| Kitap Künyesi | |
| Yazar | Ömer Uğur Gençcan |
| Baskı Tarihi | 2024/04 |
| Baskı Sayısı | 13 |
| Boyut | 17x25 |
| Cilt | Sert kapak |
| Sayfa Sayısı | 993 |
Ömer Uğur Gençcan
İÇİNDEKİLER
ÖN SÖZ YERİNE ..............................................................................................V
İÇİNDEKİLER ................................................................................................ XI
KAYNAKÇA ............................................................................................LXXIII
KISALTMALAR ................................................................................... LXXVII
GİRİŞ ...................................................................................................................1
BİRİNCİ KISIM
GENEL HÜKÜMLER
§ 1. BOŞANMA KAVRAMINA GENEL BAKIŞ...........................................5
I. TANIMI ...............................................................................................5
II. HUKUKİ NİTELİĞİ............................................................................5
A. BOŞANMA DAVASI AÇMA HAKKI .........................................6
1. Bozucu Yenilik Doğuran Hak...................................................6
2. Dava Yolu İle Kullanılabilir .....................................................6
B. BOŞANMA KARARI....................................................................6
1. Bozucu Yenilik Doğuran Karar ................................................6
2. Kesin Biçimde Geleceğe Etkili .................................................6
3. Mutlak Etkili.............................................................................7
III. KONUSUNA İLİŞKİN GÖRÜŞLER..................................................7
A. BİREYCİ GÖRÜŞ..........................................................................8
B. TOPLUMCU GÖRÜŞ....................................................................9
IV. DÜZENLENME BİÇİMLERİ .............................................................9
A. BOŞANMAYI REDDEDEN SİSTEM ........................................10
XII İçindekiler
B. BOŞANMAYI KABUL EDEN SİSTEMLER............................. 11
1. Serbest Boşanma Sistemi........................................................ 11
2. Mahkeme Kararıyla Boşanma Sistemi ................................... 16
3. İdari İşlemle Boşanma Sistemi ............................................... 17
a. Konsolosluk Memurluğunda............................................. 17
b. Noterlerde ......................................................................... 17
c. Belediye Başkanlıklarında ................................................ 17
d. Nüfus Müdürlüklerinde..................................................... 17
e. Valiliklerde ....................................................................... 18
V. UNSURLARI .................................................................................... 18
A. GEÇERLİ BİR EVLİLİK BULUNMALIDIR............................. 18
1. Genel Olarak........................................................................... 19
a. Yurt İçinde Yapılan Evlilik............................................... 19
b. Yurt Dışında Yapılan Evlilik ............................................ 21
2. Farklılıkları Olanlar ................................................................ 24
a. Farklı Dinde Olanlar ......................................................... 24
b. Farklı Mezhepte Olanlar ................................................... 24
c. Farklı Irkta Olanlar ........................................................... 25
d. Farklı Dilde Olanlar .......................................................... 25
e. Farklı Renkte Olanlar........................................................ 25
3. Aynı Cinsten Olanlar.............................................................. 26
4. Cinsiyet Değiştirmiş Olanlar .................................................. 26
5. Çocuk Yaşta Evlenenler ......................................................... 28
6. Hayat Ortaklığı Olanlar .......................................................... 28
a. Kayıtsız Hayat Ortaklığı ................................................... 29
aa. Özellikleri.................................................................... 29
aaa. Herhangi Bir Şekil Şartına Bağlı Olmadan
Kurulur................................................................. 30
İçindekiler XIII
bbb. Evlenme Niyetine Gerek Yoktur..........................30
ccc. Evliliğin Tüm Yükümlülükleri Yerine Getirilir ...30
ddd. Belirli Şekilde Süreklilik Taşır.............................30
eee. Herhangi Bir Şekil Şartına Bağlı Olmadan
Sona Erer..............................................................30
bb. Çeşitleri........................................................................31
aaa. Aynı Cinsiyettekilerin Kayıtsız Hayat
Ortaklığı ...............................................................31
bbb. Farklı Cinsiyettekilerin Kayıtsız Hayat
Ortaklığı ...............................................................31
b. Kayıtlı Hayat Ortaklığı......................................................31
aa. Özellikleri ....................................................................32
aaa. Resmi Sicile Kayıt veya Tescille Kurulur ............32
bbb. Kanun Tarafından Düzenlenen Hak ve
Yükümlülükler Doğurur.......................................32
ccc. Boşanma Söz konusu Değildir .............................32
bb. Çeşitleri........................................................................33
aaa. Aynı Cinsiyettekilerin Kayıtlı Hayat Ortaklığı ....33
bbb. Farklı Cinsiyettekilerin Kayıtlı Hayat
Ortaklığı ...............................................................33
7. Birden Çok Kadın veya Erkekle Evlenenler ...........................34
8. Muvazaalı Evlenenler .............................................................37
9. Common Law Evlilikleri Olanlar ...........................................38
10. Homoparental Aile Olanlar.....................................................38
11. Tek Ebeveynli Aile Olanlar ....................................................39
12. Eş Cinsel Evlilikleri Olanlar ...................................................39
13. Dini Nikahlı İlişki Olanlar ......................................................40
B. EŞLER HAYATTA BULUNMALIDIR......................................40
C. KANUNDA DÜZENLENEN HALLER BULUNMALIDIR ......41
D. MAHKEME KARARI BULUNMALIDIR..................................41
XIV İçindekiler
VI. DAYANDIĞI İLKELER................................................................... 44
A. İRADE İLKESİ............................................................................ 45
B. KUSUR İLKESİ........................................................................... 45
1. Kusur İlkesi Mutlak Değildir.................................................. 46
2. Kusursuz Eşin Dava Açmaması Hakkın Kötüye
Kullanılması Olarak Yorumlanamaz ...................................... 46
3. Kusur Kabul Edilen Vakıalar Açıklanmalıdır ........................ 47
4. Kusur Belirlemesinde Taraflarca Getirilmesi İlkesine
Aykırı Davranılamaz .............................................................. 48
a. Usulüne Uygun Dayanılmayan Vakıalar Kusur
Olarak Yüklenemez .......................................................... 48
b. Usulüne Uygun Dayanılmayan Deliller Dikkate
Alınamaz........................................................................... 51
aa. Dayanılmayan Tanıklar ............................................... 51
bb. Dayanılmayan Dosyalar .............................................. 52
5. Kusur Belirlemesinde Tanık Beyanları Takdiri Bir Delildir .. 52
a. Yetersiz Tanık Beyanları Esas Alınamaz.......................... 53
aa. Görgüye Dayanmayan Tanık Beyanları ...................... 53
bb. Soyut Tanık Beyanları................................................. 54
cc. Aktarıma Dayalı Tanık Beyanları ............................... 55
aaa. Üçüncü Kişilerden Aktarım ................................. 55
bbb. Taraflardan Aktarım............................................. 56
dd. Duyuma Dayalı Tanık Beyanları................................. 57
ee. Yer ve Zaman İçermeyen Tanık Beyanları.................. 57
ff. Kendi Düşünce ve Gözlemlerine Dayalı Tanık
Beyanları ..................................................................... 58
b. Tarafların Tanık Olarak Beyanları Esas Alınamaz ........... 58
c. Vekil Olan Avukat Tanık Olarak Dinlenebilir.................. 59
6. Diğer Tarafın Az da Olsa Kusurlu Olması Gerekir ................ 60
a. Tam Kusurlu Eşin Boşanma Davası Kabul Edilemez....... 60
İçindekiler XV
b. Ağır Kusurlu Eş Boşanma Davası Açabilir.......................62
c. Eşit Kusurlu Eş Boşanma Davası Açabilir........................62
d. Az Kusurlu Eş Boşanma Davası Açabilir .........................63
e. Kusursuz Eş Boşanma Davası Açabilir.............................63
7. İradi Olmayan Davranışlar Kusur Kabul Edilemez ................63
8. Usulünce Dayanılan Deliller Toplanmadan Kusur
Belirlenemez ...........................................................................66
9. Dayanak Davayı Açan Eş Kusurlu Kabul Edilir.....................67
10. Kusur Belirlemesinde Usuli Kazanılmış Hak Dikkate
Alınır.......................................................................................67
11. Elde Olmayan Sebeplerle Gerçekleşen Vakıalar Kusur
Olarak Yüklenemez ................................................................68
12. Ret Konusu Davada Kusur Olarak Belirlenmeyen
Vakıalar Kusur Olarak Yüklenemez .......................................69
13. Anlaşma Protokolü Sunulması Kusurlu Olunduğuna
Karine Teşkil Etmez ...............................................................69
14. Yükümlülük Kapsamı Dışındaki Vakıalar Kusur Olarak
Yüklenemez ............................................................................70
15. Bilgisi Dahilinde Gerçekleşmeyen Vakıalar Kusur
Olarak Yüklenemez ................................................................70
16. Evlenmeden Önceki Vakıalar Kusur Kabul Edilemez............71
17. Davadan Sonraki Vakıalar Kusur Kabul Edilemez.................71
18. Fevren Söylenen Sözler Kusur Kabul Edilemez .....................73
19. Fiziksel Şiddette Beyan ve İz Karine Olarak Kusura
Esas Alınır ..............................................................................73
20. Etkileyen Dava Sonuçları Beklenmeden Kusur
Belirlenemez ...........................................................................74
21. Tepki Niteliğindeki Davranışlar Kusur Kabul Edilemez ........74
22. Hukuka Aykırı Elde Edilen Delillere Dayalı Vakıalar
Kusur Olarak Yüklenemez (HMK m. 189 f. II)......................75
23. Ceza Mahkemesinin Mahkumiyet Kararı Hukuk
Hâkimini Bağlar......................................................................76
XVI İçindekiler
24. Boşanma Sonrası Aile Mahkemesi Hâkiminin
Müdahalesi İstenemez (TMK m. 195).................................... 76
25. Kimin Daha Fazla Kusurlu Olduğunu Belirlemede
Önceden Bir Ölçü Konulamaz................................................ 76
C. EVLİLİK BİRLİĞİNİN SARSILMASI İLKESİ ......................... 77
D. ELVERİŞSİZLİK İLKESİ ........................................................... 78
E. EYLEMLİ AYRILIK İLKESİ ..................................................... 79
VII. TÜRK MEDENÎ KANUNUNUN DAYANDIĞI İLKELER............ 79
VIII. ARABULUCULUĞA ELVERİŞLİ DEĞİLDİR............................... 81
§ 2. BOŞANMA HUKUKUNUN KAYNAKLARI ....................................... 87
I. GENEL OLARAK............................................................................. 87
II. MEVZUAT KAYNAKLARI ............................................................ 87
A. ULUSLARARASI SÖZLEŞMELER .......................................... 88
B. ANAYASA .................................................................................. 89
1. Kanun Önünde Eşitlik (TCA m. 10)....................................... 89
2. Kişinin Dokunulmazlığı, Maddi ve Manevi Varlığı
(TCA m. 17 f. I)...................................................................... 89
3. Bilim ve Sanat Hürriyeti (TCA m. 27 f. I).............................. 90
4. Hak Arama Hürriyeti (TCA m. 36 f. I)................................... 91
5. Ailenin Korunması ve Çocuk Hakları (TCA m. 41)............... 92
6. Eğitim ve Öğrenim Hakkı (TCA m. 42 f. I) ........................... 92
7. Çalışma Şartları ve Dinlenme Hakkı (TCA m. 50 f. II).......... 93
C. KANUNLAR ............................................................................... 93
1. 4787 sayılı Aile Mahkemelerinin Kuruluş, Görev ve
Yargılama Usûllerine Dair Kanun .......................................... 93
2. 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu ........................................... 94
3. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu............................. 95
4. 5235 sayılı Adlî Yargı İlk Derece Mahkemeleri ve
Bölge Adliye Mahkemelerinin Kuruluş, Görev ve
Yetkileri Hakkında Kanun...................................................... 96
İçindekiler XVII
5. 5718 sayılı Milletlerarası Özel Hukuk ve Usul Hukuku
Hakkında Kanun .....................................................................96
D. TÜZÜKLER.................................................................................96
E. YÖNETMELİKLER (HMK m. 449) ...........................................97
1. Bölge Adliye ve Adlî Yargı İlk Derece Mahkemeleri ile
Cumhuriyet Başsavcılıkları İdarî ve Yazı İşleri
Hizmetlerinin Yürütülmesine Dair Yönetmelik......................97
2. Elektronik Tebligat Yönetmeliği ............................................97
II. İÇTİHAT KAYNAKLARI ................................................................97
A. BİLİMSEL İÇTİHAT (İLMÎ İÇTİHAT/ BİLİMSEL
GÖRÜŞLER/ DOKTRİN/ ÖĞRETİ) (TMK m. 1 f. II)................98
B. YARGISAL İÇTİHAT (KAZAÎ İÇTİHAT/YARGITAY
KARARLARI) (TMK m. 1 f. II)..................................................98
§ 3. BOŞANMA SEBEPLERİNİ SINIFLANDIRMA ..................................99
I. GENEL OLARAK .............................................................................99
A. SINIRLI SAYIDA DÜZENLENMİŞTİR ..................................100
B. EMREDİCİ NİTELİKTE DÜZENLENMİŞTİR........................100
II. SINIFLANDIRMA ..........................................................................101
A. KONULARINA GÖRE..............................................................102
1. Özel Boşanma Sebepleri .......................................................102
a. Sınırlı Sayıda Öngörülmüştür..........................................102
b. Belli Sebepler Öngörülmüştür.........................................103
2. Genel Boşanma Sebepleri .....................................................104
a. Belli Bir Vakıaya Dayalı Değildir...................................105
b. Önceden Belirlenmesi Olanaksızdır ................................105
c. Çok Çeşitli Vakıalar Olabilir...........................................105
B. ETKİLERİNE GÖRE.................................................................106
1. Mutlak Boşanma Sebepleri ...................................................106
2. Nisbî Boşanma Sebepleri......................................................108
XVIII İçindekiler
İKİNCİ KISIM
EVLİLİK BİRLİĞİNİN SARSILMASI SEBEBİYLE BOŞANMA
BİRİNCİ AYIRIM
EVLİLİK BİRLİĞİNİN SARSILMASI KAVRAMI
& 4. EVLİLİK BİRLİĞİNİN SARSILMASI (TMK m. 166, f. I)............... 109
I. GENEL OLARAK........................................................................... 109
II. BİRLİĞİN SARSILMASI SEBEBİYLE BOŞANMA
KOŞULLARI................................................................................... 111
A. BİRLİĞİN ORTAK HAYATI SÜRDÜRMELERİ
KENDİLERİNDEN BEKLENMEYECEK DERECEDE
TEMELİNDEN SARSILMIŞ OLMASI .................................... 112
B. BİRLİĞİN SARSILMASINA KARŞI TARAFIN
KUSURLU DAVRANIŞININ SEBEBİYET VERMESİ .......... 116
III. BİRLİĞİN SARSILMASINI BELİRLEYEN FAKTÖRLER ......... 116
