER
İstiklal Savaşı Öncesi Bozalizadeler ........................................... 143
İstiklal Savaşı Sonrası Bozalizadeler........................................... 147
Bozalizadelerin Komşuları .......................................................... 153
Fevzi Çakmak Caddesi’ndeki (Ganizade Caddesi) Komşuları ... 154
Sıra Söğüt Caddesi’ndeki Komşuları...........................................157
İçindekiler
xv
Kayabaşı Sokağı’ndaki Komşuları..............................................157
Sofu Hoca Sokağı’ndaki Komşuları............................................159
BÖLÜM 7
100 YILLIK MİRAS
100 Yıllık Miras ..........................................................................161
Kaynakça .....................................................................................163
İnternet Kaynakları......................................................................165
Copyright 1985 - 2024 | Yetkin Basım Yayım Dağıtım San. ve Tic. A.Ş.