A. VAKIA FAKTÖRÜ ................................................................... 118
1. Vakıanın Özellikleri ............................................................. 118
2. Vakıanın Oluş Biçimi ........................................................... 119
B. STATÜ FAKTÖRÜ ................................................................... 119
1. Kültürel Durumları ............................................................... 120
2. Sosyal Durumları.................................................................. 120
3. Eğitim Durumları.................................................................. 121
4. Ekonomik Durumları............................................................ 121
C. İLİŞKİ FAKTÖRÜ .................................................................... 122
1. Birbirleriyle Olan İlişkileri ................................................... 122
2. Çocuklarıyla Olan İlişkileri .................................................. 122
D. DIŞ ETKİ FAKTÖRÜ ............................................................... 123
1. Yaşadıkları Çevrenin Özellikleri .......................................... 123
İçindekiler XIX
2. Toplumun Değer Yargıları....................................................123
III. BİRLİĞİN SARSILMASI SEBEBİYLE BOŞANMA
KARARI VERİLMESİNE ENGEL HALLER ................................124
A. BOŞANMA DAVASININ BULUNMAMASI ENGELDİR .....124
B. TANIMA VE TENFİZ DAVASININ
SONUÇLANMAMASI ENGELDİR .........................................125
IV. BİRLİĞİN SARSILMASI SEBEBİYLE BOŞANMA
KARARI VERİLMESİNE ENGEL OLMAYAN HALLER...........125
A. FİİLEN BİRLİKTE OLMAMA ENGEL DEĞİLDİR ...............126
B. DÜĞÜN YAPILMAMIŞ OLMASI ENGEL DEĞİLDİR .........126
C. BİRLİKTE YAŞAMAMIŞ OLMA ENGEL DEĞİLDİR ..........126
D. EVLENME AMAÇ VE SAİKİ ENGEL DEĞİLDİR ................126
E. SADECE YABANCI MAHKEMEDE BOŞANMIŞ
OLMA ENGEL DEĞİLDİR ......................................................127
F. DAVANIN ISLAH EDİLEREK DÖNÜŞMÜŞ OLMASI
ENGEL DEĞİLDİR ...................................................................127
V. BİRLİĞİN SARSILMASINI BELİRLEYEN DAVALAR .............128
A. CEZA DAVASININ ETKİSİ.....................................................128
1. Ceza Mahkemesinin Maddi Olayı Tespit Eden Kararı .........128
2. Ceza Mahkemesinin Maddi Olayı Tespit Etmeyen
Kararı ....................................................................................131
3. Ceza Davasında Aynı Olay Sebebiyle Verilen Kararı ..........131
B. HUKUK DAVASININ ETKİSİ.................................................132
VI. BİRLİĞİN SARSILMASINI İSPAT ARAÇLARI ..........................132
A. BELGELER (HMK m. 199).......................................................133
1. Resmi Evrak..........................................................................133
a. Soruşturma Evrakı...........................................................133
b. Resmi Tutanaklar ............................................................133
c. Tanıma Kaydı..................................................................134
d. Kesinleşmiş Mahkeme Kararı .........................................134
XX İçindekiler
2. Fotoğraflar ............................................................................ 134
3. İletişim Belgeleri .................................................................. 135
a. Mektup............................................................................ 136
b. Bilgisayar Kaydı ............................................................. 136
c. Telefon Kaydı ................................................................. 136
d. Ses Kaydı ........................................................................ 137
e. Kamera Kaydı ................................................................. 137
f. Sosyal Medya Paylaşımları............................................. 138
4. Otel Kayıtları........................................................................ 138
5. Hamilelik Testi ..................................................................... 138
B. TANIK ANLATIMLARI (HMK m. 240-265) .......................... 139
C. İSPAT ARACI SAYILMAYANLAR........................................ 139
1. İkrar (HMK m. 188) ............................................................. 140
a. Kural Olarak (TMK m. 184 f. III)................................... 140
b. İstisna Olarak (TMK m. 166 f. III, IV) ........................... 141
2. Yemin (HMK m. 225-239)................................................... 144
a. Boşanma Davasında Yemin............................................ 144
b. Boşanmanın Eki Olmayan Davada Yemin ..................... 145
& 5. DAVALININ DAVAYA ENGEL OLMA/ İTİRAZ HAKKI
(TMK m. 166, f. II)................................................................................. 147
I. İTİRAZ, HAKKIN KÖTÜYE KULLANILMASI
NİTELİĞİNDE OLMAMALIDIR .................................................. 148
A. İTİRAZIN HAKKIN KÖTÜYE KULLANILMASI
SAYILAN DAVRANIŞLAR..................................................... 152
1. Birlikte Yaşamaktan Kaçınanın İtirazı ................................. 152
2. Birlik Görevlerini Yerine Getirmeyenin İtirazı .................... 152
3. Hakaret Edenin İtirazı........................................................... 153
a. Tepki Olarak Hakaret Kusur Sayılamaz ......................... 153
b. Tepki Dışı Bir Kere Hakaret Eden Kusurlu Sayılır......... 154
İçindekiler XXI
4. Tepki Dışı Sürekli Hakaret Eden Kusurlu Sayılır.................156
5. Birden Fazla Şikayet Edenin İtirazı ......................................156
6. Uzun Süreli Özgürlüğü Bağlayıcı Cezaya Mahkum
Olanın İtirazı.........................................................................157
7. Mesaj Gönderenin İtirazı ......................................................158
8. Eşinin Ana ve Babasını Eve Almayanın İtirazı.....................158
9. Eşine Sürekli Sevmediğini Söyleyenin İtirazı.......................159
10. Cinsel Yaşamlarını Dışarıda Anlatanın İtirazı ......................159
11. Temizlik Kurallarına Uymayanın İtirazı...............................160
12. Kendisi Boşanma Davası Açanın İtirazı ...............................160
13. Eşini Aşağılayanın İtirazı......................................................160
14. Eşiyle Kavga Edenin İtirazı ..................................................161
B. İTİRAZIN HAKKIN KÖTÜYE KULLANILMASI
SAYILMAYAN DAVRANIŞLAR............................................167
1. Evlilik Birliğini Kurtarmak İsteyenin İtirazı.........................168
2. Yabancı Mahkemede Boşanma Kararı Almış Olanın
İtirazı.....................................................................................168
3. Hakkı Olduğu Halde Boşanma Dava Açmayanın İtirazı ......169
4. Çelişkili Davranış İçinde Olmayanın İtirazı .........................169
5. Kayın Hısımlarınca Fiziksel Şiddete Uğrayanın İtirazı ........169
6. Yurtdışında Boşanma Davası Açanın İtirazı.........................170
7. Diğer Davranışlarda Bulunanın İtirazı..................................170
B. EVLİLİK BİRLİĞİNİN DEVAMINDA DAVALI VE
ÇOCUKLAR BAKIMINDAN KORUNMAYA DEĞER
BİR YARAR KALMAMALIDIR..............................................171
XXII İçindekiler
İKİNCİ AYIRIM
EVLİLİK BİRLİĞİNİN SARSILMASINA OLAYLARIN ETKİSİ
& 6. OLAYLARIN BOŞANMA KONUSU OLUŞTURMAMASI............. 173
I. İSTEK DIŞI OLGULARIN BULUNMASI .................................... 174
A. İRADİ OLMAYAN DAVRANIŞLARDA BULUNMAK ........ 174
1. İradi Olma Olgusu Araştırma Yapılmalıdır .......................... 174
2. İradi İse Hükme Esas Alınabilir ........................................... 175
3. İradi Değilse Hükme Esas Alınamaz.................................... 177
B. ÇOCUĞUN ÖLÜMÜNE SEBEP OLMAK............................... 179
C. CİNSEL SALDIRIYA UĞRAMAK.......................................... 179
D. YAŞ FARKI BULUNMAK....................................................... 180
II. FİİLİ AYRILIĞIN BULUNMASI .................................................. 180
A. SALT FİİLİ AYRILIK BULUNMASI ...................................... 181
B. UZUN SÜREN AYRILIĞIN BULUNMASI ............................ 182
III. SAĞLIK SORUNLARININ BULUNMASI ................................... 182
A. HASTALIKLI OLMAK ............................................................ 183
1. Tedavi Edilebilir Akıl Hastası Olmak .................................. 183
2. Bulaşıcı Olmayan Hastalıklı Olmak ..................................... 184
3. Tedavi Edilebilir Hastalıklı Olmak....................................... 184
a. Epilepsi (Sara) Hastalığı ................................................. 185
b. Ağız Kokusu ................................................................... 185
c. Vücut Kokusu ................................................................. 186
d. Yatağını Islatmak (İdrar Kaçırmak) ................................ 187
e. Sedef Hastalığı................................................................ 187
f. MS Hastalığı ................................................................... 188
g. Balık Derisi Hastalığı...................................................... 188
h. Göz Hastalığı .................................................................. 189
İçindekiler XXIII
4. Tedavi Edilemez Hastalıklı Olmak .......................................189
B. ÖZEL GEREKSİNİMLİ OLMAK .............................................190
C. BEDENSEL FARKLILIĞI OLMAK.........................................191
D. BEDENSEL ENGELLİ OLMAK ..............................................191
1. Görme Engelli Olmak ...........................................................191
2. İşitme Engelli Olmak ............................................................192
3. Konuşma Engelli Olmak.......................................................192
4. Fiziksel Engelli Olmak .........................................................193
E. ÇOCUĞU OLMAMAK .............................................................193
IV. YASAL HAKLARIN KULLANILMASI........................................194
A. ŞİKAYET HAKKINI KULLANMAK ......................................194
1. Cumhuriyet Savcılığına Şikayet Etmek ................................196
2. Karakola Şikayet Etmek .......................................................197
3. Nafaka Borcu İçin Şikayet Etmek.........................................197
B. KORUMA TEDBİRİ İSTEMEK ...............................................198
C. GAİPLİK KARARI ALMAK ....................................................198
D. DAVA HAKKINI KULLANMAK............................................199
E. DANIŞIKLI OLARAK EVLENMEK .......................................199
V. TEPKİ NİTELİĞİNDE DAVRANIŞLARDA
BULUNULMASI.............................................................................200
A. TEPKİ KAVRAMI.....................................................................200
1. Tepki Olaydan Hemen Sonra Gerçekleşmelidir....................200
2. Tepki Sınırı Aşılmamış Olmalıdır.........................................200
3. Tepki Tek Olay Olmalıdır.....................................................201
B. TEPKİSEL DAVRANIŞLAR ....................................................202
1. İntihar Girişimi .....................................................................202
2. İlgisizliğe Tepki ....................................................................202
3. Evliliği Koruma Amaçlı Tepki .............................................203
XXIV İçindekiler
4. Beddua.................................................................................. 203
VI. YÜKÜMLÜLÜK DIŞI İSTEKLERİN KARŞILANMAMASI....... 204
A. SULH GİRİŞİMİNİ REDDETMEK.......................................... 204
B. VAADİ YERİNE GETİRMEMEK............................................ 204
C. DÜĞÜN YAPMAMIŞ OLMAK ............................................... 205
VII. FARKLILIKLARIN BULUNMASI................................................ 205
A. DİL FARKLILIĞININ BULUNMASI ...................................... 205
B. KÜLTÜR FARKLILIĞININ BULUNMASI............................. 206
C. IRK FARKLILIĞININ BULUNMASI...................................... 206
D. RENK FARKLILIĞININ BULUNMASI.................................. 207
E. SİYASİ DÜŞÜNCE FARKLILIĞININ BULUNMASI ............ 207
F. FELSEFİ İNANÇ FARKLILIĞININ BULUNMASI................ 207
G. DİN FARKLILIĞININ BULUNMASI...................................... 207
H. MEZHEP FARKLILIĞININ BULUNMASI............................. 208
VIII. İNSANİ GÖREVLERİN YAPILMASI........................................... 208
A. CENAZE TÖRENİNE KATILMAK......................................... 208
B. TUTUKLU EŞİ ZİYARET ETMEK ......................................... 208
C. ÇOCUKLAR İÇİN BERABER OLMAK.................................. 209
& 7. OLAYLARIN AF NİTELİĞİNDE OLMASI ...................................... 211
I. GENEL OLARAK........................................................................... 211
A. KAYITSIZ ŞARTSIZ BİR İRADE BEYANI MEVCUT
OLMALIDIR ............................................................................. 212
B. AFFI GÖSTERİR FİİLİ TUTUM VE DAVRANIŞ
GERÇEKLEŞMELİDİR ............................................................ 212
1. Affa Yönelik Davranışlar ..................................................... 212
a. Eve Dönmesini İstiyorum Beyanı ................................... 213
b. Cezasını Çekmekte Olan Eşini Cezaevinde Sık Sık
Ziyaret Etmek ................................................................. 213
2. Affa Yönelik Olmayan Davranışlar...................................... 213
İçindekiler XXV
a. Birlikte Bankaya İşlem Yaptırmaya Gitme .....................214
b. Eşin Ağır Kusurlu Davranışlarına Sessiz Kalma.............214
c. Fiili Ayrılık Sırasında Barışma Önerisi Sunma...............215
d. Hava Muhalefeti Nedeniyle Aynı Evde Kalma...............216
e. Aynı Evde Ayrı Odalarda Kalma ....................................217
f. Nerede Olduğunu Öğrenmek Amacıyla Aramak ............217
g. Terk İhtarını Tebellüğ Etmiş Olmak ...............................218
C. AF OLGUSU SOMUT DELİLLERLE
KANITLANMALIDIR ..............................................................223
1. Affa Yönelik İddia Bulunmalıdır..........................................224
2. Bilinmeyen Bir Olayın Affedilmesi Mümkün Değildir ........224
3. Deliller Af Olgunu Göstermeye Yeterli Olmalıdır ...............224
II. BARIŞMIŞ OLMAK .......................................................................226
A. BARIŞMA GİRİŞİMİNDE BULUNMAK ................................226
1. Davacı Tarafından.................................................................227
2. Eşlerin Yakınları Tarafından.................................................229
B. BARIŞMAYI GERÇEKLEŞTİRMEK ......................................230
1. Davadan Önce.......................................................................230
2. Davadan Sonra......................................................................231
3. Karardan Sonra .....................................................................232
C. BARIŞMA SAYILMAYAN DAVRANIŞLAR.........................233
1. Çocukları Ziyaret İçin Bir Araya Gelmek.............................233
2. Çocukların Özel Günleri İçin Bir Araya Gelmek..................234
3. Zorunluluk Sebebiyle Bir Arada Kalmak .............................234
III. AF İRADESİNİ GÖSTERMEK ......................................................236
A. FERAGATLE ÖNCEKİ OLAYLARI AFFETMEK..................236
1. Feragat Öncesi Vakıalar Taraflara Kusur Olarak
Yüklenemez ..........................................................................236
XXVI İçindekiler
2. Feragat Sonrası Vakıalar Taraflara Kusur Olarak
Yüklenebilir.......................................................................... 238
B. İHTARLA ÖNCEKİ OLAYLARI AFFETMEK....................... 240
1. İhtar Şekli ............................................................................. 240
a. Mahkeme Aracılığı İle .................................................... 240
b. Noter Aracılığı İle........................................................... 241
2. İhtarın Sonuçları ................................................................... 242
a. İhtar Öncesi Olaylara Dayanılamaz ................................ 242
b. İhtar Sonrası Olaylara Dayanılabilir ............................... 244
c. İhtar Diğer Boşanma Davası İçin de Sonuç Doğurur...... 244
C. BEYANDA BULUNMAK ........................................................ 245
1. Duruşmada Beyanda Bulunmak ........................................... 245
a. Görülen Davada Beyanda Bulunmak.............................. 245
b. Başka Davada Beyanda Bulunmak................................... 246
2. Dilekçede Beyanda Bulunmak ............................................. 246
3. Başka Bir Davada Beyanda Bulunmak................................. 247
4. Cumhuriyet Savcılığında Beyanda Bulunmak...................... 247
5. Mesajla Beyanda Bulunmak................................................. 248
D. CİNSEL İLİŞKİ KURARAK ÖNCEKİ OLAYLARI
AFFETMEK............................................................................... 249
IV. HOŞGÖRÜ İLE KARŞILAMAK ................................................... 249
A. BİRLİKTE OLMAK.................................................................. 250
1. Birlikte Tatile Gitmek........................................................... 250
2. Birlikte Pikniğe Gitmek........................................................ 251
3. Birlikte Kutsal Topraklara Gitmek ....................................... 252
a. Birlikte Hacca Gitmek .................................................... 252
b. Birlikte Umreye Gitmek ................................................. 252
4. Asker İzninde Bir Araya Gelmek ......................................... 253
5. Doğumdan Sonra Birlikte Yaşamak ..................................... 253
İçindekiler XXVII
6. Eşiyle Cinsel İlişki Kurmak ..................................................253
7. Otelde Bir Araya Gelmek .....................................................254
B. BİRLİKTELİK İRADESİ GÖSTERMEK .................................255
1. Baba Evinden Alıp Getirmek................................................255
2. Tüp Bebek Tedavisine Başlamak..........................................256
3. Düğün Hazırlıklarını Sürdürmek ..........................................257
4. Kararı Geç Tebliğe Çıkarmak...............................................257
C. HUKUKİ SÜRECİ SONLANDIRMAK....................................258
1. Açtığı Boşanma Davasını Açılmamış Hale Getirmek...........258
2. Ceza Davasından Barışma Amaçlı Vazgeçmek ....................259
D. KARŞILIKSIZ KAZANDIRMADA BULUNMAK..................260
1. Hediye Vermek .....................................................................260
2. Bağış Yapmak.......................................................................260
3. Taşınır Almak .......................................................................261
4. Taşınmaz Almak/Kiralamak .................................................261
V. BİRLİĞİ OLAYLARA RAĞMEN SÜRDÜRMEK ........................261
A. AYNI ŞEHİRDE EVLİLİK BİRLİĞİNİ SÜRDÜRMEK..........262
1. Aynı Evde Oturma Kural Olarak Af Sayılır .........................262
a. Olaylardan Sonra.............................................................264
b. Davadan Sonra ................................................................266
2. Aynı Evde Oturma Her Zaman Af Sayılmaz ........................267
3. Aynı Evde Oturma Makul Süre İse Af Sayılmaz..................267
4. Aynı Evde Zorunlu Oturma Af Sayılmaz .............................268
5. Aynı Evde Oturma İstemi Af Sayılır ....................................269
6. Başka Semtte Aynı Evde Oturma Af Sayılır.........................269
B. BAŞKA ŞEHİRDE EVLİLİK BİRLİĞİNİ SÜRDÜRMEK ......270
C. BAŞKA ÜLKEDE EVLİLİK BİRLİĞİNİ SÜRDÜRMEK .......271
VI. AF SAYILMAYAN DAVRANIŞLAR ...........................................273
XXVIII İçindekiler
A. İYİNİYETLİ GİRİŞİMDE BULUNMAK................................. 274
1. Yeni Başlangıç Yapalım Beyanı........................................... 274
2. Kendisini Götürmek İçin Gelmemesi Üzerine
Yurtdışında Olan Eşinin Yanına Gitmek.............................. 275
B. İYİNİYETLİ BEYANDA BULUNMAK .................................. 276
1. Eşimi Seviyorum Beyanı ...................................................... 276
2. Eve Dönmesi İçin Çaba Gösterdim Beyanı .......................... 277
3. Sulhe Teşvik Sırasında Beyan .............................................. 277
C. BARIŞMA MÜZAKERESİNDE BULUNMAK....................... 278
1. Eşlerin Müzakere Yapması................................................... 278
2. Üçüncü Kişilerin Müzakere Yapması................................... 280
D. BARIŞMA AMAÇLI OLMADAN CEZA DAVASINDAN
VAZGEÇMEK........................................................................... 281
1. Vazgeçme Cezadan Kurtarmaya Yönelik İse ....................... 281
2. Vazgeçme Savunma Amaçlı İse ........................................... 283
3. Vazgeçme Üçüncü Kişiden Gelmiş İse ................................ 284
& 8. OLAYLARIN ZAMANININ ETKİSİ.................................................. 285
I. EVLİLİĞİN BAŞLANGICINA GÖRE OLAYLARIN ETKİSİ ..... 285
A. EVLİLİK ÖNCESİ OLAYLAR................................................. 286
1. Nikahsız Yaşanan Dönemdeki Olaylar Boşanma
Konusu Olamaz .................................................................... 286
2. Nişanlılık Dönemdeki Olaylar Boşanma Konusu Olamaz ... 288
3. Butlan Davasına Konu Olabilir ............................................ 288
B. EVLİLİK SONRASI OLAYLAR.............................................. 288
II. BOŞANMA DAVASININ AÇILMA TARİHİNE GÖRE
OLAYLARIN ETKİSİ .................................................................... 289
A. BOŞANMA DAVASININ AÇILMA TARİHİNDEN
ÖNCEKİ OLAYLAR................................................................. 289
B. BOŞANMA DAVASININ AÇILMA TARİHİNDEN
SONRAKİ OLAYLAR.............................................................. 289
İçindekiler XXIX
1. Mevcut Boşanma Davasında Hükme Esas Alınamaz ...........290
2. Yeni Bir Boşanma Davasının Konusu Olabilir.....................296
III. İLERİ SÜRÜLMESİNE GÖRE OLAYLARIN ETKİSİ .................296
A. ÜZERİNDEN UZUN SÜRE GEÇMİŞ OLAYLAR ..................297
B. SONRASINDA EVLİLİK BİRLİĞİNİN
SÜRDÜRÜLDÜĞÜ OLAYLAR ...............................................297
C. REDDEDİLEN DAVA ÖNCESİ OLAYLAR ...........................298
D. VARLIĞI BOŞANMA KESİNLEŞTİKTEN SONRA
ÖĞRENİLEN OLAYLAR .........................................................299
ÜÇÜNCÜ AYIRIM
EVLİLİK BİRLİĞİNİN SARSILMASI SEBEPLERİ
(TMK. m. 166 f. I)
& 9. DUYGUSAL ŞİDDETLE EVLİLİK BİRLİĞİNİN
SARSILMASI .........................................................................................310
I. KÜÇÜLTÜCÜ DAVRANMAK......................................................312
A. ALAY ETMEK ..........................................................................312
1. Kilosuyla Alay Etmek...........................................................312
2. Organlarıyla Alay Etmek ......................................................314
3. Görüntüsüyle Alay Etmek.....................................................314
4. Dini Duygularıyla Alay Etmek .............................................315
5. Giyim Tarzıyla Alay Etmek..................................................315
6. Mesleğiyle Alay Etmek.........................................................315
B. AŞAĞILAMAK .........................................................................316
1. Ekonomik Aşağılama............................................................316
2. Fiziksel Aşağılama................................................................318
a. Yürümeyi Aşağılama.......................................................318
b. Konuşmayı Aşağılama ....................................................319
XXX İçindekiler
c. Duymayı Aşağılama........................................................ 319
d. Görmeyi Aşağılama ........................................................ 319
e. Organ Eksikliğini Aşağılama .......................................... 320
3. Cinsel Aşağılama.................................................................. 320
4. Duygusal Aşağılama............................................................. 321
a. Yaşını Aşağılamak.......................................................... 322
b. Niteliğini Aşağılamak ..................................................... 323
c. Tahsilini Aşağılamak ...................................................... 325
d. Ailesini Aşağılamak........................................................ 326
e. Sağlığını Aşağılamak ...................................................... 326
5. Sosyal Aşağılama ................................................................. 326
C. KÜÇÜK DÜŞÜRMEK .............................................................. 327
D. TÜKÜRMEK ............................................................................. 328
E. KÜÇÜMSEMEK ....................................................................... 329
F. BAŞKALARIYLA KIYASLAMAK ......................................... 330
1. Diğer Erkek ve Kadınlarla Kıyaslamak ................................ 330
2. Eski Eşiyle Kıyaslamak ........................................................ 331
3. Üvey Çocuklarıyla Kıyaslamak............................................ 331
G. SIRLARI AÇIKLAMAK........................................................... 332
1. Aile Sırlarını Açıklamak....................................................... 332
2. Yatak Odası Sırlarını Açıklamak.......................................... 333
3. Evlilik Sırlarını Açıklamak................................................... 334
H. DEDİKODU ÇIKARMAK ........................................................ 335
1. Başkasıyla İlişki Dedikodusu ............................................... 335
2. Başkasıyla Yakaladım Dedikodusu ...................................... 337
3. Kız (Bakire) Olmadığı Dedikodusu...................................... 337
I. İFTİRA ETMEK ........................................................................ 338
İ. BEĞENMEMEK........................................................................ 338
İçindekiler XXXI
1. Eşin Kendisini Beğenmemek................................................339
2. Eşin Yaptıklarını Beğenmemek ............................................339
J. HIRSIZLIK YAPMAK ..............................................................340
K. KENDİSİNE YAKIŞTIRAMADIĞINI SÖYLEMEK...............341
L. İHTİYACI OLMADAN YARDIM TOPLAMAK.....................341
II. SUÇLAYACI DAVRANMAK........................................................342
A. ÇOCUĞUN KENDİSİNDEN OLMADIĞI İLE
SUÇLAMAK..............................................................................342
B. HIRSIZLIKLA SUÇLAMAK....................................................343
C. KIZ (BAKİRE) ÇIKMADI DİYE SUÇLAMAK.......................344
D. KÖTÜ YOLDA OLMAKLA SUÇLAMAK..............................345
E. SADAKATSİZLİKLE SUÇLAMAK ........................................346
F. SAPIK İLİŞKİYLE SUÇLAMAK.............................................346
G. İKTİDARSIZLIKLA SUÇLAMAK ..........................................347
H. BAŞKALARIYLA İLGİLENMEKLE SUÇLAMAK ...............347
I. GÜVEN SARSICI DAVRANIŞLA SUÇLAMAK....................347
İ. ALDATMAKLA SUÇLAMAK.................................................348
J. HAKSIZ SUÇLAMALARDA/İHBARDA/ŞİKAYETTE
BULUNMAK.............................................................................348
III. HAKARET EDİCİ DAVRANMAK................................................350
A. GENEL OLARAK .....................................................................350
1. Hakaret Vakıasına Dayanılmış Olmalıdır .............................350
a. Süresinde Dayanılmalıdır................................................350
b. Davadan Önce Gerçekleşmelidir.....................................351
c. Affedilmiş/Hoşgörülmüş Olmamalıdır............................352
2. Yakın Olan Tanıklarla İspat Edilebilir..................................352
a. Akraba Olan Tanıklarla İspat Edilebilir ..........................352
b. Ortak Çocukların Tanıklığıyla İspat Edilebilir................353
3. Ayrıntılı Belirleme Yapılmalıdır...........................................353
XXXII İçindekiler
a. Hakaret Sözleri Tutanağa Geçirilmelidir ........................ 354
b. Hakaret Sözlerinin Hangi Ortamda Söylendiği
Belirlenmelidir ................................................................ 354
aa. İletişim Araçlarıyla Hakaret ...................................... 354
bb. Yokluğunda Hakaret ................................................. 355
c. Hakaret Sözlerinin Hangi Tarihte Söylendiği
Belirlenmelidir ................................................................ 356
B. GERÇEKLEŞME HALLERİ..................................................... 356
1. Eşine Hakaret Etmek ............................................................ 357
2. Çocuklarına Hakaret Etmek.................................................. 358
a. Ortak Çocuğa Hakaret Etmek ......................................... 358
b. Üvey Çocuğa Hakaret Etmek.......................................... 358
3. Ailesine Hakaret Etmek........................................................ 359
4. Karşılıklı Hakaret Etmek ...................................................... 361
5. Hakarete Sessiz/Seyirci Kalmak........................................... 361
IV. SEVGİSİZ DAVRANMAK ............................................................ 362
A. EŞİNE SEVGİSİZLİK ............................................................... 363
1. Eşini Sevmediğini Söylemek................................................ 363
2. Eşinden Sıkıldığını Söylemek .............................................. 364
3. Eşinden Soğuduğunu Söylemek ........................................... 364
4. Eşini İstemediğini Söylemek ................................................ 365
5. Eşine Isınamadığını Söylemek ............................................. 366
6. Eşinden İğrendiğini Söylemek.............................................. 366
7. Eşinden Bıktığını Söylemek ................................................. 367
8. Eşinden Nefret Ettiğini Söylemek ........................................ 367
9. Eşini Süründüreceğini Söylemek.......................................... 368
10. Eşini Değil Başkasını Sevdiğini Söylemek .......................... 368
B. EVLİLİĞİNE SEVGİSİZLİK .................................................... 369
1. Zorla Evlendirildiğini Söylemek .......................................... 369
İçindekiler XXXIII
2. Başkası ile Evleneceğini Söylemek ......................................370
3. Evliliği İstemediğini Söylemek.............................................371
4. Evlendiğine Pişman Olduğunu Söylemek.............................371
V. BASKICI DAVRANMAK ..............................................................372
A. AŞIRI KISKANÇLIK GÖSTERMEK .......................................372
B. BAŞKALARIYLA GÖRÜŞTÜRMEMEK................................373
1. Çocukları İle Görüştürmemek...............................................374
2. Aile İle Görüştürmemek .......................................................374
a. Fiilen Engelleyerek Görüştürmemek...............................374
b. Teknik Olarak Engelleyerek Görüştürmemek.................375
c. Baskı Yoluyla Engelleyerek Görüştürmemek .................376
3. Komşu İle Görüştürmemek...................................................377
4. Yakınlarıyla Görüştürmemek................................................377
5. Kimseyle Görüştürmemek ....................................................377
6. Telefon İle Görüştürmemek..................................................378
C. TEHDİT ETMEK.......................................................................378
1. Eşini Tehdit Etmek ...............................................................378
2. Çocuklarını Tehdit Etmek.....................................................379
3. Ailesini Tehdit Etmek ...........................................................379
D. UZAKLAŞTIRMAK..................................................................380
1. Başkası Yanına Bırakmak.....................................................380
a. Ailesi Yanına/Baba Evine Bırakmak...............................380
aa. Hamile İken ...............................................................382
bb. Doğum Sonrası ..........................................................382
cc. Gece Yarısı ................................................................382
dd. Bayram Bahanesi İle..................................................383
b. Akrabaları Yanına Bırakmak...........................................383
c. Üçüncü Kişilerin Yanına Bırakmak ................................383
XXXIV İçindekiler
2. Eve Almamak ....................................................................... 384
3. Kilit Değiştirmek .................................................................. 384
4. Evden Kovmak ..................................................................... 385
a. Eşini Kovmak ................................................................. 385
b. Çocuklarını Kovmak....................................................... 386
c. Eşinin Ailesini Kovmak.................................................. 387
5. Yurt Dışına Yanına Götürmemek......................................... 387
6. Eşyalarını Atmak .................................................................. 388
a. Kapı Önüne Atmak ......................................................... 388
b. Dışarı Atmak................................................................... 389
c. Başkası Yanına Atmak.................................................... 390
d. Çöpe Atmak .................................................................... 390
7. Aile Konutunu Ortak Karar Olmadan Taşımak.................... 391
E. EVLİLİK DÜZENİNDE BASKI YAPMAK............................. 391
1. Ev Bağışlamak İçin Baskı Yapmak ...................................... 392
2. Ailesinden Para İstemek İçin Baskı Yapmak ....................... 392
3. Doğum Yapması İçin Baskı Yapmak ................................... 392
4. Ailesi İle Birlikle Vakit Geçirmesi İçin Baskı Yapmak ....... 393
F. ÜVEY ÇOCUĞA KARŞI KÖTÜ DAVRANMAK................... 393
1. Üvey Çocuğu İstemediğini Söylemek .................................. 394
2. Üvey Çocuğa Bakmamak ..................................................... 395
3. Üvey Çocuğa Özen ve İlgi Göstermemek ............................ 395
G. KORKUTMAK.......................................................................... 395
H. HÜRRİYETİNDEN YOKSUN BIRAKMAK ........................... 396
I. ÜZERİNE YÜRÜMEK ............................................................. 396
1. Eşinin Üzerine Yürümek ...................................................... 396
2. Ailesinin Üzerine Yürümek.................................................. 397
İ. YAŞANTISINI KISITLAMAK................................................. 397
İçindekiler XXXV
VI. İLGİSİZ DAVRANMAK ................................................................398
A. AİLEYLE İLGİLENMEMEK....................................................398
1. Çocuklara İlgisizlik Göstermek ............................................399
2. Eşe İlgisizlik Göstermek .......................................................399
a. Doğumunda İlgilenmemek ..............................................400
b. Arabasına Almamak........................................................401
c. Hamilelikte Yalnız Bırakmak..........................................401
d. Atandığı Yere Götürmemek ............................................402
e. İlgisiz Kalmak .................................................................402
f. Gece Hayatına Düşkün Olmak ........................................403
g. Ayrı Odalarda Yaşamak ..................................................403
B. HASTALIKLA İLGİLENMEMEK ...........................................404
1. Eşinin Hastalığı İle İlgilenmemek.........................................405
a. Hasta Eşi Yalnız Bırakmak .............................................405
b. Hasta Eşle Hastanede Yatarken İlgilenmemek................406
c. Hasta Eşin Tedavisiyle İlgilenmemek .............................407
d. Hasta Eşin Ameliyatıyla İlgilenmemek...........................408
e. Hasta Eşe İlkel Tedavi Yaptırmak...................................408
f. Hasta Eşin Bakımı İle İlgilenmemek...............................408
g. Hasta Eşe Sağlık Karnesi Çıkarmamak...........................409
h. Hasta Eşi Baba Evine Bırakmak .....................................409
2. Çocuğun Hastalığı İle İlgilenmemek ....................................410
C. MÜDAHALELERLE İLGİLENMEMEK .................................410
D. EVLE İLGİLENMEMEK ..........................................................412
1. Evi Sık Terk Etmek...............................................................412
2. Evi Uzun Sürelerle Terk Etmek ............................................413
3. Eve Bazı Geceler Gelmemek ................................................414
4. Eve Geç Saatlerde Gelmek ...................................................414
XXXVI İçindekiler
5. Eve Gelmemek ..................................................................... 414
E. TEDAVİYLE İLGİLENMEMEK.............................................. 415
1. Epilepsi (Sara) Tedavisinden Kaçınmak............................... 415
2. Ağız ve Vücut Kokusu Tedavisinden Kaçınmak.................. 415
3. Bulaşıcı Hastalık Tedavisinden Kaçınmak ........................... 416
4. Tüp Bebek Tedavisinden Kaçınmak..................................... 416
5. Cinsel Soğukluk Tedavisinden Kaçınmak............................ 417
6. Diğer Sebeplerle Tedaviden Kaçınmak ................................ 417
F. TEMİZLİKLE İLGİLENMEMEK............................................. 418
1. Beden Temizliği İle İlgilenmemek ....................................... 418
2. Ev Temizliği İle İlgilenmemek............................................. 419
G. ÜZÜNTÜYLE İLGİLENMEMEK ............................................ 419
VII. DIŞLAYICI DAVRANMAK .......................................................... 420
A. GEBELİĞİ SONLANDIRMA/KÜRTAJ KONUSUNDA
DIŞLAMA ................................................................................. 420
1. Gebeliği Baskı Sonucu Sonlandırmak .................................. 420
2. Gebeliği Kusurlu Davranışla Sonlandırmak ......................... 421
B. EVLİLİĞİN GEREKLERİ KONUSUNDA DIŞLAMA ........... 422
1. Eşine Evliliğin Kendisine Göre Olmadığını Söylemek ........ 422
2. Eşinin Fotoğrafını Yırtmak................................................... 422
3. Eşini Başkalarının Yanında Konuşturmamak....................... 423
4. Eşine Karşı Olumsuz Davranış İçine Girmek....................... 423
5. Eşine Karşı Kayıtsız Kalmak................................................ 423
6. Eşinin Sebebiyeti Olmadan İntihara Kalkışmak................... 424
7. Eşine Karşı Görevlerini Aksatacak Derecede
Kahvehaneye Gitmek ........................................................... 425
8. Eşine Çocuğu Göstermemek ................................................ 426
9. Eşinin Bakıma Muhtaç Ana Babasını İstememek ................ 426
İçindekiler XXXVII
10. Eşinin İsteğine Rağmen Tüp Bebek Tedavisinden
Kaçınmak..............................................................................426
11. Eşine Zaman Ayırmamak .....................................................427
12. Eşinden Hamileliğini Gizlemek ............................................427
13. Eşinin Bağımsız Konut İsteğine Duyarsız Kalmak...............428
14. Eşinden Habersiz Eşyaları Satmak .......................................428
15. Eşiyle Sebep Yaratıp Küsmek...............................................429
16. Eşini Sürekli Azarlamak .......................................................429
VIII. DUYGUSAL GÜVENİ SARSICI DAVRANMAK ........................430
A. EŞİNDEN HABERSİZ GEBELİĞİ SONLANDIRMAK ..........431
B. EŞİNİ HAMİLE OLDUĞUNA İNANDIRMAK.......................431
C. BAŞKASIYLA DUYGUSAL GÜVENİ SARSMAK................432
1. Başkasının Resmini/Fotoğrafını Saklamak ...........................432
a. Eski Eşinin Resmini/Fotoğrafını Saklamak.....................432
b. Eski Nişanlısının Resmini/Fotoğrafını Saklamak............432
2. Başkasıyla İstenilmediği Halde Çalışmak.............................433
3. Başkasıyla Duygusal İlişki Kurmak......................................433
4. Başkasını Nişanlısı Olarak Tanıtmak....................................434
5. Başkasını Unutamadığını Açıklamak....................................434
D. GİTTİĞİ YER HAKKINDA YANLIŞ BİLGİ VERMEK .........435
E. EVLİLİK ÖNCESİ ARKADAŞLIKLARINI YAZDIĞI
DEFTERİ SAKLAMAK ............................................................435
IX. BİRLİK YÜKÜMLÜLÜKLERİNE AYKIRI DAVRANMAK.......436
A. BİRLİĞİN MUTLULUĞUNU SAĞLAMA
YÜKÜMLÜLÜĞÜNE (TMK m 185 f. II) AYKIRI
DAVRANMAK..........................................................................437
B. ÇOCUKLARA ÖZEN YÜKÜMLÜLÜĞÜNE
(TMK m. 185 f. II)) AYKIRI DAVRANMAK ..........................438
1. Çocuklar Arasında Ayırım Yapmak .....................................438
XXXVIII İçindekiler
2. Anne Bakım ve Şefkatine Muhtaç Olan Ortak Çocuğu
Annesinden Koparmak ......................................................... 439
3. Uzun Süre Çocuklarını Aramamak....................................... 439
C. BİRLİKTE YAŞAMA YÜKÜMLÜLÜĞÜNE
(TMK m. 185 f. III)) AYKIRI DAVRANMAK ........................ 439
1. Birlikte Yaşamaktan Kaçınmak............................................ 440
2. Başka Şehirde Yaşayıp Yanına Almak İçin Çaba
Göstermemek........................................................................ 441
3. Boşanma Davasının Reddinden Sonra Arayıp
Sormamak............................................................................. 442
4. Kovarak Birlikte Yaşamaktan Kaçınmak ............................. 442
5. Habersiz Tayin Olarak Birlikte Yaşamaktan Kaçınmak....... 443
6. Tayin İstemeyerek Birlikte Yaşamaktan Kaçınmak ............. 443
7. Eşinin Tayin Olduğu Yere Sebepsiz Yere Gitmeyerek
Birlikte Yaşamaktan Kaçınmak............................................ 444
8. Başka Ev Kiralayarak Birlikte Yaşamaktan Kaçınmak ........ 444
9. Eşini Yanıltarak Birlikte Yaşamaktan Kaçınmak ................. 445
D. YARDIM YÜKÜMLÜLÜĞÜNE (TMK m. 185 f. III)
AYKIRI DAVRANMAK .......................................................... 445
E. BİRLİĞİN GİDERLERİNE KATILMA
YÜKÜMLÜLÜĞÜNE AYKIRI DAVRANMAK..................... 446
X. ZARAR VERİCİ DAVRANMAK .................................................. 446
A. EŞYAYA ZARAR VERMEK ................................................... 447
1. Ev Eşyasına Zarar Vermek ................................................... 447
2. Giyim Eşyasına Zarar Vermek ............................................. 448
a. Giyim Eşyasını Kesmek.................................................. 449
b. Giyim Eşyasını Yakmak ................................................. 449
3. Üniformaya Zarar Vermek ................................................... 450
B. İŞYERİNE ZARAR VERMEK ................................................. 450
C. ARACA ZARAR VERMEK ..................................................... 451
İçindekiler XXXIX
D. KONUTA ZARAR VERMEK...................................................451
1. Malzemeye Zarar Vermek ....................................................452
2. Yangın Çıkarmak..................................................................452
E. AKÇALI DEĞERE ZARAR VERMEK ....................................453
& 10. EKONOMİK ŞİDDETLE EVLİLİK BİRLİĞİNİN
SARSILMASI .........................................................................................455
I. BORÇLANMA KONUSUNDA EKONOMİK ŞİDDET ................456
A. BORÇLARINI ÖDEMEMEK....................................................456
1. Çevreye Borçlanıp Ödememek .............................................456
2. Kira Bedelini Ödememek .....................................................457
3. Haciz Gelmesine Sebebiyet Vermek.....................................457
4. Takip Yapılmasına Sebebiyet Vermek..................................458
5. Alacaklıların Rahatsız Etmesine Sebebiyet Vermek.............459
B. BORÇLANMAK........................................................................460
1. Aşırı/Hesapsız Borçlanmak ..................................................460
2. Aile Düzenini Bozacak Derecede Borçlanmak.....................461
3. Eşinden Habersiz Borç Almak..............................................461
4. Aşırı Derecede Şans Oyunu Oynamak..................................462
5. Aşırı Derecede At Yarışı Oynamak ......................................462
C. BORÇLANDIRMAK.................................................................462
1. Eşini Ekonomik Gücünün Üstünde Borçlandırmak ..............463
2. Eşini Borçlanmaya Zorlamak................................................463
II. ÇALIŞMA KONUSUNDA EKONOMİK ŞİDDET........................463
A. ÇALIŞMAMAK.........................................................................464
B. ZORLA ÇALIŞTIRMAK...........................................................465
C. ÇALIŞTIRMAMAK ..................................................................466
D. İŞTEN ÇIKARILMASINI SAĞLAMAK..................................467
E. UYGUNSUZ İŞTE ÇALIŞMAK...............................................467
XL İçindekiler
III. KONUT KONUSUNDA EKONOMİK ŞİDDET ........................... 467
A. BAĞIMSIZ KONUT SAĞLAMAMAK.................................... 467
B. ORTAK KONUT SAĞLAMAMAK ......................................... 468
C. KONUTU EŞYALARI TAŞIYIP BOŞALTMAK .................... 469
D. KONUTUN ABONELİKLERİNİ İPTAL ETTİRMEK ............ 470
1. Elektrik Aboneliğini İptal Ettirmek ...................................... 470
2. Su Aboneliğini İptal Ettirmek............................................... 470
3. Doğalgaz Aboneliğini İptal Ettirmek.................................... 470
E. KONUTTA AİLESİYLE OTURMAYA ZORLAMAK............ 471
F. KONUTUN İNTİFA HAKKINI VERMEK .............................. 472
G. KONUTUN KİRASINI ÖDEMEMEK...................................... 472
H. KONUTTAN AYRILMAK ZORUNDA KALMAK ................ 472
IV. BİRLİK GÖREVLERİNDE EKONOMİK ŞİDDET....................... 473
A. EŞİNE HARÇLIK VERMEMEK.............................................. 473
B. EVE BAKMAMAK................................................................... 474
C. EVİN EŞYALARINI SATMAK ............................................... 476
V. BİRLİĞİN YÖNETİMİ KONUSUNDA EKONOMİK
ŞİDDET ........................................................................................... 476
A. EŞİN AŞIRI TASARRUFLU DAVRANMASI ........................ 477
B. EŞİNİN GÖRÜŞÜNÜ ALMADAN TAŞINMAZINI
DEVRETMEK ........................................................................... 478
C. EŞİNİN GÖRÜŞÜNÜ ALMADAN TAŞINMAZINI
SATMAK................................................................................... 478
D. EŞİNDEN MAL TALEBİNDE BULUNMAK.......................... 479
E. EŞİNİN GELİRİNE EL KOYMAK........................................... 479
VI. GÜVEN KONUSUNDA EKONOMİK ŞİDDET ........................... 480
A. EŞİNDEN HABERSİZ KREDİ KARTINI KULLANMAK ..... 480
B. EŞİNDEN HABERSİZ PARASINI ALMAK ........................... 481
C. EŞİNDEN HABERSİZ KUMAR OYNAMAK......................... 481
İçindekiler XLI
D. EŞİNDEN HABERSİZ ZİYNETLERİNİ ALMAK...................482
E. EŞİNDEN MAL KAÇIRMAK İÇİN MUVAZAALI
BORÇLANMAK........................................................................483
& 11. CİNSEL ŞİDDETLE EVLİLİK BİRLİĞİNİN SARSILMASI ..........485
I. CİNSEL İLİŞKİ KURMAMA SORUNLARI BULUNMAK .........486
A. CİNSEL İLİŞKİ HİÇ KURMAMAK.........................................487
1. Evlilik Süresi Değerlendirilmelidir.......................................488
a. Birliktelik Kısa Süre Olmuşsa.........................................488
b. Birliktelik Uzun Süre Olmuşsa........................................489
2. İlişki Kurulamadığı Anlaşılmalıdır .......................................490
3. İlişki Kuramama Sebebi Belirlenmelidir ..............................491
a. Kadın Tedaviden Kaçınıyorsa .........................................492
b. Erkek Tedaviden Kaçınıyorsa .........................................493
c. Her İki Taraf Tedaviden Kaçınıyorsa..............................493
4. Davayı İlişki Kuramayan Açmamış Olmalıdır......................494
5. Cinsel Organlar Cinsel İlişkiyi Gerçekleştirecek Yapıda
Olmalıdır...............................................................................494
6. Psikolojik Sebep Etkili Değildir ...........................................495
7. Eşlerin Cinsel İlişki Kurmalarına Yönelik Engelleri
Yoksa Erkeğin Kusurlu Olduğu Kabul Edilmelidir ..............496
B. CİNSEL İLİŞKİDEN KAÇINMAK...........................................497
1. Kadın İlişkiden Kaçınıyorsa .................................................498
2. Erkek İlişkiden Kaçınıyorsa..................................................499
II. CİNSEL İLİŞKİ KURULMASINDA SORUNLARI
BULUNMAK...................................................................................500
A. İSTENMEYEN ŞEKİLDE İLİŞKİ KURMAK..........................500
B. İSTEK DIŞI CİNSEL İLİŞKİ KURMAK..................................501
C. ZORLA CİNSEL İLİŞKİ KURMAK.........................................503
D. PENİL PROTEZ TAKTIRMAK................................................503
XLII İçindekiler
E. DOĞAL OLMAYAN CİNSEL DAVRANIŞLARDA
BULUNMAK............................................................................. 505
1. Doğal Olmayan Yollardan Cinsel İlişkide Bulunmak .......... 505
2. Doğal Olmayan Yollardan Cinsel İlişkiye Zorlamak ........... 505
3. Doğal Olmayan Yollardan Kızlık Bozmak........................... 506
F. YATAĞINI AYIRMAK ............................................................ 507
III. CİNSEL AÇIKLAMADA BULUNMAK ....................................... 508
A. CİNSEL YETERSİZLİĞİ AÇIKLAMAK................................. 508
B. CİNSEL YAŞAMI AÇIKLAMAK............................................ 509
C. CİNSEL SUÇLAMADA BULUNMAK.................................... 510
D. EŞİNİ SATACAĞINI SÖYLEMEK.......................................... 511
IV. CİNSEL SAPKINLIKTA BULUNMAK ........................................ 511
A. CİNSEL TACİZDE BULUNMAK............................................ 512
B. CİNSEL TACİZE SESSİZ KALMAK ...................................... 513
C. CİNSEL SADAKATSİZLİĞE ZEMİN HAZIRLAMAK ......... 514
D. CİNSEL İÇERİKLİ UYGUNSUZ GÖRÜNTÜ
SEYRETMEYE NEDEN OLMAK ........................................... 514
E. CİNSEL İÇERİKLİ UYGUNSUZ GÖRÜNTÜ
GÖNDERMEK .......................................................................... 514
F. CİNSEL İÇERİKLİ UYGUNSUZ İNTERNET
SİTELERİYLE İLGİLENMEK ................................................. 515
1. Uygunsuz İnternet Sitesine Girmek...................................... 515
2. Uygunsuz İnternet Sitesine Üye Olmak ............................... 515
G. CİNSEL İÇERİKLİ UYGUNSUZ SÖZLER SÖYLEMEK ...... 516
H. CİNSEL İLİŞKİ TEKLİFİNDE BULUNMAK ......................... 516
V. CİNSEL GÜVENİ SARSMAK....................................................... 517
A. BAŞKASIYLA CİNSEL GÜVENİ SARSICI
DAVRANIŞTA BULUNMAK.................................................. 517
1. Başkasıyla Sık Sık Görüşmek............................................... 517
a. Tanıdık Biriyle Sık Sık Görüşmek.................................. 518
İçindekiler XLIII
b. Tanımadık Biriyle Sık Sık Görüşmek .............................518
2. Başkasıyla Elele Görülmek...................................................518
3. Başkasıyla İstenmediği Halde Aykırı Davranmak ................519
a. İstenmediği Halde Arkadaşlık Etmek..............................519
b. İstenmediği Halde Seyahat Etmek ..................................519
4. Başkasıyla Değişik Mekanlarda Görülmek...........................520
5. Başkasıyla İlişki Söylentisine/Dedikoduya Sebebiyet
Vermek .................................................................................521
6. Başkasıyla Kendisine Önerildiği İçin Görüşmeye
Gitmek ..................................................................................522
7. Başkasıyla Nişan Yapmak ....................................................523
B. AÇIKLAMAYLA CİNSEL GÜVENİ SARSICI
DAVRANIŞTA BULUNMAK ..................................................523
1. Evlilik Öncesi İlişkiye Girdiğini Açıklamak.........................523
2. Irzına Geçilmek İstendiğini Açıklamak ................................524
3. Başkasıyla Evlendiğini Açıklamak .......................................524
4. Televizyon Kanalında “Eşimden Ayrıldım” Şeklinde
Açıklamak.............................................................................525
5. İnternette Kendini Bekar Olarak Açıklamak.........................525
6. Gittiği Yeri Açıklayamamak.................................................526
7. Sadakatsiz Davranışa Gireceğini İma Etmek........................527
C. İLETİŞİM ARAÇLARIYLA CİNSEL GÜVENİ SARSICI
DAVRANIŞTA BULUNMAK ..................................................527
1. Olağan Dışı Telefon Görüşmesi Yapmak .............................527
2. Olağan Dışı Fotoğraf Çekilmek ............................................529
3. Olağan Dışı Mektuplaşmak...................................................530
4. Olağan Dışı Telefon Edinmek...............................................530
5. Olağan Dışı Mesajlaşmak .....................................................531
a. Cep Telefonuyla Mesajlaşmak ........................................531
b. İnternet Ortamında Mesajlaşmak ....................................532
XLIV İçindekiler
VI. CİNSEL SADAKATE AYKIRI DAVRANMAK........................... 533
A. BAŞKASIYLA YAŞAMAK ..................................................... 533
B. EVE BAŞKASINI ALMAK ...................................................... 535
C. EVLİLİK DIŞI ÇOCUĞU OLMAK.......................................... 535
D. İLİŞKİSİNİ ANLATMAK......................................................... 535
E. SADAKATSİZLİĞİNİ AÇIKLAMAK ..................................... 536
F. BAŞKASIYLA CİNSEL İLİŞKİ KURMAK ............................ 536
G. EŞİNİ PAZARLAMAYA KALKIŞMAK ................................. 537
H. EŞİNİN YATAK ODASI GÖRÜNTÜLERİNİ
BAŞKALARINA GÖSTERMEK.............................................. 537
I. EVDE ÇOCUKLARIN ÖNÜNDE ÇIPLAK DOLAŞMAK ..... 538
& 12. FİZİKSEL ŞİDDETLE EVLİLİK BİRLİĞİNİN SARSILMASI...... 539
I. DOĞRUDAN FİZİKSEL ŞİDDET ................................................. 540
A. DÖVMEK .................................................................................. 540
1. Eşini Dövmek ....................................................................... 542
a. Koruma Kararı Delil Olabilir.......................................... 542
b. Akraba Olan Tanıkla İspat Mümkündür ......................... 543
c. Dövme Dava Öncesi Gerçekleşmelidir........................... 543
d. Özürlü Eşi Dövme Boşanma Sebebidir........................... 544
e. Dövme Sonrası Barışılmamış Olmalıdır ......................... 544
f. Belirtiler Görülmüşse “Eşim Dövdü” Beyanı
Yeterlidir......................................................................... 544
g. Karakol Kayıtları Yeterlidir............................................ 545
h. Beraat Kararı Hukuk Hakimini Bağlamaz ...................... 545
2. Çocuklarını Dövmek ............................................................ 546
a. Ortak Çocuğu.................................................................. 546
b. Üvey Çocuğu .................................................................. 547
3. Ailesini Dövmek................................................................... 548
4. Karşılıklı Dövmek ................................................................ 549
İçindekiler XLV
B. DÖVÜLMEK .............................................................................550
1. Eşi Tarafından Dövülmek .....................................................550
2. Çocukları Tarafından Dövülmek ..........................................551
3. Ailesi Tarafından Dövülmek.................................................551
4. Dövülmeye Sessiz Kalmak ...................................................552
C. YARALAMAK ..........................................................................554
1. Kesici Aletle Yaralamak .......................................................554
2. Tırnakla Yaralamak ..............................................................554
3. Kaynar Suyla Yaralamak ......................................................555
D. FIRLATMAK.............................................................................555
E. ISIRMAK ...................................................................................557
F. İTMEK .......................................................................................557
G. CİSİMLE VURMAK .................................................................558
H. TEKMELEMEK.........................................................................559
I. SAÇINI ÇEKMEK.....................................................................559
İ. TIRMALAMAK.........................................................................560
J. KOPARMAK .............................................................................560
K. ÜZERİNE YÜRÜMEK..............................................................560
L. KAYNAR SU DÖKMEK ..........................................................561
II. DOLAYLI FİZİKSEL ŞİDDET.......................................................561
A. KİLİTLEMEK............................................................................561
1. Ev İçine Kilitli Bırakmak......................................................561
2. Ev İçinde Belirli Yere Kilitli Bırakmak ................................562
3. Çocukları Kilitli Bırakmak ...................................................563
B. ZORLAMA İÇEREN DAVRANIŞTA BULUNMAK ..............563
C. KAVGAYA KATILMAK..........................................................564
D. ŞİDDETE KALKIŞMAK...........................................................564
XLVI İçindekiler
& 13. SOSYAL ŞİDDETLE EVLİLİK BİRLİĞİNİN SARSILMASI......... 565
I. GİYİM KONUSUNDA SOSYAL ŞİDDET.................................... 566
A. GİYİM KONUSUNDA BASKIDA BULUNMAK................... 566
1. Eşine Örtünmesi İçin Baskıda Bulunmak............................. 566
2. Eşine Çarşaf Giymesi İçin Baskıda Bulunmak..................... 567
3. Eşine Kendi İsteği Doğrultusunda Giyinmesi İçin
Baskıda Bulunmak................................................................ 567
4. Eşine Çağdaş Kıyafetlere Aykırı Giyinmesi İçin
Baskıda Bulunmak................................................................ 567
B. GİYİM KONUSUNDA AYKIRI DAVRANMAK ................... 568
1. Eşinin Olağan Giyimine Karışmak....................................... 568
2. Eşinin Giyimine Ailesinin Müdahalesine Seyirci
Kalmak ................................................................................. 569
3. Eşinin Rızası Dışında Çağdaş Kıyafetlere Aykırı
Giyinmek .............................................................................. 569
II. YEME İÇME KONUSUNDA SOSYAL ŞİDDET ......................... 570
A. SÜREKLİ İÇKİ KULLANMAK ............................................... 571
1. Salt İçki Kullanma Boşanma Sebebi Değildir ...................... 571
a. Normal İçkicilik Boşanma Sebebi Değildir .................... 571
b. Sosyal İçkicilik Boşanma Sebebi Değildir...................... 572
2. Sürekli İçki Kullanma Boşanma Sebebidir........................... 573
a. Tek Başına Sürekli İçki Kullanma .................................. 574
b. Arkadaşlarla Sürekli İçki Kullanma................................ 575
3. Aşırı İçki Kullanma Boşanma Sebebidir .............................. 575
B. ÇEVREYE RAHATSIZLIK VERECEK ŞEKİLDE İÇKİ
KULLANMAK.......................................................................... 576
C. ÇOCUĞUNU ÖZENDİRECEK ŞEKİLDE İÇKİ
KULLANMAK.......................................................................... 576
D. UYUŞTURUCU KULLANMAK.............................................. 577
III. ALIŞKANLIKLAR KONUSUNDA SOSYAL ŞİDDET................ 577
İçindekiler XLVII
A. AYKIRI HOBİLERE SAHİP OLMAK .....................................577
B. HOBİLERE AŞIRI DÜŞKÜN OLMAK....................................578
C. TIBBİ TEDAVİDEN KAÇINMAK...........................................578
IV. GELENEKLER KONUSUNDA SOSYAL ŞİDDET ......................579
A. EŞE YÖNELİK OLANLAR ......................................................580
1. Düğün Töreni Aşamasında Sorunlar Çıkarmak ....................580
2. İçki İçmeye Zorlamak ...........................................................581
4. Çocuklarının Olmayışını Sorun Etmek .................................582
5. Çocuk Yapma İsteğine Karşı Çıkmak...................................582
6. Çocuğun Mezar Taşına Sadece Kendi Adını Yazdırmak......582
B. ÇOCUKLARA YÖNELİK OLANLAR.....................................583
1. Sünnet Konusunda Sosyal Şiddet .........................................583
a. Sünnet Törenine Katılmamak..........................................583
b. Sünneti Haber Vermemek ...............................................583
2. Çocuğun Düğününde Kavga Çıkarmak ................................584
C. ÜÇÜNCÜ KİŞİLERE YÖNELİK OLANLAR..........................584
1. Konuklarına İyi Konukseverlik Göstermemek .....................584
2. Misafir Gelmesini İstememek...............................................585
3. Taziye Ziyaretine Engel Çıkaracağını Söylemek..................585
V. DİN KONUSUNDA SOSYAL ŞİDDET.........................................586
A. YASA DIŞI DİNİ FAALİYETLERDE BULUNMAK..............587
1. Tarikat Kurmak.....................................................................587
2. Tarikata Üye Olmak..............................................................588
3. Tarikat Toplantılarına Katılmak............................................588
B. MUSKA, BÜYÜ VE FAL İŞLERİ İLE UĞRAŞMAK .............588
1. Muska İle Uğraşmak .............................................................589
2. Büyü İle Uğraşmak ...............................................................589
3. Fal İşleri İle Uğraşmak..........................................................590
XLVIII İçindekiler
C. HUKUKİ DÜZENE AYKIRI DİNSEL
DAVRANIŞLARDA BULUNMAK ......................................... 591
1. İmam Nikahlı Yaşamak ........................................................ 592
2. İmam Nikahlı Yaşamak İstediğini Açıklamak...................... 593
3. Dinsel Boşamada Bulunduğunu Söylemek........................... 593
4. Beddua Etmek ...................................................................... 595
D. KENDİ İNANÇ TEMELİNDE HAREKET ETMESİ
İÇİN BASKI YAPMAK ............................................................ 596
1. Namaz Kılması İçin Baskı.................................................... 597
2. Tarikata Girmesi İçin Baskı.................................................. 597
3. Kapanması İçin Baskı........................................................... 597
4. Yaşam Tarzı İçin Baskı ........................................................ 598
VI. FAALİYETLER KONUSUNDA SOSYAL ŞİDDET..................... 598
A. SOSYAL İLİŞKİLERİ KISITLAMAK ..................................... 599
B. SOSYAL PAYLAŞIM SİTELERİNDE KÜÇÜK
DÜŞÜRMEK ............................................................................. 599
C. TEK BAŞINA DAVRANMAK................................................. 599
1. Tatile Tek Başına Aldığı Kararlarla Çıkmak........................ 600
2. Ailenin Geleceğiyle İlgili Tek Başına Karar Almak............. 600
D. SEBEPSİZ YERE ŞİKAYET ETMEK...................................... 600
E. EĞİTİM GÖRMESİNİ ENGELLEMEK................................... 602
F. SOSYAL ORTAMLARDA YALNIZ BIRAKMAK................. 602
G. SÜREKLİ ARKADAŞLARINI GETİRMEK............................ 602
VII. GÜVEN KONUSUNDA SOSYAL ŞİDDET.................................. 603
A. KENDİSİNİ YANLIŞ TANITMAK.......................................... 603
B. BAŞKALARINA AİT ŞEYLERİ HABERSİZ ALMAK .......... 604
C. ÇOCUĞU HABERSİZ SÜNNET ETTİRMEK......................... 604
D. İMZASINI TAKLİT EDEREK SAHTECİLİK YAPMAK ....... 605
İçindekiler XLIX
& 14. GÖRSEL ŞİDDETLE EVLİLİK BİRLİĞİNİN SARSILMASI.........607
I. GENEL OLARAK ...........................................................................607
II. KAYITLARA DAYALI GÖRSEL ŞİDDET...................................608
A. TELEFON KAYITLARI............................................................608
1. Telefon Faturaları İspat Aracıdır...........................................608
2. Telefon Kayıtları İspat Aracıdır............................................609
a. Telefon Kaydı Yasal Yollarla Gerçekleşmelidir .............610
b. Telefon Kaydı Düzen Kurularak Yapılmamış
Olmalıdır .........................................................................610
c. Telefon Kaydındaki Kişi Hakkında Duraksama
Bulunmamalıdır...............................................................611
3. Boşanma Sebebi Oluşturacak Nitelikte Olmalıdır ................611
a. Telefonla Tehdit ..............................................................611
b. Telefonla Hakaret............................................................612
c. Telefonla Sarkıntılık........................................................612
d. Telefonla Güven Sarsıcı Davranış...................................612
e. Telefona Şifre Koymak ...................................................613
f. Telefon Görüşmesinde Aşırılık .......................................613
B. MESAJ KAYITLARI.................................................................614
1. Telefon Mesaj Kayıtları ........................................................614
2. Bilgisayar Mesaj Kayıtları ....................................................617
C. CD KAYITLARI........................................................................618
1. Yatak Odası CD Kayıtları.....................................................619
2. Mekan ve Eşya CD Kayıtları ................................................619
D. GÜNLÜK KAYITLARI.............................................................620
E. MEKTUP KAYITLARI.............................................................621
III. GÖRÜNTÜYE DAYALI GÖRSEL ŞİDDET .................................623
A. TELEVİZYON GÖRÜNTÜSÜ .................................................623
B. FOTOĞRAF GÖRÜNTÜSÜ .....................................................624
L İçindekiler
1. Fotoğraflar İbraz Edilmelidir................................................ 624
2. Fotoğraflar Montaj Olmamalıdır .......................................... 625
3. Fotoğrafların Çekildiği Tarih Belli Olmalıdır ...................... 626
4. Fotoğraflar Yırtılmamalıdır .................................................. 627
C. BEDEN GÖRÜNTÜSÜ............................................................. 627
D. İNTERNET GÖRÜNTÜSÜ....................................................... 628
1. Facebook .............................................................................. 628
2. Instagram .............................................................................. 629
3. Twitter .................................................................................. 630
4. Youtube ................................................................................ 630
5. Swarm................................................................................... 631
6. Periscope .............................................................................. 631
7. Snapchat ............................................................................... 631
8. Linkedin................................................................................ 631
ÜÇÜNCÜ KISIM
BOŞANMA DAVASININ KONUSU
& 15. DAVANIN BOŞANMAYA İLİŞKİN AÇILMASI
(TMK m. 170 f. I) ................................................................................... 634
I. BOŞANMAYA VEYA AYRILIĞA KARAR VERİLEBİLİR ....... 634
II. BİRLİKTE EŞYA DAVASI AÇILMASI........................................ 635
A. AİLE MAHKEMESİ GÖREVLİDİR ........................................ 643
B. BOŞANMANIN EKİ DEĞİLDİR ............................................. 644
C. MAL REJİMİNİN SONA ERMESİ GEREKLİ DEĞİLDİR..... 644
D. NİSBİ HARCIN TAMAMLANMASI İÇİN MEHİL
VERİLMELİDİR ....................................................................... 645
1. Harç Tamamlanırsa .............................................................. 646
2. Harç Tamamlanmazsa .......................................................... 647
İçindekiler LI
E. BOŞANMA DAVASINDAN TEFRİK EDİLMESİ
ÖNERİLİR .................................................................................647
F. DAVANIN KONUSUZ KALMASI ..........................................647
III. BİRLİKTE DEĞER ARTIŞ PAYI ALACAĞI DAVASI
AÇILMASI ......................................................................................648
A. AİLE MAHKEMESİ GÖREVLİDİR.........................................648
B. MAL REJİMİNİN SONA ERMESİ GEREKLİDİR ..................648
C. BOŞANMANIN EKİ DEĞİLDİR..............................................649
D. NİSBİ HARCIN TAMAMLANMASI İÇİN MEHİL
VERİLMELİDİR........................................................................650
1. Harç Tamamlanırsa...............................................................651
2. Harç Tamamlanmazsa...........................................................651
E. BOŞANMA DAVASINDAN TEFRİK EDİLMELİDİR ...........652
F. BOŞANMA DAVASININ SONUCU BEKLENMELİDİR.......652
1. Mal Rejimi Sonlanırsa ..........................................................653
2. Mal Rejimi Sonlanmazsa ......................................................654
IV. BİRLİKTE KATILMA ALACAĞI DAVASI AÇILMASI .............654
A. AİLE MAHKEMESİ GÖREVLİDİR.........................................654
B. MAL REJİMİNİN SONA ERMESİ GEREKLİDİR ..................654
C. BOŞANMANIN EKİ DEĞİLDİR..............................................655
D. NİSBİ HARCIN TAMAMLANMASI İÇİN MEHİL
VERİLMELİDİR........................................................................656
1. Harç Tamamlanırsa...............................................................656
2. Harç Tamamlanmazsa...........................................................656
E. BOŞANMA DAVASINDAN TEFRİK EDİLMELİDİR ...........657
F. BOŞANMA DAVASININ SONUCU BEKLENMELİDİR.......657
1. Mal Rejimi Sonlanırsa ..........................................................657
2. Mal Rejimi Sonlanmazsa ......................................................658
V. BİRLİKTE AYRILIK YA DA BOŞANMA DAVASININ
AÇILMASI ......................................................................................658
LII İçindekiler
A. BOŞANMA DAVASI VARKEN AYRILIK DAVASI
AÇILMASI ................................................................................ 658
1. Ayrılık Davasının Aynı Eş Tarafından Açılması.................. 658
2. Ayrılık Davasının Farklı Eş Tarafından Açılması ................ 659
B. BOŞANMA DAVASI VARKEN KARŞI DAVA
OLARAK AYRILIK DAVASI AÇILMASI.............................. 660
C. AYRILIK DAVASI VARKEN BOŞANMA DAVASI
AÇILMASI ................................................................................ 660
1. Boşanma Davasının Aynı Eş Tarafından Açılması .............. 660
2. Boşanma Davasının Farklı Eş Tarafından Açılması............. 661
D. AYRILIK DAVASI VARKEN KARŞI DAVA OLARAK
BOŞANMA DAVASI AÇILMASI............................................ 662
VI. BİRLİKTE DİĞER DAVALARIN AÇILMASI ............................. 662
A. BAŞVURMA HARCI DAVA DİLEKÇESİNDEKİ
BÜTÜN İSTEKLERİ KAPSAR ................................................ 663
B. BOŞANMANIN EKİ OLMAYAN İSTEKLER AYRICA
HARCA TABİDİR..................................................................... 663
C. EKSİK HARCIN TAMAMLANMASI İÇİN MEHİL
VERİLMELİDİR ....................................................................... 664
1. Eksik Harç Tamamlanmaz İse.............................................. 664
2. Eksik Harç Tamamlanırsa .................................................... 665
a. İstek Aile Mahkemesinin Görev Kapsamında İse........... 665
aa. Tefrik Kararının Zorunlu Olmadığı Davalar ............. 665
bb. Tefrik Kararının Zorunlu Olduğu Davalar ................ 666
b. İstek Aile Mahkemesinin Görev Kapsamında
Değilse ............................................................................ 666
D. DAVA DİLEKÇESİ DIŞINDA GERÇEKLEŞEN
İSTEKLER................................................................................. 666
1. Dava Olarak Nitelendirilemez .............................................. 666
2. Sonradan Alınan Nisbi Harç İsteği Davaya Dönüştürmez.... 666
3. Karar Verilmesine Yer Olmadığına Karar Verilmelidir ....... 667
İçindekiler LIII
4. Kesin Hüküm Oluşturacak Şekilde Karar Verilmemelidir....667
VII. DAVANIN KONUSUZ KALMASI................................................668
A. TEMYİZ EDİLMEYEN DİĞER BOŞANMA KARARI
DAVAYI KONUSUZ BIRAKIR (TMK m. 161-184) ...............668
B. KESİNLEŞEN BOŞANMA KARARI DAVAYI
KONUSUZ BIRAKIR (TMK m. 161-184)................................669
C. KESİNLEŞEN EVLENMENİN İPTALİ DAVAYI
KONUSUZ BIRAKIR (TMK m. 145-160)................................671
D. EŞLERDEN BİRİNİN ÖLÜMÜ DAVAYI KONUSUZ
BIRAKIR (TMK m. 28 f. I) .......................................................671
1. Davacının Ölümü..................................................................671
a. Davacının Karardan Önce Ölümü ...................................671
b. Davacının Temyiz Aşamasında Ölümü...........................672
c. Davacının Karar Düzeltme Aşamasında Ölümü .............672
d. Davacı Mirasçılarının Davaya Devam Etmesi
(TMK m. 181 f. II) ..........................................................673
2. Davalının Ölümü...................................................................674
a. Davalının Karardan Önce Ölümü....................................675
b. Davalının Temyiz Aşamasında Ölümü ...........................675
c. Davalının Karar Düzeltme Aşamasında Ölümü ..............675
d. Davalı Mirasçılarının Davaya Devam Etmesi
(TMK m. 181 f. II) ..........................................................676
E. TANIMA-TENFİZ KARARI DAVAYI KONUSUZ
BIRAKIR....................................................................................676
1. Boşanma İstemi Konusuz Kalır ............................................676
2. Boşanmanın Eki İstemler İncelenir.......................................677
3. Bekletici Sorun Yapılmalıdır ................................................677
F. EVLİLİĞİN FESİH KARARIYLA SONLANMASI
DAVAYI KONUSUZ BIRAKIR (TMK m. 32 f. I, 131)...........678
1. Gaiplik Kararı İle Eş Ölmüş Gibi Kabul Edilir
(TMK m. 35).........................................................................680
LIV İçindekiler
2. Gaiplik Kararı Evliliği Ortadan Kaldırmaz .......................... 681
3. Gaiplik Kararı Alan Fesih Kararı Almayabilir ..................... 681
4. Evliliğin Feshi Kararı Evliliği Ortadan Kaldırır ................... 682
5. Evliliğin Feshi Kararı Alan Eş Yeniden Evlenebilir............. 682
a. Fesih Kararı Almadan Yeniden Evlenme
(TMK m. 145 b. 1).......................................................... 682
b. Fesih Kararı Aldıktan Sonra Yeniden Evlenme
(TMK m. 131 f. 1) .......................................................... 683
G. EVLİLİĞİN ÖLÜM KARİNESİYLE SONLANMASI
DAVAYI KONUSUZ BIRAKIR (TMK m. 31, 44 f. I)............. 683
H. EVLİLİĞİN DE FACTO CİNSİYET DEĞİŞTİRMEYLE
SONLANMASI DAVAYI KONUSUZ BIRAKIR.................... 685
I. DAVANIN KONUSUZ KALMASININ SONUÇLARI ........... 685
1. Nüfus Kaydi İncelenmelidir ................................................. 685
2. Diğer Boşanma Davasinin Sonucu Araştırılmalıdır ............. 685
3. Karar Verilmeyerek Dava Konusuz Bırakılamaz ................. 686
4. Yargılama Gideri Aleyhine Karar Verilebilecek Olana
Yüklenir (HMK m. 331 f. I) ................................................. 686
5. Hüküm Verilemez ................................................................ 688
6. Davanın Konusu Kalmadığı Açıklanarak Davaya Son
Verilir ................................................................................... 688
7. Maddi Hataya Dayalı Temyiz ve Karar Düzeltme
Kararı Kaldırılabilir .............................................................. 689
8. Varsa Protokol Değerlendirilmelidir .................................... 690
9. Maddi Tazminat Talebinin Karara Bağlanmasına
Engel Değildir ...................................................................... 690
10. Manevi Tazminat Talebi İçin Görevsizlik Kararı
Verilmesi Gerekir ................................................................. 691
& 16. DAVANIN AYRILIĞA İLİŞKİN AÇILMASI
(TMK m. 170 f. II).................................................................................. 693
I. GENEL OLARAK........................................................................... 693
İçindekiler LV
A. BOŞANMA VE AYRILIK FARKLI KAVRAMLARDIR........693
B. EŞİN SEÇİMLİK HAKKI VARDIR .........................................693
C. DERDEST BOŞANMA DAVASI ENGEL DEĞİLDİR ...........694
D. TMK m. 166 f. III-IV HÜKMÜNDE UYGULANMAZ............694
II. AYRILIK KARARI VERİLMESİ (TMK m. 171) ..........................695
A. BOŞANMA SEBEPLERİ GERÇEKLEŞMELİDİR..................696
1. Boşanma Davası Elverişli Olmalıdır.....................................696
2. Boşanma Sebepleri Gerçekleşmişse Ayrılık Kararı
Verilebilir..............................................................................697
a. Boşanma Sebebi Yaratan Olaylar İspatlanmış
Olmalıdır .........................................................................697
b. Boşanma Sebebi Yaratan Olaylar Hoşgörü İle
Karşılanmamış Olmalıdır ................................................698
c. Boşanma Sebebi Yaratan Davalının Az Kusurlu
Olması (TMK m. 166 f. II) Yeterli Olabilir ....................699
3. Boşanma Sebepleri Gerçekleşmemişse Dava
Reddedilmelidir ....................................................................700
4. Boşanma Kararı Verilmemelidir...........................................701
B. ORTAK HAYATIN YENİDEN KURULMASI
OLASILIĞI BULUNMALIDIR.................................................702
1. Olasılık Konusunda Dava Türü Dikkate Alınmalıdır ...........703
2. Olasılık Konusunda Delil Bulunmalıdır................................703
3. Olasılık Sebepleri Açıkça Gösterilmelidir ............................705
4. Olasılığı Ortadan Kaldıran Sebepler Bulunmamalıdır ..........706
a. Olaylardan Sonra Uzun Süren Ayrılık ............................706
b. Olayların Yoğunluğu.......................................................706
c. Olayların Ağırlığı ............................................................707
5. Olasılık Konusunda Gerekirse Uzman Görüşü
Alınmalıdır............................................................................710
C. AYRILIK SÜRESİ UYGUN ŞEKİLDE
BELİRLENMELİDİR ................................................................710
LVI İçindekiler
1. Sürenin Başlangıcı ve Sonu.................................................. 710
a. Sürenin Başlangıcı .......................................................... 711
b. Sürenin Sonu................................................................... 711
2. Sürenin Niteliği .................................................................... 711
a. Hesaplaşma Süresi .......................................................... 712
b. Düzeltme Süresi.............................................................. 712
c. Dinginlik Süresi .............................................................. 712
3. Sürenin Uzatılabilirliği ......................................................... 712
III. AYRILIK KARARININ SONUÇLARI.......................................... 713
A. KENDİLİĞİNDEN OLUŞAN SONUÇLARI ........................... 713
1. Birlikte Yaşama Yükümlülüğü Sona Erer
(TMK m. 185 f. III) .............................................................. 713
2. Diğer Yükümlülükler Devam Eder
(TMK m. 185 f. II- III) ......................................................... 714
a. Birliğin Mutluluğunu Sağlama Yükümlülüğü
Devam Eder (TMK m. 185 f. II)..................................... 714
b. Çocuklara Özen Yükümlülüğü Devam Eder
(TMK m. 185 f. II).......................................................... 714
c. Sadık Kalma Yükümlülüğü Devam Eder
(TMK m. 185 f. III)......................................................... 715
d. Yardım Yükümlülüğü Devam Eder
(TMK m. 185 f. III)......................................................... 715
e. Birliğin Giderlerine Katılma Yükümlülüğü Devam
Eder (TMK m. 186 f. III) ................................................ 716
f. Meslek veya İş Seçiminde Özen Yükümlülüğü
Devam Eder (TMK m. 192)............................................ 716
3. Kadın, Kocasının Soyadını Kullanmaya Devam Eder.......... 716
4. Ayrılık Esnasında Eşlerden Biri Ölürse Diğeri Onun
Mirasçısı Olur....................................................................... 717
5. Ayrılık Süresi İçinde Doğan Çocuklar Evlilik İçi
Doğum Sayılır ...................................................................... 717
İçindekiler LVII
6. Evlilik Birliğinin Temsili Son Bulur (TMK m. 188 f. I).......717
7. Evlilik Statüsü Devam Eder..................................................718
1. Hâkim Sözleşmeyle Kabul Edilmiş Olan Mal Rejiminin
Kaldırılmasına Karar Verebilir (TMK m. 180).....................718
2. Hâkim Velâyeti Eşlerden Birine Verebilir
(TMK m. 336 f. II)................................................................719
3. Hâkim Velâyetin Kaldırılmasına Karar Verebilir
(TMK m. 348).......................................................................720
4. Hâkim Kişisel İlişkileri Düzenler (TMK m. 182 f. I) ...........721
5. Velâyetin Kullanılması Kendisine Verilmeyen Eşin
Çocuğun Bakım ve Eğitim Giderlerine Katılımı
Belirlenir (TMK m. 182 f. II)................................................721
C. TALEP İLE OLUŞAN SONUÇLAR.........................................721
1. Eşlerden Birinin İstemi Üzerine Birinin Diğerine
Yapacağı Parasal Katkı Belirlenir (TMK m. 197 f. II) .........721
2. Eşlerden Birinin İstemi Üzerine Konut ve Ev
Eşyasından Yararlanmaya İlişkin Önlemler Belirlenir
(TMK m. 197 f. II)................................................................722
3. Eşlerden Birinin İstemi Üzerine Eşlerin Mallarının
Yönetimine İlişkin Önlemler Belirlenir
(TMK m. 197 f. II)................................................................722
4. Eşlerden Birinin İstemi Üzerine Alınan Önlemlerin
Değiştirilmesi........................................................................723
III. AYRILIĞIN SONA ERMESİ..........................................................723
A. EŞLERİN BARIŞMASI SEBEBİYLE.......................................723
B. AYRILIK SÜRESİNİN DOLMASI SEBEBİYLE ....................724
IV. AYRILIK KARARINA DAYALI BOŞANMA DAVASI
(TMK m. 172) ..................................................................................724
A. KAVRAM ..................................................................................724
1. Ayrılık Kararına Dayalı Boşanma Davası.............................724
2. Ayrılıktan Sonra Bağımsız Açılan Boşanma Davası ............727
B. DAVA AÇMA HAKKI..............................................................727
LVIII İçindekiler
& 17. DAVANIN EVLENMENİN İPTALİNE İLİŞKİN AÇILMASI......... 729
I. SADECE EVLENMENİN İPTALİ İSTENEBİLİR ........................ 729
II. EVLENMENİN İPTALİ OLMAZSA BOŞANMA
İSTENEBİLİR ................................................................................. 732
DÖRDÜNCÜ KISIM
BOŞANMA DAVASININ EŞİN MİRASÇILIĞINA ETKİSİ
& 18. BOŞANMA DAVASININ EŞİN MİRASÇILIĞINA ETKİSİ
(TMK m. 181) ......................................................................................... 735
I. GENEL OLARAK........................................................................... 735
A. 4721 SAYILI KANUN İLE BAŞLAYAN DÖNEM................. 736
B. 22.4.2011-1.10.2011 ARASI DÖNEM ...................................... 737
C. 1.10.2011 SONRASI DÖNEM .................................................. 739
II. KOŞULLARI................................................................................... 739
A. BOŞANMA DAVASI SÜRDÜRÜLEBİLİR NİTELİKTE
OLMALIDIR ............................................................................. 740
1. Akıl Hastalığı Sebebiyle Boşanma Davasında ..................... 741
2. Anlaşmalı Boşanma Davasında ............................................ 741
3. Eylemli Ayrılık Sebebiyle Boşanma Davasında................... 742
B. EŞLERDEN BİRİ ÖLMÜŞ OLMALIDIR ................................ 742
1. Eş Karardan Önce Öldü İse .................................................. 743
2. Eş Karardan Sonra Kesinleşmeden Önce Öldü İse............... 743
a. Eşin Ölümü Temyiz Aşamasında Belirlenmişse............. 744
b. Eşin Ölümü Karar Düzeltme Aşamasında
Belirlenmişse .................................................................. 744
3. Eş Davadan Önce Öldü İse................................................... 744
4. Sağ Kalan Davacı Eşin Davadan Feragati Sonuç
Doğurmaz ............................................................................. 744
5. Eşlerden Herhangi Biri Ölmüş Olabilir ................................ 745
İçindekiler LIX
a. Davacı Eş Ölmüş Olabilir................................................745
b. Davalı Eş Ölmüş Olabilir ................................................746
C. HÜKMÜN BOŞANMA BÖLÜMÜ KESİNLEŞMEMİŞ
OLMALIDIR..............................................................................746
D. ÖLEN EŞİN MİRASÇILARI BELİRLENMELİDİR................746
1. Ölen Eşin Birinci Derece Mirasçıları....................................746
2. Ölen Eşin Altsoyu Yoksa......................................................747
3. Ölen Eşin Evlilik Dışı Çocuğu..............................................747
4. Ölen Eşin Evlatlığı ve Altsoyu..............................................747
5. Atanmış Mirasçılar ...............................................................748
6. Cenin.....................................................................................748
E. MİRASÇILAR DAVAYA DEVAM EDİYOR
OLMALIDIR..............................................................................749
1. Mirasçılar Davaya Devam Etmiyorlarsa...............................750
2. Mirasçılar Davaya Devam Ediyorlarsa .................................750
a. Davacı Eşin Mirasçıları Davaya Devam Ediyorlarsa ......750
b. Davalı Eşin Mirasçıları Davaya Devam Ediyorlarsa.......750
3. Boşanma Davası Daha Önce Usulsüz Açılmış İse................751
4. Mirasçı Olmayan Davaya Devam Edemez ...........................751
5. Mirasçılar Davaya Fer’i Hükümlerden Devam Edemez .......752
6. Mirasçılar Davayı Islah Edemez ...........................................753
F. ÖLEN EŞİN HERHANGİ BİR MİRASÇISI DAVAYI
SÜRDÜREBİLİR.......................................................................753
1. Mirasçı Küçük İse.................................................................753
2. Ergin Kişi Temsilci Atayabilecek Durumda Değilse............754
3. Vasiyeti Yerine Getirme Görevlisi Varsa .............................754
4. Mirasçı Gaip İse....................................................................754
5. Vasiyet Alacaklısı Varsa.......................................................755
6. Mirasçılar Bilinmiyorsa ........................................................755
LX İçindekiler
7. Mirası Reddedenler Varsa .................................................... 756
8. Vesayet Altındaki Kişi Varsa ............................................... 756
9. Mirasçıya Yasal Danışman Atanmışsa ................................. 757
10. Mirasçı Mirastan Yoksun İse................................................ 757
G. SAĞ EŞİN KUSURU İSPATLANMIŞ OLMALIDIR.............. 758
1. Boşanmaya Sebebiyet Verecek Kusur Kanıtlanmalıdır........ 758
a. Yeterli Kusur Kanıtlanmışsa........................................... 759
b. Yeterli Kusur Kanıtlanmamışsa ...................................... 759
2. Mirasçılar Dava Malzemesini Değiştiremez......................... 759
a. Yeni Delil Gösteremez.................................................... 759
b. Yeni Vakıa Gösteremez .................................................. 760
3. Kusurun İspatlanması Bağımsız Bir Dava İle İstenilemez ... 761
4. Kusurun İspatlanması Tenfiz Davasında İstenilemez........... 762
H. HÜKÜM DOĞRU KURULMALIDIR...................................... 762
1. Boşanma Davası Hakkında “Karar Verilmesine Yer
Olmadığına” Karar Verilmelidir........................................... 762
2. Boşanma Davası Hakkında Ret Kararı Verilmemelidir........ 763
3. Boşanma Kararı Verilmemelidir........................................... 764
4. Hüküm Kusur Tespitine İlişkin Olmalıdır ............................ 764
a. Sağ Eşin Kusurlu Olduğunun Tespitine Karar
Verilebilir........................................................................ 764
b. Sağ Eşin Kusurlu Olmadığının Tespitine Karar
Verilebilir........................................................................ 765
5. Kusurlu Sağ Eşin Yasal Mirasçı Olamayacağının
Tespitine de Karar Verilebilir............................................... 765
6. İstem Yoksa Boşanmanın Fer’î Sonuçlarına İlişkin
Hüküm Kurulamaz ............................................................... 766
III. ÇOKEŞLİLİĞİN EŞİN MİRASÇILIĞINA ETKİSİ ....................... 766
A. ESKİ HUKUKUN UYGULANDIĞI DURUM......................... 767
İçindekiler LXI
B. BUTLAN KARARINDAN ÖNCE ÇOKEŞLİLİĞİN
SONLANMASI..........................................................................767
1. Birinci Evliliğin Sonlanması.................................................768
a. İkinci Evlenmede Diğer Eş İyiniyetli İse
(TMK m. 147 f. III).........................................................768
b. İkinci Evlenmede Diğer Eş İyiniyetli Değilse.................769
2. İkinci Evliliğin Sonlanması...................................................769
3. Birinci ve İkinci Evliliğin Sonlanması..................................770
BEŞİNCİ KISIM
EVLENMENİN BUTLANI İLE KARŞILAŞTIRMA
& 19. EVLENMENİN BUTLANI İLE KARŞILAŞTIRMA.........................771
I. BENZERLİKLER............................................................................771
A. EVLİLİĞE SON VERMEK .......................................................771
B. HÂKİM KARARI İLE SONLANMA........................................772
C. BİTİRİCİ SAYIM ......................................................................772
II. FARKLAR.......................................................................................772
A. DAVA AÇMADA TERCİH OLANAĞI ...................................773
B. DAVA TÜRÜNDE TERCİH OLANAĞI ..................................773
1. Sadece İptal Davası Açılmışsa..............................................773
2. İptal Olmazsa Boşanma Davası Açılmışsa ...........................774
3. Sadece Boşanma Davası Açılmışsa ......................................774
LXII İçindekiler
ALTINCI KISIM
BOŞANMAYA İLİŞKİN NÜFUS İŞLEMLERİ
& 20. BOŞANMAYA İLİŞKİN NÜFUS İŞLEMLERİ
(NHK m. 27, 27/A, NHUY m. 27-29, TMK m. 161-166)...................... 775
I. GENEL OLARAK........................................................................... 775
A. İŞLENECEK KİŞİSEL BİLGİLER (NHK m. 7)....................... 777
B. BOŞANMA KÜTÜĞÜ (NHK m. 7/d)....................................... 778
C. YABANCI MUAMELESİNE TABİ
TUTULAMAYACAKLAR ....................................................... 779
D. YERSEL YAZIMDAN ÖNCE OLUŞAN SEBEPLERİN
VARLIĞI ................................................................................... 783
E. NÜFUS KAYDININ KAPATILMASI...................................... 783
F. YANLIŞ ŞERHİN KALDIRILMASI İSTENEBİLİR............... 787
G. BOŞANMADAKİ KUSUR AD DEĞİŞTİRMEYE SEBEP
OLUŞTURMAZ ........................................................................ 788
II. BOŞANMA KARARLARINDA BULUNMASI GEREKLİ
HUSUSLAR (NHK m. 27).............................................................. 789
III. BOŞANMA TARİHİ (NHUY m. 27).............................................. 789
A. TÜRK MAHKEMESİNDEN VERİLEN BOŞANMA
KARARI .................................................................................... 789
B. YABANCI ÜLKE MAKAMLARINCA VERİLEN
BOŞANMA KARARI ............................................................... 789
1. Tanıma/Tenfiz Kararı Verilmesi........................................... 790
2. Yetkili Kurumlar Tarafından Aile Kütüklerine Tesciline
Karar Verilmesi .................................................................... 790
IV. BOŞANMA KARARLARININ BİLDİRİMİ VE TESCİLİ............ 790
A. BİLDİRİM SÜRESİ VE YÜKÜMLÜLÜĞÜ ............................ 790
B. BİLDİRİMİN TESCİLİ ............................................................. 791
İçindekiler LXIII
1. 20.01.1986 Tarihli Genelgeden Önce Kesinleşmiş
Mahkeme Kararları ...............................................................791
2. Boşanma Kararı Kesinleşmeden Eşlerden Birinin
Ölümü ...................................................................................791
V. BOŞANAN KADININ SOYADI VE HANESİ (NHUY m. 28) .....792
A. BOŞANAN KADININ SOYADI VE HANESİ.........................792
1. Kocasının Soyadını Kullanmasına İzin Verilmemişse
(TMK m. 173, f. I) ................................................................793
2. Kocasının Soyadını Kullanmasına İzin Verilmişse
(TMK m. 173, f. II)...............................................................794
B. DUL OLARAK EVLENİP BOŞANAN KADININ
SOYADI VE HANESİ ...............................................................794
1. Bekârlık Soyadını Taşımasına İzin Verilmesini Aile
Mahkemesinden İsteyebilir...................................................794
2. Bekârlık Soyadını Taşımasına İzin Verilmesini Yazılı
Olarak veya E-Başvuru İle Talep Edebilir ............................795
C. BOŞANDIĞI EŞİNİN SOYADINI KULLANMASINA
İZİN VERİLEN KADININ SOYADI VE HANESİ ..................795
1. Evlenmeden Önceki Soyadıyla Eşinin Soyadını
Birlikte Kullanmak İstemişse................................................795
2. Evlenmeden Önceki Soyadını Kullanmak İstemişse ............796
D. EVLENMEYLE TÜRK VATANDAŞLIĞINI KAZANIP
BOŞANAN KADININ SOYADI VE HANESİ.........................796
E. BOŞANMA KARARINDA SOYADI BELİRTİLMEDEN
BOŞANAN KADININ SOYADI VE HANESİ.........................796
F. TANIMA/TENFİZ KARARI VERİLEREK BOŞANAN
KADININ SOYADI VE HANESİ .............................................796
G. YETKİLİ KURUMLAR TARAFINDAN AİLE
KÜTÜKLERİNE TESCİLİNE KARAR VERİLEREK
BOŞANAN KADININ SOYADI VE HANESİ.........................797
VI. BOŞANMA HALİNDE ÇOCUĞUN HANESİ...............................797
VII. BOŞANMANIN İPTALİ KARARLARI (NHUY m. 29)................798
LXIV İçindekiler
VIII. YABANCI DEVLET MAKAMLARINCA VERİLMİŞ
BOŞANMA KARARLARI (NHUY m. 60) .................................... 798
IX. ÇOK UYRUKLU VATANDAŞLARIMIZIN BOŞANMA
OLAYLARININ TESCİLİ .............................................................. 799
YEDİNCİ KISIM
KANUNLAR İHTİLÂFI KURALLARI
& 21. KANUNLAR İHTİLÂFI KURALLARI (MÖHUK m. 14) ................ 801
I. KAPSAMI ....................................................................................... 802
A. UYGULANACAĞI HALLER................................................... 802
1. Boşanma (TMK m. 161-184) ............................................... 802
2. Ayrılık (TMK m. 170-172)................................................... 805
3. Ölüm (TMK m. 28 f. I)......................................................... 806
4. Ölüm Karinesi (TMK m. 31, 44 f. I) .................................... 807
5. Fesih (TMK m. 32 f. I, 131) ................................................. 808
B. UYGULANMAYACAĞI HALLER ......................................... 809
1. Vatandaşlık........................................................................... 810
2. Geçersiz Evlilik .................................................................... 810
3. Geçici Tedbir Talepleri (MÖHUK m. 14, f. IV)................... 810
II. BAĞLAMA KURALI (MÖHUK m. 14) ........................................ 811
A. BASAMAKLI OLARAK DÜZENLENMİŞTİR....................... 811
1. Müşterek Bağlama Noktası .................................................. 811
a. Eşlerin Müşterek Millî Hukuku ...................................... 811
b. Müşterek Mutad Mesken Hukuku................................... 814
2. Türk Hukukunun Bağlama Noktası Oluşu............................ 815
B. DEĞİŞKEN OLARAK DÜZENLENMİŞTİR........................... 817
III. UYGULAMA ALANI..................................................................... 817
A. BOŞANMA VE AYRILIK SEBEPLERİ .................................. 818
İçindekiler LXV
1. Boşanmaya Sebebiyet Veren Vakıalar..................................818
2. Boşanmada Kusur .................................................................818
3. Boşanmada Çekilmezlik .......................................................818
B. BOŞANMA VE AYRILIĞIN HÜKÜMLERİ ...........................819
1. Yasal Bekleme Süresi (TMK m. 132)...................................819
2. Boşanan Kadının Soyadı (TMK m. 173) ..............................819
3. Maddi Tazminat (TMK m. 174 f. I)......................................820
4. Manevi Tazminat (TMK m. 174 f. II)...................................822
5. Yoksulluk Nafakası (TMK m. 175, MÖHUK m. 14 f. II) ....823
6. Velayet (TMK m. 336 f. III) .................................................824
7. Kişisel İlişki (TMK m. 182, f. I) ...........................................825
IV. UYGULAMA ALANI DIŞINDA KALANLAR.............................827
SEKİZİNCİ KISIM
YABANCI ÜLKE MAKAMLARINCA VERİLEN BOŞANMA
KARARLARININ NÜFUS KÜTÜĞÜNE TESCİLİ
& 22. YABANCI ÜLKE MAKAMLARINCA VERİLEN BOŞANMA
KARARLARININ NÜFUS KÜTÜĞÜNE TESCİLİ
(NHK m. 27/A) ........................................................................................829
I. BAŞVURU KONUSU KARARLAR ..............................................829
II. BAŞVURU YAPILACAK MERCİLER..........................................830
A. YURT DIŞINDA BAŞVURU....................................................830
B. YURT İÇİNDE BAŞVURU.......................................................831
1. Türkiye’de Yerleşim Yeri Varsa...........................................831
2. Türkiye’de Yerleşim Yeri Yoksa..........................................831
III. BAŞVURU USULÜ ........................................................................832
A. TARAFLARCA BAŞVURU .....................................................832
1. Bizzat Başvuru......................................................................832
2. Kanuni Temsilcileri Aracılığıyla Başvuru ............................833
LXVI İçindekiler
3. Vekilleri Aracılığıyla Başvuru.............................................. 833
4. Tek Başına Başvuru.............................................................. 833
a. Taraflardan Birinin Ölmüş Olması ................................. 833
b. Taraflardan Birinin Yabancı Olması............................... 834
B. HUKUKİ YARARI BULUNANLARIN BAŞVURUSU .......... 834
IV. BAŞVURUDA GEREKLİ BELGELER ......................................... 834
V. BAŞVURU İNCELEME KOMİSYONU........................................ 836
A. KOMİSYONUN TÜRKİYE’DE OLUŞTURULMASI............. 836
B. KOMİSYONUN DIŞ TEMSİLCİLİKLERDE
OLUŞTURULMASI .................................................................. 837
VI. KOMİSYONUN ÇALIŞMA USUL VE ESASLARI...................... 837
VII. AİLE KÜTÜĞÜNE TESCİL........................................................... 839
VIII. TESCİLİ REDDEDİLEN KARARLARIN TANINMASI .............. 840
SEKİZİNCİ KISIM
UYGULANACAK İLKELER
& 23. TASARRUF İLKESİ ............................................................................. 843
I. GENEL OLARAK........................................................................... 843
II. TANIMI........................................................................................... 843
III. GÖRÜNÜMÜ.................................................................................. 843
A. KENDİLİĞİNDEN DAVA AÇILAMAZ/KARAR
VERİLEMEZ (HMK m. 24 f. I) ................................................ 844
1. İlgililer Dava Açabilir/Açmayabilir...................................... 844
2. İlgililer Karşı Dava Açabilir/Açmayabilir ............................ 845
3. İlgililer Kanun Yoluna Başvurabilir/Başvurmayabilir.......... 845
B. DAVA AÇMAYA ZORLANAMAZ (HMK m. 24 f. II)........... 845
C. HAKKINI TALEP ETMEYE ZORLANAMAZ
(HMK m. 24 f. II)....................................................................... 845
İçindekiler LXVII
D. DAVA KONUSUNU SERBESTÇE BELİRLER ......................845
1. Dava Sebebini Belirler..........................................................846
2. Dayanılacak Vakıaları Belirler..............................................846
E. DAVA AÇILDIKTAN SONRA TASARRUF YETKİSİ
DEVAM EDER (HMK m. 24 f. III)...........................................846
1. Davasından Feragat Edebilir (HMK m. 307, 309 f. II) .........846
2. Davasını Karşı Tarafın Açık Rızası ile Geri Alabilir
(HMK m. 123) ......................................................................847
F. DAVAYI KANUN YOLUNA TAŞIMA...................................847
IV. İSTİSNALARI .................................................................................847
A. YARGILAMA GİDERİ KENDİLİĞİNDEN GÖZETİLİR .......847
B. SEVK VE İDARE KENDİLİĞİNDEN GÖZETİLİR ................847
& 24. TARAFLARCA GETİRİLME İLKESİ ...............................................849
I. GENEL OLARAK ...........................................................................849
II. DAVA MALZEMESİ KAVRAMI..................................................849
III. DAVA MALZEMESİNİN GETİRİLMESİ.....................................850
A. TARAFLARCA GETİRİLİR .....................................................850
B. MAHKEMENIN İŞİ DEĞİLDİR...............................................851
1. Kendiliğinden Dikkate Alınamaz (HMK m. 25 f. I) .............851
2. Kendiliğinden Delil Toplanamaz (HMK m. 25 f. II) ............852
3. Hatırlatılamaz (HMK m. 25 f. I)...........................................852
& 25. TALEPLE BAĞLILIK İLKESİ............................................................853
I. GENEL OLARAK ...........................................................................853
II. İLKENİN UYGULANMASI...........................................................853
A. TALEP SONUCUNDAN FAZLASINA KARAR
VEREMEZ .................................................................................853
B. TALEP SONUCUNDAN BAŞKA BİR ŞEYE KARAR
VEREMEZ .................................................................................854
III. İLKENİN UYGULANMASI...........................................................854
A. KENDİLİĞİNDEN KARAR VEREMEZ..................................854
LXVIII İçindekiler
B. HER BİR TALEP HAKKINDA AYRI OLARAK
KARAR VERİLMELİDİR ........................................................ 854
& 26. HUKUKİ DİNLENİLME HAKKI ....................................................... 855
I. GENEL OLARAK........................................................................... 855
II. OLAN BİTENİ BİLME/BİLGİLENME HAKKI
(HMK m. 27 f. II/a) ......................................................................... 855
A. DAVAYI BİLME HAKKI......................................................... 856
B. DURUŞMA GÜNÜNÜ BİLME HAKKI .................................. 856
1. Ön İnceleme Duruşmasını Bilme Hakkı (HMK m. 139)...... 856
2. Tahkikat Duruşmasını Bilme Hakkı (HMK m. 147 f. I)....... 858
3. Sözlü Yargılama Duruşmasını Bilme Hakkı Var İdi
(HMK m. 147 f. I, 186 f. I)................................................... 859
1. Tarafların İşlemlerini Bilme Hakkı ...................................... 861
2. Mahkemenin İşlemlerini Bilme Hakkı ................................. 862
III. OLAN BİTENİ AÇIKLAMA VE İSPAT HAKKI
(HMK m. 27 f. II/b) ......................................................................... 862
A. AÇIKLAMA HAKKI ................................................................ 863
1. Açıklayan Tarafın Göstereceği Davranış.............................. 864
a. Adap Dışı Açıklama Yapılamaz ..................................... 864
b. Konu Dışı Açıklama Yapılamaz ..................................... 864
2. Hâkimin Göstereceği Davranış............................................. 865
a. Şefkatle Dinlemelidir ...................................................... 865
b. Sabırla Dinlemelidir........................................................ 865
c. Anlayışla Dinlemelidir.................................................... 865
B. İSPAT HAKKI (HMK m. 27 f. II/b).......................................... 865
IV. DEĞERLENDİRTME VE GEREKÇELENDİRTME
HAKKI (HMK m. 27 f. II/c)............................................................ 866
A. AÇIKLAMALARI DEĞERLENDİRTME HAKKI.................. 866
B. KARARLARI GEREKÇELENDİRTME HAKKI .................... 867
1. Gerekçe Dosya Kapsamı İle Bağdaşmalıdır ......................... 867
İçindekiler LXIX
2. Gerekçe Pozitif Hukuk İle Bağdaşmalıdır ............................868
3. Gerekçe, Sebebi Gösterilmedikçe Yerleşik İçtihatlar İle
Bağdaşmalıdır .......................................................................868
& 27. USUL EKONOMİSİ İLKESİ................................................................869
I. GENEL OLARAK ...........................................................................869
II. UNSURLARI...................................................................................869
A. BASİTLİK İLKESİ (DÜZENLİ BİÇİMDE
YARGILAMA) (HMK m. 30) ...................................................870
B. ÇABUKLUK İLKESİ (MAKUL SÜRE İÇİNDE
YARGILAMA) (TCA m. 141 f. IV, HMK m. 30 f. I) ...............870
C. UCUZLUK İLKESİ (EN AZ GİDERLE YARGILAMA)
(TCA m. 141 f. IV, HMK m. 30 f. I)..........................................871
III. YANSIMASI ...................................................................................871
A. DAVALARIN BİRLEŞTİRİLMESİ (HMK m. 166) .................871
B. DAVALARIN AYRILMASI (HMK m. 167) ............................872
C. DAVA SONUCUNUN BEKLENİLMESİ.................................872
D. ÖN SORUN İNCELEMESİ .......................................................872
E. USULİ KAZANILMIŞ HAK KURALI.....................................872
IV. DEĞERLENDİRİLMESİ.................................................................873
& 28. HÂKİMİN DAVAYI AYDINLATMA ÖDEVİ....................................875
I. GENEL OLARAK ...........................................................................875
II. AYDINLATMA ÖDEVİNİN TÜRÜ ..............................................876
A. MADDİ AYDINLATMA...........................................................876
B. HUKUKİ AYDINLATMA ........................................................876
III. AYDINLATMA ÖDEVİNİN KONUSU.........................................877
A. BELİRSİZ HUSUSLAR.............................................................877
B. ÇELİŞKİLİ HUSUSLAR...........................................................877
IV. AYDINLATMA ÖDEVİNİN USULÜ ............................................877
A. AÇIKLAMA YAPTIRMA.........................................................877
B. SORU SORMA ..........................................................................878
LXX İçindekiler
C. DELİL GÖSTERİLMESİNİ İSTEME....................................... 878
D. TARAFIN KENDİSİNİ DİNLEME .......................................... 878
V. AYDINLATMA ÖDEVİNİN SINIRLARI ..................................... 878
A. SÖYLENMEYEN ŞEYLERİ KAPSAMAZ.............................. 879
B. SÖYLENMEYEN VAKIALARI KAPSAMAZ........................ 879
C. SÖYLEMEYENE YOL GÖSTERMEYİ KAPSAMAZ............ 879
D. SÖYLEMEYENE İSTİCVABI KAPSAMAZ........................... 879
& 29. HUKUKUN KENDİLİĞİNDEN UYGULANMASI İLKESİ............. 881
I. GENEL OLARAK........................................................................... 881
II. TARAFLARCA DAVA MALZEMESİ GETİRİLİR
(HMK m. 25) ................................................................................... 881
III. TARAFLARCA HUKUKİ SEBEP GÖSTERİLMESİ
ZORUNLU DEĞİLDİR .................................................................. 881
A. DAVA DİLEKÇESİNDE HUKUKİ SEBEP
GÖSTERMESİ ZORUNLU DEĞİLDİR
(HMK m. 119 f. I/g)................................................................... 881
B. CEVAP DİLEKÇESİNDE HUKUKİ SEBEP
GÖSTERMESİ ZORUNLU DEĞİLDİR
(HMK M. 129 F. I/F) ................................................................. 882
IV. TARAFLARCA BİLDİRİLEN HUKUKİ SEBEP
DEĞİŞTİRİLEBİLİR (HMK m. 141).............................................. 883
V. TARAFLARCA BİLDİRİLEN HUKUKİ SEBEP HÂKİMİ
ETKİLEMEZ................................................................................... 883
A. YANLIŞ GÖSTEREME HÂKİMİ ETKİLEMEZ ..................... 883
B. EKSİK GÖSTEREME HÂKİMİ ETKİLEMEZ ........................ 883
C. BİRKAÇ SEBEP GÖSTERME HÂKİMİ ETKİLEMEZ .......... 883
D. HİÇ GÖSTERMEME HÂKİMİ ETKİLEMEZ ......................... 884
VI. TARAFLARCA GETİRİLEN VAKIALARIN HUKUKİ
NİTELENDİRİLMESİNİ HÂKİM YAPAR ................................... 884
VII. TARAFLARCA GETİRİLEN VAKIALARIN HANGİSİNİN
SABİT OLDUĞUNU HÂKİM BELİRLER.................................... 884
VIII. TARAFLARCA GETİRİLEN VAKIALARA UYAN
HUKUK NORMUNU HÂKİM UYGULAR................................... 885
İçindekiler LXXI
A. TÜRK HUKUKUNU KENDİLİĞİNDEN UYGULAR ............885
B. YETKİLİ OLAN YABANCI HUKUKU
KENDİLİĞİNDEN UYGULAR (5718 SK m. 2).......................885
& 30. TEKSİF İLKESİ.....................................................................................887
I. GENEL OLARAK ...........................................................................887
II. KURAL: BELİRLİ AŞAMAYA KADAR DAVA
MALZEMESİ İLERİ SÜRÜLEBİLİR ............................................888
A. DAVACI AÇISINDAN TEKSİF (HMK m. 141 f. I).................888
1. Kural Olarak .........................................................................889
2. Cevap Dilekçesi Verilmezse ya da Sürede Verilmezse.........889
B. DAVALI AÇISINDAN TEKSİF (HMK m. 141 f. I).................889
1. Kural Olarak .........................................................................889
2. Cevaba Cevap Dilekçesi Verilmezse ya da Sürede
Verilmezse ............................................................................889
3. Cevap Dilekçesi Verilmezse ya da Sürede Verilmezse.........889
III. TEKSİF İLKESİNİN İSTİSNALARI ..............................................890
A. ISLAH (HMK m. 141 f. II) ........................................................890
B. KARŞI TARAFIN AÇIK MUVAFAKATİ
(HMK m. 141 f. II) .....................................................................890
C. ESKİ HÂLE GETİRME (HMK m. 95-101)...............................890
D. YARGILAMAYI GECİKTİRME AMACI TAŞIMAMAK
(HMK m. 145)............................................................................890
E. SÜRESİNDE İLERİ SÜRÜLEMEMESİNİN İLGİLİ
TARAFIN KUSURUNDAN KAYNAKLANMAMASI
(HMK m. 145)............................................................................891
KAVRAM DİZİNİ ..........................................................................................893
ÖMER UĞUR GENÇCAN’IN YAŞAM ÖYKÜSÜ .....................................937
ÖMER UĞUR GENÇCAN’IN ÇALIŞMALARINDAN “BİR KISMI” ....939
Copyright 1985 - 2024 | Yetkin Basım Yayım Dağıtım San. ve Tic. A.Ş.
